Nagapamunga sa “Tanang Matang sa Pagkamaayo”
“Ang bunga sa kahayag nagaapil sa tanang matang sa pagkamaayo.”
1, 2. Unsang duha ka pundok ang naglungtad sukad pa sa karaang panahon, ug unsa ka lahi ang ilang mga kahimtang karong adlawa?
HUMAN sa rebelyon sa Eden, mga unom ka libo ka tuig kanhi, ug usab pagkatapos sa Lunop sa mga adlaw ni Noe, ang katawhan nabahin sa duha ka grupo, o mga organisasyon, ang usa gilangkoban sa mga tawo nga naningkamot sa pag-alagad kang Jehova, ang lain gilangkoban sa mga tawo nga nagsunod kang Satanas. Kini bang mga organisasyona naglungtad pa? Oo sila naglungtad pa! Gihisgotan ni propetang Isaias kining duha ka grupo ug gitagna ang ilang kahimtang sa atong panahon: “Tan-awa! ang kangitngit motabon sa yuta, ug ang mabaga nga kangitngit motabon sa mga katawhan; apan si Jehova mosidlak sa ibabaw nimo, ug ang iyang himaya makita ibabaw nimo.”—Isaias 60:1, 2.
2 Oo, ang kalainan niining duha ka organisasyon sama ka dako sa kalainan sa kangitngit ug sa kahayag. Ug sama nga ang sidlak sa kahayag makadani sa usa ka tawong nawala diha sa kangitngit, sa ingon ang kahayag nga gikan ni Jehova nagasidlak niining mangiob nga kalibotan nga nakadani sa minilyon sa mga tawong matarong ug kasingkasing ngadto sa organisasyon sa Diyos. Sama sa padayong giingon ni Isaias: “Ang mga nasod [ubang mga karnero] moduol sa imong kahayag, ug ang mga hari [dinihogang mga manunod sa Gingharian] moduol sa lamdag sa imong pagsubang.”—Isaias 60:3.
3. Sa unsang mga paagi gipasundayag sa mga Kristohanon ang himaya ni Jehova?
3 Sa unsang paagi ang katawhan ni Jehova nagpasundayag sa himaya ni Jehova? Alang sa usa ka butang, sila nagasangyaw sa maayong balita sa natukod nga Gingharian sa Diyos, ang langitnong Gingharian. (Marcos 13:10) Apan labaw pa niana, sila nagasundog kang Jehova, ang pangunang sulondan sa pagkamaayo, ug busa pinaagi sa ilang kagawian nakadani sa mga maaghop ngadto sa kahayag. (Efeso 5:1) Si Pablo miingon: “Kamo kaniadto diha sa kangitngit, apan karon kahayag na kamo tungod sa Ginoo. Paglakaw kamo ingong mga anak sa kahayag.” Siya mipadayon: “Ang bunga sa kahayag nagaapil sa tanang matang sa pagkamaayo ug pagkamatarong ug kamatuoran. Padayon kamo sa pagtinguha kon unsa ang makapahimuot sa Ginoo; ug ayaw na kamo pakig-ambit sa dili-mabungahong mga buhat nga iya sa kangitngit.” (Efeso 5:8-11) Unsay gipasabot ni Pablo sa “tanang matang sa pagkamaayo”?
4. Unsa ang pagkamaayo, ug sa unsang paagi makita kini diha sa mga Kristohanon?
4 Sumala sa gipakita sa among nag-una nga artikulo, ang pagkamaayo maoy kalidad o kahimtang sa labing maayong kinaiya ug labing maayong gawi. Si Jesus miingon nga si Jehova lamang ang labing maayo sa bug-os nga diwa. (Marcos 10:18) Bisan pa, ang usa ka Kristohanon makasundog kang Jehova pinaagi sa pag-ugmad sa pagkamaayo nga usa ka bunga sa espiritu. (Galacia 5:22) Mikomento mahitungod sa a·ga·thosʹ, ang Gregong pulong alang sa “maayo,” ang Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words nag-ingon, “[Kini] naghubit nianang pulonga, nga tungod kay maayo ang kinaiya ug hiyas niini, mapuslanon ang bunga niini.” Ang usa ka Kristohanon nga nagaugmad sa pagkamaayo mahimong maayo ug mobuhat ug maayo. (Itandi ang Deuteronomio 12:28.) Iyang likayan usab ang mga butang nga kaatbang sa pagkamaayo, “ang dili-mabungahong mga buhat nga iya sa kangitngit.” Ang lainlaing paagi nga ikapakita sa usa ka Kristohanon ang kaayo diha sa iyang batasan mao ang ‘mga matang sa pagkamaayo’ nga gihisgotan ni Pablo. Unsa ang pipila niini?
