Japta Sikistin
Wokem Wan Nambawan Fyuja Blong Famle Blong Yu
1. ?Wanem stampa tingting blong Jeova long saed blong famle?
TAEM Jeova i mekem se Adam mo Iv i mared, Adam i glad tumas. Hem i soemaot glad ya long ol naesfala tok we wan man i raetemdaon long Hibru lanwis. (Jenesis 2:22, 23) Be, Man we i wokem tufala ya, i no stanemap mared jes blong mekem ol pikinini blong hem long wol ya oli glad nomo. No gat. Hem i wantem tu, se ol hasban mo waef wetem ol pikinini blong olgeta, oli mekem ol samting we hem i wantem. Hem i talem long faswan man mo woman se: “I gud yutufala i gat plante pikinini blong yutufala, blong olgeta we bambae oli kamaot biaen long yutufala, bambae oli save go stap long olgeta ples long wol. Nao bambae yufala i save mekem evri samting long wol ya oli stap aninit long han blong yufala. Mi mi putum yufala blong yufala i bos long ol fis, mo long ol pijin, mo long olgeta anamol long wol, i stat long olgeta we oli bigbigfala, i go kasem olgeta we oli smosmol.” (Jenesis 1:28) !Hemia i wan bigfala wok ya, be i save mekem tufala i haremgud tumas! !Sipos Adam mo Iv i obei long Jeova mo mekem olgeta samting we Hem i wantem, tufala mo ol pikinini blong tufala oli save glad tumas!
2, 3. ?Olsem wanem famle i save faenem bigfala glad tede?
2 Tede tu, ol famle oli glad moa taem oli wok wanples blong mekem ol samting we God i wantem. Aposol Pol i raetem se: “Sipos yu stap traehad oltaem blong mekem ol fasin we God i wantem, hemia i gud tumas long evri rod. Man we i mekem olsem, hem i gat promes blong hem long laef ya long wol, mo bakegen long laef ya tu we bambae i kamtru biaen.” (1 Timote 4:8) Ol famle we oli mekem ol fasin we God i wantem, mo oli folem ol tok blong Baebol we Jeova i givim blong lidim olgeta, oli save haremgud long “laef ya long wol.” (Ol Sam 1:1-3; 119:105; 2 Timote 3:16) Nating sipos wan nomo long famle i folem ol rul blong Baebol, be bambae laef blong famle ya i moa gud i winim famle we i no gat wan memba nating i folem ol rul blong Baebol.
3 Buk ya i tokbaot plante rul blong Baebol we oli save givhan long famle blong haremgud. Maet yu bin makem se sam rul, oli kamaot bakegen mo bakegen insaed long buk ya. ?From wanem? From we hemia ol bigfala trutok we oli wokgud long plante defren haf blong famle laef. Famle we i traehad blong folem ol rul ya blong Baebol, bambae i faenemaot se, fasin blong onagud long God i rili “gat promes blong hem long laef ya long wol.” Ale, i gud yumi lukluk bakegen long fo impoten rul.
FASIN BLONG BOS LONG TINGTING I IMPOTEN TUMAS
4. ?From wanem i impoten blong gat fasin blong bos long tingting insaed long mared?
4 King Solomon i talem se: “Man we i no save blokem prapa filing blong hem, i olsem wan taon we i no gat stonwol i goraon long hem.” (Proveb 25:28; 29:11) Blong gat wan hapi mared, i impoten blong ‘blokem prapa filing blong yu,’ mo blong bos long tingting. Taem yu letem ol nogud fasin olsem kros mo nogud tingting long saed blong seks oli bos long yu, yu save mekem wan trabol i kamaot we bambae i tekem plante yia blong stretem—no, maet yu neva save stretem.
5. ?Olsem wanem ol man we oli no stretgud olgeta oli save wokem fasin blong bos long tingting, mo wanem gudfala frut i save kamaot from?
