Ú Ngeni ewe Tefil me An Angangen Otuputup

1, 2. Ié kewe ra fókkun pwapwa lón ewe fansoun papatais?

IKA ka fen angang ngeni Jiowa ren fite fite ier, iwe ese mwáál lón ekkewe mwichelap ka fen rongorong fán fite ewe afalafal fán iten chókkewe repwe papatais. Iwe nge, ese lifilifil fán fite ka rongorong ena afalafal, nge ese mwáál a chúng letipom iteiten óm kúna án chókkewe mi mómmót mwen ewe leenien mwich útá le pwáraatá ar mochen papatais. Atun ra papatais me tuutá seni ewe konik, ekkewe chón katol ra fókkun mwasangasang le episipis fán chengel seni letiper. Neman epwe ssúr chénún mesom ren óm kúna pwal eú mwichen aramas mi aúchea mi peni Jiowa. A ifa me pwapwaach lón ekkena atun!

² Eli sia kúna fán fite lón eú ier lón leeniach we án aramas papatais, nge ekkewe chónláng ra feiéch pwe ra kúna fán chómmóng fansoun án aramas papatais. Ka tongeni anchangei úkúkún watteen ewe “pwapwa lon läng” atun ekkewe chónláng ra kúna án fite ngeréú aramas wóón unusen fénúfan chóni án Kot we mwicheich iteiten wiik? (Lukas 15:7, 10) Ese mwáál ekkewe chónláng ra fókkun meseik le kúna chómmóngólóón chón peni Jiowa!​—Akai 2:7.

EWE TEFIL A “FETALFEIL USUN EMAN LAION MI WÖRÜWÖR”

3. Pwata Satan a fetálfeil “usun eman laion mi wörüwör” me met a mochen féri?

³ Iwe nge, a wor ekkewe chónláng mi kakkatol fán lingeringer ekkena fansoun papatais. Satan me chienan kewe chónláng mi ngaw ra fókkun song le kúna án fite ngeréú aramas kul seni ei fénúfan mi ngaw. Ra song pún Satan a fen einga pwe ese wor aramas epwe angang ngeni Jiowa seni ar enletin tongei me ese wor epwe tongeni amwéchú an tuppwél fán riáfféú watte. (Hiop 2:4, 5) Iteiten án emén fangóló manawan ngeni Jiowa, a ánnetatá pwe Satan a chofona. Usun itá ekkena fite ngeréú mi papatais iteiten wiik ra pésapei Satan fán fite ngeréú. Ina popun sise máirú pwe Satan a “fetalfeil usun eman laion mi wörüwör.” (1 Petrus 5:8) Ena “laion” a mochen oromaakicheló pwe sipwe apwangapwang lón pekin lúkú pwal mwo nge ta ach riri ngeni Kot.​—Kölfel 7:1, 2; 2 Timoty 3:12.

4, 5. (a) Jiowa a aúkúkú angangen Satan lón menni ruu mettóch mi lamot? (b) Met emén Chón Kraist mi enlet epwe tongeni núkúnúkú?

⁴ Inaamwo ika a wor emén chón oputakich mi mwacho nge ese wor popun ach sipwe kon niwokkus. Pwata? Pún Jiowa a aúkúkú angangen ewe “laion mi wörüwör” ren ruu mettóch mi lamot. Ikkefa? Áeúin, Jiowa a fen oesini pwe “eu mwich mi fokun chocho” iir Chón Kraist mi enlet, repwe manawewu seni ewe “riaföü mi lapalap.” (Pwärätä 7:9, 14) Án Kot kewe oesini ra chék pwéppwénútá iteitan. Ina minne, pwal mwo nge Satan a silei pwe esap tongeni liapeni meinisin néún Kot kewe aramas.

