Baebol i Talem Wanem . . .

?I Stret We Ol Pikinini Oli Jusum Prapa Skul Blong Olgeta?

STAT long taem we wan pikinini i bon kasem taem we hem i kam wan yangfala, papa mama blong hem tufala i jusum plante samting blong hem. Be tu, papa mama we i waes oli save wetaem oli mas jenis lelebet mo tingbaot samting we pikinini i laekem moa.

Be, maet ol papa mama oli faenem i hadwok blong save hamas oli mas letem pikinini blong olgeta i fri blong mekem prapa jus blong hem. I tru se ol pikinini oli save mekem stret disisen, mo sipos papa mama i letem olgeta oli folem smol ol prapa tingting blong olgeta, samting ya i save givhan long olgeta tu. Be, i tru tu se oli save mekem disisen we i no stret, mo harem nogud tumas from.—2 King 2:23-25; Efesas 6:1-3.

Eksampel, plante taem ol pikinini oli jusum kakae we i gat plante gris mo suga long hem, i bitim we oli jusum kakae we i gud long bodi. ?From wanem? From we taem oli smol, oli no naf blong mekem ol gudfala disisen olgeta nomo. ?Ol papa mama oli waes sipos oli letem ol pikinini blong olgeta oli fri fulwan blong jusum kakae blong olgeta, wetem tingting se maet long fyuja oli jusum kakae we i gud long bodi? No gat. Ol papa mama oli mas mekem disisen ya blong ol pikinini blong olgeta, wetem tingting se oli wantem pikinini blong haremgud long fyuja.

Taswe, i stret nomo we ol papa mama oli jusum sam samting blong ol pikinini blong olgeta, olsem kakae, klos, fasin blong mekem hea, mo ol gudfala fasin blong folem long laef. ?Be olsem wanem long saed blong skul? ?Ol papa mama oli mas mekem disisen ya tu?

Jus Ya

Samfala oli talem se ol papa mama oli no mas fosem ol pikinini blong bilif olsem olgeta. Yes, bitim 160 yia bifo, samfala we oli talem se oli Kristin oli gat tingting se ol papa mama oli “no mas tijim skul long ol pikinini, from we long rod ya, maet tingting blong pikinini i stap long wan skul nomo. Be, oli mas letem ol pikinini oli stap olsem nomo, gogo oli naf blong mekem wan jus, mo oli wantem mekem wan jus.”

Be, tingting ya i no laenap wetem Baebol. Baebol i soem klia se i impoten blong tijim ol pikinini long saed blong skul, stat long taem we oli bon. Proveb 22:6 i talem se: “Tijim pikinini boe blong yu long rod ya we i stret blong hem. Taem bambae hem i kam olfala, be hem i no save lego rod ya samtaem.”

Hibru tok we oli tanem i kam “pikinini boe” long ples ya, i minim taem we hem i smol nomo go kasem taem we hem i wan yangfala. Dokta Joseph M. Hunt, blong Yunivesiti blong Illinoi, Yunaeted Stet, i soemaot se i impoten blong tijim ol pikinini taem oli smol nomo. Hem i talem se: “Taem pikinini i bon kasem taem hem i gat fo no faef yia, hemia nao taem we hem i gru kwik moa, mo hemia taem we i isi moa blong jenisim fasin blong hem. . . . Maet hem i kasem 20 pesen blong ol stampa fasin [blong hem] bifo we hem i gat wan yia, mo maet hem i kasem stret haf blong olgeta bifo we hem i gat fo yia.” Samting ya i makem advaes blong Baebol, se i impoten we ol papa mama oli lidim wan pikinini long waes fasin taem hem i smol nomo, mo tijim hem long ol rod blong God.—Dutronome 11:18-21.

