Pathian Naa Bochannak Zeitluk In Dah A Feh?
“Pennak kha hmasa bik ah kawl peng u.”—Matthai 6:33, Nw.
1, 2. Mino pakhat nih rian he aa tlai in zeidah a tuah? Zeicah cutin a tuah?
MIno pakhat cu Khrihfabu ah caan tam deuh pe in rian ṭuan a duh. A sukkhaknak cu a rian nih pumhnak hmaan tein i tel awk kha a donhkhanh. Mah cucu zeitindah a tawlrel? A nunnak kha a fawiter i a rian in a chuak. Tlawmpal a rauh hnu ah Khrihfabu rianṭuannak ah tlamtling in a telter kho mi rian pakhat a hmuh. Hlan bantukin a hlawh a tam lo nain a innchungkhar zohkhenhnak ca a herh fang a hmuh i Khrihfabu ah caan tam deuh pe in rian a hung ṭuan kho.
2 Mah mino pa nih zeicah cuti a tuah kha na hngal maw? Amah bantuk sining ah nang tah cuticun na tuah ve lai maw? “Cun zei dang vialte nakin Pathian Pennak le dinnak kha hmasa bik ah kawl peng u law thil dang vialte zong hi an pek ṭhiamṭhiam ko hna lai” timi Jesuh bia an zumhnak kha an tuahsernak in a langhtermi Khrifa tampi an ummi hi thangṭhat awk tlak taktak a si. (Matthai 6:33, Nw) Annih nih an himnak caah hi vawlei kha si loin Jehovah tu kha an i bochan.—Phungthlukbia 3:23, 26.
3. Nihin ah Pathian Pennak hmasa bik i chiah cu aa tlakmi a si maw ti kha zeiruangah mi cheukhat nih hngalh an duh?
3 Harnak caan ah kan nun caah mah mino pa biakhiahnak tuahmi cu fim a si hnga maw tiah cheukhat nih an ruah khawh men. Nihin ah mi a cheu cu chimpit in an si a fak i a cheu cu a sang ngaimi nunning in an nung. Sifakmi ram i mi tam deuh nih awlsamte i nunnak kha hmuh awkah zei caanṭha paoh kha lungtho ngai in an i tlaih ko lai. Asinain, anmah nak a nung kho deuhmi ram hna i chawlehnak, rian herhhai aa thlennak le rian ngeitu hna i a hleihluat in fialnak hna ruangah an nungning kha hmunhter awkah hneknak an tong. Pawcawmnak rian kong i lungretheih lio caan ah ‘Pennak hmasa bik i kawl cu aa tlakmi a si maw?’ ti kha cheukhat nih hngalh an duh men lai. A phi kha hngalh awkah Jesuh bia a ngaimi mipi i an nunning ruahnak nih a kan bawmh lai.
‘Awlokchong In Um Hlah U’
4, 5. Pathian mi hna nih nifa nunnak kongah lungretheih a herh lonak kha Jesuh nih tahchunhnak in zeitindah a langhter?
4 Hmun kip in a rami mibu kha Galili ah Jesuh nih a cawnpiaknak hna a si. (Matthai 4:25) An lakah a rummi tlawmpal an i tel kho men nain a tam deuh cu sifak mi an si. Asinain Jesuh nih vawlei chaw kawl nakin a let tampi in a sung deuhmi vancung chaw kha khon awkah tha a rak pek hna. (Matthai 6:19-21, 24) Hitin a ti hna: “Cucaah cun pei nan nunnak ding ca i nan herhmi rawl le ti kongah le nan pum ca i nan herhmi hnipuan kongah lungrethei awlokchong in va um hlah u, kan ti hna cu. A ngaingai ti ahcun, nunnak hi rawl nakin a biapi deuh lo maw? Cun pum zong hi hnipuan nakin a biapi deuh lo maw?”—Matthai 6:25.
