Pag-antos sa Pagbiaybiay Uban ang Hustong Panglantaw

ANG pagbiaybiay mao ang pagpakamenos o pagladlad ngadto sa pagtamay, pagyubit, o pagyagayaga. Adunay ubay-ubayng Hebreohanon ug Gregong mga pulong nga nagpahayag ug nagkalainlaing sukod sa pagbiaybiay, nga ang pagpili sa pulong nagdepende sa mga kahimtang. Busa mabasa nato sa Bibliya ang mga tawo nga nagyagayaga, nagyubit, nangyam-id, nanamihid, nagbugalbugal, nangatawa, o naghimong kataw-anan sa uban.

Ang mga tigbiaybiay, kasagaran, giayran sa uban. (Proverbio 24:9) Kon ang maong mga tawo dili modawat ug tambag, makasinati sila ug kadaot. (Proverbio 1:22-27) Ug pagkasalawayon niadtong nagyubit sa kabos, o sa ilang kaugalingong mga ginikanan! (Proverbio 17:5; 30:17) Ang mga tigbiaybiay kasagarang dili mamati sa pagbadlong (Proverbio 13:1) ug wala mahigugma niadtong nagasaway kanila. (Proverbio 9:7, 8; 15:12) Bisan pa niana, sila angayng disiplinahon alang sa kaayohan sa uban. (Proverbio 9:12; 19:25, 29; 21:11) Inay makig-uban nianang mga dili-balaan, mas maayong papahawaon sila; mas malipayon kadtong modumili sa paglingkod uban sa dili-diyosnong mga tigbiaybiay.​—Salmo 1:1; Proverbio 22:10.

Pagbiaybiay Batok sa mga Alagad sa Diyos

Ang dili-makataronganong pagbiaybiay sa tanang matang giantos sa matinumanong mga alagad ni Jehova. Si Job sayop nga giakusar nga nagyubit sa uban (Job 11:3), samtang, sa pagkatinuod, siya mao ang giyubit, giyagayagaan, ug gihimong kataw-anan tungod sa iyang dalan sa integridad. (Job 12:4; 17:2; 21:3) Si David giyubit ug giyagayagaan. (Salmo 22:7; 35:16) Sa susama, si Eliseo (2 Hari 2:23), Nehemias ug kadtong nakig-uban kaniya (Nehemias 2:19; 4:1), ug daghang uban pa “nakadawat sa ilang pagsulay pinaagi sa mga pagyagayaga” (Hebreohanon 11:36). Sa dihang si Haring Ezekias sa Juda nagpadala ug mga mensahero latas sa mga siyudad sa Efraim ug Manases, nga nag-awhag kanila sa pag-adto sa Jerusalem ug pagsaulog sa Paskuwa, daghang tawo ang nagyagayaga ug nagyubit sa mga mensahero. (2 Cronicas 30:1, 10) Kini, sa pagkamatuod, mao ang paagi nga gitratar sa mga apostata sa duha ka balay sa Israel ang mga propeta ug mga mensahero sa Diyos hangtod nga ang kapungot ni Jehova nagpapha kanilang tanan.​—2 Cronicas 36:15, 16.

Pagbiaybiay Kang Jesus ug sa Iyang mga Tinun-an

Ingong Alagad ug Propeta sa Diyos, si Jesu-Kristo giyam-iran, gikataw-an, gihimong kataw-anan, giinsulto, gilud-an pa gani, panahon sa iyang ministeryo sa yuta. (Marcos 5:40; Lucas 16:14; 18:32) Ang Hudiyong mga saserdote ug mga magmamando ilabinang madumtanon sa ilang pagyubit. (Mateo 27:41; Marcos 15:29-31; Lucas 23:11, 35) Ang Romanong kasundalohan miduyog sa pagyagayaga sa dihang gidala siya ngadto kanila.​—Mateo 27:27-31; Marcos 15:20; Lucas 22:63; 23:36.

