ˈCƖƐCƖƐKÏBHË 38
˗Bhölɩbhölɛ nɩ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ
Sɛɛ ˗a ˗bhölɩɛ a za, ˗a bhɛnɩ ˗a ˈkä ˗lii a ˗bɛ nʋ. ˗A yi ˈki ˈmö ˗wʋ aˈbhë ˗kë, ˗lii ˗mimii bhɛnɩ yɩ ˗kaɲɩ ˈmäna dlɩ zɛmö ˈzʋ ˗mä ˗aˈa zɩkpa ˈmö. Sɛɛ ˗a ˈkä ɔ tula nɩɩ ˗Bhölɩbhölɛ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ ˈnɩ? ˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn ˗a ˈkä ɔ ˗sɩbhä ˈzʋ ˈnɩ?
1. ˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn ˗bhölɩbhölɛ ˈkä ɔ dɛsɛ ˗kä ˗aa ˈyila ˈklʋ ˈnɩ?
˗Aa dɩba Zoova ˗ɔ ˗waɲɩɛ, mɔɔ ɲɩaɲɩɛ ˗bhölɩbhölɛ zaa, ˗bhölɩbhölɛ nɩ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ. ˈMö “˗bhölɩbhölɛ a kii ˈwuë ˈbhöönɩɛ ˈmö,” mɔɔ ˈwäla ˈpɩwʋ a ˗lii ˈwuë. (Psaume 36:9) “Mɔɔ glɩnɩɛ ɲɛmʋ a ˗suɲɔ, mɔɔ ɲɛɛ nɩkpɛ ˗bhölɩbhölɛ, ˗lii ˈwuë, mɔɔ ɲɔɲɩɛ.” (Nʋnʋlii 17:25, 28) Zoova ɲɩaɲɩ ˗lii ˗a ˈkää ˗kä nzɩ ˗a ˈkä ˗bhölɩ. Ɛˈɛ ˗bhö yɩ ˈyize, ɔ ˗bhɛ ˈyɛ ˗lii ˗mimii ˗yɩ ˈkää gbä nzɩ ˗bhölɩbhölɛ ˗kaɲɩ ˈmäna ˗wʋ ˗bhö.—Zɛlɩ Nʋnʋlii 14:17 ˈmö.
2. Sɛɛ ˗a ˈkä ɔ tula nɩɩ ˗Bhölɩbhölɛ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ ˈnɩ?
ˈTɛɲɩ ˗ɛɲɩ ˈmö ˗aaa ˗bhlɛ ˈpɩwʋ yi, ˗a kä a˗a teɲii dɛsɛ ˈyize Zoova a ˈyila ˈklʋ. Daviidɩ, Lagɔ ˈa bʋbɔbʋbɔwaa glaˈmö a ˗nɔ ˗bhlʋ a sɛ ɔ gbää, ˗sɩbhä ma˗a dɛˈɛ: “Dɛɛ n glɩnɩ a˗a ˗bhlɛ dlupë ˗mä na ˗da a ˈmlɩ, ˗n yɩɩ a˗a ˈylɩmö.” (Psaume 139:16) ˗Aˈa zɩkpa kä teɲii dɛsɛ Zoova a ˈyila ˈklʋ. (Zɛlɩ Matie 10:29-31 ˈmö.) Nɩkpɛ ˗kä ˗blipäsɛ ɔɲɩ ˈlɩbhä ˈn ɔ ˗kä ˈkuu, ˈn ɔ ˗käˈɛ ˗sɩbhä ˗mɔmɔɔ ˈlɩbhämö, teɲii yɩ kälɩɛ Zoova yɔwʋ.a (Exode 20:13) ˗Lii a ˗mii ˈkää nɩkpɛ zɛ ˈwʋ bhïlanɩ, ˗yɩ bhɛnɩˈɛ yɩ ˈkä nɩkpɛ a ˈkwie ˈmö ˗kä, ˗a ˗kii ˈwʋ ˈnɛɛnɩ, yɩ tula nɩɩ ˗bhölɩbhölɛ kä teɲii dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ.
