Kan I Ruahchanmi Ah I Lawmhnak
“Zungzal nunnak i ruahchannak cu . . . lih a chim kho lomi Pathian nih caan hramthawk hlan in a kan kamh cangmi nunnak kha a si.”—TITAS 1:1-3.
ZOHṬHANNAK
Chiti thuhmi pakhat a thih tiang zumhfek te’n a um tikah vancung ah lunglawmhnak a um tiah zeicah kan ti khawh?
Tuudang pawl an i ruahchanmi cu chiti thuhmi hna an i ruahchanmi he zeitindah aa pehtlaih?
Kan i ruahchanmi a tlin hmuh kan duh ahcun zei bantuk ‘a thiangmi nunning’ le Pathian duhmi nunning in dah nun awk a si?
1. Jehovah pekmi ruahchannak nih inkhawhnak ngeih awk zeitindah a kan bawmh?
JEHOVAH cu “ruahchannak hram Pathian” a si tiah Paul nih a ti. Cucaah ‘Thiang thlarau ṭhawnnak thawngin kan i ruahchannak cu a ṭhan lengmang nakhnga’ Jehovah nih lunglawmhnak le daihnak he a kan khahter khawh tiah a ti chap. (Rom 15:13) Kan i ruahchannak cu a ṭhan ahcun zei harnak paoh kan in khawh lai i lunglawmhnak le daihnak he kan khat peng lai. Chiti thuhmi kan si ah, tuudang kan si ah kan i ruahchanmi cu “kan nunnak caah a fekmi le a ṭhawngmi thircangai bantuk a si.” (Heb. 6:18, 19) Ruahchannak kan ngeihmi a feh ahcun ‘a ping ah kan kal lai lo.’ Cun kan zumhnak a fek lai i lunghrinnak kan ngei lai lo.—Hebru 2:1; 6:11 rel.
2. Tuchan Khrihfa hna nih zei ruahchannak phun hnih dah kan ngeih? Zeicah “tuudang” nih chiti thuhmi hna ngeihmi ruahchannak kong hngalh an duh?
2 Khrihfa a simi paoh nih ruahchannak kan ngei. Vawleicung ah a ummi “tuurun hmete” nih an i ruahchanmi cu van ah a thi kho lomi nunnak a si. Annih cu Khrih Pennak ah Khrih he siangpahrang le tlangbawi an ṭuan lai. (Luka 12:32; Biat. 5:9, 10) Anmah nakin a let in a tam deuhmi “tuudang” nih an i ruahchanmi cu Messiah Pennak tang vawleicung paradis ah zungzal nun ding a si. (Johan 10:16; Biat. 7:9, 10) Tuudang nih khamhnak an hmuh nakhnga vawlei ah a um rihmi, chiti thuhmi Khrih naule bawmh a hau ti kha an i cinken zungzal awk a si. (Matt. 25:34-40) Chiti thuhmi nih an laksawng an hmuh lai bantuk in tuudang zong nih an laksawng an hmuh ve hrimhrim lai. (Hebru 11:39, 40 rel.) Hmasa bik ah, Pathian nih chiti thuhmi pawl a pekmi hna ruahchannak kong i ruah u sih.
Chiti Thuhmi Hna Ngeihmi ‘Ruahchannak Nung’
3, 4. Jehovah nih chiti thuhmi hna kha zeitindah “nunnak thar” thawng in ‘ruahchannak nung’ a pek hna? Mah cu zei ruahchannak dah a si?
3 Lamkaltu Piter nih “Pathian thimmi hna” tiah a timi chiti thuhmi hna sinah cakuat voihnih a ṭial. (1 Pit. 1:1) Mah cakuat nih tuurun hmete ngeihmi a sung tukmi ruahchannak kong tlingte in hngalh awk a kan bawmh. A cakuat voikhatnak ah hitin a ṭial: “Kan Bawipa Jesuh Khrih i a Pathian le a Pa cu lawm ko u sih. Zeicahtiah a zaangfahnak a nganmi ruangah kannih cu Jesuh Khrih thihnak in a thawhter nak khan, nunnak thar a kan pek. Cucaah kannih cu zumhnak [“ruahchannak,” NW] nung in kan khat i Pathian nih a mi hna caah a chiahmi thluachuah vanluhnak tampi cu co awkah kan i ruahchan. Cu thluachuahnak cu a thu a man kho lomi le a ziam kho lomi an si i Pathian nih vancung ah khin an chiahpiak hna. Cu an chiahpiak hna cu Pathian kha nan zumh caah le khamhnak a phak hlan tiang amah ṭhawnnak nih an huhphenh hna caah a si—cu a ra dingmi khamhnak cu atu zong ah hin timhcia a si ko cang i caan dongh tikah phuan a si te lai. Hi ruangah hin nan lung i lawm ko u.”—1 Pit. 1:3-6.
