Ang Kristohanong Banay Motabang sa mga Tigulang

“Ayaw ako isalikway sa panahon sa pagkatigulang; sa diha nga ang akong kusog maluya na, ayaw ako pagbiyai.”​—SALMO 71:9.

1. Sa unsang paagi gitagad ang mga tigulang sa daghang kultura?

“ANG mga surbi nagpaila nga duolag unom sa pito (86%) sa dinagmalang mga tigulang gipasipad-an sa kaugalingon nilang mga banay,” matud sa The Wall Street Journal. Ang magasing Modern Maturity mipahayag: “Ang pagdagmal [pagmaltratar] sa mga tigulang mao lang ang kinaulahiang [kapintasan sa banay] nga gibutyag sa mga mantalaan sa nasod.” Oo, ang mga tigulang sa daghang kultura nahimong mga biktima sa hilabihang pagdagmal ug pagpasagad. Sa pagkatinuod ang atoa maoy panahon sa dihang daghan maoy “mahigugmaon sa kaugalingon, . . . dili-mapasalamaton, dili-maunongon, walay gugma nga kinaiya.”​—2 Timoteo 3:1-3.

2. Sumala sa Hebreohanong Kasulatan, unsay pag-isip ni Jehova sa mga tigulang?

² Apan, dili kana ang paagi sa pagtratar sa mga tigulang sa karaang Israel. Ang Kasugoan nagpahayag: “Sa atubangan sa buhok nga ubanon angay kang motindog, ug kinahanglang magpakita kag konsiderasyon sa pagkatawo sa usa ka lalaking tigulang, ug kinahanglang mahadlok ka sa imong Diyos. Ako mao si Jehova.” Ang basahon sa dinasig maalamong mga proverbio nagtambag kanato: “Pamatia ang imong amahan nga nagpahinabo sa imong pagkatawo, ug ayaw pagtamaya ang imong inahan kong siya matigulang na.” Kini nagsugo: “Anak ko, pamatia ang pahamangno sa imong amahan, ug ayaw isalikway ang kasugoan sa imong inahan.” Ang Moisesnong Kasugoan nagtudlo nga tahoron ug tamdon ang mga tigulang nga lalaki ug babaye. Tin-aw, si Jehova nagtinguha nga pasidunggan ang mga tigulang.​—Levitico 19:32; Proverbio 1:8; 23:22.

Pag-atiman sa mga Tigulang sa Kapanahonan sa Bibliya

3. Giunsa pagpakita ni Jose ang kaluoy alang sa iyang tigulang nang amahan?

³ Ang pagtahod angay ipakita dili lang sa mga pulong apan sa may-konsiderasyong mga buhat usab. Si Jose nagpakitag dakong kaluoy sa iyang tigulang nga amahan. Gusto niya nga si Jacob mohimo sa panaw gikan sa Canaan paingon sa Ehipto, usa ka gilay-on nga kapig 300 kilometros. Busa si Jose nagpadala kang Jacob ug “napulo ka asno nga laki nga giluwanan ug maayong mga butang sa Ehipto ug napulo ka asno nga baye nga giluwanan sa trigo ug tinapay ug pagkaon alang sa iyang amahan sa dalan.” Sa pag-abot ni Jacob sa Goshen, si Jose miadto kaniya ug “dihadiha migakos sa iyang liog ug mihilak ibabaw sa iyang liog nga balikbalik.” Gipadayag ni Jose ang lalom nga gugma sa iyang amahan. Makapadasig gayod nga panig-ingnan sa pagkamabalak-on sa mga tigulang!​—Genesis 45:23; 46:5, 29.

