ESTUDIO 10
CʼAY 31 Chaʼlen xʌmbal a wicʼot Dios
Yom lajal lac ñaʼtʌbal bajcheʼ i chaʼan Jehová yicʼot Jesús
«Cristo tsiʼ ñusa wocol cheʼ bʌ tsajñi bajcheʼ wiñic, jin chaʼan jatetla jaʼel chajpan laʼ bʌ chaʼan cheʼ laʼ ñaʼtʌbal bajcheʼ i chaʼan» (1 PED. 4:1).
TEMA
Mi caj laj qʼuel chuqui tsiʼ cʌñʌ Pedro tiʼ tojlel Jesús chaʼan bajcheʼ tsiʼ cʼʌñʌ i ñaʼtʌbal i chuqui miʼ mejlel laj cʌn joñonla.
1, 2. a) ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ mi laj cʼuxbin Jehová? b) ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Jesús chaʼan miʼ cʼuxbin Jehová tiʼ pejtelel i ñaʼtʌbal?
JESÚS tsiʼ yʌlʌ baqui bʌ jiñi mandar ñumen ñuc bʌ tsaʼ bʌ aqʼuenti Moisés: «Cʼuxbin a Dios Jehová tiʼ pejtelel a pusicʼal, tiʼ pejtelel a cuxtʌlel, tiʼ pejtelel a ñaʼtʌbal yicʼot tiʼ pejtelel a pʼʌtʌlel» (Mar. 12:30). Tsiquil chaʼan yom mi laj cʼuxbin Jehová tiʼ pejtelel lac pusicʼal, yaʼ ochem chuqui mi lac mulan lac mel (chaʼlen), bajcheʼ yubil mi la cubin yicʼot bajcheʼ mi laj cʼʌn lac pʼʌtʌlel. Ochem jaʼel bajcheʼ mi laj cʼʌn lac ñaʼtʌbal, yom i yʌl, chuqui an ti lac ñaʼtʌbal. Jiñi laj cʼuxbiya tiʼ tojlel Jehová miʼ ñijcañonla chaʼan cheʼ mi lac ñaʼtan cheʼ bajcheʼ miʼ mel. I sujmʌch chaʼan maʼañic mi lac junyajl cʌmben ti tsʼʌcʌl i ñaʼtʌbal. Pero junchajp muʼ bʌ i mejlel i coltañonla jiñʌch cheʼ mi laj cʌn bajcheʼ tsiʼ cʼʌñʌ «i ñaʼtʌbal Cristo», come tsiʼ lajibe i chaʼan i Tat (1 Cor. 2:16 yicʼot jiñi nota de estudio ti español «nosotros sí tenemos la mente de Cristo»).
2 Jesús tsiʼ cʼuxbi Jehová tiʼ pejtelel i ñaʼtʌbal. Yujil chuqui yom bʌ Jehová tiʼ tojlel i tsaʼʌch i tsʼʌctesa anquese yujil chaʼan mi caj i ñusan wocol. Maʼañic chuqui tsiʼ mʌcta chaʼan miʼ tsʼʌctesan jiñi yom bʌ i Tat come yom i yʌqʼuen i tijicñʌyel.
3. ¿Chuqui tsiʼ cʌñʌ Pedro tiʼ tojlel Jesús, i bajcheʼ tsiʼ colta jiñi xñoptʼañob? (1 Pedro 4:1).
3 Pedro yicʼot jiñi yambʌ apóstolob tsaʼ ajñiyob yicʼot Jesús i tsaʼʌch i qʼueleyob chuqui miʼ ñaʼtan. Jin chaʼan, cheʼ bʌ Pedro tiʼ tsʼijbu jiñi ñaxam bʌ i carta tiʼ sube jiñi xñoptʼañob chaʼan yom chajpʌbilob chaʼan lajalob i ñaʼtʌbal bajcheʼ Jesús (pejcan 1 Pedro 4:1). Cheʼ bʌ Pedro tiʼ tsʼijbu jiñi tʼan «Chajpan laʼ bʌ», tsiʼ cʼʌñʌ jumpʼejl tʼan muʼ bʌ i yʌcʼ ti ñaʼtʌntel bajcheʼ jiñi soldadojob miʼ chajpañob i bʌ cheʼ bʌ muʼto caj i majlelob ti guerra. Ili tsiʼ yʌcʼʌ ti ñaʼtʌntel chaʼan mi lajal lac ñaʼtʌbal bajcheʼ Jesús mi caj i coltañonla chaʼan maʼañic mi la cʌcʼ ti ochel ti lac ñaʼtʌbal jiñi mach tac bʌ weñic (2 Cor. 10:3-5; Efes. 6:12).