⁵ Oruuan, a pwá lón eú pwóróus mi enlet emén néún Kot chón angang me lóóm mi tuppwél a apasa. Iei alon soufós Asaria ngeni King Asa: “Ewe Samol mi Lapalap a etikemi, lupwen oua eti i.” (2 Kronika 15:2; 1 Korint 10:13) A chómmóng pwóróus seni Paipel mi pwáraatá pwe Satan esap tongeni liapeni néún Kot kewe aramas mi akkamwéchú ar ririéch ngeni. (Ipru 11:4-40) Lón ach ei fansoun, emén Chón Kraist mi akkamwéchú an ririéch ngeni Kot a tongeni ú ngeni me pwal mwo nge akkufu ewe Tefil. Ina popun, án Kot we Kapas a anúkúnúkúkich: “Oupwe ü ngeni Tefil, iwe, epwe sü senikemi.”​—James 4:7.

A WOR ACH MAUN NGENI SATAN ME EKKEWE CHÓNLÁNG MI NGAW

6. Ifa usun Satan a maunei emén Chón Kraist?

⁶ Satan ese tongeni winneni ewe maun lón kapas áwewe nge a tongeni liapeni emén me emén kich ika sia túmúnúngaw. Satan a silei pwe ika a tongeni apwangapwangaaló ach riri ngeni Jiowa, iwe a tongeni liapenikich. Ifa usun Satan a achocho le féri ena? Ren an maunekich fán péchékkúl, ren an maunei emén me emén kich, me ren an maunekich fán tipachem solá. Sipwe pwóróusfengen wóón ekkena úlúngát napanap usun án Satan maunekich.

7. Pwata Satan a fókkun maunei néún Jiowa kewe aramas fán péchékkúl?

⁷ Maun fán péchékkúl. Iei met aposel Johannes a apasa: “Unusen fanüfan a nom fän nemenien Ewe mi Ngau.” (1 Johannes 5:19) A wor eú kapasen éúréúr lón ena wokisin fán iten meinisin Chón Kraist mi enlet. Pokiten Satan a fen liapeni unusen ei fénúfan mi ngaw, iwe iei a tongeni nefotofot wóón me apéchékkúlaló an maunei néún Jiowa kewe aramas, chókkewe esaamwo liapeniir. (Mika 4:1; Johannes 15:19; Pwärätä 12:12, 17) A fókkun song pokiten a silei pwe a chék mwochomwoch an fansoun. Iwe a fen alapaaló an maun. Lón ei fansoun sia kúna sáingolóón an achocho fán mwacho le maunekich me atai ach riri ngeni Kot. Ina minne, fen iei ewe atun mi lamot ach sipwe ‘weweiti fansoun o silei mine . . . sipwe föri.’​—1 Kronika 12:32.

8. Met weween án aposel Paulus apasa pwe sia “maun” ngeni ekkewe ngún mi ngaw?

⁸ Pwisin ach maun. Iei án ewe aposel Paulus éúréúr ngeni chienan kewe Chón Kraist: ‘Sia maun . . . ngeni ekkewe chommong sokkun ngun ingau lon lang.’ (Efisos 6:12, TF) Lón ei wokisin, ewe kapasen Krik mi afféú ngeni “maun” a wewe ngeni “fiu wóón inis” are turuleup. Ina popun seni ena kapas, Paulus a menlapei pwe emén me emén leich a pwisin wor ach maun ngeni ekkewe ngún mi ngaw, weween Satan me ekkewe chónláng mi ngaw. Ese lifilifil ika a chéúfetál are ese chéúfetál lón leeniach án aramas lúkú ekkewe ngún mi ngaw, nge sipwe chechchemeni pwe atun sia fangóló manawach ngeni Jiowa, usun itá sia poputá le fiti eú sókkun maun wóón inis. Nge seni ena atun feiló, emén me emén Chón Kraist a kapachelong lón ena maun. Ina popun Paulus a kúna lamoten an epwe peppesei ekkewe Chón Kraist lón Efisos ar repwe úpéchékkúl!​—Efisos 6:11, 13, 14.

9. (a) Pwata Satan me ekkewe chónláng mi ngaw ra áeá sókkópaten “angangen atuputup”? (b) Pwata Satan a sótun le eingawa ach ekiek me ifa usun sipwe ú ngeni? (Ppii ewe pwóór “Túmúnúkich Seni Án Satan Otuputup!”) (c) Ifa ewe angangen otuputup sipwele pwóróus usun?