“Padayon sa Pagbuhat ug Maayo”
5. Unsa ang usa ka matang sa pagkamaayo, ug nganong angay ugmaron kini sa usa ka Kristohanon?
5 Gipunting ni Pablo ang usa niini diha sa iyang sulat ngadto sa mga taga Roma. Naghisgot mahitungod sa pagpasakop sa “labawng mga awtoridad,” siya miingon: “Nan, ikaw ba dili malisang sa awtoridad? Padayon sa pagbuhat ug maayo, ug ikaw madayeg gikan niana.” Ang “maayo” nga iyang gihisgotan mao ang pagtuman sa mga balaod ug mga kahikayan sa sekular nga mga awtoridad. Nganong magpasakop ang mga Kristohanon kanila? Aron malikayan ang wala-kinahanglanang kasungian uban sa mga awtoridad, sa ingon nameligrong mapahamtangan ug silot ug—labing hinungdanon—aron maampingan ang mahinlong tanlag atubangan sa Diyos. (Roma 13:1-7) Samtang nagaamping sa iyang pangunang pagkamasinugtanon kang Jehova, ang usa ka Kristohanon ‘nagahimaya sa hari,’ dili sa pag-alsa batok sa awtoridad nga gitugotan ni Jehova sa paglungtad. (1 Pedro 2:13-17) Niining paagiha, ang mga Kristohanon maoy maayong mga silingan, maayong mga lungsoranon, ug maayong mga sulondan.
Mahunahunaon sa Uban
6. (a) Unsa ang laing bahin sa pagkamaayo? (b) Kinsa ang gihisgotan sa Bibliya nga takos sa atong pagtagad?
6 Ang pagkamaayo ni Jehova gipakita sa iyang pagtagana alang sa tanang molupyo sa yuta ug “ulan gikan sa langit ug panahong mabungahon.” Kini misangpot ug ‘kabuhong sa pagkaon ug sa kalipay’ ug nagapakita kaniya nga tinuod gayod siya nga usa ka mahunahunaong Diyos. (Buhat 14:17) Kita makasundog kaniya niining bahina pinaagi sa pagpakitag konsiderasyon sa uban diha sa gamay ug dakong paagi. Alang kang kinsa, ilabina? Ilabinang gihisgotan ni Pablo ang mga ansiano, “kinsa nagapangabudlay diha kaninyo ug nagapangulo kaninyo diha sa Ginoo ug nagatambag kaninyo.” Iyang giawhag ang mga Kristohanon sa paghatag kanila ug “linain nga pagkamahunahunaon uban sa gugma tungod sa ilang buhat.” (1 Tesalonica 5:12, 13) Sa unsang paagi atong mahimo kini? Pinaagi sa bug-os nga pakigkooperar kanila—pananglitan, pinaagi sa pakigbahin sa gikinahanglang buluhaton diha sa Kingdom Hall. Bisan kita libreng makaduol kanunay sa mga ansiano sa pagpangayog tabang kon gikinahanglan, kita dili angay nga magmapangitaon. Hinunoa, kon may mahimo kita, kita maningkamot nga mogaan ang luwan niining kugihang mga magbalantay, diin ang kadaghanan kanila adunay mga kaakohan sa pamilya dugang pa sa ilang mga katungdanan sa kongregasyon.
