Kopwe Pochokkulelo Ren Tong
“Kopwe tongei om Samol Kot ren unusen letipom, o ren unusen ngunum, o ren unusen ekiekum.”—MATTU 22:37.
1. (a) Ikkefa ekkoch mettoch Chon Kraist repwe amaaraata? (b) Ifa ewe lapalap mi lamot seni meinisin fan iten Chon Kraist, me met popun?
EMON CHON KRAIST a amaaraata chommong mettoch ren an epwe wiliiti chon afalafal mi lipwakoch. Ewe puken An Salomon Fos a menlapei aucheaan sile, weweoch, me tipatchem. (An Salomon Fos 2:1-10) Ewe aposel Paul a poraus ussun ewe lamoten luku me apilukuluk mi pochokkul. (Rom 1:16, 17; Kolose 1:5; Ipru 10:39) Likiitu me engino ra pwal lamot. (Fofor 24:25; Ipru 10:36) Iwe nge, mei wor eu mettoch, ika ese nom, epwe ekisaalo aucheaan ekkena lapalap asan are repwe unusen lamotongau. Ena mettoch, tong.—1 Korint 13:1-3, 13.
2. Ifa ussun Jises a pwaralo ewe lamoten tong, me ikkefa ekkewe kapas eis ra piita?
2 Jises a pwaraalo ewe lamoten tong lupwen a apasa: “Epwe iei ussun pwe aramas meinisin repwe sinei pwe ami nei chon kaeo, are mi wor ewe tong lefilemi.” (Jon 13:35) Ika tong—akaewin tong fan iten pwiich kewe Chon Kraist—ina esissinen Chon Kraist mi enlet, epwe lamot ach sipwe ekieki ussun ekkeei kapas eis, awewe chok, Met ena tong? Met popun tong a kon lamot pwe Jises a apasa pwe ina ewe lapalap epwe essisinata noun kewe chon kaeo? Ifa ussun sipwe tongeni amaaraata tong? Io sipwe akkom tongei? Sipwe poraus ussun ekkeei kapas eis.
Met Ena Tong?
3. Ifa weween tong, me met popun ekiekich me letipach ra kapachelong lon?
3 Eu weween tong, ‘eu ririoch mi alollon, an emon fokkun efich are saani pwal emon.’ Tong eu lapalap mi amwokutu aramas le angang ngeni amurinnoloon aramas, nge fan ekkoch liwinin ar fori a fokkun watte ngeniir. Tong, me ren ewe Paipel, a kapachelong angangen ewe ekiek me ewe letip. A lamot ekiekich pun emon epwe pwaraalo tong ren an mirititi pwe i pwisin me atongan kewe meinisin mei wor lapalaper mi apwangapwang pwal lapalaper mi murinno. Ekiekich a pwal lamot pun neman emon Chon Kraist, lon pukun letipan, ese mochen tongei ekkoch aramas nge, a tongeer pokiten a silei seni alleaan Paipel pwe ina met Kot a mochen. (Mattu 5:44; 1 Korint 16:14) Iwe nge, tong a wesewesen feito seni ewe letip. Tong mi enlet me ren ewe Paipel esap chok feito seni ekiekich. Wenechar mi alollon me meefien letipach meinisin ra pwal kapachelong lon.—1 Piter 1:22.
4. Ifa ussun tong eu riri mi pochokkul?
4 Chiechioch a weires fan iten aramas mi maicha pun emon mi tong epwe akkomwa mochenin ewe emon lap seni pwisin an mochen. (Filipai 2:2-4) Alon Jises, “feiochun liffang mi lap seni feiochun angei,” me a fokkun pwung ena lupwen ewe liffang a fis pokiten tong. (Fofor 20:35) Tong eu riri mi pochokkul. (Kolose 3:14) Fan chommong a pwal kapachelong chiechi, nge ekkewe ririin tong ra pochokkul lap seni ekkewe ririin chiechi. Ewe riri lefilen ruuemon mi pupulu a iteni tong nge, ewe tong ewe Paipel a peseikich le amaaraata a pochokkul lap seni ewe tong a pop seni atochun are liochun emon. Lupwen ruuemon ra wesewesen tongefengennir, repwe chuen nonnomfengen inaamwo ika rese chuen tongeni chufengen pokiten ar chinnap are ika emon leir a semmwen.
