Kapitulo 8
Kinsa Man ang mga Maluwas?
1. (a) Sa unsa nagadepende ang kaluwasan sa usa ngadto sa malinawon Bag-ong Kahikayan sa Diyos? (b) Giunsa sa paghubit sa Pinadayag kapitulo 7 kanilang maluwas aron sa pagkabuhi ibabaw sa yuta sa Paraiso?
ANG kaluwasan sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan dili usa ka butang sa kapalaran, nga lagmit nagakahitabo sa tawhanong mga gubat. Dili kini tinuon kon diin ang usa ka tawo nagapuyo, ni sa iyang pagdangup gilayon ngadto sa tagoanan sa bomba o sa ubang salipdanan sa paglanog sa nagapasidaan nga sirena. Ang kaluwasan nagadepende sa kaluoy sa Diyos uban sa pagpili sa usa nga gihimo una pa magasugod ang gitagnang “dakung kasakitan.” Sa unsang paagi ka makahimo sa pagpili nga magapahaluna kanimo taliwala niadtong maluwas aron mabuhi ibabaw sa yuta sa usa ka malinawon, paraisonhong Bag-ong Kahikayan sa Diyos?—Pinadayag 7:9, 10, 14, 15.
2. Kinsa ang nagapahaluna sa mga termino sa kaluwasan, ug asa kini makaplagan?
2 Ang Bibliya wala lamang magatagna nga adunay mga maluwas sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan. Kini usab nagapahaluna sa usa ka sundanan aron kita mahibalo kon unsang matang sa mga tawo sila. Sanglit ang Diyos mao ang nagahimong posible sa kaluwasan, husto nga siya ang magapahaluna sa mga termino.
3. Aron dunay kalinaw ug kasegurohan, nganong kinahanglanon nga putlon ang mga dautan?
3 Ang Diyos sa maalamon ug makatarunganon magatino nga kadtong maluwas maoy mga tawo nga mahimong kapuslanan didto sa iyang Bag-ong Kahikayan, dili kadtong makadaut niana. Kon tugotan niya ang dili matarung mga tawo nga maluwas, walay kalinaw ug kasegurohan alang sa mga matarung. Ang mga puloy-anan nila ug personal nga kaiwasan mabutang sa peligro. Apan ang Bibliya nagasaad: “Ang mga dautan sa ilang kaugalingon pagaputlon, apan kadtong nagalaum kang Jehova mao ang magapanag-iya sa yuta.” Pinaagi lamang sa pagpadapat sa Diyos sa maong suntoan, nga gipahaluna diha sa Salmo 37:9-11, nga ang mga maluwas “makakaplag sa ilang dakung kalipay sa kadagaya sa kalinaw.” Kon unsaon paghimo niini sa Diyos makita sa nangaging mga okasyon sa dihang ang pagkadautan sa mga tawo nag-obligar sa Diyos sa pagdala sa kalaglagan.
Nangaging mga Panig-ingnan sa Kaluwasan
4-6. (a) Unsa ang nagapamatuod nga ang kalaglagan sa Jerusalem niadtong 70 K.P. usa ka kamatuoran sa kasaysayan? (b) Nganong nag-abut ang kalaglagan? (c) Unsa ang naghimo niining posible alang sa mga disipulo ni Jesus nga makaikyas?
4 Sa siyudad sa Roma karon anaa sa gihapon nagabarug ang usa ka arko gikan sa unang siglo sa Kumong Panahon, nga mao ang Arko ni Tito. Sa ibabaw niana gihulagway ang pagdala sa mga butang gikan sa templo sa Jerusalem human sa kalaglagan sa 70 K.P. Busa kanang kalaglagana usa ka kamatuoran sa kasaysayan. Samang kasaysayanhon mao ang kamatuoran nga mga dekada una pa nianang kalaglagan si Jesu-Kristo nagtagna sa pag-abut niana ug kon sa unsang paagi ang mga tawo mamaluwas.
