Tani Watchtower LÍBURU-AGEI LIDAN INTERNET
Watchtower
LÍBURU-AGEI LIDAN INTERNET
Garifuna
Ǘ
  • á
  • Á
  • é
  • É
  • í
  • Í
  • ó
  • Ó
  • ú
  • Ú
  • ü
  • Ü
  • ǘ
  • Ǘ
  • Ñ
  • ñ
  • BÍBÜLIA
  • AGUMEIRAGUAGÜDÜNI
  • ADAMURIDAGUNI
  • w25 diisi-hati páh. 6-11
  • Buíngüda lumuti Heowá wabagari lau “ugundani”

Úati bidéu lidan fánreinti le.

Sarí wamuti, anihein mégeiti, siñati larihíniwa bidéu.

  • Buíngüda lumuti Heowá wabagari lau “ugundani”
  • Garüdia Awisahatu Tasubudiragüdüñein Larúeihan Heowá (to lánina aturiahani) 2025
  • Arütíkulu burí
  • Dugumedu to genegeguatu
  • KA GAYARAABEI LÍCHUGUN UGUNDANI INARÜNITI WOUN?
  • MÍGIRA HUMÁ LUN ÑEIN LAN AGIDARUTI HUGUNDAN
  • Ugundani: Aban igaburi lúmagiñeti Bungiu
    Garüdia Awisahatu Tasubudiragüdüñein Larúeihan Heowá (to lánina aturiahani) 2018
  • Ida luba gúndaatima wamá lidan apurichihani?
    Garüdia Awisahatu Tasubudiragüdüñein Larúeihan Heowá (to lánina aturiahani) 2024
  • Ǘnabugu wamá dan le anihein lan katei le úabei gunfuranda wamani
    Garüdia Awisahatu Tasubudiragüdüñein Larúeihan Heowá (to lánina aturiahani) 2025
  • Gúndaatimatiwa dan le gíchigadi wamá
    Garüdia Awisahatu Tasubudiragüdüñein Larúeihan Heowá (to lánina aturiahani) 2024
Lanwoun ariñahani
Garüdia Awisahatu Tasubudiragüdüñein Larúeihan Heowá (to lánina aturiahani) 2025
w25 diisi-hati páh. 6-11

ATURIAHANI 40

UREMU 111 Katei le íchugubei ugundani woun

Buíngüda lumuti Heowá wabagari lau “ugundani”

“ Ábameti niabin luagun bani latarü Nabureme, […] ladüga buguya, Nubungiute, buíngüda bumuti nibagari lau ugundani” (SAL. 43:4).

LE LUNBEI WATURIAHANI

Warihaali ka burí lan katei gayaraabei lagidaruni wagundan. Ani anhein féridi wamaali lubéi wagundan, warihuba kaba lan wadüga lunya gunda wamá.

1, 2. a) Ida liña hasandiragun saragu gürigia houngua uguñe weyu? b) Kaba wariha lidan aturiahani le?

LIDAN ubóu le, wéiriti habusenrun gürigia lun gunda hamá. Íbini áfaagua hamá saragu lun hibihini, gásügürati ugundani ligía. Ani lubaragiñe lanügün katei le ugundani houn, adügarügüti lun hasandirun íruni. Másiñati, ítara liña lan hasandiragun fiu lubúeingu Bungiu houngua. Kei wawinwanduña lan “lidan lagumuhóun dan”, mosu wagagibudagun luma burí sügǘ “hénrenguti” (2 Tim. 3:1).

2 Lidan aturiahani le, warihuba ka burí lan katei gayaraabei lagidaruni wagundan luma le lunbei wadügüni lun gunda wamá. Wagumesera ayanuha luagu ka lan gayaraabei líchugun ugundani inarüniti woun.

KA GAYARAABEI LÍCHUGUN UGUNDANI INARÜNITI WOUN?

