Ämi Fefin Kana, Pwata Oupwe Älleasochisi Möküremi Kewe?

“Mwän möküren fefin.”​—1 KOR. 11:3.

1, 2. (a) Met ewe aposel Paul a makkeei usun än Jiowa kokkotun nemenem? (b) Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pworaus usun lon ei lesen?

JIOWA a föratiu ewe tettelin nemenem, usun met ewe aposel Paul a makkeei pwe “Kraist möküren mwän meinisin” me “Kot möküren Kraist.” (1 Kor. 11:3) Lon ewe lesen mwen ei, sia käeö pwe Jises, möküren ekkewe mwän, iwe, a meefi pwapwa me feiöch ren an älleasochisi möküran we, Jiowa Kot. Kraist a kirekiröch, tipepwetete, tongei iir mi attong, me ese pwisin achöchööi lon an föfför ngeni aramas. A lamot ngeni ekkewe mwän lon ewe mwichefel ar repwe pwal ina usun, äkkäeüin ngeni pwülüwer kewe.

² Nge ifa usun ekkewe fefin? Iö mökürer? Paul a makkeei: “Mwän möküren fefin.” Itä ürürün epwe ifa ekiekin ekkewe fefin usun ena pworaus? Ena kapasen emmwen a chüen weneiti ekkewe fefin ika pwülüwer kewe rese fiti ar lükü? Än emön fefin nom fän möküran we mwän a itä wewe ngeni pwe esap uwawu ekiekin are meefian usun kokkotun ewe famili? Met fefin repwe föri pwe aramas repwe mwareitiir?

“Üpwe Föri Eman Alisian”

3, 4. Pwata ewe kokkotun nemenem lon pwüpwülü a atoto feiöch?

³ Ewe kokkotun nemenem a pop seni Kot. Mwirin än Jiowa föratä Atam, a apasa: “Esap öch pwe ewe aramas epwe chök eman. Üpwe föri eman alisian mi wewe ngeni.” Iwe, mwirin än If fförütä, Atam a fokkun pwapwa pwe a wor chiechian me älisian, iwe, a apasa: “Iei chün chüi, nge fitukan fitukei.” (Ken. 2:18-24) A wor ren Atam me If ewe äpilükülükün ar repwe wiliti semen me inen aramas meinisin mi unusöch, iwe, repwe küna pwapwa me manau esemuch lon paratis woon fönüfan.

⁴ Pokiten popuch kewe ra älleasolap, rese chüen tongeni unusen apwönüetä en me wisan lon ewe kokkotun nemenem ra piin föri lon Ichen. (Älleani Rom 5:12.) Nge Kot a chüen apöchökküla ewe kokkotun nemenem. Iwe, ika ra apwönüetä wiser me rüüemön, epwe atoto ngeniir feiöch me pwapwa. Epwe usun chök meefien Jises ren an nonnom fän nemenien Jiowa, Möküran we. Me mwen an a wiliti aramas, Jises a “meseik me fän mesan [Jiowa] fansoun meinisin.” (SalF. 8:30) Pokiten ewe tipisin achöchö, ekkewe mwän resap tongeni unusöch lon wiser we, wisen möküren pwülüwer, me ekkewe fefin resap tongeni unusöch le anomuur fän nemenien mökürer kewe. Iwe nge, atun ekkewe mwän me fefin ra achocho fän iten en me wisan, epwe tufich ar repwe pwapwa me kinamwe pwal mwo nge lon ei fansoun.

5. Epwe ifa lamoten än ekkewe mi pwüpwülü lefareni ewe kapasen fön lon Rom 12:10?

⁵ Ekkewe mi pwüpwülü repwe apwönüetä ei kapasen fön mi weneiti Chon Kraist meinisin, a erä: “Tongen pwipwi lon Kraist epwe pwichikar lefilemi. Oupwe fokun asamolufengenikemi lefilemi.” (Rom 12:10) Iir me rüüemön repwe achocho le ‘kirikiröch o leluköch lefiler, me amusamusfengen.’​—Ef. 4:32.

Ika Pwülüwom Ese Fiti Om Lükü

6, 7. Met epwe tongeni fis ika emön fin Kraist a älleasochisi pwülüwan we ese fiti an lükü?

⁶ Kopwe fet ika pwülüwom ese angang ngeni Jiowa? Fän chommong, ewe mwän ese fiti pwülüwan we lon an lükü. Ika ina, epwe fen ifa föfförün neminna ngeni? Ewe Paipel a erä: “Pwal ina usun ämi fefin kana, oupwe fokun aleasochisi pwülüemi kana, pun ika ekoch me leir resap lükü än Kot kapas, repwe tongeni lükü Jesus ren ämi föför. Ousap wisen apasata och kapas, pun repwe chök soulängila ren ar küna ämi föför mi limöch me ämi sile menin.”​—1 Pit. 3:1, 2.

