Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w05 4/1 p. 11-15
  • Jiowa Epwe Apwungu Ekkewe Mi Ingau

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Jiowa Epwe Apwungu Ekkewe Mi Ingau
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Fansoun Meinisin A Fich An Epwe Fis Kapwung Seni Kot
  • Esor Epwe Tongeni Su Seni an Kot Kapwung
  • “Oupwe Amolakemiita pwe Oupwe Chuuriei, Ngang Ami Kot”
  • A Kan Lifilifil ewe Kapwung Seni Kot
  • An Jiowa we Kapwung Epwe Feito!
  • Apilukuluk Allim Fan Iten Ekkewe mi Pwung
  • Afalafala An Kot We Kapas Ren Pwora
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
  • Eáni Leenien Áppirú Ekkewe Soufós Usun Amos
    Ach Angangen Afalafala Ewe Mwu—2013
  • Menlapen Pworaus Seni Ekkewe Puken Sowel me Amos
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2007
  • Kukkutta Jiowa, Ewe Sou Atittina Letipen Aramas
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
w05 4/1 p. 11-15

Jiowa Epwe Apwungu Ekkewe Mi Ingau

“Oupwe amolakemiita pwe oupwe churiei, ngang ami we Kot.” ​—AMOS 4:​12.

JIOWA epwe wesewesen amuchalo minne mi ingau me riaffou won ei fonufan? Le poputaan ei 21st senturi, mei fich ach sipwe eani ena kapas eis. Ussun ita nge lupwen sipwe nennefetal, sia kukkuna pisekin pwarataan an aramas kirikiringau ngeni aramas. A ifa me watten ach aneanei pwe epwe wor eu otot ikewe ie esap chuen wor fofforun akkachofesa, mwanesol, me pwungungau ie!

2 Iei eu poraus mi apwapwa, pwe sipwe tongeni unusen lukuluk pwe Jiowa epwe amuchalo minne mi ingau. Lapalapen Kot kewe ra alukuluku pwe Jiowa epwe enletin apwungu ekkewe mi ingau. Jiowa, I emon mi pwung. Lon Kol Fel 33:​5, an we Kapas a erenikich: “A tongei minne mi pung o enlet.” Pwal eu kol fel a era: “[Jiowa] a oputa ekkewe ir mi mochen mwanesol.” (Kol Fel 11:⁠5) Pwungun pwe Jiowa, ewe Kot mi unusen manaman, mi tongei minne mi pwung me enlet, me esap mutata minne a oput an epwe nonnom tori feilfeilo chok.

3 Ekieki mwo pwal eu popun sipwe tongeni luku pwe Jiowa epwe amuchalo minne mi ingau. Porausen minne a pin foffori me lom a alukuluku pwe epwe fis. Mei wor ekkoch poraus mi amwarar ussun minne Jiowa a kan foffori ngeni chon fofforingau lon ewe puken Paipel itan Amos. Ach kakkaeo ewe oesini lon ewe puken Amos epwe itelapei ulungat mettoch ussun an Kot kapwung. Aeuin, iteiten fansoun meinisin an a fis, mei chok fich. Oruuan, esor emon epwe tongeni su seni. Aulungatin, epwe lifilifil, weween, epwe chok tori ir kewe mi fichiti, pun Jiowa a kan apwungu chon fofforingau nge a kan umoumoch ngeni ekkewe mi aier me paepae ngeni minne mi pwung.​—Rom 9:​17-​26.

Fansoun Meinisin A Fich An Epwe Fis Kapwung Seni Kot

4 Lon ranin Amos kewe, ekkewe chon Israel ra fen imufesen fan ruu nemenem. Eu me leir a nom ooren Israel, ina ekkewe ruu einangen muun Juta. Ewe eu, ina ekkewe engol einangen muun Israel mi nom ennefen. Jiowa a awisa ngeni Amos ewe wis soufos, iwe, a tinalo seni wesewesen sopwun we lon Juta ngeni Israel. Ikkewe ie Kot a nounou Amos pwe epwe afalafala aramas ie ussun ewe kapwung seni Kot.