3. Ka wafurendeirubei luagu Heowá lídangiñe sun le adüga láalibei? (Ariha humóun giñe iyawaü).

3 Gúndaañu liña Heowá súnwandan ani busenti giñe lun gunda wamá. Ligía ladügünbei saragu katei le abuinchagüdübarun wanigi lau ugundani, kéiburi Ubóu buídumeraüti le, animaalugu ha adügübaña lun wéherehan dan warihiniña áhurera, ámuñegueinarügü koloru le warihibei, luma burí éigini semeeti le wéigibei. Lau ichouruni wariñaga, hínsiñe wamá lun Heowá ani busenti lun wawinwandun lau ugundani.

Iyawaü hau saragu animaalu áhurera: 1. Aban lefan ñǘgiru áhurera dúnarügü. 2. Fiu harahüñü pinguinu éibuga tigibuagu niewe. 3. Bián harahüñü gábara achubaha lau ugundani áraabu. 4. Bián sígüri áhurera.

Dan le warihiniña animaalugu áhurera, haritaguagüda lumutiwa gunda lan Heowá. (Ariha huméi párafu 3).

Lefan ñǘgiru: Image © Romi Gamit/Shutterstock; harahüñü pinguinu: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; harahüñü gábara: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; bián sígüri: georgeclerk/E+ via Getty Images


4. a) Ka uagu gunda lubéi Heowá íbini anihein lan saragu asufuriruni ubouagu? b) Ida liña líderaguniwa Heowá? (Sálumu 16:11).

4 Íbini aban lan “Bungiu gúndaati” Heowá, aríagu liña lun sun asufuriruni le ubouagubei (1 Tim. 1:​11, TNM). Lau sun lira, mígirunti Heowá lun lagidaruni katei burí le lugundan. Subudi lumuti mámabei lan lun súnwandan asufuriruni le ubouagubei. Le linarün katei, anúadira laali weyu le ñeinba lubéi lagumucha lau sun le adügübei lun wasufurirun. Ani memeniha lanigi lun lachülürün weyu le ñeinba lubéi lagumucha lun súnwandan lau íruni luma igarigu le wasandirubei. Lubaragiñe lachülürün weyu ligía, leteniruña lun ligaburi wasandiragun woungua lun líderaguniwa, ani laganagua katei le, íderagua lumutiwa lun gunda wamá (aliiha huméi Sálumu 16:11). Ariha waméi ida liña lan líderaguni Heowá Hesusu, le Lisaani.

5, 6. Ka uagu gunda lubéi Hesusu?

5 Hesusu ligía gürigia le gúndaatimabei lárigiñe Heowá. Ka uagu? Ladüga “lidan Kristu larihíwa Bungiu le marihínwabei” ani áyeiha lumuti Hesusu sun lubuidun burí igaburi le luágubei Lúguchi (Kol. 1:15; 1 Tim. 6:15). Ábanya resun, Hesusu lan wínwantimahalibei saragu dan luma Heowá, le lébunabei ugundani le inarüniti.

6 Ábanya katei le adügübei lun gunda lan Hesusu, ladüga súnwandan lan ladügüni le lamuriahabei Lúguchi luma (Ari. 8:​30, 31; Huan 8:29). Kei gaganbadi lubéi lun Heowá, ligía gunda lubéi lau (Mat. 3:17).

7. Ka lunbei wadügüni lun gunda wamá le tímatimaati?

7 Lun gúndaatima wamá, mosu wayarafadun lun Heowá. Éibutimaame wásügürün dan afurendeira luagu, buídutimabei wáyeihani ani gúndaatimabadiwa. Ábanya katei le adügübei lun gunda wamá, dan le wadügüni lugundan Heowá luma dan le gunda lan lau le wadügübei (Sal. 33:12).a Íbini ítara, másiñati lachülürüba lan dan lun weferidiruni wagundan. Mini lan san le magundanhali lanme Bungiu wau? Uá. Subuditi lun Heowá luagu chará wamá. Ani anihein dan sanditiwa íruni, igarigu lúmati sandi lánina lueirin íruni (Sal. 103:14). Guentó, wariha ka lan burí katei gayaraabei lagidaruni wagundan luma ka lan lunbei wadügüni lunya gunda wamá.