ˈCƖƐ ˗LII ˗MIMII
Sɛɛ ˗a ˈkää tula nɩɩ ˗bhölɩbhölɛ Lagɔ ɲɩaɲɩɛ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ, ˈyi ˈylɩmö.
3. ˗A nɩ ˈzʋnɩ ˗aɲɩ ˈyli ˗a ˈkäa sasɛ ˈmö nɛnɩ ˈyize
Klɩtɩɛyi ˗kä ɔɲɩ Zoova yowʋ ˈɲɛ, ˈɔ zɩkpa ˈwuë ˈmö ɔ ɲɔɔ yowʋ, ɔ ˈkɔ ˈkwädlɩ bʋbɔ ˈyize. Sɛ ɔ ˈkɔa ˈɔ kpökpa ˈwuë yowʋ ˈɲɛ bʋbɔnɩlu a sɛ, ˗sɩbhä yɩ ˗wʋä. Zaa, ɔ kä ɔ ˈkä sasɛ ˈɔ kpökpa ˈyli ˈzʋnɩ. Zɛlɩ Ghlɔɔmö a ˗nʋa 12:1, 2 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhï ˈlɛ yɔwʋ:
ˈSaa ˗kaɲɩ ɔ ˗mä ˈsunɩ ˗a ˈkä ˗aɲɩ ˈyli ˈzʋnɩ nzɩ ˗a ˈkäa sasɛ ˈmö nɛnɩ ˈyize ˈnɩ?
Sɛɛ ˗a ˈkä ɔ ˈzʋ nzɩ ˗a ˈkäa ˈkwädlɩ ˈmö nɛnɩ ˈyize ˈnɩ?
4. ˗A nɩ ˈnɛmanɩ ˗aɲɩ ˈwʋ ˗a tɩa ˗aɲɩ ˈlɩbhä ˈn ˗a tɩaˈɛ ˗mumuë a ˈkwie a gbʋ ˗gomö ˗kä
˗Lii ˈwuë ˗yɩ bhɛnɩɛ yɩ ˈkä nɩkpɛ zɛ ˈwʋ bhïlanɩ, ˗yɩ bhɛnɩˈɛ yɩ ˈkä nɩkpɛ ˈlɩbhä ɔ ˈkä ˈkuu, Biblë zʋʋɲɩ ˈdɩ ˈmö nɩɩ ˗a nɩ ˈnɛɛnii ˈwʋ. ˈZʋ ˗lɛ VIDEO nzɩ sɛ ˗a ˈkää ˈzʋ ˗a tɩa ˗aɲɩ zɛ ˈwʋ bhïlanɩ, a ˈkɩ ˈylɩmö.
Zɛlɩ Proverbes 22:3 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ kïbhë ˈlɛ yɔwʋ, sɛɛ ˗a ˈkää sasɛ ˗aˈa zɩkpa ˗ɲɛ ˗mumuë ˗a ˗na ˈsɔ ˈwʋ gwɩ...
˗mä ˗aˈa ˈligbï ˈmö.
˗mä libho ˈmö.
˗a ˗kä ˗kamä guë dɔˈwʋ ˗wʋ.
ˈn ˗a ˗käˈɛ tobi ˗su dɔˈwʋ ˗wʋ.
5. Yuu ˗ɔ ˈnɩɛ ˗bhlɛ ˗gwälɩ a zɩkpa nɩ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ
Daviidɩ ˈa wɛlɩɩ ɔ bhïla a˗a, ɔ lɛ nɩɩ yuu ˗ɔ ˗wʋä ˗bhlɛ ˗mä ɔ ˗da ˈmlɩ, Zoova ˗gänɩ ˈɔ zɩkpa ˈyli. ˈN sɛɛ ɔ ˈghlimanɩɛ pɛɛpɛ pɛɛpɛ ˗këë, ˈn ɔ gwëlioo bhla, yɩ ˈwuë ˈmö ɔ gänɩɛ ˈyli. Zɛlɩ Psaume 139:13-17 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhë ˈlɛ yɔwʋ:
Zoova a dɔˈwʋ, nɩkpɛ a ˗bhölɩbhölɛ, dɛ ɔ ˗wʋä ˗bhlɛ ˗mä ɔ ˗da ˈmlɩɩ, lɛ ɛ tɛnɩ ɔ ˈnɩɩ, maa wa ˗kɔɔ gwälɩɩ cuu ˗lɛ ɛ tɛnɩ bhä ˗a?
