Oupwe Chon Angang Mi Chengel Lon Ewe Ras!
“Ewe ras mi lapalap, nge ekkewe chon angang mi chok chokukkun. Iei minne, oupwe iotek ngeni ewe Samolun ras, pwe epwe tinato chon angang lon an ras.”—MATTU 9:37, 38.
1. Met a alisata ach likiitu le foffori letipen Kot?
LUPWEN sia chechchemeni ranin ach papatais ussun chok emon lein noun Jiowa kewe chon angang, ika a fen fis ekkoch chok are chommong ier me loom, neman a ussun ita pwe a fis naneu chok. Ach mwareiti Jiowa a wiliiti ewe mettoch mi lamot seni meinisin lon manauach sia fen fangolo ngeni Kot. Lupwen sia awora ewe fansoun ren ach sipwe alisata an aramas rongorong me neman etiwa porausen ewe Muu, ach angang ngeni Jiowa ren chengel a fokkun lamot ngenikich. (Efisus 5:15, 16) A chuen pwung pwe ach fansoun a muttir morolo lupwen sia ‘alapalo ach fori angangen ach we Samol.’ (1 Korint 15:58) Inaamwo ika ekkoch osukosuk repwe piita, ewe chengel sia angei seni ach fori letipen Jiowa epwe peseikich le likiitu lon angangen ewe Samol.—Nehemia 8:10.
2. Met a efisi ach chengel lon ewe angangen ras?
2 Pokiten kich Chon Kraist, sia angang lon eu sokkun ras lon kapas awewe. Jises a alollo ach ionfengenni aramas fan iten manau esemuch ngeni eu ras. (Jon 4:35-38) Pokiten sia fori ena esin angang, ach atittina ewe chengel a nom ren ekkewe Chon Kraist mi angang lon ewe ras me loom epwe alisikich. Sipwe atittina ulungat mettoch mi alisata ewe chengel sia angei seni ach angang lon ewe ras ikenai. Ikkeei ir (1) ach poraus mi awora apilukulukoch, (2) sopwochun ach angang, me (3) lapalapach mi efisata kinamwe ussun chok chon angang lon ewe ras.
Tittiilo Ussun Chok Chon Angang Lon Eu Ras
3. Met popun noun Jises kewe chon kaeo loom ra kuna chengel?
3 A ifa me watteen a siwil manauen ekkewe chon angang lon ewe ras—akkaewin manauen noun Jises kewe 11 aposel mi tuppwol—lon ena ranin 33 C.E. lupwen ra feilo ngeni eu chuuk lon Kalili ren ar repwe chuuri Jises mwirin an manausefal! (Mattu 28:16) Neman orun “limapuku” ra nonnom. (1 Korint 15:6) Ra fokkun chechchemeni ewe wiis Jises a awiisa ngeniir. A ereniir: “Iei minne, oupwe feilo asoulangalo chon fonu meinisin, oupwe papataisir fan iten ewe Sam, me ewe Nau, me ewe Ngun mi Fel, oupwe afalafaler pwe repwe alleasochisi mettoch meinisin minne ua alluku ngenikemi.” (Mattu 28:19, 20) Ra kuna riaffou mwaal nge ra chuen meefi chengel wachemuk seni ar angang lon ewe ras lupwen ra kuna poputaan ekkewe minefoon mwichefelin noun Jises kewe lon chommong leeni. Mwirin ekis fansoun, ‘ewe kapas allim a afalafalfeil ekis meinisin fan lang.’—Kolose 1:23; Fofor 1:8; 16:5.
4. Ifa ussun Jises a tiinalo noun kewe chon kaeo?
4 Me mwan, atun an angangen afalafal lon Kalili, Jises a korato ekkewe 12 aposel me a tiiniirelo akkaewin ren ar repwe esilei: “Ewe muun lang a arapoto.” (Mattu 10:1-7) Jises “a pwellifetal lon ekkewe telinim me sop meinisin, o a afalafaler lon ar kewe sinakok. A afalafala ewe kapas allim usun ewe mu, o a apochokkulata sokkun samau meinisin me apwangapwang meinisin.” Jises a tongei ekkewe aramas “pun ra riaffou me torotorongau usun chok siip mi esor chon maser.” (Mattu 9:35, 36) Jises a fos seni letipan lupwen a ereni ekkewe chon kaeo: “Ewe ras mi lapalap, nge ekkewe chon angang mi chok chokukkun. Iei minne, oupwe iotek ngeni ewe Samolun ras, pwe epwe tinato chon angang lon an ras.” (Mattu 9:37, 38) An Jises ekiek pwe ese naf ekkewe chon angang a wewe chok lupwen a nom lon Jutia me a wor wonu chok maram lusun lon an angangen afalafal won fonufan. (Luk 10:2) Lon ekkewe ruu fansoun, a tiinalo noun kewe ar repwe angang lon ewe ras.—Mattu 10:5; Luk 10:3.
