ESTUDIO 16
CʼAY 87 Laʼ chaʼan maʼ chʼejlʼesan a bʌ
Cheʼ mi lac lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel la quermañujob miʼ coltañonla
«Utsʼatax cheʼ tijicña miʼ tem ajñelob hermanojob» (SAL. 133:1).
TEMA
Chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel la quermañujob yicʼot chuqui ti bendición mi lac taj cheʼ mi lac mel.
1, 2. ¿Chuqui muʼ bʌ i wen qʼuel ti ñuc Jehová, i chuqui yom chaʼan mi lac mel?
JEHOVÁ miʼ wen qʼuel ti ñuc bajcheʼ yilalonla tiʼ tojlel yambʌ lac piʼʌlob. Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan yom mi laj cʼuxbin yambʌlob cheʼ bajcheʼ mi lac bajñel cʼuxbin lac bʌ (Mat. 22:37-39). Jin chaʼan, yom utsonla jaʼel tiʼ tojlel jiñi maʼañic bʌ miʼ chʼujutesañob Jehová. Cheʼ bajcheʼ jiñi mi lac lajin Jehová «come miʼ yʌcʼ ti loqʼuel qʼuin chaʼan jiñi utsoʼ bʌ yicʼot jontoloʼ bʌ yicʼot miʼ choc tilel jaʼal chaʼan jiñi tojoʼ bʌ yicʼot mach bʌ tojobic» (Mat. 5:45).
2 I sujmʌch chaʼan Jehová miʼ wen cʼuxbin tiʼ pejtelel lac piʼʌlob, pero muʼto i ñumen cʼuxbin jiñi muʼ bʌ i jacʼbeñob i tʼan (Juan 14:21). Jehová yom chaʼan mi lac lajin i jin chaʼan miʼ subeñonla chaʼan mi lac wen cʼuxbin jiñi la quermañujob (1 Ped. 4:8; Rom. 12:10). Jiñi laj cʼuxbiya muʼ bʌ lac pʌsbeñob lajal bajcheʼ muʼ bʌ la cubin tiʼ tojlel juntiquil lac familia ñʌmʌl bʌ la quicʼot o juntiquil wem bʌ la camigo.
3. ¿Chuqui yom mi lac mel chaʼan miʼ bej colel laj cʼuxbiya?
3 Jiñi cʼuxbiya lajal bajcheʼ jumpʼejl flor muʼ bʌ lac pʌcʼ, chaʼan miʼ colel yom mi laj cʌntan yicʼot mi lac muljaʼlen. Jiñi apóstol Pablo tiʼ sube jiñi xñoptʼañob: «Chʌn pʌsben laʼ bʌ cʼuxbiya cheʼ bʌ bajcheʼ muʼ bʌ i pʌstʌl ti jumpʼejl familia» (Heb. 13:1). Jehová yom chaʼan mi lac chaʼlen wersa chaʼan miʼ bej colel laj cʼuxbiya tiʼ tojlel yambʌlob. Ti ili estudio mi caj laj qʼuel chucoch yom mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel la quermañujob i bajcheʼ miʼ mejlel lac mel (chaʼlen).
CHUCOCH YOM MI LAC ÑUMEN LɅCʼTESAN LAC BɅ TIʼ TOJLEL LA QUERMAÑUJOB
4. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mi lac chʌn qʼuel ti ñuc cheʼ juntemelonla bajcheʼ miʼ yʌl Salmo 133:1? (Qʼuele jaʼel jiñi foto tac).
4 (Pejcan Salmo 133:1). Cheʼ bajcheʼ jiñi salmista, joñonla jaʼel mi la cʌl chaʼan utsʼatax i tijicña cheʼ la camigojob jiñi muʼ bʌ i cʼuxbiñob Jehová. Pero an jumpʼejl wocol muʼ bʌ i mejlel ti ujtel. Chaʼan mi lac ñaʼtan laʼ la cʌl ili lajiya, laʼcu lac ñaʼtan chaʼan juntiquil lac piʼʌl an jumpʼejl cascada yaʼ tiʼ tʼejl baqui chumul. Ti ñaxan wen utsʼatax miʼ qʼuel i miʼ wen mulan, pero ti wiʼil miʼ ñʌmʼan i qʼuel jiñi cascada i maʼañix miʼ qʼuelben i yutsʼatlel bajcheʼ ti ñaxan. Cheʼʌch miʼ mejlel ti ujtel ti lac tojlel jaʼel come mi lac ñʌmʼan cheʼ chaʼyaj uxyajl mi laj qʼuelob jiñi hermanojob ti jujumpʼejl semana, tajol maʼañix miʼ cʼotel laj qʼuel chaʼan wen utsʼat cheʼ juntemel añonla. ¿Chuqui mi caj i coltañonla chaʼan mi lac bej qʼuelob ti ñuc bajcheʼ ti ñaxan? Jiñʌch cheʼ mi lac wen ñaʼtan chucoch ñucob i cʼʌjñibal ti jujuntiquilob yaʼ ti congregación yicʼot chaʼañonla.
