Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w02 10/1 p. 8-13
  • Appiru Ewe Kokkot Mi Forutiu Fan Iten Ekkewe King

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Appiru Ewe Kokkot Mi Forutiu Fan Iten Ekkewe King
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Kaeo Ussun Chok Emon King
  • Eu Foffor fan iten Ekkewe King me En
  • Efeiochu Pwisin En me Pwal Ekkoch
  • Ka Pwapwaiti Om Pwisin Käeö?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2011
  • Émúrinnéló Napanapen Óm Káé!
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2019
  • Ach Akkalleani Paipel—Eu Feioch Me Eu Minen Apwapwa
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2001
  • Kakkamo Fansoun Fan Iten Allea Me Kaeo
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2001
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
w02 10/1 p. 8-13

Appiru Ewe Kokkot Mi Forutiu Fan Iten Ekkewe King

“Epwe apiruelong lon eu puk ekei alluk fan itan . . . Epwe alleani lon ranin manauan.”​—TUTERONOMI 17:18, 19.

1. Emon chon Kraist epwe mochen an epwe ussun chok io?

ENI kesap alollo pwisin en ngeni emon king are kiwin. Sap minne emon Chon Kraist me chon kaeo Paipel epwe anchangei pwe epwe tongeni eani manamanen emon king, ussun chok ekkewe king mi tuppwol King Tafit, Josaia, Hesekaia, are Jehosafat? Iwe nge, epwe tufich me epwe pwal murinno om kopwe ussur lon eu mettoch mi sokkolo aucheaan. Ifa ena? Iwe, pwata sipwe mochen ach sipwe ussun chok ir lon ena mettoch?

2 Lon ranin Moses, fansoun langattam me mwen an Kot mut ngeni ekkewe chon Israel ar repwe nouni emon King, A fen silei pwe epwe wor ekkoch me lein Noun kkewe aramas repwe mochen nouni emon king. Ina popun a amwokutu Moses an epwe apachalong lon ewe Alluk ekkoch kapasen emmwen. Ikkeei ekkewe kapasen emmwen me emirit fan iten emon king.

3 Kot a apasa: “Lupwen oupwe tolong lon ewe fonu Jiowa ami Kot epwe ngenikemi, . . . nge oupwe apasa, ‘Aupwe eani emon king ussun ekkewe mu meinisin ra nonnom unukum’; oupwe chok seikata emon king Jiowa ami Kot a filata. . . . Lupwen epwe mottiu won ewe leenien mottun king, epwe apiruelong lon eu puk ekkeei alluk . . . Ewe puk epwe nom ren, pwe epwe alleani lon ranin manauan meinisin fan iten an epwe kaeo pwe epwe niuokkusiti Jiowa an Kot ren an epwe alleasochisi kapasen ekkewe alluk me ekkewe pwung meinisin.”​—Tuteronomi 17:14-​19, New World Translation.

4 Ewer, ewe king Jiowa epwe filata fan iten noun kkewe chon fel epwe fori kapiin ekkewe alluk fan iten pwisin i, nge kopwe tongeni kuner lon pwisin noum Paipel. Iwe, ewe king epwe akkalleani iteiten ran. Esap fan iten an epwe alapalo an tufichin amwochuluku poraus. Epwe kakkaeo, iwe, epwe fori fan iten och popun mi auchea. Ewe king mi kuna an Jiowa we chen epwe kakkaeo pwe epwe amarata me akkamwochu ekiekin letipan mi pwung. A pwal lamot an epwe kaeo ekkena alluk seni Kot pwe epwe emon king mi sopwoch me mirit.​—2 King 22:​8-​13; An Salomon Fos 1:​1-4.

