Wo Yéhôva ô vo’o bo étun

1. Aval avé Moïse a nga liti na a too ndi a Yéhôva éyoñ a nga ke kôté bone be Israël minkôm Égypte?

KALATE Behébreu a kobô ajô abui bôt é nga tabe ndi a Yéhôva. Moïse a mbe môte wua ya be be, a mbe a bili beta mbunan. (Héb. 3:​2-5; 11:​23-25) A nga liti beta mbunane wé éyoñ a nga ke kôté bone be Israël minkôm Égypte. A nji ko Pharaon ba nkane bezimba wé woñ, ve a mbe a too ndi na Yéhôva a ye nyii be Évele mañ a nkôte si. (Héb. 11:​27-29) Abui bone be Israël é nga vuane bitua bi mame Yéhôva a nga bo be, ve Moïse nye a nga ke ôsu a tabe ndi a Zambe wé. Moïse a mbe a bili beamu ya tabe ndi a Yéhôva Zambe, amu a nga ve be bidi a mendime nkôte si.a—Nkôl. 15:​22-25; Bsa. 78:​23-25.

2. Amu jé Zambe a nga sili Moïse na: “Ye wo Yéhôva ô boya étun”? (Nlañan. 11:​21-23)

² É ne été na, Moïse a mbe a bili ngule mbunane be Yéhôva. Ve mvuse mbu wua éyoñe Yéhôva a kôtéya be minkôm Égypte, Moïse a nga kaa na a bi biyebe nlem. A nga sili émiene nge Yéhôva a ne ngule ya ve bemillion be bôte tite ya di. Yéhôva a nga yalane Moïse a nsili wu: “Ye wo ya Yéhôva ô boya étun?” (Lañe’e Nlañane bôt 11:​21-23.) ‘Wo Yéhôva’ ô ne mfufube nsisime wé, nge ke ngul ébo mame jé. A mbe ve ane Yéhôva a jô Moïse na: ‘Me ne bô jam ése ma kômbô bô.’

3. Amu jé nkañete Moïse a bone be Israël wo fombô bia?

³ Ye ô siliya womiene nge Yéhôva a ye nyoñe ngap a miñyiane miôé ya minsôn a mi ya nda bôte jôé? Nge wo ve’e befe’e, ô ne yé’é aval avé Moïse a bone be Israël be nga jañele ndi jap be Yéhôva na a ye nyoñe ngap a be. Miñye’elane ya Kalate Zambe mi ne volô bia na bi kôme yeme na wo Yéhôva ô nji bo étun.

YÉ’É ABUI MAME BE MOÏSE A BONE BE ISRAËL

4. Amu jé abui bôte da sili ébiene nge Yéhôva a ne ngule ya nyoñe ngap a be mfa’a ya minsôn?

⁴ Amu jé bone be Israël be nga kaa na ba bi biyebe na Yéhôva a ye nyoñe ngap a be? Abui bôt é nji be bone be Israël, bôte bete be mbe bôte be nga tôñe be éyoñe be nga kôlô Égypte na ba ke nkôte si. (Nkôl. 12:38; Deut. 8:15) Nsamba bôt ôte ô nga kaa na wo tatan a ndiane manne. Mvuse ya valé, bone be Israël be nga vu be a taté na ba bo avale da. (Nlañan. 11:​4-6) Bese be nga kaa na ba nyamete bidi be nga lik Égypte. Amu minyamete mi bôte bete, Moïse a nga kui na a sili émiene nge môt éziñ a ne kui na a ve nsamba bôte wu tite ya di.—Nlañan. 11:​13, 14.

5-6. Ye jam é nga kui bone be Israël é ne fe bia kui? Timi’in.

⁵ Bôte be nji be bôte ya ayoñ Israël be nga kôlô minkôm Égypte be nji be be va’ak a biôme bise Yéhôva a mbe a va’a be. Bone be Israël fe be nga taté na ba bo avale da. Bia fe bi ne bo teke vak a biôme Yéhôva a ve bia, éyoñe bia yeñ a bôte be ne bikalak. Bi ne kaa na bia fase mame bi mbe bi bili melu ya mvus a simesan avale môte bi ne bo melu ma zu.