Tong—Ewe Lapalap Mi Lamot
5. Met popun tong eu lapalap mi lamot fan iten Chon Kraist?
5 Pwata tong eu lapalap mi lamot ngeni emon Chon Kraist? Aewin, pokiten Jises a alluku ngeni noun kewe chon kaeo pwe repwe tongfengen. Jises a apasa: “Ami oupwe chienei, are oupwe fori minne ua erenikemi. Ua erenikemi ekkeei mettoch pwe oupwe chok tongfengen” (Jon 15:14, 17) Oruuan, Jiowa mi tong, me pokiten kich chon fel ngeni, sipwe appiru i. (Efisus 5:1; 1 Jon 4:16) Ewe Paipel a apasa pwe ach kaeo ussun Jiowa me Jises a wewe ngeni manau esemuch. Epwe ifa ussun sipwe tongeni apasa pwe sia silei Kot ika sise sotun le appiru i? Ewe aposel Jon a apasa: “Are emon ese meefi tong, iwe, ese mo sinei Kot, pwe Kot mi tong.”—1 Jon 4:8.
6. Ifa ussun tong epwe akkotaochu kinikinin manauach?
6 Ewe aulungatin popun tong a fokkun lamot: A alisaata ach akkotaochu kinikinin manauach kewe me a efisata ach fori sokkopaten mettoch pokiten eu popun mi murinno. Ren chok awewe, a fokkun lamot pwe emon Chon Kraist epwe akkangei sile mi fo seni an Kot we Kapas iteitan. Ena sile a ussun chok mongo ngeni emon Chon Kraist. Epwe alisaata an feffeita ngeni asimau. Epwe pwal alisaata an atipeeufengenni fofforun kewe ngeni letipen Kot. (Kol Fel 119:105; Mattu 4:4; 2 Timoti 3:15, 16) Iwe nge, Paul a ourourakich: “Sileilap a efisata ach lamalam tekia, nge tong a aufichi-kich-eta.” (1 Korint 8:1) Iwe, esor ngauen sile mi enlet. Ewe osukosuk a nonnom rech—kich chon tipis. (Keneses 8:21) Ika emon ese meefi etipetipaen tong, sile mi tongeni efisi an lamalam tekia, me epwe eani ewe ekiek pwe a murinno lap seni ekkewe ekkoch. Ena mettoch esap fis ika emon a mwokutukut fan nemenemen tong. “Tong . . . ese sikasini.” (1 Korint 13:4) Emon Chon Kraist mi mwokutukut fan nemenemen tong esap lamalam tekia, pwal mwo nge lupwen a mmen watte an sile. Tong epwe alisata an tipetekison me pinei an atekiatai itan mwen aramas.—Kol Fel 138:6; Jemes 4:6.
7, 8. Ifa ussun tong a alisikich le menlapei minne mi lamot?
7 Paul a makkei ngeni ekkewe Chon Filipai: “Iwe, a iei usun ai iotek, pwe ami tong epwe fakkun lapelo seni lom, ren ami sinei o pwal ren sokkun tipatchem meinisin, pwe ami oupwe tongeni esisinata minne mi murinno.” (Filipai 1:9, 10) An Chon Kraist tong epwe alisikich le esissinata me fori minne mi lamot. Ekieki mwo an Paul kewe kapas ngeni Timoti: “Are emon epwe mochen wiseni wisen wanparon, iwe, a mochen ani eu angang mi murinno.” (1 Timoti 3:1) Atun ewe 2000 service ier, chochoon ekkewe mwichefel won unusen fonufan ra lapelo won 1,502, me iei mei wor 91,487. Ina popun, sia osupwangen minefoon elter me sia apunga chokkewe mi achocho ngeni ena wiis.
8 Iwe nge, chokkewe mi mochen wiiseni ena wiis repwe tumunu ar itepok ika repwe chechchemeni ewe popun a wor ekkena wiis. An emon angei wiisan are atekiatai chok itan esap ina ewe mettoch mi lamot. Ekkewe elter mi apwapwai Jiowa ra mwokutukut fan ar tongei Kot me pwiir kewe. Rese kutta iter mi tekia are ar foummong. Mwirin Piter a awora fon ngeni ekkewe elter pwe repwe amwochu ekiekoch, a menlapei lamoten “tipetekison.” A apasa ngeniir: “Oupwe atipetekisona-kemi-etiu fan poun ewe Kot mi manaman.” (1 Piter 5:1-6) Emon a mochen wiiseni eu wiis epwe ekiekifichi ekkewe chommong elter won fonufan mi angang weires, tipetekison, me eu minen feioch ngeni ar kewe mwichefel.—Ipru 13:7.