Kaeo Ussun Chok Emon King

5 Met weween ngeni Tafit lupwen a wiseni ewe wis King won Israel? Iwe, epwe fori kapiin ekkewe puken Pentateuch (Keneses, Ekistos, Lifitikos, Numperis, Tuteronomi). Ekieki mwo ifa ukukun watten an a kku ekiekin me letipen Tafit atun a nounou mesan kkewe me poun pwe epwe makkei kapiin ewe Alluk. Ese mwaal, Moses a pwal wisen makkei ewe puken Hiop me pwal Kol Fel 90 me 91. Tafit epwe pwal kapini ekkena kol? Neman. Iwe, eni epwe pwal kawor ngeni ekkewe puken Josua, Soukapwung, me Rut. Pwungun pwe a ekis watte ekkewe kinikinin Paipel mi nom ren King Tafit pwe epwe alleani me kakkaeo. Iwe, a wor popun om kopwe luku pwe a foffori ena mettoch, pun nengeni alon kkewe ussun an Kot we Alluk mi mak lon Kol Fel 19:​7-11).

6 Ewe Tafit mi Lapalap​—⁠Jises, Noun Tafit we​—⁠a tapweilo mwirin ena foffor. Ina eorenien Jises pwe epwe feilo ngeni ewe sinakok iteiten wiik. Me ikewe ie, a rongorong allean ewe Paipel fengen me porausen awewe. Iwe, lap seni ena, fan ekkoch Jises a pwisin alleani an Kot we Kapas mwen mesen aramas me a awewei. (Luk 4:​16-21) Epwe mecheres om kopwe kuna an sileifichi ekkewe Wokisin. Alleani mwo ekkewe ruanu puken Kapas Allim, me atola fan fite Jises a era, “a makketiu” are a aloni alon ekkoch wokisin. Awewe chok, lon an we Afalafal won ewe Chuuk, me ren makkeien Mattu, Jises a aloni alon wokisin seni ewe Tesin Ipru fan 21.​—Mattu 4:​4-​10; 7:​29; 11:10; 21:13; 26:24, 31; Jon 6:​31, 45; 8:​17.

7 Jises a alleasochisi ewe kapasen fon lon Kol Fel 1:​1-3, a era: “Mi pwapwa ewe mwan mi esap fetal lon pwungupwungun aramas mi ngau, . . . nge a fokkun pwapwaiti allukun Jiowa, o a fokkun alleani le ran me lepwin. . . . Mettoch meinisin minne a fori epwe sopwoch.” A ifa me watten sokkofesennin ena seni fofforun ekkewe sou emmwen lon lamalam lon an we fansoun, ekkewe mi “momot won an Moses leenien mot” nge ra tunalo “allukun Jiowa”!​—Mattu 23:​2-4, NW.

8 Iwe nge, eni ekkoch repwe osukosuk ren eu wokisin mi ameef ngenir pwe ussun ita nge Jises a alamotengaua an aramas kaeo Paipel. Lon Jon 5:​39, 40, sipwe alleani minne Jises a apasa ngeni ekkoch lon an we fansoun: “Ami oua kuttafichi lon ekkewe puk, pun ami oua ekieki pwe mi wor manau esemuch remi lon, nge ekkewe puk ra pwarata usi. Nge ami ouse fen mochen feito rei, pwe epwe wor manau remi.” Ren alon kkewe Jises ese ereni ekkena chon Jus mi auseling ngeni pwe a lamot kisikis ar repwe kaeo Paipel. Nge a pwarata pwe rese letip-wenechar me ar kaeo ese tipeeu ngeni ar kkewe foffor. Ra silei pwe ekkewe Wokisin repwe tongeni emmweniir ngeni manau esemuch, nge ekkewe chok Wokisin ra atittina repwe pwal emmweniir ngeni ewe Messaia, Jises. Iwe nge, rese fokkun nguuri. Ina minne, ese fokkun wor feiochun ar kakkaeo pun rese letip-wenechar me tipetekison.​—Tuteronomi 18:15; Luk 11:52; Jon 7:​47, 48.

