UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET wa Watchtower
Watchtower
UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET
Chokwe
  • MBIMBILIYA
  • MIKANDA
  • KUKUNGULUKA
  • w25 Julho ma. 20-25
  • Shina Wakuwahilila ni Yuma Yize Uli Nayo?

Kukushi nichimwe chinema.

Lisesa, kwasoloka kapalia ha kwazulula chinema.

  • Shina Wakuwahilila ni Yuma Yize Uli Nayo?
  • Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2025
  • Mitwe ya Yikuma
  • Yikuma Yalifwa
  • SAKWILILA HA YIZE ULI NAYO
  • PWAKO MUKWA-KULIKEHESA
  • PUKUNA HA YILAKENYO YA YEHOVA
  • ‘WAZE MAMUVWILA WOMA KECHI KAHONA NICHIMWE’
  • Tayiza Ngwe Kuli Yuma Yize Kuwanyingikine
    Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2025
  • Kanda Uvulama Ngwe Yehova kali ‘Zambi ya Mwono’
    Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2024
  • Yiyulo Yize Yakusolola Ufulielo Wetu Muli Yehova
    Mwono Wetu ni Mulimo Wetu—Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka—2023
  • Shina Unanyingika Kalisa Watwama Hakachi ka Umwenemwene ni Mahuza?
    Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2024
Tala Nawa Yikwo
Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2025
w25 Julho ma. 20-25

MUTWE WA KULILONGESA 31

MWASO 111 Yuma Yize Yakutuvwisa Kuwaha

Shina Wakuwahilila ni Yuma Yize Uli Nayo?

“Hingunalilongesa kuwahilila ni yuma yeswayo nguli nayo.”—FWILI. 4:11.

YIZE MUTULILONGESA

Mutumona chize mutuhasa kuwahilila ni yuma yize tuli nayo ha kupwa akwa-kusakwilila, akwa-kulikehesa ni kupukuna ha yilakenyo ya Yehova ya kulutwe lia matangwa.

1. Yika kuwahilila ni yuma yize tuli nayo chinalumbunuka, yika kuchalumbunukine?

SHINA wakuwahilila ni yuma yize uli nayo? Mutu yoze wakuwahilila ni yuma yize ali nayo, kakupwa ni chiseke ni sambukila ha kulihulikila ha yuma yipema yize Yehova akumwaha. Iye keshi kupihilila hanji kwivwa uli mumu lia kuhona yuma yimwe. Alioze, chipwe ngwe kakuwahilila ni yize ali nayo, chino kuchalumbunukine ngwo, katambile kusa tachi hanga atwame kanawa ku mwono wenyi. Ngwe chilweza, hi chipi ko Mukwa-Kristu kuzanga kulihana chinji mu mulimo wa Yehova. (Roma 12:1; 1 Timo. 3:1) Alioze, nyi mawahilila ni yize ali nayo, chipwe ngwe mahona kutambula chiteli chize akuzanga, nihindu kechi kutokesa uwahililo wenyi.

2. Yuma yika yipi mutu mahasa kulinga nyi keshi kuwahilila ni yuma yize ali nayo?

2 Nyi kutwawahililile ni yuma yize tuli nayo, mutuhasa kuputuka kukwata yiyulo yipi. Atu waze keshi kuwahilila ni yuma yize ali nayo, mahasa kulihana chinji ku milimo yo ya ku musunya hanga apwe ni yuma yize kafupiwile. Chaluyinda, chino chatwalile Akwa-Kristu amwe kwiya mbongo ni yuma yikwo yize te akuzanga. Ayo kota kanyongene ngwo: ‘Chuma achi chatamba kupwa nichami,’ ‘ngunachifupu haliapwila,’ ‘munguhasa kwanda mbongo aji haliapwila mba mungukajifunyisa.’ Alioze, Yehova keshi kuzanga atu waze akwanda yuma yambala hanji kwiya, mumu chino chakupihisa lufuma wa jina lienyi. (Yishi. 30:9) Mandumbu akwo kanakapihilila, mumu lia kuhona kutambula yiteli yize azangile mu mulimo wa Yehova, chocho yecha kumuwayila. (Ngala. 6:9) Yika muyihasa kutwala kavumbi wa Yehova kulinga yuma ya mutapu au? Chuma muchihasa kumutwala kulinga chocho, chili kuhona kuwahilila ni yuma yize ali nayo.