5 Jesuh bia cu a bia a ngaimi tampi caah hman tlak lomi si dawh a lo kho men. Rian fakpi in ṭuan lo ahcun an innchungkhar ah harnak kan tong lai ti kha an hngalh. Asinain Jesuh nih vate kong kha a hun hngalhter hna. Va cu nikhat-nikhat ca in rawl an kawl nain Jehovah nih a zohkhenh ko hna. Solomon siangpahrang hnipuan nakin aa dawh deuhmi ramlak pangpar Jehovah nih a thawmh hna nak zong kha Jesuh nih a hngalhter hna. Jehovah nih va le pangpar hmanh a zohkhenh hna ahcun kannih chinchin cu a kan zohkhenh deuh lai lo maw? (Matthai 6:26-30) Jesuh nih a chim bantukin kan nunnak le kan pum cu rawl le hnipuan nakin a biapi deuh. Jehovah rian kha zei pipa ṭuan loin rawl le fenhaih ca lawngah caan vialte pe in thazang kan chuah a si ahcun kan nunnak cu sullam ngei lomi a si lai.—Phungchimtu 12:13.
A Tlarimi Hmuhnak
6. (a) Khrihfa hna nih zei ṭuanvo dah an ngeih? (b) Khrihfa hna nih thinlung dihlak in hodah an i bochan?
6 Jesuh nih a bia a ngaimi hna kha rianṭuan ti loin lam khatkhat in Pathian nih an innchungkhar a zohkhenh hna lai nak hngah awkah tha a pek hna a si lo. Vate hmanh nih anmah ca le an fale caah rawl an kawl. Cu bantukin, Khrihfa hna nih ei awk rawl an duh a si ahcun rian an ṭuan lai. Innchungkhar rian zong an ṭuan lai. Khrihfa sal hna nih an bawi le caah teimak chuah in rian an ṭuan lai. (2 Thessalon 3:10-12; 1 Timote 5:8; 1 Piter 2:18) Lamkaltu Paul cu saphaw thlam sertu in amah le amah a paw a rak i cawm. (Lamkaltu 18:1-4; 1 Thessalon 2:9) Asinain, Khrihfa hna cu an nunnak himnak caah vawlei rian kha an i bochan lo. Jehovah kha an i bochan. Cucaah midang nih an hmuh khawh lomi lung daihnak kha an hmuh. Salm caṭialtu nih hitin a rak chim: “Bawipa aa bochan mi cu Zion Tlang bantuk an si; Zion Tlang, hninh khawh zong a si lo i ṭhial khawh zong a si lomi bantuk an si.”—Salm 125:1.
7. Jehovah fek tein aa bochan lomi hna nih zei hmuhnak dah an ngeih khawh?
7 Jehovah fek tein aa bochan lomi hna an ruahnak cu aa dang men lai. Minung tam ual nih an nunnak himnak caah chawva ngeih kha a hrampi in an ruah. Cucaah, rian ṭha hmuh kawhnak ding ruahchannak in nulepa hna nih an fale kha an no lio ah fimnak cawn awk tha an pek hna. Mah ca i an i zuamnak ruangah an fale thlarau lei tinhnak cu a tlau i vawlei thilri lei tu ah lo diam in an kal caah Khrihfa chungkhar cheukhat nih sunghnak nganpi an hmuhmi hi ngaihchiat awk ngai a si.
8. Khrihfa hna nih zei a tlarimi hmuhnak dah an ngeih?
8 Cucaah, Jesuh cawnpiaknak cu kum zabu pakhatnak lio bantukin nihin ni tiang hman tlak a si caah a fimmi Khrihfa hna nih a tlarimi hmuhnak ngeih an i zuam. Baibal pekmi rian kha tuah awkah vawlei rian ṭuannak ah a caan tampi an hman ko nain zeidang nakin a biapi deuhmi thlarau lei thil tuah kho ti lo tiangin zeitikhmanh ah an um lo.—Phungchimtu 7:12.
“Lungrethei In Um Hlah Ngat U”
9. Thinlung dihlak in Jehovah aa bochan mi hna kha Jesuh nih zeitindah aamah a khan hna?
9 Tlangcung Cawnpiaknak i a bia a ngaimi kha Jesuh nih hitin a forh hna: “Cucaah cun, ‘Khuazei in dah ka ei awk ka rawl cu ka hmuh lai, ka din awk cu ka hmuh lai, ka hnipuan cu ka hmuh lai,’ ti in lung rethei in um hlah ngat u. (Hi thil hna cu Pathian bia lomi hna nih an lung re an i theihpi mi zungzal pei a si cu.) Vancung khua i a ummi nan Pa nih hi thil vialte cu nan herh dih hna ti kha a hngalh ko.” (Matthai 6:31, 32) Zeitluk tha pemi bia dah a si! Jehovah kha thinglung dihlak in kan i bochan a si ahcun a zungzal in a kan zohkhenh lai. Asinain, Jesuh bia hna cu biatak tein ruah ding an si. Vawlei thilri kha lungtho ngai in kan kawl a si ahcun Khrifa a si lomi “Pathian bia lo mi hna” ruahnak bantuk kan ngei ti kha mahnih khan ralrin a kan pek.
