Ifa Ussun Sipwe Tongeni Ü Ngeni Angangen Ekkewe Timon?
“O usun ekkewe chonlang, ekkewe rese aucheani wiser nge ra likitalo wesewesen lenier, pwe a fen iseis ir ren selimecha esemuch lon ewe leni mi rochopwak ngeni kapungun ewe ran mi lap.”—JUTA 6.
A IEI ussun än ewe aposel Piter öüröürakich: “Oupwe amolakemi o mamasa, pun Tefil, ewe chon oputakemi, a fetalfeil usun eman laion mi wörüwör, nge a kütta iö epwe oromala.” (1 Piter 5:8) Iei makkeien ewe aposel Paul ussun ekkewe timon: “Ousap tongeni ün seni än ach Samol kap pwal ün seni än ekewe anün rochopwak kap. Ousap pwal tongeni mongö seni än ach Samol chepel, nge pwal mongö seni än ekewe anün rochopwak chepel.”—1 Korint 10:20, 21.
2 Nge iö kkena, Setan ewe Tefil me ekkewe timon? Ineet me ifa ussun ra förütä? Kot a itä föriiretä? Ifa ükükün ar pöchökkül woon manauen aramas? Met sokkun minen tümün a nom rech pwe rete nemenikich?
Ifa Ussun Ra Förütä Setan me Ekkewe Timon?
3 Le poputään uruwoon aramas, lupwen ra manau lon ewe paratis itan Ichen, emön chonläng a ü ngeni Kot. Met popun? Pun ese pwapwa ren wisan lon än Jiowa kokkot lon läng. Lupwen ra förütä Atam me If, ena chonläng a küna alen an epwe tufichin sotuni le siwili ar ekiek pwe resap chüen älleäsochisi me fel ngeni ewe Kot mi enlet, nge fen pwisin i. Ren an ü ngeni Kot me an etipetipa ewe äkkäeüin pean aramas pwe repwe filatä ewe alen tipis, ena chonläng a pwisin awilalo ngeni Setan ewe Tefil. Iwe, lo, lo, lo, pwal fitemön chonläng ra fiti i le ü ngeni Kot. Ifa ussun?—Keneses 3:1-6; Rom 5:12; Pwäratä 12:9.
4 Ewe Paipel a apasa pwe mwen ewe Noter mi lapalap lon fansoun Noa, ekkoch chonläng ra poputä le eäni och ekiek mi sokkolo ussun ekkewe fefin woon fönüfan. Mi mwääl ar ekiek pun ewe Paipel a apasa pwe “nöün Kot kewe chon läng mi ngauala ra nenengeni liöchün nöün aramas föpwül. Iwe, ra pwülüeni chokewe ra efich.” Mi ngaü ar na föfför, iwe, nöür kewe me woon ekkena fefin ra iteni Nefilim. (Keneses 6:2-4) Ekkena ngün mi älleäsolapa Kot ra fiti Setan lon an ü ngeni Jiowa.
5 Lupwen Jiowa a awarato ewe Noter woon aramas, ekkewe Nefilim me iner kewe ra mälo. Ekkewe chonläng mi ü ngeni Kot ra amarukalo inisiir kewe, inisin aramas, iwe, ra liwiniti ewe leenien ngün. Iwe nge, ese mumutä ngeniir ar repwe wisenisefälli wiser we me le poputään me ren Kot. Nge ra fötekilo lon “ewe leni mi rochopwak,” nge ina ewe leeni itan Tartaros.—Juta 6; 2 Piter 2:4.