⁹ Angangen otuputup. Paulus a éúréúra Chón Kraist ar repwe úpéchékkúl le ú ngeni án Satan kewe “angangen atuputup.” (Efisos 6:11) Paulus a kapas usun án Satan me ekkewe chónláng mi ngaw áeá sókkópaten minen otuputup, nge a wor popun ar féri ena. Ekkóch Chón Kraist ra fen pworacho ngeni eú sókkun sóssót nge mwirin ra tupuló lupwen ra tolong lón pwal eú sókkun sóssót. Ina popun, ewe Tefil me ekkewe chónláng mi ngaw ra fókkun etittinafichi napanapen mwékútúkútún emén me emén leich pwe repwe esilla met sia kon apwangapwang wóón. Iwe, ra áeá ewe apwangapwang mi nóm rech pwe repwe atai ach riri ngeni Jiowa. Nge sia kilisou pwe sia tongeni mirititi chómmóng án Tefil kewe minen otuputup pokiten Paipel a fen pwáraaló. (2 Korint 2:11) Lón ei puk sia fen pwóróus usun ekkewe minen otuputup, usun chék tongen pisek, chiechi mi ngaw me tipisin lisowu mwáál. Iwe, sipwele pwóróus usun pwal eú án Satan minen otuputup, ina ewe angangen roong.

ANGANGEN ROONG, EÚ ANGANGEN Ú NGENI KOT

10. (a) Met angangen roong? (b) Ifa ekiekin Jiowa usun angangen roong me ifa óm ekiek usun?

¹⁰ Emén mi féri angangen roong, a wesewesen chiechi ngeni Satan me ekkewe chónláng mi ngaw. Ekkewe sókkópaten angangen roong, a kapachelong angangen pwee, magic, péút me fós ngeni ekkewe mi má. Sia fen silefichi pwe angangen roong iir “sokun föför ra anioput” me ren Jiowa. (Tuteronomi 18:10-12; Pwärätä 21:8) Pokiten a lamot ngenikich ach sipwe pwal “oput mine a ngau,” iwe ese fókkun fich ach sipwe chiechi ngeni ekkewe chónláng mi ngaw. (Rom 12:9) A mmen ánioput án emén féri angangen roong pwe ina eú angangen ú ngeni Semach we lón láng, Jiowa!

11. Ika Satan a tongeni efisi án emén epwe tup le féri angangen roong, iwe pwata a fókkun win? Áweweei mwo.

¹¹ Iwe atun emén a féri angangen roong a fókkun ú ngeni Jiowa, ina popun Satan a éttúres le etipetipa ekkóch Chón Kraist le féri angangen roong. Satan a fókkun win iteiten án emén Chón Kraist tup le féri ena angang. Pwata? Ekieki mwo ei kapas áwewe: Ika emén soufiu a tipetipeló le sú seni an we mwichen soufiu me afangemáár, me fiti ekkewe chón oputer, iwe meilapen ewe mwichen chón oputer epwe pwapwa. Eli epwe pwal mwo nge eáni minen eingeing ewe chón afangemá, pwe epwe ássáwa meilapen ewe epek. Pwal ina usun ika emén Chón Kraist a kuliiti angangen roong, a pwisin filatá le likitaló Jiowa me onómu pwisin i fán nemenien Satan. Anchangei mwo pwapwaan Satan le eáni minen eingeing emén mi ú ngeni Jiowa! Itá sia mochen álisi ewe Tefil an epwe win? Fókkun aapw! Esap kich chón ú ngeni Jiowa.

PPIITÁÁN KAPAS EIS MI EFISI TIPEMWARAMWAR

12. Met Satan a áeá pwe epwe otupu ach ekiek usun angangen roong?

¹² Ika sia úkkúppós lón ach oput angangen roong, iwe Satan esap tongeni áeá ena mettóch le liapenikich. Ina minne a silei pwe a lamot an epwe siwili ach ekiek. Ifa usun? A kútta alen an epwe orukoruka Chón Kraist, iwe ekkóch me leir repwe ekieki me “aita ngeni mürina mine a ngau, nge ngeni ngau mine a mürina.” (Aisea 5:20) Ren án Satan epwe féri ena, fán chómmóng a áeá eú minen otupu aramas a fen pin áeá seni lóóm nge a sópwéch, ina an eppiietá ekkewe kapas eis pwe epwe efisi tipemwaramwar.

