Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w05 1/1 p. 28-31
  • Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Soukapwung

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Soukapwung
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • PWATA MI LAMOT EKKEWE SOUKAPWUNG?
  • (Soukapwung 1:1–​3:6)
  • JIOWA A SEIKATA EKKEWE SOUKAPWUNG
  • (Soukapwung 3:7–​16:31)
  • PWAL EKKOCH TIPIS LON ISRAEL
  • (Soukapwung 17:1–​21:25)
  • Ewe Amanau A Arapoto
  • Amwo Óm Tipemecheres le Awora Álillis Epwe Elingaaló Jiowa!
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2017
  • Rúúemén Fefin Mi Pwora
    Nei Puken Pwóróusen Paipel
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2005
w05 1/1 p. 28-31

An Jiowa We Kapas Mi Manau

Menlapen Poraus Seni Ewe Puken Soukapwung

EPWE ifa meefien Jiowa lupwen noun kewe aramas ra kul seni me poputa le fel ngeni ekkewe kot chofona? Epwe fet ika ra alleasolapa Jiowa fan fitu nge ra tingor an alillis atun chok ra nom fan riaffou? Jiowa epwe chuen angaseerelo pwal mwo nge lon ekkena fansoun? Ewe puken Soukapwung epwe polueniir pwal ekkoch kapas eis mi lamot. Ewe soufos Samuel a awesalo ewe puk orun 1100 B.C.E., me a masou ren poraus mi fis lon ukuukun 330 ier​—seni maloon Josua tori seikitaan ewe aemonun kingen Israel.

Ewe puken Soukapwung a watte aucheaan ngenikich pun iei kinikinin an Jiowa kapas are poraus mi manaman. (Ipru 4:​12) Ekkewe poraus mi amwarar a mak lon a aiti ngenikich ussun lapalapen Jiowa kewe. Ekkewe lesen sia kaeo repwe apochokkula ach luku me alisikich le kamwochunnuk won “manau esemuch” lon ewe fonufan sefo Kot a fen pwonei. (1 Timoti 6:​12, 19; 2 Piter 3:​13) An Jiowa kewe angangen amanau fan iten noun kewe aramas ra liosueta ewe amanau mi lapalap noun we, Jises Kraist epwe fori lon mwach kkan.

PWATA MI LAMOT EKKEWE SOUKAPWUNG?

(Soukapwung 1:1–​3:6)

Mwirin ekkewe kingen Kenaan ra kkuf fan nemenien Josua, ekkewe einangen Israel meinisin ra fonueni ewe fonu ra alemwiri. Nge, ekkewe chon Israel rese asualo chon ekkewe fonu. Ei mettoch a wiliiti eu ssar ngeni Israel.

Ewe pilon aramas ra tapwelo mwirin ranin Josua ‘resap silei Jiowa, resap pwal silei ekewe fofor a fori fan iten chon Israel.’ (Soukapwung 2:​10) Pwal och, ekkewe aramas ra pupulufengen me chon Kenaan me ra angang ngeni ar kewe kot. Ina popun Jiowa a mut ngeni ekkewe chon koput ar repwe eriaffour. Nge, lupwen ra fokkun meefi chou fan riaffou, chon Israel ra tingor alillis seni ewe Kot mi enlet. Iei nonnomun Israel lon pekin lamalam me politics lupwen a poputa porausen an Jiowa filata ekkewe soukapwung pwe repwe amanaua noun kewe aramas seni chon koputer.

Poluen Ekkewe Kapas Eis Ussun Ewe Paipel:

1:​2, 4​—Met popun ewe einangen Juta a filita akkom le fonueni fonuer? Ita uruurun ewe einangen noun Jekop we mwanichi, ewe einangen Rupen epwe akkom. Nge lon an we emwirinima, Jekop a oesini pwe Rupen esap chuen tekia pun a pout seni an pwungun mwanichi. Simeon me Lifai, pokiten ar fofforun mwanesol, repwe toropasfetal lon fonuen Israel. (Keneses 49:​3-5, 7) Ina popun, Juta a tapwoto lon ewe tettel epwe kuna feioch, i ewe afomonun noun Jekop. Simeon a fiti Juta, me a alemwiri ekkewe kukkun fonu mi toropas lein fonuen Juta.a​—Josua 19:9.

