SÓPWUN ÚLÚNGÁT
Ruuofóch Kii fán Iten Pwúpwúlú mi Nómoffóch
1, 2. (a) A fférútiw pwúpwúlú an epwe nóm tori ineet? (b) Ifa usun epwe tufich ena?
ATUN Kot a apwúpwúlúa ewe áeménún mwán me fefin, ese féri pwe epwe chék temporary nge a féri pwe Atam me Efa repwe nónnómfengen tori feilfeiló. (Keneses 2:24) Án Kot allúk usun eú pwúpwúlú mi ésúfél epwe eririfengeni emén mwán me emén fefin. Paipel a mutatá eú chék popun mufesen me pwúpwúlúsefál, ika emén me leir are iir me rúúemén ra eáni féfférún lisowu mi annou.—Mateus 5:32.
2 Itá epwe tufich án rúúemén repwe nónnómfengen fán pwapwa ren langattam fansoun? Ewer, me ewe Paipel a kapas usun ruu mettóch are ruuofóch kii mi lamot mi tongeni atufichi ena. Ika ewe mwán pwúpwúlú me fin pwúpwúlú ra apwénúetá ekkena mettóch, iwe repwe suuki ewe asam ngeni pwapwa me chómmóng feiéch. Ikkefa ekkena kii?
EWE ÁEFÓCHUN KII
3. Ikkefa ekkewe úlúngát sókkun tong mi lamot án ekkewe mi pwúpwúlú repwe ámááraatá?
3 Tong, ina ewe áefóchun kii. A wor fitu sókkun tong mi pwá lón Paipel. Eú me leir, ina ewe sókkun tong mi pwichikkar lefilen rúúemén mi pwipwiéchfengen. (Johannes 11:3) Pwal eú, ewe tong mi nóm lefilen chón lón eú famili. (Rom 12:10) Ewe aúlúngátin, ina ewe memmeefin tong lefilen mwán me fefin. (Än Salomon Fos 5:15-20) Ren enletin, a lamot ngeni mwán pwúpwúlú me fin pwúpwúlú ar repwe ámááraatá ekkena sókkun tong. Nge a wor ewe arúáánún sókkun tong mi lamot lap seni meinisin.
4. Ifa ewe arúáánún sókkun tong?
4 Lón ewe popun fós lón néún Chón Kraist we Tesin Krik, a néúnéú ewe kapas a·gaʹpe fán iten ewe arúáánún sókkun tong. Lón 1 Johannes 4:8, KG, a néúnéú ena kapas, a erá: “God mi tong.” Ren enletin, “sia sinei tong, pokiten God a akkom tongei kich.” (1 Johannes 4:19, KG) Emén Chón Kraist epwe ámááraatá ena sókkun tong ákkáeúin fán iten Jiowa Kot me mwirin fán iten aramas. (Markus 12:29-31) Lón Efisos 5:2, KG, a pwal néúnéú ewe kapas a·gaʹpe me iei met a erá: “Tong epwe nemeni manauemi, ussun chok Christ a tongei kich, iwe a fangeno manauan fan itach.” Jesus a apasa pwe ei sókkun tong epwe esissillatá néún kewe chón áppirú mi enlet: “Ika oupwe tong fengen [a·gaʹpe] nefinemi, iwe, aramas meinisin repwe sinei pwe ami nei chon kaeo.” (Johannes 13:35, KG) Pwal nengeni néúnéún ewe kapas a·gaʹpe lón 1 Korint 13:13, KG, a erá: “Ekkei unungat ra chok nonnom: nuku, epinukunuk me tong, nge ewe mi fakkun nap me neir tong [a·gaʹpe].”
5, 6. (a) Met popun tong a lap seni lúkú me ápilúkúlúk? (b) Ikkefa ekkóch popun án tong epwe álisi án eú ririin pwúpwúlú epwe nómoffóch?
