LARTIK LETID 45
KANTIK 111 Rezon pour nou zwaye
Reste zwaye anmezir ki ou pran swen avek en dimoun
“ Bann ki senm lagrenn avek larm pou kriy avek lazwa ler zot rekolte.”—PS. 126:5.
TOPIK
Dan sa lartik, nou pou vwar serten sizesyon ki kapab ed ou pour reste zwaye anmezir ki ou pe pran swen avek en zanmi oubyen en manm fanmir ki aze oubyen malad.
1-2. Ki mannyer Zeova i santi anver bann ki pe pran swen avek en dimoun? (Proverb 19:17) (Vwar portre.)
EN FRER ki apel Jin-yeol ki reste Kore i dir: “Nou de mon madanm, nou’n marye pour plis ki 32 z-an. Mon madanm i ganny maladi parkinsonn e i pa tro kapab bouze. Pour sa dernyen senk an, mon’n pran swen avek li. Mon vreman kontan mon madanm e mon kontan pour pran swen avek li. I reste dan lakour e tou le swar, i dormi lo en lili spesyal. Mon dormi lo en lili o bor li e mon tenir son lanmen pandan ki nou pe dormi.”
2 Eski ou pe pran swen avek en dimoun ki ou kontan, par egzanp, ou paran, konzwen, zanfan oubyen en zanmi? Si wi, ou kontan pour ed li dan sa fason parski ou kontan li. Par fer sa, ou montre ou devosyon pour Zeova. (1 Tim. 5:4, 8; Zak 1:27) Me souvandfwa, ou fer fas avek bann problenm ki lezot pa konnen. Parfwa, ou menm kapab santi ki zis ou ki pe soufer. Petet dimoun i vwar ou an souriyan. Me ler ou tousel, ou vreman sagren e ou plere. (Ps. 6:6) Menm si lezot pa konnen ki ou pe pas ladan, Zeova i toultan konnen e konpran ki mannyer ou pe santi. (Konpar Egzod 3:7.) Ou larm ek bann keksoz ki ou fer i presye pour li. (Ps. 56:8; 126:5) I vwar tou sa ki ou fer pour ed sa dimoun ki ou kontan. Zeova i dir ki ler nou pran swen avek en dimoun ki nou kontan, nou pe fer li en faver e i promet pour rekonpans nou pour tou sa ki nou fer.—Lir Proverb 19:17.
Eski ou pe pran swen avek en dimoun ki ou kontan? (Vwar paragraf 2)
3. Ki bann problenm Abraam ek Sara ti fer fas avek ler zot ti pe pran swen avek Tera?
3 Dan Labib, i annan en kantite resi konsernan bann dimoun ki ti pran swen avek en dimoun aze oubyen malad. Annou vwar legzanp Abraam ek Sara. Ler zot ti kit Our, zot papa, Tera, ti annan apepre 200-z-an. Me kantmenm sa, i ti al avek zot. Zot ti vwayaz apepre 960 kilomet pour al Arann. (Zen. 11:31, 32) San dout, Abraam ek Sara ti kontan Tera. Me i tre probab ki i pa ti fasil pour pran swen avek li anmezir zot ti pe vwayaze. I tre probab ki zot ti vwayaz lo bann samo oubyen bourik. I bezwen ki sa ti vreman difisil pour Tera ki ti aze e i kapab ki parfwa Abraam ek Sara ti santi zot vreman fatige. Nenport fason ki zot ti santi, nou kapab asire ki Zeova ti donn zot lafors ki zot ti bezwen. Zis parey Zeova ti soutenir Abraam ek Sara, i pou soutenir ou e donn ou lafors.—Ps. 55:22.
