Watchtower ˗bha 'SËËDHƐ ˗LO ˗DHƐ 'Ö ƐNTƐNƐTÖ ˗TA
Watchtower
'SËËDHƐ ˗LO ˗DHƐ 'Ö ƐNTƐNƐTÖ ˗TA
Yaoba
Ʋ̈
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ɩ
  • ɩ
  • Ɲ
  • ɲ
  • Ŋ
  • ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ʋ
  • ʋ
  • Ʋ̈
  • ʋ̈
  • Ӡ
  • ӡ
  • BIBLÖ
  • ˈSËËDHƐ ˗NU
  • ˗BHƆKWËË ˗NU
  • es24 ˈˈp. ˗nu 82-95
  • Ʒue

˗A video ˈyaa ˈdhö.

Yi ˗bhawɔn 'to, 'wɔn 'bhaa ˗ya ˗da video 'sü ˗sü 'gü.

  • Ʒue
  • ˗Kwa ˗Zlan ˗Wo draanˈˈ yi ꞊gban ˈka—-Kwɛ 2024
  • ˈWɔn ˗gɔ ˈsɛɛn˗ ˗nu
  • ˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 1
  • ˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 2
  • ˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 3
  • ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 4
  • ˈˈMaandhooyi, Ʒue 5
  • ˈˈSɩyi, Ʒue 6
  • ˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 7
  • ˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 8
  • ˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 9
  • ˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 10
  • ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 11
  • ˈˈMaandhooyi, Ʒue 12
  • ˈˈSɩyi, Ʒue 13
  • ˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 14
  • ˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 15
  • ˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 16
  • ˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 17
  • ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 18
  • ˈˈMaandhooyi, Ʒue 19
  • ˈˈSɩyi, Ʒue 20
  • ˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 21
  • ˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 22
  • ˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 23
  • ˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 24
  • ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 25
  • ˈˈMaandhooyi, Ʒue 26
  • ˈˈSɩyi, Ʒue 27
  • ˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 28
  • ˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 29
  • ˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 30
  • ˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 31
˗Kwa ˗Zlan ˗Wo draanˈˈ yi ꞊gban ˈka—-Kwɛ 2024
es24 ˈˈp. ˗nu 82-95

Ʒue

˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 1

‹˗Bhö i ˗dɩ ˈkun ꞊në˗ wo ˗së i ˈˈwɩ ˗kɔ waa ˗zʋ ˗yö ˗Zlan ˗dhɛ ˗sü ˗nu ˈgü kö ˈi kë ˈwɔn zɔɔn ˈka.›—1 Tim. 4:12.

ˈWɔnblɛɛsü ˗yö gbɔɔdhe ˈö ˗Zlan ˗ya ˗kë kwa ˗dhɛ ˗a ˈka. ˈˈKɛɛ ˈwɔnblɛɛsü ˈˈsɩ ˈö ˗Zlan ˗ya ˗kë ö ˗dapë ˈbha ˗nu ˗dhɛ bhë, ˗wa ˗sü ˈwo pë yaa ˗kë ˗a ˈka. Sɔtraan Dügɔmɛn ˗yö ꞊sua ˗kë Ɛvö ˗gɔ. ˗A ˗bha ꞊sua ˗yö ˈwɔn yaa kë ˗dhii ˗ya mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bha. (ˈWun. 3:​1-4) Adan ˗de ˈpö ˈˈdhi ˈö ˗Zlan ˗ya nu ˗a ˗dhɛ bhë, ˗ya ˗sü ˈö ö ˗de ˗bha ˈwɔn yaa ˈö˗ ˗kë ˗a dɔ Ɛvö waa Zoova ˗an ˗bha. (ˈWun. 3:12) ˈDhɛ Kaɛn ˗yö ö ˈzlaa˗ Abɛdhö zë, ˗yö ꞊sua ˗kë Zoova ˗gɔ. (ˈWun. 4:9) ꞊Dɛɛ, fimö ˗nu ˈö ˈˈdhiwo yaa ˗nu ˈwaa ˗an ˈgü, ˗wo do do. ˗Wo ˈˈdhiwo yaa ˈˈdoo ˗nu ˗dɔ ˈnën ˗nu ˗dhɛ ꞊klaŋplöö, ˈö mɛn ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗de ˈpö ˗an ˈˈtʋ ˗yö ˗da ˈˈdhiwo yaa ˗nu ˈgü yökëdhɛ ˗nu ˈgü. Kwa ˈti kwa ˗zokë kwa ˗de ˈˈpiʋ̈, ˈˈdhiwo yaa ˗nu ˈkwa ˗an man ˗ni ˈgü bhë, kwa ꞊dede kwa ˗dho ˗ya ˗a pö ˗sü ˗bha ˈpö. Kletiɛn ˗nu kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa kë Zoova ˗dhɛ ˗së. ˈˈKɛɛ kwa dua ˈyaa ˗mü ˈkwa ˈˈkan ˈˈdhiwo yaa pö ˗sü ˗bha dosɛnŋ. Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ꞊ʒiaan kö gbɔɔdhe ˗së ˈö ˗kë ˈwɔnblɛɛsü ˈka bhë, ˈkwa˗ ˈsü ˈkwa kwa ˗bha ˗Zlan ˈtɔ bhɔ ˗a ˈka. w22.04 4 § 1-3.

˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 2

ˈKii ˈdho ꞊mɔɔ˗ ˗bha kö ˈka ka ˗dɩ nu [˗Zlan] waa˗ ꞊naɔ ˗a ˗nu ˗dhɛ ˈˈkwëë.—Mat. 6:24.

꞊Nɔɔnpë ˗nu yö ˗kɔ ˗së ˗kun Yesu ˗gɔ. ˗Bhöpë waa we ˗nu ˗wo ˗kun ˗a ˗dhɛ ˗së. (Dhu. 19:​2, 6, 7) Yi do ˈka, ˗yö ˈˈyi ˗gla we ˗së ꞊dede ˈgü. ˗Yö ˗kun ˗a ˗bha ˗dhidha ˗blɛɛsü ˈö˗ ˗kë ˗a ˈka. (Zan 2:​10, 11) ꞊Ya ˈgo mü ˈzü ˗dhɛkpaɔyi ˈwo˗ zë ˗a ˈka bhë, sɔ do ꞊sɔnŋ ˈˈgbɩɩ˗ ˗sü ˗kun ˗a ˗bha. (Zan 19:​23, 24) ˈˈKɛɛ Yesu ˈti ꞊nɔɔnpë ˗nu ˗wɔn bɔ ˈˈdhiʋ̈ ö ˗bha ˗tosɛta ˈgü. Yesu ˗ya ˗pö ꞊dhɛ ˈkwa ˗Zlan ˗bha ˗Gblüdëdhɛ mɛɛnˈˈ ˗blɛɛsü, pë ˈˈpɛpɛ ˈö kwa ˗bhawɔn ˈdhö˗ ˗bha, Zoova ˗dho ˗a nu kwa ˗dhɛ. (Mat. 6:​31-33) Kwa ꞊dhegblü ˗nu ꞊vadhɛ ˈwo Zoova ˗bha ˗dhioo ˈö ˗gban ˈwëëga ˗bha ˗a ˗ya ꞊bhlëë ˈgü, ˗wo ˈwɔn ˗së ˗slɔɔ ˗a ˈgü. Kwa ꞊dhegblü do ˈö ꞊kɛgbɔɔ ˈka ˈwo˗ ˗dhɛ Daniɛdhö ˗kwaa ˗bha ˈwɔnzuan ˗ga. ˗Ya ˗pö: «A ˗to wlüünën ˈka ˈa˗ ˗ya n ˗zo ˈˈpiʋ̈ ꞊dhɛ Zoova ˗bha yö ˈnën dho kë pë ˗wɔngbɩɩsü ˈka n ˗man ˗tosɛta ˈgü.» ˈDhɛ ˗kë ꞊dhɛ Daniɛdhö ˗yö ö ˗bha ˗tosɛta ˗kë ˗bhaasü, ˗a ˗kɔ ˗yö ˗mɔn Zoova ˗bha yö ꞊va kë ˗sü ˗bha. ˗Ya ˗pö ˈzü: «ˈWëëga ˈbha ˈa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈa˗ ˗zɔn ˈdhuëë˗ ˗nu ˈö Zoova ꞊yaa˗ ˗an ˈkpɔ n ˗bha ꞊dɛɛ ˗an ˈka, ˈyaa ˈdhö.» w22.05 21-22 § 6-7.

˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 3

‹Zoova ˗ya ka bho ˗dhɛtiidhɛ ˗bha, ˗ya ka bɔ ö ˗bha ˗dhɛpuudhɛ ˈˈdhiadhiasü bha˗ ˈgü.›—1 Piɛ. 2:9.

ˈKwa˗ pö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ gagade ˗nu ˈwo Biblö ˈgü ˗an ˗dhɔ kwa ˗kë, kwa dua ˗mü kö ˈkwa Biblö waa kwa ˗bha ˈsëëdhɛ ˗nu ˈwo ˗gban ˗a ˗ta, ˗an draanˈˈ ˗kplawo. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ kwa gagade ˈgü ˗a yi ˗ya ꞊gwëë ɛɛnˈˈ ˗a yi ˈti ꞊gwëë ꞊köŋ, pë ꞊va ˗wo ˗dhö ˈö ˈkwaa ˗an dɔ ꞊köŋ. ˈSëëdhɛ draansü ˗yö ˈˈgbɩɩ˗. ˈˈKɛɛ ˗a ˗dhɛ ˗a ˗bha kö ˈkwa˗ kë ˈˈdhʋ̈. ˈSëëdhɛ ˗wopösü ɛɛnˈˈ ˗a draansü ˗dhɔ ˈyaa mɛn ꞊gban kë. ˈˈKɛɛ Zoova ˗ya ˗pö kwa ˗dhɛ ˈkwa gagade ˗nu ˈwo Biblö ˈgü ˗an ˈgüman ˗ʒian «mɛɛnˈˈ ˗kplawo.» (Prov. 2:​4-6) ˈKwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈkwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗yö ˗dho ˈwɔn ˗së kë kwa ˗dhɛ. Kwa ꞊dhegblü do ˈwo˗ ˗dhɛ Kole ˗yö ˈwɔn ˈö ˗gban Biblö ˗wo ˗pö ö ˗de ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗bha ˗a ˗blɛɛ ˈö˗ pö ö Biblö ˈˈɲan ˗nu ˗sü do do ˈö ö ˈˈtʋ̈ŋ ˗kë ˗an ˈgü. ˗Ya ˗pö: «˗Zoto ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗wɔn ˗nu ˈˈpɛpɛ ɛɛnˈˈ ˈzü ˈsëëdhɛ ˗be ˗nu ˈwo ˗gban ˗an ˗bha a ˗an ˗wo ˗pö, ˈa ˗an ˈˈpiʋ̈ pɔn kwa ˗bha ˈsëëdhɛ ˈbha ˗nu ˈgü. [ . . . ] Biblö draanˈˈ ˗kɔ suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö n ˗takun.» ˈKö ˗kë ꞊dhɛ kwa ˗to ˗a ˗bha ˈˈslö ˈö bhë ˗a ˈˈpiʋ̈ ɛɛnˈˈ kwa˗ ˈˈwɛɛ ˈbha ˗kë, ˈkwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈkwa ˈˈtʋ̈ŋ ˈsü ˈkwa Biblö draanˈˈ, kö kwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ gagade ˗nu ˈwo˗ ˈgü, ˗an ˗dhɔ ˗yö kwa ˗kë.—Ps. 1:​1-3. w22.08 17 § 13; 18 § 15-16.

ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 4

A kun ˗a ˈˈsuee ꞊dhɛ ˗a ˗bha yökëmɛn kwɛɛsësü ˈdhö. A ˗kun mɛn ö kun ˗klu ˗sü ˈka ˗a ˗bha ꞊dedewo ˗dhɛkpaɔyi ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka ˗a ˈka. ˗A kun ˈˈzuʋ̈niidadhe ˈgü ˗a ˈwëëdhö ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka.—Prov. 8:30.

ˈDhɛ Yesu nu ˈˈkpɔnŋ ꞊taa, ˗yö ˗bɔ ˗dapë ˗nu ˗ta ˈö ö ˗bha gwëëˈˈ ˗nu ˗takun kö ˗wo ö Dë dɔ. ˗Gleŋ ˗nu ˈö ˗an sü ˗dapë ˗nu ˗bha, ˗kwaa ˈbha ˗nu ˗ga. Zoova ˗yö ˗dhɔ ˗zɔn mɛn ˈˈpɛpɛ ˗dhɛ. Dhiaŋ ˈö Yesu ˗ya zë ˗tɔn ꞊troo ˗a ˈgü, ˗yö Zoova ˗dapë ˗nu ˗wɔngbɩɩsü ꞊plɛ ˈwo ˗kë dha waa ˈɲënŋ˗ ˗an ˈka, ˈö mɛn ꞊vadhɛ ˈwaa wo ˈˈtʋ̈ŋ kë ˗an ˈgü, ˗an ˗wɔn ˗blɛɛ. ˗Kɔ ˈwo˗ ˗bha ꞊plɛ ˗wa ˗kë ˈö ˗këdhösü ˗yö ˗kë kwa ˗gɔ. Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗be ˈö ö bo ˗a ˗nu mɛn ˗nu ˈö ˈwaa˗ ˗dhɔkë ˗an ˗dhɛ ˗sü ˈka. ˈˈKɛɛ ˗ya ˗nu ꞊ʒiaan mɛn ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗dhɛ ˗dhɔ ˈgü. (Mat. 5:​43-45) Yesu ˗yö ˗bɔ ˗gleŋ ˈö bhë ˗a ˗ta ˈö˗ pö kwa ˗dhɛ ꞊dhɛ Zoova ˗ya ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa ˗dhɔ ˗zɔn mɛn ꞊gban ˗dhɛ. ˈˈTʋ̈ŋ ˈˈpɛpɛ ˈö kwa ˗dho ˈɲënŋ˗ ˗bha ˗puö ˗sü ɛɛnˈˈ dha ˗bha ban ˗sü ˗ga ˗a ˈka, ˗kwa kwa ˗zota Zoova ˗bha ˗dhɔ ˈö ˗zɔn mɛn ˈsaadhö ˗dhɛ ˗a ˈgü. ˗A ˗bha ˈwɔnzuan ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö kwa ˗blü kö mɛn ˈˈpɛpɛ ˗dhɔ ˗yö kwa kë ˈpö, ˈkwa ˗zlanwopö ˗an ˗dhɛ. w23.03 17 § 9-10.

