Ngu kutxani hi di fanete kuthava Jehovha?

1-2. Ngu kuya ngu Masalmo 25:14, hi fanete kumaha txani ngako hi txi lava kuva ni wungana wa hombe ni Jehovha?

Ngu tihi tifanelo ati u pimisako ti to ti nga va ta lisima ngako u txi lava kusimama u va ni wungana wo tsana ni m’thu? U nga xamula u txi: Vangana va hombe va fanete kudhundana ni ku seketelana. Ti nga maha u si khali kupimisa to kuthava i nga va fanelo ya lisima ka va i ku vangana va hombe. Hambiketo, msungo mhaka wa gondo yi ya wu womba ti to ava va lavako kuva ni wungana wa hombe ni Jehovha va fanete ‘ku mthava.’—Lera Masalmo 25:14.

² Ti si nga ni mhaka ni ti to hi ni mbimo muni hi txi thumela Jehovha, hotshethu ti lava hi simama hi mthava. Kambe, ti womba txani kuthava Txizimu? Hi nga gonda kuthava Jehovha ngu nzila muni? Ni ku hi nga gonda txani ka mthangeli Obhadhiya, Mphaxeli wa hombe Joyadha ni mfumeli Jowasi mayelano ni kuthava Txizimu?

TI WOMBA TXANI KUTHAVA TXIZIMU?

3. Txhamusela to kuthava ku nga hi vhikela ngu nzila muni.

³ Hi nga thuka hi thava ngako hi txi pimisa ti to hi nga humelelwa ngu phango yo kari. Kuthava koneko nga kunene nguko ku nga hi vhuna kumaha sisungo sa wutxhari. Kuthava kuwa ku nga hi vhuna hi vayilela kutsimbila titshokani ka mmango. Kuthava kudawiswa ku nga hi susumetela ku hi tsimbilela kule ni siemo asi si nga hi vekako haphangoni. Kuthava ku onha wungana ni m’thu awu hi mdhundako ku nga hi vhuna kuvayilela kumaha mwendo kuwomba to kari ati ti nga mu henyisako.

4. Sathani a lava ku hi thava Jehovha ngu nzila muni?

⁴ Sathani a lava ti to hi thava Jehovha ngu nzila yo biha. Ene a lava hi kholwa ti to Jehovha a zumba yotshe mbimo adi henyile, to a lava ku hi tsayisa ni ku hi nge sikoti ku mtsakisa. (Jobe 4:18, 19) Sathani a lava ku hi thava Jehovha aha koza hi ema ku mthumela. Kasi kuvayilela mlawu wonewo, hi fanete kusakulela kuthava Jehovha ngu nzila ya yinene.

5. Ti womba txani kuthava Txizimu?

⁵ M’thu awu a thavako Jehovha ngu nzila ya yinene wa mu randa ni ku wa vayilela kumaha to kari ati ti nga onhako wungana wakwe nayo. Jesu nene a di ni “kuengisa” mwendo kuthava Txizimu. (Vaheb. 5:7) Kambe ene a si ngo thava Jehovha aha koza e dhudhumela. (Isaya 11:2, 3) Hahanze keto, a txi mu randa ngutu Tate wakwe ni ku a txi ti lava ku mu engisa. (Joh. 14:21, 31) Kufana ni Jesu, nathu ha mu xonipha ngutu Jehovha ni ku ha xamatiswa ngu lirando, wutxhari, wululami ni mtamo wakwe. Ha tiziva ti to Jehovha wa hi randa ngutu ni ku nzila yi hi amukelako ngu yona mkongomiso wakwe ya mu gwesa. Ngako hi si engisi Jehovha, ene a na henya, kambe ngako hi txi mu engisa hi na tsakisa mbilu yakwe.—Mas. 78:41; Mav. 27:11.