5 Met popun ewe sókkun tong, a·gaʹpe a lap seni lúkú me ápilúkúlúk? Ena sókkun tong, a lóngólóng wóón ekkewe kapasen emmwen mi pwúng mi mak lón án Kot we Kapas. (Kölfel 119:105) Ina án emén pennúkú pwisin mochenin le féri met mi múrinné me pwúng me ren Kot ngeni ekkewe ekkóch, inaamwo ika a fich are ese fich ngeniir. Ena sókkun tong a atufichi ekkewe mi pwúpwúlú le apwénúetá ei kapasen emmwen seni Paipel: “Oupwe songomangfengen o amusamusfengen are eman a chou ngeni eman. Oupwe fokun amusamusfengen usun ach Samol a amusala ämi tipis.” (Kolose 3:13) Ekkewe pwúpwúlú mi tongefengeniir ra eáni me ámááraatá ena sókkun tong, mi “fakkun tong fengen [a·gaʹpe], pun tong a pwönueno chommong tipis.” (1 Petrus 4:8, KG) Nengeni pwe tong a pwélúoló tipis. Nge ese amóeló tipis, pokiten emén aramas ese unuséch, ese tongeni ngas seni an mwámmwáálliló.—Kölfel 130:3, 4; James 3:2.
6 Atun ekkewe pwúpwúlú ra ámááraatá ena esin tong fán iten Kot me lefiler, iwe ar pwúpwúlú epwe nómoffóch me pwapwa pwe “tong mi nonnom feinfeino chok.” (1 Korint 13:8, KG) Tong “a rifengeni mettoch meinisin.” (Kolose 3:14, KG) Ika en mi pwúpwúlú, ifa usun en me pwúlúwom we oupwe ámááraatá ena sókkun tong? Álleafengen án Kot we Kapas me pwóróusfengen wóón. Káé án Jesus leenien áppirú usun tong me achocho le áppirú, eáni an ekiek me féfférún. Pwal och, oupwe fiti án Chón Kraist kewe mwich, ikewe ia sia káé án Kot Kapas me ie. Me iótek fán iten án Kot álillis le ámááraatá ena sókkun tong mi lap, ina uwaan án Kot we manaman mi fel.—Än Salomon Fos 3:5, 6; Johannes 17:3; Kalatia 5:22; Ipru 10:24, 25.
EWE ARÚÚOFÓCHUN KII
7. Met weween súfél, me ié kewe repwe pwáraatá súfél lón pwúpwúlú?
7 Ika eú pean pwúpwúlú ra enletin tongefengeniir, iwe repwe pwal súfélfengen lefiler, ina ewe arúúofóchun kii fán iten eú pwúpwúlú mi pwapwa. Súfél a wewe ngeni “án emén áfánni aramas me asamoluur are menniniitiir.” Án Kot we Kapas a fénéú meinisin Chón Kraist, kapachelong mwán pwúpwúlú me fin pwúpwúlú, a erá: “Oupwe fokun asamolufengenikemi lefilemi.” (Rom 12:10) Ewe aposel Petrus a makkeei: “Ämi mwän kana, oupwe nonom ngeni pwülüemi kana fän mirit, pun inisiir a apwangapwang mwen inisimi. Oupwe meninitiir.” (1 Petrus 3:7) Ewe Paipel a fénéú emén fin pwúpwúlú an epwe ‘meniniti pwülüan.’ (Efisos 5:33) Ika ka mochen menniniiti emén, weween pwe ka kirekiréch ngeni, súféliti aúchean me meefian, me tipemecheres le apwénúetá an tingor mi fich.
8-10. Ifa usun súfél epwe álisi eú ririin pwúpwúlú an epwe núkúchar me pwapwa?
8 Chókkewe mi mochen pwapwaiti eú ririin pwúpwúlú mi pwapwa, repwe pwáraatá súfél ngeni pwúlúwer kewe ren ar ‘resap chök ekieki en me an feiöch, nge repwe pwal ekieki feiöchün [pwúlúwer kewe].’ (Filipi 2:4) Rese chék ekieki met epwe pwisin échitiir, weween ren ar pwisin achéchéér. Nge ra ekieki met epwe fókkun échiti pwúlúwer we. Ina met ra aúcheani lón ar pwúpwúlú.
