Älisi ewe Mwichefel An Epwe Feffeitä

“Ewe mwichefel . . . a kinamwelo, o a fefeita.”—FOFOR 9:31.

LON ewe ränin Pentikos 33 C.E., Jiowa a etiwa eü mwichen chon käeö, nöün Kraist kewe, pwe repwe wiliti eü mineföön mwu, “ewe Israelin Kot.” (Kalesia 6:16) Ekkeei chon Kraist mi kepit ren ewe ngün mi fel ra pwal wiliti met ewe Paipel a eita ngeni “ewe mwichefelin Kot.” (1 Korint 11:22) Iwe, met a kapachelong lon ar wiliti ewe mwichefelin Kot? Ifa ussun “ewe mwichefelin Kot” epwe kköötolö? Epwe met wisan woon fönüfan ren, ese lifilifil ia ekkewe mi choni ra nonnom ie? Ifa ussun ena kkööt epwe kkü manauach me ach pwapwa?

² Ussun chök a fen affat me lon ewe pworaus me mwan, Jises a oesini pwe epwe wor eü mwichefelin nöün kewe chon käeö mi kepit. A ereni Piter: “Won ei achau [Jises Kraist] upwe auta ai mwichefel, nge manamanen malo esap pworacho ngeni.” (Mattu 16:18) Atun Jises mi chök nom ren nöün kewe chon käeö, a awora pworaus ussun wisen me kökköötun ewe mwichefel epwele fisitä.

³ Ren an kapas me föfför, Jises a affata pwe ekkoch lon ewe mwichefel repwe wisen chon emmwen. Repwe föri ena ren ar angang ngeni pwal ekkoch chiener lon ena mwich. Kraist a apasa ngeniir: “Oua sinei pwe chon nouwisen nemenemen ekkewe re Jentail ra chok samol wor, o nour kewe mi lap ra chok nemeni ir. Nge esap iei usun lefilemi, pwe are emon a mochen epwe lapalap leimi, epwe chok noumi chon angang, o are emon a pwal mochen nampa eu leimi, epwe chok chon kichiniwel ngeni meinisin.” (Mark 10:42-44) A ffat pwe “ewe mwichefelin Kot” esap eü mwichen aramas mi chök taropaas, emön me emön woon an, ussun itä nge ese kökköötöch. Nge, epwe kökköötöch pun emön me emön repwe älillisfengen.

⁴ Jises ewe epwe wisen Möküren ena “mwichefelin Kot” a affata pwe nöün kewe aposel me pwal ekkoch mi fen käeö seni repwe eäni eü wis me lon ewe mwichefel. Menni wis repwe eäni? Repwe äkkäeüin asukula chon ewe mwichefel ussun Jiowa. Chemenisefäli mwo pwe Jises, lupwen an manausefäl, a fos mwen mesen nöün kewe chon künö, a eisini Piter: “Saimon noun Jon, ifa ussun, ke tongeiei?” Piter a pölüeni: “Ewer, Samol en mi sinei pwe ua achenuk.” Jises a apasa ngeni: “Kopwe foleni nei kewe kukkun siip . . . Kopwe mamasa nei siip . . . Kopwe foleni nei kewe siip.” (Jon 21:15-17) Met ren aüchean ena wis!

⁵ Sia weweiti me ren alon Jises pwe chokkewe mi ioifengen lon ewe mwichefel ra wewe ngeni siip lon eü ttit. Epwe lamot ngeni ekkeei siip, ir Chon Kraist mwän, fefin, me semirit, ar repwe angei käit me emmwen ussun Jiowa me küna tümün. Pwal eü, pokiten Jises a allükü meinisin nöün kewe chon käeö ar repwe asukula me föralo chon käeö, iwe, epwe lamot ngeni ekkewe mi kerän pachelong lon ewe mwichefel ar repwe käeö ifa ussun repwe apwönüetä ena angang seni Kot.—Mattu 28:19, 20.