6 Mwirin än ekkewe chonläng mi ngaü towu seni ‘wiser we me le poputään,’ ir chienen Setan kewe timon, iwe, ra akkangang fän iten an kewe ekiek mi ngaü. Seni ena fansoun feffeilo, ekkewe timon rese chüen tongeni awilirelo ussun chök inisin aramas. Iwe nge, ir mi tongeni sotuni mwän me fefin ren ekkewe sokkun föfför mi fokkun ngaü lon pekin lisowu. Ekkewe timon ra pwal okkotupu aramas ren angangen roong, nge a kapachelong ekkeei sokkun mettoch ussun choweän küsü, pöüt, me sou awarawar. (Tuteronomi 18:10-13; 2 Kronika 33:6) Minne epwe fis ngeni ekkewe chonläng mi ngaü a ussun chök minne epwe fis ngeni ewe Tefil, weween, mälofochofoch. (Mattu 25:41; Pwarata 20:10) Iwe nge, lon ei atun, a lamot ach sipwe üppos me ü ngeniir. Epwe mürinnö ach sipwe käeö ussun ükükün pöchökkülen Setan me ifa ussun sipwe tongeni ü ngeniir me nöün kewe timon.
Ifa Ükükün Pöchökkülen Setan?
7 Setan emön sou pweni Jiowa. (Än Salomon Fos 27:11) A fen pwal wor an pöchökkül woon manauen chommong, chommong aramas. Iei alon 1 Jon 5:19: “Unusen fanüfan a nom fän nemenien Ewe mi Ngau.” Ina ewe popun Setan a tongeni sotuni Jises ren an ereni pwe epwe ngeni nemenemen me lingen “mwün fanüfan meinisin.” (Luk 4:5-7) Iei alon ewe aposel Paul ussun Setan: “Pun are ewe Pworausen Manau äm aia afalafala a monomonola, a chök monomonola ngeni chokewe mi pöütmwälila. Ewe koten ei fanüfan a achuna ekiekin letipen chokewe resap lükü, pwe resap tongeni küna saramen ewe Pworausen Manau usun ewe lingen Kraist, i ewe mi lapalapeni lapalapen Kot.” (2 Korint 4:3, 4) Setan emön “chon chofona me semen chon chofona,” nge a awilalo napanapan pwe epwe ussun “eman chon längin saram!” (Jon 8:44; 2 Korint 11:14) A nom ren ewe manaman me minen otuputup pwe epwe tufichin achunalo ekiekin ekkewe sou nemenem woon fönüfan me ekkewe mi nom fan nemenier. A fen okkotupu aramas ren kapas orukoruk me kapas chofona me tutunlap lon pekin lamalam.
8 A pwälo än Setan manaman me pöchökkül lon fansoun ewe soufos Taniel, weween, nimepükü ier mwen uputiuen Jises. Lupwen Jiowa a tinalo emön chonläng pwe epwe apöchökküla Taniel ren och pworaus, ewe chonläng a ppet ren “anüsorun ewe mwun Persia.” Ena chonläng mi tuppwöl a ppet ükükün 21 rän, iwe mwirin, “Mikael, eman lein ekewe samolun chon läng” a chuto ren pwe epwe älisi. Ena chök pworaus a kapas ussun “ewe anüsorun Kris.” (Taniel 10:12, 13, 20) Iwe, a mak lon Pwäratä 13:1, 2 pwe Setan a ussun emön “trakon,” iwe, a ngeni ewe manmwocho “an lenien motun king me an we watten nemenem.”
9 Ina ewe popun ewe aposel Paul a makkei: “Sisap maun ngeni fituk me cha, nge sia maun ngeni ekewe anün rochopwak mi nom fän läng, ngeni ekewe anüsamol, ngeni ekewe anüsor, pwal ngeni ekewe ngününgau mi nemeni aramas lon ei fanüfan mi rochopwak.” (Efisus 6:12) Pwal mwo nge lon ei fansoun, ekkewe timon fän nemenien Setan ewe Tefil ra akkangang le monomon, iwe, a wor ar pöchökkül woon ekkan sou nemenem me chommong, chommong sokkun aramas ese lifilifil, iwe, ra akkamwökütür pwe repwe föri mettoch mi sokkolo ngaüer, awewe chök ren ar arosalo meinisin chon eü einang, föfförün furio, me ni manau. Iei sipwele käeö ifa ussun sipwe tufichin ü ngeni ekkena ngün mi fokkun pöchökkül.
A Nom Rech Met Sokkun Minen Tümün?