5 I tru, i no gat wan pikinini blong Adam we i naf blong bos fulwan long ol fasin blong hem, from we yumi evriwan i sinman. (Rom 7:21, 22) Be, fasin blong bos long tingting i wan frut blong tabu speret. (Galesia 5:22, 23) Taswe, tabu speret blong God bambae i givhan long yumi blong bos long tingting, sipos yumi prea from fasin ya, sipos yumi folem ol advaes blong Baebol long saed ya, sipos yumi joen wetem olgeta we oli soem se oli save bos long tingting blong olgeta, mo sipos yumi stap longwe long olgeta we oli no save bos long tingting. (Ol Sam 119:100, 101, 130; Proveb 13:20; 1 Pita 4:7) Fasin ya bambae i givhan long yumi blong “no mekem fasin nogud wetem woman,” nating sipos yumi kasem traem long saed ya. (1 Korin 6:18) Bambae yumi no mekem raf fasin, mo bambae yumi blokem no winim fasin blong dring tumas alkol. Bambae yumi stap kwaet taem yumi kros mo taem yumi kasem hadtaem. I gud we evriwan—ol pikinini tu—oli wokem nambawan frut ya blong tabu speret.—Ol Sam 119:1, 2.
STRET TINGTING LONG HEMIA WE I HED LONG YUMI
6. (a) ?Wanem plan we God i putumap blong makemaot hu i hed long yumi? (b) ?Man i mas tingbaot wanem sipos hem i wantem se wok blong hem olsem hed blong famle i karem glad i kam long famle?
6 Namba tu impoten rul se, yumi mas luksave se i gat wan we i hed long yumi. Pol i tokbaot plan ya, i se: “Mi wantem yufala i savegud long tok ya. Kraes i olsem hed blong olgeta man, mo man i olsem hed blong woman blong hem, mo God i olsem hed blong Kraes.” (1 Korin 11:3) Samting ya i minim se man i mas lidim famle, waef i mas stap tru long hem mo sapotem hem, mo ol pikinini oli mas obei long papa mama blong olgeta. (Efesas 5:22-25, 28-33; 6:1-4) Be, makemgud se glad i save kamaot nomo sipos hed blong famle i mekem wok blong hem long stret fasin. Ol hasban we oli stap folem ol fasin we God i wantem, oli save se wok blong hed blong famle i no blong bos strong long famle. Oli folem eksampel blong Jisas, we i Hed blong olgeta. Nating se Jisas i ‘hed blong olgeta samting,’ ‘hem i no kam blong bambae ol man oli mekem wok blong hem, be hem i kam blong mekem wok blong olgeta.’ (Efesas 1:22; Matyu 20:28) Long sem fasin, wan Kristin man i hed blong famle, i no long fasin we hem i mekem olgeta samting we hem nomo i wantem, be long fasin we i lukaotgud long waef mo ol pikinini blong hem.—1 Korin 13:4, 5.
7. ?Wanem ol rul blong Baebol we bambae oli halpem waef blong mekemgud ol wok we God i givim long hem insaed long famle?
7 Waef we i folem ol fasin we God i wantem, bambae i no traem winim no bos long hasban blong hem. Hem i glad blong givhan long hasban blong hem mo sapotem hem. Samtaem, Baebol i tokbaot waef se ‘hem i blong’ hasban. Samting ya i soemaot klia se hasban i hed blong waef blong hem. (Jenesis 20:3) Taem wan woman i mared, hem i stap aninit long ‘loa blong man blong hem.’ (Rom 7:2) Be Baebol i talem tu se, hem ‘i givhan’ mo i ‘prapa fren’ blong man blong hem. (Jenesis 2:20) Waef i gat plante fasin mo save we hasban blong hem i no gat. Mo hem i save sapotem hasban taem hem i nidim. (Proveb 31:10-31) Baebol i talem tu se waef i ‘patna’ blong man blong hem, we tufala i wok wanples. (Malakae 2:14) Ol rul ya blong Baebol oli givhan long hasban mo waef blong kasem save long prapa wok blong tufala, mo blong soem respek mo ona.
“RERE OLTAEM BLONG LESIN”
8, 9. Tokbaot sam rul we bambae oli halpem ol memba blong famle blong kamgud moa long fasin blong toktok tugeta.
8 Plante taem, buk ya i talem se fasin blong toktok tugeta i impoten tumas. ?From wanem? From we i moa isi blong stretem ol problem taem yumi toktok tugeta mo rili lesingud. Bakegen mo bakegen, buk ya i talem se fasin blong toktok tugeta i no minim se yumi toktok nomo, be yumi mas lesin tu. Disaepol Jemes i tokbaot poen ya olsem: “Yufala evriwan i mas rere oltaem blong lesin, be yufala i mas no hareap blong tok.”—Jemes 1:19.
