Ol Samting Raonabaot Long Yumi Oli Soemaot Se God I Stap
‘Yu yu God blong mifala. Yu yu mekem olgeta samting. I stret nomo blong ol man oli leftemap nem blong yu.’—REV. 4:11.
1. ?Yumi save mekem wanem blong bilif blong yumi i strong oltaem?
PLANTE man oli bilif nomo long samting we oli save luk. Oli no bilif long God from we “i no gat man we i luk God samtaem.” (Jon 1:18) ?Yumi save mekem wanem blong givhan long ol man olsem, blong oli bilif long Jehova? Mo yumi we yumi bilif finis long Jehova, ?yumi save mekem wanem blong bilif blong yumi i stap strong oltaem long ‘God ya we yumi no save luk’? (Kol. 1:15) Fas samting, se yumi makemaot ol tijing we oli no tru. Biaen, yumi yusum Baebol blong brekemdaon ol giaman tijing ya we oli “blokem ol man blong oli no save God.”—2 Kor. 10:4, 5.
2, 3. ?Wanem tufala tijing we oli blokem ol man blong oli no save God?
2 Wan giaman tijing we i blokem ol man blong oli no save God, hemia tijing blong evolusen. Tijing ya, hemia se laef i kamaot hem wan nomo. Be tijing ya i agensem samting we Baebol i talem mo i mekem se ol man oli no gat wan gudfala tingting long fiuja. Yes, evolusen i mekem ol man oli ting se laef blong olgeta i blong nating nomo.
3 I gat wan narafala giaman tijing tu we sam man we oli talem se oli Kristin oli bilif long hem. Oli ting se heven mo wol wetem ol laef samting long hem, oli stat sam taosen yia bifo nomo. Maet ol man ya oli gat respek long Baebol, be oli ting se God i mekem evri samting long sikis dei, we wanwan long olgeta oli gat 24 aoa nomo. Oli sakemaot save blong ol saentis we i agensem tingting blong olgeta. Be tijing ya i daonem Baebol, from we i mekem ol man oli ting se ol tok blong Baebol i no stret. Ol man we oli sapotem tijing ya, oli mekem yumi tingbaot sam man long taem blong ol fas Kristin we oli strong blong mekem wosip long God, be wosip blong olgeta i no stanap long stret save. (Rom 10:2) Taswe, ?yumi save yusum Baebol olsem wanem, blong “brekemdaon” tijing blong evolusen mo bilif ya se God i mekem wol long ol dei we wanwan long olgeta i gat 24 aoa nomo?a Yumi save kam naf blong brekemdaon ol tijing ya, sipos yumi wanwan i traehad blong kasem stret save we i stap long Baebol.
BILIF I STANAP LONG PRUF WE YUMI TINGTING GUD LONG HEM
4. ?Bilif blong yumi i mas stanap long wanem?
4 Baebol i talem se save i wan gudfala samting we yumi mas tinghae long hem. (Prov. 10:14) Jehova i wantem se bilif blong yumi i stanap long stret save we yumi tingting gud long hem, be i no long waes blong man no long kastom blong skul. (Ridim Hibrus 11:1.) Blong gat strong bilif olsem, fastaem yumi mas gat strong tingting se Jehova i stap. (Ridim Hibrus 11:6.) I no naf we yumi wantem nomo blong bilif olsem. Yumi mas stadi gud long ol samting we oli tru, mo yumi mas yusum gud tingting blong yumi.
5. ?Wanem samting i save mekem yumi bilif se God i stap?
5 Aposol Pol i talem wan samting we i save mekem yumi bilif se God i stap, nating se yumi no save luk hem. Hem i talem se: “Yumi no save luk ol fasin ya blong hem stret long ae blong yumi. Hem i God. Hem i stap oltaem, mo paoa blong hem i no save finis. Be i stat long taem ya we hem i mekem wol ya fastaem, i kam kasem tede, hem i bin mekem ol fasin ya blong hem oli klia, blong yumi luk. Yumi save faenemaot long ol samting blong wol ya we hem i bin mekem.” (Rom 1:20) ?Yu save givhan olsem wanem long wan man we i no sua gud se God i stap? ?Yu save mekem wanem, blong hem i luk se tok ya blong Baebol i tru? Yu save tokbaot ol samting raonabaot long yumi we oli soemaot paoa mo waes blong God.
OL SAMTING RAONABAOT LONG YUMI OLI SOEMAOT PAOA BLONG GOD
6, 7. ?Yumi luk paoa blong God long wanem tufala blangket we i protektem wol?