5 Amos ese poputa an angang ren an afalafal ussun an Jiowa kapwung won ewe muu mi nom ennefenin Israel mi rikilo. Nge a poputa ren an afalafala an Kot kapwung won wonu muu mi arap ngeni. Ekkena muu, ir Siria, Filistia, Tirus, Etom, Amon, me Moap. Nge mi wesewesen fich ngeniir ar repwe kuna kapwung seni Kot? Fokkun ewer. Popun, pun ir wesewesen chon oputa noun Jiowa kewe aramas.

6 Awewe chok, Jiowa a apwungu ekkewe chon Siria pun ra “wichi chon Kiliat.” (Amos 1:⁠3) Ekkewe chon Siria ra angei seni Kiliat eu fonu​—⁠ina eu fonuen Israel otiuen ewe Chanpupu Jortan​—⁠me ra nielo chommong chon Israel ikkewe ie. Nge Filistia me Tirus? Ekkewe chon Filistia ra liapeni me uweialo chon Israel me amomorelo ngeni chon Itom, iwe, ekkoch chon Israel ra momolo ngeni ekkoch chon Tirus mi amomo chon kichiniwel. (Amos 1:​6, 9) Mwa met​—⁠ra kan amomolo noun Kot kewe aramas pwe repwe chon kichiniwel! Ina minne, sise mairu pwe Jiowa epwe efisi kiteter ngeni Siria, Filistia, me Tirus.

7 Etom, Amon, me Moap ra ririfengen me ekkewe chon Israel. Ekkena ulungat muu, ir mararin chon Israel. Chon Etom, ir mwirimwirin Eperiam me ren pwiin Jekop we itan Iso. Weween, ir me chon Israel, ir pwipwi. Ekkewe chon Ammon me chon Moap, ir mwirimwirin noun pwin Eperiam we itan Lot. Nge ekkewe chon Etom, chon Ammon, me chon Moap, rese acheni mararir kewe chon Israel? Aapwi! Etom a nielo “pwiin kewe” ren katilas, me ekkewe chon Ammon ra kirikiringau ngeni liaper kkewe chon Israel. (Amos 1:11:13) Inaamwo ika Amos ese kapas ussun an chon Moap kirikiringau ngeni noun Kot kewe aramas, nge a langattam fansoun chon Moap ra u ngeni chon Israel. Iwe, epwe fokkun chou ewe kapwung won ekkena ulungat muu mi riri ngeni ekkewe chon Israel. Jiowa epwe efisata ar kiteter.

Esor Epwe Tongeni Su Seni an Kot Kapwung

8 Ese mwaal mei fich ngeni ekkewe wonu muu lon an Amos we oesini ar repwe kuna kapwung seni Kot. Pwal eu, resap tongeni su seni. Seni Amos sopwun 1, wokisin 3, tori sopwun 2, wokisin 1, Jiowa a apasa fan wonu: “Upwe fokun apwunguur.” Ren enletin alon, esap amwochu seni ekkena muu an kapwung mi chou. Uruwoon ekkena muu a annetata pwe eu me eu ekkena muu ra kuna kiteter. Iwe, lo, lo, lo, ruanu me leir​—⁠Filistia, Moap, Ammon, me Etom​—⁠ra unusen morolo!

9 Mwirin, an Amos oesini a kapas ussun eu afisuen mu​—⁠pukun fonuan we, Juta. Eni chon ewe muu ennefenin Israel mi auseling ngeni Amos ra mairu le rongorong an Amos afalafal ussun eu kapwung ngeni ewe muun Juta. Pwata mei fich ngeni ewe muun Juta an epwe kuna kapwung? Amos 2:4 a apasa: “Ra poutala ai kewe alluk.” Jiowa ese tunalo ar ipweri an we Alluk. Me ren Amos 2:​5, a oesini: “Upwe tinala ekkei pwe epwe kenala Juta me ekewe imwen maun mi pochokul me lon Jerusalem.”