4. Nganong si Ruth usa ka maayong panig-ingnan nga pagasundon?

⁴ Ang laing matahom nga sulundan sa pagkamaluloton alang sa mga tigulang mao si Ruth. Bisan pag Hentil, siya miunong sa iyang tigulang, Hudiyang ugangang biyuda, si Naomi. Siya mibiya sa iyang kaugalingong katawhan ug miatubang sa riyesgo sa pagkadili makakaplag ug laing bana. Sa dihang giawhag siya ni Naomi nga mobalik ngadto sa iyang kaugalingong katawhan, si Ruth mitubag pinaagi sa pipila sa labing matahom nga mga pulong sa Bibliya: “Ayaw ako paghangyoa sa pagbiya kanimo, sa pagsibog sa pag-uban kanimo; kay bisan asa ikaw moadto ako moadto, ug bisan asa ikaw mopalabay sa kagabhion adto ako mopalabay sa kagabhion. Ang imong katawhan mamahimo nga akong katawhan, ug ang imong Diyos akong Diyos. Asa ikaw mamatay adto ako magpakamatay, ug didto ako igalubong. Hinaot si Jehova magahimo niana kanako ug labaw pa kon may lain gawas sa kamatayon nga magabulag kanimo ug kanako.” (Ruth 1:16, 17) Si Ruth nagpakita usab ug maayong mga hiyas sa dihang misugot siya nga makigminyo sa tigulang nang si Boaz ubos sa kahikayang minyoan sa paryente sa bana ang usa ka biyuda.​—Ruth, mga kapitulo 2 ngadto 4.

5. Unsang mga hiyas ang gipakita ni Jesus sa pagpakiglabot sa katawhan?

⁵ Gihatag ni Jesus ang susamang panig-ingnan sa iyang pagpakiglabot sa katawhan. Siya mapailobon, maluluy-on, maluluton, ug makapahayahay. Siya sa personal nainteres sa usa ka kabos nga lalaking nainutil, kay dili makalakaw, sulod sa 38 ka tuig ug giayo siya. Siya nagpakitag konsiderasyon sa mga biyuda. (Lucas 7:11-15; Juan 5:1-9) Bisan samtang nag-antos sa iyang masakit nga kamatayon sa kahoy sa pagsakit, iyang gitino nga maatiman ang iyang inahan, nga lagmit bag-o pang nag-50 anyos. Gawas lang sa salingkapaw niyang mga kaaway, si Jesus makapalig-ong kauban ni bisan kinsa. Busa, siya nakaingon: “Umari kamo kanako, kamong tanan nga nagahago ug nabug-atan, ug papahulayon ko kamo. Isangon ninyo ang akong yugo ug magtuon gikan kanako, kay ako malumo-ug-kinaiya ug mapaubsanon sa kasingkasing, ug kamo makakaplag ug pahulay sa inyong mga kalag.”​—Mateo 9:36; 11:28, 29; Juan 19:25-27.

Kinsa ang Takos sa Konsiderasyon?

6. (a) Kinsa ang takos sa linaing pag-atiman? (b) Unsang mga pangutana ang atong ikasukna sa atong kaugalingon?

⁶ Sanglit si Jehova nga Diyos ug ang iyang Anak, si Jesu-Kristo, naghatag ug maayo kaayong mga panig-ingnan kon bahin sa pagkamabination, nahiangay lang nga sundogon sa nagpahinungod nga mga Kristohanon ang ilang sulundan. Sa atong taliwala adunay pipila nga naghago ug nabug-atan sa daghang katuigan​—mga tigulang nga igsoong lalaki ug babaye nga nakasulod na sa tinghunlak nga katuigan sa ilang kinabuhi. Ang pipila tingali atong mga ginikanan o mga apohan. Ato ba lang silang gibale-wala? Kita ba mapahinunuton lang kanila? O tinuod ba natong gipabilhan ang ilang dakong kasinatian ug kaalam? Tinuod, ang pipila tingali mosulay sa atong pailob tungod sa mga taras ug mga kahuyangan nga kasagaran na sa pagkatigulang. Apan suknaa ang imong kaugalingon, ‘Malahi kaha ako kanila ubos nianang mga kahimtanga?’

7. Unsay nagailustrar sa panginahanglan nga magbaton ug empatiya sa mga tigulang?

⁷ Adunay makapatandog-sa-balatian nga estorya gikan sa Tungang Sidlakan mahitungod sa kaluoy sa usa ka batang babaye alang sa mga tigulang. Usa ka apohang-babaye mitabang sa kusina ug aksidenteng nakahulog ug nakabuak ug plato. Siya naglagot sa iyang kabakikaw; ang iyang anak babaye labawng napikal. Unya gitawag niya ang iyang batang babaye ug gisugo siya sa lokal nga tindahan aron mopalit ug dili-mabuak nga kahoyng plato alang sa apohan. Mibalik ang batang babaye nga nagdalag duha ka kahoyng plato. Nagpakisayod ang iyang inahan: “Nganong duha man ka plato ang imong gipalit?” Ang apong babaye, nga nag-ukon-ukon, mitubag: “Ang usa para kang lola ug ang lain para kanimo sa dihang matigulang ka na.” Oo, niining kalibotana giatubang natong tanan ang palaaboton nga matigulang. Dili ba pabilhan nato nga pagatagdon uban sa pailob ug kalulot?​—Salmo 71:9.