GONDELA KUTHAVA TXIZIMU

6. Ngu yihi nzila yimwani ayi hi nga gondelako kuthava Txizimu ngu yona? (Masalmo 34:11)

⁶ Kha ha velekwa hi txi thava Txizimu, ngu toneto hi fanete ku ku sakulela. (Lera Masalmo 34:11.) Yimweyo ya tinzila to maha eto ngu wonisisa mtumbuluko. Mbimo yi hi wonako wutxhari wa Txizimu, mtamo wa txona, ni lirando la txona lo tshima ngu ngathu ali li kombiswako ngu “mithumo ya txona,” lirando lathu ni txixonipho txathu ngu ngene si na kula. (Var. 1:20) Mwanathu wa txisikati awu a dhanwako ku i Adrienne a khene: “Wutxhari wa Jehovha awu wu wonekako ka mtumbuluko wa ni xamatisa ngutu ni ku wa ni vhuna kuwona ti to ene wa ti ziva totshe ati i ku tatinene kwangu.” Ku alakanyisisa ku mmahile e hokelela magwito awa: “Ngu kutxani ni lava ati ti no veka mihingano kwangu ni Jehovha, i ku ene Txisima txa wutomi wangu?” Ngu kutxani u si ti hi mbimo divhiki diya yo alakanyisisa ngu to kari ka mtumbuluko? U txi maha eto, txixonipho ni lirando lako ngu Jehovha si na kula.—Mas. 111:2, 3.

7. Mkombelo wu nga hi vhunisa kutxani kukulisa txithavo txathu ngu Jehovha?

⁷ Nzila yimwani yo kombisa kuthava kwathu Txizimu ngu maha mkombelo. Mbimo yi hi simamako hi maha mkombelo, Jehovha a va wa lisima kwathu. Yotshe mbimo yi hi mu kombelako to e hi ninga mtamo wo tsanisela sikarato, ti hi khumbutisa mtamo wakwe wo xamatisa. Mbimo yi hi m’bongako ngu ningo ya lisima ngutu i ku Mwanana wakwe, ti hi khumbutisa nzila ayi Jehovha a hi randako ngu yona. Ni ku mbimo yi hi khongelako ngu kuwuyeletela ka Jehovha ti to e hi vhuna ka txikarato txathu, ha khumbula mbiluni kwathu ti to wutxhari wakwe mbwa hombe. Mikombelo yo nga tiya yi kombisa txixonipho txathu ngu Jehovha. Ni ku eto ti tsanisa ku ti emisela kwathu ko vayilela tximwani ni tximwani atxi txi nga onhako wuxaka wathu nayo.

8. Hi nga maha txani kasi ku hi simama hi kombisa txithavo ngu Jehovha?

⁸ Hi nga simama hi thava Txizimu ngu ku gonda ngu sikombiso sa sinene ni so biha asi si ku mu ka Bhiblia. Konku a hi bhuleni ngu malanda mambidi a Jehovha o thembeka i ku Obhadhiya, awu i nga ti mthangeli wa nyumba ya mkoma Akabhe ni Mphaxeli wa Hombe Joyadha. Hi na wona ati hi nga gondako ngu mkoma Jowasi wa Judha, awu a nga va ni makhato a manene kambe a nga gwita e leka kuthumela Jehovha.