⁷ Än Kot Kapas a ereni ewe fefin an epwe süföliti pwülüwan we ese fiti an lükü. An föfför mürinnö epwe achchüngü ätewe le ekieki ika met a amwökütü neminna an epwe ina usun. Iwe, mwiriloon, eli ätewe epwe etittina lüküen neminna me pwisin etiwa ewe enlet.

8, 9. Met emön fin Kraist epwe föri ika pwülüwan we ese mochen fiti an lükü inaamwo ika neminna a föfför mürinnö ngeni?

⁸ Iwe nge, epwe ifa ika ewe mwän ese etiwa ewe enlet? Paipel a pesei fin Kraist ar repwe napanapeni napanapen Kraist fansoun meinisin, inaamwo ika a weires. Äwewe chök, 1 Korint 13:4, TF, a erä: “Tong a songomang.” Epwe mürinnö ika ewe fin Kraist epwe ‘tipetekison fansoun meinisin, tipepwetete o mosonotam,’ me mökürochou fän tong. (Ef. 4:2) Ren älillisin än Kot we ngün mi fel, a tufich ach sipwe akkamwöchü napanapen Kraist kewe pwal mwo nge fän weires.

⁹ Paul a makkeei: “Ngang mi tufich ren mettoch meinisin lon ewe emon mi apochokkulaei.” (Fil. 4:13, TF) Än Kot we ngün mi fel a atufichi ewe Chon Kraist an epwe föri chommong mettoch ese tufichin pwisin föri. Äwewe chök, ika pwülüwen ewe Chon Kraist a sou mina, ina eü sossot ngeni neminna pwe epwe mochen liwini ngeni. Iwe nge, ewe Paipel a ereni Chon Kraist meinisin: “Are eman a föri mi ngau ngenikemi, ousap liwini ngeni lon föför mi ngau. . . . Pun a mak lon ewe Toropwe mi Pin, ‘Ngang üpwe ngeniir chappen ar föför, üpwe liwini ngeniir ükükün liwinin ar föför mi ngau, iei alon ewe Samol.’” (Rom 12:17-19) Pwal ina chök usun, 1 Tesalonika 5:15 a fönökich: “Oupwe pii pwe esap wor eman epwe liwiningauei föföringauen eman ngeni, nge fansoun meinisin oupwe achocho le föri mine a mürina lefilemi, pwal ngeni aramas meinisin.” Minne sise tufichin föri epwe tufich ren älillisin än Jiowa we ngün mi fel. A fokkun fich ach sipwe tingor än Kot we ngün mi fel pwe epwe awora minne sia osupwang ren!

10. Met Jises a föri atun aramas ra kirikiringaw ngeni lon ar kapas me föfför?

¹⁰ Jises a isetiw eü leenien äppirü mi sokkolo mürinnöön lon an föfför ngeni chokkewe mi kirikiringaw ngeni. Iei alon 1 Piter 2:23: “Lupwen ra kapasingau usun esap pwal pölüeni lon kapas mi ngau. Lupwen aramas ra ariaföüü esap pwal eniweer, nge a anomu an apilükülüköch won Kot ewe soukapwüng mi eäni pwüng lon kapwüng.” Sisap liwini än aramas föfföringaw ngenikich. Paipel a pesei chon Kraist meinisin ar repwe tapwelo mwirin Jises. A apasa: “Oupwe eäni kirikiröch o tipetekisonfengen lefilemi. Ousap liwini ngau ngeni ngau are ottek ngeni ottek.”​—1 Pit. 3:8, 9.

Itä Fefin Resap Uwawu Meefier?

11. Ifa ewe wis tekia ekkoch chon Kraist fefin repwe eäni?

¹¹ Än fefin nonnom fän nemenien mökürer a itä wewe ngeni pwe resap tongeni uwawu ekiekiir usun kokkotun ewe famili are pwal ekkoch pworaus? Aapwi. Jiowa ese chök awisa ngeni mwän wis aüchea nge pwal ekkewe fefin. Ekieki mwo aüchean wisen ekkewe 144,000 atun repwe king me samolfel lon läng fän Kraist atun epwe nemeni fönüfan! A pwal wor fefin ra kapachelong leir. (Kal. 3:26-29) A ffat pwe Jiowa a awisa ngeni fefin wiser mi lamot lon an kokkot.

12, 13. Ifa eü pworaus mi affata pwe fefin ra oesini?