6 Tu blangket we tufala i protektem wol blong yumi, tufala tugeta i soemaot paoa blong God. Fas blangket, hemia win we i raonem wol blong yumi. Yumi pulum win ya, be i no hemia nomo. Hem i blokem ol doti tu we oli stap olbaot long skae, blong oli no foldaon i kam long wol ya. Ol ston we oli flae olbaot antap olgeta, oli save mekem bigfala trabol sipos oli foldaon long wol. Be taem ol ston ya oli flae i kam, nao oli kasem blangket ya we i raonem wol, wantaem nomo oli bosta. Taem samting ya i hapen long naet, yu save luk wan laet long skae i sut wantaem i go.
7 Nara blangket we i protektem wol ya, hemia paoa blong magnet we i kamaot dip insaed long medel blong wol blong yumi. Dip insaed long wol ya i gat aean we i hot we i hot olsem faea blong volkeno. Aean ya i wokem paoa we i olsem magnet. Paoa ya i stap raonabaot long yumi, long evri ples go kasem skae antap. Paoa blong magnet ya i blokem rabis gas we san i sakemaot. Sipos wol blong yumi i no gat blangket ya, bambae ol laef samting oli bon evriwan. Paoa ya i holemtaet ol rabis gas ya blong san, mo i pusum i gobak afsaed. Ol man we oli stap long ol kantri long not blong wol olgeta mo long saot blong wol olgeta, oli save luk bigfala paoa ya we i stap wok. Hem i mekem ol kalakala laet long skae, we oli naes tumas taem oli muvmuv olbaot.b Tru ya, paoa blong Jehova “i strong we i strong.”—Ridim Aesea 40:26.
OL SAMTING RAONABAOT LONG YUMI OLI SOEMAOT WAES BLONG GOD
8, 9. ?Wanem i mekem se laef i gohed long wol? ?Samting ya i soemaot olsem wanem se Jehova i waes bitim mak?
8 Taem yumi tingting gud long ol samting we i mekem se laef i gohed long wol, yumi luk bigfala waes blong Jehova. Wol blong yumi i olsem wan bigfala vilej we stonwol i raonem. Stonwol ya i mekem se yumi no save karem wota i kam insaed mo yumi no save karem doti i go afsaed. Sipos i no gat rod blong karem wota mo sakemaot doti, vilej bambae i kam fulap long doti, mo man i no save laef long hem. Sem mak long wol ya. I no gat rod blong karem wota samples bakegen i kam insaed long wol, mo i no gat rod blong sakem doti i go afsaed long wol. Nating se i olsem, plante milian samting long wol oli gohed nomo blong laef. ?Wanem i mekem se laef i save gohed? Wol ya i naf blong jenisim samting we yumi yusum finis, i kam samting we yumi save yusum bakegen blong stap laef.
9 Yu traem tingbaot win we yumi pulum. Evri dei, plante milian laef samting oli pulum gudfala win ya mo oli sakemaot doti win. Be doti win ya i no stap hivap gogo i spolem evri gudfala win we yumi nidim blong laef. ?From wanem? From wan wok we i stap gohed oltaem long wol, nem blong hem long Inglis se photosynthesis. Ol tri oli mekem wok ya, taem oli holemtaet doti win we yumi sakemaot, oli miksim wetem san mo wota mo ol gudfala samting we oli kasem long graon, nao oli wokem bakegen klin win we yumi pulum. Yes Jehova i wokem ol tri, nao hem i yusum olgeta bakegen blong oli givim ‘win mo laef long olgeta man.’ (Wok 17:25) !Tru ya, Jehova i waes we i waes bitim mak!
10, 11. Bigfala bataflae mo flae we i olsem helikopta, ?tufala i soemaot olsem wanem se Jehova i waes bitim mak?
10 Ol laef samting long wol ya, oli plante tumas. Samting ya tu i soemaot waes blong Jehova. Ol man we oli stadi long bisnes ya, oli ting se i gat 2 milian kasem 100 milian defren kaen laef samting long wol. (Ridim Ol Sam 104:24.) Yu traem tingbaot sam long olgeta we oli soemaot bigfala waes blong God.
