“Yufala i Mas Stap Wokbaot Olsem Ol Pikinini Blong Delaet”
“Yufala i mas kasem nyufala laef we God i wokem blong yufala, we i stret wetem laef blong hem. Ol fasin blong nyufala laef ya oli stret, oli gud, oli tabu, from we oli kam long trutok nomo.”—EFESAS 4:24.
1. ?Jeova i blesem ol man we oli stap wosip long hem wetem wanem? ?From wanem?
JEOVA GOD “i mekem olgeta laet blong skae,” mo “i no gat tudak nating i stap long hem.” (Jemes 1:17; 1 Jon 1:5) Pikinini blong Hem Jisas Kraes, i tokbaot hem wan, i se: “Mi ya mi laet blong ol man long wol. Man we i biaen blong mi, bambae hem i no wokbaot olsem we i stap long tudak nomo. Hem bambae i gat laet blong laef.” (Jon 8:12) Ol trufala man blong wosip long Jeova, hemia ol man blong Pikinini blong Jeova, oli kasem laet—hemia long saed blong tingting, fasin, mo long saed blong speret—mo oli stap “saenaot olsem laet long wol.”—Filipae 2:15, NW.
2. ?Wanem profet tok i soemaot se ol man blong God oli defren long ol man blong wol, olsem wanem oli defren?
2 Bifo, profet ya Aesea i bin tokbaot laet mo tudak i se: “!Luk! Tudak hem wan bambae i kavremap wol, mo ol nesen bambae oli stap long tudak we i tudak. Be antap long yu, Jeova bambae i stat blong saenaot, mo antap long yu, ol man bambae oli save luk bigfala paoa blong hem i saen.” Yes, olgeta man we oli stap longwe long God, Baebol i tokbaot olgeta olsem we oli stap aninit long paoa mo rul blong “ol jif blong ol devel we oli stampa blong ol tudak long wol ya.”—Aesea 60:2; Efesas 6:12.
3. ?From wanem yumi intres tumas long advaes ya blong Pol?
3 Aposol Pol i wari tumas se ol Kristin fren blong hem oli no joen long tudak olsem. Hem i talem se oli “no moa folem ol fasin blong hiten man,” be oli “mas stap wokbaot olsem ol pikinini blong delaet.” (Efesas 4:17; 5:8, NW) Hem i eksplenem tu olsem wanem oli save mekem samting ya. Tede, tudak mo bigfala klaod we i kavremap ol nesen i stap kam bigwan moa. Wol ya i stap kam nogud moa long saed blong fasin mo tingting. Ol man we oli wosip long Jeova oli gat wan faet we i stap kam strong moa blong winim. Taswe, yumi intres tumas long samting we Pol bambae i talem.
Save Moa Long Kraes
4. ?Wanem tingting blong Pol taem hem i talem se: “Yufala i no lanem we Kraes i olsemia”?
4 Afta we aposol Pol i tokbaot ol fasin ya blong wol we oli no save karem frut mo ol rabis fasin blong hem, hem i toktok bakegen long ol Kristin fren blong hem long Efesas. (Plis ridim Efesas 4:20, 21, NW.) Pol i spenem kolosap tri yia blong prij mo tij long taon ya, mo hem i savegud plante long olgeta insaed long kongregesen ya. (Ol Wok 20:31-35) Taswe, taem hem i talem se, “Be yufala i no lanem we Kraes i olsemia,” (NW) hem i save se ol Kristin man Efesas oli no kasem ol trutok blong Baebol we i letem ol rabis fasin we hem i stap tokbaot long vas 17 go kasem vas 19 i stap. Hem i save se oli kasem tru mo stret save long trufala Kristin fasin blong laef olsem Jisas Kraes i soem. From samting ya, oli no stap wokbaot long tudak olsem ol hiten man oli stap mekem, be olgeta oli pikinini blong delaet.
5. ?Olsem wanem fasin blong stap long trutok mo fasin blong mekem trutok i stap long yumi, tufala i defren?
