Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w02 9/1 p. 20-25
  • Kukkuna Feioch Seni An Jiowa Kirokiroch Mi Tong

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Kukkuna Feioch Seni An Jiowa Kirokiroch Mi Tong
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Sokko Seni Tong Me Tuppwol
  • Amanau A Pwaralo An Kot Kirokiroch Mi Tong
  • An Jiowa Kirokiroch Mi Tong Me An Emmwen
  • An Kot Kirokiroch Mi Tong A Wato Ngaselo Me Tumun
  • An Kot Kirokiroch Mi Tong Esap Tongeni Kkuf
  • Noun Kot Kewe Chon Angang Ra Feioch
  • Om Kapas Epwe Pwäri Kirekiröch Mi Fiti Tong
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2010
  • Pwaralo Kirokiroch Mi Tong Ngeni Ir Kewe Mi Osupwang
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Jiowa—Ewe Asalapalapen Pisekin Nengeni Ren Murinno
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
w02 9/1 p. 20-25

Kukkuna Feioch Seni An Jiowa Kirokiroch Mi Tong

“Are emon mi tipatchem, epwe . . . meefi usun ewe tong enlet an ewe SAMOL.”​—KÖLFEL 107:43.

1. Ineet a akkom mak lon ewe Paipel ewe kapas mi chiyaku ngeni “kirokiroch mi tong,” me ikkefa ekkewe kapas eis ussun ei lapalap sipwe ekieki ussun?

ORUN 4,000 ier me loom, noun pwin Eperiam, Lot, a apasa ussun Jiowa: “Ka pwal fokkun kirikiroch.” (Keneses 19:19) Iei keran aewin an a mak lon ewe Paipel ewe kapas lon Ipru a chiyaku ngeni “kirikoroch” lon ei wokisin. Jekop, Naomi, Tafit, me pwal ekkoch lein noun Kot kewe chon angang ra fos ussun ei lapalap a nom ren Jiowa. (Keneses 32:10; Rut 1:8; 2 Samuel 2:6) Pwungun pwe ei kapas lon fosun Ipru a makkei orun fan 250 lon ewe Tesin Ipru. Iwe nge, met weween an Jiowa kirokiroch mi tong? A fen pwalo ngeni io kewe me loom? Me ifa ussun sipwe kuna feioch seni ei lapalap iei?

2. Met popun a weires ach awewei ewe kapas lon Ipru mi chiyaku ngeni “kirokiroch mi tong,” me ifa pwal eu weween ewe kapas?

2 Lon ewe Paipel, “kirikiroch” a chiyaku seni eu kapas lon fosun Ipru a fokkun tepetep weween me lape⁠-⁠ngeni ekkewe fosun fonufan rese tongeni chiyakuni ren eu chok kapas ren an epwe ffat weween. Ina popun ekkewe kapas ussun chowean “tong,” “umoumoch,” me “tuppwol” rese tongeni affata ngenikich weween ewe kapas lon fosun Ipru. Iwe, ewe Theological Wordbook of the Old Testament a apasa pwe “kirokiroch mi tong” eu kapas mi ekis och le awewe weween. Ewe New World Translation of the Holy Scriptures​—With References a affata pwe “tong mi tuppwol” mi pwal tongeni och fan iten ewe kapas lon fosun Ipru mi chiyaku ngeni ‘kirokiroch mi tong.’​—Ekistos 15:13; Kol Fel 5:7.

Sokko Seni Tong Me Tuppwol

3. Ifa sokkofesennin kirokiroch mi tong me tong?

3 Kirokiroch mi tong, are tong mi tuppwol, a riri ngeni tong me tuppwol. Iwe nge, mei wor sokkofesennir. Ekieki mwo sokkofesennin kirokiroch mi tong me tong. Lon ekkoch fosun fonufan aramas mi tongeni tongei sokkopaten pisek are ekiek. Ewe Paipel a fos ussun aramas mi “tongei wain me lopwokus” me aramas mi “tongei tipatchem.” (An Salomon Fos 21:17; 29:3, New World Translation) Nge kirokiroch mi tong a weneiti aramas nge sap pisek are ekiek. Ren chok awewe, a weneiti aramas lupwen a mak lon Ekistos 20:6 pwe Jiowa a “kirikiroch ngeni ngeroun mwirimwirin chokana mi echeniei.”