9 I impoten tu blong lukaotgud long fasin blong yumi blong toktok. Ol strong tok, ol tok kros, mo tok blong daonem narafala, oli no save mekem famle i toktokgud tugeta. (Proveb 15:1; 21:9; 29:11, 20) Nating se samting we yumi talem i tru, be sipos tok ya i spolem narafala, no sipos i soem se yumi flas mo yumi no tingbaot filing blong narafala, ale bambae hem i mekem trabol i kamaot nomo i bitim we hem i mekem narafala i haremgud. Ol tok blong yumi oli mas mekem narafala i haremgud, olsem kakae we yumi ‘ademap smol sol long hem.’ (Kolosi 4:6) Ol tok blong yumi oli mas olsem “ol gol apol long selva plet.” (Proveb 25:11) Taem ol memba blong famle oli lanem blong toktokgud tugeta, oli winim wan bigfala samting we i save givhan blong putum glad insaed long famle.
LAV I IMPOTEN TUMAS
10. ?Wanem kaen lav i impoten tumas insaed long mared?
10 Wod ya “lav” i stap plante taem long buk ya. ?Yu yu rimemba wanem kaen lav buk ya i tokbaot moa? I tru, lav we man i gat long woman (Grik, eʹros) i impoten insaed long mared. Mo dip filing mo fasin fren blong hasban mo waef (Grik, phi·liʹa) oli stap kam bigwan moa oltaem. Be lav ya we i impoten moa, hemia lav we oli kolem a·gaʹpe long Grik lanwis. Hemia lav we yumi mas gat long Jeova, Jisas, mo long ol man raonabaot long yumi tu. (Matyu 22:37-39) Hemia nao lav we Jeova i stap soemaot long olgeta man. (Jon 3:16) !Samting we i nambawan tumas, se yumi gat jans blong soemaot semkaen lav ya long hasban, waef, mo ol pikinini blong yumi!—1 Jon 4:19.
11. ?Olsem wanem lav i save mekem mared i kamgud moa?
11 Insaed long mared, lav ya we i impoten tumas, i rili “joenem olgeta samting, blong oli kam wan nomo stret.” (Kolosi 3:14) Hem i joenem hasban mo waef oli kam wan, mo i mekem se tufala wanwan i wantem mekem samting we i moagud long narawan mo long ol pikinini blong tufala. Taem ol famle oli fesem hadtaem, lav ya i save givhan long olgeta blong wok tugeta blong stretem problem ya. Taem hasban mo waef i stap kam olfala, lav ya i save givhan long tufala wanwan blong gohed blong sapotem mo tinghae long narawan. “Man we i stap laekem ol man tumas, . . . i no save tingbaot hem nomo. . . . Tingting blong hem i no save kam nogud. Oltaem hem i stap bilif strong long God, mo i stap putum tingting blong hem i strong long God oltaem. Bigfala trabol i save kasem hem, be tingting blong hem i no save foldaon. Fasin ya we man i stap laekem ol man tumas, bambae i no save finis samtaem.”—1 Korin 13:4-8.
12. ?Olsem wanem fasin blong hasban mo waef blong laekem God tumas i save mekem mared i stanap strong?
12 Fasin joen insaed long mared i strong moa taem hasban mo waef i soemaot lav long Jeova, i no jes lav long tufala nomo. (Eklesiastis 4:9-12) ?From wanem i olsem? Aposol Jon i raetem se: “Sipos yumi laekem God tumas, hemia i min se yumi stap folem ol loa blong hem.” (1 Jon 5:3) Taswe, i no lav long ol pikinini nomo we i pusum hasban mo waef blong trenem olgeta blong mekem ol fasin we God i laekem, be tufala i mekem samting ya from we Jeova i talem long tufala blong mekem olsem. (Dutronome 6:6, 7) Tufala i blokem nogud fasin long saed blong seks, i no jes from we tufala i laeklaekem tufala nomo, be from we tufala i laekem Jeova. Jeova “bambae i jajem man we i slip wetem woman we i no woman blong hem, mo woman we i slip wetem man we i no man blong hem.” (Hibrus 13:4) Nating sipos wan long tufala i mekem bigfala problem i kamaot insaed long mared, lav long Jeova bambae i pusum narawan blong gohed blong folem ol rul blong Baebol. !Yes, ol famle we oli laekem Jeova fastaem, oli strong moa blong laeklaekem olgeta, mo from samting ya, oli haremgud tumas!
