Angay Bang Bawtismohan ang mga Masuso?
Dili man makasasalang tan-awon ang masuso. Apan kini maoy bahin niining karaan nang seremonyas sa paghugas sa sala. Tulo ka beses nga gitunglo sa padrino si Satanas ug ang iyang mga buhat. Dayon mikuha ang pari ug tulo ka gamayng sudlanan ug sa hinay mibubog tubig sa agtang sa bata sa tulo ka beses, nga nag-ingon, “Ako magabawtismo kanimo sa ngalan sa Amahan, ug sa Anak, ug sa Espiritu Santo.”
DUOLAN sa duha ka libo ka tuig nga ginabawtismohan ang mga masuso sa mga seremonyas nga sama niini. Batbaton kana sa mga ginikanan ingong makatandog kaayo nga kasinatian. Apan, makita ba kining batasana nga nagagikan sa Pulong sa Diyos? Giadmiter kini sa mga teologong Katoliko nga wala.—Tan-awa ang New Catholic Encyclopedia, Tomo 2, panid 69.
Basaha sa imong kaugalingon ang basahon sa Bibliya sa Buhat, ug imong makita dayon nga taliwala sa unang mga Kristohanon, ang bawtismo maoy alang lamang niadtong may katakos sa ‘pagkadungog ug sa pagdawat sa mga pulong’ nga may pagsabot ug sa ‘paghinulsol.’ (Buhat 2:14, 22, 38, 41, Douay Version) Kini maoy mga butang nga dili gayod mahimo sa masuso! Tinuod, naghisgot ang Bibliya sa tibuok panimalay, sama nianang kang Cornelio, nga gibawtismohan.a Bisan pa, ang bawtismo maoy alang lamang niadtong “makadungog sa pulong”—dili alang sa mga masuso.—Buhat 10:44-47.
Tradisyon sa Diyos o sa Tawo?
Dili makatudlo ug sumbanan sa Bibliya, ang Batikano miingon, “Ang batasan sa pagbawtismo sa mga masuso giisip nga lagda sa dugay na kaayong tradisyon.” Apan gihatag ba kining tradisyona ni Jesu-Kristo? Wala, kay ang bawtismo sa masuso miabot sa ulahing panahon human nangamatay ang mga apostoles. Sa kataposan sa ikaduhang siglo, ang amahan sa iglesya si Tertulian nangatarongan, “Pasagding ang [mga bata] mahimong mga Kristohanon kon arang na silang makaila kang Kristo.”
Apan, si apostol Pablo mipasidaan, nga moabot ra ang panahon nga “ang mga tawo magadumili sa pagpaminaw sa matarong nga doktrina.” (2 Timoteo 4:3, The New American Bible) Human nangamatay ang mga apostoles ug dili na makahimo sa ‘paglihok ingong pugong,’ ang dili-kasulatanhong mga batasan misugod sa pagsulod sa Kristohanong pagsimba. (2 Tesalonica 2:6) Lakip kanila mao ang bawtismo sa masuso. Apan ang bawtismo sa masuso wala mahimong lagda hangtod sa ikalimang siglo. Niadtong panahona usa ka mainit nga debate ang nahitabo nga nakabag-o sa Kakristiyanohan sa walay kataposan.
Nagsugod kini sa dihang ang Ingles nga mongheng ginganlag Pelagius miadto sa Roma. Nakurat sa pagkadaotan nga iyang nakita didto taliwala sa gitawag nga mga Kristohanon, giagda niining paria ang mga tawo nga mahimong “mas masingkamoton sa moral.” Ang tawo dili mabasol sa iyang mga kahuyangon diha sa ‘orihinal nga sala,’ miingon si Pelagius. “Ang tanang butang nga maayo ug daotan . . . ginahimo kanato, dili kay natawo uban kanato.” Ang doktrina ni Pelagius nahimo dayong dugokang ulohan sa Kakristiyanohan.