10 Chon Juta mi lukulukummang rese tongeni su seni ewe riaffou epwe toriir. Iei ewe efisuen fansoun Jiowa a apasa: “Upwe fokun apwunguur.” (Amos 2:⁠4) Juta a kuna pwonuetaan ewe kapwung lupwen a tatakkis ren chon Papilon lon 607 B.C.E. Iwe, sia kunasefal pwe ekkewe mi ingau resap tongeni su seni an Kot kapwung.

11 Ewe soufos Amos a koran aporausa ussun an Jiowa we kapwung won fisu muu. Iwe nge, esaamwo wes an we angangen oesini. Mei chuen wor chommong poraus epwe oesini ussun! A akkaeuin titilo pwe epwe aporausa eu kapwung mi chou ngeni ewe muu ennefenin Israel. Iwe, mei fich ngeni Israel an epwe kuna kapwung seni Kot pokiten limengauen manauer me ar lukulukummang.

12 An Amos we oesini a pwarata ewe pwungungau mi choufetal lon ewe muun Israel. Amos 2:​6, 7 a apasa: “Iei alon ewe Samol mi Lapalap, ‘Chon Israel ra chok sopwela le fori tipis, iei mine upwe fokun apwunguur. Ra amomola ekewe chon pwung ngeni moni pwe repwe amanau, ra pwal amomola ekewe chon mwelele resap tongeni mwo nge monatiu liwinimangen eu pea chori. Ra chok ipweri ekewe chon woungau usun eman a ipwetiu won pwul o atoka seni ekewe chon riaffou pwungun ar kapwung.’ ”

13 Ar amomolo ekkewe mi pwung “ngeni moni” epwe tongeni wewe ngeni pwe ekkewe soukapwung ra angeimwaalli liffangen amichimich fan iten ar repwe kapwungungau ngeni ekkewe esor tipisir. Aramas ra liwinimmang ngeni ekkewe chon amomo, iwe, ekkena chon sopai ra amomolo ekkewe chon mwelele pwe repwe chon kichiniwel, neman pokiten rese tongeni monatiu liwinimmangen “eu pea chori”. Ekkena mwan esor ar tong ra akkachocho le ipweri “ekewe chon mwelele” le pwul pwe chon woungau repwe minata pwul won pwisin mokurer pwe ina esissinen ar riaffou, letipechou, are nisasau. Pokiten a fokkun choufetal pwungungau, ekkewe “aramas mi tipetekison” resap tongeni kuna pwung.

14 Nengeni mwo io kewe ra kuna kirikiringau. Ir chon ewe fonu mi pwung, woungau, tipetekison, me mosonoson. An Jiowa we Alluk ngeni ekkewe chon Israel a alluku ngeniir ar repwe pwarata umoumoch ngeni ekkewe mi apwangapwang me osupwang. Iwe nge, a fokkun weires manauen ena sokkun aramas lon ekkewe engol einangen muun Israel.

“Oupwe Amolakemiita pwe Oupwe Chuuriei, Ngang Ami Kot”

15 Pokiten a choufetal fofforun sikepwach me pwal ekkoch sokkun tipis lon Israel, a wor popun ewe soufos Amos a ouroura ewe muu mi lukumach: “Oupwe amolakemiita pwe oupwe churiei, ngang ami Kot.” (Amos 4:12) Ekkewe chon Israel mi rikilo rese tongeni su seni ewe kapwung seni Kot mi arapoto pun fan walu, Jiowa a apasa: “Upwe fokun apwunguur.” (Amos 2:⁠6) Kot a era ussun ekkewe mi ingau mi sotun su seni: “Esap fokun wor eman leir epwe tongeni sula, esap fokun wor eman epwe tongeni tiwewu. Inamwo are ra pusin tuetiu aler ngeni ewe lenien sotup, pei epwe turufiir me ikenan. Inamwo are ra feita lang, upwe uweeretiu seni ikenan.”​—Amos 9:​1, 2.