4. ¿Chuqui mi caj laj qʼuel ti ili estudio?
4 Ti ili estudio mi caj laj qʼuel bajcheʼ tsiʼ cʼʌñʌ i ñaʼtʌbal Jesús i bajcheʼ mi lac lajin. Mi caj laj qʼuel bajcheʼ miʼ mejlel 1) lac lajiben i ñaʼtʌbal Jehová, 2) lac pʌs lac pecʼlel yicʼot 3) laj cʼʌn ti wen lac ñaʼtʌbal.
LAʼ LAC LAJIBEN I ÑAʼTɅBAL JEHOVÁ
5. ¿Baqui ora maʼañic tsiʼ pʌsʌ Pedro chaʼan cheʼ miʼ ñaʼtan bajcheʼ Jehová?
5 Ti jumpʼejl bʌ qʼuin Pedro maʼañic tsiʼ pʌsʌ chaʼan cheʼ miʼ ñaʼtan bajcheʼ miʼ ñaʼtan Jehová. Jesús tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob chaʼan mi caj i majlel ti Jerusalén i jiñi ñucoʼ bʌ i yeʼtel mi caj i chucob, mi caj i jatsʼob yicʼot mi caj i chʼijob ti teʼ (Mat. 16:21). Pedro yujil chaʼan Jesús jiñʌch jiñi Mesías muʼ bʌ caj i coltan i tejclum Dios, pero tajol wocol tsiʼ yubi chaʼan miʼ ñop chaʼan Jehová mi caj i yʌcʼ chaʼan miʼ ñusan wocol (Mat. 16:16). Jin chaʼan Pedro tsiʼ pʌyʌ majlel Jesús ti yambʌ parte i tiʼ sube: «¡C Yum, mach a wʌl jiñi! Maʼañic baʼ ora mi caj a wujtel bajcheʼ jiñi» (Mat. 16:22). Jesús yicʼot Pedro mach lajalic chuqui tsiʼ ñaʼtayob, Pedro mach cheʼic tsiʼ ñaʼta bajcheʼ ñaʼtʌbil i chaʼan Jehová.
6. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Jesús chaʼan cheʼʌch miʼ ñaʼtan bajcheʼ Jehová?
6 Jesús cheʼʌch tsiʼ ñaʼta bajcheʼ miʼ ñaʼtan i Tat, jin chaʼan tiʼ sube Pedro: «¡Acʼʌ a bʌ tic pat Satanás! Maʼ mʌctan c bijlel come mach cheʼic woli a ñaʼtan bajcheʼ miʼ ñaʼtan Dios, woli a ñaʼtan bajcheʼ wiñicob» (Mat. 16:23). Jesús yujil chaʼan yomʌch miʼ ñusan wocol yicʼot miʼ chʌmel chaʼan miʼ tsʼʌctesan jiñi ñaʼtʌbil bʌ i chaʼan Jehová. Jin chaʼan maʼañic tsiʼ ñʌchʼta Pedro anquese lon yom jach i coltan. Pedro tsaʼ cʼoti i qʼuel chaʼan cheʼʌch yom miʼ ñaʼtan bajcheʼ miʼ ñaʼtan Jehová. ¡Wem bʌ ejemplo chaʼañonla!
7. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Pedro chaʼan wolʌch i chaʼlen wersa i ñaʼtan bajcheʼ miʼ ñaʼtan Jehová? (Qʼuele jiñi dibujo ).