Laʼ lac chʌn qʼuel ti ñuc chaʼan utsʼatax cheʼ juntemel añonla. (Qʼuele jiñi párrafo 4).
5. ¿Chuqui miʼ mejlel ti ujtel cheʼ bʌ jiñi yambʌlob miʼ qʼuelob bajcheʼ mi lac pʌsben lac bʌ cʼuxbiya?
5 Junchajp muʼ bʌ i wen mulañob jiñi cojaxto bʌ miʼ yajñelob ti tempa bʌ jiñʌch jiñi cʼuxbiya muʼ bʌ i pʌsbeñob i bʌ jiñi hermanojob i jiñi miʼ coltañob chaʼan miʼ qʼuelob chaʼan jiñʌch jiñi i sujm bʌ ñopbalʌl. Jesús tsiʼ yʌlʌ: «Cheʼ bajcheʼ iliyi tiʼ pejtelelob mi caj i ñaʼtañob chaʼan xcʌntʼañetla c chaʼan: Mi mucʼʌch laʼ cʼuxbin laʼ bʌ» (Juan 13:35). Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel Chaithra, juntiquil woli bʌ (choncol bʌ) ti clase ti universidad cheʼ bʌ tsaʼ caji ti estudio. Tsiʼ jacʼʌ majlel ti jumpʼejl asamblea regional, i cheʼ bʌ tsaʼ ujti jiñi ñaxam bʌ qʼuin Chaithra tiʼ sube jiñi hermana woli bʌ (yʌquel bʌ) i yʌqʼuen estudio: «Jiñi c papá c mamá maʼañic baʼ ora tsiʼ wis meqʼueyoñob. ¡Pero sajmʌl 52 hermanojob tsiʼ meqʼueyoñob! Jiñi hermanojob an i yʌqʼueyon cubin chaʼan Jehová miʼ wen cʼuxbiñon, com sujtel ti Testigo». Chaithra tsaʼ bej caji ti estudio i tsiʼ chʼʌmʌ jaʼ ti 2024. Tsiquil chaʼan cheʼ bʌ jiñi tsijiʼobto bʌ miʼ qʼuelob jiñi wen tac bʌ lac melbal bajcheʼ jiñi cʼuxbiya muʼ bʌ lac pʌsben lac bʌ miʼ mulan i melbeñob i yeʼtel (troñel) Jehová (Mat. 5:16).
6. ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla cheʼ lʌcʼʌl mi la cajñel tiʼ tojlel jiñi hermanojob?
6 Cheʼ ñumen lʌcʼʌlonla tiʼ tojlel jiñi hermanojob mucʼʌch i coltañonla jaʼel. Pablo tiʼ sube jiñi xñoptʼañob: «Yom mi laʼ tijicñesʌben laʼ bʌ laʼ pusicʼal […] chaʼan jiñi i pʼʌtʌlel mulil yujil bʌ lot maʼañic majqui miʼ tsʌtsʼesʌben i pusicʼal» (Heb. 3:13). Cheʼ bʌ cʼuñonla o wocol mi la cubin chaʼan mi lac bej mel chuqui miʼ mulan Jehová, Jehová miʼ mejlel i cʼʌn juntiquil hermano chaʼan miʼ coltañonla (Sal. 73:2, 17, 23). ¡Wen utsʼatax cheʼ an lac chaʼan i coltaya jiñi hermanojob!
7. ¿Chucoch ñuc i cʼʌjñibal jiñi cʼuxbiya chaʼan juntemel mi la cajñel? (Colosenses 3:13, 14).
