Magpabiling Maunongon Pinaagi sa Paghupot ug Bug-os nga Kasingkasing
“Ako magalakaw sa imong kamatuoran. Bug-osa ang akong kasingkasing sa pagkahadlok sa imong ngalan.”—SAL. 86:11.
1, 2. (a) Sumala sa Salmo 86:2, 11, unsay motabang kanato sa pagpabiling maunongon kang Jehova ilalom sa mga pagsulay o mga tentasyon? (b) Kanus-a nato angayng ugmaron ang bug-os nga pagkamaunongon?
NGANONG ang pipila ka Kristohanon nga nagmaunongon sa daghang katuigan, bisan pa sa pagkabilanggo o paglutos, sa ulahi nahulog sa materyalismo? Tungod kini sa kahimtang sa atong mahulagwayong kasingkasing—ang atong sulod nga pagkatawo. Gipakita sa ika-86 nga Salmo nga ang pagkamaunongon adunay kalambigitan sa paghupot ug bug-os nga kasingkasing; sa ato pa, usa ka kasingkasing nga wala mabahin. “Oh bantayi ang akong kalag, kay ako maunongon man,” miampo ang salmistang si David. “Luwasa ang imong alagad—ikaw mao ang akong Diyos—nga nagasalig kanimo.” Si David miampo usab: “Oh Jehova, tudloi ako mahitungod sa imong dalan. Ako magalakaw sa imong kamatuoran. Bug-osa ang akong kasingkasing sa pagkahadlok sa imong ngalan.”—Sal. 86:2, 11.
2 Gawas kon kita mosalig kang Jehova sa bug-os natong kasingkasing, ang ubang mga butang mahimong makapahuyang sa atong pagkamaunongon sa matuod nga Diyos. Ang hakog nga mga pangibog nahisamag mga bomba nga gilubong diha sa dalan nga atong giagian. Bisan pag kita nagmaunongon tingali kang Jehova ilalom sa malisod nga mga kahimtang, kita mahimong mabiktima sa mga lit-ag ni Satanas. Pagkahinungdanon gayod nga atong maugmad ang bug-os nga pagkamaunongon kang Jehova karon, samtang wala pa kita mag-atubang ug mga pagsulay ug mga tentasyon! “Labaw sa tanan nga pagabantayan,” nag-ingon ang Bibliya, “ampingi ang imong kasingkasing.” (Prov. 4:23) Kita makakat-og hinungdanong mga pagtulon-an bahin niini gikan sa kasinatian sa usa ka manalagna sa Juda nga gipadala ni Jehova ngadto kang Haring Jeroboam sa Israel.
“Hatagan Ko Ikaw ug Gasa”
3. Unsay sanong ni Jeroboam sa mensahe sa paghukom nga gipahayag sa manalagna sa Diyos?
3 Handurawa ang panghitabo. Ang tawo sa Diyos di pa dugayng nagpahayag ug mabug-at nga mensahe kang Haring Jeroboam, nga maoy nanguna sa pagsimba sa nating baka sa amihanang napulo-ka-tribo nga gingharian sa Israel. Nasuko kaayo ang hari. Iyang gimandoan ang iyang mga sundalo sa pagdakop sa mensahero. Apan si Jehova nag-uban sa iyang alagad. Dihadiha, sa milagrosong paagi, mikuyos ang kamot sa hari ug natunga ang halaran nga gigamit sa bakak nga pagsimba. Sa kalit lang, nausab ang tinamdan ni Jeroboam. Siya nangamuyo sa tawo sa Diyos: “Lukmaya, palihog, ang nawong ni Jehova nga imong Diyos ug pag-ampo alang kanako aron mapasig-uli ang akong kamot kanako.” Ang manalagna miampo, ug naulian ang kamot sa hari.—1 Hari 13:1-6.
4. (a) Nganong ang gitanyag sa hari usa gayod ka pagsulay sa pagkamaunongon sa manalagna? (b) Unsay sanong sa manalagna?