Áluaha huméi Heowá lun gunda humá

Amuriaha humá sífiri sandu luma Heowá. Ugundani aban lídangiñe igaburi le líchugubei sífiri sandu (Gal. 5:22). Ligíati, anhein busén wabéi lun gunda wamá le tímatimaati mosu wamuriahan luma Heowá lun líchuguni lani sífiri sandu woun. Dan le wásügürün lídangiñe óuchawaguni, íderagua lumutiwa ubafu ligía lun wawandun “lau saragu gurasu luma ugundani” (Kol. 1:11).

Rugua humá hungua lun heseriwidun lun Heowá. Hechu humá aturiahoun Lererun Bungiu tuma wani agumeiraguagüdüni. Achansiha huméi dan lun hayanuhan luagu uganu buiti le, le “lébunabei saragu ugundani houn sun gürigia” (Luk. 2:10). Gürigia ha íchugubalin Heowá lidan furumiñeti lúgaaru lidan habagari hagía gúndaatimabaña (Sal. 65:4).

Gaganbadi humá lun Heowá súnwandan. Haritagua huméi sun lan ladundehan Heowá lun hubuidun guánarügü. Magida lumuti ladundehan Heowá ugundani wawéi; lubaragiñe lira, adügarügüti lun gúndaatima wamá (Luk. 11:28).

MÍGIRA HUMÁ LUN ÑEIN LAN AGIDARUTI HUGUNDAN

8. Ka gayaraabei lasuseredun woun dan le wagagibudagun luma lénrengunga?

8 Furumiñeti katei le gayaraabei lagidaruni wagundan: lénrengunga lánina ibagari. Másiñati wasufuriruña lan ladüga éibaahouni, chagaguaü lánina liñawan dan, gudemei, sandi o uéiyani. Gayaraati lagidaruni katei burí le wagundan, dántima le siñá lan wadügün ni kata lun wasansiruni le gádanbaliwa. Ariñagatu Bíbülia: “Dan le sandi tan lanigi [gürigia], híruti ligibu” (Ari. 15:13). Ítara liña lasandiragun Babis lungua, aban wéiyaali lidan afiñeni. Lídanrügü gádürü irumu féridi lumuti líbugaña hama lagübürigu lidan óunweni. Ariñagati: “Sanditina meha nábuguarügüñadina lan ani ua lan gayaraati líderagunina. Gíbeti meha katei unti netenira darí lun madaani nan lun násügürün dan hama niduheñu kei yebe le aubei nabusenra dan meha le wínwangiña”. Kei aubei warihei, gayaraati ladügün lénrengunga le wásügürübei lun wuriba lan wasandiragun woungua, adügati giñe lun weferidiruni wagundan.

9. Ka gayaraabei wadügüni lunya gunda wamá? (Heremíasi 29:​4-7, 10).

9 Ka gayaraabei wadügüni lunya gunda wamá? Lunti geteingiradi wamá ani ariha wameime katei kei lubeibei. Saminatiña saragu gürigia ubouagu lun lan gunda wamá, moun lumuti lan ñein lan ni murusun turobuli lidan wabagari, ani mítaranti katei le. Kei hénpulu, ariñagati meha Heowá houn huríu ha adaürǘbaña Babilónia, lunti lan hánharun lun le gádanbaliña, ani ahandiliha hameime le gádanbaliña buidu íbini hénrengu lan (aliiha huméi Heremíasi 29:​4-7, 10). Ka gayaraabei wafurendeiruni? Anha wamá lun le gádanbaliwa, geteingiradi wagíame luagu katei buiti le wámabei. Haritagua waméi giñe anihein lan Heowá wama lun líderaguniwa (Sal. 63:7; 146:5). Ariñagatu aban íbiri gíritu Efi, to erederuboun méibugunga lárigiñe aban danaguaü: “Íderagua lumutina Heowá, ani íderagua hamutina giñe niduheñu hama lílana damuriguaü saragu. Sanditina ánhana lan ígiraguagüda nungua narufuduña lan meteingiradi luagu le hadügübei nuagu, ligía náfaagunbei lun gunda nan ani kipu nuguya aban lubuidun igaburi”.