FAMLE WE I MEKEM OL SAMTING WE GOD I WANTEM
13. ?Olsem wanem strong tingting blong mekem ol samting we God i wantem bambae i givhan long yumi blong putum tingting blong yumi long ol samting we oli rili impoten?
13 Impoten samting long laef blong wan Kristin, i blong mekem ol samting we God i wantem. (Ol Sam 143:10) Hemia nao stret mining blong fasin blong onagud long God. Fasin blong mekem ol samting we God i wantem, i givhan long ol famle blong putum tingting blong olgeta i stap strong long ol samting we oli moa impoten. (Filipae 1:9, 10) Eksampel, Jisas i givim woning se: “Mi mi kam blong mekem yang boe i agens long papa blong hem mo yang gel i agens long mama blong hem, mo yang woman agens long mama blong man blong hem. Bambae man i gat ol enemi blong hem, we olgeta oli blong haos blong hem nomo.” (Matyu 10:35, 36) Plante man blong Jisas, famle blong olgeta oli ronem olgeta, stret olsem tok blong Jisas i talem. !Hemia wan samting we i mekem yumi sore mo yumi harem nogud! Nating se i olsem, yumi no mas laekem famle blong yumi moa i bitim we yumi laekem Jeova God mo Jisas Kraes. (Matyu 10:37-39) Sipos yumi stanap strong nating se famle i agensem yumi, maet oli save jenisim fasin blong olgeta taem oli luk olsem wanem fasin blong yumi blong obeigud long God i karem gudfala frut long laef blong yumi. (1 Korin 7:12-16; 1 Pita 3:1, 2) Nating sipos samting ya i no kamaot, ?be bambae yu winim wanem sipos yu letem fasin agens ya i blokem yu blong mekem wok blong God?
14. ?Olsem wanem fasin blong mekem ol samting we God i wantem bambae i halpem ol papa mama blong mekem i moagud long ol pikinini blong olgeta?
14 Fasin blong mekem samting we God i wantem i save givhan long ol papa mama blong tekem ol stret disisen. Eksampel, long sam ples, ol man oli tingbaot ol pikinini olsem wan rod blong kasem plante samting blong olgeta long fyuja, mo oli dipen long pikinini blong olgeta blong lukaot long olgeta taem oli kam olfala. I stret mo i gud nomo we ol pikinini oli lukaot long ol olfala papa mama blong olgeta. Be tingting ya i no mas lidim ol papa mama blong pusum pikinini blong olgeta blong ronem ol sas samting. Ol papa mama oli no givhan long ol pikinini blong olgeta nating, sipos oli tijim olgeta blong tinghae moa long ol sas samting i bitim ol samting long saed blong speret.—1 Timote 6:9.
15. ?Olsem wanem Yunis we i mama blong Timote, i soem nambawan eksampel blong mekem ol samting we God i wantem?
15 Wan nambawan eksampel long saed ya, hemia Yunis, mama blong yangfala fren blong Pol, Timote. (2 Timote 1:5) Nating se Yunis i mared long wan man we i no bilif, hem mo olfala bubu woman blong Timote, Lois, tufala i tijim Timote blong obeigud long God. (2 Timote 3:14, 15) Taem Timote i kam bigwan, Yunis i letem hem i go mekem misinari wok wetem Pol blong talemaot Kingdom. (Ol Wok 16:1-5) !I sua se, Yunis i haremgud tumas taem boe blong hem i kam wan nambawan misinari! Fasin blong Timote blong obeigud long God taem hem i kam bigwan, i soem se hem i kasem gudfala trening taem hem i smol. Yes, ating Yunis i haremgud tumas mo i glad blong kasem nyus se Timote i stap wok strong long wok blong prij, nating we hem i sore se Timote i no moa stap long haos.—Filipae 2:19, 20.
FAMLE MO FYUJA BLONG YU
16. ?Jisas i soem wanem fasin long mama blong hem, be wanem nao bigfala samting long laef blong hem?