4 Jehovah nih van ah Khrih he uktu ṭuan awkah a thimmi, zeizat ti rikhiahmi Khrihfa hna kha “nunnak thar” a pek hna. A thiang thlarau hmang in fa ah aa ser hna i van ah Khrih he siangpahrang le tlangbawi ṭuan ding in rian a pek hna. (Biat. 20:6) Annih cu “nunnak thar” thawng in ‘ruahchannak nung’ an ngei kho, mah cu Pathian nih vancung ah a chiahpiakmi hna “a thu a man kho lomi le a ziam kho lomi” kha a si tiah Piter nih a ti. Mah a sungmi ruahchannak ruangah chiti thuhmi hna cu an i lawm. Asinain zumhfek tein an um lawngah mah cu an hmuh khawh lai.
5, 6. Chiti thuhmi hna cu zeicah zumhfek tein an um a hauh?
5 Piter nih a cakuat a voihnihnak ah chiti thuhmi hna kha zumhfek tein um awkah fakpi in i zuam u tiah a forh hna. Cuti an i zuam lawngah vancung ah laksawng an hmu kho lai. (2 Pit. 1:10) Zumhnak, Pathian ṭihzahnak, unau dawtnak le zawnruahnak ti bantuk Khrihfa ziaza an langhter zungzal a hau. Piter nih hitin a ti hna: “Hi thil hi nan herhmi an si i tampi in nan ngeih hna ahcun . . . ṭhawnnak an pek hna lai i rian tampi an ṭuanter khawh hna lai.”—2 Piter 1:5-8 rel.
6 Khrih nih Asia Minor i Filadelfia khua ah a ummi chiti thuhmi Khrihfa upa kha hitin a ti hna: “Lungsau in um tuah, tiah nawl kan pekmi kha na zulh caah, vawlei cungmi vialte hneksaknak ding caah vawlei cung dihlak ah a tlung laimi harnak caan kha tong loin kan luatter lai. Ka ra zau lai. Na ngeihmi kha ṭhate in i chiah, teinak laksawng na hmuh ding cu ahohmanh nih in chut hna hlah seh.” (Biat. 3:10, 11) Pathian thimmi hna cu an thih tiang zumhfek te’n an um ahcun “sunparnak bawiluchin” pek an si lai. Asinain zumhfek te’n a um lomi cu bawiluchin pek an si lai lo.—1 Pit. 5:4; Biat. 2:10.
Pennak Chung Luhnak
7. Judas nih zei a sungmi ruahchannak kong dah a rak ṭial?
7 A.D. 65 hrawng ah Jesuh i nu khat pa dang a nau Judas nih “Pathian kawhmi” chiti thuhmi Khrihfa hna sinah cakuat a rak ṭial. (Judas 1; Hebru 3:1 he tahchunh.) A hmasa bik ah, chiti thuhmi Khrihfa dihlak ngeihmi a sungmi ruahchannak kong ṭial a duh. (Judas 3) Asinain ṭial a herhmi a biapimi thil dang kong tu a rak ṭial hmasa. Cu hnu ah chiti thuhmi Khrihfa pawl ngeihmi a sungmi ruahchannak kong ṭial in a cakuat tawite cu a donghter. Hitin a ṭial: “Tlu loin an umter khotu hna le a hmaika ah soi awk zeihmanh um lo le lunglawm tein an chuahpi khotu hna kan Pathian le kan Khamhtu cungah cun, a liam ciami caan vialte in atu caan in zungzal caan tiang, kan Bawipa Jesuh Khrih thawngin, lianhngannak le sunparnak le ṭhawnnak le nawlngeihnak cu, um zungzal ko seh!”—Judas 24, 25.
8. Chiti thuhmi pakhat a thih tiang zumhfek te’n a um tikah vancung ah lawmhnak a um ti kha zeinihdah a langhter?
8 Zumhfekmi chiti thuhmi pakhat cio nih rawhnak a phakter khomi tluktertu zei thil paoh in Pathian nih kan huhphenh seh ti an duh. An i ruahchanmi cu a tlingmi thlarau pum in Jesuh Khrih nih a kan thawhter lai ti a si. Cuti an thawh lawng ah Pathian hmai an phan kho lai. A thih tiang zumhfek tein a ummi chiti thuhmi pakhat cu “aa dawhmi” le “thlarau pum” in thawhter a si lai i “a thi kho ti lomi a si lai” ti cu a fiang ko. (1 Kor. 15:42-44) “Aa ngaichihmi misual pakhat ruangah vancung khua ah lunglawmhnak” a um ahcun Khrih nau pakhat cu a thih tiang zumhfek tein a um tikah vancung ah zeitluk in dah lunglawmhnak a um lai khi ruat hmanh. (Luka 15:7) Chiti thuhmi pakhat cu a laksawng a hmuh tikah aa ‘lawm’ lai i Jehovah le vancungmi zong nih an lawmhpi lai.—1 Johan 3:2 rel.
