Magmalipayon Gihapon Ka Bisag Nag-atiman ug Tigulang o Masakiton

1-2. Unsay pagbati ni Jehova para niadtong mga nag-atiman ug tigulang o masakiton? (Proverbio 19:17) (Tan-awa sab ang mga hulagway.)

“KAPIG 32 ka tuig na ming minyo sa akong asawa,” miingon ang usa ka brader sa Korea nga si Jin-yeol. “Lima ka tuig na kong nag-atiman niya. Naa siyay Parkinson’s disease ug maglisod na siyag lihok sa iyang lawas. Gimahal kaayo nako ang akong asawa, ug dili gyod ko mapul-an sa pag-atiman niya. Naa mi hospital bed sa among balay, ug didto siya matulog kada gabii. Ang akong higdaanan akong gitapad sa iyang higdaanan, ug maggunitay mig kamot samtang matulog.”

² Nag-atiman ba kag tigulang nga mga ginikanan o masakiton nga kapikas, anak, o higala? Kon oo, seguradong nalipay ka nga makatabang niya kay imo siyang gimahal. Ug pinaagi sa imong pag-atiman niya, imo pong gipakita ang imong gugma ug debosyon kang Jehova. (1 Tim. 5:​4, 8; Sant. 1:27) Pero nag-atubang kag mga kalisdanan nga sagad dili mamatikdan sa uban. Tingali makita sa uban nga malipayon ka, pero ang tinuod naay panahon nga maghilak ka. (Sal. 6:6) Wala tingali mahibalo ang uban sa tanan nimong kalisdanan, pero nahibalo pag-ayo si Jehova niana. (Itandi ang Exodo 3:7.) Dili gyod balewalaon ni Jehova ang imong mga luha ug ang imong mga sakripisyo. (Sal. 56:8; 126:5) Nakita niya ang tanan nimong ginahimo para sa imong minahal. Giisip na niya ingong iyang utang nimo, ug nagsaad siya nga iya kang bayran.—Basaha ang Proverbio 19:17.

3. Unsa tingali nga mga kalisdanan ang giatubang ni Abraham ug Sara samtang nag-atiman sila kang Tera?

³ Ang Bibliya naghisgot bahin sa daghang alagad ni Jehova kaniadto nga nag-atiman ug mga minahal. Konsideraha ang pananglitan ni Abraham ug Sara. Dihang mibiya sila sa Ur, mikuyog nila ang ilang amahan nga si Tera nga mga 200 na ang edad. Mibiyahe silag mga 960 ka kilometro (600 ka milya) paingon sa Haran. (Gen. 11:​31, 32) Siyempre, gimahal ni Abraham ug Sara si Tera, pero hunahunaa kon unsa tingali ka lisod para nila ang pag-atiman niya, ilabina samtang nagbiyahe sila. Posibleng nagsakay silag kamelyo o asno, nga tingali lisod kaayo para kang Tera. Basin may mga panahon nga mibati silag grabeng kakapoy, ug natural lang na. Wala ta mahibalo kon unsa gyoy ilang kahimtang niadtong panahona, pero seguradong gihatagan sila ni Jehova ug kusog nga ilang gikinahanglan. Sama nga gitabangan ni Jehova si Abraham ug Sara, tabangan ug palig-onon pod ka niya.—Sal. 55:22.

4. Unsay atong hisgotan niini nga artikulo?

⁴ Ang kalipay makatabang nimo nga makalahutay samtang nag-atiman ka sa imong minahal. (Prov. 15:13) Makatabang ni nimo nga makapabiling positibo bisag unsa pa ka lisod ang imong kahimtang. (Sant. 1:​2, 3) Unsay makatabang nimo nga magmalipayon? Ang usa nga makatabang mao ang pagsalig kang Jehova pinaagi sa pag-ampo ug paghangyo niya nga tabangan ka nga makapabiling positibo. Niini nga artikulo, atong hisgotan kon unsa pay mahimo sa mga tig-atiman aron makapabilin silang malipayon. Ug ato pong hisgotan kon unsay atong mahimo sa pagtabang nila. Pero sa dili pa, hisgotan una nato kon nganong importante nga magpabilin silang malipayon, ug kon unsa pong mga kalisdanan ang puwedeng makawala sa ilang kalipay.