¹² Äwewe chök, Paipel a apasa pwe ekkoch fefin me loom ra oesini. Sowel 2:28, 29 a apasa: “Mürin, epwe war ewe fansoun pwe üpwe tinato Ngüni won aramas meinisin. Nöümi mwän me fefin repwe osuni. . . . Lon ena fansoun üpwe pwal tinato Ngüni won chon angang mwän me chon angang fefin.”

¹³ Lon ewe ränin Pentikos 33 C.E., 120 nöün Jises kewe chon käeö ra chufengen lon Jerusalem lon eü ruumw asan, nge iir mwän me fefin. A ninitiw woor meinisin än Kot we ngün mi fel. Ina popun, Piter a tongeni aloni alon ewe soufos Sowel, nge alon a weneiti mwän me fefin. A apasa: “Iei usun met ewe soufos Sowel a kapas usun: ‘Kot a apasa: Iei usun met üpwe föri lon ekewe ränin sopolan. Ngang üpwe tinato Ngüni won aramas meinisin. Nöümi mwän me fefin repwe osuni. . . . Pwal mwo nge nei chon angang mwän me fefin üpwe tinatiu Ngüni wor lon ekana rän, pwe repwe arongafeili ai kewe kapas.’”​—Fof. 2:16-18.

14. Ifa usun ekkoch fefin ra älisi chöüfetälin ewe popun lamalamen Kraist?

¹⁴ Le manauen ekkewe aposel, a watte wisen fefin le achöüfetälei ewe lamalamen Kraist. Ra afalafal usun Mwuun Kot me awora älillis. (Luk 8:1-3) Äwewe chök, ewe aposel Paul a kör ngeni Fipi emön chon angang “lon ewe mwichefel lon Kenkrea.” Iwe, lupwen Paul a tinalo an kapong ngeni chienan kewe chon angang, a apachaalong ekkoch fefin mi tuppwöl, iter “Trifana me Trifosa, ir mi angang ngeni ach Samol.” A pwal kapong ngeni “Persis, neminewe mi fokun angang weires fän iten ach Samol.”​—Rom 16:1, 12.

15. Lon ach ei fansoun, ifa usun fefin ra älisi chöüfetälin ewe lamalamen Kraist?

¹⁵ Lon ach ei fansoun, lape ngeni ekkewe fisu million aramas mi afalafala ewe kapas allim usun Mwuun Kot woon unusen fönüfan, iir chinnap fefin, fefin, föpwül, me nengngin. (Mt. 24:14) Chommong me leir, iir pioneer, misineri, me chon angang lon Bethel. Ewe sou makkeei kölfel Tafit a kölü: “Ewe Samol a atowu ewe kapas. A fokun lapalap ewe mwichen fefin mi arongafeili ewe pworausen win.” (Kölf. 68:11) A ifa me enletin ekkeei kapas! Jiowa a aücheani wisen ekkewe fefin le arongafeili ewe kapas allim me apwönüetä met a fen aotalo. Inaamwo ika a fen akkota pwe fefin repwe nom fän nemenien mökürer, nge sap minne repwe chök fanafanelo.

Rüüemön Fefin Rese Fanafanelo

16, 17. Ifa usun pworausen Sara a affata pwe fefin ra tongeni uwawu meefier lon ar pwüpwülü?

¹⁶ Ika Jiowa a awisa ngeni fefin wis aüchea, itä pwata pwülüwer resap angei meefier me mwen ar repwe akkota kokkotun ewe famili? Ina ewe alen tipatchem. A mak lon Paipel pworausen ekkoch fefin ra kapas are föri ekkoch mettoch inaamwo ika pwülüwer kewe rese eis meefier me mwan. Nengeni ekkeei ruu pworaus.

¹⁷ Sara a chök ekkereni pwülüwan we Eperiam pwe epwe asüolo arüüemönün pwülüwan we me nöün we pokiten rese sile süföl. “Iwe, Apraham a fokun oput alon Sara,” nge Kot ese. Jiowa a ereni Eperiam: “Kosap oput alon Sara usun ewe ät me noum we chon angang fefin. Kopwe föri meinisin mine Sara a ürenuk.” (Ken. 21:8-12) Eperiam a älleasochisi Jiowa, iwe, a aüselinga me föri alon Sara.