⁶ Bone be Israël be nga yiane simesane mame mese Yéhôva Zambe a nga ka’ale be na a ye mane jalé miñyiane miap mise ya minsôn. Ngaka’a éte é mbe na ja ye jalébane si ya ntiñetan, sa ke nkôte si. Aval éte fe, bia yiane ki futi ndi jangane mame ya émo ji, ve bia yiane futi ôsimesane wongane mame Yéhôva a ka’ale bia asu mfefé émo. Bia yiane fase miñye’elane ya Kalate Zambe, mmie mite mia ye volô bia na bi kôme tabe ndi a Yéhôva.

7. Amu jé bi ne tabe ndi na wo Yéhôva ô vo’o bo étun?

⁷ Ve ô ne sili womiene na amu jé Yéhôva a nga sili Moïse na: “Ye wo ya Yéhôva ô boya étun?” Éyoñe Yéhôva a nga sili Moïse nsili ôte, a ne amu a mbe a yiik na Moïse a fase mame mebaé ma: 1) Ngule jé é bili ki nné. 2) A ne belane ngule jé afôla ése. Yéhôva a mbe ngule ya ve bone be Israël tite ya di, to’o be mbe nkôte si. “A éwôlô akule wo, a nsamane wo,” Zambe a mbe ngule ya volô ayoñe dé afôla ése. (Bsa. 136:​11, 12) Éyoñe bia tôbane minjuk, bi ne tabe ndi na Yéhôva a ne ngule ya volô bia vôm ase bi ne.—Bsa. 138:​6, 7.

8. Aval avé bi ne sa’ale ékobe bone be Israël be nga bo nkôte si? (Fombô’ô fe fôtô.)

⁸ Été été, Yéhôva a nga ve be abem, a bôte be nga kôane de angôndô ya abui. Akusa bo beta asimba Zambe a nga bo, bone be Israël be nji ve nye akiba. Be nga viane kômbô bi abem a lôte nné. Ane Yéhôva a nga yaa bôte be “nga bo mekômba.” A nga wôé be a beta ébubua ôkon. (Nlañan. 11:​31-34) Jé nkañete wu wo ye’ele bia? Bia yiane tabe ntyele ya bi mbia minkômban. Nge bi ne nkukume nge nzôzoé, jame da dañe mfi é ne na bi kôan ‘akume dangan e yôp’ a na bi bi ngul élat a Yéhôva ba Yésus. (Matt. 6:​19, 20; Luc 16:9) Nge bi bo nalé, bi ne tabe ndi na Yéhôva a ye jalé miñyiane miangane mise.

9. Aval avé bi ne futi ndi jangan ése be Yéhôva?

⁹ Melu ma, Yéhôva a same fe wo wé mfa’a ya volô bebo bisaé bé. Ye nalé a tinane na bia ye ke jembane moné nge jôme ya di môs éziñ?b Momo. Amu Yéhôva a ka’ale bia na a ye ke li’i bia étame môs éziñ, a ye su’u bia minju’u miangane mise. Bi tame yene bité bibaé bia liti aval avé Yéhôva a same wo wé mfa’a ya jalé miñyiane miangane ya minsôn: (1) éyoñe bi ne azoé a (2) éyoñe da sili na bi bo nta’ane mam asu miñyiane miangane ya melu ma zu.

BI NE DAÑE MINJU’U MI TII A AZOÉ

10. Mame mevé azoé é ne soo bia?

¹⁰ Mbôl asu’ulane ya mbia émo nyi é ne ve subu bebé, nde fe ényiñe ja tu’a bo abé nalé. Mam aval ane mame me pôlitik, bita, bibubua, bibubua bi akône me ne telé bia mbia été. Bi ne jañele ésaé, akume dangane nge ke nda jangan. Mame mete mese me ne bo na bi jeñ asu ésaé afe nge ke nyiñe vôme mfe a li’i nda bôte jangan étam. Jé é ne volô bia na bi nyoñe mintyi’ane mia ye liti na bi too ndi a mvolane Yéhôva?

