Sipwe Túmúnúkich Seni Sóssót

1-2. (a) Ifa ewe kapasen éúréúr Jises a ereni néún kewe chón káé? (b) Pwata ra likitaaló Jises? (Pwal ppi ekkewe sasing.)

“EWER, ewe letip a mochen féri nge ewe futuk a apwangapwang.”a (Mat. 26:41b) Alon Jises na ra pwáári pwe a weweiti pwe kich sise unuséch me sipwe mwámmwáálliló. Nge a pwal eáni ei éúréúr ngenikich: Sisap lúkúlúk wóón pwisin péchékkúlach. Fitu chék awa me mwen án Jises erá ekkena kapas, néún kewe chón káé ra kerán pwon ngeni pwe resap likitaaló. (Mat. 26:35) Ra mochen féri minne mi pwúng, nge rese mirititi pwe atun a toriir sóssót mi áweires, iwe epwe mecheres ngeniir ar repwe féri minne mi mwáál, nge esap minne mi pwúng. Ina popun, Jises a éúréúrer: “Oupwe chék mammasa me sópweeló le iótek pwe ousap tolong lón sóssót.”—Mat. 26:41a.

² A mmen elichippúng pwe ekkewe chón káé rese mammasa. Atun Jises a ares, itá ra úppós le nónnóm ren are ra niwokkus me likitaaló? Pokiten ekkena chón káé rese mammasa, iwe ra likitaaló Jises, ewe mettóch ra erá pwe resap fókkun féri.—Mat. 26:56.

3. (a) Ren ach sipwe akkamwéchú ach túppwél ngeni Jiowa, pwata a lamot ach sisap lúkúlúk wóón pwisin péchékkúlach? (b) Met sipwe káé lón ei lesen?

³ Sipwe túmúnú ach sisap lúkúlúk wóón pwisin péchékkúlach. Pwúngún, sia úppós ach sisap mut ngeni och mettóch an epwe erikikicheló seni Jiowa. Iwe nge, sise unuséch me sia tongeni mwittir tupuló ren sóssót. (Rom 5:12; 7:​21-23) A tongeni weiweitá ach kúna sóssót le féri minne mi ngaw. Iká sipwe akkamwéchú ach túppwél ngeni Jiowa me Néún we, iwe a lamot ach sipwe álleasochisi án Jises we kapasen emmwen ach sipwe túttúmúnúkich seni sóssót mi emmwen ngeni tipis. Ei lesen epwe álisikich le féri ena. Akkomw, sipwe ppii met sókkun mettóch sipwe ákkáeúin túmúnúkich seni. Mwirin, sipwe ppii ifa ussun sipwe túmúnúkich seni sóssót. Sáingolóón, sipwe ppii ifa ussun sipwe sópweeló le mammasa.

TÚMÚNUK SENI ÓM KEWE APWANGAPWANG

4-5. Pwata a lamot ach sipwe túmúnúkich seni ekkewe tipis rese kon lien chou?

⁴ Pwal mwo nge ekkewe tipis rese kon lien chou ra tongeni apwangapwangaaló ach riri ngeni Jiowa. Me ra pwal tongeni emmwenikich ngeni tipis mi chou.

⁵ Oukich meinisin sipwe kúna sóssót le féri tipis. Nge a sókkóló sóssótun emén me emén kich, me a wor ekkóch mettóch epwe ákkáeúin sótunikich le féri minne mi ngaw. Áwewe chék, eli emén a fiffiu ngeni an mochen féri tipisin lisowumwáál. Nge eli emén a pwal fiffiu ngeni ekkewe féffér mi limengaw, áwewe chék ren pwisin urumwotei pisekin fán mesan are an kakkatol sasingin me kachitoon kapasingaw. Eli pwal emén a fiffiu ngeni an niwokkusiti aramas, lamalamtekia, nisossong, are pwal och mettóch. Jemes a erá, “emén me emén a kúna sóssót lupwen pwisin mochenin a sótuni me otupwaaló.”—Jem. 1:14.

6. Met a lamot ach sipwe pwisin mirititi?

⁶ En mi esilla ekkewe mettóch ra kan ákkáeúin sótunuk? A mmen efeiengaw ach sipwe tunaaló ach kewe apwangapwang are ekieki pwe a naf péchékkúlach le ú ngeni tipis. (1 Jon 1:8) Chemeni pwe Paul a pwal mwo nge erá pwe chókkewe “mi nóm fán emmwenien ewe ngún mi fel” ra pwal tongeni ttur lón tipis iká rese túmúnúúr. (Kal. 6:1) A lamot ach sipwe pwisin mirititi ena me esilla ach kewe apwangapwang.—2 Kor. 13:5.