5 Ang Hudiyong katawhan nagpahilayo sa Diyos sa pagsunod sa mga tawo ug sa relihiyosong mga tradisyon. (Mateo 15:3-9) Sila nagbutang sa ilang pagsalig sa tawhanon politikal nga mga magmamando inay kay sa gisaad nga Gingharian. (Juan 19:15) Labihan silang nagpahilayo ngadto sa pagsalikway ug pagpakig-away batuk sa kamatuoran nga gipahibalo sa Anak sa Diyos ug sa iyang mga apostol. Si Jesus nagpasidaan sa mga sangputanan nga dangatan sa maong kurso.—Mateo 23:37, 38; 24:1, 2.
6 Ang mga resulta sama sa gitagna gayod. Sa tuig 66 K.P. ang mga Hudiyo mialsa batuk sa Roma. Ang unang pag-ataki sa Jerusalem sa mga Romano gisundan sa ilang wala dahumang pagsibug. Mao kini ang sinyal ug oportunidad alang niadtong nagatuo kang Jesus sa pagbuhat sa iyang giingon: Kalagiw—gula sa tinunglong siyudad ug sa bug-os nga probinsiya sa Judea, walay sapayan kon unsa man ang mabiyaan. Ang matuod nga mga disipulo ni Jesu-Kristo nagbuhat gayod niana. Unya, sa tuig 70 K.P., ang mga Romano nagbalik ug, human sa paglikus, naglaglag sa Jerusalem ug niadtong wala magpatalinghug. Ang usa nga nakakita, ang Hudiyong historyador Josephus, nag-angkon nga 1,100,000 ka tawo sa Jerusalem ang namatay sa gutom, sakit, gubot sibil, o sa Romanong espada. Apan ang mga Kristohanon kinsa nagbaton sa positibong aksiyon nakaikyas.—Lucas 19:28, 41-44; 21:20-24; Mateo 24:15-18.
7. Unsa ang kinahanglan buhaton sa mga tawo aron maluwas sa dihang ang Babilonya nagguba sa nasud sa Israel?
7 Ang susamang situasyon naglungtad duolan sa pito ka siglong nag-una sa dihang ang Diyos nagtugot sa mga puwersa sa Babilonya ubos kang Haring Nabukodonosor (II) sa paggun-ob sa nasud sa Israel. Kanang kalaglagana, usab, dokumentado nga kasaysayan. Mga tuig sa una, ang Diyos pinaagi sa iyang mga manalagna nagpasidaan sa apostatang katawhan nga ang ilang kurso nagahatud sa kalaglagan. “Biya, biya sa inyong dautang mga dalan, kay ngano mang mamatay kamo?” mao ang tawag sa Diyos kanila. (Ezequiel 33:11) Ang kadaghanan wala magbutang ug pagtuo sa pasidaan, ug bisan sa panahon nga ang Jerusalem gilikusan na sa mga puwersa sa Babilonya, kadtong mga Israelita sa gihapon nagalaum nga walay kalaglagan ang magaabut. Apan kini nahitabo gayod sumala sa gitagna. Hinuon gitino sa Diyos nga kadtong nagpasundayag sa ilang pagtuo pinaagi sa pagsugot naluwas.—Jeremias 39:15-18; Sofonias 2:2, 3.
8-10. (a) Ngano si Jehova nagdala sa usa ka kalaglagan sa kalibutan sa mga adlaw ni Noe? (b) Ngano si Noe ug ang iyang panimalay naluwas?