9 Noun Jises kkewe chon kaeo, pachelong ekkewe aposel, ra fokkun sokko seniir! Ra kaeo “ekkewe taropwe mi fel, mi tongeni atipatchema [emon] usun ewe angangen manau.” (2 Timoti 3:15) Lon ena mettoch, ra ussun chok ekkewe soufos lom lom mi “kukkutta o eisfichi.” Ekkena soufos rese eani ewe ekiek pwe ar fansoun kaeo epwe chok eu fansoun mwochomwoch lon ekkoch chok maram are eu ier. Ewe aposel Piter a apasa pwe ra “kukkutta,” akkaeuin, porausen ewe Kraist me ifa an kkewe foffor mi ling fan iten an epwe amanaua aramas. Lon noun we aeuin taropwe, Piter a aloni alon ekkewe wokisin seni engol puken Paipel fan 34.​—1 Piter 1:​10, 11.

10 Iwe, a ffat pwe ina wisen ekkewe kingen Israel lom lom ar repwe kakkaeo an Kot we Kapas. Jises a pwal fori ena mettoch. Iwe, ekkewe repwe eti Kraist le nemenem ussun king lon lang repwe pwal kakkaeo. (Luk 22:​28-30; Rom 8:17; 2 Timoti 2:12; Pwarata 5:10; 20:⁠6) Ena alen ewe king a pwal lamot ngeni meinisin ikenai mi eani ewe apilukulukun feioch won fonufan fan nemenemen ewe Muu.​—Mattu 25:34, 46.

Eu Foffor fan iten Ekkewe King me En

11 Ren wenecharen letipach, sipwe fokkun tongeni apasa pwe emon me emon Chon Kraist mi enlet epwe pwisin atittina ewe Paipel. Esap chok lamot atun ka koran kaeo ewe Paipel ren ekkewe chon Pwarata Jiowa. Emon me emon leich sipwe tuttumunu pwe sisap ussun chok ekkoch lon ranin ewe aposel Paul, pun mwirin och fansoun ra tilikopelo le kakkaeo. Ra fen kaeo “ekkewe kaeon le popun ussun ewe kapasen Kot,” awewe chok, “ekkewe kaeon le popun usun Kraist.” Iwe nge, rese likiitu lon ar kakkaeo, iwe, “rese feffeita ngeni asimau.” (Ipru 5:​12–6:⁠3) Iwe, sipwe tongeni pwisin eisinikich: ‘Met meefiei ussun ai pwisin kaeo an Kot we Kapas, ese lifilifil ika ua fiti ewe mwichefelin Chon Kraist fansoun mwochomwoch are fansoun langattam? Paul a iotek pwe Chon Kraist lon an we fansoun repwe “alapalo [ar] sinei usun Kot.” Ngang mi pwarata pwe ua eani ena sokkun ekiek?’​—Kolose 1:​9, 10.

12 Om tongei an Kot we Kapas, ina kien om kopwe lipwakoch le kakkaeo. Kol Fel 119:​14-16 a pwarata pwe om kopwe kaeo iteitan me ekkekieki ussun minne ka kaeo seni an Kot we Kapas epwe alisuk pwe kopwe pwapwaiti. Ese lifilifil ifa ukukun ttamen fansoun en emon Chon Kraist, nge epwe chok enlet ena mettoch. Ren pwungun ena poraus, chechemeni mwo an Timoti we leenien appiru. Inaamwo ika ena Chon Kraist elter, i fen “emon noun Kraist Jises sounfiu mi murinno,” nge Paul a pesei an epwe achocho le “forfichi lon an anganga ewe kapas mi enlet.” (2 Timoti 2:​3, 15; 1 Timoti 4:15) Pwungun pwe om kopwe “achocho” epwe wewe ngeni om kopwe kaeo iteitan.