7. Met sipwe fókkun túmúnúéchú? Áweweei.

⁷ Met sipwe féri iká a ffat ngenikich ekkewe mettóch mi emmwenikich ngeni tipis? Sipwe fókkun achocho le úkkú ngeni ekkena sóssót! Áwewe chék, lón fansoun lóóm, ewe kinikin mi kon apwangapwang wóón ttitin eú telinimw, ina asamer kewe. Ina popun, a wor chómmóng soufiu ra mmasa ekkewe asamen ttit pwe repwe túmúnú ewe telinimw. Pwal ina chék ussun, a lamot ach sipwe fókkun túmúnúéchú met ekkewe sia kon apwangapwang wóór pwe sipwe tongeni úkkú ngeni sóssótuch kana.—1 Kor. 9:27.

IFA USSUN SIPWE TÚMÚNÚKICH?

8-9. Ifa ussun ewe alúwél mi mak pwóróusan lón Än Salomon Fos sópwun 7 a tongeni ttii seni tipis mi chou? (Än Salomon Fos 7:​8, 9, 13, 14, 21)

⁸ Ifa ussun sipwe túmúnú pwisinkich? Ppii met sia tongeni káé seni ewe alúwél mi mak pwóróusan lón Än Salomon Fos sópwun 7. A tipisin lisowumwáál ngeni emén fin lisowu. Wokisin 22 a erá pwe ena alúwél a “müttir” eti ena fefin. Nge a mak lón ekkewe wokisin me mwan pwe a féri ekkóch mettóch me mwen ena, iwe ekis me ekis a emmwenaalong lón tipis.

⁹ Ikkefa ekkena mettóch a emmwenaalong lón tipis? Akkomw, lón eú pwinin a “pwerela won ewe al arap ngeni lepwokukun imwen eman fefin mi lüangau.” Iwe, a fetál ngeni imwan we. (Álleani Än Salomon Fos 7:​8, 9.) Mwirin, atun a kúna ena fefin, ese riki seni. Nge a fen etiwa an mitiri me a aúseling ngeni atun a fós ussun ewe asoren kinamwe a kerán chék eáni, eli a mochen án ena alúwél epwe ekieki pwe esap i emén aramas mi ngaw. (Álleani Än Salomon Fos 7:​13, 14, 21.) Iká ena alúwél ese féri ekkena mettóch, iwe epwe fen túmúnú pwisin i seni sóssótun an epwe féri minne mi mwáál, me esap ttur lón tipis.

10. Ifa ussun emén lón ei fansoun a pwal tongeni mwáálliló ussun chék ewe alúwél?

¹⁰ Ena pwóróus a pwáári met a tongeni fis ngeni ese lifilifil ié mi fel ngeni Jiowa. Emén a tongeni turulong lón watteen tipis, me ekieki pwe a chék “müttir” fis. Are epwe erá, “a chék weiweitá.” Iwe nge, iká a kan ekieki minne a fis, iwe epwe mirititi pwe a kefilingaw fán fite me mwen an féri ewe tipis. Eli a kefilingaw chienan, an minen apwapwa me kunou, are a kan soun tétá wóón ekkewe website ese éch are ló lón ekkewe leeni ese éch. Eli a pwal úkútiw le ikkiótek, állea Paipel, fiffiti mwiich, are fiti afalafal. A kefilingaw fán fite me mwen an féri ewe tipis ussun chék ewe alúwél lón Än Salomon Fos.

11. Met a lamot sipwe ttiisenikich pwe site ttur lón tipis?

¹¹ Ifa ewe lesen fán itach? A lamot ach sipwe ttiisenikich esap chék ewe tipis, nge pwal ekkewe kefil mi ngaw mi emmwen ngeni tipis. Ina met Salomon a erá mwirin an fós ussun met a fis ngeni ewe alúwél me ewe fin lisowu. Iei met a apasa ussun ena fefin: “Kosap pwal tipeeu ngeni an kewe föför.” (SalF. 7:25) A pwal apasa: “Kopwe sü seni ena sokun fefin, kosap pwal kan ngeni asamen imwan.” (SalF. 5:​3, 8) Ewer, sipwe túmúnúkich seni tipis ren ach atowawaakicheló seni ekkewe mettóch mi emmwenikichelong lón tipis.b A kapachelong ekkewe mettóch ese wor ngawen án Chón Kraist repwe féri. Nge iká sia silei pwe ekkena mettóch repwe sótunikich me emmwenikichelong lón minne mi ngaw, iwe sipwe ttiisenikich.—Mat. 5:​29, 30.