Apan wala kadto magdugay. Gilantaw sa mga lider sa iglesya kining pagsalikway sa ‘orihinal nga sala’ ingong supak nga doktrina sa iglesya. Ug si Pelagius wala makamatikod nga nahimo siyang kasangkapan nila tungod sa pagdapig sa popular niadto nga batasan—ang bawtismo sa masuso. Nakita sa obispong ginganlag Augustine nga kini nagkasumpaki. ‘Kon bawtismohan ang mga masuso,’ nangatarongan si Augustine, ‘komusta kadtong walay bawtismo?’ Ang daw makataronganong konklusyon mao nga ang mga masuso silotan sa kalayo sa impiyerno tungod kay sila walay bawtismo. Kay nalig-on kining bahina, nakapunto si Augustine: Sanglit ang walay bawtismong mga masuso mag-antos sa silot, nan unsa pay katarongan niini kondili ang ‘orihinal nga sala’?
Napukan ang doktrina ni Pelagius. Ang konselyo sa iglesya sa Cartago nagpahayag nga ang mga doktrina ni Pelagius supak sa doktrina sa iglesya. Ang ‘orihinal nga sala’ nahimong dakong bahin sa Katolisismo sama sa pangompisal. Ug ang iglesya karon giagak sa dalan sa pagpaugda sa pagkabig sa masa—nga sa kasagaran pinugos—sa pagluwas sa mga tawo gikan sa ‘mga kalayo sa impiyerno.’ Ang bawtismo sa masuso nga usa ka popular nga batasan nahimong opisyal nga kasangkapan sa kaluwasan, usa ka kasangkapan nga gipanunod sa Protestantismo.
‘Sa Ngilit sa Impiyerno’
Ang doktrina ni Augustine nakabangon ug pila ka malisod nga mga pangutana: Sa unsang paagi ang Diyos sa gugma magpaantos sa walay salang mga masuso diha sa impiyerno? Ang walay bawtismong mga masuso makadawat bag samang silot nianang sa kubalang mga makasasala? Nalisdan ang mga teologo sa pagtubag niini. Miingon ang Katolikong pari si Vincent Wilkin: “Ang uban nagtuo nga ang walay bawtismong mga masuso nag-antos sa bug-os nga kabangis sa mga kalayo sa impiyerno, ang uban nagtuo nga dili sila lamyon sa mga kalayo kondili painitan lamang sa usa ka temperatura nga didto pasakitan sila; ang uban nagtuo nga diyutay lamang ang kasakit nila diha sa impiyerno . . . Nagtuo usab ang uban nga atua na sila sa paraiso sa yuta.”b
Apan, ang labing inilang teoriya sa tanan mao nga ang mga kalag sa walay bawtismong mga masuso atua sa limbo. Sa literal nagkahulogan kining “ngilit” (sama sa ngilit, o sidsid, sa sinena) ug nagbatbat ug lugar nga ginaingong nagbarog sa mga ngilit sa impiyerno. Alang sa mga teologo, ang limbo maoy usa ka kombinyenteng ideya. Gibag-o niini ang makalilisang nga talan-awon sa nag-antos nga mga masuso.
Apan sama sa tanang hinimog tawo nga teoriya, may mga suliran ang limbo. Nganong wala kini hisgoti sa Kasulatan? Ang mga masuso makagula ba sa limbo? Ug nganong moadto pa man gayod ang inosenteng mga masuso? Busa masabot, ang iglesya mopahayag nga ang limbo “dili usa ka opisyal nga doktrinang Katoliko.”c—New Catholic Encyclopedia.
Ang Debate Napukaw Pag-usab
Sa dugayng kasiglohan gituohan sa mga Katoliko ang pagtulon-an ni Augustine ug ‘ginaprotektahan sa limbo’ ang ilang mga anak pinaagi sa bawtismo. Apan, sukad sa katuigang 1950 dihay dramatikong pagbalik sa debate sa bawtismo sa masuso. Misugod ang mga iskolar nga mga Katoliko sa pagpahayag ug seryosong mga pagduhaduha nga Biblikanhon ang maong batasan. Ang uban miadter nga dili nila madawat ang ideya ni Augustine bahin sa impiyerno ni ang limbo.
Sa sinugdan, ang konserbatibong mga lider sa iglesya midumili sa pagpangilabot. Sa 1951 si Papa Pio XII mipakigpulong sa usa ka grupo sa mga mananabang. Iyang gipasiugda pag-usab ang pagtuo nga “ang pagdawat sa grasya sa yugto sa kamatayon bug-os nga gikinahanglan alang sa kaluwasan,” iyang gidasig ang mga mananabang sa paghimo sa seremonyas sa bawtismo sa ilang kaugalingon kon mopatim-awng mamatay ang bag-ong natawong bata. “Ayaw gayod pakyasa pagbuhat kining malulutong serbisyo,” siya miawhag. Maingon man, sa 1958 miisyu ang Batikano ug hugot nga pasidaan nga “kinahanglang bawtismohan ang mga masuso sa labing madaling panahon kon mahimo.”