9 Súfél, epwe álisi ekkewe pwúpwúlú le mirititi sókkofesenin ar ekiek. Ese pwúng ach sipwe ekieki pwe a tongeni léllé án rúúemén aramas ekiek wóón mettóch meinisin. Eli met ewe mwán pwúpwúlú a alamota, ewe fefin ese kon alamota, me met ewe fefin a sani, eli pwúlúwan we ese sani. Nge emén me emén leir, epwe súféliti án emén me emén ekiek me kefil ika ese ú ngeni án Jiowa allúk me kapasen emmwen. (1 Petrus 2:16; apépé ngeni Filimon 14.) Pwal och, emén me emén leir epwe súféliti aúchean emén me emén ren ar resap eáni ekkewe kapasen urumwot are kapas mi pwári ar aúcheangawa pwúlúwer we, ese lifilifil ika lein aramas are ika iir chék.
10 Ewer, ar tong ngeni Kot me ngeni emén me emén leir me ar súfélfengen, ikkena ekkewe ruu mettóch are kii mi aúchea fán iten eú pwúpwúlú mi sópwéch. Ifa usun repwe apwénúetá ekkena mettóch lón pwal ekkóch kinikin mi lamot lón pwúpwúlú?
ÁPPIRÚ ÁN KRAIST APWÉNÚETÁ WISAN, WISEN MÉKÚR
11. Me ren Paipel, ié ewe mékúr lón pwúpwúlú?
11 Ewe Paipel a apasa pwe emén mwán, a fférútá nge a wor ren ekkewe napanap epwe atufichi an epwe sópwéch lón wisan, wisen mékúren famili. Iwe, ewe mwán epwe etittin me ren Jiowa usun nónnómun pwúlúwan we me néún kewe lón pekin lúkú me pekin aion. Epwe féri kefil mi itepék me rúúepek mi tipeeú ngeni letipen Jiowa me epwe isetiw leenien áppirú ren an manaweni manawen Chón Kraist. “Ämi fefin kana, oupwe aleasochisi pwülüemi usun chök ämi oupwe aleasochisi ach Samol. Pun eman mwän möküren pwülüan usun Kraist möküren mwichefel.” (Efisos 5:22, 23) Ewer, emén fefin mi pwúpwúlú ese chúen nóm fán nemenien seman kewe me inan. Nge pwúlúwan we a wiliti mékúran, me a lamot an epwe onómu pwisin i fán nemenien pwúlúwan we. Iwe nge, ewe Paipel a apasa pwe a pwal wor mékúren ewe mwán, weween ewe Emén mi wor an nemenem wóón. Iei met ewe aposel Paulus a makkeei: “Üa mochen oupwe weweiti pwe Kraist möküren mwän meinisin, nge mwän möküren fefin, nge Kot möküren Kraist.” (1 Korint 11:3) Emén mwán pwúpwúlú mi tipachem a káé ifa usun epwe féri wisan we mékúren famili ren an áppirú Kraist Jesus, pwisin mékúran we.
12. Ifa ewe leenien áppirú mi múrinné Jesus a isetiw fán iten an onómu pwisin i fán nemenien Kot, me an féri wisan we wisen mékúr?
12 A pwal wor mékúren Jesus, ina i Jiowa. Me Jesus a fókkun onómu pwisin i fán nemenien Jiowa. Iei alon Jesus: “Üsap föri letipei, pwe letipen ewe mi tiniei.” (Johannes 5:30) A ifa me échún ena leenien áppirú! Jesus néún Kot we “mwänichi, a tekia seni förien Kot meinisin.” (Kolose 1:15) A wiliti ewe Messaia. Iwe epwe wisen Mékúren ewe mwichefelin Chón Kraist mi kepit me a kefilitá pwe epwe Kingen Mwúún Kot, mi tekia seni ekkewe chónláng meinisin. (Filipi 2:9-11; Ipru 1:4) Inaamwo ika a fókkun tekia wisan, me ekkewe angang mi fókkun aúchea epwap eáni, nge ewe mwán Jesus ese kirikiringaw, tipefirá are fókkun tichik. Ese nemenemengaw wóón néún kewe chón káé me ákkáchema ngeniir ar repwe álleasochisi. Jesus i emén mi pwáraatá tong me úméúméch ákkáeúin ngeni chókkewe mi attong. A apasa: “Oupwe feito rei ämi meinisin mi weiresikis o uwochou, ngang üpwe asösökemi. Oupwe ämwäralong womi ai we waas o kaiö seniei, pun ngang üa lukpwetete o tipetekison, iwe, oupwe küna söön ngünümi. Pun ai we waas üpwe anomu womi a mecheres, nge wosemi we üpwe ngenikemi a pän.” (Mateus 11:28-30) A mmen apwapwa án emén chiechi ngeni.
