Ang Bomba ug ang Kaugmaon sa Tawo

Ang maikyason nga pagpangitag kasegurohan ning nukleyar nga katuigan miresulta sa pagpundog libolibong mga hinagiban sa paglaglag sa masa.

Ang mga tawong may kahibalo nakaamgo nga ang mga nasod nagamaniobra sa ilang kaugalingon sa paggamit sa ilang mga hinagiban kon hagiton. Tinuod, ang kamaandamon sa paggamit kanila mao ang panghadlok. Si Heneral B. L. Davis, komandante sa United States Strategic Air Command, karong bag-o misulat: “Sa kataposang pag-analisar, ang atong katakos sa paghupot ug katuohang panghadlok maoy obra sa duha ka nag-inagaray nga mga butang. Una, kita kinahanglang makabaton—ug ang posibleng mga kaaway kinahanglang makasabot nga kita nakabaton—sa katakos sa paghikaw kanila sa ilang mga tumong sa bisan unsang sukod sa pagginubatay. Ikaduha, kinahanglang makabaton kita—ug kinahanglang masabtan sa mga kaaway nga kita nakabaton—sa kabubut-on ingong usa ka nasod sa paggamit nianang katakosa sa pagpanalipod sa atong nasodnong intereses.”—(Italiko amoa.)—Air Force Magazine, Hulyo 1985.

Ang nukleyar nga mga hinagiban wala na magamit sa kasuko sa 40 ka tuig, apan ang nangaging pagpugong dili garantiya alang sa umaabot. Ang dili pa dugayng nasodnong mga surbi nagpakita nga 68 porsiento sa mga tawo sa Amerika nagtuo nga gamiton sa ulahi ang nukleyar nga mga hinagiban kon magpadayon ang lumba sa armas.

Ang ingon nga kabalaka gibati sa tibuok kalibotan. Tagda kon unsay gisulat sa usa ka 18-anyos nga estudyante sa Sierra Leone: “Maapektohan ang matag usa ug ang tanang tawo ning planetaha . . . Busa bisan ang mga tawo sa Aprika may katarongan sa kalisang bisan ug halayo sila gikan sa teritoryo sa dagkong mga kagamhanan. . . . Sa kinatibuk-an, ginatagad sa mga tawo ang hulga sa nukleyar nga pagkasunog pinaagi sa gitawag sa mga tigdukiduki nga ‘psychic shutdown,’ nga mao, ang pagdumili sa paghunahuna niining bahina. Apan, samtang misamot ang tensiyon sa kalibotan, mas nagkalisod na kining himoon ug wala na lamang tagda ang hulga.”

Ubang mga Hulga sa Kasegurohan

Apan gawas sa klarong hulga sa tinuyong mga gubat taliwala sa dagkong mga kagamhanan, ang kasegurohan sa katawhan gihulga sa laing mga paagi. Ang usa ka hulga mao nga mas magkadaghang nasod ang maghupot ug nukleyar nga mga hinagiban. Dugang pa sa lima ka nasod nga positibong nakabaton na niini, labing menos adunay unom pa ka nasod nga nakabaton na kun hapit nang makabaton ug mga bomba atomika sa ilang kaugalingon. Sa motapos ang siglo, nagtuo ang mga eksperto, nga 20 o kapin pang mga nasod makabaton ug bomba.

Laing hulga mao nga ang teroristang mga organisasyon makabaton ning mga hinagibana. Hunahunaa lang ang mahimo sa terorista sa usa ka bomba atomika! Gani, ang tibuok siyudad mahimong sikopon ug ipalukat!

Sa unsang paagi makabaton kanang grupoha ug nukleyar nga bomba? Sa usa o duha ka paagi. Sila makapangawat—hinumodmi, adunay 50,000 nga kapilian! Makahimo usab sila sa paggama. Ang teknolohiya sa paggama ug bomba-atomika dili na tinago. Ug ang plutonium, ang pangunang sambog nga gikinahanglan, daghan na. Sa pagkatinuod, gibanabana nga sa tuig 2000 dunay igong plutonium nga mahimo pinaagi sa nukleyar nga mga programa sa sibilyan diha lamang sa paghimog 750,000 ka bomba nga sama ka dakoa sa bomba sa Nagasaksi sa usa ka tuig!

Dugang niining hulga sa kasegurohan mao ang mga posibilidad sa aksidente, sayop nga kalkulasyon, o sa pagkaguba sa sistema.