9. 2 Piter 1:10, 11 chung Piter bia nih zeidah a chimduhmi a si? Mah ruahchannak nih vawleicung ah a um rihmi chiti thuhmi hna kha zeitindah a ṭhathnem hna?
9 Judas bantukin Piter zong nih chiti thuhmi Khrihfa hna sin ah zumhfek tein nan um ahcun laksawng nan hmu lai tiah a ṭial ve. Hitin a ṭial: “Kan Bawipa le kan Khamhtu Jesuh Khrih Pennak, zungzal in a hmunmi chungah khan luhnak nawl nan hmu lai.” (2 Pit. 1:10, 11) Piter nih zeidah a chimduhmi a si? Vancung Pennak chung ah sunparnak nganpi he nan lut lai ti a chimduhmi a si men lai. Vancung ah an hmuh laimi thluachuah tampi a chimduhmi zong a si kho men. Chiti thuhmi hna nih zumhfek tein an rak nunmi kong an ruah ṭhan tikah an lung aa lawm tuk lai. Mah ruahchannak nih vawleicung ah a um rihmi chiti thuhmi hna kha zumhfek te’n um awk a bawmh hna.—1 Pit. 1:13.
Tuudang caah “Ruahchannak”
10, 11. (a) Tuudang nih zei ruahchannak dah an ngeih? (b) Vawlei ruahchannak cu Khrih le Pathian fale ‘phuan an si lainak’ he zeitindah aa pehtlaih?
10 Lamkaltu Paul nih chiti thuhmi “Pathian fale” sinah “Khrih roco hawi” an si lainak a sungmi ruahchannak kong a ṭial. Cun Jehovah nih zeizat ti rikhiah a um lomi tuudang pawl a pekmi hna a sungmi ruahchannak kong zong hitin a ṭial: “Pathian nih a fale a phuan hna lai cu sermi thil vialte nih ngangngan ngaiin an hngak ko. Sermi thil vialte cu anmah duh caah si loin Pathian nih si u a ti hna thawngin santlailo pakpalawng ah an cang dih, asinain ruahchannak cu a um zungzal ve ko. Cu ruahchannak cu zeidah a si tiah, ni khatkhat cu sermi thil vialte hi thutnak sal sinak khan luatter an si lai i Pathian fale hna luatnak a sunglawimi kha an i hrawm te lai.”—Rom 8:14-21.
11 Jehovah nih minung kha biakammi ‘tefa’ thawng in Satan Khuachia kut in kaan luatter hna lai tiah bia a kamh hna lio ah “ruahchannak” a pek hna. (Gen. 3:15; Biat. 12:9) “Tefa” ah a biapi bik cu Jesuh Khrih a si. (Gal. 3:16) Jesuh thihnak le thawhṭhannak nih minung kha sualnak le thihnak in luat ding ruahchannak a ngeihter hna. Mah ruahchannak cu van ah a ummi Pathian fale, chiti thuhmi pawl ‘phuan an si lainak’ he aa pehtlai. Annih cu tefa a pahnihnak an si. Satan vawlei ṭhalo Khrih nih a hrawhmi an bawmh tikah Khrih he siangpahrang rian an ṭuanṭi kha phuan a si lai. (Biat. 2:26, 27) Satan vawlei hrawh a si tikah harnak nganpi chung in a luatmi tuudang cu khamhnak an hmu lai.—Biat. 7:9, 10, 14.
12. Chiti thuhmi pawl phuan an simi nih minung kha zei ṭhatnak dah a hmuhter hna lai?
12 Khrih kum thongkhat uknak ah luatnak taktak kan hmu lai. Mah caan chungah “Pathian fale” cu phun dang in phuan an si ṭhan lai. Khrih he tlangbawi an ṭuanṭi lai i minung kha tlanhnak man in ṭhatnak hmuh awk an bawmh hna lai. Pathian Pennak nih vawlei a uk tikah nawlngaimi minung cu duhsah in “thutnak sal sinak khan luatter an si lai.” Cu tikah sualnak le thihnak in an luat cang lai. Kum thongkhat chung le kum thongkhat dih hnu hneksaknak ah zumhfek tein an um ahcun, an min cu “nunnak cauk” ah zungzal in aa ṭial lai. “Pathian fale hna luatnak a sunglawimi” kha an hmu lai. (Biat. 20:7, 8, 11, 12) Mah cu a ṭha tukmi ruahchannak a si.