4 Dayon si Jeroboam miingon sa tawo sa matuod nga Diyos: “Uban kanako ngadto sa balay ug kaon, ug hatagan ko ikaw ug gasa.” (1 Hari 13:7) Unsa may buhaton sa manalagna? Iya bang dawaton ang imbitasyon sa hari human ikapayahag ang mensahe sa paghukom ngadto kaniya? (Sal. 119:113) O iyang balibaran ang hari, bisan pag ang hari daw mahinulsolon? Adunahan si Jeroboam ug seguradong makaarang siya sa paghatag ug mahalong mga gasa sa iyang mga higala. Kon ang manalagna sa Diyos adunay nagpahipi nga tinguha sa materyal nga mga butang, lagmit matental gayod siya sa tanyag sa hari. Apan, si Jehova nagbaod sa manalagna: “Dili ka mokaon ug tinapay o moinom ug tubig, ug dili ka mobalik sa dalan nga imong giagian.” Busa ang manalagna hugot nga miingon: “Kon imong ihatag kanako ang katunga sa imong balay ako dili mouban kanimo ug mokaon ug tinapay o moinom ug tubig niining dapita.” Ang manalagna mibiya sa Bethel agi sa laing dalan. (1 Hari 13:8-10) Unsay gitudlo kanato sa desisyon sa manalagna maylabot sa bug-os nga pagkamaunongon?—Roma 15:4.
‘Magmakontento’
5. Sa unsang paagi ang materyalismo magsulay sa atong pagkamaunongon?
5 Ang materyalismo magsulay sa atong pagkamaunongon. Kita ba may pagsalig sa saad ni Jehova nga siya magtagana sa atong panginahanglan? (Mat. 6:33; Heb. 13:5) Mahimo ra ba kitang mabuhi bisag wala ang pipila ka materyal nga mga butang nga makapahayahay sa atong kinabuhi apan dili nato maabot sa pagkakaron? (Basaha ang Filipos 4:11-13.) Kita ba mahaylo sa pagsakripisyo sa mga pribilehiyo sa pag-alagad aron lang makuha ang atong gusto karon? Giuna ba nato ang maunongong pag-alagad kang Jehova? Ang atong mga tubag magdependeg dako kon kinasingkasing ba o dili ang atong pag-alagad sa Diyos. Si apostol Pablo misulat: “Kini maoy usa ka paagi nga makaganansiyag dako, kining diyosnong pagkamahinalaron inubanan sa pagkakontento. Kay kita walay gidalang bisan unsa nganhi sa kalibotan, ug kita walay madala nga bisan unsa sa atong paggawas niini. Busa, kon kita adunay makaon ug ikabesti, kita magmakontento na niining mga butanga.”—1 Tim. 6:6-8.
6. Unsang “mga gasa” ang lagmit ihatag kanato, ug unsay motabang kanato sa pagdesisyon kon angay ba nato kining dawaton?
6 Pananglitan, ang atong amo magtanyag tingali kanato ug promosyon sa trabaho nga dakog suweldo ug daghag benepisyo. O tingali atong gihunahuna nga kita moasenso kon kita manarbaho sa laing nasod. Sa unang tan-aw, kini nga mga kahigayonan morag panalangin gikan kang Jehova. Apan sa dili pa kita mohimog desisyon, dili ba angay natong susihon ang atong motibo? Una sa tanan, angay natong tagdon kining pangutanaha, “Unsay mahimong epekto sa akong desisyon diha sa akong relasyon kang Jehova?”
7. Nganong hinungdanon ang paglangkat sa materyalistikong mga tinguha?
7 Ang kalibotan ni Satanas padayong nagpasiugda sa materyalismo. (Basaha ang 1 Juan 2:15, 16.) Tumong sa Yawa nga daoton ang atong kasingkasing. Busa, kinahanglang magmaalisto kita sa pag-ila ug paglangkat sa materyalistikong mga tinguha gikan sa atong kasingkasing. (Pin. 3:15-17) Wala malisdi si Jesus sa pagbalibad sa dihang gitanyag kaniya ni Satanas ang tanang gingharian sa kalibotan. (Mat. 4:8-10) Siya nagpasidaan: “Bukha kanunay ang inyong mga mata ug pagbantay batok sa tanang matang sa hakog nga pangibog, tungod kay bisag ang usa ka tawo adunay kadagaya ang iyang kinabuhi wala magagikan sa mga butang nga iyang gipanag-iya.” (Luc. 12:15) Ang pagkamaunongon motabang kanato sa pagsalig kang Jehova inay sa atong kaugalingon.
