AYÉ’É 40
JIA 111 Bi bili beamu ya vak
Yéhôva a ne bia volô na bi bi benya meva’a
“ Ma ye ke ... be Zambe, abui ava’a dam.”—BSA. 43:4.
BETA BE MAME BIA ZU YEN
Bia zu yene mame me ne bo na bi jañele ava’a dangan a jame bi ne bo asu na bi beta de bi.
1-2. (a)Abui bôte ya melu ma da wô’ôtan aya? (b)Jé bia zu yen ayé’é di?
ABUI bôte ya melu ma da bo mame mese é ne ngule ya bo na é bi mevak. Ve é nji ve’ele bo tyi’ibi ya bi benya meva’a. Jôm éte nje abui bôte ya melu ma é ne angôndô ya éyôé a da wô’ôtane ve ane mame me vo’o nkômban asu dap. Bebo bisaé be Yéhôva béziñe be ne fe wô’ôtan avale da. Mbôle bia nyiñe “melu ma su’ulan,” bi ne tôbane minju’u mi ne bo “ayaé a nju’u ya nyiñ.”—2Tim. 3:1.
2 Ayé’é di, bia zu yene mame me ne bo na bi jañele ava’a dangan, a mame bi ne bo asu na bi beta bo mevak. Ve bia taté zu yene vôm ébiene benya meva’a ma so.
YÉHÔVA A NE VOLÔ BIA NA BI BI BENYA MEVAK
3. Jé bitétéa bia ye’ele bia a lat a Yéhôva? (Fombô’ô fe befôtô.)
3 Yéhôva a ne Zambe ya mevak. A yi fe na bia fe bi bo mevak. A nji fo’o bo jame ya kam éyoñe bia yen ava’a dé a zene ya biôm a nga té. Éyoñe bia yene mbamba étaba’a wongan a nga té, abeñe menyule me biôm a nga futi été, betit, a mbamba bidi, mame mete ma liti fo’o na Yéhôva a nye’e bia a a yi fe na bi bu’ubane mevak ényiñ!
Baby elephant: Image © Romi Gamit/Shutterstock; penguin chicks: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; baby goats: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; two dolphins: georgeclerk/E+ via Getty Images
Éyoñe bia yen avale betite ba bo bivôé, nalé a bo na bi simesane na Yéhôva a ne Zambe ya mevak (Fombô’ô abeñe 3)
4. (a)Aval avé Yéhôva a ba’ale ava’a dé akusa bo minju’u mise a yen émo? (b)Mbamba dase mbé Yéhôva a nga ve bia? (Besam 16:11)
4 Akusa bo Yéhôva a ne “Zambe ya mevak,” a kôme yeme mintaé a minju’u mise mi ne émo. (1Tim. 1:11) Ve a nji jô’é na mame mete me sé’é ava’a dé. A yeme na minju’u mise bia tôbane mie dene mi ne ve asu mon étun éyoñ, amu émien a teléya ngum éyoñ a ye bo na minju’u mite mi man. A émien a ke ôsu a bo mbane ya jibi akekui môs a ye mane vaa minjuk a mame ma tyelé bia minleme yôp éyoñe jia ya biyoñe bise. Nté bia yange môs ôte,Yéhôva a ke ôsu a nyoñ ngap a bia a nyoñe fe ngap a avale bia wô’ôtan, a ne ôjeja’a ya volô bia. Aval avé a bo de? Jam ôsu, a ve bia beta das: Mevak. (Lañe’e Besam 16:11.) Bi tame yen aval avé meva’a mete me nga volô Yésus.
5-6. Amu jé Yésus a ne mevak?
5 Yésus nnye a dañe mevak a bitétéa bi Yéhôva bivo’o bise. Amu jé bia jô nalé? Bi tame yene beamu bebaé. (1)A ne éfunane ya Zambe a ne teke yené,”mbôle a nga kôme vu mefulu me Ésa wé jôm éte a ne njalan a mevak. (Col. 1:15.) (2)Yésus a nga lôt abui éyoñ a Ésa wé, nnye ate a ne anjeñe ya mevak.
6 Yésus a mbe mevak amu a mbe a bo’o mame mese Ésa wé a mbe a jô’ô nye na a bo. (Mink. 8:30,31; Jean 8:29) Fatan ényiñe jé é nga ve Yéhôva nlem avak, a nalé a nga bo na a wô’ô nye mvaé.—Matt. 3:17.