⁶ Lupwen “ewe mwichefelin Kot” a förutä, chon choni ewe mwichefel ra chufengen iteitan pwe repwe käeö me apöchökkülafengenniir: “Ra fakkun likiitu lon afalafalen ekkewe chon kuno, lon ar pwipwifengen, lon ar kinikisietiu pilaua, o pwal lon iotek.” (Fofor 2:42, 46, 47) Mei pwal wor och pworaus mi aüchea lon Paipel ussun ei mettoch, ren pworausen ekkoch mwän mi kefilitä pwe ra fich ngeni ar repwe wisen tüttümünü ekkoch angang mi lamot. Ir rese kefilitä pokiten mi watte ierin ar sukul ika ra silelap le föri och angang. Ekkeei mwän ra “ur ren ngün me mirit.” Emön me leir Stifen, pworausan we a menlapei pwe i emön “mwän mi ur ren luku me ngun mi fel.” Pokiten ena sokkun kökkööt lon ewe mwichefel “an Kot we kapas a mammarita me ekkewe chon kaeo ra chomongelo.”—Fofor 6:1-7.

Ekkewe Mwän Kot a Nöünöü

⁷ Ussun sia küna, ekkewe chon künö ra wisen emmweni kökköötun ewe mwichefel loom, nge esap chök ir. Lon eü atun, Paul me chienan kewe ra liwinto ngeni Antiokun Siria. Iei met a mak lon Fofor 14:27: “Iwe, lupwen ar war, ra amwichafengenni chon ewe mwichefel, o ra aporausa ngenir usun minne Kot a fori ngeni ir.” Atun ra chüen nonnom lon ena mwichefel, eü osukosuk a ppiitä ussun sirkumsais ika epwe lamot ngeni chon Jentail, ra wiliti chon Kraist, are ese lamot.Ren an epwe wesilo ewe osukosuk, Paul me Parnapas ra feilo ngeni ekkewe “aposel me mwan äsimaü lon Jerusalem,” ir mi wiseni ewe wis mwichen sou pwüngüpwüng.—Fofor 15:1-3.

⁸ Jemes, emön elter Chon Kraist, pwiin Jises nge esap emön aposel, a wisen emmweni lupwen “ekkewe chon kuno me ekkewe elter ra mwichfengen pwe repwe pungupungfengen usun ei sokkun poraus.” (Fofor 15:6) Mwirin ar achocho le pwüngüpwüng woon me ren älillisin ewe ngün mi fel, met ra apwüngalo a tipeeü ngeni Paipel. Ra tinalo pwüngün ewe osukosuk lon taropwe ngeni ekkewe mwichefel. (Fofor 15:22-32) Chokkewe mi angei ena pworaus ra etiwa me apwönüetä. Met mwiriloon? Ewe mwichefel a pöchökkülelo. Ewe Paipel a repoteei: “Iwe, ekkewe mwichefel ra pochokkulelo lon ar luku, o iteiter a chommongelo iteiten ran.” —Fofor 16:5.

⁹ Nge ifa ussun ekkewe mwichefel lon ekkena sopw ra mwökütüküt rän me rän? Sipwe angei eü awewe ren ewe mwichefel lon ewe fönü Krit. Inaamwo ika chommong aramas mi ngaü lapalaper woon ena fönü, nge ekkoch ra siwili manauer me ra wiliti chon Kraist mi enlet. (Taitus 1:10-12; 2:2, 3) Ra nonnom lon sokkopaten telinimw, me ir meinisin ra towau seni ewe mwichen sou pwüngüpwüng lon Jerusalem. Esap ina eü osukosuk mi watte ngeniir, pokiten mei wor ekkewe “mwan mi asimau lon pekin ngun” ra seikitä lon eü me eü mwichefel lon Krit, ussun chök pwal lon ekkewe leeni ekis meinisin. A nom ren ekkena mwän ekkewe sokkun tufich me ren ewe Paipel. Ra seikitä ngeni ewe wis elter, are overseer, ir mi tufichin “akamwochufichi ewe kapas mi enlet, usun chok sia fen afalafala, pwe epwe tongeni apasata afalafal-murinno, o pwal apungu ir ekkewe mi tutumwir.” (Taitus 1:5-9; 1 Timoti 3:1-7) Ekkoch mwän mi äsimaü lon pekin ngün, ir mi pwal apwönüetä allükün Paipel fän iten emön ministerial servant, ra pwal älisi ekkewe mwichefel.—1 Timothy 3:8-10, 12, 13.