7 Jiñi i testigojonbʌla Jehová mi lac chaʼlen wersa lac pʌsben lac bʌ cʼuxbiya i jin chaʼan mi lac taj cabʌl bendición (1 Juan 4:11). Jiñi cʼuxbiya miʼ coltañonla chaʼan mi laj cuchben lac bʌ lac sajtemal i jiñi miʼ coltañonla chaʼan juntemelonla (Efes. 4:2-6; pejcan Colosenses 3:13, 14). Jin chaʼan, ti jiñi lac tempa bʌ tac wen utsʼatax mi lac ñusan, maʼañic baqui yambʌ cheʼ mi la cubin lac bʌ bajcheʼ jiñi.
LAʼ LAJ QʼUEL TI ÑUC YAMBɅLOB
8. ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla Jehová chaʼan juntemel mi la cajñel?
8 Jumpʼejlʌch ñuc bʌ milagro woli bʌ i mel Jehová cheʼ juntemelonla anquese an lac sajtemal (1 Cor. 12:25). Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Dios jiñʌch woli bʌ i pʌsbeñetla laʼ cʼuxbin laʼ bʌ» (1 Tes. 4:9). ¿Bajcheʼ miʼ mel? Miʼ cʼʌn jiñi i Tʼan chaʼan miʼ jamʌ subeñonla chuqui yom mi lac mel chaʼan mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel yambʌlob. Cheʼ mi lac pejcan muʼ bʌ i subeñonla Jehová tiʼ Tʼan i mi lac jacʼ, woli la cʌcʼ chaʼan miʼ cʌntesañonla (Heb. 4:12; Sant. 1:25). Jiñʌch woli bʌ lac chaʼlen wersa lac mel jiñi i testigojonbʌla Jehová.
9. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla Romanos 12:9-13 cheʼ miʼ yʌl chaʼan yom mi laj qʼuel lac bʌ ti ñuc?
9 Jiñi Biblia miʼ mejlel i coltañonla chaʼan mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel jiñi hermanojob. Laʼ laj qʼuel tsaʼ bʌ i yʌlʌ Pablo ti Romanos 12:9-13 (pejcan). Laʼ lac taj ti tʼan jiñi parte baqui miʼ yʌl «Jatetla yom mi laʼ ñaxan qʼuel ti ñuc yambʌlob». ¿Chuqui yom i yʌl jiñi? Chaʼan joñonla yom mi lac sʌclan bajcheʼ tac miʼ mejlel lac pʌs cʼuxbiya, miʼ mejlel lac ñusʌben i mul yambʌlob, mi lac pʌs la cutslel yicʼot mi lac tʼox chuqui an lac chaʼan (Efes. 4:32). Mach jinto yom mi lac pijtan chaʼan jiñi yambʌlob miʼ lʌcʼtesañob i bʌ ti lac tojlel, joñonla yom mi lac lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlelob i cheʼ bajcheʼ jiñi mi laj qʼuel bajcheʼ miʼ tsʼʌctiyel ili tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús: «Ñumen an tijicñʌyel cheʼ mi la cʌcʼ i mach jiñic cheʼ mi lac chʼʌm» (Hech. 20:35).
10. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌs chaʼan mach tsʼuboñicla tiʼ coltʌntel yambʌlob? (Qʼuele jaʼel jiñi foto).
10 Cheʼ bʌ Pablo tsaʼix ujti i yʌl chaʼan yom mi laj qʼuel ti ñuc yambʌlob, tsiʼ yʌlʌ: «Yom laʼ wujil eʼtel, mach yomic tsʼubetla». Juntiquil yujil bʌ eʼtel chʼejl miʼ mel i bʌ i cheʼ bʌ miʼ yʌqʼuentel jumpʼejl eʼtel ti ora miʼ mel yicʼot wen miʼ mel. Proverbios 3:27, 28 miʼ subeñonla: «Cheʼ miʼ tilel ti a wenta jiñi yom bʌ i coltʌntel, coltan mecu». Jin chaʼan, mi tsaʼ laj qʼuele chaʼan an juntiquil yom bʌ coltʌntel laʼ laj qʼuel bajcheʼ miʼ mejlel laj coltan, mach lac ñaʼtan chaʼan wiʼilto mi lac mel o chaʼan an yambʌ muʼ bʌ caj i coltan (1 Juan 3:17, 18).
Yom mi lac sʌclan bajcheʼ tac miʼ mejlel laj coltan jiñi hermanojob. (Qʼuele jiñi párrafo 10).
11. ¿Chuqui miʼ mejlel i coltañonla chaʼan mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlel la quermañujob?