7. Aval avé bi ne bi benya meva’a?
7 Bia fe bi ne bi benya meva’a nge bia subu Yéhôva bebé, amu nnye a ne anjeñe ya mevak. Nté ôse bia ye ke ôsu a tu’a yeme Yéhôva a vu nye, nne fe bia ye bo meva’a nalé. Bia ye bo mevak éyoñe bia bo nkômbane wé a yeme na a wô’ô bia mvaé.a (Bsa. 33:12) Ve bi ne wô’ôtan aya nge da kui na bi jañele ava’a dangane biyoñe biziñ? Ye nalé a tinane na Zambe a wô’ô ke fe bia mvaé? Momo! Mbôle bi be’e metyi ya abé, Yéhôva a kôme yeme na é ne kui biyoñe biziñe na bi tôbane minju’u mia taé bia nlem, nge bo na bi jañele ava’a dangan a kone nlô. (Bsa. 103:14) Bi tame zu yene mame me ne bo na bi jañele ava’a dangan a aval avé bi ne bo asu na bi beta bo mevak.
TE KAÑESE NA JÔM ÉZIÑ É WUBE MEVA’A MÔÉ
8. Jé é ne bia kui éyoñe bia tôbane minjuk?
8 Jam 1: Minju’u ya ényiñ. Ye bia tôban étibila’a, nge ébubua éziñ, azoé, ôkon, nge ke na bi ntoo nnôm abui? Avale minjuk éte é ne bo na bi jañele ava’a dangan e dañedañe nge bi vo’o bo jam éziñ asu na njuk ôte ô man. Kalate Zambe émien a kôme jô na: “Nsisime wo bu’i amu ôlune ya nlem.” (Mink. 15:13) Mvendé éziñ é too jôé na Babis é nga tôbane minju’u fifiti tañe mimbu minyin, amu monyañe wé a bebiaé bé be nga wu, a jô na: “Me mbe me wô’ôtan ane me ne étame teke môt a ne volô ma. Biyoñe biziñ, me mbe me va’a mamiene bijô, amu me nga jô’é na ésaé jam é mane nyoñ éyoñe me mbe ve lôt a monyañe wome nge ke a bebiaé bam.” Minju’u ya ényiñe mi ne bia taé nlem a bo na bi bili atek.
9. Jé é ne bia volô na bi beta bi ava’a dangan? (Jérémie 29:4-7,10)
9 Jé é ne volô bia na bi beta bi ava’a dangan? Bi ne beta kui na bi bi ava’a dangan éyoñe bia kañese été jangan a yemelane mvaé ba bo bia. Émo ja liti na bi ne bo meva’a fo’o ve éyoñe bi bili mbamba ényiñ. Ve jam éte é nji bo été. Éve’an é ne na Yéhôva a nga jô Bejuif be mbe minkôme Babylone na be kañese mfefé été be mbe be tele’e a bo mame mese ma sili asu mvo’é jap. (Lañe’e Jérémie 29:4-7,10.) Ñye’elan ôvé bi ne nyoñ? Mva’ané mengule na bi kañese été jangan a na bi yeme fe ve akiba asu mbamba be mame bi bili ényiñ. Te bia vuane na Yéhôva a ye ke bia lik étam a ye volô bia. (Bsa. 63:7; 146:5) Effie a nga bo ébôk amu a nga bo accident, a jô na: “Yéhôva a nga volô ma abui, nda bôte jame fe, a bibu’a ya ékôane bekristen. Me nga jô mamiene na nge me sulu mo si, ma ye liti na me ne bikalak. Ajô te ma kômbô liti Yéhôva a bemvôé bame na ma ve be akiba amu mvaé ése be nga bo ma.”
10. Amu jé bi ne ba’ale ava’a dangane to’o éyoñe bia tôbane minjuk?
10 To’o ényiñe jangan é nji bo avale bia yi, nge na mbia be mame ba kui bia nge nda bôte jangan, bi ne ngule ya ke ôsu a ba’ale ava’a dangan.b (Bsa. 126:5) Amu jé? Amu meva’a mangane me tii ki a bité bise bi ne tebe. Maria, a ne nkpwa’a mefan a jô na: “Éyoñe bia ba’ale ava’a dangane minjuk été, nalé a nji tinane na bia solé avale bia wô’ôtan. Ve a tinane na bia vuane ki bengaka’a be Yéhôva. Ésa wongan a ye volô bia na bi ba’ale ava’a dangan.” Bi nji yiane vuane na minju’u mise bi ne tôbane mie éyoñe ji, mi ne ve asu étun éyoñ. Ana’ana, Yéhôva a zu mane vaa mame mese ma bo na bi tôbane minjuk a bo na nlem ô taé bia.
