Ang Kinitaan sa Asawa—Takos ba sa Kabayaran?

“KON anaa ra ako sa balay sa tibuok adlaw,” miingon ang usa ka nagtrabahong asawa, “grabe akong makahinlo sa balay nga naanad ako sa pagpangitag mga butang nga mabuhatbuhat sa balay. Kutihan ako. Pananglitan, may alpombrang balhiboon kami ug kon matamakan kini, akong karason dayon kini aron motindog ang hilo niini.” Siya midugang nga nagkatawa, “Apan dili na ako ingon niana karon sukad nga nagtrabaho ako.” Hinuon, ang iyang bana, wala kaayo mahimuot. Daw mahandumon siya midugang, “Buweno, kon ‘magtindog’ ang imong alpombra tinuod nindot kining tan-awon.”

Kining lakbit nga panagkolokabildo nagpadayag sa punto ni Propesor Willian Michelson nga nakab-ot sa iyang matukiong pagtuon bahin sa mga babayeng nagtrabaho:a Samtang makahimo ang daghang mga asawa sa pagsagol sa trabaho ug sa mga buluhaton sa balay, apan ang iyang pagtrabaho niini “nagkinahanglag bugti ug mga kabayaran.” Nahibaloan sa managtiayon nga gihisgotan sa ibabaw nga ang asawang magtrabaho wala na kaayoy panahon​—o kusog​—nga ikagugol sa balay nga iyang nabatonan samtang bug-os pa siyang ginang sa panimalay. Ug alang sa uban kini maoy mahal kaayong bugti.

Sa pagkatinuod daghang mga babaye nakakitag dakong katagbawan sa pagtagana sa ilang mga pamilya ug mahinlong balay ug lamiang mga pagkaon. Ug angay gayod, kay gidayeg sa Bibliya ang “may katakos nga asawa” nga makugihong “nagabantay sa kahimtang sa iyang panimalay.” (Proverbio 31:​10, 27) Sumala sa giingon sa usa ka babaye, ‘Matag luto nako ug lamiang sud-an sa panihapon o mogugol ug dugang panahon sa pagbuhat ug mga butang alang sa akong pamilya, ang akong 15-anyos nga bata moingon, “Mama, kugihan ka gayod,” lalim kaayo kana, bililhon kaayo kana, kay sa pagtaas sa bisan unsang suweldo o sa bisan unsang propesyon nga ikahatag kanako. Lalim kaayo nga pagbati kana.’ Hayan mobati ug kapildihan ang asawa ug pamilya kon siya motrabaho.

Ang problema sa kaminyoon tingali maoy laing kabayaran sa pagtrabaho. Usahay masuko ang mga asawa nga makabaton ug dili-timbang nga bahin sa trabaho sa balay. Maingon man masuko ang mga bana nga hangyoon sa pagtabang. Ang uban moreklamo pa ngani, sama sa giingon sa usa ka bana: “Mibati ako nga gipasagdan sa hataas nga panahon. Mopauli siya sa balay nga gikapoy ug nasuko. Okupado siya kanunay sa mga bata. Wala na kami kaayoy panag-ubanay. Gipabilhan ko ang iyang gihimo, apan wala kana makahatag kanakog dugang kalipay.” Ang kakapoy sa pagtrabaho makababag usab sa kalipayan sa magtiayon sa panagsuod sa kaminyoon.​—1 Corinto 7:​3-5.

Laing mahal nga bugti gipunting sa usa ka bana kinsa miingon: “Imong bugtian ang imong pagkaanaa alang sa mga bata. Maunahan sa among mga anak ang akong asawa ug pipila ka oras. Hinunoa, wala sila pasagdi, tungod kay kauban man nila ang ilang apohang babaye. Apan tinuod nga wala nay oras uban kanila ang akong asawa. Ug daghan siyag mahimo kanila pinaagi sa pagbansay kon atua pa siya didto.” Apan, dili tanang mga magtiayong nagtrabaho, adunay mga apohan o higala nga makaatiman sa ilang mga anak. Lisod makita ang mga serbisyo sa day-care​—ug mahal pa. Busa mitaho ang magasing Newsweek sa “usa ka pagdagsa sa gidaghanon sa mga bata kinsa makagugol ug labing menos usa ka bahin sa adlaw sa semana nga walay hamtong nga pagdumala.”