ˈˈMaandhooyi, Ʒue 5

˗A ˈwɔn ꞊dede kë n ˗kɔn.—˗Dhɛ. 17:6.

˗Mën ˈö ˈwɔn ˗yö bɔmɛn Zan kun? Dhebɔnën do ˈö kun ˗ya ˗sü ˈka wü ˗zɔɔndhö ˈbha ˈö˗ kwi ˗bha ˗dhɛ ꞊gban ˈdhö ˗bɛn zë ˗sü ˈka ˗a ꞊taa, yö ˗mü. ˗Ya ˗pö dhebɔnën ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗zuadhe ˗mü. Yö ˈnën ˗tɔ «Babidhɔnö ˗pö ˈkpii˗» ˈö ˗zua zë ‹˗gblüdë ˗nu ˈwo ˈˈkpɔnŋ ꞊taa› ˗an ˈˈpiʋ̈. (˗Dhɛ. 17:​1-5) ˈDe ˈwo˗ ˗dhɛ «Babidhɔnö ˗pö ˈkpii˗»? ˈKwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ pö ˈˈsɛkɔɔnmɛn ˗nu ˗lokotasü ˗mü, ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ ˗wa ˗pö ˗yö ˗zua zë ˗ni ˈgü ˈˈsɛkɔɔnmɛn ˗nu ˈwo ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˗an ˈˈpiʋ̈. (˗Dhɛ. 18:9) ˗A pö ˈwo˗ wo ˈzü ˗yö ˗ya ˗sü ˈka wü ˈˈdhiʋ̈˗ ꞊taa bhë, ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ yö ˈnën ˈˈdhiʋ̈sü ˗an ˈka. ˈKwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö ˈkwa˗ pö ꞊dhɛ ꞊nɔɔnmɛn ˗nu ˈwo Sɔtraan ˗bha ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˈö yö ˗a ˈgü wo ˗mü. Wo ˗zë ˗wo ˗an ˗dhɛ «ˈˈdhɔɔdɔmɛ ˗nu ˈwo ˈˈkpʋng ꞊taa.» (˗Dhɛ. 18:​11, 15, 16) ꞊Kwɛŋzü, Babidhɔnö ˗sɛ ˗kun ꞊sua ˗zlan ˗nu ˗dhɔkëdhɛ ˈka. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö Babidhɔnö ˗pö ˈkpii˗ ˈö bhë, ꞊sua ˗zlan ˗nu ˗dhɔkë ˗kɔ ˈˈpɛpɛ ˈwo ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˗an ˗lokotasü ˗mü.—˗Dhɛ. 17:​5, 18. w22.05 11 § 14-16.

ˈˈSɩyi, Ʒue 6

Sɔtraan ˈö ka ˈyaɔ˗ ˈka bha ˗yö ꞊nië sië ka ˗züzü ˗vëvëdhö ꞊dhɛ laa ˈö ꞊gblan sië, ˈö ˗bhöpë mɔɔ˗ sië kö ˗ya ˗bhö ˗a ˈdhö.—1 Piɛ. 5:8.

ˈˈTʋ̈ŋ ˈbha ˗nu ˈka, mɛn ˈbha ˗nu wo ˗de dhɛɛˈˈ ˗kpɔ ˈˈni ꞊ya kë ꞊dhɛ wo ˗bha ˈnën ˗nu ˗dho Zoova ˗dhɔkë. ˈNënmɛn ˗nu ꞊vadhɛ ˗wa ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ Sɔtraan ˗bha ˈˈkpɔnŋtaadhɛ yaa ˈö yö ˗a ˈgü, ˗wo wo ˗bha ˈnën ˗nu ˗blü ˈwɔnyaakësü ˗bha ꞊dedewo. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü, ˈnëndhö ˗nu ꞊vadhɛ ˗wo wo ˗bha ˈnën ˗nu ˗to wo do ˈka, ɛɛnˈˈ ˗an ꞊gɔɔn ˈyaa Zoova ˗dhɔkëmɛn ˈka. ˗Yö ˈti kë ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈö ˗an ꞊gɔɔn ɛɛnˈˈ ˗an ˗bha dhebɔ ˈyaa Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˈka, wo dosɛnŋ ˈnën ˈwo bɔ ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü. ˈKö˗ ˗de ˈö ˈnënmɛn ˗nu ꞊plɛ ꞊gban ˗kë Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˈka, ˗pa wo ˗bha ˈnën ˗nu zuʋ̈ga ˈka ˗sü kö ˗wo ˗klu Zoova ˗dhɔkësü ˗bha, ˈyaa ˈˈplëëplë. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ka ˈwɔn suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü, ka zuʋ̈ˈˈ ˈˈdhiʋ̈ ˈya ˗dho ˈˈtɛ, Zoova ˗dho ka ˗takun. ˈNënmɛn ˗nu ˈö ˗wa bɔ ˈwɔn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˈgü, ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈka ˗an dhɛɛˈˈ kpɔ kö ˗kɔ ˈwo yökë kwa klaŋkë ˗a ˈka ꞊kwɛɛ˗ ˗nu ˈka ˗an ˗bha ˗Zlan ˗dhɔkë ˈkɔɔ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka, ˗wa ˗zɔn ka ˗dhɛ. (Prov. 11:14) Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö ˈö ka ˗takun kö kaa ka ˗bha ˈnën ˗nu ˈka ˈˈdoodɔ ˗së ˈka. ˗Ka bhɛɛˈˈ ˗a ˗dhɛ kö ˗yö ka ˗takun kö ˈwɔn ˗nu ˈwo ka ˗bha ˈnën ˗nu zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈, ˗wo ˗an blɛɛˈˈ ka ˗dhɛ.—Prov. 20:5. w22.04 17 § 4, 7; 18 § 9.

˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 7

ˈWɔn ˈö ꞊ya kë ˈa˗ ˗dhɛ ˗gɔ kö a bhɛaˈˈ sië˗ ˗dhɛ, yö ˗mü ꞊dhɛ kö ˗dhɔ ˈö ka ˈgü bha ˗ya ˈbha ˗da ˗ta ˗kpɛawo, kö ˗a dhɔɔbhaawɔn ˗nu ˗bho ˈkoo dɔ ˗sü ˈö ˈkpakpadhö bha ˗yö kë ka ˗gɔ.—Fdh. 1:9.

