Yilwekelo ya Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono Wetu ni Mulimo Wetu
MARÇO 5-11
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | MATEU 20-21
“Mweswawo Mazanga Kupwa Munene Hakachi Kenu, Akapwe Kavumbi Kenu”
(Mateu 20:3) Yatuhuka nawa ngwe ha ola yamuchitatu, yamona akwo te kanamana ha chitanda nikulelumioka.
nwtsty yinema ha Chitanda
Yitanda yimwe, ngwe ai anasolola hano, kapwile ni kuyisa kusesa lia tapalo. Akwa-kulanjisa te kakusa yuma mu jila, yino te yakukwika akwa-kupalika. Atu waze te atwama hakamwihi te mahasa kulanda yuma yinji ngwe, yikwata yakuzachisa ku zuwo, uma, ngazo, hamwe ni yuma yakulia. Amu te arca kuyatwamineko, kashika atu te katamba kuya ha chitanda matangwa eswe hanga alande ya kulia. Ha chitanda he te akwa-kulanda akwivwila sango kuli akwa-kulanjinsa ni kuli ngeji akwo, nawa twanuke te he akuhehela, ni akwa-kufupa milimo no he te akumanyina hanga ahase kuwana milimo. Yesu kawukile mieji ha chitanda, ni Paulu neye he ambujolwele sango. (Yi 17:17) Alioze, alongeshi a shimbi ni A-Fwariseu te kakuzanga kuya ha yihela yacho hanga aamone ni kwaameneka.
(Mateu 20:20, 21) Henaho naye ya ana a Zebedeu yeza kuli Yesu hamwe ni ana jenyi, nikumuwayila, nikwita chuma chimwe kuli iye. 21 Yesu yamuhula ngwenyi, Kuchi unazange? Yamba kuli iye ngwenyi, Ambenu hanga wano anami aali akatwame umwe ku chindume che, mukwo ku chimeso che, mu wanangana we.
nwtsty yikuma ya kulilongesa ha Mat 20:20, 21
naye ya ana a Zebedeu: Kali naye ya apostolo Tiangu ni Yoano. Kulita ni mukanda wa Marku, Tiangu ni Yoano e te alikata chinji ni Yesu. Kota ayo e afupile chiteli, alioze kachilingile kupalikila muli naye Salome, yoze kota wapwile tato-pwo ya Yesu.—Mat 27:55, 56; Mar 15:40, 41; Yo 19:25.
umwe ku chindume che, mukwo ku chimeso: Maliji wano te kanasolola uhenya, ni chiteli, alioze kwoko lia chidume lie likwete uhenya unji.—Sam 110:1; Yi 7:55, 56; Ro 8:34
(Mateu 20:25-28) Alioze Yesu yaasanyika kuli iye ngwenyi, “Nunanyingika ngwe mianangana a mavungu kakupwa ni miata jo, ni anene jo kakupwa ni chiyulo helu lio. 26 Alioze hakachi kenu kuchichi kapwa chocho. Mweswawo mazanga kupwa munene hakachi kenu, akapwe kavumbi kenu. 27 Hakachi kenu mweswawo mazanga kupwa mutangu, akapwe mukwa kunulingila. 28 Chizechene ngwe mwe Mwana Mutu kejileko akamuvumbike, alioze hanga iye akavumbike akwo, nikuhana mwono wenyi ndando ya ukuule hali anji.”
nwtsty yikuma ya kulilongesa ha Mat 20:26, 28
kavumbi: Hanji “ngamba” Mu Mbimbiliya kanazachisa liji lia Ngregu di·aʹko·nos hanga ahanjike hakutwala kuli waze akulikehesa hanga alingile akwo milimo. Liji lino kanalizachisa hali Kristu (Ro 15:8), tuvumbi hanji ngamba a Kristu (1Ko 3:5-7; Kol 1:23), tuvumbi a mu chikungulwila (Fwp 1:1; 1Ti 3:8), tuvumbi a kuzuwo (Yo 2:5, 9) ni tuvumbi a nguvulu (Ro 13:4).
kejileko akamuvumbike, alioze hanga iye akavumbike akwo: Hanji kakejile hanga “amulingile, alioze alingile akwo.”
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Mateu 21:9) Mbunga ya atu yize yamutetekelele ni yize yakawile, yakololokele ngwo, “Vulie! Mwana Ndawichi! Kafumana yoze meza mu jina lia Mwene; Vulie! mwilu mwahiana!”
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 21:9
Vulie: Linalumbunuka, “Hosana.” Liji lino lia Ngregu linakatuka ku liji lia Hepreu lize linalumbunuka “vulie” hanji “lisesa, tulamwine kama.” Hano liji lino kanalizachisa ngwe jila yakwichilamo ulamwino kuli Zambi hanji kukumba; mulihasa nawa kulumbunuka “lisesa, tulamwine kama.” Hakupalika cha mashimbu, yilipwa liji lia yilemba ni uhaliso. Liji lino lia Hepreu lili ha Sam 118:25, te liapwa chihanda cha Masamu Halel, waze te akwimba ha mashimbu a Chizomboka. Kashika, maliji wano kaanyongene ha mashimbu jacho. Nawa Zambi te makumbulula yilemba ya kulamwina Mwana Ndawichi ha kumuhindwisa mu ufwe. Ha Mat 21:42, Yesu katongwele chisoneko cha Sam 118:22, 23, nawa yasolola ngwo chisoneko chacho chinatale hali Mesaya.