Nan, dili ikatingala, nga diha sa bag-ong surbi nga kapin sa 200,000 ka Amerikano diin (57 porsiento maoy duhay-kita nga mga pamilya), gibati sa 69 porsiento nga ang pagtrabaho sa asawa adunay “makadaot nga epekto sa pamilyahanong” kinabuhi.

Panginahanglan Batok Tinguha

Tinuod, dili kanunay nga adunay makalilisang nga sangpotanan ang pagtrabaho sa asawa. Adunay daghang mga magtiayon nga sa pagkadalayegon nakaatiman sa ilang trabaho, sa panimalay, ug kabataan. Apan, tingali dili kaayo mahimutang ang magtiayon bahin sa pagtrabaho sa asawa, mobati nga nakahatag kinig problema sa pamilya. Kon mao man kini ang kahimtang, palihog hinumdomi ang tambag nga gihatag ni Jesus diha sa Lucas 14:​28: KUWENTAHA ANG GALASTOHAN!

Sa mubo, nagkahulogan kini sa pagsusi sa pinansiyal nga kahimtang sa usa ug dayon sa pagtimbangtimbang sa mga bentaha ug disbentaha sa pagtrabaho sa asawa. Nagkinahanglan ba gayod ang duha nga kita aron sa pagtagana sa pangunang mga panginahanglan​—kasarangang balay, masustansiyang pagkaon, besti, ug uban pa? O ang ikaduha bang kita nagatugot ug dugang mga tinguha​—kaluho sama sa dako kaayong balay, pangaon sa restawran, kalingawan, o usong mga besti?

Adunay daghang mga magtiayon nga wala mahibalo sa kalainan sa panginahanglan ug sa mga tinguha. Ug unsay resulta? Miingon ang librong The Individual, Marriage, and the Family: “Dili kalikayan, ang mga pamilya nga adunay suweldong $12,000 sa usa ka tuig magtuo nga kon may suweldo pa unta silang $4,000 matagbaw na ang ilang pinansiyal nga mga panginahanglan, samtang ang mga pamilya nga adunay suweldo nga $16,000 mobati nga sama ra ang ilang kalisod niadtong nagsuweldo ug $12,000 ug kombinsido nga kon aduna pa unta silay kinitaan nga $20,000, matagbaw na gayod sila. Ang suweldo nga $20,000, $40,000 ug $60,000 daw kulang pa sa pamilya sa pagbuhat sa tanang butang nga gitinguha niini; kay sa magkadako ang suweldo, ang giisip nga panginahanglan sa pamilya ug ang paggasto niini mas kusog pa, busa ang dakong suweldo nga pamilya sa kasagaran mas dakog utang kay sa kasarangan ug suweldong pamilya, nga mas daghang utang usab kay sa menos ug suweldong mga pamilya.”

Maingon man ang surbi nga gihimo sa magasing Psychology Today mipahayag “nga kadto silang natagbaw sa ilang pinansiyal nga kahimtang dili mao kadto silang adunay dagkong suweldo . . . Nan, ang implasyon, anaa lamang sa mata sa nagtan-aw.”

Busa ang pagtrabaho alang sa malalangong mga tinguha kaamgid sa paglakaw diha sa usa ka galingan. Si Haring Solomon miingon: “Adunay laing butang nga akong namatikdan sa kinabuhi nga walay kapuslanan. Adunay tawo nga nag-inusara sa pagpuyo. Siya walay anak, walay igsoon, apan siya kanunayng nagtrabaho, wala gayoy katagbawan sa bahandi nga iyang nabatonan. Alang kang kinsa man diay siya nagabudlay ug gitunginahan man niya ang iyang kaugalingon sa kalingawan? Kini usab, kakawangan​—ug usa ka miserableng paagi sa pagkinabuhi.” (Ecclesiastes 4:​7, 8, Today’s English Version italiko amoa.) Nan, pilay suweldo, ang kinahanglang kitaon sa pamilya? Naghatag ang Bibliya niining hinungdanong lagda nga makatabang: “Busa, kon kita adunay makaon ug ikabesti, angay nga matagbaw na kita niining mga butanga.”​—1 Timoteo 6:8.

