Ifa Ussun Kopwe Tongeni Alisi Emon Nau Mi “Mwalechelo”?
“Sipwe pwapwa . . . pun pwiom . . . a mwalechelo, nge sia fen kuna.”—LUK 15:32.
1, 2. (a) Ifa meefien ekkoch kukkun ussun ewe enlet? (b) Eli epwe ifa meefien ekkewe sam me in me ekkewe semirit ika a ina ussun ar famili?
“USE CHUEN mochen fiti ei lamalam!” A ifa me alolilenin fan iten ekkewe sam me in mi niuokkusiiti Kot me mi angang weires le amaaraata nour kewe pwe repwe aleni ewe alen Kraist lupwen ra rongorong ekkena kapas seni nour! Ekkoch sarafo ra chok ‘paselo’ nge rese apasawu met ra mochen fori. (Ipru 2:1) Chommong leiir ra ussun chok ewe at mi mwalechelo lon an Jises we kapas awewe, ewe a su seni imwen seman me fangeseroulo alemwirian lon eu fonu mi towau.—Luk 15:11-16.
2 Inaamwo ika lape ngeni Chon Pwarata Jiowa rese kuna ei osukosuk, nge fan iten chokkewe a toriir, ese wor kapasen auruur mi tongeni unusen awesi ar letipechou. Pwal och sise mochen monukaalo ewe letipechou epwe tori ewe sarafo mi mwalechelo. Miritin letipan epwe aosukosuka. Lon an Jises kapas awewe, lo, lo, lo, ewe at mi mwalechelo a “tipatchemelo,” me seman we a fokkun pwapwa. Ifa ussun ekkewe sam me in me pwal ekkewe ekkoch lon ewe mwichefel ra tongeni alisi ekkewe mi mwalechelo pwe repwe “tipatchemelo”?—Luk 15:17.
Ewe Popun Ekkoch Ra Filata Ar Repwe Towu
3 Mei wor fite puku ngerou kukkun mi angang ngeni Jiowa ren pwapwa lon ewe mwichefelin Chon Kraist. Nge, met popun ekkoch leiir ra towu? Eli ra meefi pwe a pout seniir och mettoch ewe fonufan a awora. (2 Timoti 4:10) Are neman ra meefi pwe an Jiowa ttitin siip mi tumunuur a kon pinei seniir chommong mettoch. Miritin letip mi mengiringir, an mochen pupulu, are an mochen pwe chienan kewe repwe saani i epwe pwal amwokutu emon kukkun le su seni noun Jiowa pwiin siip. Emon sarafo a tongeni ukutiu seni an angang ngeni Kot pokiten meefian pwe seman me inan are pwal ekkoch Chon Kraist ra ussun ita likotupotup.
4 Fan chommong an ewe kukkun lapalap me fofforun u ngeni ra pwarata an apwangapwang lon pekin ngun, me ra pwarata masouen letipan. (An Salomon Fos 15:13; Mattu 12:34) Ese lifilifil popun ewe kukkun a mwalechelo, fan chommong popunlapen ewe osukosuk pwe ese “sinei minne mi enlet.” (2 Timoti 3:7) A lamot pwe ekkewe kukkun repwe amaaraata ririoch ngeni Jiowa, lap seni ar chok feilo fiti mwich. Met epwe alisiir le fori ei mettoch?
Oupwe Arap Ngeni Kot
5 Ewe chon kaeo Jemes a makkeei, “Oupwe arap ngeni Kot, iwe, epwe arap ngenikemi.” (Jemes 4:8) Ren an emon kukkun epwe fori ei mettoch, a lamot pwe epwe angei alillis le amaaraata an saani ewe Kapasen Kot. (Kol Fel 34:8) Le poputaan a lamot ewe “chonun oup”—ina aitien ewe Paipel me le popun. Nge lupwen a pwapwaesini an Kot Kapas me a poputa le saani “mongo pochokkul,”—ekkewe poraus mi alollon lon pekin ngun—ekisilo chok epwe asimauolo lon pekin ngun. (Ipru 5:11-14; Kol Fel 1:2) Emon sarafo mi apasa pwe a fen unusen manaueni manauen fonufan a poputa le miritiiti ekkewe mettoch mi lamot lon pekin ngun. Met a alisi ei sarafo pwe epwe kulsefal? Pokiten emon a pese ngeni le alleani unusen ewe Paipel, a fiti eu kokkotun alleaan Paipel. Ewer, alleaan Paipel iteitan a lamot ngeni maaritaan eu ririoch ngeni Jiowa.