7. Sa unsang mga paagi atong ikapasundayag ang pagkamahunahunaon sa mga tigulang?
7 Ang mga tigulang sa pisikal takos usab sa atong mahunahunaong pagtagad. Ang usa ka espisipikong sugo sa Moisesnong Kasugoan mao: “Sa atubangan sa ulo nga ubanon magatindog ka, ug hatagig mahunahunaong pagtagad ang tawo nga tigulang, ug kahadlokan mo ang Diyos. Ako mao si Jehova.” (Levitico 19:32) Sa unsang paagi ipakita kini nga pagkamahunahunaon? Ang mga batan-on tingali motanyag sa pagtabang kanila sa pagpamalit o sa ubang mga trabaho. Susihon sa mga ansiano kon may mga tigulang ba nga nagkinahanglag tabang aron makatambong sa mga tigom. Diha sa mga asembliya, dili itulod sa mga batan-on, himsog nga mga indibiduwal ang hinay ug lihok nga mga tigulang diha sa dili-mapailobong pagsulay nga makauna ug agi, ug sila mopailob kon ang usa ka tigulang dugay nga makalingkod o makakuhag pagkaon.
8. Sa unsang paagi atong ikapakita ang pagkamahunahunaon ngadto sa laing takos nga pundok nga gihisgotan diha sa Bibliya?
8 Gihisgotan sa salmista ang laing grupo nga nagkinahanglag mahunahunaong pagtagad. “Malipayon siya nga nagahunahuna sa kabos.” (Salmo 41:1) Tingali sayon lang nga ikapakita ang pagkamahunahunaon diha sa mga prominente o sa dato, apan komusta ang kabos? Ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nagpakita nga ang pagpakitag samang pagkamahunahunaon niining mga tawhana maoy usa ka pagsulay sa atong pagkamatarong ug Kristohanong gugma. Hinaot makapasar kita niining pagsulaya pinaagi sa pagkahimong mahunahunaon sa tanan bisan unsa pay ilang mga kahimtang.—Filipos 2:3, 4; Santiago 2:2-4, 8, 9.
“Padayon sa Pagkamaluloy-on”
9, 10. Nganong angay magmaluloy-on ang mga Kristohanon, ug sa unsang paagi kining matanga sa pagkamaayo ikapakita?
9 Ang laing matang sa pagkamaayo makita diha sa pipila ka sambingay ni Jesus. Diha sa usa niini, nag-asoy si Jesus mahitungod sa usa ka Samarianhon nga nakakitag usa ka tawo nga gitulisan, gibun-og pag-ayo, ug gibiyaan nga nagbuy-od sa dalan. Usa ka Levihanon ug usa ka saserdote nga nakaagi sa tawong nasamdan, wala motabang kaniya. Apan mihunong ang Samarianhon ug gitabangan siya, mihimo ug labaw pa kay sa madahom ni bisan kinsa. Ang sugilanon sagad gitawag ang sambingay sa Maayong Samarianhon. Unsang matanga sa pagkamaayo ang gipakita sa Samarianhon? Kaluoy. Sa dihang gipangutana ni Jesus ang iyang mga mamiminaw sa pag-ila kon kinsa ang tinuod nga silingan sa tawong nasamdan, ang hustong tubag gihatag: “Kadtong naluoy kaniya.”—Lucas 10:37.
10 Ang maluloy-ong mga Kristohanon nagasundog kang Jehova, nga mahitungod kaniya si Moises miingon sa mga Israelinhon: “Si Jehova nga imong Diyos maoy maluloy-on nga Diyos. Dili siya mobiya kanimo o magalaglag kanimo o makalimot sa iyang pakigtugon sa inyong mga amahan nga iyang gipanumpa kanila.” (Deuteronomio 4:31) Gipakita ni Jesus kon sa unsang paagi ang kaluoy sa Diyos angay makaapektar kanato: “Magmaluloy-on kamo, maingon nga maluloy-on man ang inyong Amahan.” (Lucas 6:36) Sa unsang paagi kita makapakitag kaluoy? Sumala sa gipaila sa sambingay ni Jesus, ang usa ka paagi mao ang pagkaandam sa pagtabang sa atong isigkatawo, bisag mohatag kinig kapeligrohan o kahasol. Ang maayong tawo dili magpalabay sa pag-antos sa iyang igsoon kon siya makaarang sa pagbuhat may labot niana.—Santiago 2:15, 16.
11, 12. Sumala sa sambingay ni Jesus mahitungod sa mga ulipon, unsay nag-apil sa kaluoy, ug sa unsang paagi atong ikapasundayag kini karong adlawa?