13, 14. Ifa usun emén mwán pwúpwúlú mi tong epwe áppirú Jesus le apwénúetá wisan we mékúren famili?
13 Emén mwán pwúpwúlú mi mochen pwe an famili epwe pwapwa, a múrinné an epwe ekieki napanapéchún Jesus kewe. Emén mwán pwúpwúlú mi múrinné, ese kirikiringaw me nemenemengaw, me ese áeámwáálli wisan we mékúren famili le echchimwa pwúlúwan we an epwe chék féri met ewe mwán a mochen. Nge a tongei me menniniiti pwúlúwan we. Ika Jesus a “tipetekison,” iwe epwe fen kon lap án ewe mwán pwúpwúlú pwáraatá tipetekison pokiten i a kan mwámmwáálliló, esap usun Jesus. Iwe lupwen a mwáálliló, a mochen án pwúlúwan we epwe weweiti. Ina popun, emén mwán pwúpwúlú mi tipetekison a pwári an mwáál inaamwo ika a weires an epwe apasa: “Omusaaló tipis, ka mmen pwúng.” Epwe mecheres ngeni emén fin pwúpwúlú an epwe súféliti mékúran we ika a tipetekison lap seni an lamalam tekia me tipefirá. Iwe, emén fin pwúpwúlú mi súféliti pwúlúwan we epwe pwal omusomus ika a mwáálliló.
14 Kot a fératá ewe fefin nge a wor ren ekkewe napanap epwe tongeni áeá le alapaaló kkótun pwúpwúlú mi pwapwa. Emén mwán pwúpwúlú mi tipachem epwe weweiti me esap pinei neminna an epwe áeá ekkena napanap mi nóm ren. Chómmóng fefin a lap ar pwáraatá úméúméch me mwittir meefi meefien ekkewe ekkóch, nge ikkena ekkewe napanap mi lamot lón túmúnún famili me riri lefilen aramas. Lap ngeni, ewe fefin a kan sipeéch le féri pwe ewe imw epwe eú leeni mi ekinamwe. Än Salomon Fos sópwun 31, a áweweei usun emén fin pwúpwúlú mi “lipwäköch” mi chómmóng napanap mi amwarar me tufich mi kon múrinné mi nóm ren, iwe an we famili a unusen kúna feiéch seni. Pwata? Pokiten letipen pwúlúwan we a “anomu an apilükülük” wóón.—Än Salomon Fos 31:10, 11.
15. Ifa usun emén mwán pwúpwúlú epwe áppirú án Kraist tong me súfél lón an féffér ngeni pwúlúwan we?
15 Lón ekkóch fénú a kon ssenúk aúchean nemenemen mwán pwúpwúlú, a pwal mwo nge ésúfélúngaw án emén epwe kapas eis ngeni. Féfférún ngeni pwúlúwan we, usun itá nge néún slave. Ekkena mettóch, esap efisi ririéch lefilan me pwúlúwan we, me pwal ngeni Kot. (Apépé ngeni 1 Johannes 4:20, 21.) Iwe nge, mi wor ekkóch mwán pwúpwúlú ra túmúnúngaw le emmweni ar famili, ra mut ngeni pwúlúwer kewe ar repwe nemenem lón ar famili. Emén mwán pwúpwúlú mi fókkun onómu fán nemenien Kraist, ese kirikiringaw ngeni pwúlúwan we are ese ekisikisaaló aúchean. Nge a áppirú án Jesus tong mi pennúkúóló pwisin mochenin me féri met Paulus a eáni éúréúr: “Ämi mwän kana oupwe echeni pwülüemi usun Kraist a echeni mwichefel o fangala manauan fän itan.” (Efisos 5:25) Kraist Jesus a fókkun tongei néún kewe chón áppirú pwe a máló fán iter. Emén mwán pwúpwúlú mi múrinné, epwe achocho le áppirú ena napanap pennúkúóló pwisin mochenin me a kúkkútta minne epwe échiti pwúlúwan we nge esap kon tichik ngeni. Ika emén mwán pwúpwúlú epwe nóm fán nemenien Kraist me pwáraatá tong me súfél usun chék Kraist, iwe pwúlúwan we epwe mwékút le onómu pwisin i fán nemenian.—Efisos 5:28, 29, 33.
