Kristin Famle Putum Ol Samting Long Saed Blong Speret Long Fasples
“Yufala evriwan i mas gat wan tingting nomo, mo yufala i mas gat sore long yufala. Yufala i mas laeklaekem yufala olsem yufala i wan brata nomo, mo yufala i mas mekem i gud long yufala, we tingting blong yufala i stap daon.”—1 PITA 3:8.
1. ?Yumi evriwan yumi gat wanem disisen, mo olsem wanem disisen blong yumi i gat paoa long fyuja blong yumi?
!I GUD tumas blong luk se vas ya i stap tokbaot wan kastom blong olgeta man we i olfala moa bitim ol narafala kastom—famle! !Mo i impoten tumas se ol papa mama oli soem fasin blong lidim man long saed ya! Bambae ol gudfala fasin mo rabis fasin blong tufala oli save kamaot long ol pikinini blong tufala. Be, wanwan memba blong famle i save mekem ol prapa disisen blong hem. Olsem ol Kristin, yumi save jusum blong kam wan man long saed blong speret no long saed blong bodi. Yumi save jusum blong mekem God i glad no i no glad long yumi. Disisen ya i save kam wan blesing, laef blong olwe mo pis—no wan trabol, ded blong olwe.—Jenesis 4:1, 2; Rom 8:5-8; Galesia 5:19-23.
2. (a) ?Olsem wanem Pita i soemaot wari blong hem long saed blong famle? (b) ?Wanem ya fasin blong stap strong long saed blong speret? (Lukluk futnot.)
2 Ol tok ya blong aposol Pita long 1 Pita japta 3 vas 8, i kam stret afta long sam nambawan advaes we hem i givim long ol waef mo ol hasban. Pita i rili intres long laef blong ol Kristin famle. Hem i save se fasin blong stap strong long saed blong speret i mekem wan famle i joen gud, wan famle we i kaen.a Taswe, hem i talem long vas 7 se sipos ol hasban oli no mekem samting we hem i talem, bambae i gat wan wol long saed blong speret i stap long medel blong hasban ya mo Jeova. Bambae God i no save lesin ol prea blong hasban sipos hem i no lukaot long ol nid blong waef blong hem no i stap mekem i strong tumas long hem.
Kraes—Wan Nambawan Eksampel Long Fasin Blong Stap Strong Long Saed Blong Speret
3. ?Olsem wanem Pol i soemaot eksampel blong Kraes long ol hasban?
3 Wan famle i nidim wan gudfala eksampel blong stap strong long saed blong speret. Taem wan hasban i stap mekem ol Kristin fasin, hem nao i faswan blong soem ol gudfala fasin long saed blong speret. Sipos hasban i no man blong bilif, plante taem waef i mas traem blong karem responsabiliti ya. Nating se wan long tufala i mekem responsabiliti ya, be Jisas Kraes i givim nambawan eksampel blong folem. Fasin blong hem, ol tok, mo tingting blong hem oltaem oli blong leftemap tingting mo i mekem man i haremgud. Plante taem, aposol Pol i pulum tingting blong ol man we oli ridim tok blong hem i go long gudfala eksampel blong Kraes. Eksampel, hem i talem se: “Man i hed blong woman blong hem, olsem we Kraes i hed blong jyos. Kraes i sevem jyos ya finis, we jyos ya i bodi blong hem. Mo yufala man we i mared, yufala i mas laekem woman blong yufala tumas, olsem we Kraes i laekem jyos ya tumas. Taswe hem i letem laef blong hem, blong sevem jyos ya.”—Efesas 5:23, 25, 29; Matyu 11:28-30; Kolosi 3:19.
4. ?Jisas i soemaot wanem eksampel long fasin blong stap strong long saed blong speret?
4 Jisas i wan nambawan eksampel long fasin blong stap strong long saed blong speret mo fasin blong lidim narafala wetem lav, kaen fasin, mo fasin sore. Hem i gat tingting blong sakrifaes, hem i no tingbaot hem wan nomo. Oltaem hem i givim ona long Papa blong hem mo i gat respek long wok blong hem blong lidim kongregesen. Hem i folem ol samting we Papa blong hem i talem, taswe hem i save talem se: “Mi mi no save mekem wan samting nating long tingting blong mi nomo. Mi mi stap jajem man, be stret olsem nomo we Papa blong mi i stap talem long mi blong mi mekem. Nao taem mi jajem man, mi save mekem i stret, from we mi no traem blong mekem olsem we mi nomo mi wantem, mi stap traem blong mekem olsem we Papa blong mi we i sanem mi, hem i wantem.” “Mi mi stap talemaot ol samting ya nomo we Papa blong mi i tijim mi finis long hem.”—Jon 5:30; 8:28; 1 Korin 11:3.