8, 9. (a) Unsaon nato pagtagad ang mga tigulang sa atong taliwala? (b) Unsay kinahanglang hinumdoman sa pipila nga bag-o pang nahimong mga Kristohanon?

⁸ Ayaw paghikalimti nga daghan sa atong tigulang nga mga igsoong lalaki ug babaye nagbilin ug taas nga rekord sa pagkamatinumanon sa buluhaton ingong Kristohanon. Takos gayod sila sa atong pasidungog ug konsiderasyon, sa atong malulutong tabang ug pagdasig. Ang maalamong tawo tukmang miingon: “Ang pagkaubanon maoy matahom nga purongpurong kon kini hikaplagan sa dalan sa pagkamatarong.” Ug kanang ulong ubanon, lalaki o babaye, angay pagatahoron. Pipila niining tigulang nga mga lalaki ug mga babaye nagaalagad gihapon ingong matinumanong mga payunir, ug daghang kalalakin-an ang nagpadayon sa pag-alagad nga matinumanon ingong mga ansiano sa mga kongregasyon; ang pipila naghimog sulundang buluhaton ingong nagapanawng mga magtatan-aw.​—Proverbio 16:31.

⁹ Si Pablo mitambag kang Timoteo: “Ayaw pagsawaya nga grabe ang usa ka lalaking tigulang. Sa kaatbang, tambagan mo siya ingon nga daw amahan, ang batan-ong mga lalaki ingon nga mga igsoong lalaki, mga babayeng tigulang ingon nga mga inahan, mga babayeng batan-on ingon nga mga igsoong babaye uban ang bug-os nga kaputli.” (1 Timoteo 5:1, 2) Kadtong bag-o pang nakasulod sa Kristohanong kongregasyon gikan sa kalibotan nga dili matinahoron ilabinang angayng magbutang sa kasingkasing sa mga pulong ni Pablo, nga gipasukad sa gugma. Mga batan-on, ayaw sundoga ang daotang mga tinamdan nga tingali imong nakita sa tunghaan. Ayaw kayugti ang malulutong tambag sa tigulang nga mga Saksi. (1 Corinto 13:4-8; Hebreohanon 12:5, 6, 11) Ugaling, sa dihang tungod sa pagkaluya sa lawas o mga suliran sa salapi ang mga tigulang nagkinahanglag tabang, kinsa ang adunay pangunang responsabilidad sa pagtabang kanila?

Ang Papel sa Banay sa Pag-atiman sa mga Tigulang

10, 11. (a) Sumala sa Bibliya, kinsa ang angay manguna sa pag-atiman sa mga tigulang? (b) Nganong dili kanunay sayon ang pag-atiman sa mga tigulang?

¹⁰ Sa unang Kristohanong kongregasyon, ang mga suliran mitungha mahitungod sa pag-atiman sa mga biyuda. Sa unsang paagi gipaila ni apostol Pablo nga itagana ang maong mga panginahanglan? “Pasidunggi ninyo ang mga babayeng balo nga sa pagkatinuod mga babayeng balo. Apan kon ang babayeng balo adunay mga anak o mga apo, itugot nga ilang hikat-onan pag-una ang pagpakita ug diyosnong pagkamahinalaron diha sa ilang kaugalingong panimalay ug magpadayon sa pagbayad ug angay nga balos ngadto sa ilang mga ginikanan ug mga apohan, kay kini dalawaton sa panan-aw sa Diyos. Sa pagkatinuod kon adunay dili motagana alang sa mga iya, ug ilabina alang niadtong mga sakop sa iyang panimalay, siya nagsalikway sa pagtuo ug daotan pa kay sa tawong dili magtutuo.”​—1 Timoteo 5:3, 4, 8.