ˈKwa˗ pö Zoova ˗dhɔ ˈö kwa ˈgü ˗yö ˗dadhiʋ̈, kwa dua ˗mü kö ˈkwa˗ Gbö Yesu dɔ ˗së ˈka, ˈyö sü ꞊dhɛ ˗yö ö Dë ˗bha ˈˈklʋʋsë ˗nu ˗sü ˈkpakpadhö. (Ebl. 1:3) Yesu dɔ ˗kɔ ˗së ˈö ˈdhö, ˈyö ˗tɔ Naɔn ˗së ˈsëëdhɛ ˗be ˗yiishiö ˈwo bhë ˗an ˗wopösü. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ka ˈti ˗ya Biblö ˗wo ˗pö ˗dhɛkpaɔyi ˈˈpɛpɛ ˈka ˗sü ˗bha ꞊köŋ, ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka˗ züdɔ ˗kwɛzlan ˗nu ˈwo ˗gban Yesu ˗bha ˗an ˗wopösü ˗ta. Yesu ˗kun mɛn ˈö ꞊ɲɔɔn ˗a ˗bha ˗dhɛ ˈdhö ˗së ˗a ˈka, ˈö ˈnën ˈsɛɛn˗ ˗nu ˗bha ˗kë ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗sü kun ˗an ˗dhɛ ˗së. (Mak. 10:​13-16) ˗A ˗bha gwëëˈˈ ˗nu ˗wa kë ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗wo ˗kë wo ˗de ˈgü ˗së, ˈö ˗an zuʋ̈piʋ̈wɔn ˗nu ˗blɛɛ ˗a ˗dhɛ ˗sü ˈˈsuʋ̈ ˈyaa ˗an kë. (Mat. 16:22) ˈˈKɛɛ mɛn ˈö Yesu ˗yö ö ˗bha ˈwɔn kë ˗kɔ ˗nu sü ˗a ˗bha ˈyö ˗tɔ ˗a Dë ˈö dhaŋ˗ ˈgü. ꞊Ii, Zoova ˗yö ˗Zlan ˈö ꞊ɲɔɔn ˗a ˗bha ˗dhɛ ˈdhö ˗së ꞊dedewo ˗a ˈka. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ꞊bhɛɛ ˗a ˗dhɛ ˈö ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˈö kwa zuʋ̈ˈˈ ˈgü, ˈkwa˗ pö ˗a ˗dhɛ. ˗Yö ga ˗sü ˈka kwa ˈgü ꞊dhɛ ˈyaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö kwa zë za ˈka, ˈyö sü ꞊dhɛ kwa ˗dhɔ ˗ya ˗kë ˈö ö ˗zota kwa ˗wɔn ˈgü.—1 Piɛ. 5:7. w22.08 3 § 4-5.

˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 8

ˈAa Zoova, bhi ˗zë ü ˈˈgblü ˗yö ˗së, ˈü mɛn ˗nu ˗bhawɔn to.—Ps. 86:5.

ˈDhɛ ˗kë ꞊dhɛ Zoova ˈnën kwa ˗da, ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˈö ˗gban mɛnbhɩɩdhe ˗nu kwa ˗bha do do ˈka, ˗ya ꞊gban ˗dɔ. (Ps. 139:​15-17) ˗Ya kë ˈˈdhʋ̈, kö ˈwɔn yaa kë ˗dhii ˈö ˈkwa˗ sü kwa ˈˈbhɛman ˗nu ˗bha bhë, ˗kɔ ˈö˗ ˈka kwa kwi ˈgü ˗ya ˗yö. ˈWɔn ˗nu ˈö ˈkwa bɔ ˗an ˈgü kwa ˗bha ˗tosɛta ˈgü ˈö ˈwo kwa ˗kë mɛn suu ˈö ˈkwa˗ ˈka ꞊dɛɛ ˗a ˈka, ˗yö ˗an ˗dɔ ˈpö. Zoova ˗bha mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗dɔ ˗së ˈka ˗sü ˗ya ˗blü ˗mën kë ˗sü ˗bha? ˗Ya ˗blü kwa ˗bhawɔn ˈto ˗sü ˗bha. (Ps. 78:39; Ps. 103:​13, 14) Zoova ꞊yaa˗ ˗zɔn ˈsaadhö ꞊dhɛ ö˗ ˈˈpiʋ̈ ˈö kwa ˗bhawɔn ˈto. ˗Ya ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ kwa ˈˈbhɛman Adan ˗bha ˈwɔn yaa ˈö˗ ˗kë ˗a ˗wɔn ˈgü, mɛn ꞊gban ˈˈpɛpɛ kwa ˈwɔnyaakësü waa ga ˗an ˗gɔ ꞊dhuëŋdhɛ ˈgü. (Wlɔ. 5:12) ˈKwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗be toŋtoŋdhö kö ˈkwa kwa ˗de ɛɛnˈˈ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu bho ꞊dhuëŋdhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü. (Ps. 49:​7-9) ˈˈKɛɛ kwa ˗bha ˗Zlan ˈö kwa ˗dhɔ ˗ya ˗kë bhë, ˗yö kwa ˗bho ˈˈgan ˈgü, ˈyö sü ꞊dhɛ kwa ˗wëë ˗ya ˗kë. Zan 3:16 ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ ˗a Gbö dosɛnŋ ˈö˗ ˗gɔ bhë ˗ya ˗bɔ kö ˗yö ga kwa ˗wɔn ˈgü.—Mat. 20:28; Wlɔ. 5:19. w22.06 3 § 5-6.

˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 9

ˈMɛn ˈö˗ ˈˈgblü ˈdhö ˗së, ˗yö ˈwɔn ˗së ˗slɔɔ ˗a ˈgü.—Prov. 11:17.

Zoova ˗ya pö ˈˈpuu ˈka ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈwo mɛn bhawɔn ˗wo ˗dho ˗a ˗bhawɔnto. ˗Wo yaa ˗nu ˈö Edhifazö, Bildadö waa Zofaa ˈwo kun ˗an pö ˗ni ˈgü Zɔbö ˗dhɛ bhë, ˗wo ˗kun ˗a zuʋ̈ˈˈ ˈˈklʋʋbhɔ ˗ni ˈgü ꞊dedewo. ˈˈKɛɛ Zoova ˗ya ˗pö Zɔbö ˗dhɛ ˗yö bhɛɛˈˈ ˗an ˗bha ˈka. ˈDhɛ Zɔbö ˗ya ˗kë ˈˈdhʋ̈, Zoova ˗yö ˈdhuëë˗ ˗kpɔ ˗a ˗bha. (Job 42:​8-10) ˈWɔn ˗kun ö zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈ ˗sü pë ˈˈdhiʋ̈˗ ˗kë kwa ˈka. ˈWɔn ˗kun ö zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗yö ꞊dhɛ ꞊kwɛɛ˗ ˈgbinŋ˗ ˈdhö. Zoova ˗ya ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa˗ bho kwa ˗ta, kö kwa zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈwaannu. (Efɛ. 4:​31, 32) ˗Ya ˗pö kwa ˗dhɛ ˈkwa ‹ˈˈkan ˗naanzuëdhe ˗bha, ˈkwa kwa ꞊kwaa zuʋ̈dhiʋ̈dhɛ ˗zü.› (Ps. 37:8) ˈKwa ˈto ˗dhioo ˈö bhë ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗yö ˗dho kwa ˗takun. ˈKwa ˈwɔn ˈkun kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈ mɛn ˈbha ˗bha, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗yö ˈˈyua ˗ya kwa ˗bha, ˗yö kwa ˗gɔ ˈgü kaanˈˈ ˈˈkwöö. (Prov. 14:30) Kö ˗a ꞊tɛɛ˗ ˈgü ˗ya kë ꞊dhɛ ˈdhɛ ˈkwa mɛnzëpë ˈˈyi mü ˗a ˗bha, ˗a ˈdhö. Kwa ˈnën dho pë ˈˈdhiʋ̈˗ kë kwa ˈka, mɛn ˈö ˈkwa ˈwɔn kun kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈ ˗a ˗bha bhë, ˈyaa ˗mü. ˗Dhɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˈkwa mɛn ˗nu ˗bhawɔn ˈto, kö ˈkwa ˈwɔn ˗së kë kwa ˗de ˗dhɛ. ꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈, ˗yadeflëëgüsü waa zuʋ̈waannusü ˗wo ˗kë kwa ˗gɔ, ˈö ˈkwa dho kwa ˈˈdhiʋ̈ Zoova ˗dhɔkësü ˈka. w22.06 10 § 9-10.

˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 10

‹˗Dhɔ waa˗ ˗zoyö ˗Zlan ˗dhɛ ˗sü ˈö kwa ˗gɔ bha, ˈkwa˗ ˗da kwa ˗bha ꞊dhɛ ˗piö ˈˈbhɛɛ ˈdhö, kö dha ˗sü kö ˈkwa ˗tosɛa ˗së kë ˗Zlan ˈˈpiʋ̈, ˈö kwa ˗zʋ ˈdhö˗ ˈgü bha ˗yö kë kwa ˗gɔ ꞊dhɛ ˗piö gblaa˗ ˈdhö.›—1 Tes. 5:8.

Kwa ˗bha ˗zoyödhe ˈö kë ˗sü ˈka ꞊dhɛ ˈˈsɔdha ˗nu ˗bha gblaa˗ ˈdhö bhë, ˗yö kwa zuʋ̈ga ˗takpa ˈö˗ ˗kë ˈkwaa kwa ˗kɔ ˈˈyɛ ˗tosɛta kë ˗kɔ ˈö dho kwaa Zoova kwa ˗bha ˈˈtɔŋdëdhɛ shiʋ̈ˈˈ ˗a ˗bha. (1 Ko. 15:​33, 34) ˗Zoyödhe ˗ya ˗kë ˈö ˈkwaa kwa ˗zota ꞊dhɛ ˈkwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈtoŋtoŋdhö kö ˈkwa kë Zoova ˗dhɛ ˗së. ˗Yö kë ü ˈˈɲaan ꞊dhɛ Elifazö ˗yö ˗wo suu ˈö bhë ˗a ˗pö Zɔbö ˗dhɛ. ˗Yö dhɛɛˈˈ ˗kpɔ ˈö˗ pö: «Mɛnbhɩɩdhe ˈö ga ˗pë ˈka, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗ee?» ˗Yö ˗go mü ˈzü ˈö˗ pö ꞊dhɛ «[˗Zlan] ˈyaa ˈdhaŋ˗ bho ö ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˈˈdhiʋ̈. Dhaŋgüdhɛ ˗de ˈyaa ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗a ˈˈɲan ˈˈdhiʋ̈.» (Job 15:​14, 15) ꞊Sua ˈkpii˗ ˗mü. ˗Yö kë kwa ˈˈɲaan ꞊dhɛ Sɔtraan ˈnën˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa ˈwɔn ˗nu yö ˈˈdhʋ̈. ˗Ya ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ ˗zotakɔ suu ˈö bhë ˗ya kë kwa ˗gɔ kwa ˗bha ˗zoyödhe ˗dho ˈdho ˈˈshia˗. ˈDhɛ ˈˈdhʋ̈, ˗kwa kwa ˈˈtʋ bho ꞊sua suu ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˈˈpiʋ̈. ˗Yö ga kwa ˈgü ꞊dhɛ Zoova ˗ya ˈˈpiʋ̈ ˈkwa ˗tosɛta kë ˗toëpö ˈka, ˈö dho kwa ˗takun kö ˈkwa ˈto ˗a ˗ʒian ˗ta.—1 Tim. 2:​3, 4. w22.10 25-26 § 8-10.

ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 11

Zɔbö ˈti ˈˈdhaŋ ˗lö ˗Zlan ˗bha ö blɛɛwɔn ˗nu ˈgü toŋtoŋdhö.—Job 2:10.

Sɔtraan ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˗yö kë Zɔbö ˈgü ꞊dhɛ ˈwɔn ˈnën ˗shiö Zoova ˗dhɛ ˗a ˗bha, ˈyö˗ ˈˈklʋʋ bhɔ. ˈˈKɛɛ ˈsa kö yöö Sɔtraan ˗mɛn ˈnën˗ ˗kë ˈö ˈˈtee ˈˈgbɩɩ˗ ˗yö ˗ʒiö, ˈyö ˈkɔ ˈö Zɔbö ˗bha ˈnën ˗nu ˗kɔŋ do kun ˗bhöpë ˗bhö ˗ni ˈgü ˗a ˈgü wo ˈko ꞊bhaa bhë, ˈö wü ˗an ˗ta. (Job 1:​18, 19) Yö ˈnën˗ ˗kë ˈzü ˈö ˈˈshiʋ̈ ˗yö go dhaŋ˗ ˈgü ˈö Zɔbö ˗bha ˗tuëë ˗nu ˈˈpɛpɛ ˈö yö˗ ˈka ˗tuëë ˗maankëmɛn ˗nu ˗bha, ˗an ˈgü ꞊shiʋ̈. (Job 1:16) ˈˈTee ˈˈgbɩɩ˗ waa ˈˈshiʋ̈ ˈö ˗da bhë yii kë mɛnbhɩɩdhe ˗kɔ ˈgü ˗wɔn ˈka. ˗A ˗wɔn ˈgü, Zɔbö ˗yö ö ˗zota ꞊dhɛ Zoova ˗Zlan ˈnën ˈwɔn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˗kë. ˗Ya ˗pö ö ˗de ˗dhɛ ˈwɔn yaa ˈbha ˈnën˗ ˗kë Zoova ˈka ˈyö ˗shiö ˗a ˗dhɛ. ˈˈKɛɛ ˈkö ˗kë ˈˈdhʋ̈, Zɔbö ˈti ˈˈwɩ ˗a ˗bha kö ˈö ˈˈdhaŋ ˗ya ö Dë ˈö dhaŋ˗ ˈgü bhë ˗a ˗bha. ˗A ˗zo ˈti bhɔ ꞊dhɛ ˗kwɛ ꞊va ˈˈpiʋ̈, Zoova ˗yö pë ˗sɛŋbɔ ꞊va ˗nu ö ˗dhɛ. ˗A ˗wɔn ˈgü ˗ya ˗pö ö ˗de ˗dhɛ, ˈö ˗ya kë ꞊dhɛ ˈya ö ˗kɔ ˈkpɔ ˈwɔn ˗së ˗nu ˈwo bhë ˗an ˗gɔ zuʋ̈gblüdhi ˈka, kö ö dua ˗mü ˈpö ˈö ˈˈwɩ ˗a yaa ˗nu bhë ˗an ˗bha. ˗Ya ˗pö: «Zoova ˗Zlan ˈtɔ ˗yö bhɔ ˗kplawo.»—Job 1:​20, 21. w22.06 21 § 7.

ˈˈMaandhooyi, Ʒue 12

Ka ˗san ˗dho mɛ ꞊gban ˈˈpɛpɛ kë ka ˗bha ˗kë n ˗bha ˈka ˗sü ˗wɔn ˈgü, ˈˈkɛɛ [ . . . ] ˈmɛ ˈö yaa ˗to ˗kplü ˗sü ˈka n ˗wɔn ˗bha ˈˈdhʋ̈ kö˗ ˈto˗ ˈka ˈˈdhʋ̈ ˗yö ꞊loo˗ ˈka ˗a ˈˈdhiʋ̈yadhɛ ˈgü, ˗a ˗mɛ ˗dho dha.—Mak. 13:13.