VANA NI TXIBINDI KUFANA NI OBHADHIYA AWU A NGA TXI THAVA TXIZIMU

9. Kuthava Jehovha ku mu vhunisile kutxani Obhadhiya (1 Vafumeli 18:3, 12)

⁹ Dikhambi do khata adi Bhiblia yi womba-wombako ngu Obhadhiyab di womba tiya: “Obhadhiya a ti ni txithavo ngutu ka MKOMA” (Lera 1 Vafumeli 18:3, 12.) Txithavo txa hombe atxi Obhadhiya a nga ti natxo ngu Jehovha txi mu vhunisile kutxani? Aku i nga ti wamwamna wo thembeka ni kuthava Txizimu, mkoma a mu vekile ku e thangela nyumba ya wukoma. (Fananisa ni Nehemiya 7:2.) Txithavo atxi Obhadhiya a nga ti natxo txi mu ningile txibindi txa hombe i ku fanelo ayi a nga txi yi lava. Ene a hanyile ka timbimo ta mkoma wo biha ngutu, Akabhe, awu a nga “maha wubihi masoni ka MKOMA, kupinda ngutu votshe vale vo khata.” (1 Vafu. 16:30) Se ni msikati wa Akabhe, Jezabheli awu a nga txi khozela Bhahali, a txi mu nyenya ngutu Jehovha aha koza e zama kufuvisa wukhozeli wa ditshuri ka mfumo wa wuphemba. Jezabheli a date vaprofeti vo tala va Jehovha. (1 Vafu. 18:4) Kha ti kanakanisi ti to Obhadhiya a khozete Jehovha ka timbimo to karata ngutu.

10. Obhadhiya a kombisile txibindi txo xamatisa ngu nzila muni?

¹⁰ Obhadhiya a kombisisile kutxani ti to a ti ni txibindi txa hombe? Mbimo yi Jezabheli a nga khata kuxota vaprofeti va Txizimu kasi ku e va daya, Obhadhiya a tekile 100 wa vona e va sisa ngu mitxawa ya “mtxhanu wa magumi, ni mtxhanu wa magumi ka maphala o kari, na a txi va ninga mapawu ni mati.” (1 Vafu. 18:13, 14) I ti ku Obhadhiya a to tumbulwa, wamwamna wuwa wa txibindi ha themba ti to a di datwe. Phela Obhadhiya a ti thava, ni ku a si ti lavi kufa. Kambe Obhadhiya a txi randa ngutu Jehovha ni vale va nga txi Mthumela kupinda ati a nga ti randisa tona wutomi wakwe.

11. Malanda a Jehovha nyamsi ma fanisa kutxani ni Obhadhiya? (Wona ni mfota.)

¹¹ Kutala ka malanda a Jehovha nyamsi ma hanya ka matiko aya mthumo wathu wu tsimbiswako. Kufana ni Obhadhiya, vona va xonipha wukoma, kambe vanathu vava va ninga Jehovha asi si lumbako Ene. (Mat. 22:21) Vona va kombisa txithavo ka Txizimu ngu ku txi engisa kupinda kuengisa vathu. (Mith. 5:29) Vona va maha toneto ngu kusimama ve txhumayela mahungu a manene ni kunõla mitshangano ka wukhalo wo sisala. (Mat. 10:16, 28) Vona va ti ziva ti to vanathu va ni txilaveko txo mana mkongomiso awu wu tako ngu ka Bhiblia. Wona txikombiso txa Henri, awu a zumbako ka ditiko do kari da África amu mthumo wathu wu nga ti emisilwe. Ka mbimo yoneyo, Henri a txi vhuneta ko ningela mabhuku ka vanathu aya ma nga seketelwa mu ka Bhiblia. Ene a bhate tiya: “Ani ngu mtumbuluko wangu ni ni tingana. Na kholwa ti to txixonipho txa hombe atxi ni ku natxo ngu Jehovha txi ni ningile txibindi txi ni nga ti txi lava.” Ina u ti wona u di ni txibindi txo fana ni txa Henri? U nga va natxo ngako u txi sakulela kuthava Txizimu.