¹⁰ Jises a affata pwe epwe wor ena sokkun kökkööt. Chechchemeni met a mak lon Mattu 18:15-17, ikewe ie a affatetiu pwe fan ekkoch epwe tongeni ppiitä eü osukosuk lefilen rüüemön chon Kraist, emön a tongeni tipis ngeni emön. Emönnewe mi chou letipan epwe chuuri pwiin we pwe epwe “kapas ngeni usun an mwäl” nge repwe chök äkkälläemönulo, weween, lefilen ir chök me rüüemön. Ika ese tawe ewe osukosuk ren ena äeüin ipw, iwe, emön ika rüüemön mi silei pwüngün ewe osukosuk mei tongeni älisiir. Nge epwe ifa ussun ika ewe osukosuk ese pwal tawe? Jises a apasa: “Nge are ese pwal auselinga ir, kopwe chok esinei ngeni ewe mwichefel. Nge are ese pwal auselinga ewe mwichefel, iwe, epwele usun chok emon re Jentail ika emon chon angei takises.” Lupwen Jises a apasa ena emmwen, mei wor ekkewe chon Jus ir chon ewe “mwichefelin Kot,” ina minne, alon we a akkom weneitiir.a Iwe nge, lupwen a fisitä ewe mwichefelin Kot, ena emmwen a fen weneiti ewe mwichefelin Kraist. Iei pwal eü pisekin ännet pwe epwe wor ren nöün Kot aramas eü kokkotun mwichefel fän iten käüfichitään me ekkemmwenien emön me emön chon Kraist.

¹¹ Pwüngün pwe ekkewe mwän äsimaü, ika overseer, repwe wisen tupuni ewe mwichefel le atawelo ekkewe osukosuk are älisi ekkewe ra tipis. Ena sokkun tufich a tipeeü ngeni minne mi mak lon Taitus 1:9. Mei enlet pwe ekkewe elter rese unusöch, ussun chök Taitos, ewe emön Paul a tinalo ngeni ekkewe mwichefel pwe epwe “awena ekkewe mettoch ese pwüng.” (Taitus 1:4, 5) Ikenäi chokkewe repwe kefilitä ngeni ewe wis elter repwe akkom ännetatä ar lükü me achocho. Ina minne, chon ewe mwichefel repwe lükülük woon ewe emmwen mi kawor ren ei kökkööt.

¹² Ngeni ekkewe elter lon ewe mwichefelin Efisus, Paul a apasa: “Oupwe pwisin tumunukemi, pwal ewe mwichen siip meinisin, pun seni lon ewe mwich, ewe Ngun mi Fel a fen seikikemita pwe chon maser, pwe oupwe foleni ewe mwichefel an ewe Samol, ewe a fen pwisin moni ren chaan.” (Fofor 20:28) Mei pwal wewe chök me ikenäi pun ekkewe overseer lon ewe mwichefel ra filitä pwe repwe “foleni ewe mwichefel an ewe Samol.” Repwe föri ei fän tong, nge resap lapalapeni lapalapen samol ngeniir. (1 Piter 5:2, 3) Ekkewe overseer repwe achocho ngeni ar repwe apöchökkülatä me älisi “ewe mwichen siip meinisin.”

Pacheöch Ngeni ewe Mwichefel

¹³ Ekkewe elter me pwal meinisin lon ewe mwichefel rese unusöch, iwe, fän ekkoch wewengaü are osukosuk repwe fis, ussun chök an a fis lon ewe äeüin senturi lupwen ekkoch aposel mi chüen nom. (Filipai 4:2, 3) Emön overseer ika pwal emön mei tongeni kapas pöchökkül, arochongaü ika ese pwal lien pwüng. Are sia ekieki pwe och föfför ese pwüng a fis, nge ussun itä pwe ekkewe elter ra silei ussun nge rese fen awena ena mettoch. Nge, eli ekkewe elter ra fen pin angang woon are ra kan angang woon ena osukosuk, me ren ewe kokkot lon Paipel, me pwal me ren ekkoch pworaus ekkewe elter ra silei nge kich sise silei. Inaamwo ika ekkena napanap ra fiffis, ekieki mwo ei mettoch: Lon eü fansoun, a fis eü föfföringaü lon ewe mwichefelin Korint, eü mwichefel Jiowa a äfänni. Mwirin eü fansoun, I a fen apwüngü me awenechara ewe föfföringaü. (1 Korint 5:1, 5, 9-11) Eli sipwe eisini pwisin kich, ‘Ika ngang mi fen manau lon Korint lon ena fansoun epwe met meefiei ussun ena napanap?’