Yesu ˗yö ö ˗bha gwëëˈˈ ˗nu ˗kpɔɔ ˈwɔn do ˈö bhë ˗a ˈka Zan 17:14 ˈgü. ˈWɔn ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗ya yö ˈko ˈˈdhiʋ̈ ˗kwɛ 100 ˗wo ˗ʒiö yö ˗an ˈka. ˗Kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˈDhɛ Yesu ˗kë ˗Gblüdë dhaŋ˗ ˈgü ˗kwɛ 1914 ˈgü, ˗yö ˗to mü ˈö Sɔtraan ˗kë. ˈˈTʋ̈ŋ ˈö yö ˗a ˈgü ꞊waa˗ ˗zuö ˈˈkpɔnŋ ꞊taa, ˗yö ö ˈgüshiʋ̈sü ˈˈdhiʋ̈gan ˗ni ˈgü. (˗Dhɛ. 12:​9, 12) ˈDhɛ ˗kë ꞊dhɛ ˈwɔn ˗shiö ˗sü ˈka˗ ˗dhɛ, ˗yö nu ˗ni ˈgü Zoova ˗dhɔkëmɛn ˗nu kwa ˗gɔ. (˗Dhɛ. 12:​13, 17) ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗Zlan ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗san ˗yö ˈˈkpɔnŋtaamɛn ˗nu ˗kë ꞊gbɔɔnsü. ˈKö ˗kë ˈˈdhʋ̈, kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa ˈˈsuʋ̈ Sɔtraan waa ö ˈˈpiʋ̈mɛn ˗nu ˗gɔ. Pë ˈö ˈkwa dho ˗a kë ꞊ʒiaan ˈyö ˗tɔ ˈwɔn ˗nu ˗kë ˗zogbandhe ˈka ˗sü ˈö ꞊dhɛ bɔmɛn Pɔdhö ˈdhö. ˗Ya ˗pö: «[˗Zlan] ˗zë ꞊ya bo bɔ ˗sü ˈka kwa ˈka, kwa ˈyaɔ˗ ˗mɛɛ ꞊në ˗kɔ dho ꞊mɔɔ kwa ˗bha?» (Wlɔ. 8:31) Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa kwa ˗zoyö ꞊dedewo Zoova ˗dhɛ. w22.07 18 § 14-15.

ˈˈSɩyi, Ʒue 13

ˈWɔn ˗taɔng ˗së ˈö ˗gban [˗Zlan] ˗bha ˗gblüdëdhɛ ˗wɔn ˗bha bha ˗wo ˗dho ˗a ˗dhiang zë ˈˈsɛ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈgü.—Mat. 24:14.

ˈKö ˗kë ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈwo dho ˗zlanwopö ˈwii ˗dho kë ꞊va ˈˈtʋ̈ŋ ˗totaabhasü ˈgü, Yesu zuʋ̈ˈˈ ˈˈdhiʋ̈ ˈti ˈˈtɛ ˗a ˈwɔn ˈgü. ˗Ya ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ ˗wo ˈö Psaume ˗bɛnzëmɛn ˗ya to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ pö, ˗yö ˗dho yö ˈko ˈˈdhiʋ̈. ˗Ya ˗pö: «Ü ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗dho wo ˗de nu ˈˈwɛɛwɛ ü ˗bha ˈˈsɔdha ˗nu luuˈˈ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka.» (Ps. 110:3) ꞊Ya kë ꞊dhɛ ka ˗kɔ ˗yö ˗zlanwopösü ˈö bhë ˗a ˈgü, kö ka ka ˗kɔ ˗da ˗ni ˈgü Yesu waa gwëëmi ˗towotasü ˗an ˗dhɛ. ˗Ya ˈgo mü ˈzü kö ˗wo ˈö Biblö ˗ya to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ pö ka˗ yö ˗ni ˈgü ˈko ˈˈdhiʋ̈. ˗Zlanwopö ˗yö ˗yö kë ˗ni ˈgü, ˈˈkɛɛ ˗a ˗dhɛ ˈˈgbɩɩdhɛ ˗yö mü. ˈWɔn ˈˈgbɩɩ˗ do ˈö ˗Gblüdëdhɛ ˗nɔɔnpömɛn ˗nu ˈdhö bɔ ˗ni ˗a ˈgü ˈyö ˗tɔ ˗gban ˗an ˗gɔ ˗sü. ˗Ta ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu, ˗zlanwo ˗gɔmɛn ˗nu waa ˈˈsɛkɔɔnmɛn ˗nu ˗wo ꞊sua ˗nu ˗kë kwa ˗bha. ꞊Sua ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo kwa ˗bha mɛn ˗nu, kwa dɔmɛn ˗nu waa kwa yökëyɔɔ ˗nu ˗blü kö ˗wo ˈˈgbɩɩdhɛ wɔ kwa ˗ta, kö ˈkwa ˈˈkan Zoova ˗dhɔkësü waa ˗zlanwopösü ˗bha. ˈˈSɛ ˈbha ˗nu ˈgü, kwa ˈyɔɔ˗ ˗nu ˗wa ˈˈslö ˗mɛɛn kö ˈwo ˈˈsuʋ̈ ˗da kwa ˈgü, ˈö ˈwo kwa ꞊dhegblü ˈbha ˗nu kun ˈwo ˗an ˗da ˗kasho ˈgü. w22.07 8 § 1; 9 § 5-6.

˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 14

‹Kwa ˗dho saanˈˈ ˈsü ꞊dedewo ˈˈkpʋngtaadhɛ ya˗ ˈgü, ˈyö ˈkwa ꞊kun ˗da ˗Zlan ˗bha ˗gblüdëdhɛkëdhɛ ˈgü.›—Këw. 14:22.

Zoova ˗ya ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa ˈˈtʋ̈ŋ ˈsü ˈkwa Biblö ˗wo pö zoodhö zoodhö, ˈkwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. Pë ˗nu ˈö ˈkwa ˗an draanˈˈ ˗ni ˈgü ˈkwa ˗an ˗ya ꞊bhlëë ˈgü, kwa ˗bha ˗zoyödhe ˗kë ˈˈgbɩɩ˗, ˈö kwaa kwa Dë ˈö dhaŋ˗ ˈgü kwa ˗bha ˈˈtɔŋdëdhɛ ˗yö yɔ. ˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗dho ꞊faan nu kwa ˗dhɛ ˈö ˈkwa kwa ˗bha ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu bun. Zoova ˗yö ö ˗bha ˗zuu ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗nu ˈpö mɛn ˗nu ˈwo ˈdhaŋ˗ bho ˗a ˗Wo ˈˈdhiʋ̈ ˗an ˗dhɛ. ˗A ˗bha ˗zuu ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö «gügbɩɩdhɛ ˗ziisü» nu kwa ˗dhɛ kö ˈkwa kwa ˗bha ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu bun. (2 Ko. 4:​7-10) Zoova ˗bha ˗takundhe ˈsaa˗ ˈgü, «gwëëmi ˗towotasü ˈö ꞊kpaɔsü» ˗ya ˈsëëdhɛ ˗nu, video ˗nu, waa ˈˈtan ˗nu ˈwo dho kwa ˗bha ˗zoyödhe kë ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈkwa ˈto kwa ˈˈɲaan ˗Zlan ˗dhɔkësü ˈgü, ˗an nu kwa ˗dhɛ. (Mat. 24:45) Zoova ˗yö ˗dhɔ ˗kë wo ˈko ˗nu ˈka ˗sü waa wo ˈko ˗nu ˗zogban ˗sü ˈö ˈˈtʋ̈ŋ ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü ˗a ˗zɔn ö ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗dhɛ. (2 Ko. 1:​3, 4; 1 Tes. 4:9) Kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗wa ˈˈpiʋ̈ ꞊dedewo ˈwo kwa ˗takun kö ˈkwa ˈto ˗klu ˗sü ˈka ˗Zlan ˗bha ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü. w22.08 12 § 12-14.

˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 15

˗Kë do ˗sü ˈö [˗Zlan] ˗bha ˈNii˗ ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗ya ˗da ka ꞊zinng ˈgü bha ˈka ka ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö [ . . . ] ˈya ˈdho ˈˈkan tongtongdhö, ˈˈkɛɛ kö ˈka ˈto ka ˈko ˗dhɛ ˗së ˗kpɛawo.—Efɛ. 4:3

ˈKwa kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗bha ˈˈklʋʋsë ˗nu ˗wɔn ꞊blɛɛ, kwa ˗dho ˗an ˗bha ˈˈtɔŋdëdhɛ ˗gɛn ˗gban, ˈö ˗dhɔ ˈö kwa ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˈgü, ˈö ˗dadhiʋ̈. ˈˈTʋ̈ŋ ˈbha ˗nu ˈka kletiɛn ˗nu ˗de ˈö ˗wa ˗kian, ˗an ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊draan ˈko ˗ta. ˗Yö ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈpö bɔmɛn Pɔdhö waa ö ˈˈtɔŋdë ˈˈgbɩɩ˗ Banabasö ˗an ˈka. ˗An ˗wo ˈti ˗mɔn ˗a ˈgü kö ˈˈta ˈdhɛ ˈwo dho ˗a ˈkpɔ ꞊taabha bhë, Makö ˗yö ʒiö wo ˈˈpiʋ̈. ˗Yö ˗kë ‹˗zuödhe ˈkpii˗› ˈka Pɔdhö waa Banabasö ˗an ꞊zinŋgü, ˈyö ˈwo ˗kan ˈkwëë˗. (Këw. 15:​37-39) ˈˈKɛɛ Pɔdhö, Banabasö waa Makö ˗wo ˗dho ꞊taabha ˈwo ˗lo wo ˈkwëë˗. Pɔdhö ˗bha ˈsëëdhɛ ˗nu ˈö ˗an bɔ ꞊taabha ˗an ˈgü, ˗yö Banabasö waa Makö ˗an ˗wɔn ˗së ˗blɛɛ. (1 Ko. 9:6; Kodh. 4:10) Kwa dua ˗mü ˈpö kö ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˗ya ˗da kwaa kwa ꞊dhegblü ˗nu kwa ꞊zinŋgü ˈkwa˗ ˈˈɲan bhɔ, kö ˈkwa kwa ˈˈɲan ˗klu ˗an ˗bha ˈˈklʋʋsë ˗nu ˗bha. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗dhikodhɛ ˗dho ˗da kwa ꞊zinŋgü, ˈö kwa ˗kɔ to ˈwɔn do ˗bha. w22.08 23 § 10-11.

˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 16

ˈKa ˈdho za dɔ mɛ ˈbha ˗bha, kö [˗Zlan] ˗dɩ ˈpö ˈya ˈdho za dɔ ka ˗bha.—Mat. 7:1.

Kwa kwa ˈgü dɔ ˗ni ˈgü ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈwɔn ˈö Zoova ˗dhɛ ˗së ˈkwa˗ kë, kwa dua ˈyaa ˗mü kö ˈkwa kwa ˗de ˗zɔn mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˈka, kö ˈkwa˗ ˗ga ꞊dhɛ kwa ˗tiaandhö ˗an ˗bha. Zoova dosɛnŋ ˈnën ˗tɔ «ˈˈkpɔnŋtaamɛn ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗bha Zadɔmɛn.» (ˈWun. 18:25) ˗Yö ˈti yö ˈdhɛ bhë ˗a ˈˈklɔɔnbho kwa ˗bha. ˗Kwa Zozɛfö ˈö kun mɛn kpɛnŋdhö ˈka ˗a ˗bha ˈwɔnzuan ˗ga ˈzü. ˈYaa kun za dɔ ˗ni ˈgü mɛn ˗nu ˗de ˈwo ˈwɔn yaa ˗kë ˗a ˈka ˗an ˗bha. ˗A ˗de ꞊dhegblü ˗nu pë ˈˈdhiʋ̈˗ ˗kë ˗a ˈka, ˈö ˈwo ˈˈdhoodɔ kö ˗yö kë mɛn ˗nu ˗bha ꞊dhuëŋ ˈka, ˈö ˈwo dho ˈwo˗ pö wo dë ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗ya ga. ꞊Taabha, Zozɛfö waa ö ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗nu ˗wo ˗dho ˈwo ˗kpan wo ˈkwëë˗. ˗A ˈˈtʋ̈ŋ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü kö ˗ya kë ˈˈsɛkɔɔnmɛn ˈkpii˗ ˈka. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗be ˈö za dɔ ö ꞊dhegblü ˗nu ˗bha, ˈö ˈwɔn ˈwo˗ ˗kë ˗a ˈka bhë ˗a ˈˈyoo bho ˗an ˗gɔ. ˈˈSuʋ̈ ˗kun ˗a ꞊dhegblü ˗nu kë ˗ni ˈgü, ˈyö ˗tɔ ˈkö ˗kë ꞊dhɛ ˈwɔn ˈwo˗ ˗kë bhë ˗yö ˗kun ˈmën ˗ni ˈgü ˗an ˈka, ˗wa ˗pö wo ˗de ˗dhɛ ꞊dhɛ Zozɛfö ˗dho wo ˗bha ˈˈyoo bho. ˈˈKɛɛ Zozɛfö ˗ya ˗pö ˗an ˗dhɛ: «ˈˈSuʋ̈ ˈya ˈdho ka kë, ˗a ˗gɛn ˗mü ꞊dhɛ, man ˗zë ˈmaan ˗Zlan ˈka.» (ˈWun. 37:​18-20, 27, 28, 31-35; 50:​15-21, NWT) Zozɛfö ˗yö ö ˗de ˗kë ˈˈtɩtɩ ˈö ˈwɔn bhë ˗a to Zoova ꞊kwɛɛ˗. w22.08 30 § 18-19.

˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 17

˗A ˈˈsɩ ˗zë ˗ya kë ü ˗dhɛ ˈbhaa dho ˗kɔ ˈwɔn ˗së kë ˗sü ˈka mɛn ˈö˗ ˗bhawɔn ˈdhö ˗takundhe ˗bha ˗a ˗dhɛ.—Prov. 3:27.