Mwana Ndawichi: Maliji wano kanasolola ngwo, mbunga te yinanyingika munyachi uze Yesu anakasemukina ni chiteli chenyi ngwe Mesaya chilakenyo.
(Mateu 21:18, 19) Ha chimenemene shimbu machihiluka ku limbo, yevwa zala, 19 mba ha kumona mukuyu ku sesa lia jila, yakundamako alioze kawanyineko nichimwe, shina mafwo wika. Yamba ngwenyi, Kanda ukema nawa mihuko ndo ku miaka ya mutolo. Hazehene mukuyu yiuma chau.”
Yazachisa Mutondo wa Mukuyu Hanga Alongese Hakutwala ku Ufulielo
Mumu liaka Yesu omishine mutondo wa mukuyu? Iye kanalumbununa chitela hakwamba ngwenyi: “Pundu ngwami, Kachi munupwa ni ufulielo, ni kuyambashana ka, hi chino ko wika halinga ku mukuyu munulinga, alioze chipwe munwamba ku mulundu uno ngwenu, Tutulukako, ulimbile mu kalunga-lwiji, chocho kumuchikapwa. Yuma yeswayo munwita ni ufulielo ha kulemba, kumunukayitambula.” (Mateu 21:21, 22) Iye kahanjikile nawa ha chikuma chakwamba ngwo, ufulielo muuhasa kututulula mulundu.—Mateu 17:20.
Muze omishine mutondo wa mukuyu, Yesu kahanyine longeso lilemu lia kufuliela kuli Zambi. Aye yamba ngwenyi: “Yuma yeswayo munwita ha kulemba, fulielenu ngwenu, mutuyitambula, neyo kumuyikapwa kuli yenu.” (Marku 11:24) Lino lili longeso lilemu chinji kuli tumbaji eswe a Yesu! Nawa liapwile lilemu, chipi-chipi kuli apostolo hamukunda wa yipikalo yize te mapalika. Kuli nawa longeso likwo hakutwala ku kuma cha mutodo wa mukuyu ni ufulielo.
Chizechene ngwe mutondo wa mukuyu, vungu lia Izalele liapwile ni yitanda yasaki. Atu a vungu liacho kapwile mu usendo ni Zambi, nawa ayo te kakusoloka ngwe kakwononokena Shimbi. Kashika, vungu liasolwele ngwo te kulishi ni ufulielo, nawa te kulishi kwima mihuko yipema. Nawa ayo kalitunyine Mwana wa Zambi! Kashika, muze Yesu omwishine mutondo wa mukuyu, iye kasolwele yize te muyilingiwa ku vungu liacho kulishi ufulielo, hanji kwima mihuko.
Kutanga Mbimbiliya
(Mateu 20:1-19) “Mumu wanangana wa malilu kuunapu ngwe mutu mwenya zuwo, yatuhuka ha chimenemene kulitesa ni akwa milimo aye ku munda wenyi. 2 Mba muze te halitesa ni akwa milimo ha lumbongo ha tangwa, yaatuma ku munda wenyi. 3 Yatuhuka nawa ngwe ha ola yamuchitatu, yamona akwo te kanamana ha chitanda nikulelumioka. 4 Kuli ayo yamba ngwenyi, Yeenu nawa kumunda, ni cheswacho muchilita mungukanwaha. O nawa yaya. 5 Cheka nawa yatuhuka ngwe ha ola yamuchisambano ni yamuchilivwa chizechene. 7 Mba ngwe ha ola kumi ni kashi yatuhuka nawa, yawana akwo te kanamana. Iye yamba kuli ayo ngwenyi, kuchi te nunamana hano tangwa lieswe nikulelumioka? O yamba ngwo, Mumu niumwe katulakenyene. Iye yamba kuli ayo ngwenyi, yeenu nawa kumunda. 8 Muze hikwapwa chingoloshi, mwenya munda yamba kuli kafufuchi kenyi ngwenyi, Tambika akwa milimo, uafwete. Putukila kuli asula ndo kuli atangu. 9 Muze waza halekenya ha ola kumi ni kashi yeza, yatambula mutu ni mutu lumbongo. 10 Muze atangu heza, yashinginyeka ngwo, Mututambula jikwo nawa, alioze yatambula chizechene mutu ni mutu lumbongo. 11 Muze hatambula yalinyenyeta kuli mwenya zuwo. 12 Ngwo, Wano akwa kusula alinga ola yimuwika mba unaatesa hamuwika ni yetu hitwanyongonona ndusu ha chivukuminya cha mwalwa. 13 Iye yakumbulula kuli umwe hakachi ko ngwenyi, Mukwetu, chakulingile chipi: ena te kwalitesele ni yami ha lumbongo umuwika, nyi? 14 Anda niwe, yako kwe; upale wami kuhana kuli yono mukwa kusula chizechene ngwe kuli yena. 15 Te kuchalitele ni shimbi hali yami kulinga chize ngunapale ni yuma ya yami mwene, nyi? Nyi shina liso lie liapwa lipi, mumu yami nguli mupema? 16 Chocho akwa kusula kumakapwa atangu, ni atangu kumakapwa akwa kusula; mumu matambika anji, alioze matongola akehe. 17 Shimbu Yesu machikanduka ku Yerusaleme, yatwala tumbaji twenyi kumi nu aali kutenga ukawo mu jila. Yamba kuli ayo ngwenyi, 18 Ivwenu, tunakanduka ku Yerusaleme; kumakakunjika mwe Mwana Mutu kuli asasendote akwa lutwe ni alongeshi a shimbi. Kumakamuhisa ku kufwa. 19 Kumakamukunjika kuli akwa mavungu mukumukekuna, akamulambe ni shikote, akamuhachile ha kulusu: ni ha tangwa liamuchitatu kumakahinduka.”