Ae blong flae we i olsem helikopta i soemaot se Jehova i waes tumas. Oli pulum pija blong ae i kam bigwan (Yu luk haf 11)
11 I gat wan bigfala bataflae we i laef long Kanada, nem blong hem monarch. Bren blong hem i smol olsem poen blong pensel nomo. Be bataflae ya i stap flae klosap 3,000 kilometa i go long Meksiko. Hem i lukluk ples we san i stap long hem, nao hem i save wanem rod we hem i mas folem blong kasem stret ples we hem i wantem go long hem long bus blong Meksiko. Be san i no stap long sem ples blong fuldei. Taem san i gokros long skae mo i stap go blong draon, ?bataflae ya i faenem rod blong hem olsem wanem? Jehova i mekem smol bren blong hem we i naf blong wokem rod blong hem bakegen mo bakegen, taem san i stap muv. Wan narafala samting, hemia flae ya we i olsem helikopta, mo i laef long ol ples we i gat wota. Hem i gat tu bigfala ae, we wanwan long tufala i gat 30,000 smosmol glas insaed long hem. Nating se bren blong hem i smol tumas, be hem i naf blong tekem olgeta save we ol glas ya oli lukluk. Hemia i mekem se sipos wan samting raonabaot long flae ya i muvmuv smol nomo, be hem i luk. I no gat samting we i save haed long hem.
12, 13. ?Wanem i mekem se yu yu sapraes tumas long ol sel blong bodi we Jehova i wokem?
12 Yumi sapraes moa long ol sel insaed long bodi blong yumi. Yu traem tingbaot. Bodi blong yu i gat 100 trillion sel (100,000,000,000,000). Insaed long wan sel, i gat wan samting olsem rop we i tantanem. Oli kolem DNA (deoxyribonucleic acid), mo hem i gat olgeta save we i naf blong mekem wan bodi we i sem mak olsem yu bakegen.
13 ?I gat hamas save insaed long DNA? Blong faenem ansa, yu traem tingbaot wan CD. CD i wan smol samting we i plastik mo i tintin nomo, be hem i save holem olgeta save we i stap insaed long wan diksonari. Yumi sapraes long samting ya. Be wan smol spun we i fulap long DNA, i save holem olgeta save we i stap long wan trillion diksonari. Sipos yumi skelem long wan defren fasin, DNA we i stap long smol spun ya, hem i holem save we i naf blong mekem olgeta man long wol bakegen, mo 350 taem antap long namba ya.
14. ?Ol save we ol saentis oli stap faenemaot i mekem se yu yu wantem talem wanem long Jehova?
14 King Deved i talem long Jehova se: “Taem mi mi stap long bel blong mama blong mi, long ples ya we i haed we i haed, nao ol bun blong mi oli stap joen gud, mi stap gru, be yu yu luk mi we mi stap long ples ya.” (Sam 139:15) Taem Deved i tingting gud long nambawan fasin blong Jehova blong wokem bodi blong hem, hem i wantem presem Jehova. Taem yumi tingting gud long ol save we ol saentis oli stap faenemaot, yumi sapraes tumas long nambawan fasin blong Jehova blong wokem bodi blong yumi. Yumi wantem talem sem samting long Jehova olsem Deved i talem, se: “Yu yu mekem mi long fasin we i narafala, mo i nambawan olgeta. Mi mi ona long yu, mo mi presem nem blong yu from. Olgeta samting we yu yu mekem oli gud we i gud tumas. Samting ya, mi mi save we mi savegud.” (Sam 139:14) Tru ya, ol samting raonabaot long yumi oli soemaot se God i stap.
YUMI GIVHAN LONG NARAFALA BLONG I ONA LONG GOD
15, 16. (1) ?Wanem buk blong yumi we i tokbaot ol nambawan samting we God i mekem? (2) ?Long haf ya “?I Gat Wan Man We i Wokem Samting Ya?” wanem stori we yu yu sapraes moa long hem?
15 Long ol yia we oli pas, plante buk blong yumi oli tokbaot ol samting raonabaot long yumi.c Long yia 2006, long manis Septemba, Wekap! (Franis mo Inglis) i tokbaot samting ya. Hem i speseli blong ol man we ol giaman tijing oli blokem olgeta blong oli no save God. Hemia tijing blong evolusen mo tijing ya se God i mekem wol long ol dei we wanwan long olgeta i gat 24 aoa nomo. Wan sista i raet i go long branj ofis long Amerika, i se: “Taem mifala i stap seremaot spesel Wekap! ya, ol man oli intres tumas long hem. Wan woman we hem i tija i wantem 20, blong hem i save givimaot long ol pikinini we hem i tijim.” Wan brata tu i tokbaot Wekap! ya se: “I no longtaem, bambae mi mi gat 75 yia blong mi. Mi stat blong joen long wok blong prij klosap long yia 1950. Be long manis ya we mifala i givimaot spesel Wekap! ya, mi harem gud moa long wok blong prij i bitim olgeta yia bifo.”