Ang “makaon ug ikabesti” wala usab magpasabot nga kinahanglang mabatonan ang tanang labing modernong mga kasangkapan ni magpuyo sa sobrang kakabos. (Itandi ang Proverbio 30:​8.) Busa dili usab kita makahukom nga ang tawong makaabot sa pagpalit ug maanindot nga balay o telebisyon matawag nga materyalistiko. Hinunoa, adunay mobangon nga problema, kon mangagpas ang mga magtiayon niining mga butanga nga gumikan niini madaot ang katagbawan sa kaminyoon, ilang espirituwalidad, o espirituwalidad sa ilang mga anak. Kon ingon niini ka gastoso ang dugang kuwarta, angay nga mosugod sa pagpangutana sa ilang kaugalingon ang magtiayon kon kini takos ba niini.

Daghan ang miingon nga dili gayod kini takos niini. Ang nagkinaugalingong magsusulat si Christine Davidson, pananglitan, midesider nga ‘napuno’ nga siya sa pagpangpas sa pag-atiman sa trabaho ug sa pamilya. Ang pag-undang sa iyang pagkamagtutudlo nagkahulogan ug menos nga kinitaan sa pamilya. “Nagkalisodlisod kami​—sa tanang panahon,” miingon siya. “Dili kami makabayad sa gamayng balayranan ug makapalit ug mga sapatos sa among mga anak sa samang higayon niana mismong semanaha. Apan OK lang gihapon kini tungod kay makahatag na ako sa akong mga bata ug laing butang karon. Mihunong na ako sa pag-ingon, ‘Dili, dili karong hapona, aduna akoy buhaton’ o ‘Dili, dili karon, kapoy kaayo ko.’” Dili ba nga ang dugang pagtagad nga iyang gihatag karon sa iyang mga anak mas bililhon kay sa suweldo?

‘Labaw pa Kay sa Paghipos sa Higdaanan ug sa Pagluto’

Siempre, dili tanang mga asawa makaundang sa ilang mga trabaho. Ug ang uban moingon gani nga bation sila ug kalaay o “walay katagbawan” kon mag-estar lang sila sa balay sa tibuok adlaw. Miingon ang usa ka nagtrabahong asawa: “Nagkinahanglan ako ug dugang pa sa kinabuhi kay sa paghipos sa higdaanan ug sa pagluto.”

Busa, ang mga tawo nga sama niini, hayan magpalandong sa part-time nga trabaho. Si Propesor William Michelson miingon nga ang part-time nga trabaho dili lamang mohatag dugang kinitaan kondili “makahimo usab sa mga babaye sa paghikay sa ilang nagkalainlaing mga responsabilidad nga mas madali . . . nga dili kaayo mag-apas sa panahon ug wala kaayoy tensiyon ug may mga bentaha pa sa pag-atiman sa mga bata.” Gisudlan sa ubang mahandurawong mga babaye ang malamposong mga negosyo nga makatugot kanila sa pagkakitag kuwarta diha sa balay. (Tan-awa sa ubos.)

Apan, ang “kauhaw sa katagbawan” dili gayod bug-os mapatagbaw sa buluhaton sa balay o sa sekular nga trabaho. Si Jesus miingon: “Malipayon kadtong mahunahunaon sa ilang espirituwal nga panginahanglan.” (Mateo 5:3) Diha na lamang nga maatiman kining panginahanglana nga mobati ang babaye o lalaki nga hingpit. Busa daghang Kristohanong mga babaye moabiabi sa higayon nga malibre sa sekular nga trabaho aron makabaton sila ug bug-os nga pakigbahin sa pag-alagad sa Diyos. Taliwala sa mga Saksi ni Jehova, nakahimo ang uban niini pinaagi sa paggugol ug 60 o 90 ka oras sa usa ka bulan sa pagtudlo sa Bibliya sa uban. Kining mahagitong buluhaton mohatag kanila ug pagbati sa katagbawan nga dili ikahatag sa sekular nga trabaho!