10. Ruahnak cheuhnak hmuh ruah ah a sin i a rami tlangval pa i a duh bikmi zei a si kha Jesuh nih zeitindah a langhter?
10 Voikhat cu mirum tlangval pakhat nih Jesuh kha zungzal nunnak ka hmuh nakhnga zeidah ka tuah lai tiah a hal. Kha caan lio tiangah an zulh rihmi nawlbia nih a halmi hna kha zulh awkah ralrin a rak pek. Mipa nih Jesuh kha “Hi nawlbia hna cu ka zulh dih cang hna. Zeidah zulh awk ka herh rih?” tiah a ti. Jesuh nih a thawh i, “Mi tling si na duh ahcun, va kal law na ngeihmi thil vialte kha va zuar hna; cun tangka na hmuhmi cu mi sifak kha va pe hna; cuticun vancung khua ah chawva na ngei lai, cun ra law ka zul,” tiah a ti. Jesuh nih cutin a lehnak cu mi tampi caah hman awk aa tlak lomi a lo men lai. (Matthai 19:16-21) Tlangval pa nih a chawva kha a hlawt duh lo caah ngaihchia ngai in a kal. Jehovah kha a dawt ngai ko nain a ngeihmi chawva kha a dawt deuh.
11, 12. (a) Jesuh nih thilri chawva he aa tlai in zei tuaktan awk bia hna dah a chim? (b) Thilri ngeihnak cu Jehovah rianṭuannak ah zeitindah dawnkhantu a si khawh?
11 Mah thil sining ruangah rak ruah lomi a kong pakhat kha Jesuh nih hitin a chim: “Vancung Pennak chung luh hi mirum caah cun a har ngaingai lai, . . . Kalauk ca i ṭhim ka chung luh kha mirum mi ca i vancung pennak chung luh nakin a fawi deuh suaumau.” (Matthai 19:23, 24) Jesuh nih mirum mi paoh Pennak ro an co lai lo a ti duhnak a si maw? “Pathian caah cun zeizong vialte hi a si kho ko” tiah a chim chap caah cutin a chim duhnak a si lo. (Matthai 19:25, 26) A ngaite ah, kha caan lio mirum cheukhat cu Jehovah bawmhnak thawngin chiti thuhmi Khrihfa an hung si. (1 Timote 6:17) Asinain, Jesuh nih a fekmi a ruang a um caah khuaruah a hartermi mah bia kha a chimmi a si. Ralrin peknak bia a si.
12 Mi pakhat cu mirum tlangval pa bantukin a ngeihmi chawva kha a tlaihchan a si ahcun a lungthin dih umnak in Jehovah rianṭuan ding kha a donhkhanh khawh. Mirum mi hna le “rum a duhmi” hna caah mah cucu a hmaan. (1 Timote 6:9, 10) Vawlei chawva i bochan tuknak nih ‘thlarau lei chambaunak i hngalhnak’ kha a tlauter khawh. (Matthai 5:3) Cu tikah, Jehovah bawmhnak a herh ti ruahnak a ngei men ti lai lo. (Deuteronomi 6:10-12) Khrihfabu ah biapi ngaimi si a hun duh lai. (Jeim 2:1-4) Cun Jehovah rianṭuan nakin ngeihchiah i nuamhpi nak ah caan tam deuh a hman khawh.
A Hmaanmi Hmuhnak Ngeihnak
13. Laodisia khua mi hna nih zei a hmaan lomi hmuhnak dah an ngeih?
13 Kum zabu pakhatnak ah Laodisia Khrihfabu ah ngeihchiah kong i a hmaan lomi ruahnak a ngeimi phu-khat an rak um. Jesuh nih annih kha hitin a ti hna: “Ka rum ko, kaa zaa ko, zeihmanh ka bau lo, na ti. Asinain zeitluk sifak le zaangfah awk tlak dah na si kha naa hngal lo. Na si a fak, puan aih awk hmanh na ngei lo i na mit a caw.” Laodisia mi hna cu bantuk thlarau lei i zaangfah awk tlak an sinak cu an chawva ruangah a si lo. Jehovah nakin an chawva kha an i bochan deuh caah a si. Cucaah, thlarau lei in a lum menmen an si i Jesuh kaa in “chak” an si dengmang.—Biathlam 3:14-17.