5 !Taswe i impoten blong “lanem we Kraes i olsemia” long stret rod blong hem! ?I gat ol nogud fasin we oli save blokem yumi blong yumi no lanem we Kraes i olsemia? Yes. Fastaem long Efesas 4:14, Pol i givim woning long ol brata se: “Long fasin ya, bambae yumi no moa stap olsem pikinini. Ol tok blong ol man ya blong gyaman, we oli save wokem ol trik, mo oli save lidim ol man oli go krangke, bambae oli no save tantanem yumi. Bambae yumi no olsem kenu we solwora i save sakem i go olbaot, win i save tekem i go, no gat.” I klia se sam long olgeta oli bin lanem sam samting long saed blong Kraes be oli stap wokbaot long fasin blong wol yet mo tu oli stap traem blong pulum ol narafala blong oli mekem olsem tu. ?Samting ya i soem denja we i stap, olsem sam man oli stap talem se oli stap long trutok, be trutok i no stap long olgeta? Long taem blong Pol, olgeta we oli kasem smol save nomo, i isi blong ol narafala oli save pulum olgeta, mo samting ya i sem mak tede. Blong blokem samting ya, Pol i gohed i talem se ol man Efesas oli mas ‘harem [Kraes] mo letem hem i tijim olgeta, from we trutok i stap long Jisas.’—Efesas 4:21, NW.
6. ?Olsem wanem yumi save lanem, harem, mo letem Kraes i tijim yumi tede?
6 Ol tok ya we Pol i yusum olsem, “lanem,” “harem” mo “tijim,” evriwan oli tokbaot fasin blong stadi mo tij, olsem long wan skul. I tru, tede yumi no save harem, lanem, no kasem tijing we i kam stret long Jisas hem wan. Be hem i yusum “slef ya we i stret mo waes,” (NW) blong i mekem wan bigfala wok blong tijim Baebol long olgeta ples long wol. (Matyu 24:45-47; 28:19, 20) Yumi save “lanem we Kraes i olsemia” long stret rod blong hem mo stret save sipos oltaem yumi tekem kakae ya long saed blong speret we slef ya i stap givim long stret taem blong hem, stadi long hem yumi wanwan no long wan kongregesen, tingting dip long hem, mo mekem samting we yumi lanem i wok long laef blong yumi. Yumi traem yusumgud olgeta samting we i stap blong yumi save talemaot stret se yumi ‘harem ol tok blong hem finis, nao from we yumi man blong hem, ol man oli tijim yumi finis long trutok ya we i stap long Jisas.’
7. ?Wanem mining blong tok ya blong Pol se, “trutok i stap long Jisas”?
7 Yumi save makem se long Efesas 4:21, afta we Pol i tokbaot fasin blong lanem, hem i gohed i se: “Trutok i stap long Jisas.” (NW) Sam man blong stadi Baebol oli luksave se Pol i no stap yusum prapa nem blong Jisas long ol raeting blong hem. Yes, taem ya nomo we hem i yusum nem ya blong Jisas long leta blong hem long ol man Efesas. ?I gat spesel risen blong samting ya? Maet Pol i stap tingbaot eksampel we Jisas i soem taem hem i stap laef olsem wan man. Tingbaot, wan taem Jisas i tokbaot hem wan, i se: “Rod ya, mi ya. Trutok ya, mi ya. Laef ya, mi ya.” (Jon 14:6; Kolosi 2:3) Jisas i talem se: “Trutok ya, mi ya” from we hem i no talemaot trutok no hem i tijim trutok nomo, no gat, be laef mo fasin blong hem oli soemaot trutok. Yes, trufala Kristin fasin i no wan save nomo be hem i wan fasin blong laef. Blong “lanem we Kraes i olsemia” i min se yumi mas lanem blong folem fasin blong Jisas taem yumi stap laef folem trutok. ?Fasin blong laef blong yu i olsem Jisas? ?Evri dei yu stap folem trak blong leg blong hem? Long rod ya nomo yumi save wokbaot olsem ol pikinini blong delaet.
“Sakem Olfala Fasin Blong Laef”
8. ?Wanem pijatok Pol i yusum long Efesas 4:22, 24, mo from wanem i stret?
8 Blong soem olsem wanem yumi save “lanem we Kraes i olsemia” mo wokbaot olsem ol pikinini blong delaet, Pol i gohed blong talem long Efesas 4:22-24, se i gat tri samting we yumi mas mekem. Faswan long olgeta, se: “Yufala i mas sakem olfala fasin blong laef blong yufala we yufala i stap folem bifo, mo we i stap kam nogud, from we i stap mekem yufala i wantem tumas ol samting we oli blong gyaman nomo.” (Efesas 4:22, NW) Ol tok ya “sakem” (“tekemaot,” Kingdom Interlinear) mo “putum” (vas 24, NW) i givim mining se man i tekemaot klos mo i putum klos blong hem. Hemia wan pijatok we Pol i stap yusum oltaem, mo hem i wan gudfala pijatok. (Rom 13:12, 14; Efesas 6:11-17; Kolosi 3:8-12; 1 Tesalonaeka 5:8) Taem i gat ol doti long klos blong yumi no hem i kam doti, olsem long taem blong kakae, kwiktaem nomo yumi jenisim. ?Yu ting se i stret we yumi mekem sem mak taem yumi kam doti long saed blong speret?