11 Yambʌ bajcheʼ mi lac pʌs chaʼan mi laj qʼuel ti ñuc la quermañujob jiñʌch cheʼ ti ora mi lac ñusʌbeñob i sajtemal. Efesios 4:26 miʼ yʌl: «Mach yomic bej michʼettola cheʼ bʌ miʼ bʌjlel qʼuin». ¿Chucoch maʼañic? Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl jiñi versículo 27, «chaʼan jiñi Diablo [maʼañic] miʼ ñijcañetla laʼ mel mach bʌ weñic». Jehová miʼ chʌcʌ subeñonla yaʼ tiʼ Tʼan chaʼan yom mi lac ñusʌben i sajtemal yambʌlob. Colosenses 3:13 miʼ yʌl: «Chʌn […] ñusʌben laʼ bʌ laʼ mul tiʼ pejtelel laʼ pusicʼal». Cheʼ mi lac ñusʌben i sajtemal la quermañujob mi lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlelob, cheʼ bajcheʼ jiñi mi lac chaʼlen coltaya «chaʼan chʌn an jiñi muchʼtʌlel muʼ bʌ i yʌcʼ jiñi espíritu tiʼ coltaya jiñi ñʌchʼtʌlel muʼ bʌ i temonla» (Efes. 4:3). Mi maʼañic mi lac ñusʌben lac bʌ lac sajtemal, maʼañic ñʌchʼtʌlel i miʼ cajel tʼox bʌ.
12. ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla Jehová chaʼan mi lac ñusʌben i mul yambʌlob?
12 I sujmʌch chaʼan an i tajol wocol chaʼan mi lac ñusʌben i mul juntiquil, ñumento mi tsiʼ lowoyonla. Pero Jehová miʼ yʌqʼueñonla chʼujul bʌ i yespíritu chaʼan miʼ mejlel lac mel. Jiñi Biblia miʼ subeñonla chaʼan yom mi lac pʌsben lac bʌ cʼuxbiya yicʼot yom la cujil eʼtel, i cheʼ jiñi miʼ subeñonla: «Acʼʌla chaʼan jiñi chʼujul bʌ espíritu miʼ yʌqʼueñetla laʼ chʼejlel». Yubil jiñi chʼujul bʌ espíritu miʼ mejlel i yʌqʼueñonla lac chʼejlel chaʼan mi lac mel chuqui wem bʌ, yaʼʌch ochem chaʼan mi lac pʌsben lac bʌ cʼuxbiya i mi lac ñusʌben i mul yañoʼ bʌ tiʼ pejtelel lac pusicʼal. (Qʼuele jiñi i chaʼpʼejlel nota de estudio chaʼan Romanos 12:11 ti español). Jin chaʼan, mi laj cʼajtiben i coltaya Jehová (Luc. 11:13).
«MACH YOMIC AN TʼOX BɅ TI LAʼ TOJLEL»
13. ¿Chuqui miʼ mejlel i yʌcʼ tʼox bʌ?
13 Ti jiñi congregación tac miʼ cʼotel cabʌl lac piʼʌlob i mach junlajalic bajcheʼ yilalob (1 Tim. 2:3, 4). Jin chaʼan, yʌñʌl tac bajcheʼ mi lac lʌp lac pislel, mi lac tsʼʌcan lac bʌ yicʼot jiñi ñusaqʼuin tac muʼ bʌ lac yajcan. Iliyi miʼ mejlel i yʌcʼ tʼox bʌ mi maʼañic mi laj cʌntan lac bʌ (Rom. 14:4; 1 Cor. 1:10). Pero Dios miʼ pʌsbeñonla chaʼan yom mi laj cʼuxbin lac bʌ, jin chaʼan maʼañic mi lac ñaʼtan o mi la cʌl chaʼan ñumen wen muʼ bʌ lac mel joñonla (Filip. 2:3).
14. ¿Chuqui yom mi lac chaʼlen wersa lac mel, i chucoch?