14. Zeiruangah Hebru Khrihfa hna cu Paul thangṭhatnak hmuh kha an i tlak?
14 Khat lei ahcun, tuan deuh hremnak caan chung i Hebru Khrihfa hna an lungput ruangah Paul nih a rak thang-ṭhat hna. Hitin a chim: “Thongtla mi kha an thongtlak nan inpi hna i nan thil an in chuh hna tikah lunglawmte in nan pek hna, hi thil hna nakin a ṭha deuhmi thil le a hmun kho deuhmi thil nan ngeih kha nan hngalh.” (Hebru 10:34) Mah Khrihfa hna cu an thilri an sungh ruangah ngaihchia lungfak tuk in an um lo. A sung bikmi “a ṭha deuhmi thil le a hmun kho deuhmi thil” kha an i tlaih peng caah an i nuam kho peng rih. Jesuh bianabia i lungvar phun ṭha caah a ngeihmi vialte a hlaw dihtu chawletpa bantukin zei thil hmanh hlaw ko hna seh Pennak ruahchannak kha fek tein i tlaih peng awkah biakhiahnak an tuah. (Matthai 13:45, 46) Zeitluk ṭhami lungput dah a si!
15. Laiberia i Khrihfa nu pakhat nih Pennak kha zeitindah hmasa bik ah a chiah?
15 Nihin zongah cu bantuk lungput ṭha a ngei mi tampi an um. Tahchunhnak ah, Laiberia ram i Khrihfa mino nu pakhat cu sianghleirun kainak nawl a hmuh. Cuka ram ah, mah bantuk tinvo ṭha cu hmailei ca hnangamnak a si tiah an hmuh. Asinain, amah cu caan tling phungchimtu, hmaikal pakhat a si i cangtling hmaikal chikkhat ṭuan dingah sawmnak a rak hmuh. Pennak kha hmasa bik ah a kawl i caantling rianṭuannak kha pehzulh awk aa thim. Rian an peknak hmun ah a kal i thlathum chungah Baibal cawnpiaknak 21 a thawk. Mah unau nu he aa lomi thong tampi hna nih an hmuh khawhmi ṭhathnemnak kha hlawt tiangin Pennak kha hmasa bik ah an kawl. Thilri a tlaihchanmi vawlei ah cu bantuk lungthin cu zeitindah an ngeih peng khawh? Sining ṭha ngeih peng nak in a si. Mah sining cheukhat cu i ruah hna u sih.
16, 17. (a) Jehovah i bochan awkah zeicah toidornak lungthin a herh? (b) Pathian biakammi zumhnak kha zeicah kan ngeih a herh?
16 Toidornak: Baibal nih hitin a chim: “Bawipa kha na lung chung dihlak in i bochan law nangmah fimnak kha i rinh hlah. Na kalnak lam kip ah amah kha hngal law amah nih na lam kha a tluanter hna lai. Mah mithmuh i a fimmi va si hlah; Bawipa kha ṭih law ṭhatlonak kha mertak ko.” (Phungthlukbia 3:5-7) A caancaan ah, a kong pakhat kha vawlei hmuhning in kan zoh tikah hmantlakmi in kan hmuh men lai. (Jeremiah 17:9) Asinain, Khrihfa taktak a simi nih cun Jehovah lamhruainak kha an i bochan. (Salm 48:14) Khrihfabu kongkau, fimcawnnak, pawcawmnak rian le nuamhngaihnak ti bantuk zeizong kong i ‘a kalnak lam paoh ah’ Jehovah lungthin cheuhnak kha a kawl.—Salm 73:24.
