Abril

Ka timbimo ta kale, malanda a Jehovha ma wonisanile ni sikarato asi ma nga sa si rinzela. Wona txikombiso txa Jakobe. Tate wakwe a mu gete ti to eya teka mwanana wa Labhani, awu i nga ti dixaka da hafuhi ni ku a mu tsanisekisile ti to Jehovha adi na m’katekisa ngutu. (Gen. 28:1-4) Se Jakobe a mahile toneto. A khukhile ngu Kanana e teka dipfhumba do ya ka mwaya wa Labhani a wu a nga ti ni mahorana mambidi i ku Leya ni Rakeli. Jakobe a to randa ngutu Rakeli se e tumela kuthumela Labhani sete wa malembe a si se kutxhadha nayo. (Gen. 29:18) Kambe timhaka kha ta tsimbila ngu nzila yi Jakobe a nga ti ti emete ngu yona. A kanganyisilwe ngu Labhani ngu ku mninga Leya mkoma wa kona. Msana ka divhiki, Labhani a tumete to Jakobe e txhadha ni Rakeli ngako a txi m’thumela kambe sete wa malembe. (Gen. 29:25-27) Labhani a tshumete e kombisa kwa mbi thembeka ka nzila yi a nga ti holela ngu yona Jakobe. Ene a kombisile kwa mbi thembeka koneko kudingana 20 wa malembe!—Gen. 31:41, 42. w23.04 15 ¶5

I Mani wu hi nga yako kwakwe ngako hi txi lava mkongomiso ni kuthavelelwa? Xamulo se ha yi ziva. Hi nga tshuketa ka Jehovha ngu mkombelo. Ene a hi ramba ku hi maha toneto. A lava ti to hi “khongela hi si karali.” (1 Vat. 5:17) Hi nga ti pfa hi di khululekile kutshuketa kwakwe ngu mkombelo ni ku kombela mkongomiso ka totshe ta wutomi wathu. (Mav. 3:5, 6) Kota Txizimu txa wuha, Jehovha kha hi gemeli makhambi ya hi fanelako kutshuketa kwakwe ngu mkombelo. Jesu a txi ti pfisisa to Jehovha wa yi ninga ngutu lisima mikombelo. A si se ta hamafuni Jesu a woni Tate wakwe atxi xamula mikombelo ya vavamna ni ya vavasikati vo thembeka. Ngu txikombiso, mbimo yi Jehovha a nga xamula mikombelo yo huma mbiluni ya Ana, Dhavhidha, Elija ni vamwani, adi kumweko ni Jesu. (1 Sam. 1:10, 11, 20; 1 Vafu. 19:4-6; Mas. 32:5) Se, ngu toneto ti nga maha Jesu e gondisa valondeteli vakwe ti to ve khongela va di ni themba!—Mat. 7:7-11. w23.05 2 ¶1, 3

Mphaxeli wa hombe Joyadha a txi thava Jehovha. Eto ti wonekile mbimo yi Ataliya, mwanana wa Jezabheli, a nga honyola wukoma khe Judha. Ataliya i ti m’thu wa tshofu ni ku a txi lava kufuma ngu kanu, a zamile kudaya votshe vatukulo vakwe ava va ndi no fuma msana kwakwe. (2 Mak. 22:10, 11) Mmweyo wa vatukulo vonevo i Jowasi awu a nga hulukiswa ngu Jehosebhate msikati wa Joyadha. Ene ni mwamna wakwe va tekile mwanana wule ve msisa ve tshumela ve mkhatalela. Ngu nzila yoneyo, Joyadha ni Jehosebhate va vhunetile ko veketa liveleko la wukoma wa Dhavhidha. Joyadha i ti wo thembeka ka Jehovha ni ku kha tumela ku dhukiselwa ngu Ataliya. Mbimo yi Jowasi a nga ti ni 7 wa malembe, Joyadha a tshumete e kombisa kuthembeka ka Jehovha. Ene a mahile makhinga. Ngako makhinga oneyo ma txi pasa, Jowasi a ti vile mkoma nguko ngene a nga ti ni fanelo yo dya thomba ka wukoma wa Dhavhidha. I ti ku makhinga ale ma ti ko tandeka ene a di datwe. Kambe ngu ku vhunwa ngu Jehovha, makhinga a Joyadha ma tsimbite kwati. w23.06 17 ¶12-13