MARÇO 12-18
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | MATEU 22-23
“Twatamba Kwononokena ha Shimbi Jino Jaali”
(Mateu 22:36-38) “Longeshi, lie liji linene lia shimbi mu mukanda wa shimbi lika? 37 Yesu yamukumbulula ngwenyi, Ngwo, Ukazange Mwene Zambi ye ni mbunge ye yeswe, ni mwono we weswe, ni kunyonga che cheswe. 38 Lino lie liji litangu kanda linene lia shimbi.
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 22:37
mbunge: Liji lino kanji-kanji kakulizachisa hanga alumbunune chize mutu apwa mukachi. Muze Mbimbilya yakutongola liji “alma” ni “manyonga,” yakushindakenya pundu ha chimwe chuma, nawa mahasa kulumbunuka yize mutu akwivwa, ngwe, usolo ni manyonga. Maliji atatu waze azachisa hano (mbunge, alma ni manyonga) keshi ni ulumbunwiso umuwika, ayo kakwaazachisa hanga ashindakenye kanawa hakutwala ku zango hali Zambi.
mwono: Hanji “mwono weswe.”
kunyonga: Hanji, mana. Mutu katamba kuzachisa mana hanga anyingike Zambi ni kukolesa zango lienyi hali iye. (Yo 17:3; Ro 12:1) Mu mukanda wa Shimbi 6:5, kulita ni yisoneko yitangu ya Hepreu kazachishilemo maliji atatu, “mbunge, alma, ni ndundo.” Alioze, kulita ni sango ja mukanda wa Mateu ngwe chize jinasoloka mu Ngregu, kazachishilemo liji “kunyonga” shimbu azachise “ndundo.” Kota kuli yitela yinji yize azachishilile maliji alisa. Chitangu, amu mu Hepreu yikulu mwakapwile ulumbunwiso wa liji “kunyonga,” kashika kanji-kanji liji liacho mu Hepreu akulivuluka ngwo, “mbunge.” Liji lino kakulizachisa hanga alumbunune mutu wamuchima, manyonga a mutu, yize akwivwa, ni ndako. (Shi 29:4; Sam 26:2; 64:6; tala liji mbunge mu versu yino ha yikuma yakulilongesa.) Kashika, haze chisoneko cha Hepreu chinazachisa liji “mbunge,” Septuaginta Ngregu yakuzachisa liji lia Ngrugu linalite ni “kunyonga.” (Upu 8:21; 17:17; Yis 2:10; Iza 14:13) Chitela chikwo cha mumu liaka Mateu azachishile liji “kunyonga” shimbu te azachise liji “ndundo,” ngwe chize analisolola mu Shimbi 6:5, mumu mu yisoneko ya Hepreu liji “ndundo” [hanji ndundo jeswe.] mulihasa kulumbunuka tachi ja kumujimba ni ja manyonga hanji mana. Chipwe ngwe kuli yitela yalisa, alioze kunyingika yisoneko ya Hepreu ni ya Ngregu muchitukwasa kunyingika mumu liaka akwa-kusoneka Evanjelu ha kutongola mukanda wa Shimbi Yamuchiali kakazachishile liji limuwika.
(Mateu 22:39) Mba liamuchiali lialifwa nalio ngwo, ‘Ukazange mwenyembo we ngwe wakulizanga yena mwene.’