3. Longeso lika lilemu twawana ha A-Fwilipu 4:11, 12?

3 Yetu eswe, mutuhasa kulilongesa kupwa ni kuwahilila ni yuma yize tuli nayo. Postolo Paulu kasonekene ngwenyi: “Hingunalilongesa kuwahilila ni yuma yeswayo nguli nayo.” (Tanga A-Fwilipu 4:11, 12.) Muze Paulu asonekene maliji wano, te kali mu zuwo lia ususu. Chipwe chocho, kakatokesele uwahililo wenyi. Mumu liaka? Mumu kalilongesele chimwe chuma chize atu anji kanyingikine, hanji ngwetu, kalilongesele kuwahilila ni yuma yize apwile nayo. Nyi kutushi kuwahilila ni yuma yize tuli nayo, maliji a Paulu ni yize apalikile ku mwono wenyi, muyihasa kutukwasa ha chikuma chacho. Twatamba kunyingika ngwetu, hi chashi ko mashimbu eswe kuwahilila ni yuma yize tuli nayo. Chipwe chocho, twatamba kulilongesa kuwahilila ni yize tuli nayo. Yika muyihasa kutukwasa? Ha mutwe uno, mutushimutwinaho yize muyitukwasa kuwahilila ni yuma yize tuli nayo.

SAKWILILA HA YIZE ULI NAYO

4. Mumu liaka kusakwilila muchihasa kutukwasa kuwahilila ni yuma yize tuli nayo? (1 A-Tesalonika 5:18)

4 Mutu yoze wakusakwilila, kanji-kanji kakuwahilila ni yuma yize ali nayo. (Tanga 1 A-Tesalonika 5:18.) Ngwe chilweza, muze twakusakwilila ni mbunge yeswe ha yuma yize tuli nayo, chakupwa chikalu chinji kulipikala ha yuma yize twakuzanga alioze kutushi nayo. Muze twakusakwilila Yehova ha milimo yize tunamulingila musono, chakutukwasa kulinga kanawa milimo yacho chakuhona kulihulikila ha milimo yize kutushi nayo. Yehova kananyingika ngwenyi, chili chilemu kupwa ni kusakwilila. Kashika Mbimbiliya yakutukolweza ngwo, twatamba kumusakwilila muze tunalembe. Nyi twapwa ni chako cha kusakwilila, mutupwa ni “sambukila ya Zambi yize yahiana kunyonga cheswe.”—Fwili. 4:6, 7.

5. Yika yatambile kutwala A-Izalele hanga asakwilile? (Tala nawa chizulie.)

5 Tutalenu yize yalingiwile kuli A-Izalele. Ha yisuho yimwe, ayo kalinyenyetele hali Yehova mumu lia kuhona kulia chize te akulia mu Engitu. (Kwa. 11:4-6) Umwenemwene uli ngwo, mwono mu puya kuwakapwile washi. Yika kachi yaakwashile kuwahilila ni yuma yize apwile nayo? Ayo katambile kunyonga ha yuma yeswe yize Yehova aalingilile ni kusakwilila. Katambile kwiuluka ngwo, muze apwile ndungo mu Engitu ni kwamwesa lamba, Yehova katumine yilungo kumi hali A-Engitu hanga aalamwine. Muze A-Izalele te anatuhuka mu Engitu, Yehova yaakwasa ‘kutambula kuli A-Engitu prata, oru ni mazalo.’ (Kutuhu. 12:35, 36) Muze ahetele ku Kalunga-lwiji Muchila, maswalale ja Falau te kanaakundama, chocho Yehova yalinga chikomokeso cha kuhandununa Kalunga-lwiji hanga o aye mu sali. Muze apwile mu puya, Yehova te kakwaha manaa tangwa ha tangwa. Mba mumu liaka A-Izalele apwile ni kulinyenyeta hakutwala ku kulia? Ayo kapwile ni kulinyenyeta hi mumu lia kuhona yuma ya kulia ko, alioze mumu kakapwile ni kusakwilila chipwe kuwahilila ni yuma yize apwile nayo.