Gböö Zoova ˈɲɛ a˗a bhlaˈmö Yizlaɛlɩ a ˗nʋa, gbadɩŋwlɩɩ ˗ɲɛ ˈwa yuëa wa ˈkää gwälɩ ˈsɔ ˈmö yɩ ˗kʋ a˗a ˈwʋ. Zɛlɩ Exode 21:22, 23 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhï ˈlɛ yɔwʋ:
Nɩkpɛ ˗kä gbadɩŋlɔ zɛ ˈwʋ bhïlanɩ ˈn ɔ nɩkplokwëa ˗kä ɲimo, sɛɛ Zoova yɩlii ɔ ˈwʋ ˈnɩ?
ˈN nɩkpɛ ˗kaˈɛ ˗sɩbhä ˗blipäsɛ ˈzʋ ˈnaa?b
Sɛɛ Lagɔ yɩliɛ ˈwʋ, sɛɛ ˗n pä ɔ yɩ dɔˈwʋ dlɩ ˈnɩ?
ˈŊlɔ ˗kä sɛ ˗yi aˈbhë nɩɩ ˗bhölɩbhölɛ kä teɲii dɛsɛɛ, ɔ bhɛnɩ ɔ ˈkä dlɩ ˈpä nɩɩ nɩkplokwë a ˗mäsɛsʋ a ˈyize, mii bhɛnɩɛ yɩ ˈkä ˗lii ˈwuë ˈwlu gïganɩ. Zɛlɩ Isaïe 41:10 ˈmö, ˈn a nɩ yɩlɩ nimïyɩbhäkïbhï ˈlɛ yɔwʋ:
ˈŊlɔ ˗kä nɩkplokwë ˗gää, ˈn nɩkpa ˈwuë ˗kä nɩɩ ɔ nɩ ˗saa ˗mä nʋʋ, ˗mɔ ɔ ˈkä ɔ ˈyi gö nzɩ ɔ ˈkɔ kwänɩ ˈnɩ? ˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈnɩ?
NƖKPA ˗MUMUË LƐ NƖƖ: “ˈŊlɔ ˗kä yɩbhää, ɔ bhɛnɩ ɔ ˈkä ˗mä ˈɔ nɩkplokwëa ˗sɛ, mɔɔ ˗kälɩɛ ˈɔ kpökpa.”
˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn ˗n kɩ ɔ dlɩ ˈwʋ nɩɩ, gbadɩŋlɔɔ ˗ɲɛ yuu ɔ ˈkää gwälɩ ˈsɔ a ˗bhölɩbhölɛ kä teɲii dɛsɛ ˈnɩ?
DƐSƐKÄKÏBHÏ
Biblë ˈcɩaɲɩ nɩɩ ˗bhölɩbhölɛ glɩnɩ ˗lu a ˗mu Zoova ɲɩaɲɩɛ. Zaa, ˗A kä ˗a ˈkä ˗bhölɩbhölɛ ˗waa, ˈn ˗a kä ˗a ˈkɛ ˈklʋkpamö ˈzʋ. Miɛ nɩɩ, ˗a käˈɛ ˗a ˈkä ˗aˈa zɩkpaa ˗ɲɛ ˗mumuë a ˗na ˈsɔ ˈwʋ gwɩ.
ˈWʋligbanɩkïbhï
˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn nɩkpɛ a ˗bhölɩbhölɛ kä ɔ dɛsɛ Zoova a ˈyila ˈklʋ a dɔˈwʋ ˈnɩ?