16 Ekkewe mi ingau resap tongeni su seni an Jiowa we kapwung wor ren ar repwe “tuetiu aler ngeni ewe lenian sotup,” weween, lon kapas monomon, ra sotun opelo fan alollolun pwul. Iwe, resap pwal tongeni su seni an Kot we kapwung ren ar repwe “feita lang,” weween, ar repwe sotun suta won ekkewe chuuk tekia. A ffat an Jiowa we kapasen ourour: Ese wor eu leenien op ikewe ie esap tongeni kuner ie. Me ren an Kot pwung, ewe muun Israel epwe kuna liwinin an kewe fofforingau. Iwe, a war ena fansoun. Lon 740 B.C.E.​—⁠orun 60 ier mwirin an Amos makkei an we oesini​—⁠ewe muun Israel a kkuf ren ekkewe chon Asiria.

A Kan Lifilifil ewe Kapwung Seni Kot

17 An Amos we oesini a alisikich le weweiti pwe an Kot kapwung a pwung fansoun meinisin, iwe, esor epwe tongeni su seni. Nge ewe puken Amos a pwal pwarata pwe mei lifilifil an Jiowa kapwung. Kot a tongeni kuna me apwungu ekkewe mi ingau ikkewe repwe opelo ie. A pwal tongeni kuna ekkewe mi aier me pwung​—⁠ir kewe a filata an epwe pwarata umoumoch ngeni. Ei mettoch a pwapwalo lon ewe amuchuloon sopwun lon ewe puken Amos.

18 Me ren Amos sopun 9, wokisin 8, Jiowa a apasa: “Usap chok unusen arosala mwirimwirin Jekop.” Ussun sia kuna lon wokisin 13 tori 15, Jiowa a pwonei pwe epwe “aliwinisefali” ekkewe mi eolo me lein noun kewe aramas. Repwe kuna umoumoch me pwapwaesini lukulukoch me feioch. Iwe, Jiowa a pwonei: “Ewe chon tu pwul ekaran wes le tu.” Anchangei mwo​—⁠eu ras epwe fokkun watte pwe lupwen a torisefalli fansoun tu pwul me amorafeili pwikil, esap mwo wes ar ionfengenni uwan ewe ras me mwan we!

19 Sipwe tongeni era pwe mei lifilifil an Jiowa we kapwung ngeni Juta me Israel pun ekkewe mi aier me paepae ngeni minne mi pwung ra kuna umoumoch. Pwonuetaan ewe oesini ussun ewe liwinsefal mi mak lon Amos sopwun 9 a fis lupwen lusun ekkewe chon Israel me chon Juta mi aier ra liwinsefal seni ar eolo lon Papilon lon 537 B.C.E. Lon wesetan fonuer, ra poputasefalli ewe fel mi limoch. Fan lukulukoch ra ausefallieta imwer kewe me fotukatiu ar kewe iraan krep me atake.

An Jiowa we Kapwung Epwe Feito!

20 Ach kaeo ekkewe kapasen ourour Amos a eani ussun an Kot kapwung a alukuluku ngenikich pwe Jiowa epwe amuchalo minne mi ingau lon ach ei fansoun. Pwata sipwe tongeni luku ei mettoch? Aeuin, ekkeei poraus ussun an Kot kewe foffor ngeni ekkewe mi ngau me lom ra pwarata met epwe fori lon ach ei fansoun. Oruuan, ewe kapwung seni Kot won ewe muun Israel mi rikilo a affata pwe Kot epwe ataielo Kristendom, ewe kinikinin “Papilon mi Lapalap” mi liosueta ekkewe lamalam mi chofona meinisin, mi tipis watte seni meinisin.​—Pwarata 18:2.