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 22:39
Liamuchiali: Mu Mat 22:37, kumubululo lize Yesu ahanyine kuli Ka-Fariseu kanakalisoneka mu Mbimbiliya, alioze Yesu kanyongene chinji kuhiana ha yize amuhulile, kashika atongwele shimbi yamuchali (Lev 19:18), kalongesele ngwenyi, shimbi jino jaali, jakwenda hamuwika, nawa ngwo, mikanda ya aprofeta yinakolo.—Mat 22:40.
mwenyembo: Liji lia Ngregu, “mwenyembo” (linalumbunuka, “yoze twalisulangana nenyi”) maahasa kupwa nawa atu aze tuli no hakamwihi. Hanji atu waze twakuhanjika no.—Lu 10:29-37; Ro 13:8-10.
(Mateu 22:40) Ha maliji ano aali a shimbi, shimbi ya Zambi yeswe lukombo ni mikanda ya aprofeta yinakolo.”
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 22:40
Shimbi . . . ya aprofeta: “Shimbi” jacho jili mu mikanda ya Mbimbiliya chize ha mukanda wa Uputukilo ndo ha Shimbi Yamuchiali. “Ya aprofeta” liji lino linatale ha mikanda ya uprofeto ya Yisoneko ya Hepreu. Kashika, nyi maliji wano kanaatongwola hamuwika, mutuhasa kwamba ngwetu kanahanjika ha kutwala ku Yisoneko yeswe ya Hepreu.—Mat 7:12; 22:40; Lu 16:16.
lukombo: Liji lia Ngregu “lukombo” lize anazachisa hano linalumbunuka “kulikwachilila ha chimwe chuma.” Yesu kambile maliji wano hanga asolole ngwo, shimbi yino kuyatalile wika ha Kumi lia Shimbi, alioze ni ha Yisoneko yeswe ya Hepreu yize yinakatuka ha zango.—Ro 13:9.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Mateu 22:21) “Ngwo, Cha Sesare. Mba yamba kuli ayo ngwenyi, Hanenu kevwe kuli Sesare yuma ya Sesare; ni kuli Zambi yuma ya Zambi.”
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 22:21
Kuli Sesare yuma ya Sesare: Hano kumbululo lia Yesu, kulita ni sango jili mu Mar 12:17 ni Lu 20:25, linatale ha unguvulu wa Roma. “Yuma ya Sesare” yinalumbunuka kufweta milimo yize manguvulu akutulingila, nawa ni kwaalemesa hamwe ni kwaazeyela.—Ro 13:1-7.
Kuli Zambi yuma ya Zambi: Yinalumbunuka kumuwayila ni mbunge ye yeswe, kumuzanga ni mwono we weswe, ni kumwononokena ni ushishiko we weswe.—Mat 4:10; 22:37, 38; Yi 5:29; Ro 14:8.
(Mateu 23:24) Tusongo a kupuputa nwakusaala kangunu, alioze nwakumina kamelu!
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 23:24
nwakusaala kangunu, alioze nwakumina kamelu: Tungunu ni tumelo kapwile amwe tushitu akehe ni anene a luchisa waze te A-Izalele anyingika chinji. (Lev 11:4, 21-24) Yesu kazachishile chishima chino hanga akekune mangana a mangeleja, muze ambile ngwenyi, ayo kakutata walwa wo hanga ahone kuupihisa kuli tungunu, che kwamba, ayo te kakulengulula yikuma yilemu ya shimbi, yitanga yacho te yapwa ngwe kumina kamelu.
Kutanga Mbimbiliya
(Mateu 22:1-22) Yesu yakumbulula ni yishima ngwenyi, 2 Wanangana wa malilu wapwa ngwe umwe mwanangana walingile ulungi hali mwanenyi, 3 mba yatuma ndungo jenyi mukutambika waze te haalakenya eze ku ulungi. Alioze katayile kwiza. 4 Cheka nawa yatuma ndungo akwo ngwenyi, Ambenu kuli waze haalekenya ngwenu, Hinalulika kulia chami; ngombe jami ni yimuna jami anatohatoha haashiha, ni yuma yeswe hinalulika: tweyenu ku ulungi. 5 Alioze yachilelesa, yaya kwo, umwe ku munda wenyi, ni mukwo ku chitanda chenyi; 6 akwo yakwata ndungo, yaalinga chipi, yaashiha. 7 Ha kuchivwa mwanangana yatenuka, yatuma mbunga ya maswalale jenyi, yonwona waze yingalwe, yocha limbo lio. 8 Mba yamba kuli ndungo jenyi ngwenyi, Ulungi hiwapwa kululika, alioze waze aalakenyene kateleleko. 9 Kashika yeenu ku makano ja majila, waze munuwana, nukaalakenyene eze ku ulungi. 10 Mba ndungo yatuhuka ku majila, yakungulula waze eswe awanyine, ni yingulungulu ni apema, mba zuwo lia ulungi yilizala too ni ngeji. 11 Alioze muze mwanangana hanjila mukutala e ngeji, yamonamo umwe kazalile uzalo wa ulungi: 12 yamba kuli iye ngwenyi, Mukwetu, ngwe kuchi wanjila muno kwazalile mazolo a ulungi? Iye yahola kuuluu. 13 Hohene mwanangana yamba kuli tuvumbi ngwenyi, Mukasenu ku molu ni kumoko, numumbile mu milima ya haze; kumukukapwa malilo ni kulikopola ku mazo. 14 Mumu matambika anji, alioze matongola akehe. 15 Henaho A-Fwariseu yaya, atwame punga chize mahasa kumutela ha kuhanjika chenyi. 16 Yatuma kuli iye tumbaji two, hamwe ni A-Heronde ngwo, Longeshi, tunanyingika yena uli mutu wamwenemwene, wakulongesa jila ya Zambi nikulita ni umwenemwene, kushi kuvwila woma niumwe: mumu kushi katonde kuli atu. 17 Kashika twambulwilenu chize yena unashinginyeka. Ngwetu, muchilita ni shimbi kuhana lijimu kuli Sesare nyi, shina ka? 18 Alioze Yesu kananyingika ungulungulu wo, kashika yamba ngwenyi, Kuchi te nunangweseka, enu yilembese? 19 Ngulwezenu lumbongo wa lijimu. Yaneha lumbongo kuli iye. 20 Yesu yamba kuli ayo ngwenyi, Chizulie chino ni chisoneko chino chaya? 21 Ngwo, Cha Sesare. Mba yamba kuli ayo ngwenyi, Hanenu kevwe kuli Sesare yuma ya Sesare; ni kuli Zambi yuma ya Zambi. 22 Ha kumwivwa, yakomoka, yakatukako.