18. Met Apikael a pwisin meefatä an epwe föri?

¹⁸ Ekieki pwal pworausen Apikael, pwülüwen Napal we. Atun Tafit a sü seni King Saul ewe mi lolowoiti, a nonnom ren nöün Napal kewe siip. Tafit me nöün kewe mwän rese angei och pisekin Napal, nge ra fen tüttümünü. Iwe nge, Napal emön “aramasangau o miritingau,” me a ‘turunufasei’ nöün Tafit kewe mwän. I emön mi “namwotongaw” me “umwes.” Lupwen nöün Tafit kewe mwän ra tingor möngö fän süföl, Napal ese mochen ngeniir och. Iwe, met Apikael a föri lupwen a silei met a fis? Ese ereni Napal nge “a müttir angei rüöpükü fochun pilawa, ruu rumen wain, limman sip mi fen wes le kuk, ina epwe ükükün wone paun wiich mi tün, ipükü umwun föün wain mi apwas me rüöpükü nokop seni fik mi apwas,” iwe, a ngeni Tafit me nöün kewe mwän. Mei pwüng met Apikael a föri? Minne a fis mwirin a pwäratä pwe mi pwüng. Ewe Paipel a apasa: Jiowa “a nii Napal pwe a mäla.” Mwirin och fansoun, Tafit a pwülüweni Apikael.​—1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42.

Ewe Fefin ‘Sipwe Mwareiti’

19, 20. Met sokkun fefin a fich sipwe mwareiti?

¹⁹ Ewe Paipel a mwareiti fin pwüpwülü meinisin mi apwönüetä alon Jiowa. Ewe puken Än Salomon Fos a eäni kapasen mwareiti usun “eman fefin mi lipwäköch,” a apasa: “Neminewe a kon aüchea seni fau aüchea. Pwülüan we a anomu an apilükülük won, esap fokun wor an wöüngau. Lon unusen ränin manauan neminewe a föri föför mi mürina ngeni pwülüan, nge esap ariaföüü.” Pwal och, “a eäni kapasen tipachem, mine a aiti ngeni aramas a fis fän kirikiröch. A tümwünüöchü angangen chon leimwan, esap mongö anan mongö fän chipwang. Nöün kana ra pwärätä ar kilisou ngeni, pwal pwülüan a ingemwareiti.”​—SalF. 31:10-12, 26-28.

²⁰ Met sokkun fefin a fich sipwe mwareiti? Än Salomon Fos 31:30 a apasa: “Liewokekei [a tongeni] mwakel chök, pwal liöch [a tongeni] pön chök. Nge eman fefin mi niuokusiti ewe Samol mi Lapalap, iei i sipwe mwareiti.” Ewe fefin mi niuokkusiti Jiowa epwe tipemecheres le älleasochisi än Jiowa kokkotun nemenem. “Mwän möküren fefin” usun chök “Kraist möküren mwän meinisin,” me “Kot möküren Kraist.”​—1 Kor. 11:3.

Sipwe Kilisou ren Än Kot Liffang

21, 22. (a) Met popun Chon Kraist pwüpwülü repwe kilisou ren än Kot liffangen pwüpwülü? (b) Pwata sipwe süföliti än Jiowa kokkotun tettelin nemenem?

²¹ A wor chommong popun chon Kraist pwüpwülü repwe pwäratä ar kilisou ngeni Kot! Ra tongeni nonnomfengen fän pwapwa. Äkkäeüin, ra tongeni kilisou ren än Kot liffangen pwüpwülü pun ra tongeni mwimmwin le fel ngeni Jiowa. (Rut 1:9; Mika 6:8) Jiowa, ewe a poputääni pwüpwülü, a silefichi met epwe wesewesen efisatä pwapwa lon pwüpwülü. Ika oua chök föri met Jiowa a äiti ngenikemi, “ewe pwapwa seni ewe Samol mi Lapalap epwe apöchökkülakemi,” pwal mwo nge lon ei fönüfan mi uren osukosuk.​—Ne. 8:10.

²² Emön mwän Chon Kraist mi tongei pwülüwan usun an tongei pwisin i epwe eäni tong me nemenemöch. Epwe fich ngeni pwülüwan we mi tongei Kot an epwe küna tong pun a älillisöch me wesewesen süföliti pwülüwan we. Nge ewe a lamot seni meinisin, ar pwüpwülü mi mürinnö epwe elingalo Jiowa, ach Kot.

Ka Chechchemeni?

• Ifa än Jiowa kokkotun tettelin nemenem?

• Pwata ekkewe pwüpwülü repwe süfölfengen?

• Epwe fen ifa föfförün ewe fin Kraist ngeni pwülüwan we ese fiti an lükü?

• Pwata ekkewe mwän repwe fen angei meefien pwülüwer kewe me mwen ar repwe akkota kokkotun ewe famili?

[Sasing lon pekin taropwe 21]

Iotek a tongeni älisi ekkewe fin Kraist pwüpwülü le äppirü napanapen Kot kewe

[Ekkewe sasing lón pekin taropwe 23]

Jiowa a aücheani wisen ekkewe fefin mi älillisöch le apöchökküla an we Mwu