THEMBEKA KUFANA NI MPHAXELI WA HOMBE JOYADHA AWU A NGA TXI THAVA TXIZIMU

12. Mphaxeli wa hombe Joyadha ni msikati wakwe va kombisile kuthembeka ka Jehovha ngu nzila muni?

¹² Mphaxeli wa hombe Joyadha a txi thava Jehovha, txithavo txonetxo txi msusumetete kuthava Jehovha ni kuseketela wukhozeli wa ditshuri. Eto ti wonekile mbimo yi Ataliya, mwanana wa Jezabheli, a nga honyola wukoma khe Judha. Ngu toneto, vathu va txi mthava ngutu. Ataliya i ti m’thu wa tshofu ni ku a txi lava kufuma ngu kanu, a zamile kudaya votshe vatukulo vakwe ava va ndi no fuma msana kwakwe. (2 Mak. 22:10, 11) Mmweyo wa vatukulo vonevo i Jowasi awu a nga hulukiswa ngu Jehosebhate msikati wa Joyadha. Ene ni mwamna wakwe va tekile mwanana wule ve msisa ve tshumela ve mkhatalela. Ngu nzila yoneyo, Joyadha ni Jehosebhate va vhunetile ko veketa liveleko la wukoma wa Dhavhidha. Joyadha i ti wo thembeka ka Jehovha ni ku kha tumela ku dhukiselwa ngu Ataliya.—Mav. 29:25.

13. Mbimo yi Jowasi a nga ti ni 7 wa malembe, Joyadha a tshumete e kombisa kuthembeka ngu nzila yihi?

¹³ Mbimo yi Jowasi a nga ti ni 7 wa malembe, Joyadha a tshumete e kombisa kuthembeka ka Jehovha. Ene a mahile makhinga. Ngako makhinga oneyo ma txi pasa, Jowasi a ti vile mkoma nguko ngene a nga ti ni fanelo yo dya thomba ka wukoma wa Dhavhidha. I ti ku makhinga ale ma ti ko tandeka ene a di datwe. Kambe ngu ku vhunwa ngu Jehovha, makhinga a Joyadha ma tsimbite kwati ni ku ngu ku seketelwa ngu vathangeli ni Valevhi, Joyadha a mahile Jowasi mkoma e tshumela e rumisa to Ataliya e dawa. (2 Mak. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Joyadha a mahile “txitumelelano hagari ka MKOMA, ni mfumeli ni vathu, ati taku va nave vathu va MKOMA.” (2 Vafu. 11:17) Joyadha a tshumete e “veka vawoneleli va sike sa Nyumba ya MKOMA, kasi ku ku si wuleli awule a nga nyenyeziswa ngu mhaka yokari.”—2 Mak. 23:19.

14. Joyadha a kombisilwe txithavo ngu nzila yihi aku a nga ti thava Jehovha?

¹⁴ Makhatoni Jehovha a wombile tiya: “Ni na thava avale va ni thavako.” Ngu toneto, Jehovha a hakete Joyadha. (1 Sam. 2:30) Ngu txikombiso, Jehovha a mahile ti to mithumo ya yinene ya Joyadha yi bhalwa amu ka Bhiblia kasi ku hi gondisa. (Var. 15:4) Ni ku mbimo yi Joyadha a nga fa a ningilwe txithavo txo sawuleka, ngu ku ya mu tshotsha “Didhoropani ka Dhavhidha, kumweko ni vafumeli vamwani, nguko ati mahile to lulama masoni ka va ka Israyeli, ni ka Txizimu, ni ka nyumba ya txona.”—2 Mak. 24:15, 16.

15. Hi nga gonda txani ka matimu a Joyadha? (Wona ni mfota.)

¹⁵ Matimu yawa a Joyadha ma nga hi vhuna kukulisa kuthava Txizimu. Madhota ma nga etetela txikombiso txa Joyadha ngu ku va o thembeka ni kuvhikela dibanza. (Mith. 20:28) Ava va nga kula ngu tanga va nga gonda ka Joyadha ti to ngako va txi thava Jehovha ni kusimama va di thembekile kwakwe ene a nga va thumisa ti to e hetisisa txikongomelo txakwe nguko kha na mbi va tshuralela. Majovhem ma nga wona nzila ayi Jehovha a nga ñola ngu yona Joyadha ni ku mu etetela ngu kukombisa txixonipho ka va va nga kula ngu tanga, ngutu-ngutu ava va ku ni malembe o tala va txi thumela Jehovha ngu kuthembeka. (Mav. 16:31) Ngu magwito, hotshethu hi nga mana tigondo ta lisima ka vathangeli ni Valevhi ava va nga seketela Joyadha. Ahi seketeleni ngu ku thembeka ava va thangelako ngu ku va engisa.—Vaheb. 13:17.

