Unsay Kahulogan sa Relihiyosong Kagawasan Alang Kanimo?
Bisan tuod ang kagawasan sa relihiyon giisip ingon nga pasikaranang katungod sa Tinipong Bansa, usa ka bul-og sa kapintasan sa magubtanong panon batok sa mga Saksi ni Jehova mikaylap sa tibuok nasod sa katuigang 1940
MINILYON ang nakig-away alang niana. Ang pipila nangamatay pa gani alang niana. Kana tinuod nga usa sa labing bililhon nga nabatonan sa katawhan. Unsa kana? Kagawasan! Ang The World Book Encyclopedia nagbatbat sa kagawasan ingong “ang katakos sa paghimog mga pagpili ug sa pagbuhat niana.” Kini nagpadayon: “Gikan sa legal nga punto de bista, ang katawhan may kagawasan kon ang katilingban dili magpahamtang ug dili-matarong, dili-kinahanglanon, o dili-makataronganong mga restriksiyon diha kanila. Ang katilingban kinahanglang manalipod usab sa ilang mga katungod—buot ingnon, ang ilang pasikaranang mga kagawasan, mga kagahom, ug mga pribilehiyo.”
Ang ideya morag yano. Apan, kon buhaton, daw imposibleng ang mga tawo magkauyon sa tukma kon hain ipahiluna ang mga utlanan sa kagawasan. Pananglitan, ang pipila nagtuo nga ang usa ka gobyerno kinahanglang magpasa ug mga balaod sa pagpanalipod sa kagawasan sa mga lungsoranon niini. Apan ang uban mangatarongan nga kining mga balaora mao ang mga talikala nga gikan niana angayng ipagawas ang mga lungsoranon! Dayag, ang kagawasan nagkahulogan ug lainlaing mga butang sa lainlaing mga tawo.
Komosta ang Relihiyosong Kagawasan?
Lagmit ang kagawasan nga gilantugian pag-ayo mao ang kagawasan sa relihiyon, nga gibatbat ingong “ang katungod sa pagtuo ug pagtuman sa tinuohan nga gipili sa usa.” Sumala sa United Nations Universal Declaration of Human Rights, “ang matag usa adunay katungod sa kagawasan sa hunahuna, konsensiya ug relihiyon.” Kini naglakip sa katungod sa usa ka tawo “sa pag-usab sa iyang relihiyon o pagtuo,” duyog sa kagawasan “sa pagpasundayag sa iyang relihiyon o pagtuo diha sa pagtudlo, pagtuman, pagsimba ug pagsunod.”—Artikulo 18.
Segurado, atong dahomon ang bisan unsang nasod nga tinuod nga nahangawa sa mga sakop niini sa paghatag sa maong kagawasan. Ikasubo, kini dili kanunayng mahitabo. “Ang relihiyon nag-apektar sa kinailadmang mga pagbati sa daghang tawo,” nag-ingon ang The World Book Encyclopedia. “Ang pipila ka gobyerno adunay suod nga mga koneksiyon sa usa ka relihiyon ug mag-isip sa mga tawo sa ubang mga relihiyon nga hulga sa politikal nga awtoridad. Ang usa ka gobyerno mahimong mag-isip usab sa relihiyon ingong peligroso sa politika tungod kay ang mga relihiyon mahimong magbutang sa pagkamaunongon sa Diyos nga labaw kay sa pagkamasinundanon sa estado.”
Tungod niining mga katarongana ang pipila ka gobyerno nagbutang ug mga restriksiyon bahin sa pagtuman sa relihiyon. Ang pipila nagbugnaw sa pagtuman sa bisan unsang relihiyon. Ang uban, bisan tuod nagpasiugda sa kagawasan sa pagsimba, estriktong nagkontrolar sa tanang relihiyosong mga kalihokan.
Tagda, pananglitan, ang kahimtang nga naglungtad sulod sa daghang tuig sa Mexico. Bisan pag ang Batakang Balaod naggarantiya ug relihiyosong kagawasan, kini nagpatin-aw: “Ang mga simbahan nga gigamit alang sa publikong pagsimba maoy propiedad sa Nasod, nga gihawasan sa Pederal nga Gobyerno, nga maoy magdeterminar kon hain ang padayong gamiton nga ingon niana.” Sa 1991 ang Batakang Balaod gibag-o aron taposon kining maong restriksiyon. Bisan pa niana, kining maong pananglitan nag-ilustrar nga ang relihiyosong kagawasan mahimong sabton sa lahing paagi sa nagkalainlaing mga nasod.
Laing Matang sa Relihiyosong Kagawasan
Naglungtad ba ang relihiyosong kagawasan sa nasod nga imong gipuy-an? Kon mao, sa unsang paagi kana gibatbat? Makasimba ka ba sa Diyos sa paagi nga imong gipili, o ikaw ba gipugos nga mahimong membro sa relihiyon sa Estado? Gitugotan ka ba sa pagbasa ug pagpanagtag ug relihiyosong literatura, o ang maong pinatik nga materyal gidili ba sa gobyerno? Makapakigsulti ka ba sa uban bahin sa imong pagtuo, o kini ba giisip nga pagpanghilabot sa ilang relihiyosong mga katungod?
Ang mga tubag niining mga pangutanaha nagdepende kon hain ka magpuyo. Hinunoa, makaiikag nga adunay matang sa relihiyosong kagawasan nga wala gayod magdepende sa lugar. Samtang didto sa Jerusalem sa tuig 32 K.P., si Jesus miingon sa iyang mga sumusunod: “Kon mopabilin kamo sa akong pulong, kamo ako gayong mga tinun-an, ug inyong mahibaloan ang kamatuoran, ug ang kamatuoran magpagawas kaninyo.”—Juan 8:31, 32.
Unsay gipasabot ni Jesus niining maong pahayag? Ang iyang Hudiyong mga mamiminaw nangandoy ug kagawasan gikan sa Romanhong pagmando. Apan si Jesus wala maghisgot ug kagawasan gikan sa politikal nga pagdaogdaog. Hinunoa, iyang gisaaran ang iyang mga tinun-an sa usa ka butang nga mas maayo, ingon sa atong makita sa mosunod nga artikulo.