MARÇO 19-25
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | MATEU 24
“Nunga ni Kulawola mu Uspiritu ha Mashimbu Wano Akusula”
(Mateu 24:12) Mba se uhulia muwoka, zango lia anji kumuliza kukekema.
it-1 120 ¶6
Zango
Zango Mulihasa Kukekema. Muze Yesu te analweza tumbaji jenyi yuma ya kulutwe lia matangwa, iye kambile ngwenyi, zango (a·gaʹpe) lia waze akwamba ngwo kakuwayila Zambi te mulikekema. (Mat 24:3, 12) Postolo Paulu kambile ngwenyi, hakukundama cha miaka yikalu, atu anji makapwa “akwa kufwila mbongo.” (2Ti 3:1, 2) Chino chinasolola ngwo, mutu mahasa kutokesa yitanga yenyi yingunu, nawa zango lize apwile nalio mulihasa kukekema. Yino yinashindakenya ha ulemu wa kununga ni kukolesa zango lietu ha kupukuna mu Liji lia Zambi, nawa ni kwalumuna ndako jetu hanga tutwame kulita ni shimbi jenyi.—Efw 4:15, 22-24.
(Mateu 24:39) Kanyingikine ndo sanga lia meya liejile likahungumune eswe; chocho nawa muchikapwa ha kuheta cha mwe Mwana Mutu.
w99 15/11 19 ¶5
Shina Yena Wakulinga Yize Zambi Anafupu?
5 Yesu kambile hakutwala ku matangwa jetu ngwenyi: “Alioze chizechene ngwe ha matangwa ja Noa, chocho muchikapwa ha kuheta cha mwe Mwana Mutu. Mumu chizechene ngwe ha matangwa a kuze kanda, shimbu te sanga lia meya kanda liza, apwile nikulia, nikunwa, nikumbata, nikuhangisa malo, ndo tangwa lize Noa hanjila mu ulungu. Kanyingikine ndo sanga lia meya liejile likahungumune eswe; chocho nawa muchikapwa ha kuheta cha mwe Mwana Mutu.” (Mateu 24:37-39) Hi chipiko kulia ni kunwa, nawa Zambi mwe walingile ululikiso wa ulo. (Uputukilo 2:20-24) Mba nyi twamona ngwetu, yuma ya hano hashi yinapu yilemu chinji ku mwono wetu, twatamba kuyisa mu yilemba yetu. Yehova mahasa kutukwasa nyi twasa Wanangana wenyi kulutwe ni kulinga kanawa yiteli yize akutwaha.—Mateu 6:33; A-Roma 12:12; 2 A-Korindu 13:7.
(Mateu 24:44) Kashika nyi yenu nawa lilulikenu; mumu mwe Mwana Mutu kumakeza ha ola yize kunwashinginyekene.
Apostolo Yeta Chilayi
Yesu kambile ngwenyi, tumbaji jenyi te katamba kununga ni kukanyama, ni kulawola. Iye kashindakenyene chikuma chino ha kuta chishima chino ngwenyi: “Alioze nyingikenu chino, nyi kachi mwenya zuwo wanyingikine ola yize mwiji meze kachi walayile, kachi katayijile alokole zuwo lienyi. Kashika nyi yenu nawa lilulikenu; mumu mwe Mwana Mutu kumakeza ha ola yize kunwashinginyekene.”—Mateu 24:43, 44.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Mateu 24:8) Alioze yino yuma yeswe we uputukilo wa yinyengo.