1:​6, 7​—Pwata ra poku autun poun me autun pechen ekkewe king ra akkufu? Ika a pout seni emon autun poun me autun pechan kewe esap chuen tongeni an epwe emon sounfiu. Ika emon esor autun poun, ifa ussun epwe kamwoch efoch ketilas? Poutuloon autun pechan epwe aweiresi an emon tufichin fetalepok.

Ekkewe Lesen Fan Itach:

2:​10-​12. A lamot ach kkotun kaeon Paipel iteitan pwe sisap ‘monukalo ach kewe feioch meinisin me ren Jiowa.’ (Kol Fel 103:2) Sam me in repwe fotukalong lon letipen nour kewe ewe enlet lon Kapasen Kot.​—Tuteronomi 6:​6-9.

2:​14, 21, 22. Jiowa a mutata pwe mettoch mi ngau epwe fis won noun kewe aramas pwe epwe​—apungur, alimalimochur, me amwokutur le liwiniiti i.

JIOWA A SEIKATA EKKEWE SOUKAPWUNG

(Soukapwung 3:7–​16:31)

Ewe poraus mi amwarar ussun ekkewe soukapwung a poputa ren an Otniel angasalo chon Israel seni walu ierin riaffou fan nemenemengauen ewe kingen Mesopotamia. Fan pwora, Soukapwung Ehut a nnielo Eklon, ewe kingen Moap mi kitinup. Samkar mi pwal pwora le nnielo 600 chon Filistia ren efoch wichiwichin kow, nge i alaemon chok. Fan an ewe finesoufos me soukapwung Teporah pesepes, me fan an Jiowa emmwen, Parak me noun kewe engol ngerou sounfiu ese kon watte ar pisekin maun, ra akkufu an Sisera we mwichen sounfiu mi manaman. Jiowa a awinna Kition me noun kewe 300 sounfiu won ekkewe chon Mitian.

Jiowa a nounou Jefta pwe epwe angasalo Israel seni chon Amon. Tola, Jair, Ipsan, Elon, me Apton ir ekkewe ra kapachelong lein ekkewe 12 mwan ra wiisen soukapwung lon Israel. Fansoun ekkewe soukapwung a wes ren Samson, lupwen a fiu ngeni chon Filistia.

Poluen Ekkewe Kapas Eis Ussun Ewe Paipel:

4:8​—Pwata Parak a tingormau ngeni ewe finesoufos Tepora pwe epwe eti i lon ewe leenien maun? Parak a meefi pwe a tufichingau ika i chok epwe fiu ngeni noun Sisera mwichen sounfiu. An ewe finesoufos etir epwe anukuchara letiper pwe Jiowa a nonnom rer. An Parak tingor pwe Tepora epwe eti i esap esissinnen apwangapwang nge fen luku mi pochokkul.

5:​20​—Ifa ussun ekkewe fuun lang ra fiu fan iten Parak? Ewe Paipel ese affata ika ei mettoch a wewe ngeni alillis seni chon lang, pungutiuen fau seni lang noun Sisera kewe sou sile ra aweweni pwe och feiengau epwe feito, are neman ar pwee won fuu fan iten Sisera ese pwonuta. Nge ese lifilifil met ewe, ese mwaal Jiowa a aea och mettoch ren an epwe alisiir.

7:​1-3; 8:​10​—Pwata Jiowa a apasa pwe noun Kition kewe 32,000 sounfiu a kon chommong ren ar repwe fiu ngeni 135,000 mwichen sounfiu? Jiowa epwe awinna Kition me noun kewe sounfiu. Kot ese mochen pwe repwe ekieki pwe ra akkufu Chon Mitian seni pwisin ar pochokkul.

11:30, 31​—Jefta a ekieki pwe epwe asoresini emon aramas lupwen a eani an pwon ngeni Jiowa? Jefta esap fokkun tongeni eani ena ekiek pun ewe Alluk a apasa: “Esap wor eman me leimi epwe keni eman noun at ika nengin pwe an asor ngeni anumwal.” (Tuteronomi 18:10) Iwe nge, Jefta a ekieki emon aramas nge esap man. Ekkewe sokkun man ra eani fan iten asor rese kan anomur lon imwen ekkewe chon Israel. Pwal eu, asorun emon man ese pwal kkolo aucheaan. Jefta mi silei pwe ewe emon epwe towu seni imwan epwe tongeni noun we nengngin. Iei i ewe “asoren kek”, weween pwe ena emon epwe angang lon an Jiowa imwen fel lon unusen manauan.