Ekiekoch A Alisata Ach Likiitu
9. Met popun Chon Kraist ra ekkekieki ekkewe feioch Jiowa a pwonei?
9 Iei pwal eu mettoch a pwaraalo ewe lamoten ach sipwe mwokutukut ren tong. Ngeni ir mi mochen fel ngeni Kot pokiten tong, ewe Paipel a pwonei feioch watte iei me ekkewe feioch mi kon amwarar lon mwach kkan nge sise tongeni anchangeer. (1 Timoti 4:8) Emon Chon Kraist mi eani lukuluk lon ekkeei pwon me a pwal luku pwe Jiowa “a liwini ngeni ir ekkewe mi kukutta i,” a kuna alillis ren an epwe lukuchar lon an luku. (Ipru 11:6) Sia fokkun anean pwe an Kot kewe pwon repwe pwonueta me sia meefi ussun chok ewe aposel Jon: “Amen. Kopwe feito Samol Jises.” (Pwarata 22:20) Ewer, ach ekiekifichi ekkewe feioch sipwe kuna lon mwach kkan ika sia tuppwol a apochokkulakich ach sipwe likiitu, ussun chok an Jises ekiekifichi “ewe pwapwa mi nom mwen i” a alisata an likiitu.—Ipru 12:1, 2.
10, 11. Ifa ussun ach mwokutukut fan tong epwe alisaata ach likiitu?
10 Nge, ifa ussun ika ach mochen nonnom lon ewe fonufan sefo ina ewe popunlapen sia mochen angang ngeni Jiowa? Iwe, sipwe tongeni menemenengauolo are muttir fangeta lupwen osukosuk ra piita are ika met sia anean ese fisita lon ewe atun sia mochen epwe fis. Ika a ina ussuch, sipwe tongeni paselo lon pekin ngun. (Ipru 2:1; 3:12) Paul a fos ussun chienan me loom itan Timas, atewe a likitalo Paul. Ifa ewe popun? Pokiten “a aucheani ei fonufan.” (2 Timoti 4:10) Chokkewe mi angang ngeni Kot pokiten chok ewe feioch, repwe tongeni ussun chok Timas. Repwe tongeni poputa le tongei ekkewe feioch seni fonufan iei me resap chuen mochen pennuku och mettoch fan iten ekkewe feioch lon mwach kkan.
11 Esor ngauen ach mochen angei feioch lon mwach kkan are ngaselo seni riaffou, nge tong a apochokkula ach afanni minne epwe lamot seni meinisin lon manauach. Letipen Jiowa ina ewe a lamot nge esap letipach. (Luk 22:41, 42) Ewer, tong a apochokkulakich. A efisata ach wikitiwiti Kot fan mosonottam, ach menemenoch ren ekkewe feioch a liffang ngenikich iei, me ach lukuluk pwe lon an Kot fansoun mi fich, sipwe angei meinisin met a fen pwonei—me pwal lap seni ena. (Kol Fel 145:16; 2 Korint 12:8, 9) Iwe, iei, tong a alisata ach angang fan kisaseu pokiten “tong esap kutta pwisin letipan.”—1 Korint 13:4, 5.
Io Kewe Chon Kraist Repwe Tongei?
12. Me ren Jises, io kewe sipwe tongei?
12 Jises a awora och emmwen ussun io kewe sipwe tongei lupwen a apasawu ruu poraus seni ewe Allukun Moses. A apasa: “Kopwe tongei om Samol Kot ren unusen letipom, o ren unusen ngunum, o ren unusen ekiekum” me, “Kopwe tongei chon orum usun chok pwisin en.”—Mattu 22:37-39.