Ang Usa ka Tigulang nga Manalagna “Naglimbong Kaniya”
8. Sa unsang paagi ang pagkamaunongon sa manalagna sa Diyos nasulayan?
8 Wala ra untay daotang mahitabo sa manalagna sa Diyos kon mipadayon pa siya sa pagpauli sa ilang dapit. Apan niining higayona, siya nag-atubang ug laing pagsulay. “Usa ka tigulang nga manalagna nagpuyo didto Bethel,” nag-ingon ang Bibliya, “ug ang iyang mga anak nga lalaki miadto ug miasoy kaniya” sa tanan nga nahitabo sayosayo nianang adlawa. Sa pagkadungog sa taho, ang tigulang nga tawo nagsugo kanila sa pagmontura sa asno kay iyang agpason ang manalagna sa Diyos. Sa wala madugay, iyang nakita ang manalagna nga nagpahulay ilalom sa dako nga kahoy ug siya miingon: “Uban kanako sa balay ug kaon ug tinapay.” Sa dihang gibalibaran sa tawo sa matuod nga Diyos ang imbitasyon, ang tigulang mitubag: “Ako usab usa ka manalagna sama kanimo, ug usa ka manulonda nagsulti kanako pinaagi sa pulong ni Jehova, nga nag-ingon, ‘Pabalika siya uban kanimo ngadto sa imong balay aron siya makakaon ug tinapay ug makainom ug tubig.’” Apan ang Kasulatan nag-ingon: “Siya naglimbong kaniya.”—1 Hari 13:11-18.
9. Unsay giingon sa Kasulatan bahin sa malimbongong mga tawo, ug unsay ilang madaot?
9 Bisan unsa pay motibo sa tigulang nga manalagna, siya namakak. Tingali usa siya ka matinumanong manalagna ni Jehova kaniadto. Apan niining tungora, siya nanglimbong. Gihukman sa Kasulatan kini nga panggawi. (Basaha ang Proverbio 6:16, 17.) Ang mga malimbongon nagdaot sa ilang relasyon kang Jehova ug sagad nagdaot usab sa ilang relasyon sa uban.
“Siya Mibalik Uban sa” Tigulang
10. Unsay sanong sa manalagna sa Diyos sa pagdapit kaniya sa tigulang, ug unsay nahitabo kaniya?
10 Angay gayod untang susihon sa manalagna sa Juda ang panglansis nga gigamit sa tigulang nga manalagna. Mahimo niyang pangutan-on ang iyang kaugalingon, ‘Nganong magpadala man si Jehova ug usa ka manulonda ngadto sa laing tawo aron ihatod ang bag-ong mensahe alang kanako?’ Mahimo siyang mangutana kang Jehova alang sa dugang katin-awan, apan walay gihisgotan ang Kasulatan nga iya kining gihimo. Hinunoa, “siya mibalik uban sa [tigulang] aron siya makakaon ug tinapay sa iyang balay ug makainom ug tubig.” Si Jehova wala mahimuot niini. Sa dihang ang nalimbongan nga manalagna sa kataposan mipauli sa Juda, siya giatake sa leyon ug namatay. Pagkamakapasubo sa gisangpotan sa manalagna!—1 Hari 13:19-25.a
11. Unsang maayong panig-ingnan ang gipakita ni Ahias?
11 Sa laing bahin, si manalagnang Ahias, nga gipadala aron sa pagdihog kang Jeroboam, nagpabiling matinumanon bisan pag natigulang na siya. Sa dihang si Ahias tigulang na ug dili na makakita, gipaadto ni Jeroboam ang iyang asawa kang Ahias aron mangutana kon mamaayo pa ba ang masakiton nilang anak nga lalaki. Walay lipodlipod nga gisulti ni Ahias nga mamatay ang anak ni Jeroboam. (1 Hari 14:1-18) Lakip sa mga panalangin nga nadawat ni Ahias mao ang pribilehiyo nga makatampo sa dinasig nga Pulong sa Diyos. Sa unsang paagi? Ang iyang mga sinulat gigamit sa ulahi sa saserdote nga si Ezra diha sa iyang basahon.—2 Cron. 9:29.