¹⁴ Ekieki mwo pwal och anapanap mi tongeni fis lon ewe mwichefel. Awewe chök a weires ngeni emön an epwe weweiti me etiwa eü afalafal lon Paipel. Eli a fen küttafichi pworaus seni Paipel me seni ekkewe puk mi kawor me lon ewe mwichefel me a fen kütta älillis seni ekkewe chon Kraist mi äsimaü, pwal mwo nge ekkewe elter. Iwe nge, mi chüen weires ngeni an epwe weweiti ika etiwa ewe afalafal. Met epwe tongeni föri? A pwal fis ena sokkun osukosuk eü ier me mwen än Jises mälo. Jises a apasa pwe i ewe “pilauan manau” me ika emön epwe manau tori feilfeilo, a lamot an epwe “ani fituken ewe Noun-Aramas, pwal unumi chaan.” Ena pworaus a ämäirü ngeni ekkoch chon käeö. Itä repwe kütta aweweöchün are likiitü chök le witiwit, nge chommong chon käeö “rese chüen fiti [Jises].” (Jon 6:35, 41-66) Iwe, ika sia nonnom lon na fansoun, itä met sia föri?

¹⁵ Lon ekkeei fansoun, ekkoch ra kaulo le fiffiti ewe mwichefel lon leenier pun ra meefi pwe repwe fel ngeni Kot lon pwisin ar kökkööt. Neman ra ina ussun pokiten ar letipengaü, ra ekieki pwe eü mettoch mi mwääl ese fen awenewen seni ekkewe elter, ika rese tongeni etiwa ekkoch afalafal. Ar ekiek mi pwäratä mirit? Pwüngün pwe a lamot ngeni iteiten chon Kraist epwe wor pwisin an ririöch me Kot, iwe nge, sisap tongeni tunalo pwe Kot a kan äeä eü mwicheich woon unusen fönüfan ussun chök an a föri lon ränin ekkewe aposel. Pwal och, Jiowa a nöünöü me efeiöchü ekkewe mwichefel lon ewe äeüin senturi a ötöötä pwe ekkewe elter me ministerial servant repwe älisi ewe mwichefel. A pwal ina ussun chök ikenäi.

¹⁶ Ika emön chon Kraist a meefi pwe a chök lükülük woon pwisin an riri ngeni Kot, i a tunalo än Kot we kökkööt, weween, ewe mwichefelin nöün Kot kewe aramas woon unusen fönüfan me lon eü me eü leeni. Ika emön epwe fel ngeni Kot woon pwisin chök an kökkööt are ren fitemön chök chienan, iwe, ifa ussun emönna epwe küna älillis seni ewe köötun elter me ministerial servants mi kawor lon ewe mwichefel? Lupwen Paul a mak taropwe ngeni ewe mwichefelin Kolose me a ereniir pwe repwe pwal älleäni ena taropwe lon Leotisia, i a kapas ussun “waremi epwe nom lon i, o oupwe aukemita lon [Kraist].” Chon ewe mwichefel, nge esap chokkewe mi imulo seni, repwe küna feiöch seni ena kökkööt.—Kolose 2:6, 7; 4:16.

Ürelapen me Longolongun ewe Enlet

¹⁷ Lon nöün we äeüin taropwe ngeni Timoti, emön elter Chon Kraist, ewe aposel Paul a atettelatiu ekkewe sokkun tufich epwe nom ren emön epwe wisen emön elter me ministerial servant lon ekkewe mwichefel. Mwirin ena, Paul a pwal kapas ussun “ewe mwichefelin Kot mi manau, iei i urelapen o pwal longolongun ewe enlet.” (1 Timoti 3:15) Unusen ewe mwichefelin Chon Kraist mi kepit ra enletin pwäratä pwe ir efoch ürelap lon ewe äeüin senturi. Mei fokkun pwüng pwe emön me emön Chon Kraist epwe chök angei ewe enlet me ren ewe mwichefel. Ikena ie ra tongeni rongorong me älisatä asukulaen ewe enlet me ikena ie repwe tongeni pöchökkülelo me ie.