Ach We Poraus Mi Awora Apilukulukoch
5. Met sokkun poraus sia esilefeili?
5 Sia polueni ewe tingor fan iten chon angang lon ewe ras ren chengel pokiten kich noun Jiowa kewe chon angang. Eu mettoch mi fokkun alisata ach chengel, ina ewe poraus mi awora apilukulukoch sia uwei ngeni chokkewe mi apilukingau. A ifa me watteen wiisach mi auchea le esilefeili ewe kapas allim—poraus mi awora apilukulukoch mi enlet—ngeni chokkewe mi “riaffou me torotorongau usun chok siip mi esor chon maser,” ussun chok noun Jises kewe chon kaeo loom!
6. Ekkewe aposel lon ewe aewin senturi ra fitalong menni angang?
6 Lukalapen ewe aewin senturi ewe aposel Paul a chuen achocho le esilefeili ewe kapas allim. Sia silei pwe an angang lon ewe ras a fokkun sopwoch pun lupwen a mak ngeni ekkewe Chon Kraist lon Korint orun 55 C.E., a apasa: “Iwe, ami pwii kena, ua mochen achema ngenikemi usun ewe kapas allim ua fen afalafala ngenikemi, ewe oua fen angei o uta ren.” (1 Korint 15:1) Ekkewe aposel me ekkewe ekkoch Chon Kraist loom ir chon angang mi tinikken lon ewe ras. Ewe Paipel ese affata ngenikich fitemon lein ekkewe aposel ra manau seni ewe fansoun fitikoko mwen me atun Jerusalem a talo lon 70 C.E., nge sia silei pwe ewe aposel Jon a chuen afalafal 25 som ier mwirin ena fansoun.—Pwarata 1:9.
7, 8. Menni poraus mi awora apilukulukoch noun Jiowa kewe chon angang ra atapwal le esilefeili lap seni me loom?
7 Mwirin, nouwisin ekkewe lamalamen Kirisentom, ewe “Aramas mi Tipis” mi rikilo, ra eani eu nemenem mi pochokkul ren fite puku ier. (2 Tesalonika 2:3) Iwe nge, le muchuloon ewe 19en senturi, chokkewe mi mochen manaueni manauer ussun chok ekkewe Chon Kraist loom ra amwochu ewe porausen apilukulukoch me ra esilei ewe Muu. Pwungun pwe, seni ewe aewin kapi (July 1879), itelapen ei chassi a fen kapachelong ekkewe kapas “Ewe Minen Esilei An Kraist Nonnom,” “Ewe Minen Esilei An Kraist We Muu,” are “Esilefeili An Jiowa We Muu.”
8 An Kot we Muun Lang a fen fisita fan an Jises nemenem lon 1914, me sia esilei ewe porausen apilukulukoch ren atapwal lap seni me loom. Pwata? Pokiten taloon ei otot mi ngau eu me lein ekkewe feiochun nemenemen ena Muu. (Taniel 2:44) Epwe tongeni wor och poraus mi murinno seni ena? Epwe tongeni wor och chengel mi lap seni ewe sia angei seni ach esilefeili porausen ewe Muu mwen ewe “riaffou mi lapalap” a fisita?—Mattu 24:21; Mark 13:10.
Sopwochun Ewe Angang
9. Menni emmwen Jises a ngeni ekkewe chon kaeo, me met ekiekin aramas ussun porausen ewe Muu?
9 Ach sopwoch lon angangen ewe ras lupwen aramas ra wiliiti chon kaeo me fitikich lon ewe angang a pwal atoto ngenikich pwapwa. Lon 31-32 C.E., Jises a ereni noun kewe chon kaeo: “Iwe, lon menni telinim ika sop oupwe tolong lon, oupwe chok kutta io mi fich ngeni me ikenan.” (Mattu 10:11) Ifa ussun ra etiwa porausen ewe Muu a pwaalo pwe esap aramas meinisin mi fich ngeni. Iwe nge, noun Jises kewe chon kaeo ra tinikken le esilefeili ewe kapas allim ese lifilifil ia aramas ra nonnom ie.