21 Ese wor tipemwaramwar pwe mei fich ngeni Kristendom an epwe kuna kapwung seni Kot. A pwapwalo ukukun ngauen an kewe foffor lon pekin lamalam me pwal fofforingauen chon fiti. A fich ngeni an Jiowa we kapwung won Kristendom​—⁠me ekkewe ekkoch kinikinin an Satan fonufan. Iwe, resap tongeni su seni, pun lupwen epwe wareiti ewe fansoun kapwung, epwe pwonueta alon Amos sopwun 9, wokisin 1, a era: “Esap fokun wor eman leir epwe tongeni sula, esap fokun wor eman epwe tongeni tiwewu.” Ewer, ese lifilifil ia ekkewe ingau repwe opelo ie, nge Jiowa epwe kuner.

22 Fansoun meinisin kapwung seni Kot epwe chok fich, epwe chok fis nge esor epwe tongeni su seni, me epwe lifilifil. A pwapwalo ei mettoch lon alon ewe aposel Paul: “Pun a pung ren Kot pwe epwe liwini riaffou ngeni ir ekkewe mi eriaffoukemi; o epwe pwal ngenikemi chon riaffou pwe oupwe etikem le asoso fansoun ewe Samol Jises epwe pwato seni lang, eti noun kewe chonlang mi manaman lon pulopulen ekkei, pwe epwe liwini ngeni ir ekkewe rese sinei Kot, pwal ir ekkewe rese alleasochisi ewe kapas allim usun ach Samol Jises.” (2 Tesalonika 1:​6-8) “A pung ren Kot” an epwe liwini ngeni ekkewe mi fich ngeniir ar repwe kuna kapwung pokiten ar eriaffou noun kewe mi kepit. Resap tongeni su seni ena kapwung, pun ekkewe mi ingau resap ngaselo seni ‘pwarataan Jises eti noun kewe chonlang mi manaman lon pulopulen ekkei.’ Epwe filita io kewe repwe kuna kapwung seni Kot, pun Jises epwe liwini kiteter “ngeni ekkewe rese sinei Kot, me ir ekkewe rese alleasochisi ewe kapas allim.” Pwonutaan an Kot kapwung epwe aururu ekkewe mi sufoluti me niuokkusiti, ir kewe mi kuna riaffou.

Apilukuluk Allim Fan Iten Ekkewe mi Pwung

23 Lon an Amos we oesini, mei wor eu poraus mi fokkun amwarar ussun eu apilukuluk allim me kapasen aururu fan iten ir mi paepae ngeni minne mi pwung. Ussun an a oesini lon ewe puken Amos, Jiowa ese nielo noun kewe aramas meinisin lom lom. Mwirin fitu ier, a ionfengenni ekkewe chon eolo seni Israel me Juta, iwe, a aliwiniir ngeni wesetan fonuer me a efeiochur ren watten lukulukoch me wouuoch. Met weween ei mettoch lon ach ei fansoun? A alukulukukich pwe atun an kapwung, Jiowa epwe kuna ekkewe mi ingau ikkewe repwe op ie, me epwe kutta ir kewe mei fich ngeniir ar repwe kuna an umoumoch, ese pwal lifilifil ia repwe nonnom ie won fonufan.

