Esap Wor Pisekin Maun Epwe Tongeni Efeiengaüok
“Esap wor och pisekin maun epwe tongeni afeiengauok.”—AISEA 54:17.
1, 2. Ifa ussun pworausen nöün Jiowa kewe Chon Pwäratä lon Albania a pwäratä pwe mi enlet met a mak lon Aisea 54:17?
LON fite fite ier ra lo, lon eü fönüepan lon ötiuöörun Iurop, mei wor eü kükkün mwichen Chon Kraist mi pwora ikewe ie. Eü mwuun Kamonis a achocho le aükatiu ar angang. Iwe nge, sokkun eriäfföü, angang weires, riäfföü lon kalapus, kapasen angngaü lon simpung, me reitio rese tongeni aükürelo. Iö kana? Iir Chon Pwäratä Jiowa lon Albania. Inaamwo ika ese mumutä ar mwichfengen me angangen afalafal, nge ar tinikken ren fite fite ier a chök feffeitä. Iwe, ina met a aitöchü lamalamen Kraist me alingalo iten Jiowa. Lon ewe ier atun ra föri efinünen ar we kisin ofes, emön Chon Pwäratä mi tuppwöl fansoun langattam a apasa: “Ikaamwo a kon watte än Setan eriäfföü, nge mi chök lunnus. Jiowa a chök wikkiin!”
2 Iei eü minen pwäratä mi pöchökkül pwe än Jiowa pwon ngeni nöün kewe aramas a mak lon Aisea 54:17 mi enlet: “Esap wor och pisekin maun epwe tongeni afeiengauok me kopwe tongeni pälüeni chokewe meinisin mi atipisuk lon kapwüng.” Uruwo a ännetatä pwe ese wor och mettoch än Setan we fönüfan epwe tongeni föri pwe epwe aükatiu nöün Jiowa kewe chon angang mi tuppwöl le fel ngeni I.
Än Setan Achocho A Sopwongaü
3, 4. (a) Met a kapachelong lon än Setan kewe pisekin maun? (b) Ifa ussun a pwälo pwe än ewe Tefil kewe pisekin maun rese sopwöch?
3 A kapachelong lein ekkewe pisekin maun mi aosukosuka chon fel mi enlet än ekkewe mwu pinei ar angang, mwichen efitikoko, kalapus, me ar “efisata minne mi mwal ren ar kewe alluk.” (Kölfel 94:20) Ren enletin, lon ekkoch fönü, pwal mwo nge lon chök ei atun Chon Pwäratä Jiowa ra käkkäeö ei chassi, ekkeei Chon Kraist mi enlet ra kan “kuna sosot” pokiten ar tuppwöl ngeni Kot.—Pwarata 2:10.
4 Ren chök awewe, eü kisin ofesin Chon Pwäratä Jiowa a repotei pwe lon eü chök ier, nöün Kot kewe chon angang ra küna kawet fän 32 atun ar akkafalafal. Mei pwal wor 59 repot ussun än polis turufi me eriäfföü ekkewe Chon Pwäratä, seni ekkewe kükkün tori watte, mwän me fefin, atun ra akkafalafalfeil. Ra angei fänen pöün ekkoch, me fichi sasingiir, pwal atolonger lon kalapus, ussun itä pwe iir chon atai allük. Ekkoch ra pwal küna kapasen eniwu. Lon pwal eü fönü, a wor lap seni 1,100 pworausen Chon Pwäratä Jiowa ra ares, watiu pakking, ika kawet. Lap seni 200 me leir ra fis atun ra föri ächechchemenien än Jises mälo! Iwe nge, än Jiowa we ngün a älisi nöün kewe aramas pwe repwe manau, inaamwo ika a fokkun watte ewe minen ninni me eriäfföü lon ekkena fönü. (Sekaraia 4:6) Inaamwo ika chon oputer ra fokkun lingeringeritiir, nge rese tongeni pinei nöün Jiowa kewe aramas ar repwe mwareiti I. Enlet, sia fokkun lükülük pwe ese wor och pisekin maun epwe tongeni akkufu än Kot we kokkot.
A Pwälo Mwäällin Ekkewe Kapas Chofona
5. Met sokkun kapas chofona a fisitä pwe epwe aitengaüa nöün Jiowa chon angang le manauen ekkewe aposel?
5 Aisea a oesini pwe nöün Jiowa kewe aramas repwe pwäratä mwäällin sokkopaten kapas chofona mi ü ngeniir. Lon fansoun ekkewe aposel, ra kan tipi-mwääl ngeni Chon Kraist me atipisiir pwe iir chon föfföringaü. Lon Fofor 16:20, 21 a äiti ngenikich ekkena sokkun tipimwääl: “Atekkeei . . . ra chok fakkun afitikokoi ach ei telinimw. O ra esineifeili ekkoch sokkun fofor ese pung ngeni ach sipwe etiwa are fori, pun kich re Rom.” Fän eü, ekkewe chon lamalam mi ü ngeniir ra pesei ekkewe sou nemenem pwe repwe ü ngeni nöün Kraist kewe ren ar erä: “Atekkeei ra kulluetiu fonufan, ra pwal feito ikei . . . ra u ngeni ekkewe allukun Sisar.” (Fofor 17:6, 7) Ewe aposel Paul a iteni “emon mi anioput” me emön nouwisen eü lamalam mi kan efisatä fitikoko ngeni ekkewe mwu “ekis meinisin.”—Fofor 24:2-5.
