Nroromelo vina Merelo Dhinonikaliha Aligani

1. Nubuwelaga nroromelo nana Abrahamu, nivuzo gani ninfwanyelihu ovikosa?

ATTU enjene amala wiwa miselu mwaha wa Abrahamu, mbwenyi kanziwa dhilobo dhinjene mwaha waye. Vano iyo ninoziwa venjene mwaha wa muttu oddu onlogiwa mBibiliani. Motagiha, ninoziwa wi Abrahamu ohikuweliwa “nikolo na etene animuroromela Mulugu.” (Rom. 4:11) Weyo txino onovivuza, ‘Ddinele owodha okana nroromelo noliba ninga na Abrahamu?’ Ndde, ejo enowodheya.

2. Ekalele nni yamakamaka osunza yotagiha ya Abrahamu? (Tiago 2:​22, 23)

² Mukalelo mmodha wa okana nroromelo noliba ninga na Abrahamu ja osunza na yotagiha yaye. Varumiweye na Mulugu, Abrahamu ohimwalela mburho wolapela vaddiddi, vina mwa vyaka dhinjene wakala mmusasani, iyene vina wali womala-nawale wi amperheke mwanaye wokweleya Izaki ninga mukutto. Esi dhotene dhihilagiha wi Abrahamu wannimuroromela vaddiddi Yehova. Nroromelo nana Abrahamu vina merelo aye ahimuwodhiha orumeliwa na Mulugu vina okala marho waye. (Kengesa Tiago 2:​22, 23.) Yehova onfuna wi iyo—vina weyo—nikale amarho aye. Ji sabwaya elebile Paulo na Tiago yotagiha ya Abrahamu mBibiliani. Mwari mwa nsunzo ntti ninele wona enasunzehu na Abrahamu, mu nivuruni na Roma kapitulu 4 vina Tiago kapitulu 2. Kapitulu esi bili ninele osunza elobo yamakamaka mwaha wa Abrahamu.

3. Versu gani ya mBibiliani elogile Tiago vina Paulo?

³ Paulo na Tiago ahiloga mazu ali va Wita 15:​6, anloga: Abrahamu ohimuroromela Yehova iyene ohidha omwittana muligani. Mwa mpaddi wa Yehova muttu woligana dduddule onkosa efunelo yaye vina onimwagalaliha. Ja deretu oziwa wi enowodheya attu ohiligana ninga iyo, okuweliwa na Mulugu ninga aligani obe se yottega! Kugaziveliwe Yehova ologa yakakene na weyo? Mbwenyi wila ejo ewodheye ninfuna none sabwaya emwittanile Yehova Abrahamu muligani vina txini enfwanyelihu okosa akala ninfuna wi Yehova anittane aligani.

WI NIKALE ALIGANI NINOFWANYELA OKANA NROROMELO

4. Txini ehinawodhiha attu okala oligana?

⁴ Karta nalebeliye akadda Roma, murumiwi Paulo ohitapulelamo wi attu otene ahikana yottega. (Rom. 3:23) Kito, enwodheya dhavi Mulugu wawittana attu ena aligani obe se yottega? Wi akamihedhe Akristu ononelamo, Paulo ohilabihedha yotagiha ya Abrahamu.

5. Sabwaya jani Yehova amukuwela Abrahamu ninga muligani? (Roma 4:​2-4)

⁵ Mudhidhi wakala Abrahamu mwilaboni y’o Kanaá Yehova wahiloga wi iyene wali muligani. Yehova ologile nni ejuwene? Koddi yali sabwa ya Abrahamu ovirihamo Malamulo a Mizé na mukalelo woligana? Kahiye mwenemo. (Rom. 4:13) Ninziwa ejuwene sabwani ana Izrayel aakelile Malamulo a Mizé muvirile vyaka 400 vamalile Mulugu ologa wi Abrahamu wali muligani. Kito, sabwaya jani Yehova aloga wi Abrahamu wali muttu woligana? Yehova ohimulagiha Abrahamu opama Waye vina ohimukuwela muligani sabwa ya nroromelo naye.—Kengesa Roma 4:​2-4.

6. Yehova onakuwelela nni attu ottega ninga aligani?

⁶ Paulo ohiloga wi muttu agamuroromela Mulugu, nroromelo naye ninomukaliha muligani. (Rom. 4:5) Paulo ohenjedhedha: “Davidi vina onloga yakene eraga wi Mulugu onomwira muthu akale mukwaye, ahañganaga dhirileye. Davidiyá oni dhahi: ‘Agari babale alevelele Mulugu dhothega dhawa, athimiyedhiwe miladdu dhawa.’” (Rom. 4:​6-8; Masal. 32:​1, 2) Mulugu onolevelela dhottega dha abale animuroromela. Iyene onolevelela kakamwe vina kanubuwela dhovonya dhikosile muttuya. Mwa iyene muttu oddo ddoligana vina se yottega sabwa ya nroromelo naye.