4. Ifa sokkofesennin kirokiroch mi tong me tuppwol?

4 Weween ewe kapas lon fosun Ipru a chiyaku ngeni kirokiroch me tong a pwal ekis lap seni weween ewe kapas “tuppwol.” Lon ekkoch fosun fonufan, aramas ra nounou “tuppwol” ren ar repwe awewei ekiekin emon mi tekison ngeni emon mi tekia. Nge emon sou kaeo Paipel a apasa pwe lon ewe Paipel, kirokiroch mi tong “a mwaalfesen me ena me a weneiti an emon mi tekia tuppwol ngeni emon mi apwangapwang are osupwangen alillis.” Ina popun King Tafit a tongeni tingorei Jiowa: “Won mesom epwe asarama noum ei chon angang, kopwe amanauaei ren om tong enlet [kirokiroch mi tong, New World Translation].” (Kol Fel 31:16) Emon mi osupwang, Tafit, a tingor seni Jiowa, ewe mi manaman, fan iten an kirokiroch mi tong, are tong mi tuppwol. Pokiten ekkewe mi osoupwang esor ar nemenem won ekkewe mi tekia, ekkewe mi tekia ra mochen pwaralo ewe kirokiroch mi tong seni chok letiper.

5. (a) Ikkefa ekkewe lapalapen an Kot kirokiroch mi tong mi pwalo lon ewe Paipel? (b) Sipwe pwungupwung won menni lein an Jiowa kewe foffor mi pwaralo an kirokiroch mi tong?

5 Ewe soumak kol fel a apasa: “Are emon mi tipatchem, epwe meefi . . . usun ewe tong enlet [kirokiroch mi tong, NW] an ewe SAMOL.” (Kol Fel 107:43) An Jiowa kirokiroch mi tong mi tongeni efisata an emon amanau me tumun. (Kol Fel 6:4; 119:88, 159) A wewe ngeni tumun me och mettoch mi lamot ren kaworen eu ngas lon fansoun osukosuk. (Kol Fel 31:16, 21; 40:11; 143:12) Pokiten ei lapalap, sipwe tongeni pochokkulelo mwirin sia fen tipis. (Kol Fel 25:7) Ren ach enniwili ekkoch poraus lon ewe Paipel me ren ach nengeni ekkoch wokisin, sipwe tongeni kuna ifa ussun an Jiowa kirokiroch mi tong a (1) pwalo ren ekkoch foffor me (2) ifa ussun a tori noun kewe chon angang.

Amanau A Pwaralo An Kot Kirokiroch Mi Tong

6, 7. (a) Ifa ussun Jiowa a pwaralo an kirokiroch mi tong ren an kewe foffor ngeni Lot? (b) Ineet Lot a fos ussun an Jiowa kirokiroch mi tong?

6 Neman a murinno ach kuna watteen an Jiowa we kirokiroch mi tong ren ach atittina ekkewe poraus lon Paipel ussun ei lapalap. Lon Keneses 14:1-16, sia alleani porausen Lot, noun pwin Eperiam, lupwen ekkewe sounfiu ra liapeni i. Nge Eperiam a selaani Lot. Lot epwe tongeni feiengau sefal lupwen Jiowa epwe ataielo ewe telinimwen Sotom, ikewe Lot me an we famili a nonnom ie.​—Keneses 18:20-22; 19:12, 13.

7 Mwen chok Sotom epwe talo, noun Jiowa kewe chonlang ra emmwenewu Lot seni ewe telinimw. Lon ena fansoun, Lot a apasa: “Noum ei chon angang a kuna umoumoch me reom, ka pwal fokun kirikiroch ren om amanauaei.” (Keneses 19:16, 19) Ren an kewe kapas, Lot a fos ussun an Jiowa we kirokiroch mi tong a pwalo ren an selaani Lot. Lon ei fansoun, an Kot kirokiroch a pwalo ren an amanaua me tumunu aramas.​—2 Piter 2:7.

An Jiowa Kirokiroch Mi Tong Me An Emmwen

8, 9. (a) Ifa ewe wiis noun Eperiam we chon angang a wiiseni? (b) Met popun ewe chon angang a tingor fan iten an Jiowa kirokiroch mi tong me met a fen fisita atun an iotek?