14 Cheʼ mi lac chaʼlen wersa lac ñuqʼuesʌben i pusicʼal yambʌyob mi laj coltan chaʼan maʼañic tʼox bʌ yaʼ ti congregación (1 Tes. 5:11). Ti jiñi jabil tac ñumen bʌ tilel, cabʌlob inactivojoʼ bʌ o loqʼuemoʼ bʌ ti congregación woliʼ chaʼ sujtelob tiʼ tojlel Jehová. I joñonla mi lac pʌsbeñob chaʼan tijicña mi la cubin cheʼ bʌ miʼ tilelob (2 Cor. 2:8). Juntiquil hermana tsaʼ bʌ chaʼ cʼoti ti tempa bʌ cheʼ bʌ añix 10 jab bajcheʼ inactiva tsiʼ yʌlʌ bajcheʼ yubil tsiʼ yubi: «Tiʼ pejtelelob tijicña tsaʼ tiliyob i chaʼleñon ti saludar» (Hech. 3:19). ¿Bajcheʼ tsiʼ colta iliyi? Miʼ yʌl: «Tsaʼ cubi chaʼan jiñʌch Jehová woli bʌ i subeñon chaʼan mic chaʼ sujtel». Cheʼ mi lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac ñuqʼuesʌben i pusicʼal yambʌlob, Jesús miʼ mejlel i cʼʌñonla chaʼan mi laj coltan yambʌlob (Mat. 11:28, 29).
15. ¿Chuqui yambʌ miʼ mejlel lac mel chaʼan juntemelonla? (Qʼuele jaʼel jiñi foto).
15 Yambʌ bajcheʼ miʼ mejlel laj coltan chaʼan temelonla jiñʌch cheʼ mi laj cʌntan chuqui mi la cʌl. Laʼcu lac ñaʼtan, cheʼ bʌ mi lac chajpan jumpʼejl bʌlñʌcʼʌl mi lac ñaxan ñop chaʼan mi la cubin mi sumucʌch, i cheʼ jiñi muqʼuix lac luch. Cheʼʌch jaʼel cheʼ mi lac chaʼlen tʼan, yom mi lac ñaxan wen ñaʼtan mi jiñi muʼ bʌ caj la cʌl mucʼʌch caj i coltan yicʼot i ñuqʼuesʌben i pusicʼal yambʌlob (Sal. 141:3; Efes. 4:29).
Ñaxan wen ñaʼtan chuqui mi caj a wʌl. (Qʼuele jiñi párrafo 15).
16. ¿Majquiyob yom bʌ miʼ ñumen chaʼleñob wersa chaʼan wen chuqui miʼ yʌlob?
16 Jiñi wiñicob ñujpuñemoʼ bʌ yicʼot jiñi tatʌ ñaʼʌlob yom miʼ ñumen chaʼleñob wersa chaʼan wen bajcheʼ miʼ chaʼleñob tʼan (Col. 3:19, 21; Tito 2:4). Jiñi ancianojob jaʼel yom miʼ coltañob yicʼot miʼ tijicñesʌbeñob i pusicʼal jiñi yambʌ hermanojob (Is. 32:1, 2; Gál. 6:1). Laʼ laj cʼajtesan muʼ bʌ i yʌl Proverbios 15:23: «Jini yujil bʌ wen bʌ tʼan an cabʌl i cʼʌjñibal ti coltaya».
JIÑI LAJ CʼUXBIYA «YOM TSIQUIL TI CHUQUI MI LAC MEL YICʼOT YOM I SUJMɅCH»
17. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac pʌsben la quermañujob chaʼan i sujmʌch mi laj cʼuxbiñob?
17 Jiñi apóstol Juan tsiʼ yʌlʌ: «Jiñi laj cʼuxbiya mach yomic jach miʼ tsictiyel ti chuqui mi la cʌl, yom tsiquil ti chuqui mi lac mel yicʼot yom i sujmʌch» (1 Juan 3:18). ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel chaʼan tsiquil chaʼan i sujmʌch jiñi laj cʼuxbiya? Laʼ lac ñumen ñusan qʼuin la quicʼot la quermañujob, cheʼ bajcheʼ jiñi mi caj lac ñumen lʌcʼtesan lac bʌ tiʼ tojlelob i mi caj lac ñumen cʼuxbiñob. Laʼ lac chaʼlen tʼan la quicʼotob yaʼ ti tempa bʌ yicʼot ti subtʼan. Cheʼ jaʼel, laʼ lac julaʼtañob. Mi mucʼʌch lac mel, mi caj i yʌjlel ti lac tojlel: «Dios jiñʌch woli bʌ i pʌsbeñetla laʼ cʼuxbin laʼ bʌ» (1 Tes. 4:9). I mi caj laj qʼuel chaʼan «utsʼatax cheʼ tijicña miʼ tem ajñelob hermanojob» (Sal. 133:1).
CʼAY 90 Laʼ lac ñuqʼuesʌben lac bʌ lac pusicʼal