7 Ti wiʼil, Pedro tsiʼ pʌsʌ chaʼan woli (choncol) i chaʼlen wersa i ñaʼtan bajcheʼ Jehová. Ti jimbʌ ora Jehová ñaʼtʌbilix i chaʼan chaʼan mi caj i yotsan tiʼ tejclum majqui jach bʌ lac piʼʌlob. I tiʼ sube Pedro chaʼan miʼ majlel i suben wen tʼan Cornelio, jiñʌch muʼ bʌ caj i ñaxan sujtel bajcheʼ xñoptʼan mach bʌ judíojic. Jiñi judíojob maʼañic miʼ pejcañob mach bʌ judíojobic, jin chaʼan Pedro wocolʌch mi caj i yubin chaʼan miʼ jacʼ jiñi tsaʼ bʌ subenti. Pero, cheʼ bʌ tsaʼ cʼoti i ñaʼtan chuqui jiñi ñaʼtʌbil bʌ i chaʼan Jehová, qʼuexelix bajcheʼ tsiʼ qʼuele. Cheʼ bʌ Cornelio tiʼ sube Pedro chaʼan miʼ majlel i julaʼtan, tsaʼʌch majli i maʼañic chuqui tsiʼ putun alʌ (Hech. 10:28, 29). Tiʼ sube wen tʼan Cornelio yicʼot jiñi añoʼ bʌ tiʼ yotot, i cheʼ jiñi tsiʼ chʼʌmʌyob jaʼ (Hech. 10:21-23, 34, 35, 44-48).
Pedro woliʼ yochel tiʼ yotot Cornelio. (Qʼuele jiñi párrafo 7).
8. ¿Bajcheʼ mi lac pʌs chaʼan cheʼʌch lac ñaʼtʌbal bajcheʼ i chaʼan Jehová? (1 Pedro 3:8).
8 Cheʼ bʌ ñumeñix cabʌl jab, Pedro tsiʼ yʌqʼue ili ticʼojel jiñi xñoptʼañob: «Yom junlajal laʼ ñaʼtʌbal» (pejcan 1 Pedro 3:8). Chaʼan jiñi i testigojonbʌla Jehová junlajal chuqui mi lac ñaʼtan, yomʌch lajal mi lac ñaʼtan bajcheʼ Jehová, i yaʼ tiʼ Tʼan yaʼʌch baqui miʼ mejlel laj cʌn chuqui miʼ ñaʼtan. Jumpʼejl ejemplo, Jesús tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob chaʼan yom miʼ yʌcʼob ti ñaxan jiñi Yumʌntel (Mat. 6:33). Laʼcu lac ñaʼtan chaʼan juntiquil hermano miʼ tech i ñumen melben i yeʼtel Jehová, ¿cheʼ ba mi caj lac suben bajcheʼ Pedro tiʼ sube Jesús? Maʼañic. Mi caj lac suben chaʼan weñʌch chuqui woli (yʌquel) i mel i mi caj laj coltan.
LAʼ LAC PɅS LAC PECʼLEL
9, 10. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel Jesús?
9 Cheʼ bʌ tsʼitaʼ jax yom chaʼan Jesús miʼ tsʌnsʌntel, tsiʼ pʌsbe Pedro yicʼot jiñi yambʌ apóstolob chaʼan yom añob i pecʼlel. Jesús tiʼ sube Pedro yicʼot Juan chaʼan miʼ chajpañob baqui mi caj i melob jiñi cojix bʌ cena. Tajol Pedro yicʼot Juan tiʼ sʌclayob jumpʼejl pocʼ yicʼot toalla chaʼan miʼ pocob i yoc jiñi muʼ bʌ caj i cʼotelob. ¿Pero majqui tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel i tsiʼ pocbe i yoc jiñi apóstolob?