Naa Ruahchannak Fehter Peng
13. Ruahchannak na ngeihmi cu zei thawng in dah a si, Khrih cu zeitikah dah a langh lai?
13 Piter ṭialmi cakuat pahnih nih chiti thuhmi he tuudang he an i ruahchanmi feh awk a bawmh hna. Ruahchannak an ngeihmi cu anmah tuahmi thawng in si loin Jehovah vel thawng in a si tiah a fianter. Hitin a ṭial: “Ralringte in um u law, Jesuh Khrih a langh tikah nan hmuh laimi velngeihnak laksawng cungah khan nan i ruahchannak cu bunh ko u.” (1 Pit. 1:13) Jesuh Khrih a langh lai caan cu zumhfekmi a salle pawl laksawng pek awk le miṭhalo pawl hrawh awk i a rat tikah a si te lai.—2 Thesalon 1:6-10 rel.
14, 15. (a) Kan i ruahchanmi a feh nakhnga zeidah tuah a herh? (b) Piter nih zei tuah awk dah a kan forh?
14 Kan i ruahchanmi a feh nakhnga a rauhhlan ah ‘Jehovah ni’ a ra cang lai ti i cinken zungzal a hau. Kan i cinken kha kan nuning in kan langhter awk a si. Jehovah nih “van vialte” a simi tuchan minung uknak hna le “vawlei” le a cung i a ummi thil vialte a simi miṭhalo pawl kha a hrawh dih hna lai. Piter nih hitin a ṭial: “Zei bantuk mi dah kan si awk a si ti cu ruat tuah u. . . . Pathian ni nan hngah lio ah hin cu bantuk cu nan si awk a si i cu ni cu tuan deuh ah a phak khawh nakhnga fakpi in nan i zuam awk a si. Cu ni ah cun van vialte cu an kang dih lai i nika thlapa le arfi vialte hna cu cu ni linhnak thawng cun an ti dih lai.”—2 Pit. 3:10-12.
15 Cu hnuah “van thar le vawlei thar” a um lai. Khrih uknak nih minung uknak a rolh lai i a dingmi hna nih miṭhalo umnak an rolh lai. (2 Pit. 3:13) Kan i ruahchanmi van thar le vawlei thar kan “hngah” lioah asiloah kan i ruahchanmi fehter awkah zeidah tuah ding a si kha Piter nih hitin a chim: “Cucaah cun ka u le ka nau hna, cu ni nan hngah lio ah hin Pathian hmai ah a thiangmi le soi awk um lomi nan si nakhnga fakpi in i zuam u law amah he cun remte in um u.”—2 Pit. 3:14.
Naa Ruahchanmi Ningin Nung
16, 17. (a) Zei bantuk ‘a thiangmi nunning’ le Pathian duhmi nunning in dah kan nun awk a si? (b) Zei kan i ruahchanmi dah a tling lai?
16 Kan i ruahchanmi a feh kha kan nunning in kan langhter. Piter nih ralrin a kan pek bantuk in Jehovah lung a tongmi si kan i zuam a hau. ‘A thiangmi nunning’ ah Pathian nih a chimmi tuahnak thawng in “lawkih mi” hna lakah ziaza ṭha langhter aa tel. (2 Pit. 3:11; 1 Pit. 2:12) Cun vawlei pumpi unau rual dawt zong aa tel. Unau dawtnak ah kan si khawh chung in Khrihfabu lung a rualter khomi thil tuah aa tel. (Johan 13:35) Jehovah he kan i pehtlaihnak a fehter khomi Pathian duhmi nunning in nun zungzal a hau. Mah ah lungtak in thlacam, nifate Baibal rel, hlathlainak tuah tikah ṭha tein ruah, chungkhar pumhnak tuah le “Pennak kong thawngṭha” hmaan tein chim aa tel.—Matt. 24:14.
17 Kan zapi in Jehovah lung a tongmi le hi vawlei ṭhalo a rawh tikah a luatmi si kan duh. A luatmi kan si taktak ahcun, “lih a chim kho lomi Pathian nih caan hramthawk hlan in a kan kamh cangmi,” kan i ruahchanmi “zungzal nunnak” a tlin taktak kha kan hmuh lai.—Titas 1:1-3.
[Cahmai 22nak i hmanthlak]
Chiti thuhmi hna cu “nunnak thar” thawngin ‘ruahchannak nung’ an ngei
[Cahmai 24nak i hmanthlak]
Nan innchungkhar ah nan i ruahchanmi fehter u