A-Izalele amwe waze anakungu manaa kanalweze Mose ngwo keshi kuwahilila ni kulia chacho, akwo waze no anakungu manaa kanaatale.

Mumu liaka A-Izalele ahonene kuwahilila ni yuma yize apwile nayo? (Tala paragrafu 5)


6. Yika muyihasa kutukwasa mba tupwe ni kusakwilila?

6 Yika muyihasa kukukwasa mba upwe ni kusakwilila? Chitangu, watamba kusa mashimbu hita tangwa hanga unyonge ha yuma yipema yize uli nayo. Muhasa kusoneka yuma yaali hanji yitatu ni kusakwilila ha yuma yacho. (Lungu. 3:22, 23) Chamuchiali, solola usakwililo we. Lianga kusakwilila akwenu ha yize o makulingila. Chahiana yeswe, pwako ni kusakwilila Yehova mashimbu eswe. (Samu 75:1) Chamuchitatu, likate ni masepa waze akusakwilila. Mumu nyi masepa je keshi kusakwilila, ni yena muopwa ngwe ayo. Alioze nyi kakusakwilila, ni yena mwimbulula yitanga yo yipema. (Shimbi 1:26-28; 2 Timo. 3:1, 2, 5) Nyi mutupwa ni chako cha kusakwilila akwetu, kutuchi kupihilila muze mutupalika mu kapinda hanji muze tunafupu yuma yize tunazange alioze kutushi nayo.

7. Yika yakwashile ndumbu Ache kuwahilila ni yuma yize apwile nayo?

7 Tutalenu yize yalingiwile kuli ndumbu Ache, yoze watwama mu Indonésia. Iye yamba ngwenyi: “Ha mashimbu a musongo wa COVID-19, naputukile kutesa yize te ngunapalika ni yize mandumbu jami a ku ufulielo apwile ni kupalika. Chocho, yinguputuka kuhona kuwahilila ni yize napwile nayo.” (Ngala. 6:4) Mba yika yamukwashile kwalumuna manyonga jenyi? Mwene yamba ngwenyi: “Naputukile kwalula yiwape yize te nakuzuka hita tangwa ni kunyonga ha yuma yipema yize napwile ni kutambula mu ululikiso wa Yehova. Hanyima lia yino, te nakusakwilila kuli Yehova. Kulinga chino, changukwashile kuwahilila ni yuma yize napwile nayo.” Nyi kuushi kuwahilila mumu lia yize wakupalika ku mwono, shina muhasa kwimbulula yize ndumbu Ache alingile hanga uputuke kusakwilila?

PWAKO MUKWA-KULIKEHESA

8. Yika yalingiwile kuli Mbaruke?

8 Ha mashimbu amwe, chikwashi wa profeta Jeremia kahonene kuwahilila ni yize apwile nayo. Mbaruke kapwile ni chiteli chikalu, cha kukwasa Jeremia hanga alweze sango ja upatwilo kuli A-Izalele waze te keshi kusakwilila. Ha shimbu limwe, Mbaruke yaputuka kunyonga yuma yeka chakuhona kulihulikila ha chiteli chenyi. Shimbu alihulikile ha yize Yehova azangile hanga alinge, iye yaputuka kulihulikila chinji hali mwene ni ha yuma yize azangile kulinga. Kupalikila muli Jeremia, Yehova yalweza Mbaruke ngwenyi: “Yena unalifupila yuma yilemu yena mwene nyi? Kanda uyifupa.” (Jere. 45:3-5) Mu maliji akwo, iye kazangile kwamba ngwenyi: “Wahilila ni yize uli nayo haliapwila.” Mbaruke katayijile chiyulo chino, chocho yanunga ni kupwa ni utayizo wa Yehova.

9. Kulita ni 1 A-Korindu 4:6, 7, kuchi kulikehesa muchihasa kutukwasa kuwahilila ni chiteli chize tuli nacho? (Tala nawa yizulie.)