KON NGANONG POSIBLENG MAWALA ANG KALIPAY SA MGA TIG-ATIMAN

5. Nganong importante nga magpabiling malipayon ang mga tig-atiman?

⁵ Kon mawala ang kalipay sa mga tig-atiman, posibleng maluya ug kapoyon sila. (Prov. 24:10) Ug kon kapoyon na sila, tingali dili na kaayo buotan ang ilang tinagdan. Dali na lang silang sapoton ug dili na kaayo matinabangon. Unsang mga kahimtang ang posibleng makawala sa ilang kalipay?

6. Nganong ang ubang tig-atiman mobatig grabeng kakapoy?

⁶ Ang ubang tig-atiman mobati tingalig grabeng kakapoy. Ang sister nga si Leah miingon: “Hago kaayo sa emosyon ang pagbantay ug tigulang o masakiton. Bisan sa mga adlaw nga okey ra ang tanan, mobati gihapon kog grabeng kakapoy. Usahay, kapoyon na gani kog hunahuna kon unsay i-reply sa mga text.” Ang uban wala nay panahon sa pagpahulay o pagrelaks, nga gikinahanglan unta nila. Ang sister nga si Inés miingon: “Lisod kaayo kay wala koy tarong tulog inigkagabii. Sagad momata ko kada duha ka oras aron atimanon ang akong ugangan. Ug pipila ka tuig na pod nga wala mi makabakasyon sa akong bana.” Ang ubang tig-atiman kinahanglang mobalibad sa mga tapoktapok o bisan gani sa mga asaynment sa organisasyon kay dili nila puwedeng biyaan ang ilang giatiman. Tungod ana, mobati tingali silag grabeng kamingaw ug wala nay mahimo sa ilang situwasyon.

7. Nganong ang ubang tig-atiman makonsensiya usahay o maguol?

⁷ Ang ubang tig-atiman mobatig grabeng kakonsensiya o kaguol. Ang sister nga si Jessica miingon: “Makonsensiya kaayo ko kon mopahulay ko kay mora bag gipasagdan na nako si Papa. Mobati ko nga akong kaugalingon ra ang akong gihunahuna.” Makonsensiya pod ang ubang tig-atiman kay usahay mobati silag kalagot sa ilang situwasyon. Ang uban pod maghunahuna nga kulang pa ang ilang ginahimo sa pagtabang sa ilang minahal. Naa poy pipila nga makonsensiya kay wala nila mapugngi ang ilang gibati ug nakasulti silag sakit ngadto sa ilang giatiman. (Sant. 3:2) Naa poy mga tig-atiman nga maguol kaayong magtan-aw sa ilang minahal nga kaniadto malipayon ug himsog kaayo. Ang sister nga si Barbara miingon: “Sakit kaayo para nako nga makita ang tawo nga akong gimahal nga anam-anam nga nagkaluya kada adlaw.”