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 24:8
yinyengo: Liji lino lia Ngregu linalumbunuka yikola yinji yize pwo akwivwa muze anashita. Chipwe ngwe hano liji lino kanalizachisa kanji-kanji hanga alumbunune yinyengo, lamba ni yikola yize pwo akwivwa ha mashimbu akushita, chizechene ngwe musongo wa kushita, milonga ni lamba lia atu te muyoka ha amwe mashimbu muze luyinda munene yoze anatongola ha Mat 24:21 kanda achiputuka.
(Mateu 24:20) Alioze lembenu hanga kuchina chenu kanda chikapwa ha mwaka wa chishika chipwe ha Sambata:
nwtsty yikuma yakulilongesa ha Mat 24:20
mwaka wa chishika: Vula munji, sanga lia meya, ni chishika chinji, ha mashimbu ngwe wano te chakupwa chikalu chinji kulinga wenyi, kuwana kulia ni uswamino.—Ezr 10:9, 13.
chipwe ha Sambata: Mu yifuchi ngwe ya Yundeya, ukanjiso uze te watala ha shimbi ya Sambata, te wakupwisa chikalu mutu kulinga wenyi wa tando jisuku, ni kumbata yuma, chikwo nawa yikolo te kakuyiyika ha tangwa lia Sambata.—Tala Yi 1:12 ni Apendice B12.
Kutanga Mbimbiliya
(Mateu 24:1-22) Yesu yatuhuka mu Tembele, yaya kwenyi mba tumbaji twenyi yeza kuli iye mukumwinyikina mazuwo ja tembele. 2 Alioze yaakumbulula ngwenyi, Nunamono yuma yino yeswe, nyi? Pundu ngunambe kuli yenu ngwami, kechi kahichika kuno liwe nilimwe ha liwe likwo, lize keche kalipuzula. 3 Shimbu machitwama ha mulundu wa Olivwe, tumbaji twenyi yeza kuli iye ukawo ngwo, Twambulwile kama, mwiji muka yuma yino muyikapwa? Chilayi cha kuheta che chika, ni cha kumanunuka cha miaka? 4 Yesu yaakumbulula ngwenyi, Kanyamenu, niumwe kanda akanupiangula. 5 Mumu anji kumakeza mu jina liami ngwo, Mwe Kristu yami; mba makapiangula anji. 6 Alioze kumunukevwa ha jita ni ndundumwino ya jita; kanda nukasungalala; mumu chatamba yino yuma yeswe kupwa alioze songo kanda lichipwa. 7 Mumu akwa vungu limwe makakatukila akwa vungu likwo, ni akwa wanangana umwe makakatukila akwa wanangana ukwo; kumukukapwa tupunga ni yilungo ni minyiko kweka ni kweka. 8 Alioze yino yuma yeswe we uputukilo wa yinyengo. 9 Ha matangwa aze makanukunjika ku luyinda, kumakanushiha, ku mavungu eswe kumakanuvwila kole mumu ha jina liami. 10 Mba anji makatalinga. Umwe makakunjika mukwo; makalivwila kole umwe kuli mukwo. 11 Aprofeta anji a kwonga kumakasoloka, makapiangula anji. 12 Mba se uhulia muwoka, zango lia anji kumuliza kukekema. 13 Alioze mweswe manyongonona ndo ku songo, kumakamulamwina. 14 Sango lino lipema lia wanangana kumakaliambujola mu yifuchi yeswe ya hashi mukukapwa shindakenyo ku mavungu eswe, mba hohene songo kumulikeza. 15 Kashika muze munumona chizelwokeso cha kwenyeka chize achihanjikile ku kanwa lia profeta Daniele, chinamana muma musandu (yoze matanga akase chinyingi). 16 Hohene waze mapwa mu Yundeya, akachinyine ku milundu: 17 yoze mapwa ha fulumba lia zuwo, kanda akasunuka mukuchiza yuma yize yili mu zuwo lienyi: 18 yoze mapwa ku munda, kanda akahiluka mukwanda mahina jenyi. 19 Alioze lamba kuli waze mapwa ni ufumba, ni waze mamwisa ana ha matangwa aze! 20 Alioze lembenu hanga kuchina chenu kanda chikapwa ha mwaka wa chishika chipwe ha Sambata: 21 mumu hohene kumukukapwa luyinda munene, yoze kanda amoneka hano hashi chize ku uputukilo wa hashi ndo haliapwila, chipwe kechi kapwa nawa. 22 Nyi kachi katepulwile matangwa aze, kachi mutu niumwe kechi kalilamwina. Alioze Zambi kumakatepulula ku matangwa aze mumu ha vumbi kuli atu jenyi waze hanaatongola.
