MUTWE WA KULILONGESA 29
MWASO 87 Tweyenu! Nuhwime
Chize Muhasa Kuhana Yiyulo Yipema
“Mungukwaha mana nikukutala ni liso liami.”—SAMU 32:8.
YIZE MUTULILONGESA
Mutumona chize mutuhana kuli akwetu yiyulo yize muyaakwasa.
1. Iya watamba kuhana yiyulo, mumu liaka?
SHINA wakuzanga kuhana akwenu yiyulo? Kuli amwe, chapwa chashi kuchilinga. Alioze akwo, keshi kuhasa kuchilinga mumu kakwivwa woma. Chipwe chocho, yetu eswe ha mashimbu amwe twatamba kuhana yiyulo. Mumu liaka? Mumu Yesu kambile ngwenyi, tumbaji amwenemwene te maanyingikina ku zango lize akulisolwela umwe ni mukwo. (Yoa. 13:35) Jila yimwe ya kusolwelamo zango liacho, yili kuhana yiyulo kuli mandumbu jetu a malunga ni a mapwo muze muchifupiwa. Mbimbiliya yakwamba ngwo, nyi mutuhana kuli akwetu ‘yiyulo yize yinakatuka ku mbunge,’ mutupwa masepa apema.—Yishi. 27:9.
2. Yika makulwana a mu chikungulwila atamba kulinga, mumu liaka? (Tala nawa mushete, “Yiyulo Yize Twakutambula ha Kukunguluka cha Mukachi ka Poso.”)
2 Makulwana a mu chikungulwila, katamba kunyingika chize mahasa kuhana yiyulo yipema kuli akwo. Yehova ni Yesu, kasakwile malunga wano hanga afunge chikungulwila. (1 Petu. 5:2, 3) Jila yimwe yize makulwana akuchilingila, yili kupalikila mu pande jize akuhanjika mu chikungulwila jinakatuka mu Mbimbiliya. Ayo nawa katamba kuhana yiyulo kuli panga ni panga, kuchingako waze hanahichika chikungulwila. Kuchi makulwana a mu chikungulwila, ni yetu eswe mutuhasa kuhana akwetu yiyulo yipema?
3. (a) Kuchi mutuhasa kulilongesa kuhana yiyulo? (Izaia 9:6; tala nawa mushete, “Imbulula Yesu ha Kuhana Yiyulo.”) (b) Yika mutulilongesa ha mutwe uno?
3 Mutuhasa kulilongesa chize mutuhana yiyulo yipema, ha kukaula yilweza ya atu waze anatongola mu Mbimbiliya, chipi-chipi chilweza cha Yesu. Chisanyiko chimwe chize Yesu atambwile chili ngwo, ‘Mukwa-Kuhana yiyulo wa kukomwesa.’ (Tanga Izaia 9:6.) Ha mutwe uno, mutumonaho yize mutuhasa kulinga muze mutuhana kuli akwetu yiyulo yize atwita, ni yize mutulinga muze mutuhana yiyulo yize katwichile. Mutumona nawa ulemu wa kuhana yiyulo ha shimbu ni mu mutapu walita.
MUZE UNAHANE CHIYULO CHIZE AKWITA
4-5. Nyi umwe matwita chiyulo yika twatamba kulihula? Hana chilweza.
4 Nyi umwe mutu matwita chiyulo, yika twakulianga kunyonga? Kanji-kanji twakunyonga ngwetu, mutu wacho kanatujikijila, kashika mutuhasa kumwaha chiyulo hazehene lume. Alioze chitangu twatamba kulihula ngwetu, ‘Shina yami nguli mutu walita kuhana chiyulo ha chikuma chino?’ Ha yisuho yimwe, jila yipema ya kumukwashilamo yili kuhona kumwaha chiyulo, alioze kumutwala kuli mutu yoze unanyingika kanawa chikuma chacho.