8 Lon Keneses sopwun 24, sia alleani ussun pwal eu atun pwappwaloon an Jiowa kirokiroch mi tong, are an tong mi tuppwol. Ei poraus a awewe won ewe fansoun Eperiam a tiinalo noun we chon angang ngeni fonuen aramasen Eperiam ren an epwe kutta puluwen Aisek. (Wokisin 2-4) Ei wiis mi weires, nge Eperiam a alukuluku ngeni noun we chon angang pwe noun Jiowa chonlang epwe emmweni i. (Wokisin 7) Iwe, ewe chon angang a tori ewe ito lukun ewe “telinimwen Nahor” (ewe telinimw Haran are pwal eu leeni unukkun Haran) atun ekkewe fefin ra feffeito ren ar repwe itifi konik. (Wokisin 10, 11) Lupwen a kuna ekkewe fefin mi feito, a silei pwe a fen tori eu fansoun mi lamot ren pwonutaan wiisan. Iwe nge, ifa ussun epwe tongeni esinna ewe fefin a kutta?

9 Pokiten an silei ewe lamoten alillis seni lang, noun Eperiam chon angang a iotek: “Ai Samol mi Lapalap, an ai samol Apraham we Kot, kose mochen kopwe atufichiei ikenai o eani kirikiroch ngeni ai we samol Apraham.” (Wokisin 12) Ifa ussun Jiowa epwe pwaralo an kirokiroch mi tong? Ewe chon angang a tingor ren eu esissin ren an epwe silei menni fefin Kot a filata. (Wokisin  13, 14) Emon fefin a fori ussun chok met ewe chon angang a fen ereni Jiowa. Iwe, a ussun ita pwe ewe fefin a fen rongorong an we iotek! (Wokisin 15-20) Ewe mwan a ruko me a “newenewen ngeni.” Iwe nge, mi chuen wor ekkoch poraus epwe silei. Ei fefin mi lioch aramasen Eperiam me i emon fefin mi chuen lipich? Iwe, ewe chon angang “a fanafanalo chok . . . pun epwe pi ika ewe Samol mi Lapalap a afeiochu an sai, ika esap afeiochu.”​—Wokisin 16, 21.

10. Met popun noun Eperiam chon angang a meefi pwe Jiowa a pwaralo kirokiroch mi tong ngeni noun we masta?

10 Ekiselo chok mwirin, ei fopwul a apasa pwe i ‘noun Petuel, nge seman noun Milka pwuluen Nahor we.’ (Keneses 11:26; 24:24) A ina ewe fansoun ewe chon angang a silei pwe Jiowa a polueni an iotek. Ewe mwan a apasa: “Upwe mwareiti ewe Samol mi Lapalap an ai samol Apraham we Kot, pwe esap amwochu seni ai samol an tong me an allukuluk. Pun ewe Samol mi Lapalap a wenewenen emweniei tori imwen aramasen semen ai we samol.” (Wokisin 27) Ren kaworen ei emmwen, Kot a pwaralo an kirokiroch mi tong ngeni mastaan ewe chon angang, Eperiam.

An Kot Kirokiroch Mi Tong A Wato Ngaselo Me Tumun

11, 12. (a) Atun menni an osukosuk a fen tori Josef an Jiowa kirokiroch mi tong? (b) Ifa ussun Kot a pwaralo an kirokiroch mi tong ngeni Josef?

11 Iwe iei, sipwe ekieki ussun Keneses sopwun 39. Ei poraus a awewe won noun noun noun Eperiam we, Josef, ewe a wiliiti chon kichiniwel lon Isip. Iwe nge, Jiowa “a eti Josef.” (Wokisin 1, 2) Pwungun pwe pwal mwo nge noun Josef we masta lon Isip. Potifar, a weweiti pwe Jiowa a nonnom ren Josef. (Wokisin 3) Iwe nge, Josef a kuna eu sossot mi weires. Ra tipimwaal ngeni pwe a achoumanauen puluwen Potifar we me Josef a kalapus. (Wokisin 7-20) A nonnom lon ewe “imwen fotek” pechen mi “fofo ren selimacha, nge uan a katolong lon efoch ring seni mecha.”​—Keneses 40:15; Kol Fel 105:18.

12 Met a fis atun a meefi ena sossot mi weires? “Ewe Samol mi Lapalap a eti Josef o eani kirikiroch ngeni.” (Wokisin 21a) Eu fofforun kirokiroch mi tong a popueta ekkoch mettoch mi emmwen ngeni an Josef ngaselo seni an kewe osukosuk. Jiowa a mut ngeni an Josef “kuna umoumoch me ren ewe chon nemeni ewe imwen fotek.” (Wokisin 21b) Iwe, ewe chon nemenem a awiisa ngeni Josef wiisan mi lamot. (Wokisin 22) Mwirin, Josef a chuuri ewe mwan epwe fos ngeni Farao, sou emmwennin Isip, ussun Josef. (Keneses 40:1-4, 9-15; 41:9-14) Iwe, ewe king a awiisa ngeni Josef wiisen sou nemenemen Isip nampa ruu me iei ussun Josef mi tongeni fori och angang lon Isip mi amanaua aramas lupwen lengita a tori ena fonu. (Keneses 41:37-55) An Josef riaffou a poputa lupwen a tori 17 ierin me a riaffou ren lap seni 12 ier! (Keneses 37:2, 4; 41:46) Nge atun ekkewe ierin an riaffou me weires meinisin, Jiowa Kot a pwaralo an kirokiroch mi tong ngeni Josef ren an tumunu Josef seni feiengau watte pwe epwe tongeni apwonueta wiisan lon pwonuetaan letipen Kot.