11. Aval avé éve’ela nlômane Paul ja ve bia ngule nyul?
11 Jé é ne kui nge bia taté na bia simesane na minju’u mia kui bia ényiñe mi ne ndeme ja liti na Yéhôva a wô’ô ki fe bia mvaé? É ne bo mvo’é ya simesan avale bebo bisaé be Yéhôva bevo’o be nga bo éyoñe be nga tebe mbia bité. Bi tame nyoñ éve’ela nlômane Paul. Yésus a nga tobe nye na a kañete “bôte ya meyoñ, bejô bôt, a bone be Israël” benya mejôô. (Mame mi. 9:15) A mbe fo’o beta mvom! Ve, ényiñe Paul é nji be nkone nkon. (2 Cor. 11:23-27) Ye minju’u mise Paul a nga tôbane mie mi mbe mi tinane na Yéhôva a nji be a wô’ô nye mvaé? Momo! Ve mbane ya jibi wé ô nga liti na a mbe a bili ébotane Yéhôva. (Rom. 5:3-5) Nde, tame simesan été jôé. Wo jibi a mban ôse akusa bo minju’u mise wo tôbane mie. Ajô te wo fe ô ne tabe ndi na Yéhôva a wô’ô wo mvaé.
12. Jé é ne kui nge wo kate kui na ô tôé minsôñan ô bili mfa’a ya ésaé wo kômbô bo asu Yéhôva?
12 Jame 2: Éyoñe wo kate kui na ô tôé minsôñane miôé. (Mink. 13:12) Nye’ane bia nye’e Yéhôva a yemelane mvaé a bo bia, bia tindi bia na bi bi minsôñane mfa’a ya ésaé bia bo nye. Ve, nge minsôñane miangane mi nji lu’an a été jangan, jam éte é ne bo na bi bili atek. (Mink. 17:22) Holly a ne nkpwa’a mefan a jô na: “Me mbe me yi na me ke tabe sikôlô bekañete mbamba foé ya Éjôé, a ke saé si fe nge ke suk ésaé melôñe ja bobane Ramapo. Ve été jam é nga tyendé, a me nji beta be ngule ya tôé minsôñane mite. Nalé a nga bo na me bili atek. É ne angôndô ya njuk éyoñ ô bili nkômbane ya bo jam éziñ, ve teke ngule ya bo de.” Abui bôte da wô’ôtane fe avale da.
13. Mame mevé bi ne ngule ya bo a lat a été ése bi ne tebe?
13 Jé é ne volô bia na bi beta bi ava’a dangan? Te bia vuane na Yéhôva a nji jô bia na bi bo mame ma lôte bia nkôñ. Nge yemete bia na bi bo mame bi se ngule ya bo, Yéhôva a nye’e bia to’o bi nji bi ngule ya bo mame bôte bevok ba bo. Yéhôva a yi na bi yemelane minné miangan a ke ôsu a wulu ba’aba’a a nye. (Mich. 6:8; 1 Cor. 4:2) A dañe fombô minleme miangan a lôte mame bia bo. Nde ñhe ye é ne mvo’é na bi ka’a biabebiene mimbe’e Yéhôva a nji jô bia na bi be’e?c É nji fo’o bo mvo’é! Nde ñhe, nge été jangane ja bo na bi kate bo mame méziñ ésaé bia bo Yéhôva, bia yiane bem ôsimesane wongane ve mame bi ne ngule ya bo. Ye ô ne ngule ya yañele ésoé mojañ éziñe nge su’u bobejañ a besita be ntoo benya bôtô? Ye ô ne bi nsôñane ya loone môt éziñ a ne nda mimbôk e téléfôn asu na ô ve nye ngule nyul, nge ke e lôme nye message? Yéhôva a ye botane wo a bo na ô bo meva’a nté wo jeñe na ô tôé minsôñane mi ne yené zézé ve mi too mfi! A ba’ale’e na ana’ana, e mfefé émo, bia ye bi fane ya bo abui mam ésaé Yéhôva avale bi vo’o simesan! Holly bia te jô nye yôp, a nga su’ulane jô na: “Éyoñ ate’e da bi ma, me wô’ô tebe mone jôm a jô mamiene na, ‘ma ye nyiñe nnôm éto.’ A mvolane Yéhôva, ma ye bo ngule ya bo jam ése da lu’an a nkômbane wé.”
14. Jé éfe é ne bo na bi jañele ava’a dangan?
14 Jame 3: Éyoñe bia jeñe na moné nge biôme bife mbie bi soo bia mevak. Bôte béziñe ba belane beréseaux sociaux asu na be liti na ba nyiñe mevak été amu ba bu’ubane mbamba be mam. Nalé a ne bo na bi taté na bia simesane na nge bia bi fane ya bo mame bia nye’e aval ane e kuse biôme bia yi, e vôman, a ke mulu, bi ne bi benya meva’a ényiñ. Bi nji jô na é ne abé ya bu’ubane mbamba be mam ényiñ. Amu Yéhôva a nga té bia a nkômbane ya bu’uban a ényiñ. Ve abui bôt é nga yene na mame be mbe be buni’i na ma ye soo be benya mevak, ma viane soo be minjuk. Éva, nkpwa’a mefan éziñ a jô na: “Nge ényiñe jôé ése é tii ve na ô jalé minkômbane miôé, yeme na wo ye ke jaé môs éziñ.” Nge bia yi na bi jalé minkômbane miangan éyoñ ése, bia ye jañele ava’a dangan a bili atek.