Mkoma Nebhukodhonosori a ndi na wona Dhaniyeli nga o mu wukela ngu txhamuselo yile ni ku a ndi na m’daya ngu txikuluveta. Kambe Dhaniyeli a kombisile txibindi e simama e mu txhamusela. Dhaniyeli a nga va a di vhunwi ngu txani ku va m’thu wa txibindi? Ha tsaniseka ti to i di ngadi jovhem, Dhaniyeli a gondile ta tingi ka txikombiso txa tate wakwe ni mame wakwe. (Dhewut. 6:6-9) Dhaniyeli a si zivi digumi da milayo dwe, kambe a ti ziva si Vaisrayeli va nga ti fanete kudya ni si va nga si faneli kudya. (Levhi 11:4-8; Dhan. 1:8, 11-13) Dhaniyeli a gondile matimu a vathu va Txizimu ni ku a txi ti ziva ati ti nga va mahekela mbimo yi va nga leka kuengisa Jehovha. (Dhan. 9:10, 11) Otshe maexperiyensia ya Dhaniyeli a nga ma hanya ka wutomi wakwe ma mtsanisekisile ti to Jehovha ni tingilozi takwe ta mtamo va txi m’seketela.—Dhan. 2:19-24; 10:12, 18, 19. w23.08 3 ¶5-6

Rebheka i di wamsikati wo ziva ni txibindi, ni ku a txi yi ziva mbimo ya yinene yo maha sisungo. (Gen. 24:58; 27:5-17) Hambiketo, mbimo yotshe ati ni txixonipho ni kutiveka hahatshi. (Gen. 24:17, 18, 65) Se nanawe kufana ni Rebheka, ngako u txi ti veka hahatshi ni kuseketela a va Jehovha a nga va ninga wutixamuleli, u nava txikombiso txa txinene ka mwaya wako ni ka dibanza. Kudinganisela i fanelo yi otshe Makristu ma fanelako kuva nayo. Esteri i ti dilanda da Jehovha do thembeka do ziva kudinganisela. Ene a engisile txileleto txa ndiyakwe Mordhekayi e tshumela e txi londisa. (Est. 2:10, 20, 22) Nanawe u nga va wo dinganisela kufana ni Esteri ngako u txi xola sileleto sasinene u tshumela u si thumisa ka wutomi wako. (Tit. 2:3-5) Esteri a kombisile kambe kudinganisela ngu nzila yimwani. Ene i ti “dihorana da txiemo txo tshura ngutu” hambi keto a si zami ku ti kombekisa ka vo tala.—Est. 2:7, 15. w23.12 19-20 ¶6-8

Kuzumbela kutipfa mnando i thundu yi hi si faneliko ku yi rwala. Ngako hi txi ti tshanza sionho sathu, hi ti sola ni ku teka mazambo yo vayilela kumaha txionho txi txi fanako hi nga tsaniseka ti to Jehovha a hi divalete. (Mith. 3:19) Msana ko teka mazambo yawa, Jehovha kha ti lavi ku hi tshumela hi tipfa mnando. Ene wa tiziva ti to kuzumbela kutipfa mnando ti nga hi maha hi xaniseka. (Mas. 31:10) Hi txi nemelwa ngu kuxaniseka koneko ti nga hi maha hi godhola ka mnava wa wutomi. (2 Vak. 2:7) Ngaku u txi zumbela kutipfa mnando, veka mapimo ka ti to Jehovha “wa ziva kudivalela.” (Mas. 130:4) Atxi divalela a va va ti solako ti txi huma mbiluni ene a thembisa tiya: “Kha ni na mbi swa ni txi alakanya sionho sawe.” (Jer. 31:34) Eto ti womba to Jehovha kha na mbi khumbula sionho sako a si si nga pinda. U nga karateki ngu tiphazamo ti u nga ti maha ngaku ti di kuthavisete malungelo o kari. Jehovha kha zumbeli kupimisela sionho sako, se nawe kwa fanela ku zumbela ku si pimisela. w23.08 30-31 ¶14-15

Ka mbimo ya mtungu wa COVID-19. Tifakazi ta Jehovha ati ti nga engisa mkongomiso wu wu nga ningelwa ngu sengeletano yathu ti vayilete kuvilela aku ku nga txi manwa ngu va va nga ti engisela mahungu a makuhu. (Mat. 24:45) Kha ha fanela kutumelela ku hi tsulupetwa ka ti “i ku ta tinene ngutu.” (Vaf. 1:9, 10) Hi txi tumela kutsulupetwa ti nga hi dyela mbimo ka ti i ku ta tinene ngutu. Totshe ti hi ti mahako to fana ni kudya, kusela, kusakana ni vangana, mthumo wa ditshiku ni ditshiku si nga hi tsulupeta ngako hi txi si thangetisa ka wutomi wathu. (Luka 21:34, 35) Ditshiku ni ditshiku, hi pfa mahungu a sitereka ni ku phikizana ka va ti politika. Hi fanete kutsaniseka to kha hi tsulupetwi ngu ku phikizana kwawe. Hi txi zumbela ku engisela mahungu oneyo, hi na khata ku va seketela ngu mapimo ni ngu mbiluni kwathu. Sathani a thumisa totshe tinzila tiya ngu txikongomelo txo onha ku ti emisela kwathu ko maha ati i ku ta tinene. w23.07 16-17 ¶12-13