¹⁸ Pwal ussun chök, ewe mwichefel woon unusen fönüfan, ina chon leimwen Kot, “efoch urelap me longolongun ewe enlet.” Ach fiffiti me uwawu meefiach lon ekkewe mwich lon ewe mwichefel sia choni, ina ewe napanap epwe fokkun äüfichikichetä, apöchökkülatä ach ririöch me Kot, me ammolnakichetä le föri letipan. Lupwen a mak ngeni ewe mwichefelin Korint, Paul a äfänni met ra kakkapas ussun lon ekkena mwich. A mak pwe a mochen epwe ffatöch me weweöch met repwe kapas ussun lon ekkena mwich pwe epwe “aufichiata ewe mwichefel.” (1 Korint 14:12, 17-19) Ikenäi, sia pwal feffeitä ren ach sinneni pwe köötun ewe mwichefel a feito seni Jiowa Kot me a kan ateneki.

¹⁹ Pwüngün, pwe sipwe äüöch ussun chon Kraist, sipwe nonnom lon ewe mwichefel. A fen pin letetä pwe ina eü minen tümün seni ekkewe afalafal chofona, me Kot a fen äeä ena an epwe esilefetäli ewe pworaus allim ussun ewe Mwuun Messaia woon unusen fönüfan. Esor tipemwaramwar pwe chommong mettoch Kot a apwönüetä ren ewe mwichefelin chon Kraist.—Efisus 3:9, 10.

[Footnote]

Ka Tongeni Chechchemeni?

• Pwata sipwe lükü pwe Kot epwe äeä ekkewe mwichefel woon unusen fönüfan?

• Met ekkewe elter, inaamwo ika rese unusöch, ra tongeni föri fän iten ewe mwichefel?

• Ifa ussun ka fen pöchökkülelo ren ewe mwichefel lon sopwum we?

[Ekkewe kapas eis fan iten ewe lesen]

1. Menni kapas eis sipwe eäni ussun “ewe mwichefelin Kot”?

2, 3. Ifa ussun Jises a affata pwe ewe mwichefel epwe kökköötöch?

4, 5. Ifa ussun sia silei pwe epwe lamot ngeni chon ewe mwichefel ar repwe angei käit me emmwen ussun Jiowa?

6. Menni kökkööt a förütä lon ewe mineföön “mwichefelin Kot”?

7, 8. (a) Met wisen ekkewe aposel me mwän äsimaü lon Jerusalem me lein ekkewe Chon Kraist loom? (b) Met a fis lupwen ekkewe mwichefel ra angei ewe emmwen?

9. Met a affatetiu me lon Paipel ussun wisen ekkewe chon Kraist mwän mi äsimaü?

10. Me ren Mattu 18:15-17, ifa ussun epwe atawelo ekkewe osukosuk watte?

11. Ifa wisen ekkewe elter lon kawesiloon ekkewe osukosuk?

12. Ifa wisen ekkewe elter ngeni ewe mwichefel?

13. Fän ekkoch, met epwe tongeni fis lon eü mwichefel me met popun?

14, 15. Pwata ekkoch ra kaulo le tapwelo mwirin Jises, iwe, a awora menni lesen ngenikich?

16. A lamot ngeni emön an epwe ekieki met lupwen a küna sossotun an mochen likitalo ewe mwichefel?

17. Met ewe 1 Timoti 3:15 a äiti ngenikich ussun ewe mwichefel?

18. Pwata a lamot ekkewe mwich?

19. Pwata ka meefi pwe a watte om kilisou ren ewe mwichefel?

[Lios lon pekin taropwe 28]

Ekkewe aposel me ekkewe mwän mi äsimaü lon Jerusalem ir mwichen sou pwüngüpwüng

[Lios lon pekin taropwe 30]

Ekkewe elter me ministerial servants ra angei emmwen pwe repwe apwönüetä wiser kewe lon ewe mwichefel