13. Ifa ussun sipwe tongeni tongei Jiowa, inaamwo ika sise tongeni kuna i?
13 Seni an Jises kewe kapas, a ffat pwe sipwe akkom tongei Jiowa. Iwe nge sise pukun tongei Jiowa seni ach uputiu. Ina och mettoch sipwe amaaraata. Lupwen sia keran rong porausen Jiowa, sia mochen chiechi ngeni pokiten minne sia rong. Ekis me ekis, sia fen kaeo ifa ussun a ammonlata ewe fonufan fan iten aramas. (Keneses 2:5-23) Sia pwal kaeo ussun an kewe foffor ren aramas, ifa ussun ese unusen poutikichelo lupwen tipis a tori aramas, nge a akkota ifa ussun epwe amanauakich. (Keneses 3:1-5, 15) A kirokiroch ngeni ir mi tuppwol, me lo, lo, lo, a awora noun we alaemon fan iten omusamusen tipis. (Jon 3:16, 36) Lapeloon ach sile a fen efisi lapeloon ach aucheani Jiowa. (Aisea 25:1) King Tafit a apasa pwe a tongei Jiowa pokiten an kirokiroch mi tong. (Kol Fel 116:1-9) Ikenai, Jiowa a tongeikich, emmwenikich, apochokkulakich, me a peseikich. Lupwen a lapelo ach kaeo ussun Jiowa, a pwal lapelo alollolun ach tongei.—Kol Fel 31:23; Sefanaia 3:17; Rom 8:28.
Ifa Ussun Sipwe Tongeni Pwaralo Ach Tong?
14. Ifa ussun sipwe tongeni pwaraalo pwe ach tong ngeni Kot mi enlet?
14 Pwungun pwe, chommong won unusen fonufan ra apasa pwe ra tongei Kot, nge ar fos ese fiti foffor. Ifa ussun sipwe tongeni silei pwe sia wesewesen tongei Jiowa? Sipwe tongeni fos ngeni lon iotek me pwaraalo meefiach. Me sipwe tongeni eani foffor mi pwaraalo ach tong. Ewe aposel Jon a apasa: “Nge are emon a amwochu an we kapas, enlet ewe tongen Kot a fen unusochulo lon i. Iwe, epwe iei usun ach sipwe sinei pwe sia nonnom lon i.” (1 Jon 2:5; 5:3) A mak lon an Kot we kapas pwe sipwe chiechifengen me manaueni ewe manau mi limoch me ren ekkewe alluk. Sipwe tumunu seni likotuputup, eani kapas mi enlet, me tumunu limelimochun ekiekich. (2 Korint 7:1; Efisus 4:15; 1 Timoti 1:5; Ipru 10:23-25) Sia pwaraalo ach tong ren ach alisi chokkewe mi osupwang lon pekin aion. (1 Jon 3:17, 18) Me sia pwora le fos ngeni aramas ussun Jiowa. A pwal kapachelong ach afalafala ewe kapas allim ussun ewe Muu won unusen fonufan. (Mattu 24:14; Rom 10:10) Alleasochis ngeni an Kot we Kapas ren ekkeei mettoch a annetata pwe ach tong ngeni Jiowa mi enlet.
15, 16. Ifa ussun tong fan iten Jiowa a kku manauen chommong aramas lon ewe ier?
15 Tongen Jiowa a alisaata an aramas filioch. Lon ewe ier, ena esin tong a amwokutu 288,907 le fangelo manauer ngeni Jiowa me papatais. (Mattu 28:19, 20) Filier mei wor weween. A wewe ngeni eu siwil lon manauer. Ren chok awewe, Gazmend emon lein chokkewe mi angangoch le basket lon ununsen fonuan we itan Albania. Ren ekkoch ier, Gazmend me puluwan we ra kaeo Paipel. Inaamwo ika a wor ekkewe minen eppet, ra wiliiti chon afalafal. Lon ewe ier, Gazmend a papatais, emon lein ekkewe 366 mi papatais lon ena fonu atun ewe 2000 service ier. Eu poraus mi mak lon echo simpung ussun atewe a awewei: “Manauan a wor weween iei, me ina ewe popun i me chon an famili ra pwapwaiti ewe fansoun mi murinno seni meinisin lon manauer. An kutta ifa ussun epwe feioch esap chuen ewe mettoch mi lamot seni meinisin lon manauan, nge iei a kon lamot met epwe tongeni fori le alisi aramas.”