10. Ifa ussun Paul a kukkutta ekkewe aramas mi fich ngeni manau?
10 Mwirin maloon Jises me an manausefal, aramas ra achocho le sopweilo ar kutta chokkewe mi fich. Paul a porausfengen me Chon Jus lon ar kewe sinakok pwal ren aramas mi nom lon ewe leenien amomo pisek lon Atens. Lupwen a afalafal lon an ena telinimw Ariapakus, “ekkoch mwan ra apacha ngeni i, o ra luku; emon leir Taionisius ewe chon Ariapakus, pwal emon fefin itan Tamaris, o pwal ekkoch ra eti i.” Ese lifilifil ia Paul a feilo ie, a fen angangoch le afalafal “ngeni ekkewe pwin aramas me imw me imw.”—Fofor 17:17, 34; 20:20 (New World Translation).
11. Ifa ussun pwiich kewe ra apwonueta ar angangen afalafal me loom?
11 Atun ewe saingoon ruwe ierin ewe 19en senturi, Chon Kraist mi kepit ra pwora le kutta chokkewe mi fich. Lon ewe lesen mi eani itelapan “Kepit Fan Iten Ach Sipwe Afalafal,” Zion’s Watch Tower, minen July/August 1881 a apasa: “Afalafalen ewe kapas allim . . . a fiffis ‘ngeni chokkewe mi mosonoson’—chokkewe mi mochen auseling, fan iten fisitaan inisin Kraist we, ekkewe chon alemwir.” Fan chommong chon angangen ewe ras ra feilo fos ngeni aramas lupwen ra towu seni ar kewe fel me ra ngeniir poraus seni Paipel mi mak lon ekkewe taropwe a tongeni lukeato chokkewe mi fich. Mwirin eu atittinin sopwochun ei sokkun afalafal, ewe Leenien Mas, minen May 15, 1903, a pesei chon angang lon ewe ras le ainetifetalei ekkewe choon taropwe “imw me imw, mwirin leonowasen iteiten Raninfel.”
12. Ifa ussun sia fen lipwakochulo lon ach angangen afalafal? Awewei mwo.
12 Kanoto chok, sia fen alapalo ach angangen afalafal ren ach kutta aramas ese lifilifil ia ra nonnom ie. Lon ekkewe fonu ikewe ie aramas rese kan nom lon imwer lupwen sia afalafal imw me imw pokiten ar angang me kunou, ei sokkun afalafal a sopwoch. Lupwen ruuemon Chon Pwarata lon England ra kuna aramas mi liwinlo leenier won bus mwirin ar kunou lon saat, ra pworacho le tota won ekkewe bus ren ar repwe anounou ngeni aramas Ewe Leenien Mas me Awake! Fan eu chok maram ra fen anounou ngeni aramas 229 chassi. Ra apasa: “Sise niuokkus le fori ei sokkun afalafal, afalafal lon ofes, are le likiitu fan ekkewe osukosuk ra piita pokiten sia silei pwe Jiowa a nonnom rech.” Ra kuna ekkoch aramas mi mochen nouni ekkewe chassi iteiten maram, ra poputa le kaeo ngeni emon, me ir me ruuemon ra pwapwaiti ar fiti ewe angangen auxiliary pioneer.
13. Menni siwil ren ifa ussun sia eani ach angangen afalafal a lamot lon ekkoch fonu?
13 A sopwosopwolo ach kutta ekkewe aramas mi fich me a murinno ach ekiekisefalli ifa ussun sia fori ei angang lon ekkoch leeni. Inaamwo ika chommong Chon Pwarata ra eoreni ar afalafal imw me imw lesossorun Raninfel nge, lon ekkoch leeni ra kuna pwe aramas ra kan onnut lesossorun Raninfel. Ren ar siwili kokkotun ar afalafal, chommong Chon Pwarata ra feilo afalafal lon pwal och fansoun, neman mwirin ar fiti mwich. Ei kokkot a fen sopwoch. Lon ewe ier chochoon ekkewe chon afalafal won unusen fonufan a lapelo won 2.3 percent. Ei poraus a asamolu Mastaan ewe ras me a atoto chengel ngeni letipach.