7. Ninlogela nni wi adhari a Mulugu a masaka awale ali aligani?

⁷ Ebaribari wi Abrahamu, Davidi na adhari ena ororomeleya ahikuweliwa aligani, masiki dhawene awene andhowavi akalaga attu ohiligana vina attegi. Mbwenyi sabwa ya nroromelo nanani wawona ninga kayana yovirigana, ttabwa-ttabwa agaladdaniha na attu ahamwebedha. (Ef. 2:12) Karta nalebeliye akadda Roma, murumiwi Paulo ohitapulelamo wi akala ninfuna nikale amarho a Mulugu ninofwanyela okana nroromelo. Nona, dhahene ninga Abrahamu na Davidi, nigamuroromela Yehova enowodheya okala amarho aye.

WIWANANA GANI OLIVO WA NROROMELO NA MERELO?

8-9. Dhologa gani dhohifwanyelela dhiliwo mwaha wa dholeba dha Paulo na Tiago, nanda sabwaya jani?

⁸ Mwa vyaka dhinjene, wiwanana wa nroromelo na merelo onologiwa venjene mmakanini a asogorheli a marelijiau. Ena ansunziha wi akala muttu onfuna avuneye onofwanyela omuroromela Nabuya Yezu Kristu. Txino weyo onowawiwa ena alogaga, “Omurumele Yezu onele ovuneya.” Asogorheli ena a marelijiau anolabihedha mazu a Paulo: Mulugu onomwira muttu [muligani], ahañganaga dhirileye. (Rom. 4:6) Ena anrumela wi “enowodheya weyo ovuneya” ogakosa oleddo mpaka mimburo dhinoniwa ninga dhokoddela na kapela obe ogakosa merelo a ttagaraga. Txino awene anodhaga oromola mazu anfwanyeya va Tiago 2:24: “Mulugu kanimwakela muthu, amwira [muligani] na ororomelaví ohinna merelo.”

⁹ Sabwa ya monelo esi dhottiyana, anamasunza ena a Bibilia ahiloga wi dhologa dha Paulo na Tiago mwaha wa nroromelo vina merelo dhinogudulana. Mowiwanana na anddimuwa ena a marelijiau, Paulo wanrumela wi muttu onofwanyela okana nroromelo akala onfuna amwagalalihe Mulugu, vina Tiago wanrumela wi muttu onofwanyela olagiha merelo akala onfuna amwagalalihe Mulugu. Namasunza dhahi ohiloga wi: “Tiago kànonelamo sabwaya elogile Paulo wi muttu onofwanyela okana nroromelo wi [akale muligani] vina Tiago karumela elogile Paulo.” Mbwenyi Paulo na Tiago avudheliwe na Yehova. (2 Tim. 3:16) Bahito wahikala mwaha ontapulela ottiyana oku wa mazu alogile Paulo na Tiago. Nona mazu ali mu kartani na Paulo vina Tiago—anonikamihedha ononelamo deretu makani aba.

10. “Merelo” gani aloga Paulo? (Roma 3:​21, 28) (Koona vina foto.)

¹⁰ Munivuruni na Roma kapitulu 3 na 4 Paulo waloga “merelo” gani? Iyene waloga makamaka mwaha wa wiwelela malamulo a Mizé akelile ana Izrayel. (Kengesa Roma 3:​21, 28.) Enoneya ninga nsaka na Paulo Akristu ena ali Ayuda anrutxiwa orumela wi Malamulo a Mizé vina merelo anfwanyeya Mmalamulonimwa ahikwela. Nona, Paulo ohilabihedha yotagiha ya Abrahamu wila onihe wi muttu kanfwanyela ofwara Malamulo a Mizé wi arumeliwe na Mulugu vina akuweliwe muligani. Mbwenyi eji enwodheya sabwa ya nroromelo. Eji enonagalaliha sabwani enonisunziha wi nigamuroromela Mulugu vina Yezu enowodheya orumeliwa na Mulugu vina okuweliwa aligani.

11. “Merelo” gani aloga Tiago?

¹¹ Mwa mpaddi mwina, “merelo” anlogiwa mu nivuruni na Tiago kapitulu 2 kahiye akene anlogiwa Mmalamuloni a Mizé. Tiago waloga merelo obe dhokosa dha Akristu labo na labo. Si esene dhinoniha wi Mukristu mwebaribari onomuroromela Mulugu obe nne. Koona dhotagiha bili dhilabihedhile Tiago.

12. Tiago otapuleli dhavi wiwanana wa nroromelo na merelo? (Koona vina foto.)

¹² Yotagiha yoroma, Tiago ohiloga wi Akristu anofwanyela waweddiha otene na mukalelo wakakene. Iyene ohiloga nipadduwo na mulobwana wamweddihile pama mureli vina ampwaza muyelegi. Tiago ohiloga wi mulobwana ole wanloga wi ohikana nroromelo mbwenyi dhakosiye kadhewanana na dhalogiye. (Tia. 2:​1-5, 9) Yotagiha yanawili, Tiago onomuloga muttu onimona mbali obe murogora ohina yowabala obe yoja, mbwenyi iyene kankosa elo wi amukamihedhe. Masiki iyene alogaga wi ddihikana nroromelo, dhologa dhaye kadhalagiha wi okana nroromelo. Tiago ohileba, “nroromelo nigatowa merelo, thokwa-wene.”—Tia. 2:​14-17.