17 Jehovah biakamnak i zumhnak: Paul nih hitin a ti: “Pathian a fuhmi paohpaoh nih cun, Pathian cu a um i amah a kawlmi cu laksawng a pek hna, ti kha an zumh awk a herh.” (Hebru 11:6) Jehovah nih a biakam a tlinter lainak kha kan zumh lo ahcun ‘vawlei kha tlamtling in tawnghtham’ ding a si tiah a kan ruahter khawh. (1 Korin 7:31) Asinain, kan zumhnak a ṭhawn a si ahcun Pennak kha hmasa bik kawl awkah biakhiahnak kan tuah lai. A ṭhawngmi zumhnak cu zeitindah a hung si? Pumpak Baibal hlathlainak hmaante in tuahnak, lungthintak tein thlacamnak in le Jehovah naih pengnak thawngin a si. (Salm 1:1-3; Filipi 4:6, 7; Jeim 4:8) Siangpahrang David bantukin kannih zong hitin thla kan cam khawh ve: “Kaa bochanmi cu nangmah na si, maw Bawipa; nangmah cu ka Pathian na si. Na tuahmi thil ṭha cu zeitluk in dah khuaruahhar an si!”—Salm 31:14, 19.
18, 19. (a) Teimaknak nih Jehovah i bochannak kha zeitindah a ṭhawnter? (b) Khrihfa pakhat cu mah zawnruah lonak langhter awkah zeiruangah timhcia in a um awk a si?
18 Jehovah rianṭuannak ah teimaknak: “A dongh tiang nan i ruahchan mi cungah zumhnak tling ngeih awkah, nan teimaknak kha langhter u ti kan in duh hna” tiah Paul nih a ṭial tikah zumhnak le teimaknak kha a pehtlaihter. (Hebru 6:11, Nw) Jehovah rian ah i manh lo ngai in kan ṭuan a si ahcun amah nih a kan bawmh lai. Cu bantukin bawmhnak kan hmuh tik paoh ah amah kan i bochannak cu a ṭhawng deuh chin lai i ‘fek tein dir in zeihmanh nih ṭhial khawh lomi’ kan hung si lai. (1 Korin 15:58) Kan zumhnak cu tharchuah a si lai i kan i ruahchannak cu a fek lai.—Efesa 3:16-19.
19 Mah zawnruah lonak langhter awkah timhcia sinak: Paul nih Jesuh hnu zulh awkah a ṭha ngaimi rian kha a kaltak. A nunnak ah pumsa lei harnak a tong ko nain aa thimmi a hmaan ticu a fiang. (1 Korin 4:11-13) Jehovah nih a salle kha duhdim in nan nung lai tiah bia a kamh hna lo caah a caancaan ah harnak an ton. Kan nunning kha kan fawiter i mah zawnruah lonak langhter awkah timhcai kan sinak nih Jehovah rianṭuan awk kan biakhiahnak zeitluk in a feh kha a langhter.—1 Timote 6:6-8.
20. Pennak hmasa bik a chiami nih lungsaunak ngeih zeiruangah a herh?
20 Lungsaunak: Zultu Jeim nih Khrihfa hawi pawl kha hitin a rak forh hna: “Cucaah cun ka u le ka nau hna, Bawipa a rat hlan tiang lungsau in um ko u.” (Jeim 5:7) A hnok ngaimi hi vawlei ah lungsaunak ngeih cu a har ko lai. Zei thil paoh kha khulrang in si seh ti kan duh. Asinain Paul nih “an zumhnak le an lungsaunak thawngin Pathian nih bia a kamhmi hna a hmu mi hna” kha i zohchunh awkah a kan forh. (He-bru 6:12) Jehovah hngah duhnak kha ngei. Vawlei paradis ah zungzal nunnak hmuh ding cu hngah awk tlak taktak a si!
21. (a) Pennak hmasa bik i kan chiah tikah zei kan langhter dah a si? (b) A hungchantu capar ah zei kong dah kan i ruah lai?
21 Pennak kha hmasa bik ah kawl u timi Jesuh cawnpiaknak cu hman tlakmi a si. Cuti kan tuah tikah, Jehovah kan i bochan taktak ti kan langhter a si i Khrihfa pakhat caah himnak a kan pe kho mi lam pakhat lawng kan i thim zong a si fawn. Asinain, Jesuh nih “[Pathian] dinnak . . . kha hmasa bik ah kawl peng u” [Nw] ti zongin a kan cawnpiak. Nihin ah mah tha peknak cu zeicah a hleikhun in a herh timi kong kha a hun changtu capar ah kan i ruah lai.
Na Fianter Kho Lai Maw?
• Thilri kongah zei a tlarimi hmuh- nak ngeih awk dah Jesuh nih tha a kan pek?
• Jesuh i kalauk le ṭhimka bianabia in zei cawn awk dah kan hmuh?
• Zei bantuk Khrihfa ziaza nih dah Pathian Pennak hmasa bik kawl awkah a kan bawmh lai?