10 Sisap tongeni ü ngeni Setan me nöün kewe timon ren pwisin ach pöchökkül, weween, pöchökkülen inisich are ekiekich. Iei än Paul fön ngenikich: “Oupwe apöchökülakemi lon ach Samol pwal lon pöchökülen an we manaman.” A lamot ach sipwe kulliti Kot ren tümün. Pwal iei alon Paul: “Oupwe pwilitalong womi ekkewe pisekin maun Kot a ngenikemi, pwe oupwe tongeni üpöchökül ngeni än ewe Tefil angangen otuputup . . . Iei mine oupwe pwilitalong womi än Kot kewe pisekin maun iei! Mürin, lupwen epwe war ewe rän mi ngau, oupwe tongeni pworacho ngeni än ewe chon oputemi maun ngenikemi. Iwe, mürin oupwe chök üpöchökül tori lesopolan ämi maun.”—Efisus 6:10, 11, 13.
11 Fän ruu Paul a pesei chienan kewe chon Kraist pwe repwe pwilitalong “unusen an Kot kewe pisekin maun.” Ena kapas “unusen” a wewe ngeni pwe sisap tongeni pöönalo än ekkewe timon kewe minen maun ngenikich ika sia uwopwangapwang. Ina minne, ikkefa ekkewe mettoch mi fokkun lamot a kapachelong lon ekkewe pisekin maun chon Kraist lon ei fansoun repwe wesewesen äeä ren ar repwe tufichin ü ngeni ekkewe timon?
Ifa Ussun Sipwe Tongeni “Üppos”?
12 Iei alon Paul: “Iwe, oupwe amolakemi, oupwe peliti ngeni lukalapemi let, oupwe üföüf pwüng pwe iei ämi chechen leupw mi för seni mächä.” (Efisus 6:14) Ekkena ruu pisekin maun ra wewe ngeni efoch penit me echö chechen leupw. Mi lamot ngeni sounfiu an epwe nük penitiir pwe epwe tümünü upwer me fän meser, iwe, epwe pwal pachetä woon nöür ketilas mi chou. Pwal ussun chök, a lamot ach sipwe fitipachei ekkewe pworaus mi enlet seni Paipel pwe manauach epwe tipeeü ngeni. A itä wor ach kokkotun älleä Paipel iteiten rän meinisin? Unusen ach famili a kan fiti ena kokkot? A itä wor eü kokkotun käeö ewe lesenin rän fän iten unusen ach famili? Pwal och, sia kan käkkäeö ekkewe mineföön pworausen awewe mi kakkatowu seni “ewe chon angang mi tuppwel me tipatchem”? (Mattu 24:45) Ika ina, iwe, kich mi kan achocho le apwönüetä än Paul fön. A pwal nom rech fitio me DVD mi tongeni awora emmwen seni Paipel. Ach kamwöchünnük woon ewe enlet epwe tongeni älisikich pwe sipwe fiffilatä minne mi pwüng me pwal tüttümünükich pwe site föri mettoch mi mwääl.
13 Ewe chechen leupw a tümünü fän mwärin me föün ngasangasen sounfiu me ekkewe pwal fitu kifetir lon inisiir. Chon Kraist repwe tongeni tümünü letiper, weween, wesewesen napanaper, ren ar äkkämääraatä ar tongei minne mi pwüng me ren Kot me ar kamwöchünnük woon än Jiowa kewe allük mi pwüng. Ena chechen leupw a kan tümünükich pwe sisap töpwach ngeni ewe Kapasen Kot. Fansoun ach sipwe “oput mine a ngau o efich mine a pwüng,” sipwe tufichin eppetikich pwe site “föri sokun föför mi ngau.”—Amos 5:15; Kölfel 119:101.
14 Sounfiun Rom ra kan ipweipw ewe sokkun suus are tükütükün peche pwe repwe tufichin fetälettam woon ekkewe fitepükü mwailen al mi pwellifeili ena fönü. Met weween ei kapas “tüküm ngeni pecher ekkewe pisekin ewe kapas allim usun kinamwe” ren chon Kraist? (Efisus 6:15) A wewe ngeni pwe sia kan mmolnetä fän iten ach angang. Sia kan mmolnetä pwe sipwe kapas ussun ewe pworaus allimen än Kot we Mwu fansoun meinisin. (Rom 10:13-15) Ach fiffiti än chon Kraist angangen afalafal eü minen tümün fän iten än Setan kewe minen ‘otuputup,’ are ‘ekiek mi tipatchem solä.’—Efisus 6:11.