12. Met Jop a úppós le féri, me ifa ussun ena mettóch a álisi le ú ngeni sóssót? (Hiop 31:1)

¹² Ren ach sipwe ttiisenikich ekkewe mettóch mi emmwenikichelong lón tipis, a lamot ach sipwe úppós le mammasa. Ina met Jop a féri. A ‘föri eu pwon ngeni mesan’ an esap fókkun nennengeni emén fefin fán mochenia. (Álleani Hiop 31:1.) An úppós le féri ena, a álisi an epwe atowawaaló seni lisowu lúkún pwúpwúlú. Sia pwal tongeni úppós pwe sipwe ttiisenikich met epwe tongeni emmwenikich ngeni sóssót.

13. Pwata a lamot ach sipwe túmúnú ekiekich? (Pwal ppii ekkewe sasing.)

¹³ A pwal lamot ach sipwe túmúnú ach ekiek. (Eks. 20:17) Ekkóch ra lúkú pwe ese wor ngawen án emén ekkekieki ussun eú mettóch mi ngaw pwe saminne e wesewesen féri. Nge ese pwúng ena esin ekiek. Emén mi kan ekkekieki eú mettóch mi ngaw, epwe pwal mwo nge mochen féri met ena a kan ekkekieki. Iká a féri ena, a áweiresi an epwe ú ngeni minne mi ngaw. Ewer, fán ekkóch, ekiek mi ngaw a tongeni chék ppiitá lón ekiekich. Atun a fis ena, iei met mi lamot, mwittir ttiisonuk ekkena esin ekiek me siwili ngeni ekiek mi pwúng. Iká sia féri ena, sia aúkatiw án ekiek mi ngaw mámmááriló ngeni eú mochen mi fókkun péchékkúl mi weires ach sipwe fiu ngeni, me pwal mwo nge efisi ach sipwe féri eú tipis mi chou.—Fil. 4:8; Kol. 3:2; Jem. 1:​13-15.

14. Pwal met a tongeni álisikich le túmúnúkich seni sóssót?

¹⁴ Pwal met sia tongeni féri pwe sipwe túmúnúkich seni sóssót? A lamot ach sipwe fókkun lúkú pwe ach álleasochisi án Jiowa kewe allúk epwe échitikich fansoun meinisin. Eli fán ekkóch epwe weires ngenikich ach sipwe etipeeúfengeni ach ekiek me met sia mochen, ngeni met mi ketiw me ren Kot. Nge iká sipwe achocho le féri ena, sipwe enletin pwapwa.

15. Ifa ussun ach ámááraatá mochen mi pwúng epwe álisikich le ú ngeni sóssót?

¹⁵ A lamot ach sipwe ámááraatá mochen mi pwúng. Iká sia káé le “oput mine a ngau o efich mine a pwüng,” epwe lapóló ach úppós le féri met mi pwúng me ttiisenikich ekkewe mettóch mi emmwenikichelong lón tipis. (Am. 5:15) Atun sia eáni mochen mi pwúng, epwe pwal elipwákéchúkich le ú ngeni sóssót atun a weiweitá an torikich.

16. Ifa ussun ach féri ekkewe mettóch mi apéchékkúlaló ach tongei Jiowa a túmúnúkich? (Pwal ppii ekkewe sasing.)

¹⁶ Ifa ussun sia tongeni ámááraatá mochen mi pwúng? Sia tongeni féri ena ren ach achocho le féri ekkewe mettóch mi apéchékkúlaló ach tongei Jiowa. Atun sia fiti ach kewe mwiich are fiti ewe angangen afalafal, sia apéchékkúlaló ach mochen apwapwaai Jiowa, iwe esap mecheres ach sipwe kúna sóssótun ach féri minne mi ngaw. (Mat. 28:​19, 20; Ipru 10:​24, 25) Ach ákkálleani me kákkáé án Kot we Kapas me ekilon, a alapaaló ach aúcheani met mi múrinné me oput minne mi ngaw. (Jos. 1:8; Kölf. 1:​2, 3; 119:​97, 101) Chemeni pwe iei met Jises a ereni néún kewe chón káé: “Sópweeló le iótek pwe ousap tolong lón sóssót.” (Mat. 26:41) Atun sia awora fansoun le ikkiótek ngeni Semach we lón láng, sia suuki ngeni alen an epwe álisikich, me ena mettóch a alapaaló ach úppós le apwapwaai i.—Jem. 4:8.