10 Ñʌmʌl bʌ i melob ili eʼtel jiñʌch jiñi xyaj eʼtelob. Pero ti jiñi bʌ qʼuin, Jesús maʼañic tsiʼ putun ñaʼta i tsaʼ caji i pocben i yoc jiñi apóstolob. Tsaʼʌch i yʌcʼʌ ti toj sajtel i pusicʼal jiñi apóstolob cheʼ bʌ tsiʼ qʼueleyob chaʼan woliʼ joch jiñi pʌl bʌ i bujc, woliʼ cʌch jumpʼejl toalla tiʼ xiñil, woliʼ yotsan jaʼ ti jumpʼejl pocʼ i tsaʼ caji i pocbeñob i yoc (Juan 13:4, 5). Ñaʼtancu bajcheʼ jalel tsiʼ mele Jesús iliyi. Tsaʼʌch i pocbe i yoc jiñi 12 apóstolob, yicʼotto Judas, muʼ bʌ caj i yʌcʼ tiʼ cʼʌb i contra ti wiʼil. ¡Jesús tsaʼʌch i pʌsʌ i pecʼlel! Ti wiʼil tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob: «¿Muʼ ba laʼ ñaʼtan chucoch tsaʼ c pocbeyetla laʼ woc? Jatetla mi laʼ subeñon ti Maestro yicʼot ti Yum, i sujmʌch muʼ bʌ laʼ wʌl, come jiñoñʌch. Jin chaʼan, mi joñon, jiñi Yum yicʼot Maestro, tsaʼix c pocbeyetla laʼ woc, jatetla yom mi laʼ pocben laʼ bʌ laʼ woc jaʼel» (Juan 13:12-14).
Mach yom jach mi lac pʌs lac pecʼlel ti chuqui mi la cʌl, yomʌch loqʼuem ti lac pusicʼal
11. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel Pedro? (1 Pedro 5:5; qʼuele jaʼel jiñi dibujo).
11 Pedro tsiʼ cʌñʌ bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel Jesús. Cheʼ bʌ Jesús yaʼix an ti panchan, Pedro tiʼ tsʼʌca juntiquil wiñic mach bʌ tojic i yoc cʼʌlʌl tsiʼ yila pañimil (tsaʼ chʼocʼa) (Hech. 1:8, 9; 3:2, 6-8). Jiñi tsaʼʌch i yʌcʼʌ ti toj sajtel i pusicʼal lac piʼʌlob (Hech. 3:11). ¿Chuqui tsiʼ mele Pedro? Laʼ laj cʼajtesan chaʼan tiʼ cultura, jiñi lac piʼʌlob miʼ mulañob chaʼan miʼ qʼuejlelob ti ñuc. ¿Muʼ ba caj i yʌcʼ chaʼan miʼ yʌqʼuentel i ñuclel? Maʼañic, tsaʼʌch i pʌsʌ i pecʼlel i tiʼ sube jiñi lac piʼʌlob chaʼan yom bʌ miʼ yʌqʼueñob i ñuclel jiñʌch Jehová yicʼot Jesús. Tsiʼ yʌlʌ tiʼ tojlel Jesús: «Tiʼ tojlel i cʼabaʼ yicʼot chaʼan jiñi lon c ñopoñel tiʼ cʼabaʼ tsaʼ pʼʌtʼa i yoc ili wiñic woli bʌ laʼ qʼuel yicʼot laʼ cʌñʌ bʌ» (Hech. 3:12-16). Ti wiʼil, tiʼ tsʼijbube jiñi xcʌntʼañob chaʼan ñucʌch i cʼʌjñibal miʼ pʌsob i pecʼlel. Jiñi tʼan tac tsaʼ bʌ i cʼʌñʌ tajol miʼ cʼajtesʌbeñonla cheʼ bʌ Jesús tsiʼ chʼʌmʌ jumpʼejl toalla i tsiʼ cʌchʌ tiʼ xiñil chaʼan miʼ pocben i yoc jiñi apóstolob (pejcan 1 Pedro 5:5).
Cheʼ bʌ Pedro tsiʼ mele jumpʼejl milagro tsiʼ pʌsʌ i pecʼlel i tsiʼ yʌqʼue i ñuclel Jehová yicʼot Jesús. Joñonla jaʼel miʼ mejlel lac pʌs lac pecʼlel cheʼ bʌ an chuqui mi lac mel tiʼ tojlel yambʌlob i maʼañic mi lac pijtan chaʼan mi laj qʼuejlel ti ñuc. (Qʼuele jiñi párrafo 11 yicʼot 12).
12. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs lac pecʼlel cheʼ bajcheʼ Pedro?
12 Cheʼ bajcheʼ Pedro, miʼ mejlel lac pʌs lac pecʼlel. Junchajp muʼ bʌ i coltañonla jiñʌch cheʼ mi laj cʼajtesan chaʼan mach yom jach mi lac pʌs lac pecʼlel ti chuqui mi la cʌl, yomʌch loqʼuem ti lac pusicʼal. I jiñʌch muʼ bʌ i yʌcʼ ti ñaʼtʌntel jiñi tʼan tsaʼ bʌ chaʼlenti ti traducir bajcheʼ «pecʼlel» ti 1 Pedro 5:5. Cabʌl chuqui mi lac mel tiʼ tojlel Jehová yicʼot tiʼ tojlel jiñi lac piʼʌlob, pero mach chaʼañic mi la cʌqʼuentel lac ñuclel. Mi lac pʌs lac pecʼlel cheʼ mach jin jach mi lac ñaʼtan mi an majqui woliʼ qʼuel chaʼan tijicña woli lac melben i yeʼtel Jehová yicʼot woli laj coltan la quermañujob (Mat. 6:1-4).
LAʼ LAJ CʼɅN TI WEN LAC ÑAʼTɅBAL
13. ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ mi laj cʼʌn ti wen lac ñaʼtʌbal?
13 ¿Chuqui yom i yʌl cheʼ mi laj cʼʌn ti wen lac ñaʼtʌbal? (1 Ped. 4:7). Yom i yʌl chaʼan mi lac chʼʌm ti ñuc chuqui miʼ ñaʼtan Jehová cheʼ bʌ an chuqui mi caj lac mel. Yambʌ jiñʌch cheʼ mi laj cʼajtesan chaʼan jiñi ñuc bʌ i cʼʌjñibal jiñʌch cheʼ chʌn lʌcʼʌl mi la cajñel ti Jehová. Mi mucʼʌch laj cʼʌn ti wen jiñi lac ñaʼtʌbal pʼisbil jach chuqui mi lac ñaʼtan ti lac tojlel i maʼan mi lac ñaʼtan chaʼan luʼ la cujil. Cheʼ jaʼel, mi laj cʼajtiben i coltaya Jehová ti oración chaʼan miʼ bej coltañonla.
14. Alʌ baqui ora Pedro maʼañic tsiʼ cʼajti i coltʌntel ti Jehová.
14 Cheʼ bʌ Jesús muʼto caj i tsʌnsʌntel, tiʼ sube jiñi xcʌntʼañob i chaʼan: «Ili acʼʌlel ti laʼ pejtelel mi caj laʼ yajlel tij caj». Pedro tsiʼ jacʼʌ: «Anquese tiʼ pejtelelob miʼ yajlelob ti a caj, ¡joñon maʼañic baʼ ora mi caj c yajlel!». Jesús tsiʼ yʌqʼueyob ili ticʼojel: «Yom chʌn yʌxʌl laʼ wo yicʼot chʌn chaʼlenla oración» (Mat. 26:31, 33, 41). Cheʼ Pedro tsaʼic i jacʼʌ ili ticʼojel, tajol tsaʼʌch mejli i yʌl chaʼan xcʌntʼañʌch i chaʼan Jesús. Pero, come maʼañic tsiʼ jacʼʌ, tsiʼ yʌlʌ chaʼan mach i cʌñʌyic jiñi i Yum. ¡Ti wiʼil tsiʼ wen ubi i chʼijyemlel! (Mat. 26:69-75).
15. ¿Chuqui tsiʼ colta Jesús chaʼan miʼ cʼʌn ti wen i ñaʼtʌbal cheʼ bʌ muʼto caj i chʌmel?
