Kapitulu Nai
Oddule Walogiwa Na Anamavuhulela Otene
1. Ebaribari mwaha wa okalawo wa Yezu ahinakale muthu velaboni ya vati enlagiha eni mwaha wa wandana waye na Yehova?
“TXIBARENE Babi onomukwela Mwana, onomuziwiha dhetene dhinireye.” (Joau 5:20) Mwana oddu wanziveliwa omarho waderetu vaddiddi waniyena na Babi waye Yehova! Wandana oku onddimuwa waromile nsaka na othanddiwa waye, vyaka dhohengeseya dha matxikwi na matxikwi ahinathi obaaliwa ninga muthu velaboni ya vati. Iyene wali Mwana wa nammodha wa Mulugu, oddwene mmodha bahi othanddiwe kakamwe na Yehova. Dhilobo dhiina dhotene odhulu vina velaboni ya vati dhithanddiwe modheela Mwana oddu wa muthaji wokweliwetxa. (Kolosi 1:15, 16) Iyene vina wahilaba ninga Nzu na Mulugu, obe Munamukathi, Oddule walabihedhiwe wavuwihedha athu ena ofuna wa Mulugu. Mwana oddu, wakaaneliwetxa nzivelo na Mulugu, ohikala mulobwana Yezu Kristu.—Gano dh’olelana 8:22-30; Joau 1:14, 18; 12:49, 50.
2. Mavuhulo a Bibilia aamwaddilena Yezu na muthengo gani?
2 Mwana oddu muthaji wa Mulugu ahinathi orumaliwa na ntikiniho ninga muthu velaboni ya vati, aahilebiwa mavuhulo menjene owubuwelihiwa mwaha wa iyene. Murumiwi Pedru wahikosela onamoona na Kornélio: “Anamavuhulela etene amuloga Yezu.” (Merelo 10:43) Nibasa na Yezu nahithukuleliwa vadhulu mBibiliani na muthengo mwinjene mpaka mungelo dhahi ompanga murumiwi Joau: “Dhisunzihile Yezu sinavaha malago anamavuhulela.” (Ovuhulela 19:10) Mavuhulo abale aahimutonya mowooneya deretu wila ddi Mesiya. Aba aahitonyihedha mabasa oothiyana thiyana agakosiliye mwa osoriha dhifunelo dha Mulugu. Ninofanyeela ofuna vaddiddi oziwa dhotene esi nsaka na ovanene.
Esile Dhilagihile Mavuhuloya
3. (a) Va nivuhulo na Wita 3:15, bani ontonyiwa ninga nowa, vina ontonyiwa ninga “muyana,” vina ‘ziza na nowa’? (b) ‘Otatakiwa musolo wa nowa’ ogakaleli eni elobo enazivela adhari a Yehova?
3 Nivuhulo noroma mwa mavuhulo aba nalogiwe mumaleli osadduwa wa mu Edeni. Yehova wahipanga nowa ejile: “Ddinere owiddaniha weyo na muyana, ziza [beu] nawo na ziza naye. Iyene onere outataka musolo, vanatamele weyo oluma etili yaye.” (Wita 3:15) Nivuhulo nthile wapangiwa ddi Satana txibarene, oddwene ontonyiwa ninga nowa. “Muyana” thi nikuru nororomeleya na Yehova nili odhulu, nthene nili ninga mwadhiye wororomeleya. ‘Ziza na nowa’ ba angelo otene vina athu abene ana ekalelo ya Satana, abale animpambiha Yehova vina ampambiha nlogo Naye. ‘Otatakiwa musolo wa nowa’ ontapulela otolotxiwa wogomihedha wa musadduweli Satana, oddwene wammageedhi Yehova vina ototeli nlogo na athu okubanya wohipimeya. Ki epaddi gani enddimuwaya ya “ziza” ejene enatatake musolo wa Satana? Mwari mwa mazana a vyaka, eji yali elobo “yavubeyile mmurimani mwaye.”—Roma 16:20, 25, 26.
4. Nihimo na Yezu nikamihile dhavi omuzinddiyela iyene wila ji Beu yaroromelihiwe?
4 Mumaleli ovira vyaka 2.000 dha okalawo wa nlogo na athu, Yehova wahivaha miselu dhowenjedhedha. Iyene wahiloga wila Beuya egabudduwile mu nihimo na amudhi a Abramu. (Wita 22:15-18) Mwa dhaene, nihimo nigabaalile Beu kanigakalile na mudhuli wa omaningoni, mbwenye oddule agasakuliwe na Mulugu. Masiki Abramu vamukweliye mwanaye Ejumayili, oddwene wambaaliliye na Agar, Yehova walogile dhahi: “Izaki, mwana onambale weyo na Sara yaka endha, nsakanene-nthino, ddinamujena miyo namakwanthani waga.” (Wita 17:18-21) Musogorhomwa namakwanthani oddule wahikosiwa, othiya na Ezau mwana wa muthaji wa Izaki, mbwenye na Yakobi, oddwene wali nikolo na maziza 12 a Izrayel. (Wita 28:10-14) Na mudhidhi, yahitonyiwa wila Beu egabaaliwe mu ziza na Yuda, mu nihimo na Davidi.—Wita 49:10; 1 Mapadduwo 17:3, 4, 11-14.