6 A fokkun lamot pwe ekkewe sam me in repwe alisi nour kewe le amaaraata tong fan iten an Kot Kapas! Inaamwo ika emon teenage fopwul a kakkaeo ewe Paipel, nge a chiechi ngeni chienan kewe mi ngau. Iei met a apasa ussun an kaeo Paipel: “Lupwen Papa a eani ewe kapas eis, ua chok alleani poluan, me use pwal mwo atola mesan.” Emon sam are in mi tipatchem epwe eani wiisan sense mi lipwakoch, nge esap kaeo ngeni noun fan iten chok repwe awesi ewe lesen. (2 Timoti 4:2) Ren an ewe sarafo epwe pwapwaesini ewe kaeo, epwe lamot pwe epwe kuna ifa ussun met a kakkaeo mi weneiti manauan. Pwata kese eani ekkewe kapas eis epwe lukeato ekiekin me mut ngeni an apasawu meefian? Pese ngeni ewe kukkun le ekieki ifa ussun epwe tongeni apwonueta met a kaeo lon manauan.a
7 Pwal och, efisi pwe ami porausfengen ussun ewe Paipel epwe apwapwa. Ika mi fich, ekkewe kukkun repwe pwomweni ekkewe porausen Paipel me sipainiir. Alisiir le fichi sasingin lon tupuwer leenien me lapalapen ewe fonu ia a fis ie met oua poraus ussun. Neman epwe alisiir ika oupwe nounou ekkewe map me chart. Ewer, ren ekis ekiek me ammonlata, ewe famili kaeo epwe wiliiti eu fansoun apwapwa me ousap chok allea me polueni kapas eis. Epwe pwal lamot pwe ekkewe sam me in repwe atittina pwisin ar ririoch me Jiowa. Lupwen ra arap ngeni Jiowa, repwe tongeni alisi nour kewe pwe repwe pwal fori ina ussun.—Tuteronomi 6:5-7.
8 Iotek epwe pwal alisikich le arap ngeni Kot. Emon nengngin a keran tori emon teenage a osukosuk pokiten a weires an filata ika epwe manaueni manauen Chon Kraist are chiechi ngeni chienan kewe mi sokkolo ar luku. (Jemes 4:4) Met a fori ussun an osukosuk? Neminnewe a apasa, “Akkaewin lon manauei, ua iotek ngeni Jiowa ussun meefiei.” A meefi pwe an iotek a polu lupwen a chuuri emon a tongeni fos ngeni lon ewe mwichefel. Pokiten a meefi pwe Jiowa a emmweni i, a poputa le amaaraata an ririoch me Kot. Ekkewe sam me in ra tongeni alisi nour kewe ren ar amurinnoolo lapalapen ar kewe iotek. Lupwen ekkewe sam me in ra iotek fan iten ewe famili, repwe unusen apasawu masouen letiper pwe ekkewe kukkun repwe tongeni kuna ewe ririoch lefilen ekkewe sam me in me Jiowa.
Kopwe Songommang Nge Kopwe Uppos
9 Lupwen emon sarafo a poputa le paselo, eli epwe sotun alaemonulo me u ngeni seman me inan ika ra sotun fos ngeni ussun mettochun ngun. Met ekkewe sam me in repwe tongeni fori lupwen a toriir ei osukosuk? Ekieki met Jiowa a fori ren Israel loom. A mosonottam ngeni ekkewe Chon Israel mi “uloforea” ren lap seni 900 ier mwen a likitiirelo ngeni ar alen alleasolap. (Ekistos 34:9; 2 Kronika 36:17-21; Rom 10:21) Inaamwo ika ra “sotuni i,” fan chommong, Jiowa “a kirokiroch” ngeniir. “A fen amwochu an we song fan chommong, o ese amokutu an we lingeringer meinisin.” (Kol Fel 78:38-42) An Kot foffor ngeniir mi pwung fansoun meinisin. Sam me in mi tong ra appiru Jiowa me ra mosonottam lupwen ewe kukkun ese muttir etiwa ar fon lupwen ra sotun alisi i.