11. Aval avé Yéhôva a ne volô wo na ô jibi minju’u mi tii a azoé? (Luc 12:​29-31)

¹¹ Jam ôsu ô ne bo a da wulu mvo’é é ne na ô kate Yéhôva mame ma tyelé wo nleme yôp. (Mink. 16:3) Sili’i nye fe’e ja ye volô wo na ô nyoñe mbamba mintyi’an a nlem ô ne évôvoé, ndembene wo ye “bo te tyelé nleme yôp a lôte nné.” (Lañe’e Luc 12:​29-31.) Sili’i nye mvolan asu na ô yeme vak a abim ô bili. (1 Tim. 6:​7, 8) Ô ne fe vune bekalate bangane na ô bi melebe me ne volô wo na ô yeme belan abime moné ô bili. Abui bôt é nga bi mvolan a zene ya bevidéo a bekalate be nga yen anjeñe mefoé dangane jw.org.

12. Minsili mivé mi ne volô kristene na é nyoñe mbamba mintyi’an asu nda bôte jé?

¹² Bôte béziñe be nga kañese bisaé bi ne ôyap a menda me bôte map, ve avale ntyi’an ôte ô wô’ô bo teke dañe bo mvo’é. Éyoñe wo jeñ ésaé, te fombô fo’o ve abime moné ésaé éte ja ye ve wo, fase’e fe ajô ya miñyiane miôé ya nsisim a mi ya nda bôte jôé. (Luc 14:28) Sili’i womiene na: ‘Ye alu’u dame da ye tôbane minju’u nge ma ke ôyap a môte bia nye bi ne lu’an? Ye ma ye kui na me beta tabe bisulan a lôt éyoñ a bobejañ a besita, nge nyoñe ngap ésaé nkañete?’ Nge ô bili bon, sili’i womiene nsili wo dañe mfi wu: ‘Ye ma ye ke ôsu a yale bone bame “melep a miñye’elane mi Yéhôva été” éyoñe me nji bo a be?’ (Éphé. 6:4) Jô’é na metiñe me Yéhôva me wulu wo. Sa ke bemvôé bôé nge bibu’a ya nda bôte jôé ba semene ki miñye’elane ya Kalate Zambe mbe wo yiane vô’ôlô.c Tony a nyiñ Asie occidentale, a nga yen asu ésaé da ve nye abui moné, ve é sili’i na a ke saé si éfe. Éyoñ a nga kôme fas e meye’elan été a laan a minga wé, ane a nga tyi’i na a ye ke kañese ésaé éte. Ba nda bôte jé be nga nyoñe ntyi’ane ya sé’é nkôñ ényiñ. Tony a jô dene na: “Me nga bi beta mvome ya volô abui bôte na é yeme Yéhôva, a bone bangane ba kañe Yéhôva a nye’e nye angôndô ya abui. Bi nga yé’é na nge bia ke ôsu a tôñe mame bia koone me Matthieu 6:​33, Yéhôva a ye ke ôsu a nyoñe ngap a bia.”

KÔMESA’AN ASU MIÑYIANE MIÔÉ YA MELU MA ZU

13. Jé bi ne bo melu ma ja ye volô bia na bi nyoñe ngap a biabebien éyoñe bia ye yômbô?

¹³ Ndi bi too a Yéhôva é ne tebe meve’ele éyoñe bia fas aval ényiñe jangane ja ye bo éyoñe bia ye yômbô. Kalate Zambe a lebe bia na bi saé a ngul ése asu na bi nyoñe ngap a biabebiene melu ma zu. (Mink. 6:​6-11) Nge ô ne ngule ya bo de, ô ne ba’ale abime moné éziñ asu ényiñe jôé ya melu ma zu. Amu moné a volô abim éziñ. (Eccl. 7:12) Ve bia yiane ki bo na njeñan akum ô bo jame da dañe mfi ényiñe jangan.