15 Paul a pwal makkei pwe “lap seni mettoch meinisin, oupwe angei ewe watte tittin maun itan lükü pwe oupwe tufichin kunuelo meinisin ekkewe mesen äsefich mi pulopul seni ewe emön mi ngaü.” (Efisus 6:16) Pokiten ena kapas “lap seni mettoch meinisin” a mak mwen ena fön, ewe mi apasa pwe sipwe angei ena tittin maun mi watte itan lükü, iwe, a affata pwe ena pisekin maun a fokkun lamot. Weween, epwe unus ach lükü. Ach lükü a kan tümünükich seni än Setan kewe “mesen äsefich mi pulopul,” ussun chök eü watteen tittin maun. Nge ekkena mesen äsefich ra tongeni liosuetä met lon ei fansoun? Ra tongeni wewe ngeni kapasen esiit me kapas chofona mi popu seni chon oputakich are chon rikilo fän iten ar repwe atai ach lükü. Ekkena “mesen äsefich” ra pwal tongeni wewe ngeni ewe sossotun tongei pisek, iwe, epwe tongeni etipetipakich pwe sipwe akkomwa ach kakkamö chommong sokkun mettoch me pwal mwo nge amwökütükich ach sipwe ussun itä emiisfengen me ir mi asika watteen wöüür. Eli ra fen mööni imw me waar chitosa mi fokkun watte me lingöch are ra kan asika nöür kewe nänä me ring mi mömmong me ufer kewe minefö. Ese lifilifil met aramas repwe föri, nge a lamot pwe ach lükü epwe pöchökkül fän iten ach sipwe tufichin pöönalo ekkena “mesen äsefich mi pulopul.” Nge ifa ussun sipwe tongeni föratä me amwöchü ewe sokkun lükü mi pöchökkül?—1 Piter 3:3-5; 1 Jon 2:15-17.
16 Sipwe tongeni apöchökküla ach ririfengen me Kot ren ach pwisin käkkäeö Paipel me ach tinikken le iotek. Sipwe tongeni tingorei Jiowa fän iten an epwe pöchökkületä ach lükü, iwe mwirin, ach kewe föfför epwe tipeeü ngeni minne sia ioteki. Ren chök awewe, sia kan ammolnafichi ekkan lesen lon nouch Leenien Mas iteiten wiik fän iten ach sipwe tufichin uwawu meefiach? Ach lükü epwe pöchökkül ika sipwe käkkäeö Paipel me nouch kewe puken käeö Paipel.—Ipru 10:38, 39; 11:6.
17 Paul a awesi makkeian we ussun weween ekkewe pisekin maun lon pekin ngün ren ei fön: “Iwe, oupwe pwal angei ewe akkau itan amanauen ngunuch, pwal katilasen ewe Ngun, ewe kapasen Kot.” (Efisus 6:17) Ewe akkau a tümünü möküren me tupwuen sounfiu, nge ekkena ruu mettoch ra wisen filatä föfförüch. Iwe, pwal ussun chök, ach äpilükülük, äpilükülükün chon Kraist, a kan tümünü ekiekich. (1 Tesalonika 5:8) Sap minne sipwe chök ekkekieki minne chon lükün ra kan achocho ngeni me äkkäneänei ussun an epwe chommongolo pisekich, nge sipwe nefotofot ngeni ewe äpilükülük Kot a ngenikich, pwe a ina ussun Jises.—Ipru 12:2.
18 Ewe amuchun minen tümün fän iten angangen Setan me nöün kewe timon, iei ewe kapas are pworaus seni Kot, ewe mi mak lon Paipel. Iei pwal eü popun sisap tunalo ach we kokkotun äkkälleä Paipel. Ach silefichi ewe Kapasen Kot epwe tümünükich seni än Setan kewe pworaus mi chofona me kapas mi orukoruk seni ekkewe timon, me pwal kapasechou seni chon rikilo.