4. Ki nou pou vwar dan sa lartik?
4 Si ou annan lazwa, ou pou vwar li pli fasil pour ou kontinyen pran swen avek en dimoun ki ou kontan. (Prov. 15:13) Ou kapab reste zwaye menm si lavi i difisil. (Zak 1:2, 3) Ki mannyer ou kapab devlop sa kalite lazwa? En fason i par koz avek Zeova dan lapriyer e demann li pour ed ou pour kontinyen annan en pwennvi pozitif. Dan sa lartik, nou pou vwar lezot keksoz ki kapab ed bann dimoun ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan pour reste zwaye. Nou pou osi vwar ki mannyer lezot i kapab ed zot. Me premyerman, annou vwar akoz bann ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan i bezwen reste zwaye e kwa ki kapab anpes zot zwaye.
AKOZ I KAPAB DIFISIL POUR RESTE ZWAYE LER OU PE PRAN SWEN AVEK EN DIMOUN KI OU KONTAN?
5. Akoz bann ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan i bezwen kontinyen reste zwaye?
5 Si bann ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan i perdi zot lazwa, sa i kapab fasilman fer zot fatige. (Prov. 24:10) Ler zot fatige, zot kapab pa ed sa dimoun oubyen demontre labonte anver li parey zot ti ava kontan. Kwa ki kapab fer zot perdi zot lazwa?
6. Akoz bann dimoun ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan i kapab sitan fatige ki zot napa lenerzi pour fer okenn lezot keksoz?
6 Zot kapab sitan fatige ki zot napa lenerzi pour fer okenn lezot keksoz. En ser ki apel Leah i dir: “Menm ler keksoz i al byen, a lafen lazournen, mon souvan santi mwan strese e mon nepli annan lafors. Parfwa, mon napa ni menm sa lenerzi pour reflesir pour reponn en mesaz.” Lezot i vwar li difisil pour ganny ase repo oubyen pour trouv letan pour detann e sa i bann keksoz ki zot vreman bezwen. En ser ki apel Inés, i dir: “Mon pa dormi ase. Dan lannwit, mon souvan bezwen leve tou le de erdtan pour mwan pran swen avek mon belmer. Mwan ek mon msye, nou pa’n kapab al vakans pour plizyer lannen.” Serten pa kapab aksepte bann lenvitasyon pour bann moman detant e zot menm pa kapab aksepte pour fer plis dan servis Zeova parski zot bezwen pran swen avek en dimoun ki zot kontan a plen tan. Sa i fer zot santi zot tousel e kwense dan zot sirkonstans.
7. Akoz bann ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan i santi zot koupab oubyen sagren?
7 Zot kapab santi zot vreman koupab e sagren. En ser ki apel Jessica i dir: “Souvan mon santi ki mon devret fer plis e mon santi mwan koupab ler mon pran letan pour repoze.” Serten i santi zot koupab parski parfwa zot ankoler akoz zot sityasyon. Lezot i enkyet ki zot pa pe fer ase pour ed bann ki zot kontan. Lezot i santi zot koupab parski ler zot ti fristre, zot ti dir en keksoz ki ti bles sa dimoun ki zot pe ede. (Zak 3:2) Serten i sagren parski zot realize ki sa dimoun ki zot kontan i nepli parey avan e zot pe vin pli malad. En ser ki apel Barbara i dir: “Enn bann keksoz pli difisil pour mwan i ler mon vwar sa dimoun ki mon kontan pe deteryore de zour an zour.”
8. Ki mannyer serten in santi ler lezot in remersye zot pour zot led?
8 Serten i santi ki lezot pa apresye sa ki zot fer. Akoz? Parski pa bokou dimoun ki remersye zot e ki felisit zot pour sa travay ki zot pe fer. Alor, ler en dimoun i remersye zot, sa i fer zot zwaye. (1 Tesa. 5:18) En ser ki apel Melissa i dir: “Parfwa mon plere akoz mon fristre me ler sa bann ki mon pe pran swen avek i dir mwan, ‘Mersi pour tou sa ki ou fer pour mwan,’ sa i fer mwan kontan. Sa bann parol koumsa i ankouraz mwan e motiv mwan pour kontinyen pran swen avek zot.” En frer ki apel Ahmadu i eksplike ki mannyer i santi ler lezot i eksprim zot lapresyasyon. Li ek son madanm pe pran swen avek zot pti nyes ki reste avek zot e ki ganny bebelouka. I dir: “Menm si i pa konpran ki kantite keksoz nou fer pour pran swen avek li, mon vreman kontan ler i eksprim son lapresyasyon pour nou oubyen ler i esey ekrir bann pti not ki dir ‘Mon kontan ou.’”