13 Om fetal ngeni om kopwe kakkaeo iteitan a wewe ngeni om kopwe isetiu fansoun fan iten om kopwe kaeo Paipel. Ifa ussun om foffor lon ena mettoch? Ese lifilifil poluom, nge en mi ekieki pwe kopwe feioch seni om kopwe alapalo pwisin om fansoun kaeo? Eni kopwe ekieki: ‘Epwe ifa ussun upwe tongeni akota fansoun fan itan?’ Iwe, ekkoch ra fen alapalo ar fansoun kaeo Paipel ren ar pwatakai lesossor. Eni, repwe alleani ewe Paipel ukukun 15 minich are kaeo och poraus ra pwisin mochen silei ussun. Iei pwal eu, epwe tufich om kopwe ekis siwili minne ka kkan fori iteiten wiik? Awewe chok, ika ka kkan alleani ewe simpung are katol porausen fonufan won TV, mei tufich om kesap fori ekkena mettoch ren eu chok ran iteiten wiik? Kopwe tongeni aea ewe fansoun lon ena ran pwe kopwe alapalo om kaeo Paipel. Ika kopwe siwili ewe fansoun katol are alleani porausen fonufan ren eu ran me aea ewe 30 minich pwe kopwe kaeo, epwe lapelo om fansoun kakkaeo ukukun 25 aua lon eu ier. Ekieki mwo ussun ekkewe feioch kopwe kuna seni ekkewe 25 aua ka apacha ngeni om fansoun alleani me kaeo ewe Paipel! Iei pwal eu mettoch kopwe tongeni fori: lon en wiik, atittina om kkewe foffor le muchuloon iteiten ran. Pii ika mei wor och mettoch kopwe tongeni ukutiu seni are akukkunalo om fansoun le fori fan iten om kopwe alapalo om fansoun alleani me kaeo ewe Paipel.​—Efisus 5:​15, 16.

14 Met epwe amecheresi om kopwe kaeo, pwe kopwe efich? Om kopwe ekiekieta ekkewe mettoch kopwe tongeni achocho ngeni. Ikkefa ekkewe mettoch kopwe isetiu mwom? Ren chommong aramas, ewe aeuin mettoch mi murinno, ar repwe alleani unusen Paipel. Eni tori ei fansoun, ka fen alleani ekkoch kinikinin ewe Paipel fan ekkoch me kuna feioch seni. Kopwe tongeni achocho le alleani unusen ewe Paipel? Ren ena, kopwe tongeni akkom alleani ekkewe ruanu puken Kapas Allim, iwe mwirin, achocho le alleani lusun ewe Tesin Krik. Lupwen ka fen kuna pwapwa me feioch seni, eni kopwe tongeni achocho le alleani ekkewe puk Moses a makkei me ekkewe puken uruwo tori Ester. Lupwen ka fen fori ena mettoch, kopwe kuna pwe epwe tufich om kopwe alleani lusun ekkewe puken Paipel. Emon fefin mi orun 65 ierin lupwen a wiliti emon Chon Kraist a makkei won pwonupwonun noun we Paipel ewe ran a poputa le alleani me ewe ran a wes le alleani unusen ewe Paipel. Iwe, iei a fen makkei ekkena ranin poputa me awesi allea fan nimu! (Tuteronomi 32:​45-47) Iwe, ese alleani won eu computer are echo taropwe mi peres seni eu computer, nge a alleani seni ewe Paipel lon poun kkewe.

15 Ekkoch mi fen alleani unusen ewe Paipel ra fori pwal ekkoch mettoch fan iten ar repwe lipwakochulo me kuna feioch seni ar kakkaeo. Iei eu mettoch, ra filata ekkoch porausen awewe me mwen ar repwe alleani eu me eu puken Paipel. Lon ewe puk itan “All Scripture Is Inspired of God and Beneficial” me Insight on the Scriptures, kopwe tongeni kuna poraus mi murinno ussun uruwoon ewe poraus, lapalapen an a makketiu, me minne kopwe kuna feioch ren seni eu me eu puken Paipel.a

16 Lon om kakkaeo, kesap fori minne chommong sou kaeo Paipel ra foffori. Ra kon ssenuk le atittina ekkoch wokisin ussun ita nge ewe Paipel a chok popu seni aramas. Ekkoch leir ra sotun aukuku chokewe masouen eu puk a weneiti are ra sotun anchangei eu kokkot are ekiek ewe sou mmak a eani. Mwiriloon ena sokkun ekiekin aramas, epwe tongeni ameef ngeni aramas pwe ekkewe puken Paipel, ir puken uruwo chok are ekkoch popun ekiek ussun lamalam. Pwal ekkoch sou kaeo ra kon ssenuk le atittina ekkewe kapas lon Paipel. Ra kon titchik le kakkaeo popun ekkewe kapas me weween lon fosun Ipru me Krik lap seni lamoten an Kot kkewe poraus. En mi ekieki pwe ekkena sokkun kaeo repwe tongeni efisi ewe sokkun luku mi alollol me achungu letipen aramas?​—1 Tesalonika 2:​13.