ÁN FIN PWÚPWÚLÚ ONÓMU FÁN NEMENIEN PWÚLÚWAN
16. Ikkefa ekkewe napanap emén fin pwúpwúlú epwe pwáraatá lón an riri ngeni pwúlúwan we?
16 Ekiseló mwirin fférútáán Atam, “Ewe SAMOL a apasa. ‘Ese murinno ewe mwan epwe anamonuno chok. Upwe ngeni emon chienan pwe chon anisi.’” (Keneses 2:18, KG) Kot a fératá Efa pwe epwe chienen Atam nge resap okkuffengen. Ewe kkótun pwúpwúlú esap usun efóch sip mi wor rúúemén kaptinin mi okkuffengen. Fán tong, ewe mwán pwúpwúlú epwe apwénúetá wisan we mékúren famili me ewe fin pwúpwúlú epwe pwáraatá tong, súfél me tipemecheres le onómu pwisin i fán nemenien pwúlúwan we.
17, 18. Ifa usun emén fin pwúpwúlú epwe álilliséch ngeni pwúlúwan we?
17 Iwe nge, emén fin pwúpwúlú mi múrinné ese chék tipemecheres le onómu pwisin i fán nemenien pwúlúwan we. Nge a achocho le álilliséch me álisatá minne pwúlúwan we a apwúngaló. Ewer, epwe mecheres ngeni ena ika a tipeeú ngeni met pwúlúwan we a filatá. Inaamwo ika atun ese tipeeú, nge an ákkálisatá minne pwúlúwan we a apwúngaló, epwe efisi sópwéchún ewe kefil.
18 Emén fin pwúpwúlú a tongeni álisi pwúlúwan we an epwe mékúren famili mi lipwákéch lón sókkópaten mettóch. A tongeni ereni pwúlúwan we an kilisou ren an achocho le emmweni ar we famili, lap seni an epwe esiita are ámmeef ngeni pwe ese fókkun tongeni efisi met epwe menemenéch ren. Lón an eáni féffér mi pwúng ngeni pwúlúwan we, a lamot epwe chechchemeni pwe “tipemecheres o lukpwetete . . . a fokun aüchea mwen mesen Kot,” nge esap chék mwen mesen pwúlúwan we. (1 Petrus 3:3, 4; Kolose 3:12) Nge ifa usun ika ewe mwán pwúpwúlú esap i emén chón lúkú? Ese lifilifil ika ewe mwán i emén chón lúkú are esap, nge ewe Paipel a pesei ekkewe fin pwúpwúlú ar repwe “echeni pwülüer me nöür kana, usun ar repwe nemeni püsin inisiir o eäni eu letip mi limöch, usun ar repwe sipeöch le angang lon imw, repwe eäni kirikiröch o aleasochis ngeni pwülüer, pwe esap wor eman epwe kapas ingau usun än Kot kapas.” (Titus 2:4, 5) Ika ewe mwán pwúpwúlú a tingorei pwúlúwan we an epwe féri och mettóch Paipel ese erá pwe mi mwáál, nge ewe fefin Chón Kraist a meefi pwe epwe kkúú an riri ngeni Kot, iwe eli ewe mwán epwe súféliti meefien pwúlúwan we ika a áwewe ngeni fán “mósónósón me menin.” Ekkóch mwán pwúpwúlú esap iir chón lúkú, a “tongeni ekkesiwil manawer ren ämwänifichin pwülüer kewe, inamwo ika kewe fefin resap apasa och ngeniir, lupwen ra küna ämi manaweni manawen limöch me mennin.”—1 Petrus 3:1, 2, 15, Agapé; 1 Korint 7:13-16.