¹¹ Panahon sa panginahanglan, ang mga suod nga sakop sa banay kinahanglang maoy unang motabang sa mga tigulang.a Sa maong paagi, ang mga anak nga hamtong na makapakita ug apresasyon sa katuigan sa gugma, trabaho, ug pagtagad nga gihatag sa ilang mga ginikanan. Kini tingali dili sayon. Samtang ang mga tawo magkatigulang, kinaiyanhon nga sila mohinay, ug ang pipila mahimo pang baldado. Ang uban tingali mahimong mahunahunaon-sa-kaugalingon ug pugoso, nga tingali wala makaamgo niini. Apan sa diha nga kita mga bata pa, dili ba kita usab mahunahunaon-sa-kaugalingon ug pugoso? Ug dili ba ang atong mga ginikanan maikagon nga motabang kanato? Karon ang kahimtang nabali sa pagkatigulang nila. Busa, unsay gikinahanglan? Kaluoy ug pailob.​—Itandi ang 1 Tesalonica 2:7, 8.

12. Unsang mga hiyas ang gikinahanglan sa pag-atiman sa mga tigulang​—ug sa uban pa sa Kristohanong kongregasyon?

¹² Si apostol Pablo mihatag ug praktikal nga tambag sa dihang misulat siya: “Busa, ingong mga pinili sa Diyos, balaan ug hinigugma, sul-obi ninyo ang inyong kaugalingon sa malumong mga pagbati sa kaluoy, kalulot, pagpaubos sa hunahuna, kalumo, ug hataas-nga-pailob. Magpadayon sa pag-antosay sa usag usa ug dagayang magpinasayloay sa usag usa kon si bisan kinsa may hinungdan sa pagmulo batok sa lain. Ingon nga si Jehova dagayang nagpasaylo kaninyo, mao man usab kamo. Apan, gawas niining tanang butang, sul-obi ninyo ang inyong kaugalingon sa gugma, kay kini maoy hingpit nga bugkos sa panaghiusa.” Kon kita kinahanglang magpakita niining matanga sa kaluoy ug gugma sa kongregasyon, dili ba kinahanglang ipakita kini nga labi pa gayod sa pamilya?​—Colosas 3:12-14.

13. Kinsa pa, gawas sa tigulang nga mga ginikanan o mga apohan, ang tingali nagkinahanglan ug tabang?

¹³ Usahay kining matanga sa tabang tingali gikinahanglan dili lang sa mga ginikanan o mga apohan apan sa ubang tigulang nga mga paryente usab. Ang pila ka tigulang nga walay mga anak nakaalagad ug daghang katuigan sa buluhatong misyonaryo, ingong nagapanawng magtatan-aw, ug ubang bug-os-panahong buluhaton. Sila nagbutang gayod pag-una sa Gingharian sa tibuok nilang kinabuhi. (Mateo 6:33) Nan, dili ba ang mabinationg espiritu angay ipakita kanila? Sa pagkatinuod aduna kitay maayong panig-ingnan sa paagi sa pag-atiman sa Watch Tower Society sa tigulang nga mga sakop sa Bethel. Sa hedkuwarter sa Bethel sa Brooklyn ug sa ubay-ubayng sanga sa Sosyedad, ang ubay-ubayng mga igsoong tigulang sa matag adlaw ginaatiman sa bansay nga mga sakop sa banay nga gitudlo sa maong buluhaton. Sila malipayong nagaatiman niining mga tigulanga nga samag sila ilang mga ginikanan o mga apohan mismo. Sa samang panahon, daghan silag hikat-onan gikan sa kasinatian sa mga tigulang.​—Proverbio 22:17.