16 Ussun we chok, emon sister won Guam a keran papatais, a eani angang lon eu company mi amomolo oil. Mwirin fite ierin an feffeita lon wiisan, ewe company a mochen pwe epwe wiliiti ewe aewin fefin mi wiseni ewe wis vice president. Iwe nge, a fen fangelo manauan ngeni Jiowa. Iwe, mwirin a fosfengen me puluwan we, neminnan ese etiwa ewe minefoon angang nge a akkota ifa ussun epwe tongeni ekisaalo an angang ren an epwe tongeni alapalo an fansoun afalafal me wiliiti emon pioneer. An tongei Jiowa a amwokutu neminnan le wiliiti emon pioneer mwen an epwe kutta wouun fonufan. Pwungun pwe, ena esin tong a fen amwokutu 805,205 aramas won unusen fonufan le eani wiiser lon och sokkun angangen pioneer atun ewe 2000 service ier. A ifa me watteen ar pwaraalo tong me luku!
A Chung Letiper Le Tongei Jises
17. Ifa ussun Jises a isetiu eu leenien appiru ren tong?
17 Jises eu leenien appiru mi murinno ren emon mi mwokutukut fan tong. Mwen an feito fonufan, a tongei Seman me a tongei aramas. Jises, ussun chok liosun tipatchem, a apasa ekkeei kapas: “Ua nom ren Kot usun eman sousile angang, ngang popun an pwapwa iteiten ran. Ua meseik me fan mesan fansoun meinisin, ua meseikeiti unusen an we fanufan, ua pwapwa ren ekewe aramasen fanufan.” (An Salomon Fos 8:30, 31) An Jises tong a efisi an poutalo an nonnom lon lang ren an epwe uputiu won fonufan ussun chok emon kukkun monukol mi apwangapwang. A fokkun mosonottam le alisi chokkewe mi mosonoson me tipetekison me a riaffou seni le poun ekkewe mi oput Jiowa. Iwe, a malo won efoch iraan nninni. (Jon 3:35; 14:30, 31; 15:12, 13; Filipai 2:5-11) A ifa me murinnoon ei popun mi pwung sipwe angang ngeni Kot!
18. (a) Ifa ussun sipwe amaaraata ach tongei Jises? (b) Ifa ussun sipwe tongeni pwaraalo pwe sia tongei Jises?
18 Lupwen aramas mi letipwenechar ra alleani porausen manauen Jises lon ekkewe ruaanu puken kapas allim me ra ekiekifichi ekkewe chommong feioch manauan mi tuppwol a atoto ngeniir, a efisata maarin tong mi alollon lon letiper. Kich sia ussun chok chokkewe Piter a fos ngenir lupwen a apasa: “Ami ouse mo nengeni i, nge oua chok tongei i.” (1 Piter 1:8) Ach tong a pwaalo lupwen sia anganga ach luku Jises me appiru ifa ussun a manaueni manauan. (1 Korint 11:1; 1 Tesalonika 1:6; 1 Piter 2:21-25) Lon April 19, 2000, 14,872,086 ra fen chechchemeni ekkewe chommong popun repwe tongei Jises lupwen ra fen fiti ewe Achechchemenien Maloon we. Chommong ra fiti! Sia pochokkulelo lupwen sia silei pwe chommong ra chuen mochen angei amanauen manauer ren an Jises we asor! Pwungun pwe, sia pochokkulelo ren an Jiowa me Jises tongeikich me ach tongeer.
19. Ikkefa ekkewe kapas eis repwe polu lon ewe lesen mwirin?
19 Jises a apasa pwe sipwe tongei Jiowa ren unusen letipach, ngunuch, ekiekich me ach pochokkul. Nge a pwal apasa pwe sipwe tongei chon oruch ussun chok sia tongei pwisin kich. (Mark 12:29-31) Io a kapachelong lein chon oruch? Me ifa ussun tong fan iten chon oruch epwe alisaata ach ekiekoch me ach apwonueta wiisach ren eu popun mi pwung? Ekkeei kapas eis repwe polu lon ewe lesen mwirin ei.
En Mi Chechchemeni?
• Met popun tong eu lapalap mi lamot?
• Ifa ussun sipwe tongeni kaeo ngeni ach sipwe tongei Jiowa?
• Ifa ussun ach kewe foffor ra anneta pwe sia tongei Jiowa?
• Ifa ussun sia pwaraalo ach tongei Jises?
[Pictures on page 6, 7]
Ewe tong epwe alisikich le witi ngaselo ren mosonottam
[Picture on page 8]
An Jises we asorun watte a amwokutukich le tongei i