12-14. (a) Unsang pagtulon-an ang atong makat-onan sa panghitabo maylabot sa bata-bata pa nga manalagna? (b) Ipatin-aw kon nganong gikinahanglan ang pagpalandong pag-ayo sa binase-sa-Bibliya nga tambag sa mga ansiyano.
12 Walay giingon ang Bibliya kon nganong ang bata-bata pa nga manalagna wala mokonsulta kang Jehova una pa siya miuban sa tigulang aron sa pagkaon ug pag-inom. Dili kaha nga ang gisulti sa tigulang mao ang iyang gustong madungog? Unsang pagtulon-an ang atong makat-onan gikan niini? Kita kinahanglang kombinsido gayod sa pagkahusto sa mga balaod ni Jehova. Ug angay gayod natong sundon kana, bisan unsa pay mahitabo.
13 Kon bahin sa tambag, paminawan lang sa pipila ang punto nga gusto nilang madungog. Pananglitan, ang usa ka magmamantala hayan tanyagan ug trabaho nga makaiban sa iyang panahon para sa pamilya ug sa teokratikanhong mga kalihokan. Lagmit mangayo siyag tambag sa usa ka ansiyano. Tingali sugdan sa ansiyano ang iyang tambag pinaagi sa pag-ingon nga wala siyay katungod sa pagdiktar sa igsoon kon unsaon pagsuportar ang iyang pamilya. Dayon ipatin-aw tingali sa ansiyano ang mga kapeligrohan sa pagdawat sa maong trabaho diha sa iyang espirituwalidad ug sa espirituwalidad sa iyang pamilya. Ang hinumdoman lang ba sa igsoon mao ang pasiunang mga pulong sa ansiyano, o palandongon niya pag-ayo ang iyang tambag? Dayag nga kinahanglang tinoon sa igsoon kon unsa ang labing makaayo kaniya sa espirituwal.
14 Tagda ang lain pang situwasyon. Ang usa ka sister mangayo tingalig tambag sa ansiyano kon angay ba niyang bulagan ang iyang dili-magtutuo nga bana. Sa walay duhaduha, ipatin-aw sa ansiyano kaniya nga personal nga desisyon ang pagbulag o dili sa iyang bana. Dayon ipakita tingali sa ansiyano ang tambag sa Bibliya niining bahina. (1 Cor. 7:10-16) Palandongon bag maayo sa sister ang tambag sa ansiyano? O nakadesisyon na siya nga bulagan ang iyang bana? Sa paghimog desisyon, maalamon kon iyang palandongon pag-ayo ang binase-sa-Bibliya nga tambag.
Magmakasaranganon
15. Unsay atong makat-onan gikan sa sayop nga nahimo sa manalagna sa Diyos?
15 Unsa pay atong makat-onan gikan sa sayop nga nahimo sa manalagna sa Juda? Ang Proverbio 3:5 nag-ingon: “Salig kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing ug ayaw pagsalig sa kaugalingon mong pagsabot.” Imbes padayong mosalig kang Jehova sama sa iyang gihimo sa miagi, ang manalagna sa Juda niining higayona misalig sa iyang kaugalingong panghukom. Tungod sa iyang sayop, siya namatay ug iyang nawala ang iyang maayong ngalan atubangan sa Diyos. Kini nga panghitabo nagpakita kon unsa ka hinungdanon nga kita magmakasaranganon ug magmaunongon sa pag-alagad kang Jehova.