8 Balik ug mas layo pa sa tawhanong kasaysayan atong makaplagan ang kinasayohang pagpahayag sa langitnong sundanan alang sa kaluwasan. Kini nagaapil dili lang sa usa ka nasudnong kalaglagan kondili sa kalaglagan sa kalibutan. Ug kana usab kamatuoran sa kasaysayan, nga naglangkit sa globong Lunop sa mga tuig 2370/2369 W.K.P., sa mga adlaw ni Noe. Mahitungod sa mga kahimtang nga nagalungtad una nianang kalaglagan sa kalibutan, ang Bibliya nag-ingon: “Ingon nga sangputanan nakita ni Jehova nga ang pagkadautan sa tawo dagaya sa yuta ug ang tagsa ka inklinasyon sa hunahuna sa iyang kasingkasing mao lamang ang dautan sa tanang panahon. Ug ang yuta nahimong dunot sa atubangan sa matuod nga Diyos ug ang yuta napuno sa pagkamalapason.”—Genesis 6:5, 11.
9 Ang pagkadautan ug pagkamaharuson nag-obligar sa Diyos sa paglihok. Si Noe ug ang iyang panimalay lamang ang nagpakita sa pagtuo ug pagsugot. Tungod sa kaluoy kanila, ug sa pagtipig sa hustisya ug pagkamatarung sa yuta, si Jehova nga Diyos “wala magpugong sa pagsilot sa daang kalibutan . . . sa dili diyosnong katawhan.” Ang resulta mao nga “ang kalibutan nianang panahon nag-antus sa kalaglagan sa dihang kini gilunopan sa tubig.”—2 Pedro 2:5; 3:5-7.
10 Apan si Noe ug ang iyang panimalay naluwas. Ngano? Una, sila wala nagduyog sa “kalibutan sa dili diyosnong katawhan” sa ilang pagkadili matarung. Wala sila mahimong mahunob sa ordinaryong mga butang sa kinabuhi, sa pagkaon, pag-inum, ug pagminyo, nga maghimo kanilang habulan sa kabubut-on sa Diyos o bungol sa iyang pasidaan. Si Noe ‘naglakaw uban sa Diyos’ sa pagkamatarung. Wala kini magkahulugan nga siya ug ang iyang panimalay yanong naglikay sa pagbuhat sa dautan. Hinunoa, nagbaton sila sa positibong aksiyon sa pagbuhat sa matarung. Sila matuod nga nagtuo sa giingon sa Diyos, ug nagpakita niini pinaagi sa pagtukod sa daku tulo ka andanang arka nga kapin sa 400 ka tiil sa gitas-on. Si Noe usab milihok nga positibo sa pagkahimong “usa ka magwawali sa pagkamatarung,” nagasulti sa uban sa mga katuyoan sa Diyos, nagalaban sa dalan sa pagkamatarung.—Genesis 6:9, 13-16; Mateo 24:37-39; Hebreohanon 11:7.
11. Sumala sa gipakita niining nagapasidaang mga panig-ingnan, unsa ang kinahanglan natong buhaton kon buot kita nga maluwas sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan?
11 Kining walo ka tawo naluwas tungod sa ilang pagtuo ug sa ilang mga buhat nga pinasukad sa pagtuo. Si Jesus ug ang iyang mga apostol naghisgut nianang kalaglagan sa kalibutan ingon nga matagnaon kon unsay nagaatubang sa katawhan niining “panahon sa katapusan.” Busa klaro nga kita usab magpalahi sa atong kaugalingon gikan sa kalibutan nga padulong sa kalaglagan, sama gayod sa gibuhat ni Noe ug sa iyang pamilya. Kita usab kinahanglan magbuhat harmonya sa kabubut-on sa Diyos. Dili kita giyahan lamang sa atong kaugalingong mga suntoan ug magadahum nga maluwas. Ang Pulong sa Diyos nagaingon: “Dunay nagalungtad nga usa ka dalan matul-id sa atubangan sa usa ka tawo, apan ang mga dalan sa kamatayon mao ang katapusan niini sa ulahi.” (Proverbio 16:25) Ni ang pakitakita nga dagway sa pagkamatarung magadalag kaluwasan. Kay si Jehova nga Diyos nagatan-aw kon unsa ang anaa sa kasingkasing.—Proverbio 24:12; Lucas 16:15.