Ka vathu va Jehovha, Txialakanyiso txa lifo la Jesu ditshiku da lisima ngutu ka dilembe. Ngu txona dwe tximahakalo txi Jesu ngu kukongoma a nga gela vagondiswa vakwe ti to ve txi alakanya. (Luka 22:19, 20) Txi tshumela txi hi khumbutisa ti to hi nga kombisisa kutxani kubonga digandelo donedo. (2 Vak. 5:14, 15) Hahanze keto, ka txialakanyiso hi ni mkhanjo wo “thavelelana.” (Var. 1:12) Ni ku vavangi va xamala ngutu ngu ti va ti wonako ni ku ti pfa. Pimisa kambe ngu kuva kumweko ni vanathu. Totshe eto ti maha Txialakanyiso txi va txo sawuleka ngutu kwathu. w24.01 8 ¶1-3

Mbimo yi hi yako masoni hi txi alakanyisisa ngu mtengo wa mterulo awu Jehovha ni Jesu va nga wu hakela, hi ya masoni hi pfisisa lirando lawe ngu ngathu. (Vag. 2:20) Mterulo wu haketwe ngu kona ha ka lirando lakwe. Jehovha a kombisile lirando lakwe ngu ngathu ngu kuningela mwanana wakwe Jesu kota digandelo. Jehovha a tumelete ti to Mwanana wakwe e xaniseka e fa ngu ngathu. Jehovha a maha totshe kasi kukombisa lirando lakwe. (Jer. 31:3) Ene a hi ndindete kwakwe ngu ku a hi randako. (Fananisa ni Dhewuteronome 7:7, 8.) Txi walo ni txa tximwetxo txi nga sikotako ku hi hambanisa ni lirando la Jehovha. (Var. 8:38, 39) U ti pfisa kutxani awe ngu lirando lonelo la Jehovha? w24.01 28 ¶10-11

Makristu o sawuleka ma yi ninga ngutu lisima themba yo ya hanya nzumani. Mmweyo wa vanathu vonevo vo sawuleka, mwanathu Frederick Franz, dikhambi dimwani a wombile ti a nga ti ti pfisa tona: “Themba yathu yi na hetiseka ngu ditshuri, niku mmweyo ni mmweyo wa ava va 144.000 a na amukela ati Txizimu txi nga hi thembisa. Ni ku hakelo yathu yi nava ya lisima ngutu kupinda tximwani ni tximwani txi hi nga vako natxo.” Ngu 1991 mwanathu Franz a wombile tiya: “Hi ngadi hi txi yi ninga lisima la hombe ngutu themba yathu. . . . Mbimo hi yi rinzelako hi mana litsako la hombe. Hi ti emisete ku yi verela ngu maso o bhilivila . . . Ani na yi ninga ngutu lisima themba yi hi ku nayo.” Ti si nga ni mhaka ni ti to themba yathu njo ya hanya nzumani mwendo ka Paradhise hamafuni, hotshethu hi ni sivangelo sa sinene so hi tsaka. w23.12 9¶6; 10 ¶8

Ngu hahanze ka txike txa ditenda ku ti ni txiluvelo txa koporo a txi ku nga ti ningelwa magandelo a sihari ka Jehovha. (Eks. 27:1, 2; 40:29) Hambi keto magandelo oneyo ma si na kusikota kudivalela sionho ngu kupelela. (Vaheb. 10:1-3) Ku ningelwa ka magandelo a sihari mbimo yotshe ku txi fanekisela digandelo dimwedo a di di ndi no ta khulula vathu ka sionho. Jesu a txi ti ziva ti to Jehovha a ti mu rumete ha mafuni kasi ku ta ningela wutomi wakwe kota digandelo da mterulo ka votshelele. (Mat. 20:28) Ngu toneto, mbimo yi a nga bhabhatiswa, Jesu a ti ningetete kasi kumaha kudhunda ka Jehovha. (Joh. 6:38; Vag. 1:4) Wutomi wa Jesu wu ningetwe “kumweko dwe” kasi ku votshe va va ku ni likholo ka Kristu ve divalelwa sionho sawe.—Vaheb. 10:5-7, 10. w23.10 26-27 ¶10-11

Kha txi ngaho txi hi ndi no txi maha kasi ku hi ti hulukisa ka mterulo ni lifo. (Mas. 49:7, 8) Jehovha a rumete Jesu kasiku e ta ningela wutomi wakwe ti to e hi hulukisa. Mbimo yi hi yako masoni hi alakanyisisa ngu ti Jehovha ni Jesu va nga hi mahela, kubonga kwathu mterulo ku naya kuengeteleka. Mbimo yi Adhamu a nga maha txionho, ene ni liveleko lakwe va luzile mkhanjo wo hanya ngu ha ku si gumiko. Se kasi kuhakela asi Adhamu a nga ti si luzile, Jesu a ningete wutomi wakwe wo pelela kota digandelo. Mbimo yi a nga ti hamafuni, Jesu “kha maha txionho, ni txisofu txakwe kha txa womba makuho.” (1 Pedro 2:22) Mbimo yi Jesu a nga fa, i ti wo pelela kufana ni Adhamu a si se maha txionho.—1 Vak. 15:45; 1 Tim. 2:6. w24.01 10 ¶5-6

Msana ko Jesu a di wusilwe, ene a bete ka wukhalo wo sawuleka ngutu wa dithempele da moya. Ahawa ha wona wuhombe wa malulamiselo a Jehovha ka wukhozeli wa ditshuri wu nga seketelwa ka digandelo da mterulo ni ka mphaxeli wa hombe Jesu Kristu. Mphaxeli wa hombe wa timbimo ta Israyeli a bete ka wukhalo wo sawuleka ngutu wo mahwa ngu vathu, e bela ni mnoha wa sihari, kambe Jesu a bete “nzumani kupune” i ku wukhalo wo sawuleka ngutu, kasi kuya woneka masoni ka Txizimu. Nzumani, ngu kona ha kwathu, Jesu a ningete lungelo yakwe yo hanya ha mafuni kota mthumo wo pelela kasi ku “fuvisa txionho ngu mhamba ya mmidi wakwe wu pune.” (Vaheb. 9:24-26) Hotshethu hi khozela Jehovha ka dithempele dakwe da moya. w23.10 28 ¶13-14

Alakanyisisa ngu ti Jesu a ti mahako nzumani kota Mkoma ni Mphaxeli wa Hombe wathu. Ngu konaho ka Jesu hi nga sikota kutshuketa “txiluveloni ka makatekwa” ya Txizimu ngu mkombelo hi kombela wunene ni txivhuno “ngu mbimo yi yi fanelako.” (Vaheb. 4:14, 15) U nga thuke u leka ditshiku di pinda u sa alakanyisisa ngu ti Jehovha ni Jesu va nga hi mahela tona ni ti va hi mahelako tona konkuwa. Lirando lawe ngu ngathu li fanete ku gwesa ngutu mbilu yathu ni ku hi kuzeta ku hi hiseka ka mthumo wo txhumayela ni ka wukhozeli wathu. (2 Vak. 5:14, 15) Nzila ya lisima yi hi nga kombisako ngu yona kubonga Jehovha ni Jesu ngu tikaratela kuvhuna vamwani ti to ni vona ve va Tifakazi ta Jehovha ni kuva vagondiswa va Jesu. (Mat. 28:19, 20) Ngu tona tiya mpostoli Paulo a nga ti maha. Ene a txi ti ziva to kuranda ka Jehovha ngu ku “votshe vathu ve mana kuhanyiswa ni kuziva ditshuri.”—1 Tim. 2:3, 4. w23.10 22-23 ¶13-14

Wungi wathu ha thumisa ndimana yiya yo tsakisa yi womba-wombako mayelano ni wutomi wathu wa Paradhise mbimo yi hi txhumayelako. Hi nga va vhunisa kutxani vamwani ti to ve tsaniseka to makatekwa ya ma nga bhalwa ka Mtuletelo 21:3, 4 ma na hetiseka? Ni ku athu hi nga tsaniseka ngu nzila muni? Jehovha a hi ningile sivangelo so pfala sa ti to hi themba to a na hetisisa sithembiso sakwe. Hi mana sivangelo so themba txithembiso txa Jehovha txa Paradhise ka mavhersikulo ma londetako. Hi gonda tiya: “Awule a nga txi maneka a di khalahatshile ha txikhaloni txa wukoma a ti khene: ‘Wonani: Sotshe na si hindula si txi maha sa siphya.’ Se a to engeta a txi khene: ‘Bhala, nguko mapswi awa ngo thembeka ni a ditshuri.’ A to engeta kambe a txi khene: ‘Ona mapswi awa ma tatisekile. Ani ngani Alfa ni Omega, ngani Makhato ni Magwito.’”—Mtu. 21:5, 6a. w23.11 3 ¶3-5

Dijovhem di nga kombisako ngu yona ti to da pfisisa kwati ngu sawula kwati siambalo ni nzila yo ti lungisa ngu yona. Makhambi a mangi vathu va va ku masoni ka ta ma modha, kha va m’xoniphe Jehovha ni ku va hanya wutomi wo biha ngu timhaka ta mataho. Mapimiselo o biha ngu timhaka ta mataho a vathu vonevo ma woneka ngu ti modha ta siambalo so manya ngutu mwendo ati ti si vekiko hakubasani ti to siambalo sa wamwamna mwendo nza wamsikati. Dijovhem di di lwelako kuva Mkristu wu a nga vitwa, mbimo yi di sawulako siambalo ti lava ku di kongomiswa ngu matshina a milayo ya mu ka Bhiblia, ni ngu sikombiso sa sinene sa dibanzani. Dona di nga ti wotisa tiya: ‘Ina a si ni si sawulako sa kombisa ti to ni ni mapimiselo a manene ni ku na khatala ngu ti vamwani va ti pimisako? Ina nzila yi ni ambalako ngu yona ni nzila yi ni wonekako ngu yona ya maha ti to vamwani ve ni wona kota dilanda da Jehovha?’ (1 Vak. 10:31-33; Tit. 2:6) Dijovhem di di pimisako kwati ngu timhaka tiya di na mana txixonipho i singa dibanzani dwe kambe ni ka tate wa dona wa nzumani, Jehovha. w23.12 26 ¶7

Ka timbimo ti nga pinda, “Mfumeli wa wulambwe” a xanisile vathu va Txizimu ngu kukongoma. (Dhan. 11:40) Ngu txikombiso, kukhukhela ngu 1901 kala 1950 vanathu va vhaletwe majele ngu ku mba ti pata ka politika ni ku vanana va i ku Tifakazi ta Jehovha va hingilwe sikolwani ngu txivangelo txi txi fanako. Ka malembe ya ngweno, vathu va Jehovha ava va hanyako amu ku fumako “mfumeli wa wulambwe” va wonisana ni sikarato asi si dukako kuthembeka kwawe ka Txizimu. Ngu txikombiso ku txi hoka mbimo ya mavhoto, mkristu a nga tipfa a txi dukwa kuseketela partidho yo kari mwendo wu a nga sawulwa ku e fuma. Ti nga maha a si vhoti kambe ka mipimiso yakwe ni ka mbilu yakwe, e sawula mfumeli wo kari. Nda lisima ngutu ku hi si ti beti ka politika, i si nga ngu simaho basi kambe ngu mipimiso yathu ni matipfelo yathu!—Joh. 15:18, 19. w23.08 12 ¶17

Aku hi tutumako ka mnava wa wutomi hi fanete ‘ku tutumisa toneto kasiku [hi] na mana kufuhwa.’ (1 Vak. 9:24). Jesu a wombile ti to timbilu tathu ti nga thuka “ti nemelwa ngu kwambi ti pimela ni wudevi ni kuvilela ngu sa wutomi wuwa.” (Luka 21:34) Mibhalo yiya ni yimwani yi nga kuvhuna ku wona mu u nga tshukwatisako kona mbimo si u tutumako ka mnava wako wa wutomi. Tsaniseka ti to u na wina mnava wa wutomi, nguko Jehovha a na kuninga mtamo awu u wu lavako. (Isaya 40:29-31) Ngu toneto u nga rereki! Etetela mpostoli Paulo a nga maha totshe ti a nga tikota kasi ku e wina txikotela txi a nga di thembisilwe. (Vaf. 3:13, 14) Kha ngaho a no ku tutumela, kambe ngu kuvhunwa ngu Jehovha u nga humelela. Jehovha a nga ku vhuna kurwala thundu yako ni kutshotsha ayi yi si lavekiko. Jehovha a na ku vhuna ti to u tutuma ka mnava wako wa wutomi ngu kutimisela ni kutshumela u wina. w23.08 31 ¶16-17

Mbimo yi Jesu a nga ti ni 12 wa malembe va txi wuya ngu Jerusalema, vaveleki vakwe va tumbute ti to ene a ti sate. (Luka 2:46-52) I ti wutixamuleli wa Josefa ni Mariya kutsaniseka ti to votshe vanana va ti tiho ka mtxawa wu wu nga ti tshumela wu txiya mtini. Ngu magwito, mbimo yi Josefa ni Mariya va nga mana Jesu, Mariya a mningile mnando ngu kuva a di sate Jerusalema. Jesu a ti ni txivangelo txo ninga mnando vaveleki vakwe. Hahanze keto, ene a va xamute ku nzila yo hehuka ni ya txixonipho. Hambiketo Josefa ni Mariya “kha va ma manisisa kwati mapswi ya a nga va gela.” Ti si nga ni mhaka ni toneto, Jesu a simamile “a txi tiveka hahatshi kwawe.” Majovhem mi ti nga tipfa ti txi mi karatela kuengisa vaveleki vanu, mbimo yi va mahako tiphazamo, mwendo mbimo yi va si mi pfisisiko? Njitxani txi nga mi vhunako? Pimisani ngu nzila yi Jehovha a ti pfisako tona. Bhiblia yi womba ti to mbimo yi awe u engisako vaveleki vako, toneto “ta tsakisa ka Mkoma.” (Vakl. 3: 20) Jehovha wa tiwona mbimo yi vaveleki vako va si ku pfisisiko kwati, mwendo mbimo yi va ku ningako milayo yo nemela. Kambe ngaku u txi sawula ku va engisa hambi ti si hehuki, u na tsakisa Jehovha. w23.10 7 ¶5-6