Ang mga tinun-an ni Jesu-Kristo sa susama giyagayagaan sa mga walay-kahibalo ug mga dili-magtutuo. (Buhat 2:13; 17:32) Si apostol Pablo, nga naghisgot bahin sa pagyubit nga giantos sa iyang kaubang mga tinun-an sa kamot sa mga Hudiyo, nagpunting balik ngadto sa matagnaong larawan sa karaang kapanahonan, nga niana si Isaac, sa panuigon nga mga singko anyos, giyubit sa iyang 19 anyos nga igsoon sa amahan nga si Ismael, kinsa, sa kasina, “nagsulogsulog” (“nagyagayaga,” KJ, Yg) kang Isaac. (Genesis 21:9) Si Pablo naghatag sa matagnaong kapadapatan, nga nag-ingon: “Karon kita, mga igsoon, maoy mga anak nga iya sa saad sama kang Isaac. Apan maingon nga kaniadto ang usa nga natawo sa paagi sa unod misugod sa paglutos sa usa nga natawo sa paagi sa espiritu [kay ang Diyos miinterbener aron ipakatawo si Isaac], mao man usab karon.” (Galacia 4:28, 29) Sa ulahi si Pablo misulat: “Sa pagkatinuod, ang tanan kanila nga nagatinguha sa pagkinabuhi uban ang diyosnong pagkamahinalaron kalangkit ni Kristo Jesus pagalutoson usab.”​—2 Timoteo 3:12.

Nasayod nang daan si Jesu-Kristo nga siya mag-atubang sa pagbiaybiay ug nga mosangpot kini sa pagpapatay kaniya. Apan iyang naamgohan nga ang mga pagpakaulaw sa pagkatinuod maoy batok kang Jehova, nga iyang gihawasan, ug kini labi pang masakit kaniya, kay siya ‘kanunayng nagabuhat sa mga butang nga makapahimuot sa iyang Amahan’ (Juan 8:29), ug labaw siyang nabalaka sa pagbalaan sa ngalan sa iyang Amahan kay sa bisan unsang butang. (Mateo 6:9) Busa, “sa dihang siya gisultihag pasipala, wala siya mobalos sa pagsultig pasipala. Sa dihang nag-antos siya, wala siya manghulga, kundili nagpadayon sa pagpiyal sa iyang kaugalingon ngadto sa usa nga nagahukom sa pagkamatarong.” Si apostol Pedro nagpahayag niining puntoha sa dihang misulat sa mga Kristohanon, ilabina sa mga ulipon, nga nagtambag kanila nga dili tugotan ang maong pagtratar nga motukmod kanila sa pagpanimalos; tungod kay si Kristo mao ang ilang panig-ingnan, “usa ka sulondan,” matod ni Pedro, “aron [ilang] sundon pag-ayo ang iyang mga tunob.”​—1 Pedro 2:18-23; Roma 12:17-21.

Sa usa ka higayon sa iyang buluhaton, si Jeremias ang propeta sa Diyos miingon, “Ako nahimong kataw-anan sa tibuok adlaw; ang tanan nagyubit kanako.” Sa makadiyot siya naluya ug naghunahunang mohunong sa iyang buluhatong pagpanagna tungod sa walay-hunong nga pagpakaulaw ug pagbugalbugal. Apan iyang naamgohan nga kadto maoy “gumikan sa pulong ni Jehova” nga midangat ang pagyubit, ug ang pulong sa Diyos diha sa iyang kasingkasing maoy sama sa usa ka nagadilaab nga kalayo nga dili niya maantos. Tungod sa iyang pagkamatinumanon si Jehova nagauban kaniya “sama sa usa ka makalilisang nga gamhanang usa,” ug si Jeremias gipalig-on aron makapadayon nga maunongon.​—Jeremias 20:7-11.