9 Ha mashimbu amwe, Mukwa-Kristu mahasa kulivwa ngwe katamba kupwa ni chimwe chiteli mu ululikiso wa Yehova. Iye mahasa kulivwa chocho, mumu lia utotombo uze akwete, mumu lia kukalakala chinji hanji mumu lia kulingila Yehova ha miaka yinji. Chipwe chocho, akwo matambula yiteli yize iye akuzanga chinji. Yika muyimukwasa hanga achine kunenganyana? Chuma muchimukwasa chili kutanga maliji waze Paulu asonekene ha 1 A-Korindu 4:6, 7. (Tanga.) Utotombo weswe uze tuli nawo ni yiteli yeswe yize twakutambula, yakukatuka kuli Yehova. Iye keshi kutwaha yuma yacho, mumu ngwo, tuli alemu chinji kuhiana akwetu, alioze kakutwahayo mumu lia chawana cha keke yenyi.—Roma 12:3, 6; Efwe. 2:8, 9.

Yizulie: Mandumbu a malunga ni a mapwo waze ali ni yiteli mu mulimo wa Yehova. 1. Umwe ndumbu kanalulieka yimwe mu limwe zuwo lia mu ululikiso wa Yehova. 2. Ndumbu wa pwo kanamwihujola ha kukunguluka cha mbonge mu limi lia tunaye. 3. Ndumbu kanahanjika pande mu chikungulwila.

Chiteli cheswacho tuli nacho, chakwiza kuli Yehova mumu lia chawana cha keke yenyi (Tala paragrafu 9)b


10. Kuchi mutuhasa kupwa akwa-kulikehesa?

10 Mutuhasa kupwa akwa-kulikehesa, ha kunyonga ha chilweza chize Yesu anakatuhichikila. Tutalenu yize yalingiwile ha ufuku uze iye asanyishine molu ja apostolo jenyi. Postolo Yoano kasonekene ngwenyi: “Yesu te kananyingika ngwenyi, [1] Tato hanakunjika yuma yeswe mu moko jenyi, [2] nawa ngwo kakatukile kuli Zambi, [3] maya cheka kuli Zambi, . . . yaputuka kusanyisa molu ja tumbaji.” (Yoa. 13:3-5) Yesu kachi kanyongene ngwenyi, apostolo e atamba kusanyisa molu jenyi. Alioze iye kakanyongene ngwo mumu lia kupwa mwana wa Zambi, katamba kupwa ni zuwo lipema, mbongo jinji hanji kupwa ni yuma yeswe ku mwono. (Luka 9:58) Yesu kapwile mukwa-kulikehesa, kashika te akuwahilila ni yuma yize apwile nayo. Iye katuhichikilile chilweza chingunu.—Yoa. 13:15.

11. Kuchi kulikehesa chakwashile ndumbu Dennis kuwahilila ni yize apwile nayo?

11 Ndumbu Dennis wa ku Holanda, kesekele kukaula chilweza cha Yesu cha kulikehesa, alioze kuchakapwile chashi kuli iye. Yamba ngwenyi: “Muze umwe ndumbu akutambula chiteli chize nakuzanga, nakupihilila ni kunyonga ngwami, yami mwe natamba kutambula chiteli chacho. Muze nakupwa ni manyonga jacho, nakulilongesa hakutwala ku kulikehesa. Mu JW Library® , hingunakungamo yisoneko yize yakuhanjika hakutwala ku kulikehesa. Chakupwa chashi kuyiwana ni kuyitanga cheka. Hingunachiji nawa pande jakuhanjika hakutwala ku kulikehesa jize nakwivwa ha yisuho yinji.a Hinanyingika ngwami, milimo yeswe yize twakulinga mu ululikiso, twakuyilinga hanga tuhalise Yehova, hi yetu ene ko. Yehova kakutwecha hanga tulinge yimwe milimo, alioze iye mwe wakusaho moko mba milimo jacho yende kanawa.” Nyi unapihilila mumu lia kuhona chimwe chiteli, sako tachi hanga upwe mukwa-kulikehesa. Nyi wachilinga, mukolesa usepa we ni Yehova nawa muchikukwasa kuwahilila ni yize uli nayo.—Tia. 4:6, 8.