SÓPWEELÓ LE TÚMÚNÚÉCH

17. Ifa án Piter we apwangapwang a kan tuttur lón?

¹⁷ Eli sia tongeni unusen ú ngeni ekkóch ach kewe apwangapwang, nge eli a chúen lamot ach sipwe fiffiu ngeni ekkóch me leir ren fansoun langattam. Áwewe chék ren pwóróusen aposel Piter. Pokiten an niwokkusiti aramas, iwe a amam Jises fán úlúngát. (Mat. 26:​69-75) Eli mwirin och fansoun, Piter a fen okkufu an niwokkus pwe iwe a tongeni afalafal fán pwora ussun Jises mwen án chón Jus we mwichen soukapwúng mi tekia. (Féf. 5:​27-29) Iwe nge, mwirin fitu ier, a úkútiw le mwéngé ren ekkewe Chón Kraist esap iir chón Jus pokiten a niwokkus ren met ekkewe Chón Kraist iir chón Jus repwe ekieki ussun. (Kal. 2:​11, 12) A pwal liwinsefál án Piter na apwangapwang. Eli ese fókkun tongeni unusen okkufu.

18. Met a tongeni fis ngeni ekkóch ach kewe apwangapwang?

¹⁸ Sia pwal ussun Piter. Eli fán ekkóch a lamot ach sipwe fiu ngeni eú ach apwangapwang sia ekieki pwe sia fen okkufu. Áwewe chék, iei met emén Chón Kraist mwán a erá: “Ren úkúúkún engol ier, úa fen úkú seni ái kakkatol sasingin me kachitoon kapasingaw, me úa fókkun lúkú pwe a wes ái na osukosuk. Nge lón ekkóch atun, a fókkun péchékkúl ngeniei ái mochen katol.” Nge a éch pwe chienach na ese fangetá le fiffiu ngeni an na apwangapwang. A mirititi pwe a lamot an epwe fókkun achocho iteiten rán le fiffiu ngeni an na apwangapwang, me eli a lamot an epwe féri ena lón unusen manawan lón ei ótót mi ngaw. A pwal mwo nge fókkun túmúnúéch le atowawaaló seni sasingin me kachitoon kapasingaw, me pwúlúwan we me ekkewe mwán mi ásimaw ra pwal fókkun ákkálisi.

19. Met sia tongeni féri iká a wor eú ach apwangapwang sise mwo okkufu?

¹⁹ Met sia tongeni féri pwe eú ach apwangapwang sise mwo okkufu ete emmwenikich le féri minne ese pwúng? Ina ren ach álleasochisi án Jises ei kapasen fén ach ‘sipwe chék mammasa,’ weween ren ach túmúnúkich seni sóssót. Pwal mwo nge lón ekkewe atun sia meefi pwe kich mi péchékkúl, sipwe chék sópweeló le túmúnúkich seni ekkewe mettóch mi tongeni atolongakich lón sóssót. (1 Kor. 10:12) Sópweeló chék le féri ekkewe mettóch ra fen álisuk le fiu ngeni óm kewe apwangapwang. Kopwe “fókkun achocho” fansoun meinisin le túmúnuk seni sóssót.—2 Pit. 3:14.

FEIÉCHÚN ACH TÚMÚNÚÉCH

20-21. (a) Ikkefa ekkewe feiéch sipwe eáni atun sia sópweeló le fiffiu ngeni sóssótuch kewe? (b) Met Jiowa epwe féri fán itach iká sia féri wisach? (2 Korint 4:7)

²⁰ Sia tongeni lúkúlúk pwe a wor feiéchún ach túttúmúnúkich seni sóssót. Atun sia féri eú tipis, eli sipwe meefi pwapwa ren ekis fansoun, nge atun sia eáni ewe sókkun manaw Jiowa a mochen ach sipwe manaweni, sipwe fókkun pwapwa. (Ipru 11:25; Kölf. 19:8) Epwe fis ena pokiten sia fférútá pwe sipwe álleasochisi an kewe allúk. (Ken. 1:27) Atun sia eáni ewe sókkun manaw mi apwapwaai Jiowa, sipwe meefi kinamwe pwe sia eáni eú mwelien letip mi liméch, me eú rán, sipwe tongeni eáni manaw tori feilfeiló.—1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Juta 20, 21.

²¹ Ewer, “ewe futuk a apwangapwang.” Nge esap weween pwe ese wor met sia tongeni féri ngeni ach kewe apwangapwang. Jiowa a chék mómmólnetá le fang ngenikich ewe manaman mi lamot ngenikich. (Álleani 2 Korint 4:7.) Iwe nge, nengeni pwe ina ewe tufich mi somwoló Kot a awora. Nge akkomw, a lamot ach sipwe áeá pwisin tufichich are péchékkúlach le achocho le fiu ngeni ewe sóssót. Iká sia féri wisach, sipwe tongeni lúkúlúk pwe Jiowa epwe pélúweni ach iótekin tingor an epwe fang ngenikich péchékkúl atun a lamot ngenikich. (1 Kor. 10:13) Ewer, ren án Jiowa álillis, sia tongeni túmúnúkich seni sóssót.