“Ikkiotek Fansoun Meinisin”
19 A arapoto ewe fansoun lupwen Setan, nöün kewe timon, me ei otot mi ngaü repwe morolo. Setan a silei pwe “an fansoun mi mwochomwoch.” A mmen lingeringer me a maun ngeni ekkewe mi “amwochu ekkewe allukun Kot, o uwei ewe pwarata usun Jises.” (Pwarata 12:12, 17) A fokkun lamot ach sipwe ü ngeni Setan me nöün kewe timon.
20 A ifa me watteen ach kilisou ren ewe fön fän iten ach sipwe pwilitalong meinisin ekkewe pisekin maun seni Kot! Paul a amuchalo an pworaus ussun ekkewe pisekin maun lon pekin ngün ren ei fön: “Nge oupwe pwal iotek fansoun meinisin, ren sokkun iotek are tingor meinisin. Iei popun oupwe mamasa lon unusen likiitu, pwal iotek fän iten ekkewe aramas mi fel meinisin.” (Efisus 6:18) Iotek epwe tongeni apöchökkülakich lon pekin ngün me älisikich pwe sipwe mammasöch. Amwo sipwe lefareni alon Paul me achocho le iotek, pun epwe älisikich fän iten ach sipwe ü ngeni Setan me nöün kewe timon.
Met Ka Fen Käeö?
• Ifa ussun a förütä Setan me nöün kewe timon?
• Ifa ükükün pöchökkülen ewe Tefil?
• Met sokkun minen tümün a nom rech pwe sipwe tufichin ü ngeni Setan me nöün kewe timon?
• Ifa ussun sipwe tongeni pwilitalong meinisin ekkewe pisekin maun seni Kot?
[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]
1, 2. Ikkefa ekkoch kapas eis ussun Setan ewe Tefil me ekkewe timon?
3. Ifa ussun emön chonlängin Kot a wiliti Setan ewe Tefil?
4. Met ekkoch chonläng mi ü ngeni Kot ra föri mwen ewe Noter lon fansoun Noa?
5. Met a fis ngeni ekkewe chon ü ngeni Kot lupwen Jiowa a apwönüetä an kapwüngün ninni ren ewe Noter mi lapalap?
6. Ifa ussun ekkewe timon ra okkotupu aramas?
7. Ifa ükükün än Setan pöchökkül woon chon fönüfan?
8. Met Paipel a apasa ussun pöchökkülen Setan?
9. Chon Kraist ra kan maun ngeni iö?
10, 11. Ifa ussun sipwe tongeni ü ngeni Setan me nöün kewe chonläng mi ngaü?
12. Ifa ussun chon Kraist repwe tongeni riöchütä ngeni lukalaper ewe enlet?
13. Ifa ussun sipwe tongeni tümünü letipach?
14. Met weween ach sipwe ‘tukum ngeni pechech ekkewe pisekin ewe kapas allim ussun kinamwe’?
15. (a) Met a affata pwe ewe watteen tittin maun itan lükü a fokkun lamot? (b) Met sokkun “mesen äsefich mi pulopul” epwe tongeni atai ach lükü?
16. Met epwe tongeni älisikich pwe epwe pöchökkületä ach lükü?
17. Ifa ussun sipwe tongeni “angei ewe akkau itan amanauen ngunuch”?
18. Pwata sisap tunalo ach kokkotun äkkälleä Paipel?
19, 20. (a) Met a nom lesopwun mesen Setan me nöün kewe timon? (b) Met epwe apöchökkülakich lon pekin ngün?
[Lios lon pekin taropwe 27]
“Nöün ewe Kot mi enlet kewe ra poputä le nengeni nöün aramas kewe föpwül”
[Lios lon pekin taropwe 29]
En mi tongeni eiteitä ekkewe wonu pisekin maun sia kan pwilitalong wooch?
[Lios lon pekin taropwe 31]
Ifa ussun ach fiffiti ekkeei angang eü minen tümün seni Setan me nöün kewe timon?