Bisan pa, miulbo pag-usab ang kontrobersiya sa iladong konselyo Batikano II. Sa katingalahang lihok, ang simbahan misulay sa pagsakay sa konserbatibo ug liberal nga mga baroganan. ‘Bug-os nga hinungdanon ang bawtismo alang sa kaluwasan,’ miingon ang konselyo. Apan, sa katingalahan, ang kaluwasan posible usab sa mga tawo nga “dili tungod sa ilang kasal-anan wala makahibalo sa ebanghelyo ni Kristo.”d
Sa pagpadayon, gibag-o sa iglesya ang seremonyas sa bawtismo sa masuso. Usa niini, may kapilian karon ang mga pari sa pagdumili sa bawtismo kon ang mga ginikanan sa bata dili makatuman sa saad sa pagmatuto kaniya ingong Katoliko. Ang iglesya ba sa kataposan mipalayo sa doktrina ni Augustine? Mao kanay pagtuo sa uban ug misugod sa pagduhaduha sa panginahanglan sa pagbawtismo sa masuso.
Dayon miisyu ang Batikano ug iyang “Lagda Bahin sa Bawtismo sa Masuso,” nga nag-ingon: “Ang Iglesya . . . walay laing nahibaloang paagi gawas sa bawtismo sa pagpaneguro sa pagsulod sa bata ngadto sa walay kataposang kalipay.” Gisugo ang mga obispo sa “pagpabalik sa naandang batasan niadtong kinsa . . . mibulag gikan niini.” Apan komusta ang mga masuso nga nangamatay nga walay bawtismo? “Gisalig na lamang sa Iglesya sila sa kaluoy sa Diyos.”
Bawtismo sa Masuso ug ang Imong Anak
Sa walay duhaduha, daghang sinserong mga Katoliko tinuod nga naglibog niining tanan. Sa gihapon, ang pila mibati nga, ang Katolikong doktrina, sa bawtismo labing menos naghatag sa bata ug maayong pagsugod kon bahin sa relihiyon. Apan tinuod ba kaha? Ang usa ka Katolikong inahan miingon: “Ako adunay duha ka gagmayng bata, ang duha bawtismado sa masuso pa, ug wala akoy nakita bisan tipik sa grasya diha kanila, kasukwahi hinoon ang akong nakita.”
Ang pagbawtismo sa gamayng bata dili makatabang kanila sa pag-ugmad ug pagtuo. Sa pagkatinuod, paglapas kini sa sugo ni Jesus: “Busa panglakaw kamo ug paghimog mga tinun-an [o, “paghimog mga magtutuon”] . . . sa pagbawtismo kanila.” (Mateo 28:19) Walay kahulogan ang bawtismo gawas kon may igong pangedaron ang usa nga mahimong tinun-an. Tinuod, “dugay na kaayong tradisyon” ang bawtismo sa masuso. Apan wala ba tungloha ni Jesus kadtong ‘naghimo sa pulong sa Diyos nga walay kapuslanan tungod sa ilang tradisyon’?—Mateo 15:6.
Busa, gidasig sa Bibliya ang mga ginikanan sa pagbansay sa mga anak sa espirituwal nga mga butang “gikan pa sa pagkamasuso.” (2 Timoteo 3:14-17) Sa ingon seryosong gidawat sa mga Saksi ni Jehova ang tambag sa Bibliya sa pagmatuto sa ilang mga anak “uban sa pagbansay ug sa pagpahamatngon ni Jehova.” (Efeso 6:4) Kasagaran ginahimo kini pinaagi sa pagsunod ug regular nga programa sa pagtuon sa Bibliya sa pamilya. Kining maong mga ginikanan nagtudlo sa ilang mga anak sa pakigbahin sa Kristohanong mga tigom. (Hebreohanon 10:24, 25) Ilang gidasig ang ilang mga anak sa paghimog “katilingbanong pagpahayag” sa ilang pagtuo. (Roma 10:10) Sa ulahi, ang ilang mga anak matandog sa paghimo sa ilang kaugalingong pagpahinungod kang Jehova nga Diyos ug sa pagpasimbolo niini pinaagi sa bawtismo sa tubig. Kasulatanhon kini ug mas makahuloganon ug matagbawon kay sa pagtan-aw ug pormalistikong seremonyas nga himoon diha sa dili-makasabot nga masuso.