KI MANNYER OU KAPAB RESTE ZWAYE?
9. Ki mannyer en dimoun ki pe pran swen avek en dimoun ki i kontan, i kapab montre ki i konn son limit?
9 Aksepte ki i annan keksoz ki ou kapab fer e i annan keksoz ki ou pa kapab fer. (Prov. 11:2) Parfwa nou napa letan e lafors pour fer tou sa ki nou anvi fer. Alor ou pou bezwen met bann limit, setadir deside kwa ki ou kapab fer e kwa ki ou pa kapab fer. Parfwa ou pou bezwen refize fer serten keksoz ki lezot i oule ou fer. Ler sa i arive, pa santi ki ou’n fer en keksoz mal. O kontrer, sa i montre ki ou konn ou limit. Si lezot i anvi ed ou, aksepte zot led. En frer ki apel Jay i dir: “Sa ki nou kapab fer sak zour, i depan lo lakantite letan ek lenerzi ki nou annan. Si nou konn nou limit e nou pa fer plis ki sa ki nou kapab, sa pou ed nou reste zwaye.”
10. Akoz i enportan pour en dimoun ki pe pran swen avek en dimoun ki i kontan pour annan disernman? (Proverb 19:11)
10 Annan disernman. (Lir Proverb 19:11.) Ler ou annan disernman, i tre probab ki ou pou reste kalm ler sa dimoun ki ou pe pran swen avek, i dir oubyen fer en keksoz ki bles ou santiman. En dimoun ki annan disernman i esey konpran akoz en dimoun pe azir parey i pe azir. Serten maladi kronik i kapab fer en dimoun fer keksoz ki normalman i pa pou fer. (Ekle. 7:7) Par egzanp, en dimoun ki normalman i zantiy e kontan mazin byennet lezot, i kapab vin en dimoun ki agresiv oubyen ki kontan argimante. Oubyen i kapab vin en dimoun difisil, kontan kritike ouswa konplent. Si ou pe pran swen avek en dimoun ki annan en maladi grav, petet i ti pou byen ki ou rod plis lenformasyon konsernan son maladi. Ler ou konpran son maladi, ou pou pli byen konpran ki i pe azir koumsa akoz son maladi e pa akoz i sa kalite dimoun.—Prov. 14:29.
11. Ki bann keksoz enportan ki bann dimoun ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan, i devret fer toulezour? (Psonm 132:4, 5)
11 Fer letan pour vin pli pros avek Zeova. Parfwa ou pou bezwen aret fer serten keksoz pour ou kapab fer bann keksoz ki “pli enportan.” (Fili. 1:10) Enn sa bann keksoz ki pli enportan i pour vin pli pros avek Zeova. Lerwa David ti fer ladorasyon Zeova sa keksoz pli enportan dan son lavi. (Lir Psonm 132:4, 5.) Pareyman, i enportan pour met en pe letan dekote toulezour pour lir Labib e pour priye. En ser ki apel Elisha i dir: “Ler mon priye e mon medit lo bann psonm rekonfortan, sa i fer mwan reste zwaye. Lapriyer i sa keksoz ki’n ed mwan plis. Mon priy Zeova tou dilon lazournen pour demann li pour ed mwan reste kalm.”