6, 7. Ifa ussun Chon Kraist mi enlet ra pwäratä mwäällin ekkewe kapas chofona fän iter?
6 Iwe, sisap pwal nenneiruk pwe Chon Kraist mi enlet ikenäi a pwal fis ngeniir kapasen otuttur, kapas chofona, tunopwen, me kapasen raüangaü. Ifa ussun sia pwäratä mwäällin ekkena kapas chofona?—Aisea 54:17.
7 Ren ar föfför mürinnö, Chon Pwäratä Jiowa ra kan ännetatä pwe mi chofona ekkena kapasen tipimwääl mi chöüfetäl. (1 Piter 2:12) Lupwen ekkewe Chon Kraist ra pwäratä pwe ra älleäsochisi allükün mwu, ra limelimöch, me ra wesewesen chchüngü manauen aramas, iwe, a pwälo pwe mi chofona ekkena kapasen otuttur. Föfförüch mi mürinnö repwe pwisin pwäratä pwe kich aramas mi pwüng. Ika aramas ra küna ach achocho lon föfför mi mürinnö, fän chommong, a amwökütüür pwe repwe alingalo Semach lon läng me ra esilla pwe a mürinnö ewe alen manau sia manaueni.—Aisea 60:14; Mattu 5:14-16.
8. (a) Fän ekkoch, a lamot ach sipwe fet? (b) Lon ach äppirü Jises, ifa ussun sipwe pwäratä mwäällin ekkewe chon tipimwääl?
8 Me lükün föfförüch mi mürinnö, fän ekkoch, epwe pwal lamot ach sipwe pwora le pwarawu enletin ach lükü mi alongolong woon Paipel. Sipwe tongeni föri ena ren ach sipwe tingor ngeni ekkewe sou nemenem me pekin kapwüng ar repwe tümünükich. (Ester 8:3; Fofor 22:25-29; 25:10-12) Lupwen Jises a nonnom woon fönüfan, fän ekkoch a appölüa ekkewe chon esiita ren an apwüngü ar kewe kapasen tipimwääl. (Mattu 12:34-37; 15:1-11) Ussun chök Jises, sia pwapwa le aweweöchü ach lükü ngeni ekkoch. (1 Piter 3:15) Amwo itä sisap mut ngeni kapasen turunufas lon sukul, lon leenien angang, are seni attongach kewe ar repwe aükatiu ach pwäratä enletin än Kot we Kapas.—2 Piter 3:3, 4.
Jerusalem—“Eföü Faü Mi Fokun Chou”
9. Ewe “fau mi fokun chou” a mak lon Sekaraia 12:3 a liosutiu menni Jerusalem me iö kana ra tupuni me woon fönüfan?
9 Än Sekaraia oesini a pwäralo ewe popun ekkewe mwu ra ü ngeni ekkewe Chon Kraist mi enlet. Nengeni met Sekaraia 12:3 a erä: “Lon ena fansoun, . . . üpwe föri pwe Jerusalem epwe wewe ngeni eföü fau mi fokkun chou fän iter.” Ei oesini a weneiti menni Jerusalem? Än Sekaraia we oesini fän äsengesin Jerusalem a weneiti ewe “Jerusalemin lang,” weween, ewe Mwuun läng ekkewe mi kepit ra kökkö ngeni. (Ipru 12:22) Lusun ekkena chon alemwiri ewe Mwu mi chokisikis ra chüen nonnom woon fönüfan. Iir me chiener kewe pwal “ekkoch siip,” ra pesei aramas pwe repwe kütta ewe Mwuun Kot lupwen mi chüen wor fansoun. (Jon 10:16; Pwarata 11:15) Ekkewe mwu ra fet ren ei kapasen etiwetiw? Pwal met sokkun älillis Jiowa a ngeni ekkewe chon fel mi enlet ikenäi? Sipwe küna ren ach etittina weweöchün Sekaraia sopwun 12. Epwe alükülükü ngenikich pwe ‘esap wor och pisekin maun epwe tongeni efeiengaüa’ nöün Kot kewe mi kepit me chiener kewe mi tuppwöl.