MARÇO 26–ABRIL 1
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | MATEU 25
Nunga ni ‘Kulawoka’
(Mateu 25:1-6) “Hohene makapwisa wanangana wa malilu ngwe kumi lia ana-mapwo, waze anjile ndeya jo, yatuhuka mukupatwiza sandungi. 2 Atano yikanyame, alioze atano yihepuke, 3 Mumu yihepuke yambata ndeya jo, alioze kambachile maji hamwe no. 4 Alioze yikanyame yambata maji mu tusaji two hamwe ni ndeya jo. 5 Muze sandungi ashimbwile, o eswe yanongwoka, yaya tulo. 6 Alioze ha muchima ufuku liji linene yilihiohia ngwo, Talenu sandungi! Tuhukenu numupatwize.”
(Mateu 25:7-10) Mba e ana-mapwo eswe yahinduka, yakenda ndeya jo. 8 Yihepuke yamba kuli yikanyame ngwo, Twehenu kama amwe a ku maji jenu; mumu ndeya jetu jinajimajima. 9 Alioze yikanyame yakumbulula ngwo, hi chocho ko, kuchina hanji kechi kaheta hali yetu ni yenu: zombokenu kuli akwa kulanjisa, nukalilanjile yenwene. 10 Alioze shimbu machiya mukulanda, sandungi yeza, waze yakanyama yanjila hamwe nenyi mu ulungi; mba yajila pito.
(Mateu 25:11, 12) “Kulutwe, ana-mapwo akwo yeza nawa ngwo, Mwene, Mwene, twazulwile kama. 12 Alioze iye yakumbulula ngwenyi, Pundu ngunambe ngwami, Chanunyingikine.”
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(Mateu 25:31-33) “Alioze muze mwe Mwana Mutu meza mu uhenya wenyi, ni angelo asandu eswe hamwe nenyi, makatwama ha ngunja yenyi ya uhenya: 32 mavungu eswe makakunguluka kumeso jenyi: iye makaahandununa umwe kuli mukwo, chizechene ngwe kafunga mahandununa mapanga kuli pembe. 33 Masa mapanga ku chindume, alioze pembe masa ku chimeso.”
w15 15/3 27 ¶7
Tukwasenu Mandumbu ja Kristu ni Ushishiko Weswe
7 Haliapwila, tunanyingika kanawa chishima cha mapanga ni pembe. Tunanyingika ngwetu “Mwana Mutu,” hanji “Mwanangana,” kali Yesu. “Mandumbu” a Mwanangana kali waze akuwayisa ni spiritu yisandu waze nawa makayula mu malilu ni Yesu. (A-Roma 8:16, 17) “Mapanga” ni “pembe” kali atu a kumavungu eswe. Kumakaapatwila ha shimbu lia luyinda munene yoze kwasala hakehe aputuke. Nawa tunanyingika ngwetu Yesu makapatwila atu nikulita ni ukwaso uze ayo akuhana kuli mandumbu jenyi akuwayisa waze achili hano hashi. Tunawahilila chinji ha kunyingika ngwo Yehova ha miaka yinji kakutukwasa hanga tunyingike kanawa chishima chino ni yishima yikwo yili mu Mateu kapitulu 24 ni 25!
(Mateu 25:40) Mwanangana makaakumbulula ngwenyi, Pundu ngwami, Mumu te nwachilingile kuli umwe wa kuli akepe ahiana eswe hakachi ka wano mandumbu jami, nwachilingile kuli yami.
w09 15/10 16 ¶16-18
“Yenu Nuli Tusendo Twami”
16 Nyi yena unashimbwila kutwama hano hashi mushi lia chiyulo cha Wanangana wa Zambi, kuchi muhasa kusolola ngwo uli sepa lia mandumbu a Kristu? Tutalenu jila jitatu. Chitangu, ha kulinga mulimo wa kwambujola ni mbunge yeswe. Kristu katumine mandumbu jenyi hanga ambujole sango lipema hashi heswe. (Mateu 24:14) Alioze, masalila a Kristu waze achili hano hashi musono, te kechi kuhasa kulinga mulimo uno ukawo chakuhona ukwaso wa mapanga akwo. Kashika, muze chizavu cha mapanga akwo akulinga mulimo wa kwambujola, ayo kakukwasa mandumbu a Kristu kulinga mulimo wo usandu. Ndungo wamwenemwene, wa kanyama ni Kristu kakuwahilila ha yitanga ya usepa yize twakusolola hali ayo.
17 Jila yamuchiali ya chize chizavu cha mapanga akwo akukwashilamo mandumbu a Kristu, yili kuhana milambu hanga tukwase mulimo wa kwambujola. Yesu kakolwezele tumbaji jenyi kulinga tusendo kupalikila “ku upite wa uhenge.” (Luka 16:9) Chino kuchalumbunukine ngwo, yetu mutulanda usepa wa Yehova hanji wa Yesu. Alioze, ha kuzachisa yuma yetu hanga tukwase mulimo wa Wanangana, mutusolola usepa ni zango lietu, hi ni maliji wika ko, alioze “ni yitanga ni umwenemwene.” (1 Yoano 3:16-18) Yetu twakuhana ukwaso wacho muze twakuya mu mulimo wa kwambujola, ni kuhana mulambu wa mbongo jize jakukwasa kutunga mazuwo a Wanangana, kululieka yihela yetu yakukungulukila, ni kuhana milambu ya kukwasa nacho mulimo kwambujola hashi heswe. Chipwe ngwe milambu yize twakuhana yili yikehe hanji yinji, nihindu twatamba kunyingika ngwetu, Yehova ni Yesu kakuwahilila chinji.—2 Kori. 9:7.