17 Ifa ussun, mei pwung minne ekkewe sou kaeo Paipel ra apwungalo? Achiou pwe eu me eu puken Paipel a wor eu chok lesen are a weneiti eu chok mwichen aramas? (1 Korint 1:​19-​21) Iwe, mei enlet pwe ekkewe puken an Kot we Kapas ra auchea fan iten aramas meinisin, ese lifilifil ierir are nonnomun manauer. Inaamwo ika eu puk are taropwe a akkom mak ngeni emon aramas, awewe chok ngeni Timoti are Taitos, are ngeni eu mwich, eni ekkewe chon Kalesia are chon Filipai, nge epwe lamot ngenikich meinisin ach sipwe kaeo ekkena puk. Ir mi auchea ngeni emon me emon leich, iwe, eu me eu puk epwe wor chommong lesen me epwe efeiochu chommong sokkopaten aramas. Ewer, ekkewe poraus lon Paipel a lamot ngeni chon fonufan meinisin, iwe, a alisikich ach sipwe weweiti ewe popun a fen siwil ngeni chommong kapasen aramas won unusen fonufan.​—Rom 15:4.

Efeiochu Pwisin En me Pwal Ekkoch

18 Atun kopwe kaeo, kopwe feioch ren om achocho le kutta weween ewe Paipel me pwal kuna ifa ussun titchikin ekkewe poraus ra ririfengen. (Proverbs 2:​3-5; 4:7) Minne Jiowa a pwaralo lon an we Kapas a riri ngeni an we kokkot. Iwe, atun kopwe alleani, pi ifa ussun ekkewe poraus me kapasen fol ra riri ngeni an Kot we kokkot. Kopwe tongeni anchangei ifa ussun minne a fis, are eu ekiek, are eu oesini a riri ngeni an Jiowa we kokkot. Eisini pwisin en: ‘Met ei mettoch a aiti ngeniei ussun Jiowa? Ifa ussun an a riri ngeni an Kot we kokkot mi pwonueta ren an we Muu?’ Kopwe pwal tongeni ekieki: ‘Ifa ussun upwe tongeni aea ei poraus? Ngang mi tongeni aea lon ai asukula are emiriti aramas me ren ekkewe wokisin lon Paipel?’​—Josua 1:8.

19 Om afanni ekkewe ekkoch aramas epwe wato pwal och feioch. Lon om alleani me kaeo Paipel, kopwe kaeo minefoon poraus me wewefichitir. Sotun kapas ussur lon om porausfengen me chon le imwom kkewe are pwal ekkoch. Ika kopwe fori ena lon fansoun mi fich fiti tipetekison, ese mwaal, epwe efeiochukemi. Om kakkapas seni wenecharen letipom ussun minne ka kaeo epwe pwal tongeni achungu letipen aramas. Lap seni ena, epwe pwisin efeiochuk. Ifa ussun? Ekkoch sou silei ra era pwe emon epwe chechemeni minne a allea are kaeo ika epwe muttir kapas ussun are enniwili, lupwen epwe pwal esilei ngeni aramas.b

20 Iteiten fansoun kopwe alleani eu puken Paipel, ese mwaal kopwe keran kaeo ekkoch minefoon poraus. Ekkoch poraus epwe achungu letipom nge kese fen afannir me lom. Epwe wattelo om weweochiti ekkena wokisin. Ena mettoch epwe pwaralo pwe sap minne ekkewe puken Paipel makkeien aramas chok, nge ir pisek auchea mei fich ngenikich ach sipwe kakkaeofichi me kuna feioch senir. Chechemeni pwe emon king, awewe chok Tafit, epwe “alleani lon ranin manauan meinisin.”