Si Job maoy tawo nga matarong nga naghupot sa iyang integridad latas sa grabeng pagbiaybiay. Apan naugmad niya ang sayop nga panglantaw ug nasayop, nga niana siya gitul-id. Si Elihu namulong mahitungod kaniya: “Kinsa nga tawong kusgan nga sama kang Job, kinsa nag-inom sa pagyubit sama sa tubig?” (Job 34:7) Si Job nabalaka kaayo sa iyang kaugalingong pagpakamatarong inay kay sa Diyos, ug mikiling siya sa pagbayaw sa iyang kaugalingong pagkamatarong kay sa iya sa Diyos. (Job 35:2; 36:24) Sa pagdawat sa grabeng pagbiaybiay gikan sa iyang tulo ka “kaubanan,” si Job mikiling sa pag-isip niana nga gitumong kaniya inay ngadto sa Diyos. Niini nahisama siya sa usa ka tawo nga nagtugyan sa iyang kaugalingon sa pagyubit ug pagbiaybiay ug nahimuot niana, nga nagdawat niana sama sa pag-inom ug tubig nga may kahimuot. Sa ulahi ang Diyos misaysay kang Job nga kining maong mga tigbiaybiay sa pagkatinuod (ingong sangpotanan) nagsultig bakak batok sa Diyos. (Job 42:7) Sa susama, giingnan ni Jehova ang propetang si Samuel sa dihang ang Israel nangayog usa ka hari: “Dili ikaw ang ilang gisalikway, kondili ako mao ang ilang gisalikway nga maghari ibabaw kanila.” (1 Samuel 8:7) Ug si Jesus miingon sa iyang mga tinun-an: “Kamo mahimong mga dulumtanan sa tanang kanasoran [dili gumikan kaninyo, kondili] gumikan sa akong ngalan.” (Mateo 24:9) Ang paghinumdom niining mga butanga makapaarang sa Kristohanon sa pag-agwanta sa pagbiaybiay diha sa hustong tinamdan ug magkuwalipikar kaniya sa pagdawat sa ganti tungod sa iyang pag-agwanta.​—Lucas 6:22, 23.

Makataronganong Pagbiaybiay

Ang pagbiaybiay mahimong angayan ug makataronganon kaayo. Ang usa ka tawo nga dili managana o nagpasagad sa maayong tambag mahimong mosubay sa binuang nga dalan nga maghimo kaniyang biaybiayonon. Si Jesus naghatag ug pananglitan sa maong tawo, kinsa misugod sa pagtukod ug torre nga wala una magkuwenta sa gasto. (Lucas 14:28-30) Si Jehova naghimo sa Israel “ingong usa ka kaulawan sa [iyang] mga silingan, usa ka yubitonon ug bugalbugalanan niadtong naglibot” kaniya, nga makataronganong ingon niana, tungod sa iyang kaugalingong pagkamasinupakon ug pagkadili-masinugtanon sa Diyos, bisan hangtod sa punto nga nagdalag pakaulaw sa ngalan sa Diyos sa taliwala sa kanasoran. (Salmo 44:13; 79:4; 80:6; Ezequiel 22:4, 5; 23:32; 36:4, 21, 22) Si propetang Elias tukmang nagyagayaga sa mga saserdote ni Baal tungod sa ilang pagsukol kang Jehova. (1 Hari 18:26, 27) Human tamaya ug pasipad-i ni Sennacherib si Jehova atubangan kang Haring Ezechias ug sa katawhan sa Jerusalem, nabali ang kahimtang; ang pagbiaybiay, pagyubit, pagpakaulaw, ug makauulawng kaparotan nahitabo niining mapahitas-on nga Asiryanong hari ug sa iyang kasundalohan. (2 Hari 19:20, 21; Isaias 37:21, 22) Sa susamang paagi ang Moab nahimong tumong sa pagbiaybiay. (Jeremias 48:25-27, 39) Ang mga nasod sa yuta nagpalabi sa pagbiaybiay sa Diyos, apan kataw-an sila ug yubiton sila ni Jehova tungod sa ilang walay-pagpanukong pagsupak sa iyang unibersohanong pagkasoberano, samtang magaani sila sa daotang bunga sa ilang dalan.​—Salmo 2:2-4; 59:8; Proverbio 1:26; 3:34.