PUKUNA HA YILAKENYO YA YEHOVA

12. Yilakenyo yika ya Yehova yize yakutukwasa kuwahilila ni yuma yize tuli nayo? (Izaia 65:21-25)

12 Twakuwahilila ni yize tuli nayo, muze twakupukuna ha yuma yipema yize Yehova anatulakenya kulutwe lia matangwa. Kupalikila muli profeta Izaia, Yehova kanatulweze ngwenyi, kananyingika lamba lietu lieswe. Alioze kanatulakenya nawa ngwo, makachiza lamba liacho. (Tanga Izaia 65:21-25.) Mutukapwa ni sambukila ni kutwama mu mazuwo apema. Mutukapwa ni milimo yipema ni kulia chiyema chize muchikafunga mijimba yetu. Kutuchi kalipikala nawa ngwo, yetu ni ana jetu mutukapalika mu yuma yipi. (Iza. 32:17, 18; Eze. 34:25) Mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, yilakenyo yeswayi muyikamanunuka kulutwe lia matangwa.

13. Yipikalo yika twakupalika, nawa kuchi kulihulikila ha yilakenyo ya kulutwe lia matangwa chakutukwasa?

13 Wano kali mashimbu waze twatamba kulihulikila chinji ha kutalatala chetu. Mumu liaka? Mumu tuli “ha matangwa akusula,” nawa yetu eswe tuli ni yipikalo yize tunapinda nayo. (2 Timo. 3:1) Yehova kakutukwasa kunyongonona tangwa ha tangwa, ha kutwaha usongwelo, kututakamisa ni kutukwasa ha yize tunafupu. (Samu 145:14) Chikwo nawa, kutalatala chetu chakutukwasa muze tunapalika mu yipikalo. Kota unakalakala chinji hanga uhane asoko je kulia, mazalo ni zuwo. Shina chino chinalumbunuka ngwo, ku mwono we weswe mununga ni kupinda ha kuwana yuma yino? Ka, hi chocho ko! Yehova kanalakenya ngwenyi, mu Paraisu, munukapwa ni yuma yeswe yize munukafupa. (Samu 9:18; 72:12-14) Hanji wakupinda ni umwe musongo uze kuushi kuhwa, wakusakalala, hanji ukwete yikola yikwo nawa. Shina mununga ni kumona lamba lino ku mwono we weswe? Ka. Zambi kanalakenya ngwenyi, mu chifuchi chaha, yikola ni kufwa kuyichikapwamo. (Uso. 21:3, 4) Yilakenyo yino, yakutukwasa tuhone kunenganyana hanji kwivwa uli mumu lia yize yakulingiwa ku mwono wetu. Mutuhasa kuwahilila ni yize tuli nayo, chipwe muze mutupalika mu yuma yipi, mutufwisa, mutuyiza hanji mutupalika mu yuma yikwo nawa. Mumu liaka? Mumu chipwe ngwe mutupalika mu yipikalo yeswayo musono, nihindu tunanyingika ngwetu, yili ya “mashimbu akehe,” nawa ngwo, mu chifuchi chaha kutuchi kamona lamba.—2 Kori. 4:17, 18.

14. Kuchi mutuhasa kukolesa kutalatala chetu ha yilakenyo ya Yehova?

14 Amu kutalatala chetu chakutukwasa kuwahilila ni yize tuli nayo, yika muyihasa kutukwasa mba tupwe ni shindakenyo ngwetu, yilakenyo ya Yehova muyikamanunuka? Chuma chimwe chize muchitukwasa, chili kulinyonga ngwe tuli mu Paraisu. Ngwe chilweza, nyi mutusakalala mumu tunakalakala chinji hanga tupwe ni mbongo jize mutulikwasa najo, muchilita kunyonga chize mwono muukapwa muze kutuchi kafupa nawa mbongo, ni muze kukuchi kapwa chiswale niumwe. Nyi tunanenganyana mumu lia kuhona chimwe chiteli, muchilita kunyonga chize yuma yacho kuyishi ni ulemu nyi twayitesa ni mwono ungunu uze mutukapwa nawo mu Paraisu ni kulingila Yehova ha tununu a tununu twa miaka. (1 Timo. 6:19) Nyi twalipikala chinji ni yuma yize yinalingiwa ku mwono wetu haliapwila, muchipwa chikalu kunyonga ha yuma yipema yize Yehova anatulakenya kulutwe lia matangwa. Alioze nyi twalihulikila chinji ha yilakenyo ya Yehova, kutuchi kulihulikila ha lamba lietu.

