Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • w93 6/1 pp. 3-4
  • ?Histri Blong Baebol i Stret Olsem Wanem?

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • ?Histri Blong Baebol i Stret Olsem Wanem?
  • Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1993
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • Ol Tok blong Pruvum Se oli Stret
  • Trep blong Luk long Solwora
  • Gudfala Eksampel Long Wok Blong Ol Kristin Misinari
    Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1992
  • Timoti—Niufala Man Blong Givhan Long Pol
    Buk Blong Ol Baebol Stori
  • Ol Man Blong Jeova Oli Kam Strong Moa Long Bilif
    Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1991
Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1993
w93 6/1 pp. 3-4

?Histri Blong Baebol i Stret Olsem Wanem?

“MI MI talem tru, mi no gyaman,” hemia tok we wan man blong raetem Baebol i talem long wan leta blong hem we hem i raetem i go long yangfala fren blong hem. (1 Timote 2:7) Ol tok olsem we i stap long ol leta blong Pol i mekem wan traem long ol man we oli stap toktok agens long Baebol.a Bitim 1,900 yia i pas finis we Pol i bin raetem ol leta ya. Biaen long ol taem ya, i no gat wan man we i givim mo i pruvum wan poen we i no stret long ol leta blong hem.

Luk, man ya blong raetem Baebol, i tokbaot wan wari blong hem tu se ol samting we hem i raetem oli mas stret. Hem i raetemdaon store blong laef mo minista wok blong Jisas we i kamaot long buk ya we nem blong hem Ol Wok Blong Ol Aposol. Luk i raetem se, “Mi mi stap luklukgud longtaem finis long olgeta samting ya, i stat long stat blong hem, mi mi ting se i gud mi raetem store blong hem we evri tok blong hem oli stret.”​—Luk 1:3.

Ol Tok blong Pruvum Se oli Stret

Ol man blong toktok agens long Baebol long stat blong yia 1800 oli agensem ol store blong histri we Luk i raetemdaon, oli talem se oli no stret. Antap moa, oli talem se histri long buk blong Ol Wok hem i mekemap nomo blong medel blong 100 K.T. mo 200 K.T. Man Engglan ya Sir William Mitchell Ramsay we hem i wan man blong digim graon blong faenem ol samting blong bifo i wan long olgeta we i bilif long samting ya. Be afta we hem i faenemaot ol nem mo ol ples we Luk i talem, hem i talemaot se hem i rong. “Sloslou mi luksave se plante smosmol haf blong ol store ya oli soem trutok we oli mekem man i sapraes.”

Taem Ramsay i raetem tok ya antap, kwestin i stanap yet se ol store blong Luk oli stret no no gat. Hem i long saed blong ol taon we oli stap kolosap olsem Ikoniam, Listra, mo Debe. Luk i soemaot se Ikoniam i defren long Listra mo Debe, hem i raetem long leta olsem ‘tu bigfala taon ya long Likonia.’ (Ol Wok 14:6) Be, olsem map ya i soemaot, Listra i kolosap moa long Ikoniam bitim long Debe. Sam man blong histri bifo oli tokbaot Ikoniam olsem wan ples we i haf blong Likonia; taswe, ol man blong toktok agens long Baebol oli agensem Luk from we hem i no mekem olsem tu.

Biaen, long 1910, Ramsay i faenem wan ston long ples we Ikoniam i bin lus long hem we i soemaot se ol man ples ya oli toktok lanwis blong Frijia mo i no lanwis blong Likonia. Dokta Merrill Unger i talem long buk blong hem Archaeology and the New Testament se, “Sam long ol hanraet blong Ikoniam mo ol ples we oli stap raon long hem i sapotem samting ya we yumi save talem se ol man blong taon ya oli blong Frijia.” Tru ya, Ikoniam long taem blong Pol i folem kastom blong ol man Frijia mo i defren long ‘tu bigfala taon long Likonia,’ we ol man oli toktok ‘long lanwis blong Likonia.’​—Ol Wok 14:​6, 11.

Mo tu ol man blong toktok agens long Baebol oli agensem fasin blong Luk blong yusum wod ya “politak” blong talem ol man we oli rul long taon blong Tesalonaeka. (Ol Wok 17:​6, futnot) Long buk blong ol man Gris oli no yusum tok ya. Biaen oli faenem wan ston long taon ya blong bifo we long ston ya i gat ol nem blong ol rula blong taon ya we oli raetem olsem “politak”​—stret tok ya we Luk i yusum. W. E. Vine i eksplenem long buk blong hem, Expository Dictionary of Old and New Testament Words se, “Fasin blong yusum tok ya i pruvum se tok blong Luk i stret.”

Trep blong Luk long Solwora

Wan man blong stadi long sip i bin faenemaot ol store blong sip we i rek we Ol Wok japta 27 i tokbaot. Olsem Luk i soemaot, bigfala sip ya we hem mo Pol tufala i pas long hem i kasem strong win we i kam long not is kolosap long smol aelan blong Kaoda, mo ol boskru oli fraet se bambae oli gosoa long sanbij long not Afrika we ples ya i denja tumas. (Ol Wok 27:​14, 17, futnot) Ol nambawan man ya blong solwora, oli traehad blong stiarem sip i gowe long Afrika blong go long wes saed. Strong win ya i gohed strong, mo biaen sip ya i gosoa kolosap long aelan blong Molta, afta we hem i bin ron 870 kilomita finis. Ol man blong stadi long sip oli kaontem se bambae i tekem bitim 13 dei blong wan bigfala sip i sel long wan strong win long ples we i longwe olsem. Fasin blong kaontem blong olgeta i stret wetem tok blong Luk, we i talem se sip i rek long namba 14 dei. (Ol Wok 27:​27, 33, 39, 41) Afta we oli faenemaot olgeta samting long trep blong Luk long solwora, wan sela, Jes Smith i talem se: “Hemia i wan store blong ol trufala samting, we ol samting ya i bin hapen long man we i raetemdaon . . . I no gat wan man no wan sela we i save raetem wan store blong trep long solwora we i stret long olgeta haf blong hem, sipos hem i no luk ol samting ya stret.”

From ol samting olsem we oli faenem, sam man we oli mekem dip stadi long saed blong God oli strong blong talem se Kristin Grik haf blong Baebol hem i laenap stret wetem histri. ?Be olsem wanem long ol histri blong bifo we yumi faenem long Hibru haf blong Baebol? Plante haeman blong jyos oli bilif long ol man blong tede we oli gat bigfala save mo oli talem se hem i fulap long ol kastom store. Be oli pruvum finis se plante samting we Baebol i tokbaot long saed blong histri long taem bifo oli tru, mo samting ya i mekem ol man we oli toktok agens long Baebol oli sem. Tingbaot, oli faenem bakegen bigfala politik paoa blong wol, Asiria we oli bin fogetem hem.

[Futnot]

a Lukluk tu long Rom 9:1; 2 Korin 11:31; Galesia 1:20.

[Map long pej 3]

(lukluk niuspepa)

FRIJIA

LIKONIA

Ikoniam

Listra

Debe

MEDITERENIAN SI

SAEPRAS

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem