Simama u wuyelwa ngu kuthava Txizimu

1-2. Kufana ni Loti, ngu sihi sikarato asi Makristu ma wonisanako naso nyamsi?

HI TXI wona mahanyelo o biha a vathu va mafu yawa nyamsi, hi ti pfa ngu nzila yi Loti a nga ti pfa ngu yona. Ene a txi “xaniseka ngu mhaka ya wubihi wa vathu vale vo xanga,” nguko ene a txi ti ziva ti to Tate wathu wa nzumani wa ma nyenya mahanyelo ale. (2 Pedro 2:7, 8) Lirando ni kuthava Txizimu si vhuni Loti ku e vayilela mahanyelo a vathu vale va nga ti hafuhi nayo. Nathu hi randetwe ngu vathu ava va si xoniphiko milayo ya Jehovha. Hambi keto, hi nga va ni mahanyelo a manene ngako hi txi simama hi randa Jehovha ni kusakulela txithavo ngu ngene.—Mav. 14:2.

² Kasi ku ti koteka toneto, Jehovha wa hi kuzeta ni ku hi ninga txitsaniso ngu kuthumisa dibhuku da Mavingu. Otshe Makristu, vavamna ni vavasikati, vanana ni va hombe, hi nga wuyelwa ngutu ngu kugonda txialakanyiso txi ku ka dibhuku donedo.

KUTHAVA JEHOVHA KA HI VHIKELA

3. Ngu kuya ngu Mavingu 17:3, ngu txihi txivangelo txi hi mahako hi lava kuvhikela mbilu yathu? (Wona ni mfota.)

³ Txivangelo txa lisima txo vhikela mbilu yathu yo fanekisela ngu ti to Jehovha wa wona timbilu tathu. Eto ti womba ti to Jehovha kha hi woni nga ti vathu va hi wonisako tona, kambe a wona ati hi ku ngu tona mndani. (Lera Mavingu 17:3.) Ene a na hi randa ngako hi txi tata mialakanyo yathu ngu wutxhari wakwe. (Joh. 4:14) Ka mialakanyo yathu kha hi na mbi va ni wukhalo wo veka phozeni ayi yi tako ngu ka Sathani ni mafu akwe (1 Joh. 5:18, 19) Mbimo yi hi yako hi tshuketa ka Jehovha, txixonipho ni lirando lathu ngu ngene si na kula. Aku hi si laviko kuhenyisa Tate wathu wa nzumani hi na vayilela kumaha sionho, hambi ngu mialakanyo. Hambi hi txi dukwa kumaha to biha, hi na ti wotisa tiya: ‘Ni nga ti kotisa kutxani kupfisa kupanda khakwenye m’thu awu a ni randako ngutu nga tiya?’—1 Joh. 4:9, 10.

4. Kuthava Jehovha ku mvhikelisile kutxani mwanathu wule wa txisikati ku a si mahi txionho?

⁴ Mwanathu Marta wa khe Croácia, awu a nga dukwa kumaha wugango a bhate tiya: “Ti txi ni karatela kupimisa ta tinene ni kuxula minavelo yo maha to biha. Kambe kuthava Jehovha ku ni vhikete.”b Kuthava Jehovha ku mu vhikete ngu nzila yihi? Marta a womba ti to a alakanyisisile ngu ti ti ndi no humelela ngako a txo maha txionho. Nathu hi nga maha toneto. Wuyelo yo panda ngu ti to hi txo maha txionho hi na henyisa Jehovha ni ku hi na luza wungana wathu nayo.—Gen. 6:5, 6.

5. U nga gonda txani ka txikombiso txa Leo?

⁵ Ngako hi txi thava Jehovha hi na vayilela kumaha to biha. Leo, wa khe Congo ati hanyile toneto. Msana ka 4 wa malembe a di bhabhatisilwe ene a ti patile ni vangana vo biha. Ene a txi alakanya ti to kha ta biha ku ti pata ni vathu ava va ku ni mahanyelo o biha nguko ene a si mahi to biha. Kha ta swela, vangana vakwe va mu kuzetete kusela ngutu wusuke ni kumaha wugango. A khatile kupimisa ngu ti vaveleki vakwe ava i ku Makristu va nga mu gondisa tona, ni litsako ali a nga li luza. Yi vile yihi wuyelo? Ene a khatile kumaha ati i ku ta tinene. Ngu kuvhunwa ngu madhota, ene a tshumete ka Jehovha. Nyamsi, ene didhota ni ku a thuma kota nyaphandule wo sawuleka.

6. Ngu sihi sikombiso sa vavasikati va vambidi asi hi no bhula ngu sona?

⁶ A hi xolisisi Mavingu kapitulo 9, ayi yi womba-wombako ngu wutxhari ni wuphuku-phuku, si fanekiselwako ngu vavasikati va vambidi. (Fananisa ni Varoma 5:14; Vagalatiya 4:24) Mbimo yi hi xolisisako matimu yawa, veka ka mialakanyo ti to mafu yawa a Sathani ma tate ngu wugango ni sithombe sa walo mwendo pornografiya. (Vaef. 4:19) Ngu toneto, nda lisima ngutu kusakulela kuthava Txizimu ni kutshuralela to biha. (Mav. 16:6) Kota wuyelo, hotshethu, vavamna mwendo vavasikati hi nga wuyelwa ngu ti ti ku ka kapitulo yiya. Votshe vavasikati vava vavambidi va dhana ava i ku siphuku-phuku, i ku “vale vo pwata mapimo.” Mmweyo ni mmweyo wawe a khene: “Ngonani hi ta dya sakudya hotshethu.” (Mav. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Kambe wuyelo ka va va tumelako txirambo txa mmweyo wa vavasikati vava ya hambana.

VAYILELA NZILA YA SIPHUKU-PHUKU

7. Ngu kuya ngu Mavingu 9:13-18, ku maheka txani ngu vale va tumelako txirambo txa wamsikati wa txiphuku-phuku? (Wona ni mfota.)

⁷ He xolisisi txirambo txa “wamsikati wa txiphuku-phuku.” (Lera Mavingu 9:13-18.) Ngu txibindi ene a dhana avale vo kelelelwa ngu mapimo a txi: “Ngonani hi ta dya.” Ngu yihi wuyelo? “Kona hale vaho vofa.” Ti nga maha u txi khumbula mapswi o fana ma nga thumiswa makhatoni ka dibhuku da Mavingu. Ha txharihiswa mayelano ni “wamsikati wa dibhemba” ni “wamsikati wa walo.” Hi gelwa tiya: “Nyumba yakwe yi wekelela kufani.” (Mav. 2:11-19) Mavingu 5:3-10 ya hi txharihisa kambe ngu “wamsikati wa dibhemba” awu “mikondo yakwe yi relelako kufani.”

8. Ngu txihi txisungo atxi hi nga txi mahako?

⁸ Ava va engisako txirambo txa “wamsikati wa txiphuku-phuku” va nga ti sawulela. Vona va nga sawula kutumela txirambo mwendo ku txi lamba. Se ni nathu ti nga lava hi sawula. Hi nga maha txani ngako m’thu a txo hi kuzetela kumaha wugango mwendo ku txo thuka kuhumelela sithombe sa vathu va va nga mbi ambala txilo ka internet mwendo televhizawu?

9-10. Ngu sihi sivangelo simwani si hi mahako hi vayilela wugango?

⁹ Ku ni sivangelo so tala si hi mahako hi vayilela wugango. Bhiblia yi txhamusela “wamsikati wa txiphuku-phuku” a txi womba mapswi yawa: “Mati o piwa ma lombela.” Nji txani “mati o piwa?” Bhiblia yi fananisa timhaka ta mataho ka va va nga tekana ni mati o tshamba. (Mav. 5:15-18) Wamwamna ni wamsikati ava va nga txhadha va tumelelwa ku ve ti dila ngu timhaka ta mataho. Se ngu kuhi kuhambana ni “mati o piwa?” Mati o piwa ku wombwa wugango. Timhaka tiya ti maheka kusisalani kufana ni dikhamba adi di pako kusisalani. “Mati o piwa” ma ti komba ma txi lombela ngako ava va mahako toneto va txi alakanya ti to kha va na mbi thuka ve tumbulwa. Kambe vo ti kanganyisa nguko Jehovha wa wona totshe. Kha txi ngaho txo panda ngutu kupinda kuluzekelwa ngu wuxaka wako ni Jehovha. Ina taho to “lombela” ka toneto? (1 Vak. 6:9, 10) Kambe ku ni timwani.

¹⁰ Wugango wu thela tingana, ku tipfa u si nga wa txilo, txirumbu txo mbi txi rinzela ni kuhoxota timwaya. Ngu toneto, mbutxhari kuvayilela “nyumba” ni sakudya sa wamsikati wuwa wa txiphuku-phuku. Kuengetela keto, ava va mahako wugango va nga luza wungana wawe ni Jehovha ni ku va nga mana malwati aya ma dayako. (Mav. 7:23, 26) Mavingu kapitulo 9 vhersikulo 18 yi txi ya magwito yi womba tiya: “Kona hale vaho vofa.” Ngu kutxani vo tala va txi tumela txirambo txiya txi yisako phangoni?—Mav. 9:13-18.

11. Ngu kutxani kuxalela pornografiya ku di ni phango?

¹¹ Mlawu wa hombe awu hi fanelako ku wu vayilela i pornografiya mwendo sithombe sa walo. Vamwani va pimisa ti to kuxalela pornografiya kha ta biha. Kuhambana ni eto, pornografiya yi ni phango, ava va yi xalelako kha va xoniphi vamwani ni ku ya vhisiyarana. Sithombe sa walo si ni mtamo wa hombe ngutu; sa karata ku si thavisa ka mapimo. Pornografiya kha yi thavisi minavelo ya ta mataho; kambe yo engetela. (Vak. 3:5; Jak. 1:14, 15) Ava va xalelako pornografiya va gwitisa kumaha wugango.

12. Hi nga kombisisa kutxani ti to ha vayilela sithombe asi si nga wusako minavelo ya ta mataho?

¹² Athu hi ku Makristu hi nga maha txani ngako txithombe txa pornografia txi txi thuka txi humelela ka txithumiswa txathu txa eletroniko? Hi fanete kuhuma ngu txikuluveta ka wukhalo wule. Atxi txi nga hi vhunako kumaha toneto ngu khumbula ti to thomba yathu ya lisima ngutu wuxaka wathu ni Jehovha. Sithombe asi ku pimiswako ti to hi nga pornografiya ni sona sa wusa minavelo ya ta mataho. Ngu kutxani hi di fanete ku si vayilela? Nguko kha hi lavi kumaha wugango ni ka kudotho mbiluni kwathu. (Mat. 5:28, 29) Didhota do kari da khe Tailândia di dhanwako ku i David di womba tiya: “Ani ni ti wotisa tiya: ‘Hambiku sithombe siya i si ngako pornografiya, ina Jehovha a nga tsaka ngako ni txi simama ni si wonetela?’ Ku alakanyisisa ngu tiya, ti ni vhuni kumaha txisungo txa wutxhari.”

13. Nji txani txi nga hi vhunako kumaha sisungo sa wutxhari?

¹³ Ati ti nga hi vhunako kumaha sisungo sa wutxhari ngu sakulela kuthava kuhenyisa Jehovha. Kuthava Mkoma ngu ona “makhato,” a “wutxhari.” (Mav. 9:10) Atiya ti kombisilwe makhatoni ka Mavingu kapitulo 9 aha hi gondako ngu wamsikati wo fanekisela awu a nga kombiswa kota “wutxhari wa ditshuri.”

TUMELA TXIRAMBO ATXI TXI TAKO NGU KA “WUTXHARI WA DITSHURI”

14. Ngu txihi txirambo txo hambana atxi txi ku ka Mavingu 9:1-6?

¹⁴ Lera Mavingu 9:1-6. Ahawa hi gonda ngu txirambo txa Jehovha, i ku ene Txisima txa wotshe wutxhari. (Mav. 2:6; Var. 16:27) Ahawa hi gonda ngu nyumba yi ku ni sete wa mapilari. Atiya ti kombisa ti to Jehovha a ni wuha ni ku wa amukela votshe ava va lavako kuthumisa wutxhari ka wutomi wawe.

15. Jehovha a hi ramba kumaha txani?

¹⁵ Jehovha a ni wuha wa hombe. Tifanelo tiya ti kombisilwe ka “wutxhari wa ditshuri,” wu ka Mavingu kapitulo 9 wu fanekiselwako ngu wamsikati. Matimu yawa ma kombisa wamsikati wo fanekisela a di lulamisete sakudya ni vhinya ha mezani. (Mav. 9:2) Ngu kuya ngu mavhersikulo 4 ni 5: “Ene a [fanekiselako wutxhari wa ditshuri] a womba ka vale vo pwata mapimo: ‘Ngonani hi ta dya sakudya.’” Ngu kutxani hi di fanete kutumela txirambo txa wamsikati wuwa? Jehovha a lava ti to vanana vakwe ve vhikeleka ni kuva ni wutxhari. Ene kha lavi ti to hi gonda ngu nzila yo panda ni kumaha tiphazamo ati ti no hi maha hi zumbela ku ti sola. Ngu toneto “Avale vo lulama, ene wa va vekela wutxhari wa ditshuri.” (Mav. 2:7) Ngako hi txi thava Jehovha, hi na lava ku mtsakisa. Hi na engisa sialakanyiso sakwe ni ku tsakela ku si thumisa.—Jak. 1:25.

16. Kuthava Jehovha ku mvhunisile kutxani Alain ti to e maha sisungo sa wutxhari ni ku ku ve ni wuyelo yihi?

¹⁶ Wona nzila yi kuthava Jehovha ku nga vhuna ngu yona Alain kumaha sisungo sa wutxhari. Alain didhota ni ku i profesori, ene a womba tiya: “Vakolega vangu va ti pata mafilmi a pornografiya ko gondisa ngu ta mataho.” Kambe Alain kha kanganyiswa. Ene a womba tiya: “Aku ni thavako Jehovha ni ku mu xonipha, ni lambile kuxalela mafilmi yale, ni ku ni txhamusete vakolega vangu txivangelo txo mbi kombisa mafilmi yale.” Ene a thumisile txialakanyiso txa “wutxhari wa ditshuri” txo “tsimbila ngu nzila ya kupfisisa.” (Mav. 9:6) Ngu ku tsakiswa ngu nzila yo tsana ayi Alain a nga angula ngu yona, vathumi kulowe vakwe va gonda Bhiblia ni kuxalela mitshangano.

17-18. Ngu yahi makatekwa ya ma no manwa ngu vale va tumelako txirambo txa “wutxhari wa ditshuri,” ni ku ngu tihi ti va ti emelako? (Wona ni mfota.)

¹⁷ Jehovha a thumisile vavasikati vava vo fanekisela kasi ku hi komba nzila yo mana wumangwana wo tsakisa. Avale va tumelako txirambo txa “wamsikati wule wa txiphukuphuku” va zama kumana “kulombela” ngu kumaha wugango. Vona kha va khatali ngu ta mbimo yi yi tako, va tsakiswa ngu kuhanya ta mbimonyana. Wuyelo yawe yi pfala ka vale “vofa.”—Mav. 9:13, 17, 18.

¹⁸ Wona kuhambana ka vale va tumelako txirambo txa “wutxhari wa ditshuri.” Vona va ti dila ngu sakudya so tshamba, i ku sakudya sa moya. (Isaya 65:13) Ngu kuthumisa mprofeti Isaya, Jehovha a wombile tiya: “Ni engiseni kha kwati, mi nadya so tshamba, ni mihefemulo yanu yi na tsaka ngu so nona.” (Isaya 55:1, 2) Ha gonda kuranda ati Jehovha a ti randako ni kunyenya ati a ti nyenyako. (Mas. 97:10) Ha tsaka ngu kuramba vamwani ti to ve ta wuyelwa ngu “wutxhari wa ditshuri.” Atiya ti fana ni ku nga ho “ramba kukhukhela mimangoni ka didhoropa: ‘Awule i ku txiphukuphuku a na rendekele kheno.’” Wuyelo yi hi no yi mana athu ni va va tumelako txirambo txiya hi nga ya konku dwe, kambe nja mbimo yo lapha aha hi no ta “hanya” ngu ha ku si gumiko hi txi ‘tsimbila ngu nzila ya kupfisisa.’—Mav. 9:3, 4, 6.

19. Ngu kuya ngu Ekleziyaste 12:13, 14, hi fanete ku ti emisela kumaha txani? (Wona ni dibhokiso adi di ku “Kuthava Txizimu ka hi wuyelisa.”)

¹⁹ Lera Ekleziyaste 12:13, 14. Hi navela to kuthava kwathu Txizimu ku vhikela mbilu yathu ni ku hi vhuna hi simama hi va ni mahanyelo a manene, ngutu-ngutu ka timbimo tiya ta masiku o gwita ka mafu awa o biha. Kuthava Txizimu ku na hi susumetela kusimama hi ramba vamwani nga ha hi nga kotako ngu kona ku ve xota “wutxhari wa ditshuri” ni ku ve wuyelwa ngu wona.