Kolega wa txikolwani a nga womba ti to tifakazi ta Jehovha ti di fanete kutxitxa mawonelo ya tona mayelano ni vathu va va mahako ta mataho ni va limbewu limwelo. Ti nga lava hi mu tsanisekisa ti to ha ti pfisisa ti to m’thu ni m’thu a ni fanelo yo ti mahela sisungo. (1 Pedro 2:17) Hi nga mkomba ti Bhiblia yi ti wombako, ni ku mu maha e pfisisa ti to a nga va ni wutomi wo tsakisa ngako a txi ti londisa. Ngako m’thu a txi hi kaneta kha ha fanela kukuluveta hi pimisa ti to ha ti ziva ti a ti kholwako. Ngu txikombiso, se ngako kolega wako wa txikolwani a txi kugela to kha ti vhuni txilo kukholwa ka Txizimu? Ina u fanete kupimisa ti to a kholwa ka ku ti mahekela ka silo? Ti nga maha a txo womba ti a nga tipfa ni vathu. Mwendo ku mu rumela link ya jw.org a yi yi womba-wombako ngu wuvangi. Ti nga maha ngu msana keto e tsakela kubhula ngu gondo mwendo vhidhiyo a nga yi mana ka jw.org. Hi txi mxamula ngu txixonipho eto ti nga mu maha e tsakela kugonda ngu ti Bhiblia yi ti wombako. w23.09 17 ¶12-13

Hi nga tsaniseka ti to Jehovha a na hi thumisa ni ku hi katekisa ti singa ni mhaka ni ti to hi mahile tiphazamo. To lava hi maha totshe ti hi nga ti kotako kasi kululamisa tinzila tathu ni kusimama hi m’themba. (Mav. 28:13) Samsoni a sa hetiseka; hambiketo, kha rereka ka mizamo yakwe yo thumela Jehovha, hambi msana ko va a di vile ni phazamo mayelano ni Dhalila. Jehovha kha nga m’tsukula. Txizimu txi tshumete txi thumisa Samsoni ngu nzila ya hombe ngutu. Jehovha a txi simama e m’wona kota wamwamna wa likholo lo woneka, e tshumela e m’pata ka mxaxamelo wa vathu va likholo awu wu manekako ka dibhuku da Vahebheru ndima 11. Ta tsanisa kuziva ti to hi thumela Tate wathu wa nzumani awu a ku ni lirando ni kuzumba a di ti emisete ku hi tsanisa, ngutu-ngutu mbimo yi hi ku ni dikhodho! Kufana ni Samsoni, hi nga dila ka Jehovha hi txi: “Mkoma Txizimu na kukombela ti to u ni alakanya, u txi ni ninga mtamo konkuwa.”—Val. 16:28. w23.09 7 ¶18-19

Aku hi zivako to ditshiku da Jehovha di hafuhi, eto ta hi susumetela ku txhumayela mahungu a manene ka vamwani. Hambiketo, mbimo yimwani hi nga thava kuwomba-womba. Ngu kutxani? Nga ha ti nga mahekela Pedro, mbimo yimwani hi nga thava ti vathu va nga ti pimisako mwendo va nga ti mahako ngu ngathu. Ka wusiku wu va nga ñola Jesu, Pedro a thavile kuwomba to mmweyo wa valondeteli va Jesu ni ku a mlambite kuraru ti to wa mziva. (Mat. 26:69-75) Kambe Pedro ngu msana, a xute kuthava ku a ngadi nako. A bhate tiya a di tsani: “Mi nga thaveni kudhukisela kwawe, kambe mi nga karatekeni.” (1 Pedro 3:14) Mapswi a Pedro ma hi tsanisa, hi nga sikota kuxula kuthava vathu. Nji txani txi nga hi vhunako kuxula kuthava vathu? Pedro a hi gela tiya: “Dhumisani Mkoma Kristu timbiluni kwanu.” (1 Pedro 3:15) Eto ti pata ku alakanyisisa ti to Jesu Kristu Mkoma wathu ni ku ene a ni mtamo wa hombe. w23.09 27-28 ¶6-8

Hi fanete kutiwonela kasi ku hi si wuleli amu ka “mithumo ya txidema.” (Vaef. 5:11) Ditshuri ngu ti to ngako m’thu a txi zumbela kuwonetela, kuengisela mwendo kuwomba-womba ngu timhaka to biha mwendo mahanyelo a nzambwa ngu magwito a nga wela phangoni. (Gen. 3:6; Jak. 1:14, 15) Mafu yawa ya Sathani ma zama ku hi kanganyisa hi kholwa ti to ati Jehovha a ti dhanako ku mahanyelo o biha mwendo a nzambwa kha ta biha. (2 Pedro 2:19) Eto kha ti hi xamatisi nguku mamwewo a marindi a Sathani a kale ngu zama kumaha vathu va si pfisisi kuhambana ku kuho ka ti i ku ta tinene ni to biha. (Isaya 5:20; 2 Vak. 4:4) I mhaka ya toneto mafilme ma televhizawu ni internet si hangalasako mawonelo ya ma si tsimbitisaniko ni matshina a milayo ya Jehovha. Sathani a zama ku hi maha hi kholwa ti to mahanyelo a nzambwa ni o biha ma tolovelekile nyamsi ni ku kha ti na mbi hi dayisa.—Vaef. 5:6. w24.03 22 ¶8-10