18 Jila yamuchitatu yize mutuhasa kusolwelamo usepa wetu, yili kukaula usongwelo wa makulwana a mu chikungulwila. Malunga wano kakwaasakula ni spiritu yisandu kupalikila mu usongwelo wa Kristu. (Efwe. 5:23) Paulu kasonekene ngwenyi, “Ononokenu kuli waze apwa tusongo twenu, nukazeye kuli ayo.” (Hepre. 13:17) Ha mashimbu amwe muchihasa kupwa chikalu kukaula usongwelo wa Mbimbiliya uze makulwana akutwaha. Hanji tunanyingike uhenge wa ndumbu wacho, chino muchihasa kutulingisa kupwa ni nyonga lieka hakutwala ku yiyulo yenyi. Chipwe chocho, Kristu, Mwata wa chikungulwila, kakuwahilila ha kuzachisa malunga wano yihenge. Kashika, chize twakumona utumino wa mandumbu wano chakutwa ha usepa wetu ni Kristu. Nyi twalengulula kapalia wa makulwana a chikungulwila nawa twakaula usongwelo wo ni chiseke cheswe, mutusolola zango lietu kuli Kristu.
Kutanga Mbimbiliya
(Mateu 25:1-23) “Henaho makapwisa wanangana wa malilu ngwe kumi lia ana-mapwo, waze anjile ndeya jo, yatuhuka mukupatwiza sandungi. 2 Atano yikanyame, alioze atano yihepuke, 3 Mumu yihepuke yambata ndeya jo, alioze kambachile maji hamwe no. 4 Alioze yikanyame yambata maji mu tusaji two hamwe ni ndeya jo. 5 Muze sandungi ashimbwile, o eswe yanongwoka, yaya tulo. 6 Alioze ha muchima ufuku liji linene yilihiohia ngwo, Talenu sandungi! Tuhukenu numupatwize. 7 Mba e ana-mapwo eswe yahinduka, yakenda ndeya jo. 8 Yihepuke yamba kuli yikanyame ngwo, Twehenu kama amwe a ku maji jenu; mumu ndeya jetu jinajimajima. 9 Alioze yikanyame yakumbulula ngwo, hi chocho ko, kuchina hanji kechi kaheta hali yetu ni yenu: zombokenu kuli akwa kulanjisa, nukalilanjile yenwene. 10 Alioze shimbu machiya mukulanda, sandungi yeza, waze yakanyama yanjila hamwe nenyi mu ulungi; mba yajila pito. 11 Kulutwe, ana-mapwo akwo yeza nawa ngwo, Mwene, Mwene, twazulwile kama. 12 Alioze iye yakumbulula ngwenyi, Pundu ngunambe ngwami, Chanunyingikine. 13 Kashika lawokenu se kunwanyingikine tangwa, chipwe ola. 14 Mumu chinapu ngwe mutu, ha kukatuka akaye mu ungeji ku chifuchi chikwo, yatambika ndungo jenyi yaakunjika yikumba yenyi. 15 Kuli umwe yahana mbongo jitano, kuli mukwo jiali, kuli mukwo umuwika: mweswe nikulita ni kuhasa chenyi, mutu ni mutu; mba yakatuka, yaya mu ungeji wenyi. 16 Yoze hatambula mbongo jitano yaya nikusepa najo; yafumbula mbongo jikwo jitano. 17 Chizechene nawa yoze hatambula jiali, yafumbula mbongo jikwo jiali. 18 Alioze yoze hatambula lumbongo umuwika yaya yafula hashi, mba yasweka lumbongo wa mwata wenyi. 19 Kulutwe lia shimbu linene mwenya ndungo yeza, yalinga no conta. 20 Yoze watambwile mbongo jitano, yeza nikuneha mbongo jikwo jitano ngwenyi, Mwata, nwangukunjikile mbongo jitano: talenu, hinafumbula mbongo jikwo jitano. 21 Mwata wenyi ngwenyi, Hiwalinga kanawa, uli ndungo mupema, wamwenemwene. Hiwashishika ha yuma yikehe, mungukakusela helu lia yuma yinji; njila mu uwahililo wa mwata we. 22 Yoze nawa watambwile mbongo jiali, yeza ngwenyi, Mwata, yenu nwangukunjikile mbongo jiali, talenu, hinafumbula mbongo jikwo jiali. 23 Mwata wenyi ngwenyi, Hiwalinga kanawa, uli ndungo mupema, wamwenemwene, Hiwashishika ha yuma yikehe, mungukakusela helu lia yuma yinji; njila mu uwahililo wa mwata we.”