10. Ka uagu gayara lubéi wakipuruni wagundan íbini laganagua saragu turobuli?

10 Íbini mítaran lan wawinwan kei yebe le aubei wabusenra ani susere ligía katei hanarimeti luriban woun o houn waduheñu, gayaraati wakipuruni wagundan (Sal. 126:5).b Ka uagu? Ladüga mama luagu le gádanbaliwa dipeni lan wagundan. Ariñagatu aban prekursora gíritu María: “Dan wásügürün lídangiñe turobuli, meferidirun wamuti wagundan, ladüga furanguti woun le füramase láalibei Heowá. Úati mini lan le siñá lan wayahun o warufuduni wagarigu. Lau sun lira, íderagua lumutiwa Wáguchi le siélubei lun gunda wamá meberesenga le asusereduti”. Íbini hénrengu lan wabagari uguñe weyu, haritagua waméi mámabei lan lun súnwandan wabagaridun ítara. Lugundun ítara kei lachibuni lugudi barana ugudárigi laru beya, ítara luba giñe ladüga Heowá lun sun waturobulin.

11. Ida liña líchugun lani apostolu Pábulu hénpulu dǘgüdaguaü woun?

11 Ánhawati asaminara ladüga lan magundanhali lan Heowá wau gaturobulin wabéi? Le gayaraabei líderaguniwa, wararamagun asaminara hawagu lubúeingu Heowá ha úaraguabaña ha lánina binadu dan, dan burí le hagagibudagun luma burí sügǘ le hénrenguti. Kei hénpulu, samina wamá luagu apostolu Pábulu. Hesusu guánarügü íchugubei aban dasi súdiniti lun: lun lapurichihani inarüni houn “gürigia ha mámabaña huríu luma houn harúeitegu, luma giñe houn Ísüraelina” (Adü. 9:15). Lau sun lira, buin liña meha libagari Pábulu lau lénrengunga (2 Ko. 11:​23-27). Mini lan san lira magundanhali lan meha Bungiu lau? Uá! Lawandubei Pábulu ladüga anihein lan Heowá luma (Rom. 5:​3-5). Guentó samina wamá luagu le gádanbaliwa. Kei le awanhagua lan awanda lau úaraguni laganagua lénrengunga, gayaraati wachoururuni luagu gunda lan Heowá wau.

12. Ka uagu gayara lubéi weferidiruni wagundan dan le siñá lan wibihini le wabusenrubei wibihin?

12 Libiaman katei le gayaraabei lagidaruni wagundan: dan le siñá lan wibihini le wagurabubei (Ari. 13:12). Keisi lubúeingu Heowá, áfaaguatiwa lun waganwoundagüdüni weseriwidun lun lun warufuduni weteingiradi lun luma ínsiñeni le wasandirubei luagu. Lau sun lira, lunti lúaradun le wabusenrubei wadügün luma le gádanbaliwa. Anhein madügün wamá ítara, gayaraabei weferidiruni wagundan (Ari. 17:22). Ariñagatu aban prekursora gíritu Holly: “Busentina yebe meha nidin tidan Leskuela houn Apurichihatiña Larúeihan Bungiu, neseriwidun lidan amu ageiraü o nawadigimaridun lidan ábunaguni Ramapo. Ábati lásiñarun nibihini sun katei le nabusenrubei nadügün ladüga aba lan lasansirun gádantina, ábati nírudun saragu ladüga katei le. Wuribati lasandiragun aban gürigia lungua dan le busén lan ladügün somu katei ani siñá lumuti ibiha”. Gíbetiña íbirigu asandiragutiña houngua ítara.

13. Anhein mígirun lubadiwa le gádanbaliwa lun wadügün saragu lidan weseriwidun lun Heowá, ka amu katei gayaraabei wadügüni?