9. ?Olsem wanem man i save sakemaot olfala fasin blong hem?
9 ?Be olsem wanem wan man i save tekemaot olfala fasin blong hem? Tok ya “sakem” long prapa lanwis blong bifo hem i stap long fasin blong toktok we i tokbaot wan samting we i kamaot i stap. Hem i soemaot wan wok we man i mekem wan taem mo i no save mekem bakegen. Samting ya i soem long yumi se “olfala fasin blong laef” (“olfala man,” Kingdom Interlinear), mo ‘fasin blong laef blong yumi we yumi stap folem bifo’ yumi mas sakemaot olgeta. Yumi no mas tekem taem mo yumi mas gat strong tingting blong sakemaot fulwan. Hem i no wan samting we yumi save mestem no tekem taem blong tingbaot. ?From wanem?
10. ?From wanem man i no mas wet mo i mas gat strong tingting blong sakem fulwan olfala fasin blong hem?
10 Tok ya “stap kam nogud” i soemaot se “olfala man” i stap gohed blong mekem ol fasin we i nogud, hem i stap kam nogud moa. Yes, from we ol man oli no wantem laet ya long saed blong speret, fasin blong olgeta man i stap kam nogud moa. Pol i talem se samting ya i kamaot from oli “wantem tumas ol samting we oli blong gyaman nomo.” Ol samting we man i wantem long bodi blong hem oli blong gyaman nomo from we oli luk olsem we oli no save spolem man, be oli rili save spolem man. (Hibrus 3:13) Sipos yumi no lukaotgud, biaen bambae yumi kam doti mo yumi save ded from. (Rom 6:21; 8:13) Taswe yumi mas sakemaot olfala fasin blong yumi, yumi mas sakemaot olgeta fasin ya mo kwiktaem, olsem we yumi tekemaot wan doti kaliko long yumi.
Wan Nyufala “Tingting”
11. ?Weples man i mas stat blong mekem nyufala fasin long saed blong speret?
11 Wan man we i kamaot long sofmad i no nidim nomo blong tekemaot doti klos blong hem, no gat, be hem i mas swimgud tu bifo we hem i putum klos we i klin. Hemia wanem we Pol i tokbaot olsem namba tu samting blong mekem blong kam klin long saed blong speret: “Mo yufala i mas kam olsem nyufala man, from paoa we i stap wok long tingting blong yufala.” (Efesas 4:23, NW) Olsem we hem i bin talem bifo, long vas 17 mo 18, ol nesen oli stap wokbaot “we tingting blong olgeta i no hevi, i no save karem frut nating” mo “tingting blong olgeta ya i stap long tudak nomo.” Yes, tingting (maen) nao i stampa blong tingting mo save blong man, ples ya nao hem i mas kam nyuwan fastaem. ?Olsem wanem blong mekem? Pol i eksplenem se, taem yumi mekem paoa we i stap wok long tingting blong yumi i kam nyuwan. ?Wanem paoa ya?
12. ?Wanem paoa we i stap wok long tingting blong man?
12 ?Paoa ya we i stap wok long tingting blong yumi, we Pol i bin tokbaot, hem i tabu speret? No gat. Tok ya “paoa we i stap wok long tingting blong yufala” i rili minim “paoa blong tingting blong yufala.” I no gat wan ples long Baebol we i tokbaot tabu speret blong God olsem wan haf long bodi blong man no paoa blong man. Tok ya “paoa” i minim “win,” be tu insaed long Baebol hem i minim “paoa we i pusum wan man blong soem samkaen fasin, tingting, no ol filing blong hem no paoa ya i mekem se man ya i mekem wan samting no i folem wan rod.” (Insight on the Scriptures, Volyum 2, pej 1026) Taswe “paoa we i stap wok long tingting” hemia paoa we i stap pusum tingting (maen) blong yumi, tingting we i stampa blong filing blong yumi mo ol samting we yumi wantem mekem.
13. ?From wanem tingting blong yumi i mas kam nyuwan?