5. Yezu mwaromeliye orumiwi waye velaboni ya vati, txini yamooniha deretu yawila wali Mesiya?
5 Mitonyo gani dhiina dhavahiwe wila Beu ezinddiyeliwe? Na othaga wa vyaka 700, Bibilia wahimuromola Belemi ninga mburo wa obaaliwa Beu ninga muthu velaboni ya vati. Enologiwa vina wila Beu yahikalawo ovenya “masaka avirile wale,” oromana nsaka nathanddiwiye odhulu. (Mikeya 5:1) Vina mudhidhiya wa ofiya waye txibarene velaboni ya vati ninga Mesiya wahithaga ologiwa, modheela namavuhulela Daniyel. (Daniyel 9:24-26) Nanda Yezu mwathikitheliwiye na muya wokoddela, bakala wene Muthikitheliwi wa Yehova, lizu na mwinyene Mulugu nahimutonya mowooneya deretu wila ddi Mwana Waye. (Mateu 3:16, 17) Beu yahivuhuliwa! Noona Filipi wawodhaga ologa na nikuluvelo wila: “Nimala omfwanya ole wamuloga Mizé munivuruni na Malamulo, ologiwe vina na anamavuhulela: ddi Yezu.”—Joau 1:45.
6. (a) Mowiwanana na Luka 24:27, anamafara a Yezu adhile oziwa eni? (b) Bani oli epaddi ya makamaka ya ‘ziza na muyana,’ ki otataka musolo wa nowa ontapulela eni?
6 Mumalelani, anamafara a Yezu aahidha oziwa wila ddima ya mavuhulo abene amwaddana iyene ahikosiwa epaddi ya Malebo owubuwelihiwa. (Luka 24:27) Padhilani wooneya yawila Yezu ddi epaddi ya makamaka ya ‘ziza na muyana,’ oddwene onatatake musolo wa nowa, amutxile Satana wila ahikalewo viina. Modheela Yezu, dhotene esile dhiroromelihedhi Mulugu nlogo na athu, dhilobo dhotene esene dhinfunetxihu ovenya wale, dhinela osorihiwa.—2 Korinto 1:20.
7. Mowenjedhedha omuzinddiyela Oddule waddiwana mmavuhuloni, elobo gani yina eli yopureyamo ozinddiyela?
7 Oziwa ejene onfanyeela onipakela dhavi? Bibilia onomuloga Munddimuwa wa Etiopia oddwene wengesile mavuhulo animuloga Moboleli vina Mesiya oddule wafuna odha. Na ozuzuma, iyene wahinvuza namalaleya Filipi: “Namavuhulela onimulogela ani?” Mbwenye kazembe oddule mwakuleliwiye nivuzona, iyene kaathiyile mwahaya ogomela veneva. Mwamaleliye ovuruwana na ofwaseya esile dhatapuleli Filipi, mulobwana oddu wahiziwa wila ononelamo nivuhulo nthi naasoriheya, wanfuna okosa elobo mpaddi waye. Iyene wahinonelamo yawila wanfanyeela obatiziwa. (Merelo 8:32-38; Izaiya 53:3-9) Iyo ninokosa ninga iyene?
8. (a) Ejile yatameli Abramu omperheka Izaki yatapulela eni? (b) Yehova wampangeli eni Abramu wila malogo otene agahivireeliha modheela Beu, nanda eji enlabihedheya dhavi wa iyo ovanene?
8 Koona vina nipadduwo nohagalaliha na Abramu otamela omperheka Izaki, mwanaye mmodha bahi wambaaliliye na Sara. (Wita 22:1-18) Ejile yatapulela elobo egakosile Yehova—omperheka Mwana waye wa nammodha: “Mulugu oakwela athu vaddiddi ofiyedha walevela Nammodha waye, wi animuroromela ahirimele, athidde egumi yohimala.” (Joau 3:16) Eji enonivaha nikuluvelo nawila ninga Yehova mumperhekeliye Mwana waye wa nammodha wila asorihe dhifunelo Dhaye, Iyene vina onela “onivaha dhetedhene.” (Roma 8:32) Txini enfuneya mpaddi wehu wila nikose? Ninga mulebeliwani va Wita 22:18, Yehova wahimpanga Abramu wila malogo otene agahivireeliha modheela Beu, “vowi [Abramu] ovirihamo nzu naga [na Mulugu].” Iyo vina ninofanyeela onvuruwana Yehova vina Mwana waye: ‘Ole onimurumela Mwana, onofwanya egumi yohimala; ohinimurumela, onoyelela okalawo oku, sabwa owali wa Mulugu kunamuthiye.’—Joau 3:36.