5. ?Jisas i soemaot wanem eksampel long ol hasban taem hem i stap givim ol samting we ol man blong hem oli nidim?
5 ?Samting ya i minim wanem long ol hasban? I minim se long olgeta samting we oli mekem, oli mas folem eksampel blong Kraes nomo, we oltaem hem i obei long Papa blong hem. Eksampel, olsem Jeova i givim kakae long evri laef samting long wol ya, long sem fasin Jisas i givim kakae long ol man blong hem. Hem i no fogetem ol samting we oli nidim long saed blong bodi. Merikel we hem i mekem blong givim kakae long 5,000 man mo ol narafala 4,000 man oli soemaot se hem i gat fasin blong keagud mo hem i tinghae long responsabiliti blong hem. (Mak 6:35-44; 8:1-9) Sem mak tede, ol hed blong famle oli mas lukaot ol samting we famle blong olgeta i nidim long saed blong bodi. ?Be responsabiliti blong olgeta i finis long ples ya?—1 Timote 5:8.
6. (a) ?Famle i mas lukaotgud long wanem impoten nid? (b) ?Olsem wanem ol hasban mo ol papa oli save soemaot fasin luksave?
6 Ol famle oli nidim sam narafala samting we oli moa impoten, olsem Jisas i soemaot. Oli gat ol nid long saed blong speret mo filing. (Dutronome 8:3; Matyu 4:4) Yumi stap joen wetem ol narafala, insaed long famle mo long kongregesen. Yumi nidim ol gudfala advaes blong pusum yumi blong leftemap tingting blong ol narafala. Long saed ya ol hasban mo ol papa oli gat wan bigfala wok blong mekem—antap moa sipos oli ol elda no ol man blong givhan. Ol papa mama we oli no stap wetem hasban no waef oli mas gat ol sem fasin ya taem oli stap givhan long pikinini blong olgeta. Ol papa mama oli no mas kasem save nomo long ol samting we ol memba blong famle oli talem be oli mas kasem save tu long ol samting we oli stap haed long tingting blong memba blong famle. Samting ya i nidim fasin luksave, i nidim taem, mo longfala tingting. Hemia nao wan risen we i mekem se Pita i save talem se ol hasban oli mas tingtinggud mo ona long waef blong olgeta.—1 Timote 3:4, 5, 12; 1 Pita 3:7.
Stap Longwe Long Ol Denja ya
7, 8. (a) ?Famle i mas mekem wanem blong hem i no kasem trabol long saed blong speret? (b) ?Wan man we i stat gud long Kristin rod i nidim wanem moa? (Matyu 24:13)
7 ?From wanem i impoten tumas blong luklukgud long ol samting long saed blong speret we famle i stap mekem? Blong mekem i klia, maet yumi save askem kwestin ya, ?from wanem i impoten long wan kapten blong sip i luklukgud long map blong hem taem hem i stap tekem wan sip tru long solwora we i no dip tumas? Long Ogis 1992 turis bot ya Queen Elizabeth 2 (QE2) i pas tru long wan ples we i gat ol sanbij olsem hil mo i gat ol ston, long ples ya oli talem se plante taem ol kapten oli stap mestem rod. Wan man long ples ya i talem se: “Plante kapten oli lusum wok blong olgeta from we oli stap mekem akseden long ples ya.” Sip ya QE2 i bangem wan ston aninit long solwora. Mastik ya i kosem plante mane. Bigfala ples aninit long sip i brok, mo sip ya i no moa ron long sam wik blong oli jenisim ples we i brok.
8 I sem mak, sipos “kapten” blong famle i no luklukgud long map, hemia Tok blong God, i isi nomo we famle blong hem i save kasem trabol long saed blong speret. Long saed blong wan elda no wan man blong givhan, maet i save lusum wok blong hem long kongregesen from mo ating samting ya i mekem trabol long ol narafala memba blong famle. From samting ya, wanwan Kristin i mas lukaot gud se trabol i no kasem hem wantem from we hem i stap spel long saed blong speret, hem i trastem ol gudfala fasin blong stadi mo strong tingting we hem i gat bifo. Long Kristin rod blong yumi, wan gudfala stat long rod ya i no inaf; yumi mas kasem en blong rod ya.—1 Korin 9:24-27; 1 Timote 1:19.
9. (a) ?Stadi wanwan i impoten olsem wanem? (b) ?Wanem ol stret kwestin ya we maet yumi save askem long yumi wanwan?