19. Ifa usun ika emén mwán a ereni pwúlúwan we an epwe atai án Kot allúk?
19 Iwe nge ifa usun ika emén mwán a ereni pwúlúwan we an epwe féri och mettóch mi atai án Kot allúk? Ika a fis ena, iwe mi lamot an epwe chechchemeni pwe Kot i néún we Sounemenem lap seni meinisin. Epwe áppirú met ekkewe aposel ra féri atun ekkewe néúwis ra allúkú ngeniir ar repwe atai án Kot allúk. Iei met Föför 5:29 a erá: “Petrus me ekewe ekoch soukünö ra pölüeni, ‘Äm aipwe chök aleasochisi Kot lap seni äm aleasochisi aramas.’”
FISÉCHÚN PWÓPPWÓRÓUSFENGEN
20. Ifa ewe kinikin mi lamot lón pwúpwúlú epwe wor tong me súfél lón?
20 Pwóppwóróusfengen pwal ina eú kinikin lón pwúpwúlú mi lamot epwe wor tong me súfél lón. Ewe mwán pwúpwúlú mi tong epwe pwóppwóróus ngeni pwúlúwan we usun án pwúlúwan angang, osukosuk, me an ekiek wóón sókkópaten mettóch. A lamot ngeni ena. Ewe mwán pwúpwúlú mi awora an fansoun le fós ngeni pwúlúwan we me wesewesen aúseling ngeni, a pwáraatá an tongei me súféliti. (James 1:19) Ekkóch fin pwúpwúlú ra ngúnúngúnúngaw pwe pwúlúwer kewe rese kon awora fansoun le fós ngeniir. A eletipechou. Ewer, lón ekkeei rán mi osukosuk ren chómmóngun angang, neman ekkewe mwán pwúpwúlú repwe angangen moni fitu awa me ekkewe fefin repwe pwal kút ar angangen moni pokiten weiresilóón manawen aramas. Nge mi lamot ngeni ewe pean pwúpwúlú ar repwe awora ar fansounfengen. Ika rese, iwe neman repwe eéreni le en me pwisin útá wóón an. Ika emén me emén leir epwe kútta ouruur seni emén me lúkún pwúlúwan we, iwe epwe tongeni emmwen ngeni osukosuk watte.
21. Ifa usun kapas pwetete epwe álisi eú kkótun pwúpwúlú an epwe chék pwappwapwa?
21 A lamot napanapen án ekkewe fin pwúpwúlú me mwán pwúpwúlú pwóppwóróusfengen. “Kapas pwetete ra . . . arar ngeni eman aramas o apöchöküla inisin.” (Än Salomon Fos 16:24) Ese lifilifil ika pwúlúwan we i emén chón lúkú are esap, nge a lamot an epwe apwénúetá án Paipel ei kapasen fén: “Öüpwe mwüüt ngeni ämi kapas epwe fiti ümöümöch iteiten fansoun meinisin, epwe usun itä nge och mwöngö mi nofit ngeni salt ren annöön.” (Kolose 4:6, Agapé) Ika emén leir ese pwapwaiti met a fis lón an we rán, iwe án pwúlúwan we ekis eáni kapas mi fiti kirekiréch me ekinamwe, epwe fókkun álilliséch. “Eu kapas eman a apasa lon fansoun fich a usun chök ekewe föün ringo mi oleol usun kolt mi nom lon eu sepi seni silifer.” (Än Salomon Fos 25:11) A fókkun lamot napanapen ngingiin me met a apasa. Áwewe chék, ika emén epwe ereni pwúlúwan we fán song me péchékkúl: “Komwan apwúngaló ena asam!” nge a ifa me échún eú kapas mi “nofit ngeni salt,” ika a apasa lón napanap mi ekinamwe me pwetete: “Kese kan mochen apwúngaló ena asam?”
22. Met sókkun napanap a lamot ngeni ekkewe pwúpwúlú ren an epwe chék fiffis ar pwóppwóróusfengen?
22 Fiséchún pwóppwóróusfengen epwe sópwéch ika a fis fán pwetete, me wówóón me pwomwen inis epwe fiti súfél, kirekiréch, weweéch me tong. Ika ekkewe pwúpwúlú ra angang weires pwe epwe chék fiffis ar pwóppwóróusfengen, iwe epwe mecheres ngeniir me rúúemén ar repwe apasawu meefier, me ra tongeni oururufengeniir me álillisfengen lón fansoun mi eletipechou are áweires. Án Kot Kapas a eáni pesepes: “Oupwe apöchöküla letipen” chókkewe mi letipechou. (1 Tesalonika 5:14) Epwe wor atun án ewe mwán pwúpwúlú epwe lichippúng, me epwe pwal ina usun ren ewe fefin. Iwe ra tongeni “apöchöküla letipen” emén me emén leir.—Rom 15:2.