13 Ka gayaraabei wadügüni lunya gunda wamá? Líderagubadiwa waritaguni mamuriahan lan Heowá wámagiñe lóugiñe le wayaraabei adüga. Mama ubaraü le wibihibei tidan lóundarun Heowá adügübei lun gebegi wamá lun, le adügübei lun gebegi wamá lun lubuidun wagaburi luma kátima lan wóusanbei. Busenti lun manaagun wamá woungua luma lun úaragua wamá (Mik. 6:8; 1 Ko. 4:2). Buiti san lun wafosuragun woungua lun wadügün lóugiñe le lamuriahabei Heowá wama?c Uá. Ligíati anhein siñá lubéi wibihini sun le wabusenrubei lidan weseriwidun lun Heowá, teni wamá lun le wayaraabei adüga. Kei hénpulu, gayaraati hamuga san gamadagua humá luma aban nibureinti lun híderaguni awansera lidan leseriwidun lun Heowá? Gayaraati san híderaguniña íbirigu ha derebuguhaña lidan le hemegeirubei? Gayaraati san híchugun gurasu lun aban gürigia, lau hayanuhan luma, hagúarun lun luéigiñe gágamuru o hóunahan aban tiraüraü gárada lun? Anhein háluaha chansi lun híderagun amu, labinirubei Heowá áfaaguni le hadügübei. Ani samina humá lidan lanme iseri ubóu le madiseelibei gayaraabei wadügün saragu katei lidan weseriwidun lun Heowá, katei le masaminarungubei wamuti gayaraabei lan wadügüni. Ariñagatu Holly, to iridúboun lidan párafu le lubaragiñebei le: “Dan le maguraasun nan aba nararamagun asaminara, ábati nariñagun núnguarügü: ‘aniheinbei lan aban ibagari magumuchaditi agaradahañu nubá’. Anihein saragu katei le nabusenrubei nadügün lidan iseri ubóu ani líderagubadina Heowá lun nadügüni”.

14. Ka amu katei gayaraabei lagidaruni wagundan?

14 Lǘrüwan katei le gayaraabei lagidaruni wagundan: waritagun wawounguarügü luma luagu le wayumahabei. Lidan interneti arihatiwa gürigia ha genegeti gunda hamá ladüga háfayahan, hagañeihani le habusenrubei, luma hásügürün dan lidan isebáhari le hínsiñebei houn. Maribanti lun wagundaarun lau burí katei le hínsiñebei woun, ladüga ítara liña ladügüniwa Heowá. Lau sun lira, arihaña saragu gürigia katei lan le hasaminarubei luagu líchuguba lan ugundani houn gidarügü lani hagundan. Ariñagatu aban prekursora gíritu Eva: “Dan le lúnrügü lan le bayumahabei betenira, súnwandan memeni lan, busentibu lanwoun”. Adügati katei le lun lerederun gürigia lau íruni ani wuriba ligía lasandiragun lungua.

15. Ka gayaraabei wafurendeirun lídangiñe le asuseredubei lun urúei Salomón?

15 Samina wamá luagu le asuseredubei lun urúei Salomón. Áfaaguati lun ladarirun ugundani inarüniti lau láluahan ugundani lidan músika, lidan éigini le buiti, luma lidan sun luwuyerigu katei buiti le gayaraabei lagañeihani lidan lidaani. Kati libihubei? Madarirun lumuti ugundani le láluahabei, ligía aba lubéi labürühan: “Úati [ . . . ] arihiti ni aganbuti le gumuti lun gufurumabei lan” (Apur. 1:8; 2:​1-11). Ligaburi hasaminan gürigia luagu libihíniwa ugundani le tímatimaati ítara liña kei seinsu le mama inarüniti: genegeti gebegi lan ani meseriwínti lun ni kata.