15. Ñye’elan ôvé bi ne nyoñe be Njô bôte Salomon?
15 Ényiñe Njô bôte Salomon ja liti bia abim avé bi ne telé biabebiene minjuk été éyoñe bia jeñe ve na bi jalé minkômbane miangan. A nga jeñe na a jalé miñyiane mié ya minsôn asu na a bi mevak ényiñ, a nga di mbamba bidi, a nga wôk abeñe mezik, a kuse jôm ése moné a mbe ngule ya kuse melu mé. Ve a nji kui na a jaé a mame mete mese. A nga jô na: “Dis é nji jaé a ñyenan; nalé fe alo é nji jaé a ñwô’an.” (Eccl. 1:8; 2:1-11) Abui bôte da simesane na nge be bili abui moné, nalé a ye so be benya meva’a. Ve jam éte é ne minsos amu mame mete me vo’o soo bia benya meva’a.
16. Amu jé bi ne bo mevak éyoñe bia bo bôte bevo’o mbamba be mam? (Fombô’ô fe befôtô.)
16 Jé é ne volô na bi beta bi ava’a dangan? Yésus a nga ye’ele bia na “meva’a me ne abui be môt a ve, a lôte nyi a nyoñ.” (Mame mi. 20:35) Alekos, mvendé éziñe a jô na: “Me wô’ô fase bone be mame me ne bo asu bôte bevok. A ma yene na éyoñ ése ma fase miñyiane mi bôte bevok, nalé a bo na me bo teke dañe beta bem ôsimesane ve be mamien, a jam éte da so ma mevak.” Jé ô ne bo asu bôte bevok? Nge wo yene môt éziñ a tôbane minjuk, va’a nye ngule nyul. Éko éziñe na ô vo’o tyendé été jé, ve ô ne nye ve ngule nyul éyoñe wo nyoñ éyoñe ya vô’ôlô nye, a yeme tebe été jé, a ko nye éngôngol, a jô nye na a ke Yéhôva mbe’e wé. (Bsa. 55:22; 68:19) Ô ne fe nye volô na a yeme na Yéhôva a nji nye lik étam. (Bsa. 37:28; Ésa. 59:1) Ô ne nye bo bone be mame béziñ aval ane e yame bidi, nge ke nyoñe nye na mi ke mia wulu. Mia nye mi ne fe kui nkañete, a jam éte é ne nye ve ngule nyul. Jô’é na Yéhôva a belane wo asu na ô ve bôte bevo’o ngule nyul. Éyoñe bia dañe bem ôsimesane wongane be bôte bevok a lôte biabebien, nalé a soo bia benya mevak!—Mink. 11:25.
A lôte na bi bem ôsimesane ve miñyiane miangan, bia yiane fe fase miñyiane mi bôte bevok (Fombô’ô abeñ 16)d
17. Nja ôvé ô ne zañe meva’a mangan a Yéhôva? (Besam 43:4)
17 Bi ne bi benya mevak éyoñe bia ke ôsu a subu Ésa wongane ya yôp bebé. Amu Kalate Zambe a jô bia na Yéhôva a ne “abui avak” asu dangan. (Lañe’e Besam 43:4.) To’o éyoñe bia tôbane minjuk, bi nji yiane ko woñe nge tyelé minleme yôp. Nkelan ôsu a bem ôsimesane wongane be Yéhôva amu nnye a ne anjeñe ya meva’a mangan!—Bsa. 144:15.
JIA 155 Avak da ye tabe nnôm éto
a Fombô’ô nka’ale ô ne nlô ajô na: “Fombô’ô Yéhôva amu ava’a dé.”
b E jw.org ô ne yen éve’ela Dennis ba Irina Christensen nsilane minsili ô nga kui foé tane ya Tin Ékôane ya mbu 2023.
c Nge wo kômbô yé’é mame mefe, fombô’ô nlô ajô wu: “Des attentes raisonnables pour être joyeux !” Nkume mmombô a bete ya Ngone zangbwale 15, mbu 2008.
d ATINANE FÔTÔ ya: Sita a kuse émiene biôme makit, ve a dañe wô’ô mvaé éyoñ a kuse mesam asu sita a ntoo nya môtô na a ke nye ve ngule nyul.