Kon Unsa ang Ginapangita ni Jehova sa Tawhanong mga Kasingkasing
12, 13. (a) Unsang mga kahimtang ang nagapahinabo sa daghang katawhan nga buot sa kausaban? (b) Ngano kini dili pa igo sa pagpasalig sa ilang kaluwasan ngadto sa Bag-ong Kahikayan sa Diyos? (c) Aron maapil sa mga maluwas, unsa ang magapalihok sa atong kasubo sa dautang mga kahimtang karon?
12 Daghan ang dili malipayon sa mga kahimtang karon, ug sila nagapakita niini pinaagi sa ilang mga reklamo, mga demostrasyon, ug sa ubang kayutaan pinaagig maharusong pag-alsa. Daghan ang nasentir sa dakung buhis ug sa nagataas nga bili sa pagpanginabuhi. Sila nagaagulo sa peligro sa krimen. Ang kahadluk nagapahinabo kanila nga buot sa kausaban. Apan, igo na ba kini sa pagpasalig sa ilang kaluwasan ngadto sa Bag-ong Kahikayan sa Diyos? Dili, dili pa. Nganong dili?
13 Tungod kay ang usa mahimong dili malipayon niining mga kahimtang ug sa gihapon magmahakugon. Siya gani tingali magauyon sa pipila ka porma sa paglimbong ug imoralidad—basta siya sa iyang kaugalingon dili magaantus. Bisan pa niana, ang matarung ug kasingkasing nga mga tawo lahi ang panglantaw sa mga butang. Sa magtuon sila sa Bibliya ilang makita nga ang dautang mga kahimtang mao lamang ang gawas nga mga ebidensiya sa matuod nga balatian niining kalibutan. Sila nagasabut nga luyo niining mga simtoma mao ang kakulang sa kabalaka nga mahibalo ug magbuhat sa kabubut-on ni Jehova ug sa pagkinabuhi sa iyang matarung mga suntoan. Busa, dili sila unang masubo tungod sa sosyal nga mga inhustisya, krimen, polusyon, o hulga sa gubat. Hinunoa, ang maong matarung-kasingkasing nga mga tawo labi na nasubo sa pagtan-aw nga ang ngalan sa Diyos ginatamay sa katawhan pinaagi sa ilang dunot nga kurso. Ug sila nasubo nga ang uban, dili lamang ang ilang kaugalingon, nagaantus sa hilabihan ingon nga resulta.
14. Kinsa kadtong mga ‘markado’ alang sa kaluwasan sa panahon sa kalaglagan sa Jerusalem pinaagi sa Babilonya?
14 Aron maluwas sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan, kinahanglan kita mahimong sama niadtong kinsa naluwas sa dihang ang Babilonya milaglag sa Jerusalem sa 607 W.K.P., mga tawo nga gihubit ingon nga “nagapanghupaw ug nagatiyabaw tungod sa dulumtanang mga butang” nga ginahimo sa maong siyudad. (Ezequiel 9:4) Ang mga kahimtang “dulumtanan” sa lainlaing mga paagi. Pananglitan, ang kabus gidaugdaug, ang uban ngani dili legal nga gihuptan sa pagkaulipon sa ilang isigkatagilungsod. (Jeremias 34:13-16) Ang moral nga kahimtang sa gingharian sa Juda nahimong mas ngil-ad pa kay sa amihanang gingharian sa Israel, nga ang manalagna Oseas unang naghubit: “Anaa ang paglitok sa mga sumpa ug ang paglimbong ug ang pagpatay ug ang pagpangawat . . . ug ang mga buhat sa pag-ula sa dugo nagpahinabo sa ubang mga buhat sa pag-ula sa dugo.” (Oseas 4:2; Ezequiel 16:2, 51) Kadtong kinsa lamang nagbati nga nasubo sa kasingkasing tungod sa maong dili pagkamatarung ug sa dili pagtahud nga gipakita niini sa Diyos mao ang ‘markado’ alang sa kaluwasan.—Ezequiel 9:3-6.