Amwochu Kinamwe Lon Angangen Ewe Ras
14. A ifa ussun ach ekiek lupwen sia esilei ach poraus, me met popun?
14 Lapalapach mi efisata ewe kinamwe sia pwaralo lon angangen ewe ras ina pwal eu popun sia chengel. Jises a apasa: “Lupwen oupwe tolong lon eu im, oupwe kapong ngeni. Iwe, are ewe im mi fich ngeni, ami kinamwe epwe nonnom won.” (Mattu 10:12, 13) Ewe kapong lon ewe kapasen Ipru ra nounou le makkei ewe Paipel fengen me ewe kapong lon fosun Krik ra awewei ewe ekiek ‘Amwo epwe murinno remi.’ Iei ewe ekiek a kan emmwenikich lupwen sia feilo afalafala ewe kapas allim. Sia anean pwe repwe etiwa porausen ewe Muu. Fan iten chokkewe mi etiwa ewe poraus, repwe tongeni ekiekin chasefal me Kot lupwen ra aier seni are kewe tipis, kulusefal, me fori letipan. Lo, lo, lo, kinamwe me Kot a emmwen ngeni manau esemuch.—Jon 17:3; Fofor 3:19; 13:38, 48; 2 Korint 5:18-20.
15. Ifa ussun sipwe tongeni amwochu kinamwe lon ach angangen afalafal lupwen aramas ra song?
15 Ifa ussun sipwe tongeni amwochu ach kinamwe lupwen aramas rese etiwa ewe poraus? Jises a apasa: “Nge are ese fich ngeni, ami kinamwe epwe liwinsefal ngenikemi.” (Mattu 10:13) Ewe poraus Luk a makkei ussun tiinaloon ekkewe 70 chon kaeo a kapachelong an Jises kapas: “Nge are emon noun kinamwe a nom ikewe, iwe, ami kinamwe epwe nonnom won i; nge are esor, epwe chok liwinsefallitikemi.” (Luk 10:6) Lupwen sia uwei ewe kapas allim ngeni aramas sia fori fan pwapwa me kinamwe. An ewe chon imw chipwang le auseling, song, are kapas ingau epwe chok atufichi ach porausen kinamwe an epwe ‘liwinsefalliitikich.’ Nge ese tongeni angei senikich ach kinamwe, eu uwaan an Jiowa ngun mi fel.—Kalesia 5:22, 23.
Eu Mettoch Mi Murinno Chon Angang Lon Ewe Ras Repwe Achocho Ngeni
16, 17. (a) Sia achocho ngeni met lupwen sia chuurisefalli aramas? (b) Ifa ussun sipwe tongeni alisi chokkewe mei wor ar kewe kapas eis ussun ewe Paipel?
16 Sia pwapwa ren wiisach lon ewe ionfengennin aramas fan iten manau esemuch. A ifa me watteen ewe chengel sia meefi lupwen emon sia afalafal ngeni a etiwa ewe poraus, a mochen kaeo, me a wiliiti “chiechien kinamwe”! Neman a kon tepetep an kewe kapas eis ussun ewe Paipel nge sise tongeni polueniir meinisin lon eu fansoun. Pun neman ese och ach nonnom fansoun langattam lupwen sia keran aewin chuuri, met sipwe tongeni fori? Sipwe tongeni achocho ngeni eu mettoch a fen awewe won 60 som ier me lom.
17 “Chon Pwarata Jiowa meinisin repwe mmonleta le kaeo ngeni aramas lon ewe Paipel.” Ena poraus a makkeei lon ewe aulungatin lon eu tettelin ulungat kukkun puk iter Model Study ra ffor seni 1937 tori 1941. Iei sopwosopwoloon ewe poraus: “Chon afalafala [ewe Muu] meinisin repwe tinikken le unusen alisi ekkewe aramas mi mochen apwapwai Kot me ra etiwa porausen ewe Muu. Repwe chuurisefalliir ren ar repwe polueni ar kewe kapas eis . . . , me muttir poputa le kaeo ngeniir.” Ewer, sia achocho le kaeo ngeni aramas me kaeo ngeniir iteitan.a Ach mochen le chiechi ngeni aramas me ach tongeer ra amwokutukich le ammonlaochu fan iten ach kaeo me lipwakochulo lon ach kaeo ngeni aramas.