9 Blong no kam kolosap long ol ples we solwora i no dip, i gat ol ston long hem, mo ol sanbij aninit long solwora we oli olsem hil, oltaem yumi mas lukluk long “map” blong yumi olsem yumi stap stadi long Tok blong God oltaem. Yumi no save dipen long faswan stadi we i tekem yumi kam long trutok. Blong stap strong long saed blong speret, oltaem yumi mas gat wan program blong stadi mo blong prij we i skelgud. Eksampel, taem yumi Stadi long Wajtaoa ya long kongregesen, yumi save askem yumi wanwan se, ‘?Mi, no mifala olsem wan famle, mifala i rili stadi long haf ya, ridim ol vas mo stap tingting dip long ol mining blong olgeta? ?No mifala i stap makem laen aninit long ol ansa nomo? ?Yumi bin ridim haf ya fastaem bifo we yumi kam long miting?’ Trufala ansa blong ol kwestin ya i mas pusum yumi blong tingting mo wantem kamgud moa long stadi blong yumi—sipos yumi gat nid blong kam moa gud.—Hibrus 5:12-14.
10. ?From wanem i impoten blong skelemgud fasin blong yumi?
10 ?From wanem i impoten blong skelemgud fasin blong yumi? From we yumi stap long wan wol we Setan i rul long hem, wan wol we, long plante smosmol rod, hem i stap traem blong spolem bilif long yumi long God mo ol promes blong hem. Wan wol we i wantem mekem yumi bisi oltaem mekem se yumi no gat taem blong tingbaot ol nid long saed blong speret. From samting ya i gud blong askem long yumi wanwan se, ‘?Famle blong mi i strong long saed blong speret? ?Mi olsem wan papa no mama, mi mi stap strong olsem we papa mama i mas mekem? ?Mifala olsem wan famle, mifala i stap soemaot paoa ya long saed blong speret we i stap long tingting we i givhan long mifala blong mekem ol disisen we oli stanap long stret fasin mo fasin blong stap tru?’—Efesas 4:23, 24.
11. ?From wanem ol Kristin miting oli gud long saed blong speret? Givim wan eksampel.
11 Bambae yumi kam strong moa long saed blong speret taem yumi go long evri miting. Ol gudfala taem ya we yumi spenem long Haos Kingdom no long Kongregesen Buk Stadi, oli givhan long yumi blong harem gud afta long plante haoa we yumi spenem blong stap traem winim kruked wol ya blong Setan. Eksampel, !yumi harem gud tumas blong stadi long buk ya Man We i Hae Moa Long Olgeta Man! Buk ya i givhan long yumi blong kasem gudfala save long Jisas, laef blong hem, mo minista wok blong hem. Yumi bin ridim gud ol vas blong Baebol we oli stap, mekem dip stadi, mo olsemia nao yumi lanem plante samting long eksampel blong Jisas.—Hibrus 12:1-3; 1 Pita 2:21.
12. ?Olsem wanem wok blong Prij i traem fasin blong yumi blong stap strong long saed blong speret?
12 Kristin minista wok blong yumi i wan nambawan samting blong traem fasin blong stanap strong long saed blong speret. Blong holem strong long wok blong prij long ol haos wanwan mo long ol jans we yumi gat, plante taem, taem yumi mitim man we i no intres no oli agensem yumi, yumi mas gat stret tingting we i pusum yumi, hemia lav long God mo lav long ol man we oli stap raonabaot long yumi. I tru, i no gat wan man i save glad sipos oli sakemaot hem, mo samting ya i save hapen long wok blong yumi blong prij. Be yumi mas tingbaot se oli no sakemaot wanwan long yumi be oli stap sakemaot gud nyus. Jisas i talem se: “Sipos ol man blong wol oli no laekem yufala, oli agens long yufala, yufala i mas tingbaot se oli no laekem mi, oli agens long mi fastaem. Sipos yufala i man blong wol ya, bambae ol man blong wol ya oli save laekem yufala, from we yufala i haf saed blong olgeta, be yufala i no man blong wol ya. Mi mi jusumaot yufala finis, mo mi tekemaot yufala long ol man blong wol. Taswe ol man blong wol oli no laekem yufala, oli agens long yufala. . . Be bambae olgeta oli save mekem ol samting ya long yufala, from we yufala i man blong mi. Bambae oli save mekem olsem from we oli no save hemia we i sanem mi mi kam.”—Jon 15:18-21.
Fasin i Moa Impoten Bitim Toktok Nomo
13. ?Olsem wanem wan man i save spolem fasin blong stap strong long saed blong speret blong wan famle?