13 Prapa fasin blong tingting blong yumi mo ol samting we yumi wantem mekem from we yumi no stretgud olgeta, hem i long saed blong bodi, mo ol samting we yumi save luk. (Eklesiastis 7:20; 1 Korin 2:14; Kolosi 1:21; 2:18) Sipos wan man i sakem olfala fasin blong hem wetem ol nogud samting we hem i stap mekem, be hem i no jenisim tingting blong hem we i no stretgud olgeta bambae i no longtaem samting ya i save pulum hem blong mekem ol samting we hem i bin lego finis. Eksampel, hemia ekspiryens blong plante man we oli traem blong stop long smok, drong, no mekem ol narafala nogud fasin, be biaen oli foldaon long ol fasin ya bakegen. Sipos oli no traehad blong mekem paoa we i stap wok long tingting blong olgeta i kam nyuwan, i isi nomo blong oli foldaon bakegen. Man we i jenisim fasin blong hem, hem i mas jenisim tingting blong hem fulwan.—Rom 12:2.
14. ?Olsem wanem paoa we i stap wok long tingting blong yumi i save kam nyuwan?
14 ?Olsem wanem man i save mekem paoa ya i kam nyuwan blong hem i save pulum tingting (maen) blong hem long stret rod? Long Grik Baebol, tok ya “kam olsem nyufala man” i tokbaot wan samting we i stat finis mo i stap gohed naoia, mo samting ya i gohed yet. Taswe man i mas stadi trutok blong God mo hem i mas tingting dip long ol mining blong hem blong mekem se paoa blong tingting i save kam nyuwan. Ol man blong sayens oli talem se bren blong yumi, i stap karem ol save i pas long ol smosmol string (nuron) i go long narafala, mo hem i stap tekem ol save ya i gokros long ol samting we oli kolem sinaps. Buk ya (The Brain) i talem se, “samkaen memori blong man i stap long ol sinaps taem ol samting oli pastru long hem, nao oli livim sam mak i stap biaen.” Taem sem samting i pas long rod ya nekis taem, ol smosmol string oli haremsave samting ya kwiktaem. Biaen, samting ya i wokem nyufala fasin blong tingting long wanwan man. Taem yumi stap gohed blong tekem ol gudfala save long saed blong speret, yumi stap bildimap wan nyufala tingting, mo paoa we i wok long tingting blong yumi i stap kam nyuwan.—Filipae 4:8.
“Putum Nyufala Fasin”
15. ?Olsem wanem nyufala fasin ya i ‘nyufala’?
15 Laswan samting, Pol i talem se: “Yufala i mas putum nyufala fasin blong laef we God i wokem olsem we hem i wantem. Fasin ya i kamaot long trufala stret fasin mo fasin blong obei long hem oltaem.” (Efesas 4:24, NW) Yes, wan Kristin i save putum wan nyufala fasin. Tok ya “nyufala” long ples ya, i no minim wan samting we i jes kamaot, be hem i tokbaot gudfala fasin. I olsem se, hem i no wan nyufala samting we i jes kamaot. Hem i wan nyufala fasin we i klin, “God i wokem olsem we hem i wantem.” Long Kolosi 3:10, Pol i yusum sem toktok mo i talem se “nyufala laef ya, God nomo i stampa blong hem. Mo oltaem, God i stap mekem laef ya i kam nyufala bakegen, blong mekem yufala i save hem tru, mo blong mekem yufala i kam moa olsem we yufala i pija blong hem.” ?Olsem wanem nyufala fasin ya i kamaot?
16. ?From wanem yumi save talem se nyufala fasin i “laef we God i wokem olsem we hem i wantem”?
16 Jeova God i wokem tufala faswan man, Adam mo Iv, long pija blong Hem mo tufala i karem fasin blong Hem. Hem i givim ol gudfala fasin mo ol fasin long saed blong speret long tufala blong mekem tufala i defren olgeta mo tufala i hae moa long ol anamol. (Jenesis 1:26, 27) Nating se fasin ya we tufala i agensem God i pulum olgeta man i go long sin mo oli no stretgud olgeta, yumi ya we yumi kamaot long laen blong Adam, yumi naf blong soem sam gudfala fasin mo ol fasin long saed blong speret. Wil blong God se olgeta we oli stap soemaot bilif long ransom sakrifaes oli mas sakem olfala fasin blong olgeta mo haremgud long “dei ya we God bambae i mekem ol pikinini blong hem oli fri olgeta long sin.”—Rom 6:6; 8:19-21; Galesia 5:1, 24.
17. ?From wanem stret fasin mo fasin blong obei long God oli nambawan fasin blong nyufala fasin ya?