Tawhanong mga Kasulbaran

Ang mga siyentista, mga eskolar, mga heneral, ug mga politiko daghang nasulat bahin ning ulohana. Nagkadako ang ilang paghunahuna nga mahal, walay kapuslanan, ug hilabihan ka delikado ang nukleyar nga lumba sa armas. Sila nagsugyot ug nagkalainlaing mga solusyon. Nanawag ang uban ug bug-os nga pagdis-armar. Ang uban gusto ug pagpugong sa paggamag mga hinagiban. Nagsugyot pa ang uban ug depensa nga ‘star wars.’ Sa miaging Enero ang duha ka ulo sa dagkong kagamhanan nagtanyag ug makadasig nga mga pahayag. Si Mikhail Gorbachev nagduso ug lakang-por-lakang nga proseso sa pagwala sa yuta ug nukleyar nga mga hinagiban sa tuig 2000. Si Ronald Reagan miingon nga mapasalamaton siya sa tanyag. Usa ka seryosong plano sa kalinaw o propaganda nga maniobra? Kining tanang mga sugyot adunay usa ka butang nga gikausahan—silang tanan nagtudlog pila ka tawhanong kasulbaran.

Kini nagbangon ug importanteng pangutana: Realistiko ba ang pagbutang sa atong pagsalig sa mga tawo sa pagpatunghag kagawasan gikan sa hulga sa nukleyar nga gubat, sanglit ang mga tawo man mismo ang nagmugna sa hulga sa sinugdan pa? Ang mga tawo nakapasundayag ug katingalahang kaalam sa pagkontrolar sa kompiyoterisadong mga hinagiban sa kamatayon ug kalaglagan, apan ila bang nakontrolar ang ilang kaugalingong kinaiyahan? Kining kaliwatana nakakita ug duha ka mabangis nga gubat sa kalibotan, ang sukod ug kalaglagan niini wala ra sa kumingking sa tanang nangaging gubat sa kasaysayan sa tawo. Ug sa 40 ka tuig sukad sa Gubat sa Kalibotan II, hapit 150 ka gagmayng gubat ang gisangka; 30 milyones ka tawo ang nangawagtang kanila.

Ang Sulbad sa Diyos

Dili ikatingala nga ang Bibliya nag-ingon: “Ayaw pagibutang ang inyong pagsalig sa mga prinsipe, ni sa mga anak sa tawo, nga kaniya walay kaluwasan.” Si Jehova adunay kaugalingong sulbad sa nukleyar nga suliran. Dili sama nianang sa tawo, ang iyang sulbad mopawala sa bug-os nga gubat sa walay kataposan.—Salmo 46:9; 146:3.

Ang sulbad nasandig sa Gingharian sa Diyos, usa ka kagamhanan sa kalibotan nga mopatunghag walay kataposang kasegurohan sa mga mahigugmaon ug kalinaw sa tanang dapit. Tres milyones ka tawo diha sa 200 ka nasod sa yuta nahibalo nga kining Ginghariana sa dili madugay mopakanaog sa iyang awtoridad sa yuta, motapos sa walay kataposan sa posibilidad sa usa ka nukleyar nga pagsunog. Kini sila mao ang mga Saksi ni Jehova.

Sa pagpasakop sa matarong nga mga balaod nianang Ginghariana, ilang gituman ang tagna sa Miqueas 4:3, nga nag-ingon: “Ug ang ilang mga espada himoon nila nga mga lipya sa daro. Ug ang ilang bangkaw himoon nga mga galab. Ang nasod dili na mobakyaw sa iyang espada batok sa laing nasod, ni makakat-on pa sila mahitungod sa gubat.” Ang ikaupat nga bahin sa mga siyentista sa kalibotan nakigbahin sa nalangkit sa depensa nga mga pangagpas. Walay usa kanila nga Saksi ni Jehova. Duolan sa 70 ka milyong tawo direktang nakigbahin sa nalangkit sa militar nga mga trabaho. Walay usa kanila nga saksi ni Jehova.

Apan imbes motan-aw lamang sa nukleyar nga suliran, ang mga Saksi mahigugmaong nanudlo sa mga tawo kon unsay buhaton sa Diyos sa pagsulbad sa kahimtang. Ang mga kamatuoran anaa sa imong kopya sa Bibliya. Aron matabangan ka sa pagsabot sa niining mga butanga, pakigkontak sa mga Saksi ni Jehova sa imong komunidad. Malipay sila sa pagtabang kanimo.

[Blurb sa panid 7]

Ang dugokan sa suliran: Ang dagkong mga kagamhanan walay pagsalig ug nahadlok sa usag usa

[Blurb sa panid 8]

Duolan sa 70 ka milyong tawo direktang nakigbahin sa nalangkit sa militar nga mga trabaho. Walay usa kanila nga saksi ni Jehova