11 Laing sambingay ni Jesus nagpakita nga ang maluloy-ong pagkamaayo nag-apil sa pagkaandam sa pagpasaylo sa uban. Nag-asoy siya mahitungod sa usa ka ulipon nga nakautang sa iyang agalon ug napulo ka libong talanton. Wala makabayad, nagpakiluoy ang ulipon, ug malulutong gipasaylo ang utang niya sa iyang agalon nga 60,000,000 ka denario. Apan ang maong ulipon milakaw ug nakasugat ug laing ulipon nga nakautang kaniyag usa ka gatos ka denario. Walay kaluoyng gipabilanggo sa gipasaylong ulipon ang tawong nakautang kaniya hangtod nga siya makabayad. Matin-aw, ang walay kaluoyng ulipon dili usa ka maayong tawo, ug sa dihang nadunggan sa agalon ang nahitabo, iyang gipapanubag siya.—Mateo 18:23-35.
12 Kita samag kahimtang sa gipasaylong ulipon. Pinaagi sa halad ni Jesus, gipasaylo ni Jehova ang atong dakong utang nga sala. Nan, angay gayod nga andam kitang mopasaylo sa uban. Si Jesus miingon nga angay kitang andam sa pagpasaylo “hangtod sa kapitoan ka pito,” sa ato pa walay kinutoban. (Mateo 5:7; 6:12, 14, 15; 18:21, 22) Busa, ang usa ka maluloy-ong Kristohanon dili maghambin ug kasuko o modumili sa pakigsulti sa kaubang Kristohanon tungod sa dili maayong buot. Ang maong kakulag kaluoy dili timaan sa usa ka Kristohanong pagkamaayo.
Mahinatagon ug Maabiabihon
13. Unsa pay naapil sa pagkamaayo?
13 Ang pagkamaayo gipakita usab pinaagi sa pagkamahinatagon ug pagkamaabiabihon. Diha sa usa ka okasyon usa ka batan-ong lalaki miduol kang Jesus nga nangayog tambag. Siya miingon: “Magtutudlo, unsa bay maayong buhaton ko aron makabaton ako ug kinabuhing walay kataposan.” Giingnan siya ni Jesus nga kinahanglang bantayan gayod niya kanunay ang kasugoan sa Diyos. Oo, ang pagbantay sa mga sugo ni Jehova maoy usa ka bahin sa pagkamaayo. Ang batan-on nagtuo nga gihimo na niya kini sa labing maayo nga iyang maarangan. Matin-aw, alang sa iyang mga silingan maayo na siyang tawo, apan iyang gibati nga may nakulang kaniya. Busa si Jesus miingon: “Kon ikaw buot mamahingpit, lumakaw ka ug ibaligya ang imong kabtangan ug ang halin ihatag sa mga kabos ug mabatonan mo ang bahandi didto sa langit, ug sumunod ka kanako.” (Mateo 19:16-22) Ang batan-ong lalaki milakaw nga masulob-on. Siya dato kaayo. Kon gisunod pa niya ang tambag ni Jesus, iyang ikapakita unta nga siya dili materyalistiko. Ug siya nakahimo unta ug maayong buhat sa tinuod nga pagkamahinatagon nga walay kahakog.
14. Unsang maayong tambag ang gihatag ni Jehova ug Jesus mahitungod sa pagkamahinatagon?
14 Giawhag ni Jehova ang mga Israelinhon nga magmahinatagon. Pananglitan, atong mabasa: “Hatagi ang [imong kabos nga silingan] sa walay daghang langas, ug ang imong kasingkasing dili maghinakog sa diha nga magahatag kaniya, tungod kay mahitungod niining buhata panalanginan ikaw ni Jehova nga imong Diyos sa tanan mong buhat, ug sa tanan mo nga pagabuhaton.” (Deuteronomio 15:10; Proverbio 11:25) Si Jesu-Kristo mismo nag-awhag sa pagkamahinatagon: “Bansaya ang paghatag, ug kamo pagahatagan. Ang takos nga pinaugdo, dinasok, ug tinantan, ug magaawas.” (Lucas 6:38) Dugang pa, si Jesus mismo mahinatagon kaayo. Sa usa ka okasyon, nagplano siyang mopahulay makadiyut. Nahibaloan sa mga tawo kon hain siya ug miduol sila kaniya. Si Jesus sa mahinatagon nakalimot mahitungod sa pagpahulay ug nagsakripisyo sa kaugalingon alang sa mga tawo. Sa ulahi, iyang gipakita ang talagsaong pagkamaabiabihon sa pagtaganag pagkaon alang sa maong panon sa mga tawo.—Marcos 6:30-44.