9. Akala ninotamaalela njeedhelo na egumi ya mukalakala ejene enawodheye modheela mukutho wa Yezu, ninakose eni?
9 Akala ninotamaalela njeedhelo na egumi ya mukalakala ejene enawodheye modheela mukutho wa Yezu, ninela ofuna okosa dhilobo esile dhilogile Yehova modheela Yezu. Malamulo aba anowiwanana vaddiddi na iyo omukwela Mulugu vina wakwela athu akwihu. (Mateu 22:37-39) Yezu wahilagiha wila okwela onimukaanelihu Yehova onofanyeela onikosiha wasunziha athu ena ‘ovirihamo dhetene dhaalamuleli Yezu.’ (Mateu 28:19, 20) Ninfuna nakwele adhari akwihu a Yehova modheela ‘otugumanaga’ na awene (Ahebreu 10:25; Galásia 6:10) Vina mwa onvuruwana Mulugu na Mwana waye, iyo kaninoonege wila awene anonifunana okosa dhilobo dha wakwana. Ahebreu 4:15 onloga wila Yezu, ninga Namakutha wehu Munddimuwa, “onoziwa okubanyedha dhawobana dhehu.” Eji enopangarhaza vaddiddi, makamaka niganfiyedha Mulugu na nlobelo modheela Kristu wila anikamihe ogonjiha dhawobana dhehu!—Mateu 6:12.
Nimuroromele Kristu
10. Okooddeli eni okalawo nivulumutxo s’ohikala na Yezu Kristu?
10 Mumaleliye otapulela muthego munddimuwa wa Ayuda mu Yeruzalemi, yawila nivuhulo na Bibilia nahimala osoriheya mwa Yezu, murumiwi Pedru wahigomiha ologawa na owarala: “Kawo mwina onwodha ovulumutxa; mwilaboni kamuli nzina nina nivahiwe athu, ninavulumutxe.” (Merelo 4:12) Vowila adhuli otene a Adamu athegi, okwa wawa kuna thima ejene enwodheya olabihedhiwa wila emobolele muthu. Mbwenye Yezu wali wowakwana, vina okwa waye wahikaana thima ya mukutho. (Masalmo 49:6-9; Ahebreu 2:9) Iyene wahimperhekela Mulugu yobolo ejene enliganela kakamwe egumi yowakwana ejile yayeleeli Adamu. (1 Timóteo 2:5, 6) Eji ehinifugulela dila ya ogumela egumi ya mukalakala mwilaboni eswa ya Mulugu.
11. Katapulelamo mukalelo onwodhihu opuramo vaddiddi mukutho wa Yezu.
11 Yobolo vina yahifugula dila wila iyo nakele majiho mena, masiki ovanene. Motagiha, masiki vakalilihu anamathega, mukutho wa Yezu ononikaaniha mubuwelo wotxena sabwani dabi dhehu dhinoleveleliwa. Ejile enwodha okosa mukutho obu enopitha ejile yawodheya na mikutho dha dhinama esile dhaperheka Akadda Izrayel mowiwanana na Nlamulo Na Mizé. (Merelo 13:38, 39; Ahebreu 9:13, 14; 10:22) Mwa dhaene, wila nileveleliwe na mukalelo obu ninofanyeela orumeela na murima wotene wila mukutho wa Kristu bofuneya vaddiddi wa iyo. “Nigaloga wi kanithegile, ninovipela malago nanya, kanina ebaribari. Nigarumela wi nili athegi, Mulugu ononilevelela dhothega, ononikupa dhovirigana dhotene, vowi iyene kanjombiha elogileye.”—1 Joau 1:8, 9.
12. Obatiziwa mmanjeni okaleli eni elobo ya makamaka ya ogumelana murima womyala vamentoni va Mulugu?
12 Athegi anwodha dhavi omuroromela Kristu vamodha na mukutho waye? Vyaka zana dhoroma athu mwakalelani arumeeli, awene ahilagiha eji vamentoni va athu otene. Na mukalelo gani? Awene aahibatiziwa. Sabwa yani? Sabwani Yezu warumile wila anamasunza aye otene abatiziwege. (Mateu 28:19, 20; Merelo 8:12; 18:8) Muthu kanakoodde murima waye ogeeddihiwa txibarene na mvaho wa okwela obwene okosile Yehova modheela Yezu. Iyene onela okosa masadduwo anfuneya mwigumini yaye, onoviperheka wa Mulugu na nlobelo, vina onolagiha oviperheka waye modheela obatiziwa mmanjeni. Modheela ororomela na mukalelo obu iyene ‘onomuloba Mulugu murima womyala.’—1 Pedro 3:21.