24 Atun sia witiwiti an Jiowa we kapwung ngeni ekkewe mi ingau, met kich noun kewe chon angang mi tuppwol sia kan kuna? Iwe, Jiowa a efeiochukich pwe sipwe pisekisek lon pekin ngun! Sia pwapwaesini eu sokkun fel mi ngaseseni ekkewe kapas chofona me kapasen michimich mi popu seni an Kristendom kewe afalafal mi chofona. Jiowa a pwal efeiochukich ren chommong mongo lon pekin ngun. Iwe nge, sipwe chechemeni pwe ekkewe chommong liffang seni Jiowa repwe pwal atoto rech wisach mi lap. Kot epwe kukkutta seni kich ach sipwe ouroura ekkewe ekkoch aramas ussun ewe kapwung epwe feito. Sia tipeni ach sipwe kutta ekkewe mi “fil ngeni manau esemuch.” (Fofor 13:48) Ewer, sia mochen alisi aramas ar repwe kuna feioch seni ach wouuoch lon pekin ngun sia kan pwapwaesini iei. Iwe, sia pwal mochen ar repwe manau seni an Kot kapwung epwele feito won ekkewe mi ingau. Pwungun pwe ika sipwe kuna ekkeei sokkun feioch, epwe lamot an epwe murinno letipach. Ussun sipwe kuna lon ewe lesen mwirin, an Amos we oesini a pwal mmenlapei ei mettoch.

Ifa Ussun Kopwe Polueni?

• Ifa ussun an Amos we oesini a pwarata pwe fansoun meinisin mei chok fich an Kot kewe kapwung?

• Ifa ewe pisekin annet Amos a awora le pwarata pwe esor epwe tongeni su seni an Kot kapwung?

• Ifa ussun ewe puken Amos a pwarata pwe mei lifilifil ewe kapwung seni Kot?

[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]

1, 2. Pwata sipwe tongeni luku pwe Kot epwe amuchalo minne mi ingau?

3. Ifa ewe poraus mi lamot sipwe kaeo lon an Amos we oesini?

4. Ia Jiowa a tinalo Amos ia, me met popun?

5. Amos a akkom oesini ussun menni muu, iwe, ifa eu popun mei fich ngeniir ar repwe kuna an Kot kapwung mi chou?

6. Ifa ewe popun Kot epwe efisi kiteter won Siria, Filistia, me Tirus?

7. Ifa ussun Etom, Amon, me Moap ra riri ngeni Israel, nge a fet ar foffor ngeni ekkewe chon Israel?

8. Pwata ekkewe wonu muu mi kan ngeni Israel rese tongeni su seni ewe kapwung seni Kot?

9. Met epwe fich an epwe fis ngeni chon Juta, iwe, pwata?

10. Pwata Juta ese tongeni su seni kiteter?

11-​13. Amos a akkaeuin oesini ussun menni muu, iwe, ikkefa ekkewe sokkun foffor ese pwung ra kan fiffis ikkewe ie?

14. Lon ekkewe engol einangen muun Israel, io kewe ra kuna riaffou mwaal?

15, 16. (a) Pwata a tori ekkewe chon Israel ewe kapasen ourour, a era: “Oupwe amolakemiita pwe oupwe churiei, ngang ami we Kot”? (b) Ifa ussun Amos 9:​1, 2 a pwarata pwe ekkewe mi ingau resap tongeni su seni an Kot kapwung? (c) Met a fis ngeni ekkewe engol einangen muun Israel lon 740 B.C.E.?

17, 18. Met Amos sopwun 9 a pwaralo ussun an Kot umoumoch?

19. Met a fis ngeni eu lusun me lein ekkewe chon Israel me chon Juta?

20. Met ach ei kaeo ussun an Amos kewe porausen kapwung a alukuluku ngenikich?

21. Pwata epwe fich ngeni Kristendom an epwe kuna an Kot kapwung mi chou?

22. Ikkefa ekkewe mettoch ussun kapwung seni Kot ra ffatolo lon 2 Tesalonika 1:​6-8?

23. Ifa ewe apilukuluk allim me kapasen aururu sipwe tongeni kuna seni ewe puken Amos?

24. Ifa ussun noun Jiowa kewe chon angang lon ach ei fansoun ra kuna feioch?

[Lios lon pekin taropwe 13]

Ewe muun Israel ese tongeni su seni ewe kapwung seni Kot

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share