Ang Bahin sa Kongregasyon sa Pag-atiman

14. Unsang tagana ang nahimo alang sa mga tigulang sa unang Kristohanong kongregasyon?

¹⁴ Ang daghang nasod karong adlawa may kahikayan sa pensiyon alang sa mga tigulang ug gitagana-sa-Estadong medikal nga pag-atiman sa mga tigulang. Ang mga Kristohanon makapahimulos sa bug-os nianang mga taganaha kon sila may katungod. Hinuon, sa unang siglo, walay samang mga tagana. Busa ang Kristohanong kongregasyon positibong milihok aron tabangan ang kabos nga mga babayeng balo. Si Pablo nagsugo: “Ipabutang sa talaan [alang sa tabang sa kongregasyon] ang usa ka babayeng balo nga dili ubos sa kan-uman ka tuig ang panuigon, usa ka asawa sa usa ka bana, nga hingmatud-an sa iyang maayong mga binuhatan, kon siya nagmatuto ug mga anak, kon siya nag-abiabi ug mga dumuloong, kon siya naghugas sa mga tiil sa mga balaan, kon siya naghupay niadtong diha sa kasakitan, kon siya makugihong nagsunod sa matag maayong buhat.” Sa ingon nga paagi, si Pablo nagpakita nga ang kongregasyon adunay bahin usab sa pagtabang sa mga tigulang. Ang mga babayeng mahunahunaon sa espirituwal nga walay magtutuong mga anak takos sa maong hinabang.​—1 Timoteo 5:9, 10.

15. Nganong gikinahanglan tingali ang tabang aron mabatonan ang hinabang sa Estado?

¹⁵ Sa dapit nga ang Estado adunay mga tagana alang sa mga tigulang, sagad nalangkit ang trabaho sa mga papeles nga daw makalilisang. Sa maong mga kaso kinahanglang hikayon sa mga magtatan-aw sa kongregasyon nga katabangan ang mga tigulang sa pag-aplay, pagkobra, o pagpaumento pa gani sa maong hinabang. Usahay ang pagkausab sa mga sirkumstansiya mahimong mosangpot sa gipadak-ang pensiyon. Apan aduna usab ing daghang laing praktikal nga butang nga mahikay sa mga magtatan-aw sa pag-atiman sa mga tigulang. Unsa bay pipila niini?

16, 17. Sa unsang lainlaing mga paagi kita makapakitag kamaabiabihon ngadto sa mga tigulang sa kongregasyon?

¹⁶ Ang pagpakitag pagkamaabiabihon maoy kostumbre niadto pang kapanahonan sa Bibliya. Hangtod karong adlawa sa daghang nasod sa Tungang Sidlakan, ang pagkamaabiabihon ipakita ngadto sa mga estranghero, labing menos sa puntong idalit ang usa ka tasang tsa o kape. Nan, dili katingad-ang si Pablo misulat: “Magpaambit kamo sa mga balaan sumala sa ilang mga panginahanglan. Sunda ang dalan sa pagkamaabiabihon.” (Roma 12:13) Ang Gregong pulong alang sa pagkamaabiabihon, phi·lo·xe·niʹa, sa literal nagkahulogang “paghigugma sa (pagkahimuot sa, o kalulot sa) mga estranghero.” Kon ang Kristohanon angay magmaabiabihon sa mga estranghero, dili ba angayng labi pa gayod siyang maabiabihon ngadto sa mga kauban niya sa pagtuo? Ang pagdapit sa usa ka pagpangaon kasagarang maoy kahinangpan nga kausaban sa rutina sa usa ka tigulang. Kon gusto nimo ang tingog sa kaalam ug kasinatian panahon sa inyong mga salosalo, iapil ang mga tigulang.​—Itandi ang Lucas 14:12-14.

¹⁷ Adunay daghang paagi nga madasig ang mga tigulang. Kon pormahon nato ang usa ka pundok nga mosakay ug sakyanan paingon sa Kingdom Hall o asembliya, aduna bay pila ka tigulang nga tingali malipayng makasakay? Ayaw hulata nga sila ang mohangyo. Tanyag nga magpasakay kanila. Ang laing praktikal nga tabang mao ang pagpaniyangge alang kanila. O kon sila makaarang pa, mahimo ba nga ato silang ikuyog sa atong pagpaniyangge? Apan tinoa nga may mga lugar diin makapahulay ug makapapresko sila kon ugaling gikinahanglan kana. Walay duhaduha nga ang pailob ug kalulot gikinahanglan, apan ang tim-os nga kamapasalamaton sa usa ka tigulang magantihon kaayo.​—2 Corinto 1:11.