10 Ach songommang are mosonottam ese wewe ngeni ach sipwe riaffou ren fansoun langattam; weween pwe sise fangeta ach lukuluk pwe ewe osukosuk epwe murinnoolo. Jiowa a pwarata ifa ussun sipwe songommang. A akkom le tinalo fan chommong noun kewe chon uwei poraus ngeni ekkewe Chon Israel. Jiowa “a tongei noun aramas,” inaamwo ika “ra chok sopwela le turunufasei noun Kot kewe chon kuno, ra oput an kapas.” (2 Kronika 36:15, 16) A tingor ngeni ekkewe Chon Israel: “Oupwe kul seni ami kewe lapalap mi ngau.” (Jeremaia 25:4, 5) Nge, Jiowa ese rikilo seni an kewe emmwen mi pwung. A alluku ngeni ekkewe Chon Israel pwe repwe “kul” ngeni Kot me an we aal.
11 Ekkewe sam me in ra tongeni appiru an Jiowa songommang ren ar rese muttir fangeta ar luku pwe ewe nau mi mwalechelo epwe liwin. Resap apilukulukingau nge repwe achocho le tumunu pwe a chuen sussuuk ar tufichin fosfengen are popuatasefalli ar porausfengen. Resap rikilo seni emmwen mi pwung, nge repwe tongeni tittingorei ewe kukkun pwe epwe liwin ngeni ewe alen enlet.
Lupwen Emon Kukkun A Katowu
12 Nge ifa ussun ika emon kukkun mi chuen nonnom ren seman me inan a fofforingau me pokiten ese mochen aier a katowu seni ewe mwichefel? Pokiten ewe kukkun a chuen nonnom ren seman me inan, mei chuen wor wiiser le asukula me emiriiti i seni an Kot Kapas. Ifa ussun repwe tongeni fori?—An Salomon Fos 6:20-22; 29:17.
13 Pwungun pwe a murinno seni meinisin ika repwe awora ewe asukul me emirit atun eu kaeo ngeni pwisin i chok. Ewe sam are ewe in esap chok atola tipeforean nge epwe sotun nengeni met a nonnom lon letipan. Ifa ukuukun an semmwen lon pekin ngun? (An Salomon Fos 20:5) Mei wor kinikinin letipan mi chuen tongeni siwil? Menni wokisin seni Paipel epwe alisi? Ewe aposel Paul a alukulukukich: “Ewe kapasen Kot mi manau o manaman, a ken seni sokkun katilas meinisin mi ken me ruu epek, o a tu ngeni tori aimufeseni manau o ngun, o pwal ekkewe kailen chuu me masouen chuu; o a pwal tongeni apungu ekkewe ekiek o mochenian letipach.” (Ipru 4:12) Ewer, sam me in ra tongeni fori pwal och mettoch lap seni ar chok ereni nour pwe resap chuen niwiniiti ar fofforingau. Repwe tongeni poputaani me alisata an poppochokkulelo.
14 Epwe lamot pwe emon sarafo mi tipis epwe chasefal ngeni Jiowa. Akkom, epwe “aier o kullusefal.” (Fofor 3:19; Aisea 55:6, 7) Atun ar alisi ewe sarafo lon imwer an epwe aier, ekkewe sam me in repwe ‘likiitu, repwe fonou ekkewe mi u ngeniir ren tipetekison.’ (2 Timoti 2:24-26) Repwe “fonou” ewe mi tipis me ren met ewe Paipel a apasa. Ewe kapasen Kriis “fonou” a pwal tongeni chiyaku ngeni “awora ewe pisekin annet pwe epwe annetata pwungun ewe poraus.” (Pwarata 3:19; Jon 16:8) Ina popun, fonou a kapachelong lon kaworen ekkewe pisekin pwarata mi anneta ngeni ewe kukkun ngauen an foffor. Pwungun pwe, ach fori ei mettoch ese mecheres. Ika mi tufich, ekkewe sam me in repwe sotun lukeato letipan, ren ar nounou ekkewe minen alillis meinisin mi pwung me ren ewe Paipel. Repwe sotun alisi i le weweiti ewe lamoten an epwe “oput mine a ngau o efich mine a pwung.” (Amos 5:15) Neman ewe nau mi mwalechelo epwe tipatchemelo me “ngaseseni saren ewe tefil.”