Va Israyeli va ti peta ditenda da sengeletano va tsimbila nado kotshe mu va nga tiya kona. Vona va di thumisile kudingana 500 wa malembe kala ku akwa dithempele Jerusalema. (Eks. 25:8, 9; Mit. 9:22) “Ditenda da sengeletano” i ti wukhalo wu va Israyeli va nga ti hisa magandelo ni ku khozela Jehovha kona. (Eks. 29:43-46) Hambi keto ditenda da sengeletano di txi txhamusela timhaka ta lisima. I ti “mtsudi wa si si ku nzumani” ni ku di ti fanekisela dithempele da moya da hombe da Jehovha. Mpostoli Paulo a wombile to ditenda da sengeletano “txikombiso txa tile ti mahwako ka masiku a nyamsi.” (Vaheb. 9:9) Ngu toneto, mbimo yi a nga bhalela Vahebheru dithempele da moya di ti tiho. Dona di khatile ku vaho ngu 29 E.C., i ku dilembe di Jesu a nga bhabhatiswa ngu dona, e khata ku thuma kota “mphaxeli wa hombe” wa Jehovha ka dithepele da moya.—Vaheb. 4:14; Mith. 10:37, 38. w23.10 25-26 ¶6-7

Ti to me kula ngu didhawa da moya, Makristu ma fanete ku ti pfananisa ni txiemo, me ti emisela ku dombeka. Ngu nzila yihi? Hi fanete ku ziva ku dinganisela ngu ku ti pfananisa ni kutxitxa ka siemo sa wutomi wathu, ni ku xonipha mawonelo ni sisungo sa vamwani. Kota malanda a Jehovha, hi lava kuva vo dinganisela. Hi lava ku tshumela hi va vo ti veka hahatshi ni kuva ni wumbilu. Jehovha a dhanwa ku “Dirigwi” nguko a tsani, ni ku kha dekadeki. (Dhewut. 32:4) Hambi keto ene wa dinganisela. Kota ku siemo sa mafu yawa siyako si txitxa, Jehovha wa ti pfananisa ni siemo kasiku e kota ku hetisisa sotshe sithembiso si a nga thembisa malanda akwe. Jehovha a mahile vathu ngu txi fananiso txakwe va di ni wusikoti wo ti pfananisa ni ku txitxa ka siemo. Ka Bhiblia ha mana matshina aya ma nga hi vhunako ku maha sisungo sa wutxhari ti singa ni mhaka ni sikarato si hi nga wonisanako naso. Matshina a mlayo aya Jehovha a nga hi ninga ni txikombiso txakwe apune ti hi vhuna kuwona to hambiku ene i ku “Dirigwi,” wa dinganisela. w23.07 20 ¶1-3

Ka Bhiblia, Jehovha ati fananisa ni mame awu a ku ni lirando. (Isaya 66:12, 13) Alakanya mame awu a khatalelako kwati mwanana wakweene a maha totshe ati a ti kotako kasiku e va ni si a si lavako. Ngako hi txi xaniseka, hi nga tsaniseka ti to Jehovha wa hi randa. Ene kha hi tsukule hambi hi txi maha tiphazamo. (Mas. 103:8) Makhambi o tala va Israyeli va henyisile Jehovha. Hambiketo mbimo yi va nga txi ti sola Jehovha a kombisile lirando lakwe lo thembeka kwawe ni ku va gela tiya: “Ngako u nga randeka masoni kwangu, kambe u dhundekile, se ani ni ku randile.” (Isaya 43:4, 5) Lirando la Jehovha kha la txitxa. Hambi hi di mahile txionho txa hombe, Ngako hi txi ti sola hi tshumelela ka Jehovha hi na wona ti to a nga txi ya masoni e hi randa. Ene a thembisa ‘ku hi divalela.’ (Isaya 55:7) Bhiblia yi womba ti to ngako hi txi ti sola ti txi huma mbiluni hi na mana “divalelo ya sionho sathu.”—Mith. 3:19. w24.01 27 ¶4-5