Ekkewe Lesen Fan Itach:

3:​10. Sopwochun emon lon pekin ngun a longolong won an Jiowa ngun mi fel, esap won an aramas tipatchem.​—Kol Fel 127:1.

3:​21. Ehut a nounouochu noun we katilas fan pwora. Sipwe pwal lipwakoch lon ach nounou ewe “katilasen ewe Ngun, ewe kapasen Kot.” Weween pwe sipwe pwora lon ach nounou ekkewe wokisin lon ach angangen afalafal.​—Efisus 6:​17; 2 Timoti 2:​15.

6:​11-​15; 8:​1-3, 22, 23. An Kition tipetekison a aiti ngenikich ulungat lesen mi lamot: (1) Lupwen sia eani eu wiis, sipwe ekilapei ewe angang mi fiti ena wiis lap seni itetekiach mi kapach lon ena wiis. (2) Lupwen sia fos ngeni emon mi mochen anini, sipwe tipatchem ika sia pwarata tipetekison. (3) Tipetekison a tumunukich seni ach ekimmongei pwisin itochuch are tekiach.

6:​17-​22, 36-​40. Sipwe pwal tumunuoch me sisap “luku sokkun ngun meinisin.” Nge, a lamot ach sipwe ‘sotuni ekkewe ngun pwe sipwe silei are ra fen feito me ren Kot.’ (1 Jon 4:1) Emon minefo elter a tipatchem ika epwe kapas eis ngeni emon elter mi asimau ren an epwe silei pwe an fon a wesewesen longolong won an Kot kapas.

6:​25-​27. Kition a pwarata tipemirit pwe esap asonga chon koputan ren och popun mi lamot mwaal. Lon ewe angangen afalafala ewe kapas allim, sipwe tumunu pwe sisap pwal asonga ekkoch ren lapalapen ach fos.

7:6. Lon ach angang ngeni Jiowa, sipwe ussun chok noun Kition kewe 300 mwan​—tumunuoch me mammasoch.

9:​8-​15. Emon a tiparoch ika a lamalam tekia me a tipelap pwisin itetekian me manaman!

11:35-​37. Ese mwaal pwe an Jefta leenien appiru mi murinno a alisata an noun we nengngin amaaraata luku mi pochokkul me an fangafangoch le fangolo pwisin an mochen. Sam me in ikenai repwe pwal isetiu ei sokkun leenien appiru fan iten nour kewe.

11:40. Ach apunga emon mi fangafangoch lon an angang ngeni Jiowa epwe apochokkula ena emon.

13:8. Lon ar asukula nour kewe, mi lamot pwe sam me in repwe iotek ngeni Jiowa fan iten an emmwen me fiti ena emmwen.​—2 Timoti 3:​16.

14:16, 17; 16:16. Engingi me lalapat ren an epwe aumwesi emon epwe tongeni atai ewe ririoch lefiler.​—An Salomon Fos 19:13; 21:19.

PWAL EKKOCH TIPIS LON ISRAEL

(Soukapwung 17:1–​21:25)

A wor ruu poraus mi kkolo aucheaar le sopwoloon ewe puken Soukapwung. Ewe aewin poraus a weneiti emon mwan itan Maika. A iseta eu uluulun lon imwan we me a nouni emon chon Lifai pwe epwe wiisen samol fel fan itan. Mwirin kataloon ewe telinimwen Lais, are Lesem, ekkewe chon Tan ra aueta pwisin ar telinimw me eita ngeni Tan. Ra popueta pwal eu sokkun fel lon Tan ren nounoun an Maika uluulun me noun samol fel. A ffat pwe ra tooki Lais mwen maloon Josua.​—Josua 19:47.