13. Ifa usun Satan a fen néúnéú kapas eis le efisi tipemwaramwar?

¹³ Nengeni mwo ifa usun Satan a áeá ena mettóch me lóóm. Lón ewe tánipiin Eten, a eisini Efa: “Ifa usun, Kot a wesewesen apasa pwe ousap fokun mongö seni ekewe irän ei tanipi?” Le mwúún Hiop we, atun eú án ekkewe chónláng mwich lón láng, Satan a pwal eppiietá eú kapas eis: “Ifa usun, Hiop epwe niuokusituk [Kot] ika esap wor an feiöch?” Lepoputáán án Jesus angangen afalafal wóón fénúfan, Satan a pwal sótuni ren an ereni: “Are en Nöün Kot, kopwe üreni ekei fau pwe repwe wiliti mongö.” Ekieki mwo án Satan turunufasa met ei Jiowa a pwisin apasa wonu chék wiik mwen ena: “Iei i nei mi achengicheng, üa unusen pwapwa ren”!​—Keneses 3:1; Hiop 1:9; Mateus 3:17; 4:3.

14. (a) Ifa usun Satan a efisi tipemwaramwar usun angangen roong? (b) Met sipwele pwóróusfengen wóón?

¹⁴ Lón ei fansoun, ewe Tefil a pwal áeá ewe chék esin minen otuputup pwe epwe efisi án aramas tipemwaramwareiti ngawen angangen roong. A elichippúng pwe a fen sópwéch le efisi tipemwaramwar lón ekiekin ekkóch chón lúkú. Ra poputá le tipemwaramwareiti ika mi wessen ngaw ekkóch sókkun angangen roong. Usun itá ra ekieki, ‘Ifa usun, Kot a wesewesen apasa ei?’ (2 Korint 11:3) Met sipwe féri pwe sipwe álisi ekkena esin aramas le ekkesiwili ar ekiek? Ifa usun sipwe túmúnú pwe sisap tup ren án Satan angangen otuputup? Ren ach sipwe pélúweniir, sipwe pwóróusfengen usun ruu mettóch lón manawach Satan a angawa ren an áeá angangen roong fán tipachem solá. Weween, minen apwapwa me kunou me túmúnún péchékkúlen inisich.

A ANGANG WÓÓN MOCHENICH ME MINNE MI LAMOT NGENIKICH

15. (a) Ifa ekiekin chómmóng aramas lón Merika, Canada me Iurop usun angangen roong? (b) Ifa usun ekkóch Chón Kraist ra fen tipetipeló ren án fénúfan ekiek usun angangen roong?

¹⁵ Lón ekkóch fénú, ákkáeúin Merika, Canada, me Iurop, ra ekieki pwe ese efeiengaw angangen magic, fériér me pwal ekkóch sókkun angangen roong. A lallapóló án ekkewe kachito, puk, prokram wóón TV me video game wóón computer menlapei pwóróusen angangen roong mi ámmeef ngeni chón katol pwe ra ámmeseik, amwarar me ese wor ngawer. A kon chéúfetál ekkóch puken me kachitoon angangen roong. A ffat pwe ekkewe chónláng mi ngaw ra sópwéch le otupu aramas ar repwe ekieki pwe ese efeiengaw ekkena féffér. Nge ifa usun ren Chón Kraist, ra fen tipetipeló ren ena ekiek pwe ese efeiengaw angangen roong? Ekkóch ra fen. Ifa usun? Áwewe chék, iei meefien emén Chón Kraist mwirin an katol eché kachitoon angangen roong: “Ua katol ewe kachito nge saminne ua féfféri angangen roong.” Met popun a efeiengaw ena esin ekiek?