15. Sa unsang paagi ang mga tinun-an ni Jesus naghatag ug usa ka maayo kaayong sulondan sa pagpakitag pagkamahinatagon?
15 Masinundanon sa tambag ni Jehova ug Jesus, ang kadaghanan sa mga disipulo ni Jesus ilado sa pagkamahinatagon ug pagkamaabiabihon. Sa unang mga adlaw sa Kristohanong kongregasyon, dakong gidaghanon niadtong nangabot aron sa pagsaulog sa Pentekostes 33 K.P. nakadungog sa pagsangyaw sa mga apostoles ug nahimong mga magtutuo. Nagpabilin bisan human na ang piyesta aron makakat-on pa ug dugang, nahutdan silag pagkaon. Busa, gibaligya sa lokal nga mga magtutuo ang ilang kabtangan ug giamot ang salapi aron may makaon ang ilang bag-ong mga igsoon aron sila mahimong labi pang malig-on sa pagtuo. Pagkadalayegon nga pagkamahinatagon!—Buhat 4:32-35; tan-awa usab ang Buhat 16:15; Roma 15:26.
16. Pagngalan ug pila ka paagi nga kita karon mahimong maabiabihon ug mahinatagon?
16 Karon, ang samang samag-Kristo nga pagkamahinatagon makita sa dihang ang mga Kristohanon moamot ug panahon ug salapi sa ilang lokal nga mga kongregasyon ug sa tibuok-kalibotang buluhatong pagsangyaw. Makita kini kon sila motabang sa mga igsoon nga nag-antos gikan sa kinaiyanhong katalagman o gubat. Kini ipakita sa dihang atimanon ang magtatan-aw sa sirkito sa panahon sa iyang regular nga pagduaw. O sa dihang ang “mga batang lalaki nga ilo sa amahan” (ug mga batang babaye nga ilo sa amahan) mahinatagong dapiton sa pakigbahin sa kalingawan ug sa mga pagtuon sa Bibliya duyog sa ubang Kristohanong mga pamilya, kini usab maoy pagkamaabiabihon, usa ka kapasundayagan sa Kristohanong pagkamaayo.—Salmo 68:5.
Pagsulti sa Tinuod
17. Nganong usa ka hagit ang pagsulti sa tinuod karong adlawa?
17 Sa dihang gihubit ni Pablo ang bunga sa kahayag, iyang gilangkit ang pagkamaayo sa pagkamatarong ug kamatuoran, ug husto ang pag-ingon nga ang pagkamatinud-anon maoy laing matang sa pagkamaayo. Ang maayong tawo dili mamakak. Apan, ang pagsulti sa tinuod maoy usa ka linain nga hagit karong adlawa tungod kay kaylap ang pagpamakak. Daghang indibiduwal mamakak inigsulat nila sa ilang balayranang buhis. Ang mga empliyado mamakak mahitungod sa trabahong ilang ginabuhat. Ang mga estudyante mangopya sa ilang mga leksiyon ug sa eksamin. Ang mga negosyante mamakak kon maghimog kasabotan sa negosyo. Ang mga bata mamakak aron makaikyas sa silot. Ang mga tiglibak mamakak sa pagdaot sa dungog sa uban.
18. Unsay paglantaw ni Jehova sa mga bakakon?
18 Ang pagpamakak dulumtanan kang Jehova. Apil sa ‘pito ka butang’ nga iyang gidumtan mao ang “dila nga bakakon” ug “usa ka bakakon nga saksi nga nagapamulong ug mga bakak.” (Proverbio 6:16-19) “Ang tanang bakakon” gilista uban sa mga talawan, mga mamumuno, ug mga makihilawason, kinsa walay dapit sa bag-ong kalibotan sa Diyos. (Pinadayag 21:8) Lain pa, ang sambingay nagtug-an kanato: “Kadtong nagalakat sa iyang pagkatul-id nahadlok kang Jehova, apan kadtong baliko sa iyang mga dalan nagatamay Kaniya.” (Proverbio 14:2) Ang usa ka bakakon baliko sa iyang mga dalan. Busa, ang usa ka bakakon mopakitag pamatuod nga nagatamay kang Jehova. Pagkamakalilisang nga hunahuna! Mosulti gayod kita kanunay sa tinuod, bisag mosangpot kini sa pagdisiplina kanato o kapildihan sa pinansiyal. (Proverbio 16:6; Efeso 4:25) Kadtong mosulti sa tinuod nagsundog kang Jehova, “ang Diyos sa kamatuoran.”—Salmo 31:5.