Usa ka Matahom nga Hiyas sa Kongregasyon

18. Nganong ang mga tigulang usa ka panalangin sa kongregasyon?

¹⁸ Usa ka dakong panalangin ang pagkakitag pila ka ubanon ug puting buhok (ug usab mga ulong upawon tungod sa pagkatigulang) diha sa usa ka kongregasyon! Nagkahulogan kini nga taliwala sa kalagsik ug kaabtik sa mga batan-on, kita adunay mga puntikpuntik sa kaalam ug kasinatian​—tinuod nga hiyas sa bisan unsang kongregasyon. Ang ilang kahibalo maoy samag bugnaw nga tubig nga pagakaloson gikan sa atabay. Kini ang pagpahayag sa Proverbio 18:4: “Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo maoy halalom nga mga tubig. Ang atabay sa kaalam maoy usa ka sapa nga nagaagay.” Makapadasig kaayo sa mga tigulang nga pabation nga sila gikinahanglan ug gipabilhan!​—Itandi ang Salmo 92:14.

19. Sa unsang paagi ang pipila mihimog mga pagsakripisyo alang sa ilang tigulang nga mga ginikanan?

¹⁹ Ang pipila diha sa bug-os-panahong pag-alagad mibati nga kinahanglang biyaan ang ilang mga pribilehiyo aron makapauli sa pag-atiman sa tigulang, masakitong mga ginikanan. Sila nagsakripisyo alang sa mga nagsakripisyo kanila sa nangagi. Usa ka magtiayon, kanhi mga misyonaryo ug anaa gihapon sa bug-os-panahong pag-alagad, mipauli aron atimanon ang tigulang nilang mga ginikanan. Ila kining gihimo sulod na sa kapig 20 anyos. Upat ka tuig nga miagi ang inahan sa bana kinahanglang isulod sa balay sa tigulang. Ang bana, kinsa karon anaa sa panuigong mga 60 anyos, kada adlaw moduaw sa iyang 93-anyos nga inahan. Siya mipatin-aw: “Sa unsang paagi ako siyang pasagdan? Ako siyang inahan!” Sa ubang mga kaso ang mga kongregasyon ug mga indibiduwal miboluntaryo ug mitanyag sa pag-atiman sa mga tigulang aron ang ilang mga anak makapabilin sa ilang mga asaynment. Ang maong dili-mahakogong gugma takos usab sa dakong pagdayeg. Ang matag kahimtang kinahanglang atimanon sumala sa tanlag kay ang mga tigulang angay dili pasagdan. Ipakita nga imong gihigugma ang imong tigulang nga mga ginikanan.​—Exodo 20:12; Efeso 6:2, 3.

20. Unsang panig-ingnan ang gihatag kanato ni Jehova sa pag-atiman sa mga tigulang?

²⁰ Sa pagkatinuod, ang atong tigulang nga mga igsoong lalaki ug babaye maoy matahom nga purongpurong sa banay o kongregasyon. Si Jehova miingon: “Bisan alang sa pagkatigulang ako mao gihapon; ug alang sa usa ka ubanon ako magapadayon sa pag-antos. Ako sa pagkatinuod molihok, aron ako mismo makapas-an ug ako mismo makaantos ug makataganag kaikyasan.” Hinaot ipakita nato ang samang pailob ug pagkamatinagdanon ngadto sa atong tigulang nga mga igsoong lalaki ug babaye sa Kristohanong banay.​—Isaias 46:4; Proverbio 16:31.

[Footnote]

Nahinumdom Ka Ba?

◻ Unsang mga panig-ingnan sa Bibliya ang atong nabatonan sa pag-atiman sa mga tigulang?

◻ Unsaon nato pagtagad ang mga tigulang?

◻ Sa unsang paagi ang mga sakop sa banay makaatiman sa ilang minahal nga mga tigulang?

◻ Unsay mahimo sa kongregasyon sa pagtabang sa mga tigulang?

◻ Nganong ang mga tigulang usa ka panalangin alang kanatong tanan?

[Hulagway sa panid 23]

Si Ruth nagpakitag kalulot ug pagtahod sa tigulang nga si Naomi

[Hulagway sa panid 24]

Ang mga tigulang maoy bililhong mga sakop sa kongregasyon