Baebol i talem klia long ol papa mama we oli ona long God, se oli mas tijim ol pikinini blong olgeta blong laekem Jeova tumas. Dutronome 6:5-7 i talem se: “Yu mas laekem Jeova, God blong yu long olgeta hat blong yu, long olgeta laef blong yu, mo long olgeta paoa blong yu. Mo ol tok ya we mi mi stap talem long yu tede, bambae yu mas fasem olgeta long hat blong yu. Mo bambae yu mas tijim pikinini blong yu long hem, mo yu mas tokbaot olgeta taem yu yu stap sidaon long haos blong yu, mo taem yu yu wokbaot long rod, mo taem yu yu go slip, mo taem yu yu girap.” Hibru tok we oli tanem i kam “tijim” i minim sapenem wan tul, olsem we yu mekem wetem wan wetston. Yumi no save mekem samting ya kwiktaem nomo, be yumi mas hadwok blong mekem, bakegen mo bakegen. The New English Bible i tanem Hibru tok ya i kam “talem bakegen.” I klia se “tijim” i givim tingting ya se ol waes we papa mama i givim long pikinini i save stap longtaem.—Lukluk Proveb 27:17.

Taswe, ol papa mama we oli trufala Kristin, oli mas tinghevi long wok blong olgeta, blong makem ol Kristin bilif long tingting blong ol pikinini blong olgeta. I no stret sipos oli traem ronwe long wok ya, nao oli letem ol pikinini nomo oli jusum rod blong olgeta. Haf blong wok ya i blong tekem ol “smol pikinini” blong olgeta oli go long ol miting. Long ples ya, ol papa mama oli save sidaon kolosap long olgeta. Mo tu, oli save givhan long olgeta blong luksave ol blesing long saed blong speret we wan famle we i joengud i save kasem, taem oli lesingud long ol tok blong Baebol mo oli joen long ol miting ya.—Dutronome 31:12, 13; Aesea 48:17-19; 2 Timote 1:5; 3:15.

Wok Blong Ol Papa Mama

Ating wan pikinini i no save haremgud long wan kakae jes from we yu talem long hem se kakae ya i gud long bodi blong hem. Taswe, wan mama we i waes i save olsem wanem blong mekem ol gudfala kakae ya i luk gud, blong mekem se pikinini i wantem tekem kakae ya. Mo tu, hem i rerem kakae long wan rod we i mekem se bel blong pikinini i naf blong tantanem.

Sem mak, fastaem, maet wan pikinini i no wantem kasem tijing long saed blong skul, mo maet wan papa no mama i faenem se taem hem i traem toktok wetem pikinini long bisnes ya, i blong nating nomo. Be, tok blong Baebol i klia—ol papa mama oli mas mekem evri samting we oli naf blong mekem, blong tijim ol pikinini blong olgeta stat taem oli smol nomo. Taswe, ol papa mama we oli waes, oli yusum ol rod blong mekem se pikinini i glad blong kasem tijing long saed blong skul. Mo tu, oli tijim hem long fasin we hem i naf blong kasem save long tijing ya.

Ol papa mama we oli laekem pikinini blong olgeta tumas, oli gat strong filing se oli mas givim ol samting we ol pikinini blong olgeta oli nidim long laef. Plante taem, ol papa mama nomo oli save wanem we pikinini i nidim. From samting ya, Baebol i talem se fastaem hem i wok blong ol papa mama, antap moa papa, blong givim ol samting long saed blong bodi mo speret long ol pikinini blong olgeta. (Efesas 6:4) Taswe, ol papa mama oli no mas traem ronwe long wok blong olgeta, mo givim wok ya long wan narafala. Nating se oli glad taem narafala i givhan long olgeta, be samting ya i no save tekem ples blong tijing blong skul we ol papa mama oli givim. Ol narafala oli save givhan nomo.—1 Timote 5:8.

Sam taem long laef, ol man wanwan oli mekem disisen long saed blong skul we bambae oli folem, sipos oli wantem folem wan. Sipos ol Kristin papa mama oli lukaotgud long wok ya blong tijim ol pikinini blong olgeta long saed blong skul stat long taem we oli smol nomo, mo sipos oli yusum taem ya blong tijim olgeta blong tingtinggud long stampa blong ol gudfala rul, ating taem pikinini i kam bigwan, bambae hem i jusum stret rod.—2 Kronikel 34:1, 2; Proveb 2:1-9.

[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 30]

The Doré Bible Illustrations/Dover Publications, Inc.