Masulbad ba Nato ang Gubat ug Panag-away?

PAGSULBAD SA KALISOD SA EKONOMIYA

Tumong: Pagtabang sa mga tawo nga moarang-arang ang ilang kahimtang sa kinabuhi ug masolusyonan ang kapobrehon ug kalisod sa ekonomiya, nga usa sa mga hinungdan sa gubat ug panag-away.

Limitasyon: Kinahanglang bag-ohon sa gobyerno ang ilang paagi sa paggamit sa kuwarta. Niadtong 2022, mga 34.1 billion dollars (U.S.) ang nagasto sa tibuok kalibotan sa pagtabang sa mga tawo nga naglisod ug nag-antos sa kapobrehon. Pero ang tinuod, 0.4 porsiyento ra na sa mga nagasto sa gubat niana pong tuiga.

“Dako kaayo tag gasto sa pagtabang sa mga naapektohan sa gubat ug panag-away kay sa paghimog mga paagi nga masolusyonan ni ug makab-ot ang kalinaw.”—António Guterres, secretary-general sa United Nations.

Ang giingon sa Bibliya: Ang gobyerno sa tawo ug ang ilang mga organisasyon makatabang sa mga pobre, pero dili gyod ni bug-os makasulbad sa kapobrehon.—Deuteronomio 15:11; Mateo 26:11.

PAGHIMOG KASABOTAN

Tumong: Malikayan o masulbad ang panag-away sa malinawong paagi. Himoon ni pinaagig kasabotan nga makahatag ug kaayohan sa duha ka partido.

Limitasyon: Ang usa o ang ubang partido dili tingali mouyon, mosugot, o motuman sa sabot. Tungod ana, dili kaayo lig-on ang ilang gikasabotan ug dali ra ning mapakyas.

“Dili pirmeng maayog resulta ang paghimog kasabotan. Usahay ang gihimong kasabotan aron mahunong ang gubat dili tingali patas, maong moresulta na hinuon nig mas grabeng panag-awayay sa umaabot.”—Raymond F. Smith, American Diplomacy.

Ang giingon sa Bibliya: Angayng tinguhaon sa mga tawo ang pakigdait. (Salmo 34:14) Pero daghan karon ang “dili maunongon, . . . dili ikasabot, [ug] traydor.” (2 Timoteo 3:​1-4) Tungod ani nga mga kinaiya, ang mga lider sa politika nga maayo untag intensiyon dili gihapon makasulbad sa mga panag-away.

PAGWALA SA MGA ARMAS UG HINAGIBAN SA GUBAT

Tumong: Pagwala o pagmenos sa gidaghanon sa armas, ilabina ang nukleyar, kemikal, ug uban pang hinagiban nga makapatay ug daghan kaayong tawo.

Limitasyon: Sagad dili gustong isurender sa mga nasod ang ilang mga hinagiban kay mahadlok silang mawad-an ug gahom o depensa. Pero bisag wad-on ang mga armas, dili gihapon ni makasulbad sa mga hinungdan sa panag-away ug gubat.

“Sa hinapos sa cold war, daghan ang gihimong kasabotan ug panaad nga wagtangon ang mga armas, pero wala ni matuman. Apil unta ani ang paghimog praktikal nga mga paagi aron mamenosan ang kapeligrohan, malikayan ang panag-away sa mga nasod, ug mahimong mas luwas puy-an ang atong kalibotan.”—“Securing Our Common Future: An Agenda for Disarmament.”

Ang giingon sa Bibliya: Ang mga tawo kinahanglang mohunong sa paggamit ug mga armas sa pagpakiggubat, ug angay nilang “himoong mga punta sa daro” ang ilang mga espada. (Isaias 2:4) Pero di pa gihapon ni igo aron mahunong ang mga gubat, kay ang kapintasan magsugod sa kasingkasing sa tawo.—Mateo 15:19.

PAGPAKIG-ALYANSA SA MGA NASOD

Tumong: Ang magkaalyadong mga nasod magkahiusa sa pagdepensa sa usag usa kon naay makig-away nila. Naghunahuna sila nga ang ilang mga kaaway mahadlok nga makiggubat nila kay naa silay mga kaalyado nga andam motabang ug molaban nila.

Limitasyon: Naay mga nasod nga dili mahadlok moatake sa ubang nasod bisag naa ni mga kaalyado. Ang magkaalyado nga mga nasod dili pod pirmeng motuman sa ilang mga gikasabotan. Ug usahay, dili sila magkasinabot kon unsay ilang buhaton ug kon kanus-a nila depensahan ang ilang kaalyado.

“Bisag ang pagdepensa sa kaalyadong mga nasod . . . gipasiugda pag-ayo sa League of Nations Covenant ug giisip nga importanteng bahin sa United Nations Charter, napakyas gyod gihapon ni.”—“Encyclopedia Britannica.”

Ang giingon sa Bibliya: Sagad naa gyoy kaayohan kon daghan ang magtinabangay. (Ecclesiastes 4:12) Pero ang gobyerno ug ang mga organisasyon sa tawo dili gyod makahatag ug tinuod nga kalinaw ug kasegurohan. “Ayaw saligi ang mga pangulo kay mga tawo lamang sila ug dili makaluwas kanimo. Mopauli sila sa yuta inigkamatay nila; nianang adlawa matapos ang tanan nilang mga laraw.”—Salmo 146:​3, 4, Maayong Balita Biblia.