16 Jisas i gruap long wan famle we i onagud long God. Mo taem hem i kam bigwan, hem i wari long mama blong hem, olsem wan boe i mas mekem. (Luk 2:51, 52; Jon 19:26) Be, faswan samting we i stap long tingting blong Jisas, i blong mekem ol samting we God i wantem. Wan samting we God i wantem, hemia se Jisas i mas mekem rod blong ol man oli save kasem laef we i no save finis. Taswe, hem i givim laef blong hem we i stretgud olgeta, blong pemaot ol sinman.—Mak 10:45; Jon 5:28, 29.
17. ?Fasin blong Jisas blong stap tru long God i givim jans long ol man we oli mekem samting we God i wantem, blong kasem wanem nambawan fyuja?
17 Afta we Jisas i ded, Jeova i mekem hem i laef bakegen, i go antap long heven, mo God i givim bigfala paoa long hem. Biaen, Jeova i putumap hem olsem King blong Kingdom long heven. (Matyu 28:18; Rom 14:9; Revelesen 11:15) Ded blong Jisas i mekem rod blong God i save jusum sam man long wol ya, blong oli rul wetem Jisas long Kingdom. Mo tu, ded blong hem i openem rod long ol narafala man we hat blong olgeta i stret, blong oli kasem laef we i stret olgeta long wol ya, taem bambae i kam paradaes bakegen. (Revelesen 5:9, 10; 14:1, 4; 21:3-5; 22:1-4) Bigfala blesing we yumi gat tede, hemia blong talemaot nambawan nyus ya long ol man raonabaot long yumi.—Matyu 24:14.
18. ?Wanem tok blong pulum tingting mo blong leftemap tingting i go long ol famle mo long yumi wanwan?
18 Olsem aposol Pol i soem, God i promes se, ol man we oli obeigud long Hem naoia, oli save kasem blesing blong “laef ya we bambae i kamtru biaen.” !Taswe, i sua se fasin blong onagud long God i beswan rod blong faenem glad! Rimemba, “wol ya wetem ol samting we ol man blong hem oli wantem, oli stap lus. Be man we i stap mekem ol samting we God i wantem, hem i stap we bambae i no save lus samtaem.” (1 Jon 2:17) Taswe, nating se yu yu wan pikinini, wan papa no mama, wan hasban no waef, yu no mared mo yu no gat pikinini, yu mas traehad blong mekem ol samting we God i wantem. Taem yu gat wari mo bigfala hadtaem, yu neva mas fogetem se yu yu wan man blong wok blong God ya we i laef. Taswe, ol samting we yu mekem oli mas givim glad long Jeova. (Proveb 27:11) !Yes, fasin blong yu i save mekem se yu haremgud naoia, mo yu kasem laef we i no save finis long nyufala wol we bambae i kam!
?OLSEM WANEM OL RUL YA BLONG BAEBOL OLI SAVE GIVHAN. . . BLONG GAT GLAD LONG FAMLE?
Yumi naf blong wokem fasin blong bos long tingting.—Galesia 5:22, 23.
Stret tingting blong hasban mo waef long saed blong hu i hed blong olgeta, bambae i pusum tufala tugeta blong traem mekem ol gudfala fasin insaed long famle.—Efesas 5:22-25, 28-33; 6:4.
Fasin blong toktok tugeta i joen wetem fasin blong lesingud tu.—Jemes 1:19.
Lav long Jeova bambae i mekem mared i stanap strong.—1 Jon 5:3.
Samting we i impoten moa long famle, i blong mekem ol samting we God i wantem.—Ol Sam 143:10; 1 Timote 4:8.
[Bokis blong pija long pej 188]
PRESEN YA BLONG LIVIM MARED
I no olgeta man evriwan we oli jusum blong mared. Mo i no olgeta hasban mo waef evriwan we oli jusum blong gat pikinini. Jisas i no mared, mo hem i talem se fasin ya blong livim mared “blong mekem ol wok blong God, we hem i king,” i olsem wan presen. (Matyu 19:11, 12) Aposol Pol tu i jusum blong no mared. Hem i talem se fasin blong livim mared mo fasin blong mared, tufala evriwan oli olsem wan ‘presen.’ (1 Korin 7:7, 8, 25-28) Taswe, nating se bighaf blong buk ya i tokbaot mared mo wok blong tijim pikinini, yumi no mas fogetem ol blesing mo pei we man i save kasem sipos hem i livim mared, no sipos hem i mared be i jusum blong no gat pikinini.