15. Yika walilongesa ha maliji a ndumbu Christa?

15 Tutalenu chilweza cha ndumbu Christa, pwo lia Dennis yoze twatongola ku uputukilo. Iye yamba ngwenyi: “Nguli ni yikola ya kalepa, kashika nakwendela ha chitwamo cha yitonji ni kupalikisa mashimbu anji ha muhela. Musongo uno wakungupinjisa chinji. Mashimbu wano-ene, ndotolo kangulweza ngwenyi, musongo uno kuuchi kuhwa. Hanyima lia kungulweza chocho, yingunyonga ngwami: ‘Ndotolo keshi kumona yuma ya kulutwe lia matangwa ngwe chize yami nakuyimona.’ Yami nakulihulikila ha yilakenyo ya kulutwe lia matangwa yize yakungwaha sambukila ya ku mbunge. Ha mashimbu wano ngunapinji ni yipikalo, alioze ngunanyingika ngwami, mungukapwa ni mwono upema mu Paraisu.”

‘WAZE MAMUVWILA WOMA KECHI KAHONA NICHIMWE’

16. Mumu liaka Mwanangana Ndawichi asonekene ngwenyi, ‘waze akuvwila Yehova woma kechi kahona chuma nichimwe’?

16 Chipwe ngwe mutuwahilila ni yuma yize tuli nayo, nihindu mutupalika mu yipikalo. Tuchinyongenu hali Mwanangana Ndawichi. Iye kafwishile anenyi atatu, yamuliongela yuma, masepa jenyi yamukunjika, mwanangana umwe yazanga kumushiha, chocho yaputuka kuchina-china ha miaka yinji. Chipwe ngwe kapalikile mu lamba lino lieswe, nihindu Ndawichi kapwile ni kuwahilila ni yuma yize apwile nayo. Iye yamba hakutwala kuli Yehova ngwenyi: ‘Waze akumuvwila woma, kechi kahona chuma nichimwe.’ (Samu 34:9, 10) Mumu liaka ambile chocho? Mumu kanyingikine ngwenyi, chipwe ngwe Yehova kechi kukinda yuma yipi ku mwono wenyi, nihindu mamwaha yize anafupu. (Samu 145:16) Kashika chizechene ngwe Ndawichi, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, Yehova matukwasa hanga tunyongonone mu yipikalo yeswayo mutupalika. Chino muchitukwasa kuwahilila ni yuma yize tuli nayo.

17. Mumu liaka watamba kuwahilila ni yuma yize uli nayo?

17 Yehova kanazange hanga uwahilile ni yuma yize uli nayo. (Samu 131:1, 2) Kashika, linga yeswayo muhasa hanga upwe ni kuwahilila ni yuma yize uli nayo. Nyi muusa tachi hanga upwe ni kusakwilila, upwe mukwa-kulikehesa, ni kukolesa kutalatala che cha kulutwe lia matangwa, muhasa kwamba ngwe: ‘Ewa, ngunawahilila ni yize nguli nayo.’—Samu 16:5, 6.

KUCHI YITANGA YINO MUYIKUKWASA KUWAHILILA NI YUMA YIZE ULI NAYO?

  • Kupwa ni kusakwilila

  • Kupwa mukwa-kulikehesa

  • Kupukuna ha yilakenyo ya Yehova

MWASO 118 “Weza Kama ku Ufulielo Wetu!”

a Ngwe chilweza, tala chinema cha Uwayilo wa Chimene, ha jw.org chinambe ngwo, Kulizata Chakutwala ku Ponde.

b ULUMBUNWISO WA CHIZULIE: Umwe ndumbu kanalulieka yimwe mu limwe zuwo lia mu ululikiso wa Yehova, ndumbu wa pwo kanamwihujola ha kukunguluka cha mbonge mu limi lia tunaye, ni ndumbu yoze unalingi pande ja mbunga.

    Mikanda ya Chokwe (2008-2025)
    Fwambuka
    Njila
    • Chokwe
    • Tuma
    • Kululieka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Shimbi Yakuyizachisa
    • Shimbi ja Kufunga Sango ja Mutu
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Njila
    Tuma