10. (a) Pwata nöün Jiowa kewe aramas ra küna kawet? (b) Ra fetei chokkewe ra sotuni le ämärawu ewe “fau mi fokun chou”?
10 Sekaraia 12:3 a pwäralo pwe ekkewe fönü repwe “feiengau ren.” Epwe ifa ussun epwe fis? Kot a allükü pwe ewe kapas allim ussun ewe Mwu epwe esilesilfeil. Chon Pwäratä Jiowa ra wesewesen alamota wiser le afalafal. Iwe nge, ewe angangen esilesil pwe än Kot we Mwu, ina chök än aramas äpilükülük allim, a wiliti “efou fau mi fokun chou” ngeni ekkewe mwu. Ekkewe mwu ra sotuni le ämärawu ewe faü ren ar efitikokoi ekkewe chon afalafal. Lupwen ra föri ena, ra “püsin feiengau,” ren ar ekiläsa are pwisin nomwitiir. Ra pwal mwo nge itengaüolo ren ar sopwongaü. Rese tongeni afanafaneloi ekkewe chon fel mi enlet mi aücheaani wiser, wisen ar repwe esilefetälei ewe “kapas allim esemuch” ussun ewe mwuun Messaia, me mwen epwe sopwolo ei otot mi ngaü. (Pwarata 14:6) Lupwen emön chon mäsen kalapus lon Afrika a küna ar eriäfföüü nöün Jiowa kewe chon angang, a ereni ekkewe chon eriäfföüür: “A chök lus mwääl ämi eriäfföüü ekkena aramas. Resap fokkun fangetä. Repwe chök chommongolo.”
11. Ifa ussun Jiowa a apwönüetä an pwon mi mak lon Sekaraia 12:4?
11 Älleäni Sekaraia 12:4. Jiowa a pwon lon kapas monomon pwe epwe ochuuna me “eniwokusu” chokkewe ra fiu ngeni nöün kewe chon künö. Jiowa a apwönüetä an kapas. Ren chök awewe, lon eü fönü ikewe ie a pinepin ewe fel mi enlet ie, ekkewe chon ü ngeniir rese tongeni eppeti möngöön ngün an epwe tori nöün Jiowa kewe aramas. Eü simpung a apasa pwe Chon Pwäratä Jiowa ra pwal mwo nge nöünöü füseng le oturatiu ekkewe puken aweween Paipel woon ewe fönü, nge ra mwaken! Än Kot we pwon ngeni nöün kewe aramas a pwüng, a erä: “Üpwe mamasaöchü ekewe chon Juta, nge üpwe ochuna nöün chon ekewe mwü kewe oris.” Chon ü ngeni än Jiowa we Mwu rese silei ia repwe lo ia pun ra mesechun ren ar lingeringer. Iwe nge, sia lükülük pwe Jiowa epwe tümünü nöün kewe aramas me epwe äfänniir.—2 King 6:15-19.
12. (a) Ifa ussun Jises a ökü och ekkei lupwen a nonnom woon fönüfan? (b) Ifa ussun ewe lusun mi kepit ra pwal ökü ekkei lon pekin ngün, iwe, met mwiriloon?
12 Älleäni Sekaraia 12:5, 6. “Ekewe eterekesin [“samolun,” NW] Juta” a wewe ngeni chokkewe ra ekkemmweni nöün Jiowa kewe aramas. Jiowa a amwasangasanger ren tinikken fän iten äfeffeitään an we Mwu woon fönüfan. Lon eü fansoun, Jises a ereni nöün kewe chon künö: “Ngang ua feito pwe upwe soni ekkei won fönüfan.” (Luk 12:49) Enlet, Jises a ökü och ekkei lon kapas monomon. Ren an tinikken le afalafal, Jises a itelapei Mwuun Kot. Ina ewe mettoch a efisatä watteen tipefesen lefilen aramas lon unusen mwuun Chon Jus. (Mattu 4:17, 25; 10:5-7, 17-20) Ekkewe Chon Kraist ikenäi ra ussun chök “eu ekkei lon eu wöllap, ika usun chök efoch töl mi nget,” ra ökü ekkei lon pekin ngün. Ewe puk The Finished Mysterya (A Pwälo Ewe Pworaus Mi Monomon), a peres lon 1917 a fokkun akkaffat likotuputupun Kristentom. Ena puk a asonga ekkewe nouwisen lamalam. Kanoto chök, ewe taropwe Pworausen ewe Mwu Na. 37, “Sopwoloon Lamalam Chofona A Arapoto!” a amwökütü chommong aramas ar repwe pacheri än Kot we Mwu are ü ngeni.