Pahimusli ang Imong Situwasyon!

Hinunoa, ang matag pamilya na ang mohukom kon unsay labing maayo ang molampos alang niini. Ang mga interbiyo nga makita sa sunod nga panid nagpakita kon giunsa sa duha ka magtiayon​—nga mga Saksi ni Jehova​—sa pagdangat ug lahi nga konklusyon tungod sa bug-os lahi nga mga sirkumstansiya. Busa sayop ang paghukom sa mga desisyon sa uban ning bahina ug sa paghimog dili makataronganong pagtandi-tandi.​—Roma 14:4.

Tingali walay kapilian ang daghang magtiayon tungod sa pinansiyal nga kamatuoran kondili sa pagbaton ug duha ka trabaho. Apan ang mga hagit nga atubangon sa nagtrabahong magtiayon dili ikaingon nga dili mabuntog. (Ang Hulyo 8, 1985, nga isyu niining magasina nagpakita kon sa unsang paagi makatabang ang mga prinsipyo sa Bibliya sa magtiayong nagtrabaho.) Ug sanglit nagsugo ang Bibliya nga kinahanglang ‘magatagana alang sa mga iya’ ang mga Kristohanon, walay katarongan nga mabug-atan ang usa sa pagkasad-an tungod lamang kay nagkinahanglag duhay-kinitaan sa pagbuhat niini.​—1 Timoteo 5:8.

Tugotan ta, dili tilinguhaon ang situwasyon sa mga asawa nga nagtrabaho. Apan, dili usab maayo ang situwasyon sa amahan nga nagtrabaho. Ang iyang trabaho, usab, nakapalayo kaniya gikan sa iyang pamilya sa taas nga panahon sa usa ka higayon. Busa alang sa tilinguhaong kahimtang kinahanglang maghulat kita sa bag-ong kahikayan sa Diyos nga gisaad sa Kasulatan. (2 Pedro 3:​13) Didto, ang bug-os tawhanong rasa adunay matagbawong trabaho. (Isaias 65:​21-23) Dili na kinahanglang mangagpas pa ang mga magtiayon sa pagtagana alang sa ilang mga pamilya. Kay ang Diyos nagsaad sa kadagaya sa maayong mga butang​—sa pisikal ug espirituwal​—alang niadtong gipanalanginan ug kinabuhi nianang panahona.​—Isaias 25:6.

Apan sa pagkakaron, ayaw pagpagapos sa kabalaka sa kinabuhi ug sa mga kapit-osan sa pagpangitag kuwarta. ‘Palita ang panahon’ alang sa imong kapikas ug sa imong mga anak. (Efeso 5:​16) Ayaw pasobrahi ang pagkamaokupado nga mawad-an ka na hinuon ug panahon sa dungan nga pagsimba ingong pamilya. Sa panahon ning puno sa kapit-osan nga mga adlaw, ang maalamong butang nga buhaton mao ang pagsentro sa imong paningkamot sa pagpahimutang ug “maayong patukoranan alang sa umaabot, aron lig-on [nimong] mahuptan ang tinuod nga kinabuhi.”​—1 Timoteo 6:19.

[Mga footnote]

[Kahon/Letrato sa panid 5]

Mga Bentaha Mga Disbentaha

Mamenosan ang pinansiyal nga Wala na kaayoy panahon sa

kalisod buluhaton sa balay

Makahigayon ang asawa sa Wala na kaayoy panahon

pagawas sa balay sa mga anak

Dili na magsige ug overtime Dugang buhis

ang bana Posibilidad sa suliran

Magamit sa asawa ang abilidad sa kaminyoon

Dugang gastos sama sa

sa trabaho pagkaon, besti

Makaabot sa pagpalit ug

ubang butang

[Mga Letrato sa panid 6, 7]

Ang mga kaayohan ba sa trabaho takos sa pagsakripisyo sa imong panahon uban sa imong pamilya?

[Letrato sa panid 7]

Ang duhay-suweldong mga pamilya nagkinahanglan gihapon sa paggahin ug panahon sa pagtuon sa pamilya