Jehovha a nga hi vhuna ngako hi txi wonisana ni siemo so karata. Ngu txikombiso, ngako hi txi kombela folga ka patrawu wathu kasi kuxalela Kongresu mwendo ku txitxa txikala kasi kuxalela mitshangano yotshe, hi tula mkhanjo wo wona dianza da Jehovha ka wutomi wathu. Xamulo yi nga va yinene kupinda ti hi nga ti tiemela. Kota wuyelo, themba yathu ka Jehovha yi na simama yi kula. Ngu kutiveka hahatshi Ezra a kombete txivhuno ka Jehovha. Mbimo yotshe a nga txi tipfa atxi nemelelwa ngu wutixamuleli wakwe, Ezra a txi tiveka hahatshi, e khongela ka Jehovha. (Ezra 8:21-23; 9:3-5) Simaho sa Ezra si susumetete vathu ku ve mseketela ni ku etetela likholo lakwe. (Ezra 10:1-4) Ngako hi txi tipfa hi txi nemelwa ngu sikarato so pwateka ka male, kuvhikeleka ka mwaya, hi fanete kugela Jehovha ngu mkombelo hi txi themba to a na hi vhuna. w23.11 18 ¶15-17

Jehovha a si wombi to kasi ku hi dhanwa to hi vo lulama hi fanete kumaha totshe nga ha Abrahamu a nga maha ngu kona. Ngu ditshuri ti ho tinzila to tala ati hi nga kombisako ngu tona ti to hi ni likholo ngu kona hawa ka mithumo yathu. Hi nga sikota kuhoyozela kwati ava i ku vaphya dibanzani, hi vhuna vanathu va va ku ni txilaveko txa ditshuri ni kumahela tatinene va ha mwayani kwathu. Mamahelo oneyo Jehovha wa ma tsakela ni ku ma katekisa. (Var. 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Joh. 3:18) Nzila yimwani ya lisima yo kombisa ngu yona to hi ni likholo ngu kutxhumayela ngu kuhiseka mahungu a manene. (1 Tim. 4:16) Hotshethu hi nga sikota kukombisa ngu mithumo yathu to hi ni likholo ka ti to sithembiso sa Jehovha nza ditshuri ni ku totshe ti a ti mahako ta hi vhuna. Hi txi maha toneto, hi nga tsaniseka ti to Txizimu txi na hi wona hi di vo lulama ni ku hi na va vangana va txona. w23.12 3 ¶3; 6 ¶15

Ati hafuhi ni kufa, Dhavhidha a wombile tiya ka mwanana wakwe Solomoni mapswi ma ku m’bhalo wa nyamsi. (1 Vafu. 2:1, 3) Txialakanyiso txiya nja lisima ka votshe vavamna ava va lavako kuva Makristu o vitwa. Ngu toneto ti lava ve gondela kuengisa milayo ya Txizimu, niku thumisa matshina a milayo ya Bhiblia ka totshe ti va ti mahako. (Luka 2:52) Ngu kutxani i di ta lisima ti to vanathu va i ku ngadi majovhem ve va Makristu o vitwa? Wamwamna wu i ku Mkristu a ni wutixamuleli wa wungi wa lisima hamwayani ni dibanzani. Awe u ku ngadi jovhem ti nga maha u di emile u pimisa ngu wutixamuleli a wu u no va nawo mangwana wa ditshiku. Ti nga maha u di tiemisete kubela ka mthumo wa mbimo yotshe, u va dilanda da wuthumeli, se ngu msana u va didhota. Ti nga maha kambe u txi lava ku txhadha ni ku va ni vanana. (Vaef. 6:4; 1 Tim. 3:1) Kasi ku u tikota kuhetisisa wutixamuleli wonewo, ti na lava u va Mkristu wo vitwa. w23.12 24 ¶1-2

Madhota aya i ku Makristu ma ningilwe wutixamuleli wo khatalela tinvuta ta Jehovha. Madhota awa o hiseka ma ninga lisima txiavelo txawe txo khatalela vanathu, ni ku ma thuma ngutu kota “vadyisi . . . ava va no ti dyisa.” (Jer. 23:4; 1 Pedro 5:2) Ha tsaka ngu kuva ni vavamna vo nga tiya mabanzani! Madhota ma nga gonda ka txikombiso txa mlamuli Gidhiyoni. (Vaheb. 6: 12) Ene i ti m’vhikeli ni m’dyisi wa vathu va Txizimu. (Val. 2:16; 1 Mak. 17:6) Kufana ni Gidhiyoni, madhota ma sawutwe kasi ku khatalela vathu va Txizimu ka timbimo to karata. (Mith. 20:28; 2 Tim. 3:1) Nathu hi nga gonda ka txikombiso txa Gidhiyoni ngu ku dinganisela, kutiveka hahatshi ni kuengisa. Kutimisela kwakwe ku dukilwe mbimo yi a nga amukela txiavelo txakwe. Ti si nga ni mhaka ni ti to hi madhota mwendo nem, hi nga gonda kuninga lisima madhota aya hi ku nawo dibanzani. Ni ku hi nga seketela vavamna ava va thumako ngu kuhiseka.—Vaheb. 13:17. w23.06 2 ¶1; 3 ¶3