21 Ewer, ir kkewe mi awora fansoun fan iten ar repwe kakkaeofichi ekkewe poraus mi alollol lon Paipel ra kuna feioch watte. Ra angei ekkoch pisek auchea lon pekin ngun me mirit. Ar ririoch ngeni Kot epwe pochokkuleta me murinnolo. Epwe pwal lapelo aucheaar ngeni chon ar kkewe famili, ngeni pwiir kkewe lon ewe mwichefelin chon Kraist, me ir kkewe resaamwo wiliti chon fel ngeni Jiowa.​—Rom 10:​9-​14; 1 Timoti 4:​16.

[Footnotes]

a Ekkeei puken awewei ra peres ren Chon Pwarata Jiowa me ra kawor lon chommong fosun fonufan.

b Nengeni The Watchtower, minen August 15, 1993, pekin taropwe 13-14.

En mi Chechemeni?

• Met a alluku ngeni ekkewe kingen Israel ar repwe fori?

• Jises me ekkewe aposel ra awora met sokkun leenien appiru ren ar kaeo Paipel?

• Ifa ussun kopwe siwili lapalapen manauom fan iten om kopwe alapalo om fansoun kakkaeo?

• Ifa ewe ekiek kopwe eani fansoun om kopwe kakkaeo an Kot we Kapas?

2, 3. Met Jiowa a oesini ussun emon king, iwe, met ena king epwe fori?

4. Met a kapachelong lon an Kot kkewe kapasen emmwen ngeni ekkewe king?

5. A nom ren King Tafit menni puken Paipel pwe epwe kapini me alleani, iwe, met meefian?

6. Met popun sipwe silei pwe Jises, ussun chok samasaman Tafit, a aucheani ekkewe Wokisin?

7. Ifa ussun Jises a sokkolo seni ekkewe nouwisen lamalam?

8. Pwata aramas mi alleani me kaeo Paipel ussun chok ekkewe nouwisen lamalamen Jus rese kuna feioch seni?

9. Ifa ewe leenien appiru mi murinno ekkewe aposel me ekkewe soufosun lom ra isetiu?

10. Pwata emon me emon leich sipwe mochen kaeo ewe Paipel?

11. (a) Met chon Kraist repwe tumunufichi ren ar kakkaeo? (b) Ikkefa ekkoch kapas eis epwe och ach sipwe eisini pwisin kich?

12. Met popun epwe lamot ach sipwe likiitu lon ach aucheani an Kot we Kapas?

13. (a) Ifa ussun sipwe tongeni alapalo ewe fansoun sipwe awora fan iten ach kakkaeo Paipel? (b) Met kopwe tongeni pwisin fori fan iten om kopwe alapalo om fansoun kakkaeo?

14, 15. (a) Pwata a lamot ach sipwe isetiu ekkoch mettoch sipwe achocho ngeni ren ach pwisin kaeo? (b) Ikkefa ekkoch mettoch sipwe achocho ngeni ren ach alleani ewe Paipel?

16. Sisap appiru io kkewe lon ach kakkaeo Paipel?

17. Pwata sipwe ekieki pwe an ewe Paipel poraus a lamot ngeni aramas meinisin?

18. Atun kopwe alleani an Kot we Kapas, met kopwe eani ekiek?

19. Io kkewe ra kuna feioch atun kopwe aiti ngeni aramas minne ka kaeo? Kopwe awewe.

20. Pwata kopwe feioch seni om akkalleani ewe Paipel fan chommong?

21. Ifa ewe feioch kopwe kuna seni om alapalo om kakkaeo an Kot we Kapas?

[Box on page 15]

“Lon Pouch kkewe”

“Ika sia mochen nounou . . . eu concordance ngeni ewe Paipel, esor och mi murinno seni ewe Internet. Nge ika sia mochen alleani ewe Paipel, kakkaeo Paipel, ekkekieki ussun, epwe lamot an epwe nom lon pouch kkewe, pun epwe chok ina ussun sipwe tongeni lefareni lon tupuach me letipach.”​—Gertrude Himmelfarb, emon mi pin wiseni ewe wis professor mi itefoulo lon City University, New York.

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share