13 ?Wanem i save hapen long wan famle we wan memba blong hem i no gat fasin klin mo fasin keagud long haos? Wan dei we i gat ren, evriwan oli lukaotgud blong no karem sofmad i go insaed long haos. Wan nomo i no tingbaot. Ol mak blong leg we oli stap olbaot oli soemaot fasin blong man ya we i no gat fasin blong lukaotgud, we i mekem moa wok long ol narafala. Samting ya i sem mak long fasin blong stap strong long saed blong speret. Wan man ya nomo we i gat fasin blong tingbaot hem wan no i olbaot nomo i save sakem doti long gudnem blong famle. Evriwan long famle, i no papa mama nomo, oli mas traehad blong soemaot tingting blong Kraes. !Evriwan oli save harem gud tumas sipos oli stap wok wanples wetem tingting blong laef we i no save finis! Tingting blong famle ya i stap strong long ol samting long saed blong speret (i no bitim mak blong stret fasin). Wanwan taem nomo famle ya i save kasem problem long saed blong speret.—Eklesiastis 7:16; 1 Pita 4:1, 2.
14. ?Setan i putum wanem trap long saed blong bodi blong blokem rod blong yumi?
14 Yumi evriwan i gat ol samting we yumi nidim long saed blong bodi blong givhan long laef blong yumi evridei. (Matyu 6:11, 30-32) Be plante taem yumi wantem moa bitim we yumi nidim. Eksampel, wol blong Setan i givim olgeta kaen samting blong pem. Sipos yumi stap wantem gat ol nyufala stael blong ol samting, bambae neva yumi save stop long fasin ya, from we ol nyufala stael oli kamaot oltaem nomo. Wol ya blong bisnes i bin putumap wan fasin we i neva stop. Hem i pulum yumi blong gohed blong lukaot mane blong pem ol samting we yumi wantem. Samting ya i save pulum yumi “blong laekem plante samting we oli save mekem yumi harem nogud,” no “ol mak we oli denja mo oli krangke.” Samting ya i save mekem laef blong yumi i olbaot mo i no gat i naf taem blong mekem ol wok long saed blong speret.—1 Timote 6:9, 10; The Jerusalem Bible.
15. ?Eksampel blong hed blong famle i impoten long wanem rod?
15 Long ples ya bakegen, eksampel we hed blong Kristin famle i soemaot i impoten tumas. Stret tingting blong hem long saed blong wok blong winim mane mo ol responsabiliti blong hem long saed blong speret i mas gat paoa long ol narafala memba blong famle. Bambae i gat trabol sipos papa i givim ol gudfala tijing be hem i no mekem ol samting we hem i stap talem. I no long taem ol pikinini oli save luk se hem i gat fasin ya blong talem ol gudfala samting be i no mekem. I sem mak, wan elda no man blong givhan we i leftemap tingting blong ol narafala blong go prij long ol haos wanwan be wanwan taem nomo hem i prij wetem famle blong hem bambae i no long taem, famle blong hem mo long kongregesen tu oli no moa save trastem hem.—1 Korin 15:58; ridim Matyu 23:3.
16. ?Maet yumi save askem wanem kwestin long yumi wanwan?
16 Taswe, yumi save luklukgud long laef blong yumi. ?Yumi stap bisi long wok blong yumi blong winim mane we i mekem se yumi no moa gohed long saed blong speret? ?Yumi stap kasem plante samting long saed blong wol mo yumi stap kam slak long kongregesen? Tingbaot advaes ya blong Pol se: ‘Sipos wan man i wantem kam we hem i wan elda long kongregesen, man ya i wantem wan gudfala wok, hemia wan trutok ya.’ (1 Timote 3:1) Sipos yumi wantem karem responsabiliti long kongregesen, yumi mas kam strong long saed blong speret bitim haeples we yumi save kasem long wok blong yumi. Yumi mas skelemgud ol samting blong mekem se ol man we yumi stap wok blong olgeta oli no bos long laef blong yumi olsem se, yumi bin givim laef blong yumi long olgeta mo i no long Jeova.—Matyu 6:24.
Gudfala Toktok i Givhan Long Saed Blong Speret
17. ?Wanem i givhan blong gat trufala lav long wan famle?