16, 17. Unsay motabang kanato sa pagpabiling maunongon kang Jehova?
16 Ang atong kasingkasing nga nakiling sa hakog nga pangibog mahimong magpahisalaag kanato. “Ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado.” (Jer. 17:9) Aron makapabiling maunongon kang Jehova, kita kinahanglang padayon nga maningkamot sa paghukas sa daang personalidad; lakip na ang pagkamapangahason ug pagsalig sa kaugalingon. Ug kinahanglan natong isul-ob ang bag-ong personalidad, “nga gilalang sumala sa kabubut-on sa Diyos sa matuod nga pagkamatarong ug pagkamaunongon.”—Basaha ang Efeso 4:22-24.
17 “Ang kaalam anaa sa mga makasaranganon,” nag-ingon ang Proverbio 11:2. Kon kita makasaranganon ug may pagsalig kang Jehova, atong malikayan ang paghimog grabeng mga sala. Pananglitan, ang pagkaluya sa buot dali rang makadaot sa atong panghukom. (Prov. 24:10) Lagmit gikapoy na kita sa pagpakigbahin sa pipila ka Kristohanong buluhaton ug mobating dako na kitag nahimo sulod sa mga katuigan, nga maghunahuna nga panahon na tingali alang sa uban sa paghimo sa maong mga buluhaton. O lagmit nangandoy kita nga magkinabuhing “normal.” Apan, atong maampingan ang atong kasingkasing kon kita ‘manlimbasog’ pag-ayo ug ‘kanunayng magmapuliki diha sa buluhaton sa Ginoo.’—Luc. 13:24; 1 Cor. 15:58.
18. Unsay atong buhaton kon wala kita mahibalo sa desisyon nga angay natong himoon?
18 Usahay, mohimo tingali kitag bug-at nga mga desisyon, ug dili tin-aw alang kanato kon unsang dalana ang angay natong subayon. Matental ba kita sa paghimog kinaugalingong desisyon? Kon kita mag-atubang ug ingon niana nga mga situwasyon, maalamon nga mangayog tabang kang Jehova. “Kon aduna man kaninyoy nakulangan ug kaalam,” nag-ingon ang Santiago 1:5, “magpadayon siya sa pagpangayo sa Diyos, kay siya nagahatag nga madagayaon ngadto sa tanan.” Ang atong langitnong Amahan mohatag sa iyang balaang espiritu nga atong gikinahanglan aron kita makahimo ug maalamong mga desisyon.—Basaha ang Lucas 11:9, 13.
Magmadeterminado sa Pagpabiling Maunongon
19, 20. Unsay determinado natong buhaton?
19 Ang gubot nga katuigan human mobiya si Solomon sa matuod nga pagsimba nagsulay gayod sa pagkamaunongon sa mga alagad sa Diyos. Tinuod nga daghan ang mikompromiso. Bisan pa niana, dihay pipila nga nagpabiling maunongon kang Jehova.
20 Matag adlaw, kita kinahanglang mohimog mga desisyon nga magsulay sa atong pagkamaunongon. Kita usab makapamatuod nga kita matinumanon. Hinaot nga magpabilin kitang maunongon kang Jehova pinaagi sa pagbug-os sa atong kasingkasing, nga masaligon gayod nga iyang padayong panalanginan ang mga maunongon kaniya.—2 Sam. 22:26.
[Footnote]
a Walay gisulti ang Bibliya kon gipapatay ba ni Jehova ang tigulang nga manalagna.
Unsay Imong Tubag?
• Nganong angay natong langkaton ang materyalistikong mga tinguha gikan sa atong kasingkasing?
• Unsay motabang kanato sa pagpabiling maunongon kang Jehova?
• Sa unsang paagi ang pagkamakasaranganon makatabang kanato sa pagpabiling maunongon sa Diyos?
[Mga hulagway sa panid 9]
Naglisod ka ba sa pagsukol sa mga tentasyon?
[Mga hulagway sa panid 10]
Imo bang palandongon pag-ayo ang binase-sa-Bibliya nga tambag?