An Kot Kirokiroch Mi Tong Esap Tongeni Kkuf

13. (a) Menni porausen an Jiowa kirokiroch mi tong ra nonnom lon Kol Fel 136? (b) Ifa wesewesen weween kirokiroch mi tong?

13 Jiowa a pwappwarata an kirokiroch mi tong ngeni aramasen Israel. Kol Fel 136 a affata pwe fan an kirokiroch mi tong, Kot a amanauer (Wokisin 10-15), awora emmwen (Wokisin 16), me tumun. (Wokisin 17-20) Kot a pwal pwaralo an kirokiroch mi tong ngeni aramas. Emon mi pwaralo kirokiroch mi tong ngeni aramas a fori ren an pukun awora alillis mi lamot ngeni aramas. Eu puk mi awewe won ewe Paipel a awewe won kirokiroch mi tong iei ussun: “Ina eu foffor mi tumunu are alisata manauen aramas. A wewe ngeni kaworen alillis ngeni emon mi feiengau are osukosuk.” Emon sou kaeo a apasa pwe kirokiroch mi tong a wewe ngeni “tong mi wiliiti foffor.”

14, 15. Met popun sia tongeni luku pwe Lot wesewesen emon noun Kot chon angang mi tuppwol?

14 Ekkewe poraus lon ewe puken Keneses sia fen atittina ra anneta pwe Jiowa a pwaralo kirokiroch mi tong fansoun meinisin ngeni chokkewe mi tongei i. Mi sokkolo nonnomun manauen Lot, Eperiam, me Josef me ekkewe sossot ra kuna mi sokkolo lapalaper. Ir aramas mi apwangapwang, nge Jiowa a mutata ar angang ngeni, me ra osupwangen alillis seni lang. Ach silei pwe Semach lon lang mi tong a pwaralo kirokoroch mi tong ngeni ei sokkun aramas a auruurukich.

15 Fan ekkoch Lot a filingau me filian kewe a emmwen ngeni an riaffou. (Keneses 13:12, 13; 14:11, 12) Iwe nge, a pwal wor lapalapan kewe mi murinno. Lupwen ruuemon chonlang ra tori Sotom, Lot a awasolaochuur. (Keneses 19:1-3) Pokiten a luku porausen ekkewe chonlang, a ouroura puluwen noun kewe ussun kataloon Sotom epwele fisita. (Keneses 19:14) Sia kuna ekiekin Kot ussun Lot lon 2 Piter 2:7-9, ia a makketiu ie: “[Jiowa] a angasalo Lot, atewe mi pung, mi lolilen ren angolosan ir mi fori ingau (pun atewe mi pung a kuna riaffou lon ngunun we mi pung ren ar kewe fofor mi ingau a kuna o rong, ran me ran, lupwen a nonnom leir), iwe, ewe Samol a fen sinei angasalo ekkewe aramas mi tuppwel seni ar kewe sosot, o a pwal sinei iseis ekkewe aramas mi ingau ngeni ninni tori ewe ranin apung.” Ewer, Lot emon mwan mi pwung, me lapalapen ekkewe kapas ikei a ameef ngenikich pwe Lot emon mi achocho lon an fel ngeni Kot. Ussun chok Lot, sia kuna an Kot kirokiroch mi tong lupwen sia manaueni ‘manauach mi fel o mi fich ngeni Kot.’​—2 Piter 3:11, 12.