8. Unsay bation sa mga tig-atiman kon pasalamatan sila? Paghatag ug pananglitan.

⁸ Ang ubang tig-atiman mibati nga walay nag-apresyar nila. Ngano? Kay talagsa lang silang makadawat ug pasalamat o apresasyon sa ilang mga paghago ug sakripisyo. Pero dako kaayog mahimo ang simpleng pasalamat. (1 Tes. 5:18) Ang sister nga si Melissa miingon: “Usahay makahilak ko sa kakapoy, pero mahupay ug malipay gyod ko dihang sultihan ko sa akong mga giatiman, ‘Salamat kaayo sa tanan nimong ginahimo para nako.’ Lami kaayo ni sa paminaw, maong eksayted na pod kong moatiman nila pagkasunod adlaw.” Ang brader nga si Ahmadu miingon kon unsay iyang bation dihang pasalamatan siya. Si Ahmadu ug ang iyang asawa nag-atiman sa ilang gamay pa nga pag-umangkon nga nagpuyo uban nila, nga naay sakit nga epilepsy. Si Ahmadu miingon: “Wala tingali siya kabalo kon unsa ka dako ang among sakripisyo para niya, pero malipay kaayo ko dihang magpasalamat siya namo o dihang sulatan mi niyag ‘I love you.’”

KON UNSAY MAKATABANG ARON MAGPABILING MALIPAYON

9. Sa unsang paagi mapakita sa mga tig-atiman nga giila nila ang ilang limitasyon?

⁹ Dawata ang imong limitasyon. (Prov. 11:2) Kitang tanan limitado rag panahon ug kapoyon usahay. Maong himoa kon unsa ray kaya nimong himoon, ug dawata nga naay mga panahon nga kinahanglan kang mobalibad. OK ra kaayo na. Nagpakita na nga mapainubsanon ka. Maong kon naay gustong motabang nimo, ayawg kaulaw nga modawat sa ilang tabang. Ang brader nga si Jay miingon: “Dili nato kayang himoon ang tanan, maong importante nga nahibalo ka sa imong mga limitasyon ug dili nimo presyuron ang imong kaugalingon sa paghimo sa mga butang nga dili nimo kaya. Makatabang na aron makapabilin kang malipayon.”

10. Nganong importante nga magpakitag lawom nga pagsabot ang mga tig-atiman? (Proverbio 19:11)

¹⁰ Magpakitag lawom nga pagsabot. (Basaha ang Proverbio 19:11.) Kon naa kay lawom nga pagsabot, mas makapabilin kang kalmado bisan dihang naay masulti o mahimo ang imong giatiman nga makapalagot nimo. Maningkamot ka nga masabtan kon nganong iya tong nasulti o nahimo. Pananglitan, naay mga sakit nga puwedeng makausab sa kinaiya sa usa ka tawo. (Eccl. 7:7) Ang tawo nga buotan ug mahunahunaon basin mahimong masuk-anon o hilig makiglalis. O basin mahimo na siyang demanding, hinawayon, o lisod pahimut-an. Kon ang imong giatiman naay seryosong sakit, basin makatabang nimo ang pag-research bahin sa iyang kondisyon. Kon mas masabtan nimo ang iyang sakit, mas makita nimo nga ang iyang ginahimo maoy tungod sa iyang kondisyon, dili tungod kay mao nay iyang kinaiya.—Prov. 14:29.

11. Unsang importanteng mga butang ang angayng gahinan ug panahon sa mga tig-atiman kada adlaw? (Salmo 132:​4, 5)

¹¹ Paggahin ug panahon sa pagpalig-on sa imong relasyon kang Jehova. Usahay, kinahanglan nimong menosan ang imong panahon sa ubang mga butang aron mauna nimo ang ‘mas importanteng’ mga butang, sama sa pagpalig-on sa imong relasyon kang Jehova. (Filip. 1:10) Si Haring David maoy maayong ehemplo niining bahina, kay iyang gihimong prayoridad ang pagsimba kang Jehova. (Basaha ang Salmo 132:​4, 5.) Sama kang David, importante nga mogahin kag panahon kada adlaw sa pagbasa sa Bibliya ug pag-ampo. Ang sister nga si Elisha miingon: “Ang pag-ampo ug pagpamalandong sa makapahupayng mga pulong nga naa sa basahon sa Salmo nakatabang nako nga magpabiling malipayon. Dako gyod ug tabang ang pag-ampo ilabina sa lisod nga mga situwasyon. Kadaghan kong moampo kang Jehova kada adlaw aron makapabilin kong kalmado.”