17 Trufala stret fasin mo fasin blong obei long hem tufala fasin ya nao we Pol i stap tokbaot olsem nyufala fasin. Samting ya i makem tu se nyufala fasin i kam nyuwan folem fasin blong Hemia we i Wokem. Ol Sam 145:17 i talem long yumi se: “Fasin blong Hae God i stret gud, mo olgeta samting we hem i stap mekem i stap soemaot samting ya.” Mo long Revelesen 16:5 (NW) hem i tokbaot Jeova se: “Yu ya we Yu stap naoia mo Yu stap bifo, Yu Yu stap holemstrong promes blong Yu, Yu Yu gat stret fasin.” Tru ya, stret fasin mo fasin blong obei long hem oli impoten tumas sipos yumi wantem laef folem fasin blong God, soem paoa blong hem. I gud yumi kam olsem Sekaraea, papa blong Jon Baptaes, we tabu speret i pulum hem blong presem God from wok we hem i givim long ol man blong hem blong oli mekem ‘long fes blong hem, gogo laef blong olgeta i finis, we oli no moa fraet, oli tabu, oli man blong hem mo fasin blong olgeta i stret.’—Luk 1:74, 75.
“Gohed Blong Wokbaot Olsem Pikinini Blong Delaet”
18. ?Olsem wanem Pol i givhan long yumi blong luksave ol fasin blong ol man long wol?
18 Naoia we yumi stadi finis long olgeta haf blong ol tok blong Pol long Efesas 4:17-24, yumi save tingbaot plante samting. Long vas 17 kasem 19, Pol i givhan long yumi blong luksave olsem wanem long fasin blong ol man long wol ya. Ol man blong wol we oli stap sakem save blong God mo oli mekem hat blong olgeta i strong olsem ston, oli stap longwe long trufala stampa blong laef. From samting ya, oli no save wanem mak oli stap go from, mo ol samting we oli kasem mo mekem bambae i olsem nating nomo. Oli stap gohed moa long ol rabis fasin mo oli godaon moa long saed blong speret. !Sore tumas long olgeta! !Hemia bigfala risen from wanem yumi mas tingting strong blong gohed blong wokbaot olsem ol pikinini blong delaet!
19. ?Pol i leftemap tingting blong yumi olsem wanem, blong yumi stap gohed blong wokbaot olsem ol pikinini blong delaet?
19 Nao, long vas 20 mo 21, Pol i soem se i impoten blong lanem ol dip trutok blong mekem se yumi no stap kampani nomo wetem trutok, be yumi laef wetem trutok olsem Jisas i mekem. Biaen, long vas 22 kasem 24, hem i talem long yumi blong yumi tekemaot olfala fasin mo putum nyufala fasin—mo yumi mas mekem samting ya fulwan. Naoia, yumi mas gohed blong stretem tingting blong yumi fulwan, blong yumi wantem ol gudfala samting nomo mo ol samting long saed blong speret. Antap moa, yumi mas lukluk i go long Jeova blong hem i givhan long yumi taem yumi stap wokbaot olsem pikinini blong delaet. “God ya we i tok finis, i talem se ‘Ale, laet i saenaot long tudak ya i kam,’ hemia sem God ya nomo we i mekem laet blong hem i saenaot finis, i kam kasem tingting blong mifala. Laet ya blong hem i mekem mifala i waes blong save bigfala paoa ya blong God we i bigfala tumas, we mifala i luk long fes blong Kraes.”—2 Korin 4:6.
?Yu Yu Tingbaot?
◻ ?Olsem wanem yumi save “lanem we Kraes i olsemia” tede?
◻ ?From wanem yumi mas kwik blong sakem olfala fasin?
◻ ?Wanem ya paoa we i stap wok long tingting blong yumi, mo olsem wanem yumi save mekem i kam nyuwan?
◻ ?Wanem ol fasin we oli makem nyufala fasin blong man?
[Tok Blong Pija Long Pej 15]
Jisas i talem se: “Rod ya, mi ya. Trutok ya, mi ya. Laef ya, mi ya.”
[Tok Blong Pija Long Pej 16]
Yufala i mas putumaot olfala fasin ya olsem kros, fasin blong faerap long kros, rabis fasin, fasin blong tok nogud long narafala, ol doti tok, mo fasin blong gyaman.—Kolosi 3:8, 9
[Tok Blong Pija Long Pej 17]
“Yufala i mas putum nyufala fasin blong laef we God i wokem olsem we hem i wantem. Fasin ya i kamaot long trufala stret fasin mo fasin blong obei long hem oltaem.”—Efesas 4:24, “NW.”