16. Pwata a efeiengaw án emén filatá ekkewe minen apwapwa usun angangen roong?

¹⁶ Inaamwo ika mi sókkóló án emén katol kachitoon angangen roong seni án emén wesewesen féri, nge esap weween pwe ese efeiengaw án emén katol ekkena mettóch. Pwata? Ekieki mwo ei pwóróus: Án Kot we Kapas a áweweei pwe Satan me néún kewe chónláng mi ngaw rese tongeni silei ach ekiek.a Ina minne usun met ei lesen a fen affata me mwan, pwe ren án ekkewe chónláng mi ngaw repwe silei ach ekiek me ach apwangapwang lón pekin lúkú, mi lamot repwe nengenifichi mwékútúkútúch, kapachelong filiach usun minen apwapwa. Lupwen emén Chón Kraist a pwáraatá pwe a pwapwaiti ekkewe kachitoon me puken awarawar, magic, án énú tétá wóón emén, are pwal ekkewe ekkóch angangen roong, usun itá a esile ngeni ekkewe chónláng mi ngaw met a apwangapwang wóón! Iwe mwirin, ekkewe chónláng mi ngaw repwe angang wóón an na apwangapwang ra fen kúna, me alapaaló ar maunei tori an epwe kkuf. A fen fis ngeni ekkóch. Akkomw ra poputá le pwapwaiti ekkewe minen apwapwa usun magic me fériér, iwe ló, ló, ló ra wesewesen féri angangen roong.​—Kalatia 6:7.

17. Ifa ewe otuputup Satan a áeá pwe epwe etipetipa ekkewe mi semmwen?

¹⁷ Satan ese chék angang wóón ach mochen pwapwaiti ekkewe minen apwapwa nge a pwal angang wóón ach mochen túmúnú péchékkúlen inisich. Ifa usun? Emén Chón Kraist a tongeni lichippúng ika ese tongeni chikar seni an semmwen mwirin an feffeiló pioing me chuchchuuri ekkewe tokter. (Markus 5:25, 26) Are a tongeni ekieki pwe a semmwen pokiten án emén péút ngeni are péút ngeni an famili. Ena mettóch epwe atufichi Satan me ekkewe chónláng mi ngaw ar repwe angang wóón ena emén pwe epwe ta an lúkú. Satan me ekkewe chónláng mi ngaw ra fókkun silei án Kot ei kapasen éúréúr: “Ousap föri angangen pwee ika pöüt.” (Lifitikos 19:26) Pokiten emén Chón Kraist a fókkun riáfféú ren an semmwen, iwe ekkewe chónláng mi ngaw ra tongeni etipetipa pwe epwe kútta álillis seni ekkewe sousáfei mi áeá angangen roong pwe epwe atai án Kot na éúréúr. Ika ewe chón semmwen a tipetipeló ren, iwe a tongeni apwangapwangoló an riri ngeni Kot. Ifa usun?

18. Met sókkun sáfei ekkewe Chón Kraist resap etiwa? Pwata?

¹⁸ Iei án Jiowa éúréúr ngeni chókkewe mi atai an kewe allúk: “Are eman esap aleasochisi ekewe allük, Kot epwe oput an iotek.” (Än Salomon Fos 28:9) Mi pwúng sia mochen túmúnúkich seni ekkewe mettóch epwe eppeti ach iótek me án Jiowa álillis ngenikich, ákkáeúin atun sia semmwen. (Kölfel 41:3) Ina popun, mi lamot ach sipwe akkomw eis: Ei sousáfei a kan féri angangen rong? Ei sáfei a lóngólóng wóón án aramas we lúkú pwe ra semmwen are máló pokiten án chón oputer péút ngeniir, are ar semmwen efisien aramaser kewe mi fen máló mi song rer? Lupwen ra ammólnatá me áeá ekkewe sáfei, a fiti asor, fériér me ekkóch féfférún roong? A lamot emén Chón Kraist mi enlet esap etiwa sókkun sáfei mi fiti angangen roong.b (Mateus 6:13) Iwe, a tongeni núkúnúk pwe epwe chúen nóm fán án Jiowa túmún.​—Ppii ewe pwóór “Wesewesen Angangen Roong Ei?”

IKA PWÓRÓUSEN CHÓNLÁNG MI NGAW A CHÉÚFETÁL

19. (a) Met ewe Tefil a fen otupu chómmóng aramas le lúkú usun an manaman? (b) Met sókkun pwóróus ekkewe Chón Kraist mi enlet repwe ttii seniir?