15. Unsa ang nagapugong sa pipila ka tawo sa paghimog mga kausaban nga kinahanglanon aron mamaluwas sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan?
15 Bisan tuod daghan karon ang buot magpahimulos sa kinabuhi sa yuta sa walay katapusan diha sa kalinaw, kauswagan, ug kaharuhay, sila dili buot nga mag-usab sa ilang dalan sa kinabuhi nga patunghaon pinaagig pagkat-on ug pagsunod sa sundanan sa Bibliya alang sa hustong pagkinabuhi. Sa dulot, sila sa matuod wala ing gugma sa pagkamatarung o sinsero nga nabalaka alang sa ilang isigkatawo. Sanglit ang Bag-ong Kahikayan sa Diyos magapatungha sa usa ka bag-ong katilingban diin ang “pagkamatarung nagapuyo,” ang maayong balita mahitungod niini makadani lamang niadtong kinsa nahigugma sa pagkamatarung. Ang uban nagabati nga kondenado niini.—2 Pedro 3:13; 2 Corinto 2:14-17.
Kon Unsa ang Imong Mahimo Karon
16-18. (a) Sa unsang paagi ang usa ka tawo mahimong ‘markado’ alang sa kaluwasan? (b) Unsang aksiyon ang kinahanglang kuhaon niya, mahitungod sa palso nga pagsimba, ug unya sa matuod nga pagsimba? (c) Unsa man gayod ang iyang pag-isip sa politikal nga mga institusyon sama sa UN?
16 Si Jehova magaluwas lamang niadtong sinsero nga buot magkinabuhi ubos sa iyang matarung pagmando. Siya dili magapugos kang bisan kinsa sa pagpuyo unya ubos sa mga sirkumstansiya nga sila mismo dili gusto. Busa, kadtong luwason kinahanglang magpamatuod sa ilang matuod nga pagdawat sa iyang langitnong pagmando karon. Sila nahimong ‘markado’ alang sa kaluwasan pinaagi sa pagsul-ob sa “bag-ong personalidad,” nagapahiuyon sa ilang mga kinabuhi sa mga dalan sa Diyos ug nagahatag ebidensiya nga sila mga disipulo sa Anak sa Diyos. Sa ingon sila “nagapili sa kinabuhi” ug sa mga panalangin, dili sa kamatayon. (Colosas 3:5-10; Deuteronomio 30:15, 16, 19) Unsa man ang imong pilion?
17 Ang imong pagpili nagalambigit ug pagpasakup ngadto sa Diyos diha sa pagsimba. Si Jesus nag-ingon: “Ang takna nagaabut, ug kini karon na, sa dihang ang matuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan sa espiritu ug sa kamatuoran, kay, sa pagkamatuod, ang Amahan nagapangita sa sama kanila sa pagsimba kaniya.” (Juan 4:23) Busa ang kaluwasan sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan nagakinahanglan sa usa sa pagbiya sa tanang palso nga pagsimba ug makig-ambit sa matuod nga pagsimba. Labot pa, ang mga mangaluwas dili makaplagan uban kanilang nagasalig diha sa ‘United Nations’ o sa ubang politikal nga mga institusyon, sanglit kini sila bahin man sa kalibutan nga pagalaglagon.—Pinadayag 17:11; 18:17-21.
18 Ang walay katapusang mga panalangin nagahulat niadtong kinsa nagbaton sa kurso nga nagahatud sa kaluwasan. Palandunga karon ang pipila sa dakung mga butang nga ginasaad sa Diyos alang niadtong nagabutang ug pagtuo sa iyang Pulong ug nagapamatuod nianang pagtuo pinaagi sa positibong aksiyon.
[Hulagway sa panid 87]
“Usa ka dakong panon” maluwas sa kalaglagan sa kalibutan aron mabuhi sa yuta sa Bag-ong Kahikayan sa Diyos