14. Amu jé bia yiane simesane mejô me ne Kalate Behébreu 13:5 éyoñe bia kômesan asu ényiñe jangane ya melu ma zu?

¹⁴ Yésus a nga belan éve’ane ja liti na é ne akute jam éyoñe môt a kôane moné asu dé émiene ve teke bo “nkukume mise me Zambe.” (Luc 12:​16-21) Môt a yeme ki jame da ye boban akiti. (Mink. 23:​4, 5; Jacq. 4:​13-15) Bia tôban abui minjuk amu bi ne beyé’é be Krist. Yésus a nga jô na bia yiane “nyume biabebiene mam” asu na bi bo beyé’é bé. (Luc 14:33.) Ntete mimbu ôsu, bekristene ya Judée be nga kañese a meva’a mese na be sa biôme bi mo biap. (Héb. 10:34) Melu ma abui bobejañe da jañele bisaé biap, menda map a biôme bi mo biap amu da bene su’u bijôé bi pôlitik. (Nlitan 13:​16, 17) Jé ja volô be na be nyoñ avale beta mintyi’an éte? Amu be too ndi a ngaka’a Yéhôva nyi: “Ma ye bo te kôlô be wo môs éziñ, a ma ye bo te li’i wo môs éziñ.” (Lañe’e Behébreu 13:5.) Ve akusa bo ngul ése bia ve asu na bi kômesan ényiñe jangane ya melu ma zu, bibubua bi ne kui bia atemetem. Bi too ndi na, Yéhôva a ye ke ôsu a nyoñe ngap a bia.

15. Mbamba été nsisime mbé bekristene ba yiane bi a lat a bone bap? (Fombô’ô fe fôtô.)

¹⁵ Bevôme béziñ, bôte be wô’ô kômbô dañe bi bon amu ba simesane na, éyoñe bone bap ba ye yaé, ba ye tôkan abui moné asu na be nyoñe ngap a bebiaé bap éyoñe ba ye yômbô. Kalate Zambe a jô na bebiaé mbe ba yiane nyoñe ngap a bone bap. (2 Cor. 12:14) É ne été na, bebiaé ba yi mvolane bone bap éyoñe be yômbôya a bone be ne fe meva’a ya bo jam éte. (1 Tim. 5:4) Ve bekristene ba yeme na benya meva’a ma so ki amu bone bap ba nyoñe ngap a be, ve ba dañe mevak éyoñe ba wô’ô na bone bap ba ke ôsu a wulu ba’aba’a a Yéhôva.—3 Jean 4.

16. Aval avé bebiaé be ne yañele bone bap na be yeme nyoñe ngap a bebien? (Beéphésien 4:28)

¹⁶ A mbamba éve’ela wôé, ô ne ye’ele bone bôé na be tabe ndi a Yéhôva éyoñe wo yañele be na be nyoñe ngap a bebien. Éyoñe be ngenane bone be bongô, liti’i be mfi ya saé a ngul ése. (Mink. 29:21; lañe’e Beéphésien 4:28.) Nté ba ke ba yaé, volô’ô be na be ve ngule jap ése sikôlô. Bekristene ba vune bekalate ya ékôane Yéhôva asu na be yene mame me ne volô bone bap na be yeme belane sikôlô ba bo mfa’a ya nyoñe ngap a bebiene be too fe bebo bisaé be Yéhôva.

17. Jé bia yiane tabe de ndi?

¹⁷ Bebo bisaé be Yéhôva be too ndi na Yéhôva a ye jalé miñyiane miap ya minsôn. Nté memane ya émo ji ma subu bebé, ndi bi too a Yéhôva ja ye tebe meve’ele été. Jam ése da ye kui bia, ntabané ndi na Yéhôva a ye belane ngule jé asu na a jalé miñyiane miangane mise ya minsôn. Bi ne tabe ndi na éwôlô wo Yéhôva wo ye ke ve’ele bo étun asu dangan.