13. Tiago olabihedhile yotagiha gani wi alagihe ofuneya wa okana nroromelo vina merelo apama? (Tiago 2:​25, 26)

¹³ Tiago ohimuloga Raabe ninga yotagiha ya muttu ona nroromelo ninoneya na merelo aye. (Kengesa Tiago 2:​25, 26.) Raabe wahiwa mwaha wa Yehova vina wanziwa wi iyene wannakamihedha ana Izrayel. (Jos. 2:​9-11) Nona iyene ohilagiha nroromelo naye modhela merelo—àbarelaga anamabeddegela eli ali vang’ovini. Nona muyana oddu wohiligana vina wahali wa nlogo na Izrayel, ohidha wiriwa muligani dhahene ninga wiriwe Abrahamu muligani. Yotagiha ya Raabe enonisunziha wi nroromelo nehu ninofwanyela wiwanana na merelo.

14. Ninlogela nni wi dhologa dha Paulo na Tiago kadhingudulana?

¹⁴ Nona Paulo na Tiago aloga wiwanana wa nroromelo na merelo mbwenyi na mikalelo dhottiyana. Paulo wahawaddela Ayuda wi kagarumeliwe na Yehova kukosa bahi merelo arumelihiwa Munlamuloni na Mizé. Tiago waloga wi Akristu otene anofwanyela olagiha wila ahikana nroromelo modhela wawirela opama attu ena.

15. Ninalagihe dhavi nroromelo nehu na merelo? (Koona vina mafoto.)

¹⁵ Yehova kanloga wi akala iyo ninfuna niriwe aligani ninofwanyela okosa yakakene ekosile Abrahamu. Mwebaribari dhihikalawo mikalelo dhinji dhinwodhihu olagiha wi nihikana nroromelo modhela merelo. Enowodheya iyo wawakela pama abale ali aswa mmulogoni, wakamihedha abali ampattiwa na makattamiho vina waweddiha deretu anamudhi ehu, esi dhotedhene dhilobo dhinrumela Mulugu vina dhinruriha iyene. (Rom. 15:7; 1 Tim. 5:​4, 8; 1 Jo. 3:18) Mukalelo modha wamakamaka wa olagiha nroromelo nehu ku olaleya miselu dhapama. (1 Tim. 4:16) Enowodheya iyo notene olagiha na merelo wi ninokuluvela mapikirhelo otene a Yehova vina wi dhotene dhinkosiye sapama mwa iyo. Nikuluvele wi nigakosa dhilobo esi, Mulugu onele onittana aligani vina ninele okala amarho aye.

NJEDHELO TTAMAKAMAKA WI NIKANE NROROMELO

16. Njedhelo gani nimukamihedhile Abrahamu okana nroromelo?

¹⁶ Kapitulu 4 ya Roma enologa elobo yina ensunzihu na Abrahamu: ttima ya njedhelo. Yehova wahipikirhela wi modhela Abrahamu malogo menjene agahirurihiwa. Katanalela wagalala wakanile Abrahamu mwiwaliye muselu obu! (Wita 12:3; 15:5; 17:4; Rom. 4:17) Mbwenyi mudhidhi wahivira Abrahamu wahikana vyaka 100 vina Sara vyaka 90, nanda yali ahinatti okana mwana. Monelo wa attu yakala ninga Abrahamu na Sara kagawodhile okana mwana. Eji ehimweha vaddiddi Abrahamu. “Abrahamu, aroromelaga dhajedhiye, orumela wi oner’okala nikolo na malogo menjene.” (Rom. 4:​18, 19) Omamalelowa, mwana wamujedhela awene ohibaliwa. Abrahamu ohidha okala babi wa Izaki.—Rom. 4:20-22.

17. Ninziwa dhavi wi enowodheya wiriwa aligani na Mulugu vina okala amarho aye?

¹⁷ Ninga monilehu enowodheya iyo orumeliwa na Mulugu vina wiriwa aligani dhahene ninga mwireliwe Abrahamu. Mwebaribari, Paulo ohiloga venjene makani aba, mulogiliye dhahi: “Mazu aba anloga wi ‘Mulugu omwakela omwira’ . . . kalebeliwe Abramuvi, alebeliwe iyo vina. Iyo vina ninokala awakwana vammentoni va Mulugu, vowi ninomurumela iyene, omvenyihile mukwani Yezu Nabuyehu.” (Rom. 4:23, 24) Dhahene ninga Abrahamu enofuneya iyo okana nroromelo, merelo vamodha na njedhelo. Paulo ohidhowavi alogaga mwaha wa njedhelo munivuruni na Roma kapitulu 5, jijuwene enasunzehu nsunzo ninfwarela.