16. Ka uagu gunda wabéi dan le wadügün katei buiti hawagu amu? (Ariha humóun giñe iyawaü).

16 Ka gayaraabei wadügüni lunya gunda wamá? Arufudahati Hesusu woun “fuleseiwatimati [lan] le íchugubei sügǘ lau le eresibirubei” (Adü. 20:35). Ariñagati aban wéiyaali lidan afiñeni gíriti Alekos: “Rúguatina nungua lun nadügüni katei le ménrengunti hawagu amu. Dan le nasaminarun saragu hawagu amu, aba manarime lan nasaminarun nuougua, ani gúndaagüda lumutina katei le”. Ka burí katei gayaraabei wadügüni hawagu amu? Anhein subudi habéi somu gürigia ha ásügürübaña lídangiñe lénrengunga woun, áfaagua wamá lun wíchugun dǘgüdaguaü houn. Íbini siñabei lan waranseruni haturobulin, wadügüba saragu buiti houn lau waganbuniña, lau warufudun gudemehabu houn, luma lau waritaguagüdüniña gayaraabei lan hadaarunu hanigi lun Heowá (Sal. 55:22; 68:19). Buídubei giñe wachoururuni houn luagu anihein lan Heowá hama (Sal. 37:28; Isa. 59:1). Gayaraabei giñe wábougun somu éigini houn o wáfuridun asariñaha hama. Agunbiraha wamaña lun háfuridun apurichiha wama, chóuruti líchuguba lan katei le dǘgüdaguaü houn. Dan le wetenirun íderaguaña amu ani lun masaminarun wamá saragu wawougua, ítara waba kei aban tulu lúhaburugu Heowá ani gúndaabadiwa le tímatimaati (Ari. 11:25).

Fiu burí iyawaü: 1. Ñun tiña aban íbiri le ñein lubéi talugurahóua gafe tau saragu bágüsi geyegu tau lau le agañeiha táalibei ani anuha aríaguei tigagamurun. 2. Tuguyaméme íbiri tabisidahañoun aban íbiri derebuguharu túbiñe aba táhayachun dan le tíchuguni fuluri tun.

Lubaragiñe híchuguni hisaminan luagu le hayumahabei, adüga humá buiti hawagu amu. (Ariha huméi párafu 16).d


17. Ka lunbei wadügüni lun gunda wamá le tímatimaati? (Sálumu 43:4).

17 Éibutima wayarafadun lun Wáguchi le siélubei gúndaatimabadiwa. Ariñagatu Bíbülia Heowá lan abuinchagüdübalin wabagari lau ugundani (aliiha huméi Sálumu 43:4). Ligíati, meberesenga turobuli le úmabei wagagibudagua, gayaraati darangilu wamá. Ragǘ wamá luagu Heowá súnwandan, ábame líderaguniwa adarirei ugundani magumuchaditi (Sal. 144:15).

KABA HÓUNABAGÜLE?

  • Ka uagu gunda lubéi Heowá gunda ligía Hesusu?

  • Ka ǘrüwa katei gayaraabei lagidaruni wagundan?

  • Ka san lunbei wadügüni lunya gunda wamá?

UREMU 155 Magumuchadibei wagundan

a Ariha huméi rekuáduru “Áluaha huméi Heowá lun gunda humá”.

b Kei hénpulu, heiba lidoun jw.org lun harihini álügüdahani le adügǘbei lun Dennis luma tun Irina Christensen, le áfuachubei lidan Liseingün ariñahani lúmagiñeti Musu Úaraguati, irumu 2023.

c Lun hadarirun lanwoun ariñahani, ariha huméi ariñahani le gíribei “Las expectativas realistas contribuyen a nuestra felicidad”, tidan garüdia La Atalaya to lánina 15 lidan sedü-hati irumu 2008.

d LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Aban íbiri agañeigúa saragu katei túniwagua. Lau sun lira, gúndaatimatu dan le tagañeihan fuluri tun aban íbiri derebuguharu to mégeiboun gurasu.

    Garifuna | Biblioteca en Línea (2009-2025)
    Áfurida lídangiñe sesióun
    Agumesera sesióun
    • Garifuna
    • afanreinha huméi
    • Ligaburi larihín
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ida luba layusurún
    • Wani polítika
    • Laranserawagún dátosu
    • JW.ORG
    • Agumesera sesióun
    afanreinha huméi