¹⁹ Ekkewe aramas lón Merika, Canada me Iurop rese lúkú pwe a kon efeiengaw manamanen Satan, nge a sókkóló án aramas ekiek lón ekkóch fénú. Lón ekkena fénú, Satan a fen otupu chómmóng ar repwe lúkú pwe a kon péchékkúl manamanan lap seni met mi wesewesen nóm ren. Ekkóch aramas ra niweiti ekkewe ngún mi ngaw iteitan, áwewe chék atun ra mwéngé, angang me annut. A chéúfetál pwóróusen manamanen ekkewe ngún mi ngaw iwe fán chómmóng, aramas ra meseik le apwóróusa me chómmóng ra mwaar ren. Itá sipwe pwal achéwú ekkena sókkun pwóróus? Aapw, a wor ruu popun án néún Kot kewe chón angang rese féri ena.

20. Ifa usun emén epwe tongeni achéúfetálei án Satan kapas chofona nge ese tepereni?

²⁰ Áeúin, pwe ika emén epwe achéwú pwóróusen manamanen ekkewe chónláng mi ngaw, iwe epwe álisatá angangen Satan. Ifa usun? Án Kot we Kapas a affata pwe Satan a tongeni féri angang mi manaman, nge a pwal éúréúrakich pwe a áeá “asisil mi chofona” me “angangen atuputup.” (2 Tesalonika 2:9, 10) Pokiten Satan i ewe meilapen sou otupu aramas, a silei ifa usun epwe etipetipa ekiekin chókkewe mi pwapwaiti angangen roong me etipetiper pwe repwe lúkú minne mi chofona. Eli chókkana ra wesewesen lúkú pwe ra kúna are rong och mettóch, iwe ra apwóróusa met a fis ngeniir nge usun itá mi enlet. Lo, lo, lo, aramas repwe apwóróusafetálei me sópweei. Ika emén Chón Kraist epwe achéúfetálei ekkena pwóróus, usun nge a féri letipen ewe Tefil “semen chon chofona.” A achéúfetálei án Satan kapas chofona.​—Johannes 8:44; 2 Timoty 2:16.

21. Met sia mochen menlapei lón ach pwóróusfengen?

²¹ Oruuan, pún ikaamwo emén Chón Kraist a fen piin kúna angangen ekkewe chónláng mi ngaw, nge esap pwal akkapwóróusa ren chék an epwe ámeseikaatá chienan kewe chón lúkú. Pwata? Paipel a éúréúrakich ach sipwe “chök nenengeni Jesus ewe chon popuetä me chon awesala ach lükülük.” (Ipru 12:2) Ewer, sipwe nefotofot wóón Kraist, esap Satan. Sia kúna pwe lupwen Jesus a nóm wóón fénúfan ese pwal eáni apwóróus ekkewe chónláng mi ngaw ngeni néún kewe chón káé pwe repwe mwaar ren, inaamwo ika a fókkun silei met Satan a tongeni féri me met ese tongeni féri. Nge, Jesus a chék nefotofot wóón an menlapei pwóróusen ewe Mwú. Ina minne sipwe áppirú Kraist me ekkewe aposel, sia pwal mochen menlapei lón ach pwóróusfengen “ekewe mettoch mi amwarar Kot a föri.”​—Föför 2:11; Lukas 8:1; Rom 1:11, 12.

22. Met sipwe tongeni féri pwe sipwe ákkálisatá ewe “pwapwa lon läng”?

²² Mi pwúng, Satan a áeá sókkópaten minen otuputup, kapachelong angangen roong ren an epwe atai ach riri ngeni Jiowa. Iwe nge, ren ach oput minne mi ngaw me tongei minne mi múrinné, sia ú ngeni án ewe Tefil apwangapwangaaló ach úppós le ttii senikich angangen roong meinisin. (Efisos 4:27) Anchangei mwo watteen ewe “pwapwa lon läng” ika sia kan ‘ükküpöchökül ngeni än ewe Tefil angangen atuputup’ tori an epwe unusen móróló!​—Efisos 6:11.