13. Nigaziwa wila nihithega, txini enfanyeelihu okosa, nanda sabwa yani?
13 Masiki nigamala obatiziwa, txibarene, ninela okaanavi omuthu wothega. Ki sabwa yani? Murumiwi Joau ologile dhahi: “Ddinoulebelani esidhá, wi munathege. Akala mmodhavo wenyu onothega, nikana onnilogela wa Baba, ddi Yezu Kristu, oli wokoddela murima. Iyene oviperhekela okala mukutho onthimiha dhothega dhehu.” (1 Joau 2:1, 2) Eji entapulela wila peno yothega gani enkosihu, nigalobela wa Mulugu wila anilevelele, kuloga wi kanina muladdu viina? Kayo mwenemo. Elobo ya makamaka wila Mulugu anilevelele ku otxinuwa wa txibarene. Vina ninofanyeela okamihiwa na anddimuwa, abene anziwa vaddiddi Mmulogoni wa Okristu. Ninofanyeela orumeela vina ononelamo obure wa esile dhikosilihu nanda nikubanye na murima wotene, venevo panawodhihu okosa guru dha okoodda wiyelela yothegaya. (Merelo 3:19; Tiago 5:13-16) Nigakosa ejene, Yezu onela onikamiha vina ninela okaana wili mahala a Yehova.
14. (a) Katapulelamo mukalelo wa makamaka ompurihumo mukutho wa Yezu. (b) Akala txibarene nihikaana nroromelo, txini enakosihu?
14 Mukutho wa Yezu ohifugulela ‘nikuru niñgono’ dila ya okaana egumi ya mukalakala odhulu, epaddi ya nawili ya beu ya Wita 3:15. (Luka 12:32; Galásia 3:26-29) Vina mukutho obu ohifugula dila ya egumi ya mukalakala mparaizu velaboni ya vati wa athu ena mabiliau menjene. (Masalmo 37:29; Ovuhulela 20:11, 12; 21:3, 4) “Mulugu onnithambirhiha mvaho oli egumi yohimala nikalaga . . . na Yezu Kristu Nabuyehu.” (Roma 6:23; Éfeso 2:8-10) Akala ninororomela mvaho obu vina akala ninotamaalela mukalelo operhekiwani, iyo ninela olagiha ejene. Nigazinddiyela wila Yehova wahimuthiddihedha mabasa Yezu na mukalelo wotikiniha wila asorihe efunelo Yaye vina wila notene ninofanyeela ofara kakamwe manyalo a Yezu, ninela woona orumiwi wa Okristu okala mabasa oofuneya vaddiddi mwigumini yehu. Nroromelo nehu ninela wooneya deretu na mukalelo onapangihu athu ena mwaha wa mvaho obu wotikiniha odhile wa Mulugu.—Merelo 20:24.
15. Omuroromela Yezu onwodha dhavi wiwananiha?
15 Nroromelo nthi thaderetu vaddiddi vina ninowakamiha athu wiwanana! Modheela nroromelo nthi, ninofiyedhana vaddiddi na Yehova, Mwana waye, vina muthu na mukwaye mmulogoni wa Okristu. (1 Joau 3:23, 24) Eji enonihagalaliha sabwa yawila na oderetu waye, Yehova ohinvaha Mwana waye “nzina ninpitha mazina mena etene [othiya nzina na Mulugu bahi], wirelé, dhetene dha wirimu, dha mwilaboni, dha vati, dhikokorele nzina na Yezu. Mulomo wotene omuthithimihe Mulugu Baba, olaleyaga wi Yezu Kristu ddi Nabuya.”—Filipi 2:9-11.
Osakulela
• Abale aaroromela txibarene Nzu na Mulugu aawodheli eni omuzinddiyela Mesiya s’ohirutxa, mwathwanyuweliye?
• Dhilobo gani dhiina dhinfanyeelihu okosa wila nilagihe wila ninotamaalela mukutho wa Yezu?
• Na mukalelo gani onikalihile mukutho wa Yezu? Ejene ennikamiha dhavi nigamulobelelaga Yehova wila anilevelele dhothega dhehu?
[Foto vanikukuni 36]
Yezu wahapanga anamafara aye wila anfanyeela wasunziha athu ena ovirihamo malamulo a Mulugu