15 Iotek a fokkun lamot ika emon a mochen chasefal ngeni Jiowa. Pwungun pwe, esap wor epwe “iotek” fan iten emon a fen fiti ewe mwichefelin Kraist me loom nge a pukun filata an epwe tipis me ese mochen aier. (1 Jon 5:16, 17; Jeremaia 7:16-20; Ipru 10:26, 27) Nge ekkewe sam me in ra tongeni tingorei Jiowa pwe epwe ngeniir tipatchem fan iten ar repwe angang won ewe osukosuk. (Jemes 1:5) Ika emon sarafo mi katowu a pwarata pwe a fen aier nge ese “pwora fan mesen Kot,” eni ekkewe sam me in repwe iotek pwe ika Kot a kuna eu popun epwe omusalo tipisin ewe kukkun, pwe letipen Kot epwe fis. (1 Jon 3:21) An rongorong ekkeei iotek epwe alisi ewe sarafo le miritiiti pwe Jiowa i ewe emon Kot mi umoumoch.b—Ekistos 34:6, 7; Jemes 5:16.
16 Ika emon sarafo mi papatais a katowu, chon ewe mwichefel resap “chiechi” ngeni. (1 Korint 5:11; 2 Jon 10, 11) Eli ar fori ei epwe alisi emonnewe an epwe “tipatchemelo” me liwiniti an Kot tittin siip mi tumunioch. (Luk 15:17) Nge ese lifilifil ika a liwin are ese liwin, chon ewe mwichefel repwe tongeni alisi familien ewe sarafo mi katowu. Oukich meinisin mi tongeni kutta ifa ussun sipwe pwarata ‘tong’ me “umoumoch” ngeniir.—1 Piter 3:8, 9.
Ifa Ussun Ekkoch Ra Tongeni Awora Alillis
17 Nge epwe ifa ussun emon sarafo ese katowu seni ewe mwichefelin Chon Kraist nge a fen apwangapwangalo lon an luku? “Are eu kifetin a kuna riaffou,” alon ewe aposel Paul, “ekkewe kifetin meinisin repwe eti i le riaffou.” (1 Korint 12:26) Pwal ekkoch mi tongeni ekieki ifa ussun repwe alisi ena esin sarafo. Nge, epwe lamot tumun, pokiten emon sarafo mi apwangapwang lon pekin ngun epwe tongeni etipetipa pwal ekkoch sarafo. (Kalesia 5:7-9) Lon eu mwichefel, ekkoch watte mi mochen alisi ekkoch sarafo mi fen apwangapwangelo lon pekin ngun ra etiweer lon ekkewe pari pwe repwe pwapwafengen le auselinga kolun fonufan. Ekkewe sarafo ra tipeeu me ra pwapwafengen, nge feil, feil, ar chiechifengen a efisi ngeniir meinisin le imu seni ewe mwichefel. (1 Korint 15:33; Juta 22, 23) Chiechi mi alisi ewe kukkun mi semmwen an epwe amaaraata an aucheani mettochun ngun, ina ewe mettoch epwe apochokkula i, nge esap ekkewe pari esor emmwen lon pekin ngun lon.c
18 Lupwen emon sarafo mi fen towu seni ewe mwichefel a liwin ngeni ewe Kingdom Hall are fiti eu mwichelap, ekieki ussun meefian. Sisap ita appiru ifa ussun ewe sam a awasolaochu noun we mi mwalechelo lon an Jises kapas awewe? (Luk 15:18-20, 25-32) Emon sarafo a towu seni ewe mwichefelin Chon Kraist me mwirin a fiti eu mwichelap a apasa: “Ua ekieki pwe aramas meinisin repwe amonungau seniei, nge pwii meinisin lon ewe mwichefel ra chuuto rei me kapong ngeniei. A fokkun kku letipei.” A poputa le kaeo sefal me lo, lo, lo, a papataiselo.
Kesap Fangeta
19 Ika sipwe awora alillis ngeni emon kukkun mi “mwalechelo” pwe epwe “tipatchemelo” a lamot mosonottam eli epwe tongeni weires ngeni ekkewe sam me in me ekkewe ekkoch. Nge kosap fangeta. “Ewe Samol esap amanga an we pwon, usun chok ekkoch aramas ra ekieki usun mang, nge a chok mosonottam ngenikemi, pun ese mochen pwe emon epwe poutmwalilo, pwe aramas meinisin repwe tori aier.” (2 Piter 3:9) Ewe Paipel a alukulukukich pwe Jiowa a mochen pwe aramas repwe aier me manau. Ren enletin, a akkom akkota ifa ussun aramas repwe chasefal ngeni i. (2 Korint 5:18, 19) An mosonottam a atufichi tipatchemeloon fite milion aramas.—Aisea 2:2, 3.