5 Tuchinyongenu ha chilweza chino. Umwe sepa makulweza ngwenyi, kali ni musongo upi. Mamba nawa ngwenyi, kahengwola ha uwukiso uze mahasa kutambula, mba keza ni kukwita hanga umukwase kusakula uwukiso uze yena mumona ngwo we upema. Chipwe ngwe muhasa kusakula umwe uwukiso, nihindu yena hi uli ndotolo ko, nawa kuwakalilongesele niyimwe hakutwala ku uwukiso. Ha chikuma ngwe chino, jila yipema yize muhasa kukwashilamo sepa lie, yili kufupa mutu yoze unanyingika mulimo wacho hanga amukwase.
6. Yika twatamba kulinga shimbu kanda tuchihana chiyulo kuli mutu?
6 Chipwe muze mumona ngwe uli ni uhashi ha kuhana chiyulo chipema hakutwala ku chimwe chikuma, nihindu muchilita kushimbwila ndambu mba ukumbulule mutu yoze wakwita chiyulo. Mumu liaka? Mumu mukanda wa Yishima 15:28 wakwamba ngwo: ‘Mukwa-ululi kakunyonga shimbu kanda achikumbulula.’ Mba yika mutwamba nyi mumona ngwe unanyingika kumbululo? Watamba kusa mashimbu hanga uhengwole, ulembe ni kupukuna. Ha kulinga chino, muupwa ni shindakenyo ngwe, kumbululo lize muhana linalite ni yize Yehova akunyonga ha chikuma chacho. Tutalenu chilweza cha profeta Natane.
7. Yika twalilongesa ha chilweza cha profeta Natane?
7 Muze Mwanangana Ndawichi ahanjikile ni profeta Natane, yamulweza ngwenyi te kanazange kutungila Yehova tembele. Hazehene, Natane yatayiza ngwenyi chili chiyulo chipema. Alioze iye katambile kusa mashimbu hanga ahule nyonga lia Yehova hakutwala ku chikuma chacho. Mumu liaka? Mumu Yehova kakazangile hanga Ndawichi amutungile tembele. (1 Sango 17:1-4) Chilweza chino chinasolola ngwo, nyi umwe matwita chiyulo, chuma chipema kulinga chili kuhona “kulipupula ha kuhanjika.”—Tia. 1:19.
8. Ha yika twatamba kukeya shimbu kanda tuchihana chiyulo kuli mutu?
8 Tunyongenu ha chuma chikwo chize muchitukwasa kukeya ha kuhana chiyulo kuli umwe mutu. Nyi twahana mutu chiyulo chipi, ni yetu mutupwa ni chitela ha lamba lize mapalika. Kashika, chili chilemu kunyonga kanawa shimbu kanda tuchihana chiyulo kuli mutu.
MUZE MUTUHANA CHIYULO CHIZE KATWICHILE
9. Shindakenyo yika makulwana atamba kupwa nayo shimbu kanda achihana chiyulo? (A-Ngalashia 6:1)
9 Ha mashimbu amwe, makulwana a mu chikungulwila katamba kuhana chiyulo kuli ndumbu yoze ‘watalinga.’ (Tanga A-Ngalashia 6:1.) Ndumbu umwe hanji makwata chiyulo chipi chize muchihasa kumutwala kulinga shili yinene. Kashika, nyonga lia makulwana a mu chikungulwila, lili kukwasa ndumbu wacho hanga anunge mu jila yize yinatwala ku mwono wa mutolo. (Tia. 5:19, 20) Alioze, mba chiyulo chacho chilite, chitangu makulwana katamba kupwa ni shindakenyo ngwo, ndumbu wacho katalinga lume. Katamba kwiuluka nawa ngwo, chipwe ngwe ndumbu kakwata chiyulo chalisa ni chize o te makwata, chino kuchalumbunukine ngwo, kalinga yuma yize kuyishi kuvwisa Yehova kuwaha. (Roma 14:1-4) Mba nyi makulwana manyingika ngwo, ndumbu umwe kalinga chuma chize muchihasa kupihisa usepa wenyi ni Yehova, kuchi ayo mahasa kumwaha chiyulo?