Ewe oruuen poraus a fis ekis mwirin maloon Josua. Ekkoch mwan lon eu telinimwen Peniamin lon Kipea ra tipisin lisou mwaal me ena foffor a emmwen ngeni ninniloon arapakan meinisin lon einangen Peniamin​—600 mwan chok ra manau. Iwe nge, eu kokkot a mut ngeniir ar repwe kutta puluwer. Iwe, a lapalo chochoor ngeni lap seni 60,000 sounfiu lon fansoun an Tafit nemenem.​—1 Kronika 7:​6-​11.

Poluen Ekkewe Kapas Eis Ussun Ewe Paipel:

17:6; 21:25​—Ika ‘emon me emon aramas a chok fori minne a pwung me ren,’ ei mettoch epwe efisata fitikoko? Aapw, pun Jiowa a awora ekkewe kokkot ren an epwe emmweni noun kewe aramas. A ngeniir ewe Alluk me ewe kokkotun samolfel ren an epwe asukuler ussun letipan. Ren ewe Urim me ewe Tumim, ewe samolfel mi lapalap mi tongeni kutta an Kot alillis won ekkewe mettoch mi lamot. (Ekistos 28:30) Eu me eu telinimw mi wor nour kewe mwan mi asimau me ra tufichin awora emmwen mi lukuluk. Ika emon chon Israel epwe etiwa ekkeei alillis, epwe nom ren ewe emmwen mi lukuluk fan iten mwelien letipan. An fori “minne a pwung me ren” lon ei itiitin, a efisata minne mi murinno. Iwe nge, mwiriloon an emon tunalo ewe Alluk me pwisin apwungalo mettoch ussun an foffor me an fel, a efisata minne mi ngau.

20:17-​48​—Pwata Jiowa a mutata ekkewe chon Peniamin ar akkufu fan ruu ekkewe ekkoch einang, inaamwo ika mi fich ngeni chon Peniamin ar repwe kuna kapwung? Ren mumutaan an ekkewe einang mi tuppwol kkuf, Jiowa a sotuni ar tippepos le arosalo ekkewe mi ngau seni Israel.

Ekkewe Lesen Fan Itach:

19:14, 15. An ekkewe chon Kipea rese awasolaochu aramas a eu lapalap mi ngau. Mi lamot pwe chon Kraist repwe “achocho le tumunu wasola.”​—Rom 12:13.

Ewe Amanau A Arapoto

Arapakan chok, Muun Kot fan nemenien Jises Kraist epwe ataielo ei fonufan mi ngau me angasalo ir kewe mi pwung me wenechar. (An Salomon Fos 2:​21, 22; Taniel 2:​44) ‘Repwe rosola chon oputa Jiowa meinisin. Nge chokewe mi echeni i repwe usun chok akkar, lupwen a tota fan lingan.’ (Soukapwung 5:​31) Sipwe choni ir kewe chon tongei Jiowa ren ach apwonueta met sia fen kaeo seni ewe puken Soukapwung.

Iei ewe meselapen enlet sia kuna fan fite lon porausen ekkewe soukapwung: Alleasochis ngeni Jiowa a emmwen ngeni feioch wachemuk, nge alleasolap a emmwen ngeni anumamau. (Tuteronomi 11:26-​28) A ifa me watten ewe lamoten ach sipwe ‘alleasochisi seni lon letipach’ letipen Kot we, ewe a fen pwar ngenikich!​—Rom 6:​17; 1 Jon 2:​17.

[Footnote]

a Esor an chon Lifai alemwir chilon chok ekkewe 48 telinimw mi toropasfetal lon Israel.

[Map lon pekin taropwe 29]

‘Jiowa a filata soukapwung, repwe amanaua chon Israel seni fan nemenemen chokkewe mi solani pisekir fan pochokkul.’​—Soukapwung 2:​16

EKKEWE SOUKAPWUNG

1. Otniel

2. Ehut

3. Samkar

4. Parak

5. Kition

6. Tola

7. Jair

8. Jefta

9. Ipsan

10. Elon

11. Apton

12. Samson

TAN

MANASA

NAFTALI

ASER

SEPULON

ISAKAR

MANASA

KAT

EFRAIM

TAN

PENIAMIN

RUPEN

JUTA

[Sasing lon pekin taropwe 30]

Ifa ewe lesen ka fen kaeo seni an Parak tingormau ngeni Teporah le eti i lon ewe leenien maun?

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share