20 Ina popun, repwe alamota ekkewe minen alillis lon Paipel meinisin ren ar repwe awora alillis pwe nour mi kukkun mi mwalechelo repwe tipatchemelo. Appiru Jiowa, oupwe songommang lupwen oua awora alillis pwe noumi repwe liwiniiti Jiowa. Unusen apwonueta ekkewe emmwen seni ewe Paipel, me sotun appiru lapalapen Jiowa kewe ussun tong, pwung, me tipatchem atun oua tingor an alillis lon iotek. Ussun chok chommong chon u ngeni ra fen etiwa an Jiowa etiwetiw le liwinto, eli noumi at are nengngin epwe pwal kuna tumun lon an Jiowa ttitin siip mi tumunioch.—Luk 15:6, 7.
[Footnotes]
a Ren om kopwe kuna ifa ussun sipwe lipwakochun asukula ekkewe kukkun, nengeni Ewe Leenien Mas, minen July 1,1999, pekin taropwe 13—17.
b Iotek fan iten emon kukkun mi katowu esap fis mwen aramas atun mwich, pokiten aramas meinisin resap silei porausen ewe mi katowu.—Nengeni Ewe Leenien Mas, minen October 15, 1979, pekin taropwe 31.
c Fan iten alillis mi weneiti ei poraus, nengeni Awake! minen June 22, 1972, pekin taropwe 13-16; September 22, 1996, pekin taropwe 21-3.
Ka Chechchemeni?
• Ifa popunlapen ewe osukosuk lupwen ekkewe kukkun ra su seni ewe mwichefel?
• Met sokkun alillis a lamot ngeni ekkewe kukkun pwe repwe amaaraata ar ririoch ngeni Jiowa?
• Met popun a lamot pwe sam me in repwe mosonottam me uppos lupwen ra alisi emon kukkun mi mwalechelo?
• Ifa ussun chokkewe lon ewe mwichefel repwe tongeni alisi emon kukkun mi mwalechelo le liwinsefal?
3. Ikkefa ekkoch popun ekkewe kukkun ra filata le towu seni ewe mwichefelin Chon Kraist?
4. Fan chommong ifa ewe popunlapen an ewe kukkun rikilo?
5. Met mi lamot pwe emon kukkun epwe amaaraata an ririoch ngeni Kot?
6, 7. Ifa ussun ekkewe sam me in repwe tongeni alisata an nour kewe amaaraata ar aucheani an Kot Kapas?
8. Ifa ussun iotek a alisikich le arap ngeni Kot?
9, 10. Ifa ewe leenien appiru Jiowa a isetiu lupwen an songommang ngeni ekkewe Chon Israel mi lukumach?
11. Ifa ussun ekkewe sam me in ra tongeni pwarata songommang me uppos lon ar foffor ngeni nour kewe mi lukumach?
12. Ifa wiisen ekkewe sam me in ngeni nour kewe mi chuen nom fan nemenier nge mi fen katowu seni ewe mwichefel?
13. Ifa ussun ekkewe sam me in repwe tongeni lukeato letipen nour kewe mi tipis?
14. Ifa ewe aewin mettoch ewe sarafo mi tipis epwe fori pwe epwe chasefal ngeni Jiowa, me ifa ussun ekkewe sam me in repwe tongeni alisi ewe kukkun le fori?
15. Ifa ussun iotek a alisi ewe mi tipis le chasefal ngeni Jiowa?
16. Ifa ussun sipwe tongeni alisi familien ekkewe kukkun mi katowu?
17. Chon ewe mwichefel repwe chechchemeni met lupwen ra sotun alisi emon kukkun mi rikilo?
18. Ifa ussun sipwe tongeni appiru lapalapen semen ewe mi mwalechelo lon an Jises kapas awewe?
19, 20. Met popun sipwe eani ekiek posetif ussun emon nau mi mwalechelo?
[Picture on page 27]
Ach alleani an Kot Kapas a lamot ngeni ach amaaraata ach ririoch ngeni Jiowa
[Picture on page 27]
An sam me in iotek seni lon letiper a tongeni alisi nour kewe le kuna ewe ririoch lefilen ekkewe sam me in ngeni Jiowa
[Picture on page 29]
Etiwa ewe nau mi mwalechelo lupwen a ‘tipatchemelo’
[Picture on page 30]
Alisi noumi pwe epwe liwin ngeni Jiowa