U NGA TEKELELE JOWASI

16. Nji txani txi kombisako ti to mkoma Jowasi i ti m’bihi?

¹⁶ Joyadha a vhuni mkoma Jowasi ti to e va m’thu wa mahanyelo a manene. (2 Vafu. 12:2) Se mbimo yi mkoma Jowasi i nga ti ngadi jovhem ene a lavile kutsakisa Jehovha. Kambe msana kova Joyadha a di fite, Jowasi a tumete kuxengwa ngu vathangeli ava va nga ti si tsakisi Jehovha. Se ku ve ni wuyelo yihi? Ene ni vathangeli vonevo “va khatile kukhozela sithombe so vatwa ni sizimu simwani sawe.” (2 Mak. 24:4, 17, 18) Jehovha a pandisekile ngutu ngu mhaka yiya, se “a to rumela vaprofeti hagari kwawe, kasi ku e va wuyisa . . . , kambe vona kha va lava ku mu engisa.” Vona kha va lava kuengisa Zakariya, mwanana wa Joyadha, awu i nga ti mprofeti ni mphaxeli wa Jehovha, kambe i si nga eto dwe, ene i ti primo wa Jowasi. Hambiku mwaya wa Zakariya wu nga hulukisa wutomi wa Jowasi, ene a rumisile ti to Zakariya e dawa.—2 Mak. 22:11; 24:19-22.

17. Womba nzila ayi timhaka ti nga mbi m’tsimbilela ngu yona Jowasi.

¹⁷ Jowasi kha simama e thava Jehovha ni ku kha ta m’tsimbilela kwati. Jehovha a ti wombile tiya: “Avale va ni eyisako va na wiswa tingana.” (1 Sam. 2:30) Dibutho da didotho da Vasiriya di xute “dibutho da vathu vavangi” va Jowasi ni ku va mu site “a txi lwala ngutu.” Msana kova Vasiriya va di tsute, Jowasi a datwe ngu sithumi sakwe ngu mhaka yaku a nga daya Zakariya. Mkoma wuwa wo biha a si faneleki kutshotshwa “ka mathitha a vafumeli.”—2 Mak. 24:23-25; wona “mwanana wa Bharakiya” ka nota de estudo ka Matewu 23:35.

18. Ngu kuya ngu Jeremiya 17:7, 8, hi nga vayilelisa kutxani kutekelela Jowasi?

¹⁸ Hi nga gonda txani ka txikombiso txa Jowasi? Jowasi a txi fana ni mndonga awu wu milako txitimwi ka wumwani. Mbimo yi mndonga awu a nga ti miti ka wona wu nga fa, i ku Joyadha, ene a lekile kuthumela Jehovha e engisela makuhu a vathangeli ava va nga si thavi Txizimu. Atiya ti kombisa ti to kha ha fanela kuthava Jehovha nguko Makristu kulothi mwendo siro sa mwaya sa mthava. Kasi ku hi simama hi di tsani ngu didhawa da moya, hi fanete ku tsanisa ku ti ningetela kwathu ni kuthava Jehovha ngu kugonda mbimo yotshe, ku alakanyisisa ngu ti hi ti gondako ni kumaha mkombelo.—Lera Jeremiya 17:7, 8; Vakl. 2:6, 7.

19. Ngu tihi ati Jehovha a hi kombelako?

¹⁹ Jehovha kha hi kombeli to tala. Ati a ti lavako kwathu ta maneka ka Ekleziyaste 12:13, ayi yi ku: “Thava Txizimu, u xayisa milayo ya txona; nguko ayiya ngu yona fanelo ya votshe vathu.” Ngako hi txi thava Txizimu hi na ta sikota kuwonisana ni siduko ka mbimo yi yi tako ni kuzumba hi di thembekile kufana ni Obhadhiya ni Joyadha. Txi walo atxi txi nga onhako wungana wathu ni Jehovha.