Ugmara ang Pagkamaayo
19. Unsa usahay ang makita diha sa kalibotan, nga nagpabanaag sa kadungganan sa Maglalalang?
19 Kini maoy pipila lamang sa ‘mga matang’ sa pagkamaayo nga angay ugmaron sa usa ka Kristohanon. Tinuod nga ang mga tawo sa kalibotan nagpakitag pagkamaayo. Ang uban maabiabihon, pananglitan, ug ang uban maluloy-on. Sa pagkamatuod, ang nagpahimo sa sambingay sa Maayong Samarianhon nga talagsaon kaayo mao nga nag-asoy si Jesus mahitungod sa usa ka dili-Hudiyo nga nagpakitag kaluoy samtang ang mga tigulang sa Jerusalem wala magpakitag kaluoy. Usa gayod ka pasidungog sa Maglalalang sa tawo nga ang maong mga hiyas makita gihapon sa kinaiyanhon diha sa pipila ka tawo bisan human sa unom ka libo ka tuig sa pagkadili-hingpit.
20, 21. (a) Nganong ang Kristohanong pagkamaayo lahi gikan sa bisan unsang pagkamaayo nga makita sa mga tawo sa kalibotan? (b) Sa unsang paagi maugmad sa usa ka Kristohanon ang pagkamaayo, ug nganong magmakugihon kita sa pagbuhat niini?
20 Bisan pa, alang sa mga Kristohanon ang pagkamaayo maoy labaw pa kay sa usa lamang ka hiyas nga mahimong mabatonan o dili. Kini maoy usa ka hiyas nga angay nilang ugmaron sa tanang bahin niini, sanglit sila kinahanglan man nga mahimong mga magsusundog sa Diyos. Sa unsang paagi kini mahimo? Ang Bibliya nagtug-an kanato nga kinahanglan magtuon kita sa pagkamaayo. “Tudloi ako ug kaayo,” miampo ang salmista ngadto sa Diyos. Sa unsang paagi? “Kay mituo ako sa imong mga sugo.” Siya midugang: “Ikaw maayo ug nagabuhat sa maayo. Tudloi ako sa imong kabalaoran.”—Salmo 119:66, 68.
21 Oo, kon atong makat-onan ang mga sugo ni Jehova ug bantayan kana, atong maugmad ang pagkamaayo. Hinumdomi kanunay nga ang pagkamaayo maoy bunga sa espiritu. Kon mangita kita kang Jehova pinaagi sa pag-ampo, panag-uban, ug pagtuon sa Bibliya, nan kita matabangan gayod nga maugmad kining hiyasa. Dugang pa, ang pagkamaayo gamhanan. Dag-on pa gani niini ang daotan. (Roma 12:21) Nan, pagkahinungdanon nga mobuhat kita ug maayo ngadto sa tanan, ilabina sa atong Kristohanong mga igsoon. (Galacia 6:10) Kon atong buhaton kini, usa kita nga makatagamtam sa “himaya ug dungog ug kalinaw” nga gisaad ngadto sa “tanan nga nagabuhat ug maayo.”—Roma 2:6-11.
Makatubag Ka Ba?
◻ Sa unsang paagi makapadayon kita sa pagbuhat ug maayo maylabot sa labaw nga mga awtoridad?
◻ Kinsa, taliwala sa uban, ang takos sa atong mahunahunaong pagtagad?
◻ Sa unsang mga paagi ang kaluoy mopadayag sa kaugalingon?
◻ Unsang mga buhat sa pagkamahinatagon ug pagkamaabiabihon ang nagtimaan sa mga Kristohanon karong adlawa?
◻ Sa unsang paagi maugmad ang pagkamaayo?
[Hulagway sa panid 20]
Ang pagkamahunahunaon sa uban maoy usa ka bahin sa pagkamaayo
[Hulagway sa panid 23]
Ingong Dakong Magtutudlo, si Jesus dagayang mihatag sa iyang kaugalingon