12. Nganong importante nga ang mga tig-atiman mogahin ug panahon para sa ilang kaugalingon?

¹² Paggahin ug panahon para sa imong kaugalingon. Ang mga tig-atiman busy kaayo, maong basin wala na kaayo silay panahon nga mamalit o mag-andam ug sustansiyadong pagkaon. Pero ang sustansiyadong pagkaon ug ang pag-exercise makaayo sa imong panglawas, apil na sa imong mental health. Maong bisag busy ka, paningkamoti nga mokaon ug sustansiyadong pagkaon ug kanunay nga mag-exercise. (Efe. 5:​15, 16) Dugang pa, kinahanglang sakto ang imong tulog. (Eccl. 4:6) Gipakita sa mga research nga ang pagkatulog dakog tabang aron makapahulay ang atong utok ug maka-function ug tarong. Ang artikulong “How Sleep Can Affect Stress,” gikan sa website nga Banner Health, nag-ingon nga kon sakto ang atong tulog, makatabang ni aron dili kaayo ta mabalaka ug makapabilin tang kalmado bisan sa makapa-stress nga mga situwasyon. Dugang pa, kinahanglan kang mogahin ug panahon aron maglingawlingaw. (Eccl. 8:15) Ang usa ka tig-atiman misulti kon unsay nakatabang niya nga magmalipayon. Siya miingon: “Kon maayo ang panahon, mogawas ko ug magpaadlaw. Naningkamot pod ko nga bisag kas-a lang sa usa ka bulan, makalaag ko uban sa mga higala.”

13. Nganong maayo kon dili ta sobra ka seryoso? (Proverbio 17:22)

¹³ Ayawg wad-a ang imong sense of humor. (Basaha ang Proverbio 17:22; Eccl. 3:​1, 4) Ang pagkatawa makahatag natog kaayohan sa pisikal ug mental. Importante ni, ilabina kay kon nag-atiman kag tigulang o masakiton, usahay naay kalit nga mahitabo nga puwedeng makapa-stress nimo. Pero kon dili ra kaayo nimo ni seryosohon ug iagi ra nimog katawa, mas dali nimo ning makaya. Ug kon ikaw ug ang imong giatiman magkataw-anay, mas magkasuod mo.

14. Nganong makatabang nimo ang pagpakig-estorya sa usa ka kasaligang higala?

¹⁴ Pakig-estorya sa usa ka kasaligang higala. Bisan pa sa imong mga paningkamot nga magmalipayon, naa gihapoy mga panahon nga mabug-atan ka. Nianang mga panahona, basin makatabang nimo ang pagsulti sa imong gibati ngadto sa usa ka kasaligang higala, kinsa dili manghukom nimo o sa imong gibati. (Prov. 17:17) Ang iyang pagpaminaw ug ang iyang makapahupayng mga pulong basin maoy imong gikinahanglan aron makapabiling malipayon.—Prov. 12:25.

15. Nganong makapalipay nimo ang paghunahuna pirme sa paglaom nga gihatag ni Jehova?

¹⁵ Imadyina ang imong kinabuhi didto sa Paraiso uban sa imong giatiman. Hinumdomi nga dili hangtod sa hangtod nga mag-atiman na lang ka sa imong minahal, kay dili na mao ang katuyoan ni Jehova para sa mga tawo. (2 Cor. 4:​16-18) Ang “tinuod nga kinabuhi” naa sa umaabot. (1 Tim. 6:19) Maong kon mag-estoryahanay mo sa imong minahal kon unsa unyay inyong buhaton didto sa Paraiso, seguradong makapalipay na ninyo. (Isa. 33:24; 65:21) Ang sister nga si Heather miingon: “Pirme nakong sultihan ang akong mga giatiman nga sa umaabot, manahi mi, magdagandagan, ug mag-bike. Mag-imagine mi nga among lutoan ug pagkaon ang among mga minahal nga nabanhaw. Mapasalamaton kaayo mi kang Jehova tungod sa among paglaom.”