12. Akoz bann ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan, zot bezwen pran swen avek zot lasante?
12 Fer letan pour pran swen avek ou lasante. Bann dimoun ki pe pran swen avek en dimoun ki zot kontan, i vreman okipe e zot vwar li difisil pour annan en bon ladyet parski zot napa bokou letan pour al aste e prepar bann manze ki bon pour lasante. Pour ou an bonn sante fizikman e mantalman, i enportan ki ou annan en bon ladyet e ou fer legzersis regilyerman. Alor servi byen sa ptigin letan ki ou annan pour manz bann manze ki an bonn sante e fer legzersis regilyerman. (Efe. 5:15, 16) Osi fer zefor pour dormi ase. (Ekle. 4:6) Bann eksper ki etidye nou lanmwel, i dir ki ler nou dormi, sa i ed nou lanmwel repar son lekor. Sa lartik ki annan pour tit “How Sleep Can Affect Stress” (Ki lefe dormi i annan lo stres?) ki ti ganny pibliye par Banner Health, i dir ki ler nou dormi ase, sa i kapab fer nou pa santi nou tro enkyet e fer nou kapab reste kalm dan bann sityasyon difisil. Ou pou bezwen osi fer letan pour detann. (Ekle. 8:15) En ser ki pran swen avek en dimoun ki i kontan i dir kwa ki ti ed li pour reste zwaye. I dir: “Ler letan i zoli, mon al deor e mon pas letan dan soley. Omwen enn fwa par mwan, mon plàn pour pas letan avek en zanmi e fer keksoz ki nou kontan.”
13. Akoz i bon pour riye? (Proverb 17:22)
13 Pa oubliye pour riye. (Lir Proverb 17:22; Ekle. 3:1, 4) Ler ou riye, sa i ed ou fizikman e mantalman. Ler ou pe pran swen avek en dimoun, souvandfwa keksoz pa mars parey ou ti’n plàn. Me si ou kapab trouv rezon pour riye dan bann sityasyon ki ti’n kapab fer ou fristre, sa pou fer li pli fasil pour ou siport sa sityasyon. Si ou riy ansanm avek sa dimoun ki ou pe pran swen avek, sa i kapab fer zot vin pli pros.
14. Ki mannyer ler ou koz avek en zanmi ki ou annan konfyans ladan, sa i kapab ed ou?
14 Koz avek en zanmi ki ou annan konfyans ladan. Menm si ou fer ou mye pour ou reste zwaye, parfwa ou pou santi ou strese. Dan bann moman koumsa, i ti pou byen ki ou koz lo ou santiman avek en bon zanmi, enn ki pa pou ziz ou oubyen fer ou santi ou koupab pour sa ki ou’n dir. (Prov. 17:17) Zot pou ekout ou e ankouraz ou e sa i kapab sanmenm ki ou bezwen pour ou santi ou zwaye ankor.—Prov. 12:25.
15. Ki mannyer ler ou konsantre lo ou lespwar, sa pou fer ou zwaye?
15 Imazin ki mannyer ou lavi pou ete dan Paradi ansanm avek sa dimoun ki ou pe pran swen avek. Gard antet ki menm si la konmela, ou pe pran swen avek sa dimoun, sa travay ki ou pe fer i tanporer e i pa ti dan plan Zeova pour bann imen fer sa. (2 Kor. 4:16-18) Dan lavenir, nou pou ganny “sa vre lavi.” (1 Tim. 6:19) I tre probab ki ler ou koz avek sa dimoun ki ou pe pran swen avek konsernan sa ki zot pou fer ansanm dan Paradi, sa pou fer zot tou le de kontan. (Iza. 33:24; 65:21) En ser ki apel Heather i dir: “Souvan, mon ti dir bann ki mon pran swen avek, ki byento nou pou koud, taye e mont bisiklet ansanm. Nou pou fer dipen e kwi manze pour bann dimoun ki nou kontan ki’n ganny resisite. Ansanm, nou remersye Zeova pour nou lespwar.”
KI MANNYER LEZOT I KAPAB EDE?