18. Ifa ussun sipwe tongeni alisi aramas le wiliiti noun Jises kewe chon kaeo?
18 Sia tongeni kaeo ngeni aramas me alisata ar wiliiti chon luku ren alillisin ekkewe brochure ussun chok Met Kot A Kutta Senikich? me ewe puk Sile Mi Emmwen Ngeni Manau Esemuch. Pokiten ach achocho le appiru ewe Sense mi Lapalap, Jises Kraist, ekkewe chon kaeo Paipel mi pwal tongeni kaeo seni ach kinamwe me pwapwa, ach letip wenechar, me ach sufol fan iten an Jiowa kewe alluk me emmwen. Lupwen sia alisi aramas ren poluen ar kewe kapas eis, amwo sipwe achocho le aiti ngeniir ifa ussun repwe polueni an aramas kewe kapas eis. (2 Timoti 2:1, 2; 1 Piter 2:21) Chon angang lon ewe ras meinisin ra pwapwa ren ekkewe 4,766,631 Bible study a fiffis lon ewe ier a lo. Ach chengel a lapelo ika kich mi kapachelong lein chokkewe mi kaeo ngeni ekkoch ekkena aramas.
Om Chengel Epwe Likiitu Pokiten Ewe Ras
19. Pwata a wor ekkewe popun aramas repwe chengel lupwen ra angang lon ewe ras atun me mwirin an Jises angangen afalafal?
19 Mei wor popun aramas ra chengel pokiten ar angang lon ewe ras atun an Jises angangen afalafal me mwirin. Chommong ra etiwa ewe kapas allim. A mmen watte ar chengel lon ranin Pentekos 33 C.E., lupwen 3,000 som ra fen etiwa an Piter kapas, angei ngun mi fel seni Jiowa, me ra wiliiti kinikinin fonuen Kot we, ewe Israel lon pekin ngun. Chochoor a chok lallapelo, me ra kuna chengel wachemuk pokiten “ewe Samol a apacha ngenir, ran me ran, ekkewe mi tolong lon manau.”—Fofor 2:37-41, 46, 47; Kalesia 6:16; 1 Piter 2:9.
20. Met a atoto ngenikich chengel lon ach angangen afalafal?
20 Lon ena fansoun, a pwonuta an Aisea we oesini: “En [Jiowa] ka achomonga pwapwan ekewe aramas o alapala ar mwanek. Ra pwapwa fan mesom usun chok ar pwapwa lupwen fansoun ras, pwal usun mwan ra pwapwa, lupwen ra ineti liaper lon maun.” (Aisea 9:3) Chochoon chokkewe mi kepit a arapakan unus nge sia meefi chengel ren chommongoloon chochoon chon angang lon ewe ras ier me ier.—Kol Fel 4:7; Sekaraia 8:23; Jon 10:16.
21. Met sipwe porausfengen won lon ewe lesen mwirin ei?
21 Mei wor chommong popun sipwe chengel lon ewe ras. Ach poraus mi awora apilukulukoch, ach kutta aramas mi fich ngeni manau, me lapalapach mi efisata kinamwe—ekkeei mettoch meinisin ra efisi ewe chengel lon letipen ekkewe chon angangen ras. Iwe nge, chommong rese saani. A ina met ewe aposel Jon a kuna lon manauan. A fen kalapus won ewe to itan Patmos “fan asengesin an Kot we kapas o an Jises Kraist we pwarata.” (Pwarata 1:9) Iwe, ifa ussun sipwe tongeni amwochu ach chengel fan riaffou mwaal me lupwen aramas ra u ngenikich? Met epwe alisata ach likiitu lupwen a chommongolo chokkewe rese etiwa ach poraus? Ewe lesen mwirin ei epwe awora alillis seni ewe Paipel ren ach sipwe polueni ekkena kapas eis.
[Ppii ekkewe pwóróus fan]
a Ekkewe fansoun kaeo ra akkom fisita lon ekkewe leeni ikewe mwichen aramas mi mochen auseling repwe tongeni kaeo fengen. Iwe, ekiselo chok, ra poputa le kaeo ngeni emon me emon me ngeni eu famili.—Nengeni Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, pekin taropwe 574, forien Chon Pwarata Jiowa.
Ifa Ussun Kopwe Polueni?
• Ifa ewe angangen ras lon kapas awewe?
• Sia esilefeili met sokkun poraus?
• Met popun ach kutta chon kaeo a sopwoch?
• Ifa ussun sipwe tongeni amwochu kinamwe lon ewe angangen ras?
• Met popun sia chengel lon ewe ras?
[Pictures on page 10, 11]
Afalafal lon ewe aewin me aruen senturi
[Pictures on page 11]
Ussun chok Paul, chon angang lon ewe ras ikenai ra sotun le fos ngeni aramas ekis meinisin
[Picture on page 11]
Esilei ewe kapas allim ren pwapwa