Nɩkpɛ ˗kä ˗blipäsɛ ˗mɔmɔɔ ˈlɩbhä ɔ ˗kä ˈku, ˈsaa yɩ nʋ ɔ Zoova ˈwlu ˈnɩ?
˗Yɩ kä ɔ ˈŋlɩ ˈn ˗a ˈkä ɔ tula nɩɩ ˗bhölɩbhölɛ kä dɛsɛ ˗aa ˈyila ˈklʋ ˈnɩ?
YILII YƆWƲ
Sɛɛ Zoova ɲɩaɲɩɛ ˗bhölɩbhölɛ a za, sɛɛ ˗a ˈkä ɔ tula nɩɩ ˗a yɩbhlɩni ˈnɩ?
Ghlɩ nimïyɩkïbhë ˈlɛ a zɛmösɛna: ˈŊlɔ ˗kä ˗mä nɩkplokwë ˗sɛ, Lagɔ yi ɔ yɩ gbʋ ˈyi ˈtatinɩ ˗a?
« L’avortement : qu’en dit la Bible ? » (Ɛtɛnɛtɩ ˈklʋ a ˈcɩɛcɩɛkïbhë)
Sɛɛ Lagɔ yɩlɩɛ ˗bhölɩbhölɛ ˈwʋ a dɔˈwʋʋ, ˗a ˗kä ˈbhlibhïle ˗lɛ ˗sɛɛ yi, sɛ yɩ ˗kaɲɩ ɔ kwänɩ ˈnɩ?
Nɩkpɛ a ˗mɔ yɩbhää ɔ ˈkä ɔɲɩ ˈlɩbhä, ˗sɩbhä a dlɩpänɔ ˗kɔɔ ˈwlumö ˗sunɩ, sɛɛ Biblë bhɛnɩ ɔ ɛ ˈkɔ kwänɩ ˈnɩ?
a Nɩkpɛ a ˗mɔ dlɩ ylinɩɛ teɲii ˈmlɩ, ɔ gbʋ plɛnɩ teɲii Zoova. (Psaume 34:18) Zoova ˗yi sɛ nɩɩ nɩkpɛ dlɩ ˗kɔɔ ˈmlɩ ylinɩ dɔˈwʋ ˗wʋʋ, dlɩpänɔɔ bhɛnɩ wʋ ˈkɔ ˗mä ˈsunɩ nzɩ ɔ ˈkä ɔɲɩ ˈlɩbhä a ˈtʋ ˈkɔ dlɩ zɛmö yi. ˗Sɩbhä a ˗nɔ ˈla, Zoova yɩbhä ɔ ˈkɔ kwänɩ. Sɛɛ ˈɔ kwänɩkwänɛ bhɛnɩɛ ɛ ˗kaɲɩ ˗li a ˗lii ˈwlu nʋ, ˗a ˈkɩ ˈylɩmö a dɔˈwʋ ˗a nɩ zɛlɩ kïbhë ˈlɛ ˈmö ˗a nʋä, « Je veux mourir — Est˗ce que la Bible peut m’aider si j’ai des idées suicidaires ? » ˈCɩɛcɩɛkïbhëa ˈlɛ ˈmö a dɛɛ wa ˈzʋä, Yɩlii yɔwʋ, kïbhë ˈlɛ ˗wʋˈɛ ˗mä.
b ˗Wa yɛɛ tɛkäsɛ ˗mä nɩkplokwë ˗sɛɛ, wa nɩ tɩ waɲɩ gbʋ ˈsunɩ ˈyize wa ˈkä ˗lɛ glɩ. Zoova bhɛnɩ ɔ ˈkä ˈwa ˗lizoku ˈla wa nʋä a gbʋ ˈyi ˈtatinɩ. ˗N ˈkɩ sasɛ ˈmö ˈnʋ a dɔˈwʋ, ˈcɩɛcɩɛkïbhëa ˈlɛ ˈmö a dɛɛ wa ˈzʋä, Yɩlii yɔwʋ, zɛlɩ ˗lɛ a kïbhëa ˈmö ˗a nʋä, « L’avortement : qu’en dit la Bible ? »