16. Ifa ussun ewe Paipel a awewe won Eperiam me Josef?

16 Ewe poraus lon Keneses sopwun 24 a affataochu an Eperiam chiechioch me Jiowa Kot. Ewe aewin wokisin a apasa pwe Jiowa “a afeiochu Apraham lon meinisin mine a fori.” Noun Eperiam we chon angang a apasa pwe Jiowa “an ai samol Apraham we Kot.” (Wokisin 12, 27) Me ewe chon kaeo Jemes a apasa pwe Eperiam “a kuna pung ren” Kot me a “iteni chiechien Kot.” (Jemes 2:21-23) A pwal ina chok ussun ren Josef. Keneses 39 a menlapei an Jiowa me Josef chiechioch. (Wokisin 2, 3, 21, 23) Pwal och, ewe chon kaeo Stifen a apasa pwe “Kot a nonnom ren” Josef.​—Fofor 7:9.

17. Met sipwe tongeni kaeo seni fofforun Lot, Eperiam, me Josef?

17 Chokkewe sia keran fos ussun a toriir an Kot kirokiroch mi tong ra fen chiechioch me Jiowa Kot me ra angang ngeni pwonutaan letipan. Ra fen sape-ngeni ekkewe osukosuk rese tongeni pwisin pwakini. A wor kapas eis ussun sopwosopwoloon manauen Lot, ussun ika epwe wor mwirimwirin Eperiam, me ifa ussun Josef epwe apwonueta wiisan. Jiowa chok mi tongeni alisi ekkeei ulumon mwan, me a fori ren an alisiir ren ekkewe foffor mi pwaralo kirokiroch mi tong. Ika epwe torikich an Jiowa kirokiroch mi tong tori feilfeilo chok, sipwe pwal chiechioch ngeni, me likiitu lon ach foffori letipan we.​—Esra 7:28; Kol Fel 18:50.

Noun Kot Kewe Chon Angang Ra Feioch

18. Met a pwalo ngenikich ussun an Jiowa kirokiroch mi tong lon ekkoch wokisin lon Paipel?

18 An Jiowa kirokiroch mi tong a fen auralo fonufan, me a mmen watte ach kilisou fan iten ei lapalapen Kot! (Kol Fel 119:64) Sia mochen fori alon an ewe soumak kol mi fel kapas ren letip unus: “Kilisou ngeni ewe SAMOL pokiten an we tong enlet, pokiten an kewe angang mi amwarar ngeni ekkewe aramas.” (Kol Fel 107:8, 15, 21, 31) Sia chengel pokiten an Jiowa kirokiroch mi tong ngeni noun kewe chon angang​—⁠ngeni emon are ngeni mwichen aramas. Ewe soufos Taniel a eani iotek pwe Jiowa “mi tekia me eniuokus, ka tumwunuochu om pwon, ka pwal tongei chokewe mi echenuk o fori pwungun om kewe alluk.” (Taniel 9:4) King Tafit a iotek: “Amo ita om we tong enlet [kirokiroch mi tong, NW] a nonnom ren ekkewe ir mi sinei en.” (Kol Fel 36:10) A ifa me watteen ach kilisou pwe Jiowa a pwaralo an kirokiroch mi tong ngeni noun kewe chon angang!​—1 King 8:23; 1 Kronika 17:13.

19. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pwungupwung won lon ewe lesen mwirin ei?

19 Ren enletin, sia feioch pokiten kich noun Jiowa kewe aramas! Sia feioch pokiten an Kot tong mi pwaralo ngeni aramas meinisin me sia kuna ekkewe feioch mi sokkolo auchear seni an Semach lon lang kirokiroch mi tong are an tong mi tuppwol. (Jon 3:16) Akkaewin lon eu fansoun osupwang a mmen auchea ngenikich ei lapalapen Jiowa. (Kol Fel 36:7) Nge, ifa ussun sipwe tongeni appiru an Jiowa Kot we tong mi kirokiroch? Kich mi pwaralo ei lapalap mi amwarar? Ekkeei me pwal ekkoch kapas eis repwe polu lon ewe lesen mwirin.

En Mi Chechchemeni?

• Ifa pwal eu weween “kirokiroch mi tong”?

• Ifa ussun kirokiroch mi tong a sokko seni tuppwol?

• Ifa ussun Jiowa a pwaralo kirokiroch mi tong ngeni Lot, Eperiam, me Josef?

• Ifa ussun an Jiowa pwaralo an kirokiroch mi tong a alukulukukich iei?

[Sasing lón pekin taropwe 21]

En mi silei ifa ussun Kot a pwaralo kirokiroch mi tong ngeni Lot?

[Sasing lón pekin taropwe 23]

Fan an kirokiroch mi tong, Jiowa a emmweni noun Eperiam we chon angang

[Ekkewe sasing lón pekin taropwe 24]

Jiowa a pwaralo an kirokiroch mi tong ren an tumunu Josef

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share