23, 24. Ifa usun tong me súfél epwe álisi ekkewe pwúpwúlú fansoun tipefesen? Áweweei.
23 Ekkewe pwúpwúlú mi pwáppwáratá tong me súfél, resap ekieki pwe iteiten ar tipefesen epwe efisi eú osukosuk watte. Repwe fókkun achocho an esap “pöchökül” ar fós ngeni emén me emén. (Kolose 3:19) Mi lamot ngeniir me rúúemén ar repwe chechchemeni ei: “Eu kapasen paluen mi pwetete a awesi lingeringer.” (Än Salomon Fos 15:1) Kopwe túmúnú pwe kosap esiita me apwúngú meefien pwúlúwom we atun a apasawu masouen letipan. Nge, kopwe fen alamota ena fansoun pwe kopwe tongeni weweéchúti meefian. Oupwe angangfengen le pwákini met oua tipefesen wóón me tipeeú wóón met oupwe apwúngaló.
24 Chemeni ewe atun Sara a apasawu meefian ngeni Apraham, pwúlúwan we, usun eú mettóch epwe tongeni pwákini eú osukosuk. Nge Apraham ese tipeeú ngeni. Nge iei met Kot a ereni Apraham: “Kopwe föri meinisin mine Sara a ürenuk.” (Keneses 21:9-12) Iwe, Apraham a féri me a kúna feiéch. Pwal ina usun ika ewe fin pwúpwúlú epwe ereni pwúlúwan we och mettóch nge a sókkóló seni ekiekin pwúlúwan we, iwe ewe mwán epwe mwaren aúseling ngeni. Nge pwal lón ena atun, ewe fefin esap lalapaat nge epwe fen aúseling ngeni alon pwúlúwan we. (Än Salomon Fos 25:24) Esap alen tong me súfél ika ewe mwán pwúpwúlú are ewe fin pwúpwúlú epwe péchéú le féraaló pwisin an mochen fansoun meinisin.
25. Ifa usun fiséchún pwóppwóróusfengen epwe álisatá pwapwa lón féfférún lisowu lón pwúpwúlú?
25 Fiséchún pwóppwóróusfengen a pwal aúchea ngeni ekkewe pwúpwúlú lón pekin lisowu. Án pwúpwúlú pwisin achéchéér me nafangawen ar nemeniéchú pwisin mocheniir, epwe tongeni atai ar ririfengen lón pekin lisowu. A lamot pwóppwóróusfengen fán wenechar fiti mosonottam. Ika emén me emén epwe kútta minne epwe échiti pwúlúwan we, iwe ese pwal wor osukosuken ewe féfférún lisowu lefiler. Lón ena mettóch me pwal lón ekkóch mettóch, “emon esap kukutta minne mi murinno ngeni pwisin i chok, pwe minne mi murinno ngeni chon orun.”—1 Korint 7:3-5; 10:24, Testament Mi Fö.
26. Inaamwo ika a wor fansoun kinamwe me fansoun osukosuk lón meinisin pwúpwúlú, nge ifa usun ar álleasochisi Kapasen Kot epwe álisiir le kúna pwapwa?
26 A ifa me échún ekkewe kapasen fén seni án Kot Kapas! Ren enletin, lón pwúpwúlú a wor fansoun kinamwe me fansoun osukosuk. Nge ika ekkewe pwúpwúlú ra onómuur fán án Jiowa ekiek mi mak lón Paipel me alónga ar riri wóón súfél me ewe tong mi nóm fán emmwenien Kot, iwe repwe tongeni lúkúlúk pwe ar ririin pwúpwúlú epwe nómoffóch me pwapwa. Ina popun resap chék asamolufengeniir nge repwe pwal asamolu Jiowa Kot, ewe Chón Poputááni kókkótun pwúpwúlú.