10-12. Yika makulwana atamba kulinga muze maya ni kuhana chiyulo chize kaechile? Lumbununa. (Tala nawa yizulie.)
10 Muchihasa kupwa chikalu kuli makulwana kuhana chiyulo chize kaechile. Mumu liaka? Mumu postolo Paulu kambile ngwenyi, mutu yoze walinga yuma yipi hanji kechi kunyingika ngwenyi kalinga yuma yipi, nawa kanafupu ukwaso. Kashika shimbu kanda achihana chiyulo, makulwana katamba kulinga yuma yimwe yize muyikwasa mutu wacho mba atambule chiyulo chize mamwaha.
11 Kuhana kuli mutu chiyulo chize katwichile, chili ngwe kulima mbuto ha mavu akolo. Shimbu kanda achilima, njimi kakululieka mavu. Chino chakukwasa mavu ovule ni kwalulieka hanga atumbeho mbuto. Hanyima, njimi mahinjilaho meya hanga mbuto yacho yikole kanawa. Chizechene nawa, shimbu mukulwana wa mu chikungulwila kanda achihana chiyulo chize kamwichile, katamba kululieka mbunge ya ndumbu wacho. Ngwe chilweza, muchipema kuwana shimbu lialita hanga alweze ndumbu wacho ngwo, kakulihulumba hali iye nawa kanazange kuhanjika nenyi hakutwala ku chimwe chikuma. Nyi mukulwana yoze mahana chiyulo kamunyingika ngwo, kakwete zango ni umbovu, muchipwa chashi akwo kutayiza yiyulo yenyi.
12 Ha mashimbu waze anahanjika, mukulwana wa mu chikungulwila katamba kululieka mavu ha kwiulula mutu yoze anahanjika nenyi ngwo, yetu eswe twakuhengesa nawa ha mashimbu amwe twakufupa yiyulo. (Roma 3:23) Ni kulihumikiza cheswe hamwe ni vumbi, mukulwana makalakalisa Mbimbiliya hanga asolwele ndumbu wacho ngwo katalinga. Muze ndumbu matayiza upi wenyi, mukulwana “matumba mbuto” ha kulumbulwina ndumbu wacho yize atamba kulinga hanga alumune yitanga yenyi. Kusuhalo, mukulwana mahinjila “meya” ha mbuto yacho, ha kutongola yuma yipema yize ndumbu wacho akulinga ni kulemba nenyi hamuwika.—Tia. 5:15.
Kuhana chiyulo chize katwichile chakufupiwa utotombo ni zango (Tala maparagrafu 10-12)
13. Kuchi makulwana mahasa kupwa ni shindakenyo ngwo, mutu yoze ahana chiyulo kachikwata kanawa?
13 Ha mashimbu amwe, yize mukwa-kuhana chiyulo akwamba ni yize mutu yoze unatambula chiyulo akwivwa yakulisa. Yika makulwana mahasa kulinga hanga yino yihone kulingiwa? Ni zango lieswe, o mahasa kuhula mutu wacho hanga amone nyi chiyulo chize amwaha chamulumbunuka, ni yize mahasa kulinga hanga achikaule.—Chilu. 12:11.