16. Ki mannyer nou kapab ed en frer oubyen en ser dan nou kongregasyon ki pe pran swen avek en dimoun malad oubyen aze? (Vwar portre.)
16 Ed bann ki pe pran swen avek en dimoun ki malad pour ganny letan pour fer bann keksoz pour zot lekor. Bann frer ek ser dan kongregasyon i kapab ofer pour pas letan avek sa dimoun malad oubyen aze. Sa pou fer ki sa enn ki pe pran swen avek sa dimoun aze oubyen malad i kapab pran letan pour repoze oubyen fer bann keksoz ki i bezwen fer. (Gal. 6:2) Serten proklanmater in menm fer en progranm pour zot kapab ede tou le semenn. En ser ki apel Natalya ki pran swen avek son msye ki’n paralize i dir: “En frer dan kongregasyon i vini enn oubyen de fwa par semenn pour li pas letan avek mon msye. Zot fer predikasyon ansanm, zot koze e zot menm get film ansanm. Sa bann moman i vreman presye pour mon msye e i osi donn mwan letan pour fer bann keksoz ki mon anvi fer, par egzanp, al en pti marse.” Dan serten ka, bann frer ek ser i kapab ofer pour pas lannwit avek sa dimoun aze oubyen malad pour ki sa dimoun ki pran swen avek li, i kapab dormi byen.
Ki mannyer ou kapab ed en frer oubyen en ser dan ou kongregasyon ki pe pran swen avek en dimoun? (Vwar paragraf 16)a
17. Ki mannyer nou kapab ed bann ki pe pran swen avek en dimoun ki malad oubyen aze pandan renyon?
17 Dan renyon, ed bann ki pe pran swen avek en dimoun malad oubyen aze. Vi ki zot pe pran swen avek sa dimoun, i kapab ki serten parmi zot, pa vreman tann sa ki pe ganny dir dan renyon oubyen dan lasanble. Bann frer ek ser dan kongregasyon i kapab ofer pour asiz o bor sa dimoun ki malad oubyen aze pandan renyon oubyen en bout renyon ouswa lasanble. Si sa dimoun pa kapab kit se li, ou kapab ofer pour al kot li e pour get renyon ansanm avek li atraver video konferans pour ki sa dimoun ki pran swen avek li, i kapab asiste renyon an personn.
18. Ki lezot keksoz nou kapab fer pour bann ki pran swen avek en dimoun malad oubyen aze?
18 Felisit e priy pour bann ki pe pran swen avek en dimoun aze oubyen malad. Bann ansyen i devret pran letan regilyerman pour ankouraz sa bann frer ek ser. (Prov. 27:23) Nenport sirkonstans ki nou ladan, tou dimoun dan kongregasyon i kapab kontinyen felisit sa bann frer ek ser. Nou kapab osi demann Zeova pour kontinyen donn zot lafors e ed zot pour kontinyen reste zwaye.—2 Kor. 1:11.
19. Ki nou pe espere?
19 Byento, Zeova pou tir tou bann keksoz ki fer nou soufer e sagren. I pou nepli annan maladi ek lanmor. (Rev. 21:3, 4) Bann “dimoun ki bwete pou sote parey en serf.” (Iza. 35:5, 6) Nou pou nepli soufer akoz lavyeyes e nou pou nepli fer fas avek bann difikilte ki nou gannyen ler nou pe pran swen avek en dimoun ki nou kontan ki malad oubyen aze. “Personn pa pou rapel bann keksoz ki’n arive dan lepase.” (Iza. 65:17) Zeova pa pou abandonn nou anmezir ki nou pe esper nou lespwar vin vre. Si nou kontinyen depan lo li pour ganny lafors, i pou ed nou “andir tou keksoz avek pasyans ek lazwa.”—Kol. 1:11.
KANTIK 155 Nou lazwa pour touzour
a LEKSPLIKASYON PORTRE: De zenn ser i vizit en ser aze pour ki sa dimoun ki pe pran swen avek sa ser i kapab al en pti marse.