16 Naoia i gat wan haf blong Wekap! we nem blong hem “?I Gat Wan Man We i Wokem Samting Ya?” Ol sot stori ya oli tokbaot ol samting we God i mekem long nambawan fasin, mo oli tokbaot olsem wanem man i stap traehad blong folem fasin blong God blong mekem ol samting ya. Long yia 2010, i gat wan niufala buklet i kamaot, nem blong hem Was Life Created? (Franis/Inglis). Ol gudfala save mo ol naes pija long buklet ya oli pulum yumi blong lavem Jehova moa from nambawan fasin blong hem blong mekem evri samting, mo blong ona long hem from. Long en blong evri haf, i gat ol kwestin we oli save givhan long yumi blong yumi tingting gud long ol samting we yumi ridim. Buklet ya i nambawan blong yusum long wok blong prij.
17, 18. (1) Ol papa mo mama, ?yufala i save mekem wanem blong pikinini blong yufala i no fraet blong talemaot bilif blong hem? (2) ?Yufala i stap yusum tufala buklet ya no narafala buk olsem, long famle wosip? ?Yufala i yusum olsem wanem?
17 Ol papa mo mama, ?taem yufala i mekem famle wosip, yufala i tokbaot buklet ya wetem ol pikinini blong yufala? Sipos yufala i mekem olsem, bambae yufala i givhan long olgeta blong oli lavem God blong yumi. Maet yu gat sam yangfala we oli stap go long hae skul. Oltaem oli stap harem giaman tijing ya blong evolusen. Ol saentis mo ol tija long skul, wetem ol stori long televisin we oli tokbaot ol samting raonabaot long yumi, mo ol muvi tu, oli tokbaot evolusen olsem we i tru. Yufala i save yusum wan narafala buklet tu blong soemaot long ol yangfala blong yufala se ol save ya i no tru. Buklet ya i kamaot long yia 2010, nem blong hem The Origin of Life—Five Questions Worth Asking (Franis/Inglis). Tufala buklet ya oli pulum ol yangfala blong oli yusum gud tingting blong olgeta. (Prov. 2:10, 11) Nating se tufala i kamaot long Franis mo Inglis nomo, i gud yu traehad blong ridim ol save we i stap insaed, blong yu save givhan long ol pikinini blong yu. Nao bambae oli naf blong skelem ol save we oli harem long skul.
Ol papa mo mama, yufala i mas rerem tingting blong pikinini, blong i talemaot bilif blong hem (Yu luk haf 17)
18 Samtaem nius i kamaot se ol saentis oli faenem ol bun we oli soemaot se yumi kamaot long mangki. Sipos no, maet oli talem se ol saentis oli pruvum finis se laef i save stat hem wan nomo. Buklet ya Origin of Life i givhan long ol yangfala blong oli tingting gud long ol nius olsem. Nao olgeta nomo oli save skelem se ol tok ya i tru no nogat. Ol papa mo mama, sipos yufala i tokbaot ol save long tufala buklet ya wetem ol pikinini blong yufala, bambae oli no fraet blong eksplenem from wanem oli bilif se God i mekem evri samting.—Ridim 1 Pita 3:15.
19. ?Yumi evriwan i gat wanem bigfala blesing?
19 Ol gudfala save we yumi kasem long ogenaesesen blong Jehova, i givhan long yumi blong yumi luk ol nambawan fasin blong Jehova we ol samting raonabaot long yumi oli soemaot. Hemia ol stret save we i mekem se yumi wantem leftemap nem blong Jehova. (Sam 19:1, 2) !Yumi gat bigfala blesing ya blong ona long Jehova we i Mekem olgeta samting, mo leftemap nem blong hem olsem we i stret nomo blong mekem!—1 Tim. 1:17.
a Sipos yu wantem save olsem wanem blong givhan long ol man we oli bilif long tijing ya, yu save luk buklet ya Was Life Created? pej 24 kasem 28 (Franis mo Inglis).
b Long pej 6 mo 7 blong buklet ya Was Life Created?, i gat sam pija blong soemaot samting we haf 6 mo 7 i tokbaot.
c Yu save ridim Wajtaoa 1 Julae 2007, pej 11-15, mo Wajtaoa 1 Februari 2011, pej 12-16, mo buklet ya ?God i Rili Kea Long Yumi?