HANA CHIYULO HA SHIMBU NI MU JILA YALITA
14. Mumu liaka kutwatambile kuhana chiyulo muze tunevu uli?
14 Yetu eswe tuli yihenge, kashika ha shimbu lieswalio mutuhasa kuhanjika yuma yize muyilemeka akwetu ku mbunge. (Kolo. 3:13) Chipwe Mbimbiliya yakwamba ngwo, ha mashimbu amwe mutuhasa kwivwa uli hanji kuvwisa akwetu uli. (Efwe. 4:26) Alioze twatamba kwehuka kuhana yiyulo kuli akwetu muze tunevu uli. Mumu liaka? “Mumu mutu nyi kali ni ufwatulo keshi kuhasa kulinga yize Zambi akuzanga.” (Tia. 1:20) Nyi twahana chiyulo ha shimbu lize tuli ni uli, mutuhasa kupihisa yuma. Alioze chino kuchalumbunukine ngwo, kutwatambile kuhanjika ni mutu yoze watuvwisa uli ha kumulweza yize tunanyongo ni chize tunalivu. Chipwe chocho, mutuhasa kuhanjika kanawa ni mutu wacho muze hitwalihumikiza. Tuhengwolenu chilweza cha Elihu, yoze wahanyine chiyulo chipema kuli Yombi.
15. Yika twalilongesa ha chilweza cha Elihu? (Tala nawa chizulie.)
15 Elihu kapalikishile amwe matangwa ni kupanjika Yombi muze te analikalila ha yuma yipi yize amwambile kuli masepa jenyi atatu. Elihu kapwile ni kwivwila Yombi keke. Alioze muze Yombi afupile kulikalila, yahanjika yuma hakutwala kuli Yehova yize kuyakapwile yamwenemwene. Hamukunda wa chino, Elihu yevwa uli unji. Chipwe chocho, Elihu yalihumikiza, yashimbwila mashimbu alita ni kuhanjika ni vumbi muze te anahane chiyulo kuli Yombi. (Yombi 32:2; 33:1-7) Yika twalilongesa ha chilweza cha Elihu? Twalilongesa ngwetu, muze tunahane chiyulo, twatamba kuchihana ha mashimbu alita ni kuhanjika ni vumbi hamwe ni zango.—Chilu. 3:1, 7.
Chipwe ngwe kevwile uli ha yize Yombi ambile, nihindu Elihu yamwaha chiyulo ni kulihumikiza ni vumbi (Tala paragrafu 15)
NUNGA NI KUHANA YIYULO NI KUTAYIZA YIYULO
16. Longeso lika twawana ha Samu 32:8?
16 Chisoneko cha mutwe uno chinambe ngwo: ‘Yehova kakutwaha yiyulo ha kuhulikila meso jenyi hali yetu.’ (Tanga Samu 32:8.) Chino chinasolola ngwo, Yehova kakutukwasa mashimbu eswe. Iye keshi kutwaha wika yiyulo, alioze kakutukwasa nawa tumone chize mutuyikaula. Chino chili chilweza chipema kuli yetu! Nyi ngwe muupwa ni uhashi wa kuhana chiyulo kuli umwe mutu, imbulula Yehova ha kununga ni kuhulikila meso je hali mutu wacho ni kumwaha ukwaso weswawo mafupa hanga akwate yiyulo ya mana.
17. Kuchi twakulivwa muze makulwana a mu chikungulwila akutwaha yiyulo yize yinakatuka mu Mbimbiliya? (Izaia 32:1, 2)
17 Wano kali mashimbu waze tunafupu chinji kuhana ni kutayiza yiyulo. (2 Timo. 3:1) Ngwe chizechene ‘tupila a meya muma momu’ mahasa kukekemesa mbunge ya mutu, makulwana waze akuhana yiyulo yinakatuka mu Mbimbiliya, kakututakamisa ni kutukwasa hanga tununge ni kuwayila Yehova. (Tanga Izaia 32:1, 2.) Muze umwe sepa akunyingika yize tunazange kwivwa, alioze matulweza yize tunafupu kwivwa, iye kanatwehe chawana chilemu ngwe “mihuko ya oru mu mutonga wa prata.” (Yishi. 25:11) Kashika yetu eswe, tusenu tachi tununge ni kupwa ni mana waze tunafupu hanga tuhane ni kutayiza yiyulo yipema.
MWASO 109 Zangenu ni Mbunge Yeswe