15 Jesús tsaʼʌch i cʼajti i coltʌntel ti Jehová. Anquese toj bʌ wiñic tsiʼ wen mele oración cheʼ bʌ muʼto caj i chʌmel. Jiñi tsaʼʌch i yʌqʼue i chʼejlel chaʼan miʼ mel jiñi ñaʼtʌbil bʌ i chaʼan i Tat (Mat. 26:39, 42, 44; Juan 18:4, 5). Pedro maʼañic tsaʼ ñajʌyi i chaʼan cheʼ bʌ tsiʼ qʼuele chaʼan Jesús tsiʼ wen mele oración.
16. ¿Bajcheʼ tsiʼ pʌsʌ Pedro chaʼan tsaʼix i cʼʌñʌ ti wen i ñaʼtʌbal? (1 Pedro 4:7).
16 Ti wiʼil, Pedro tsiʼ cʌñʌ i cʼajtin i coltʌntel ti Jehová ti oración. Cheʼ bʌ Jesús tsaʼix chaʼ tejchi, tiʼ sube Pedro yicʼot jiñi yambʌ apóstolob chaʼan mi caj i yʌqʼuentelob jiñi chʼujul bʌ espíritu chaʼan miʼ mejlelob ti subtʼan. Pero tsiʼ ñaxan subeyob chaʼan miʼ pijtañob ti Jerusalén (Luc. 24:49; Hech. 1:4, 5). ¿Chuqui tsiʼ mele Pedro cheʼ bʌ woliʼ pijtan? Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Pedro yicʼot jiñi yambʌ xñoptʼañob «tsiʼ chʌn chaʼleyob oración» (Hech. 1:13, 14). Ti wiʼil, cheʼ bʌ tiʼ tsʼijbu jiñi ñaxam bʌ i carta, tiʼ sube jiñi xñoptʼañob chaʼan miʼ cʼʌñob ti wen i ñaʼtʌbal yicʼot miʼ cʼajtiñob i coltʌntel ti Jehová ti oración (pejcan 1 Pedro 4:7). Pedro tsiʼ cʌñʌ i coltan i bʌ ti Jehová i tsaʼ sujti bajcheʼ i yoyel jiñi congregación (Gál. 2:9).
17. Anquese añix chuqui la cujil melol, ¿chuqui yomto bʌ mi lac bej mel? (Qʼuele jaʼel jiñi dibujo).
17 Chaʼan mi lac taj wem bʌ lac ñaʼtʌbal yomʌch mi lac wen mel oración. Anquese jiñi muʼ bʌ caj lac mel mach wocolix mi la cubin, yomʌch mi laj cʼajtiben i coltaya Jehová. Mi laj cʼajtiben i coltaya cheʼ bʌ an chuqui woli lac ñaʼtan lac mel, come jin jach yujil chuqui jiñi wem bʌ chaʼañonla.
Pedro tsiʼ cʌñʌ i cʼajtin i coltʌntel ti Jehová ti oración. Joñonla jaʼel miʼ mejlel lac taj wem bʌ lac ñaʼtʌbal cheʼ bʌ mi laj cʼajtiben i coltaya Jehová, ñumento cheʼ bʌ an chuqui woli lac ñaʼtan lac mel. (Qʼuele jiñi párrafo 17).a
18. Cheʼ bajcheʼ Pedro, ¿chuqui yom mi lac mel?
18 Mi lac wen qʼuel ti ñuc cheʼ miʼ mejlel lac lajin Jehová (Gn. 1:26). La cujil chaʼan maʼañic mi caj i mejlel lac lajin ti toj (Is. 55:9). Pero, cheʼ bajcheʼ Pedro, yom mi lac chaʼlen wersa chaʼan lajal mi lac ñaʼtan bajcheʼ Jehová, mi lac pʌs lac pecʼlel i mi laj cʼʌn ti wen lac ñaʼtʌbal.
CʼAY 30 Jehová jiñʌch Camigo, c Tat yicʼot c Dios
a MUʼ BɅ I PɅS JIÑI DIBUJO: Juntiquil hermana woliʼ melben oración Jehová cheʼ bʌ muʼto caj i chaʼlentel ti entrevistar chaʼan jumpʼejl eʼtel.