KON SA UNSANG PAAGI MAKATABANG TA SA MGA NAAY GIATIMAN

16. Unsay puwede natong himoon aron makatabang ta sa mga igsoon nga naay giatiman? (Tan-awa sab ang hulagway.)

¹⁶ Tabangi ang mga tig-atiman nga makapahulay. Makatabang ta sa mga tig-atiman kon mo-offer ta nga mopuli usahay sa pagbantay. Pinaagi ani, ang mga tig-atiman makapahulay ug makahimo sa personal nga mga butang nga gusto nilang himoon. (Gal. 6:2) Naay mga igsoon nga naghimog eskedyul kada semana aron makatabang niining paagiha. Ang sister nga si Natalya nga nag-atiman sa iyang bana nga na-paralyze miingon: “Naay brader sa among kongregasyon nga moanhi kausa o kaduha sa usa ka semana aron makauban ang akong bana. Mag-Bible study o mag-phone witnessing sila sa balay, mag-estoryahanay, ug manan-aw pa ganig salida. Malingaw kaayo ang akong bana kon mag-uban sila, ug makahigayon pod kog himo sa mga butang nga gusto nakong himoon, sama sa paglakawlakaw.” Unsa pay puwede nimong himoon sa pagtabang sa mga tig-atiman? Basin puwede kang moboluntaryo nga mobantay sa tibuok gabii aron makatarong ug tulog ang tig-atiman.

17. Sa unsang paagi makatabang ta sa mga tig-atiman aron mas makabenepisyo sila sa mga tigom?

¹⁷ Tabangi ang mga tig-atiman nga mas makabenepisyo sa mga tigom. Ang mga tig-atiman dili kaayo makapokus sa mga tigom, asembliya, ug kombensiyon kay busy sila sa pag-atiman sa ilang minahal. Matabangan nato ang mga tig-atiman kon atong taparan ang masakiton o tigulang panahon sa mga tigom o sa pipila ka porsiyon niini. Kon ang tigulang o masakiton dili na makagawasgawas sa balay, basin puwede tang moadto sa iyang balay ug ubanan siya sa pag-tie in sa tigom aron makatambong in person ang tig-atiman.

18. Unsa pay puwede natong himoon para sa mga tig-atiman?

¹⁸ Komendahi ug iampo ang mga tig-atiman. Ang mga ansiyano angayng maningkamot nga regular silang ma-shepherding. (Prov. 27:23) Ug kitang tanan, bisag unsa pay atong kahimtang, angayng maningkamot nga kanunayng magpakitag apresasyon sa mga tig-atiman. Puwede pod natong iampo kang Jehova nga padayon silang palig-onon ug tabangan nga magpabiling malipayon.—2 Cor. 1:11.

19. Unsay atong gikahinaman sa umaabot?

¹⁹ Sa umaabot, pahiran ni Jehova ang tanang luha gikan sa atong mga mata. Wala na unyay sakit ug kamatayon. (Pin. 21:​3, 4) “Ang bakol molukso sama sa osa.” (Isa. 35:​5, 6) Ang makapaguol nga epekto sa pagkatigulang ug ang kasakit nga atong bation samtang magtan-aw ta sa atong minahal nga nag-antos mahimo na lang unyang bahin sa “kanhing mga butang [nga] dili na hinumdoman.” (Isa. 65:17) Bisan karon, samtang nagpaabot ta nga matuman na kining nindot nga paglaom, makaseguro ta nga dili gyod ta pasagdan ni Jehova. Kon padayon tang mosalig niya alang sa kusog, tabangan ta niya nga “makalahutay . . . sa tanang butang uban ang pailob ug kalipay.”—Col. 1:11.