Kon mamatay ang anak sa usa ka Kristohanon nga walay bawtismo, walay angay nga kahadlokan ang mga ginikanan nga masunog siya sa impiyerno o mahaadto sa limbo. Ang Bibliya nagtudlo nga ang patay walay panimuot. (Ecclesiastes 9:5, 10) Busa makahatag ug kalipay sa mga ginikanan ang saad ni Jesus nga “ang takna nagsingabot na nga ang tanan nga anaa sa handumanang lubnganan makadungog sa iyang tingog ug managpanggula” nga may palaabutong kinabuhi diha sa napasig-uling Paraiso. (Juan 5:28, 29; Lucas 23:43) Kining pinasukad sa Bibliya nga paglaom mas makapalipay kay sa usab-usab, ug makalibog—tawhanong mga tradisyon.
[Mga footnote]
a Usahay ang terminong “panimalay” sa Bibliya sa matin-aw wala maglakip sa mga masuso. Pananglitan, ang Tito 1:11 naghisgot sa mga apostata nga “nagpagubot sa tibuok panimalay.”—Tan-awa usab ang 1 Samuel 1:21, 22.
b Si Augustine mismo miingon nga ang walay bawtismong mga masuso “makaagi ug magaangaang silot sa tanan.”
c Sa mipahayag ang katigoman sa ika-18ng siglo nga ang limbo maoy “tinumotumo ni Pelagius,” miisyu si Papa Pio VI ug orden nga nagtunglo niadto nga katigoman nga erehes. Bisan ug dili bug-os nagpaluyo sa limbo, ang orden sa papa padayong nagpabuhi sa teoriya.
d Sumala sa Katolikong teologo nga si Tad Guzie ang bag-ong baroganan sa iglesya maoy usa ka “kataw-anan sakramentong binuang diin ang tubig sa bawtismo maoy hinungdanong unang ang-ang sa kaluwasan alang sa mga masuso, apan ang kataposang ang-ang sa mas sangkad nga kahikayan maoy alang sa uban.”
[Chart sa panid 7]
Hinungdanong mga Punto sa Kasaysayan sa Bawtismo sa Masuso
Petsa (K.P) Hitabo
c. 193 Nangatarongan si Tertullian sa bawtismo sa edad-edaran
253 Ang Konselyo sa Cartago mipahayag nga ‘kinahanglang bawtismohan dayon ang mga masuso’
412-417 Debate tali kang Pelagius ug Augustine bahin sa ‘orihinal nga sala’
417 Ang Konselyo sa Cartago mitunglo sa ideya ni Pelagius nga supak sa doktrina sa iglesya. Nahimong bahin sa Katolisismo ang bawtismo sa masuso
1201,1208 Ang Papa Inosente III misulat nga pabor sa bawtismo sa masuso
1545-1563 Ang Konselyo sa Trent mipahayag nga “tinunglo” ang tanang modumili sa bawtismo sa masuso
1794 Ang orden sa papa nga Auctorem Fidei nagtunglo sa Sinodo ni Jansen, nga nagtawag sa limbo nga supak nga doktrina sa iglesya
1951 Gipasiugda ni Papa Pio XII ang pagkahinungdanon sa bawtismo sa masuso pinaagi sa pagdasig sa mga mananabang sa paghimo sa seremonyas sa mga emerhensiya
1958 Misugo ang Batikano nga kinahanglang ‘bawtismohan ang masuso sa labing madaling panahon’
1963-1965 Misugo ang Ikaduhang Konselyo sa Batikano nga posible ang kaluwasan bisan walay bawtismo. Ang sugo sa seremonyas sa bawtismo sa masuso gibag-o
1980 Gilig-on pag-usab sa Batikano ang batasan sa bawtismo sa masuso, sa pag-ingon nga kini ‘walay nahibaloang paagi alang sa mga bata sa pagsulod sa walay kataposang kalipay’