Epwe Tümünü “An Chon Juta kewe Tento”
13. Met weween “an chon Juta kewe tento,” me pwata Jiowa epwe tümünüür?
13 Älleäni Sekaraia 12:7, 8, NW. Lon Israel loom, a chöüfetäl ekkewe imw mangaku, pun fän ekkoch, ekkewe chon mäsen siip me chon atake ra kan imweimw. Ekkena aramas repwe akkom feiengaü ika maun epwe tori Jerusalem, ina minne epwe lamot an epwe wor tümün ngeniir. “Än chon Juta kewe tento,” lon kapas awewe, a affata pwe ewe lusun mi kepit lon ach ei fansoun ussun itä nge ra nonnom le masies esor tümün ie, nge rese nom lon ekkewe telinimw mi pöchökkül tittiir. Ikewe ie ra fokkun peni angangen ewe Mwuun Messaia. Nge Jiowa Sapaot epwe akkom tümünü “an chon Juta kewe tento” pun Setan epwe akkom mauner.
14. Ifa ussun Jiowa a tümünü chokkewe ra nom lon “an chon Juta kewe tento” me a tümünüür pwe resap apwangapwang?
14 Enlet, uruwo a ännetatä pwe Jiowa a tüttümünü ekkewe mi kepit mi tupuni an we Mwu lon imwer kewe “tento” le mälämäl.b Jiowa a tümünüür pwe resap “apwangapwang” me a älisiir pwe repwe pöchökkül me tipepwora ussun chök King Tafit, ewe king mi maun.
15. Pwata Jiowa a ekiekin “arosalo chon ekewe mwü meinisin,” me ineet atun epwe föri ena?
15 Älleäni Sekaraia 12:9. Pwata Jiowa a ekiekin “arosalo chon ekewe mwü meinisin”? Pun ra chök sopwelo le ü ngeni ewe Mwuun Messaia. Pokiten ra eriäfföüü me afitikokooi nöün Jiowa kewe aramas, repwe kapwüng. Ekiselo chök, nöün Setan kewe chon angang woon fönüfan repwele säigooni ar maunei nöün Kot kewe chon fel mi enlet, ina poputään ewe maunen Armaketon, ewe mi äwewetiü lon Paipel. (Pwarata 16:13-16) Ren an mwökütüküt, ewe Soukapwüng mi Tekia epwe tümünü nöün kewe me epwe epinalo itan lein ekkewe mwu meinisin.—Isikiel 38:14-18, 22, 23.
16, 17. (a) Ifa ‘feiöchün nöün [Jiowa] kewe chon angang’? (b) Met epwe pwälo ren ach engilo fän än Setan eriäfföü?
16 Ese wor än Setan pisekin maun epwe tongeni apwangapwangaalo än nöün Jiowa kewe lükü ika aükatiu ar tinikken woon unusen fönüfan. Ach kinamwe lon pekin ngün, ewe a popu seni än Jiowa pöchökkül, iei ‘feiöchün nöün kewe chon angang’ me ren. (Aisea 54:17) Ese wor emön epwe tongeni angei senikich ach kinamwe me winnach lon pekin ngün. (Kol Fel 118:6) Setan epwe sopwelo le efisatä osukosuk me fitikoko. Ach üppos me engilo fän riäfföü epwe ännetatä pwe ngünün Kot mi nonnom woch. (1 Piter 4:14) Ewe pworaus mi allim ussun fisitään än Jiowa we Mwu a esilesilfeil woon unusen fönüfan. Nöün Jiowa kewe aramas ra küna chommong minen eppet lon ar angangen afalafal. Iwe nge, fän än Jiowa pöchökkül, ra tongeni pworacho ngeni ekkewe sokkun eppet. (Sekaraia 9:15) Esor epwe tongeni aükatiu angangen ekkewe lusun mi kepit me chiener kewe mi tuppwöl!
17 Sia nennelo mwach atun sipwe unusen ngaselo seni än Setan maun ngenikich. A ifa me watteen än ewe kapasen alükülük aururukich pwe ‘esap wor och pisekin maun epwe tongeni efeiengaüakich. Iwe, sipwe tongeni pölüeni chokkewe meinisin mi etipisikich lon kapwüng’!
[Footnotes]
a A peres ren Chon Pwäratä Jiowa nge iei ese chüen peres.
b Ren pwal ekkoch pworaus, nengeni ewe puk Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom (Chon Pwäratä Jiowa, Iir Chon Afalafala Pworausen Mwuun Kot), pekin taropwe 675-6, förien Chon Pwäratä Jiowa.
Ifa Ussun Kopwe Pölüeni?
• Met a pwäratä pwe än Setan kewe pisekin maun rese akkufukich?
• Ifa ussun ewe Jerusalemin läng a wiliti “efou fau mi fokkun chou”?
• Ifa ussun Jiowa epwe tümünü “an chon Juta kewe tento”?
• Iei atun sia akkarap ngeni Armaketon, met ka lükülük woon?