17 Plante milyan haos tede kolosap oli kam olsem ol ren haos nomo. ?Olsem wanem? Ol memba blong famle oli kambak long haos blong kakae mo slip nomo, ale kwiktaem oli aot bakegen. Wanwan taem nomo oli sidaon raon long wan tebel blong haremgud blong kakae wanples. Gudfala filing blong famle i stap lus. ?Wanem samting i kamaot from? I no gat fasin blong toktok tugeta, oli no storeyan long ol impoten samting. Frut blong samting ya se oli no moa gat intres long olgeta wanwan, ating oli no rili kea long olgeta wanwan. Taem yumi gat lav long yumi evriwan, yumi tekem taem blong storeyan mo blong lesin long evriwan. Yumi leftemap tingting mo yumi givhan long olgeta. Fasin ya blong stap strong long saed blong speret i joen wetem fasin blong hasban mo waef i storeyan long ol impoten samting mo storeyan wetem ol pikinini blong tufala.b I nidim taem mo waes blong pulum narafala blong tokbaot ol glad blong yumi, ol ekspiryens, mo ol problem.—1 Korin 13:4-8; Jemes 1:19.
18. (a) ?Wanem wan bigfala traem blong fasin blong toktok tugeta? (b) ?Gudfala fasin joen long famle i stanap long wanem samting?
18 Gudfala fasin blong toktok tugeta i nidim taem mo fasin traehad. I minim se putumap taem blong toktok mo blong lesin long wan narafala. Wan long ol bigfala traem we i blokem fasin blong toktok tugeta hemia wan samting we i stap kakae taem blong plante famle—televisin. Samting ya i wan traem—?televisin i kontrolem yu, no yu kontrolem hem? Kontrolem televisin i nidim strong tingting—wetem strong tingting blong stopem. Be fasin ya i save openem doa blong joengud bakegen olsem ol memba blong famle mo olsem ol brata mo sista long saed blong speret. Gudfala fasin joen i nidim gudfala fasin blong toktok tugeta, save gud narafala, ol nid mo glad blong yumi, talem long narafala olsem wanem yumi gat fasin tangkyu long ol samting we oli bin mekem long yumi. Yumi save talem tu se, fasin blong storeyan long ol impoten samting i soemaot se yumi tinghae long narafala.—Proveb 31:28, 29.
19, 20. ?Sipos yumi keagud long olgeta long famle, bambae yumi mekem wanem?
19 Taswe, sipos yumi keagud long ol wanwan memba blong famle—mo samting ya i joen wetem fasin blong lukaotgud long ol memba blong famle we oli no stap long trutok—bambae yumi mekem plante samting blong leftemap tingting mo holemtaet fasin blong yumi blong stap strong long saed blong speret. Insaed long famle, bambae yumi folem advaes blong Pita se: “Las tok blong mi, yufala evriwan i mas gat wan tingting nomo, mo yufala i mas gat sore long yufala. Yufala i mas laeklaekem yufala olsem we yufala i wan brata nomo, mo yufala i mas mekem i gud long yufala, we tingting blong yufala i stap daon. Taem man i mekem i nogud long yufala, bambae yufala i no givimbak long hem bakegen. Taem man i tok nogud long yufala, bambae yufala i no tok nogud long hem bakegen. Yufala i mas givimbak gudfala tok long ol man olsem, from we taem God i singaot yufala, hem i promes se bambae hem i blesem yufala.”—1 Pita 3:8, 9.
20 Yumi save gat blesing blong Jeova naoia sipos yumi traehad blong holemtaet fasin blong stap strong long saed blong speret, mo samting ya i save mekem se long fyuja yumi save kasem blesing ya blong laef we i no save finis long wan paradaes wol. I gat sam narafala samting we yumi save mekem olsem wan famle blong givhan long yumi evriwan long saed blong speret. Bambae nekis stadi i soemaot ol frut we i save kamaot long wan famle from fasin blong mekem ol samting wanples.—Luk 23:43; Revelesen 21:1-4.
[Ol futnot]
a Strong long saed blong speret i karem mining olsem “lukaotgud no joen long ol wok blong jyos: tingting no fasin blong stap long saed blong speret.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Wan man long saed blong speret i defren long wan man long saed blong bodi, wan man we i olsem anamol.—1 Korin 2:13-16; Galesia 5:16, 25; Jemes 3:14, 15; Jud 19.
b Blong luk moa long fasin blong toktok tugeta long famle, lukluk Wajtaoa blong Septemba 1, 1991, pej 20-2.
?Yu Yu Tingbaot?
◻ ?Wanem ya fasin blong stap strong long saed blong speret?
◻ ?Olsem wanem hed blong wan famle i save folem eksampel blong Kraes?
◻ ?Olsem wanem yumi save ronwe long ol samting we oli save spolem yumi long saed blong speret?
◻ ?Wanem i save spolem fasin blong stap strong long saed blong speret blong wan famle?
◻ ?From wanem gudfala fasin blong toktok tugeta i impoten?
[Tok Blong Pija Long Pej 12]
Fasin blong joen long Kongregesen Buk Stadi i mekem famle i kam strong long saed blong speret