Ü˗ ˈwɔn ˗dɔ ꞊dhɛ Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö bɔ ü ˗ta ˈö ü ꞊dhegblü ˈbha ˗bha bhɛɛwo ˗daakë ˗ee? Ü ˗kë mɛn zii, mɛn zii ˗kɔ ꞊löö, ˗yödhiʋ̈ ɛɛnˈˈ ˗zlanwopömɛn ˈˈwɛɛ ˈka, ü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈü ü ꞊dhegblü ˗nu ˗takun. Ü ˗kë ˈzü wlüünën, mɛn ˈö ˗ya kë zii, dhebɔ ɛɛnˈˈ gɔn˗ ˈka, ü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö ˈü ü ꞊dhegblü ˗nu ˗takun. Mɛn ˈö Zoova ˗dhɔ ˗ya ˗kë ˗ya ˗takundhe ˗dhɛ ˗a ˗gɔ, ꞊ya kë ꞊shiöŋ Zoova ˗yö ˗bɔ mɛn zii ˗nu ɛɛnˈˈ ö ˗dhɔkëmɛn ˈbha ˗nu ˗ta ˈö ‹ˈwo˗ ˗mɛn faan dɔ ꞊dedewo.› (Kodh. 4:11) Yökë Zoova waa kwa ꞊dhegblü ˗an ˗bha ˈka ˗kɔ suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗dhi ˈgbɛ. ˈWɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈwo ˗kë ꞊dhɛ ˈˈyua yaa ˗nu ˗bha ˗pɛn ˗sü, ˈˈsɛ ˗bha ꞊ziisü, ˈˈyi ˗bha pa ˗sü, ɛɛnˈˈ ˈzü ˈˈklʋʋbhɔdhe ˗nu ˈdhö bhë ˗wa kë kwa ꞊dhegblü ˗bha, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗an ˗takun, ˈö ˈkwa ˗an ˗zogban. Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗takun, ˈgo mü ˈzü ˗a ˗dhɛ ˈö ˗kɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ kë ˗an ˗dhɛ ˗yö ˗kë Zoova ˗dhɛ ˗së.—Prov. 19:17. w22.12 22 § 1-2.

ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 18

Ka ˗dhɔ ˗yö ka ˈko kë ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö ka ˗dhɔ ˗yö n ˗kë ˈka bha˗ ˈdhö. ˗Wʋ ˈa˗ kpɔ ka ˗bha ˈyö bha.—Zan 15:12.

ˈDhaŋ˗ ˗bho mɛn ˈˈdhiʋ̈ ˗sü ˗yö ˗gban ˗dhɔ ˗ta. Yesu ˗ya ˗pö ꞊dhɛ ˈtɔŋ˗ ꞊plɛ ˈö ˗an ˗wɔn ˈdhö ˈˈgbɩɩ˗ ˈyö ˈwo ˗tɔ Zoova ˗dhɔ waa kwa këyɔɔ ˗nu ˗dhɔ ˗bha kwa kë ˗sü. (Mat. 22:​37-39) Zoova ˗dhɔ kwa ˗blü ˗to ˗a ˗bha ˈwɔnzuan ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗bha, ˈö ˈkwa ˗kë ˈdhaŋ˗ ˗bho ˗an ˈˈdhiʋ̈ ˗mɛn ˗nu ˈka. Kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗dhɔ kwa ˗blü ˈpö ˈˈdhɛ ˗to ˗an ˗bha ˈwɔn ˈbha ˗nu ˗ta ˗sü ˗bha. Kwa dua ˈyaa ˗mü toŋtoŋdhö kö pë ˈö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗yö pë ˈˈdhiʋ̈˗ kë ˗an ˈka ɛɛnˈˈ ˗yö ˈlëë˗ dɔ ˗an ˗bha, ˈkwa ˈˈdhɛ bho ˗a ˗ta. ˗Desütɩtɩsü ˗dho kwa ˗takun ˈpö kö ˈkwa kë ˈdhaŋ˗ ˗bho ˗a ˈˈdhiʋ̈ ˗mɛn ˈka. Kletiɛn ˈö ö ˗de sü ˈˈtɩtɩ, ˈwɔn ˈbha ˗ya ˗da ˈyaa˗ ˈˈslö mɛɛnˈˈ kö ˈö kë mɛn ˗blɛɛsü ˈö dho ˈˈdhɛ bho ˗a ˗ta, ˗a ˈka. (Fdh. 2:3) ˈYaa˗ ˗zɔn mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ ꞊dhɛ ˈwɔn ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˈwo ˗bin ˗sü ˈka ˈö˗ dua ˈyaa ˗mü kö ˗ya blɛɛˈˈ bhë, ö ˗an ˗dɔ. ˗Ya ˈgo mü ˈzü, ˗desütɩtɩsü ˗dho kwa ˗takun kö ˈwɔn ˗nu ˈö wo ˈti ˈgo Biblö ɛɛnˈˈ kwa ˗bha ˈsëëdhɛ ˗nu ˈgü, ˈwo ˗kë kwa ˗de ˗bha ˈwɔn yö ˗kɔ ˈka, ˈkwa ˗dho ˗an ˗pɛn. w22.09 12 § 12-13.

ˈˈMaandhooyi, Ʒue 19

‹˗Dhɛ ˗dho ˈˈpʋ gagade ˗ta.›—Dan. 12:4.

˗Zlan ˗bha ˈˈkiö do ˗ya ˗pö ˗a ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗wo ˗nu ˈö ˗an to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ pö ö ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˈgü bhë, ˗Zlan ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗dho ˗a ˈgüman ꞊dedewo. ˈˈKɛɛ ‹ˈwɔnyaakëmɛn ˈbha ˈti ˗dho ˗an ˈgüman.› (Dan. 12:10) ꞊Dɛɛ, kwa dua ˗mü ˈkwa˗ ˗zɔn kwa ˈˈtakɔ ˗nu ˈgü ꞊dhɛ ˈkwaa ˈwɔnyaakëmɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈. (Mal. 3:​16-18) Mɛn ˗nu ˈwo kë ˗sü ˈka ꞊dhɛ Zoova «˗de ˗bha pë» ˗nu ˈdhö bhë ˗an ˗wɔn ˗ya ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗, ˈö ˗an ˈdho ˗ni ˈgü ˈko ꞊bhaa. Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ꞊dedewo ˈkwa kë ˗an kpö ˈgü Gagade ˈka, kwa ˈˈtʋ̈ŋ ˗së ꞊dede ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗a yi ˈyaa ꞊gblɛɛn ˈzü kö ˈwɔn ˗së ꞊va ˗yö kë. ˗Wo ˗dho ˈwɔn yaa ˈˈpɛpɛ bho ˈˈshia˗ ˈö kwa ˈˈɲan ˗da ˗a ˈgü. ꞊Ya ˈgo mü, pë ˈö Zoova ˗ya ˈˈplünŋ bho Daniɛdhö ˗dhɛ ˗yö ˗dho kë. ˗Ya ˗pö ˗a ˗dhɛ: «Ü ˗dho wlüüˈˈ yi ˗kaanta ˈka ˈü ü ˗yɛɛ kun.» (Dan. 12:13) ˈˈTʋ̈ŋ ˈö Daniɛdhö waa ü dhɔɔbhaamɛn ˗nu dho «wlüüˈˈ» ˗a ˈka ˈzü, ü˗ ˈˈdhiʋ̈gan ˗ni ˈgü ˗ee? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗yö ˈˈdhʋ̈, ˗bho pë ˈˈpɛpɛ kë kö ˈü ˈto ˗klu ˗sü ˈka ˗Zlan ˗bha. ˈBha˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗yö kë ü ˈˈɲaan ꞊dhɛ ü ˈtɔ ˗dho ˈto ˗ya ˗sü ˈka Zoova ˗bha ˗këdhösü ˈsëëdhɛ ˈgü ˗tokpa ˈka. w22.09 24 § 17; 25 § 19-20.

ˈˈSɩyi, Ʒue 20

A ˗dho ü bɔ.—Ézéch. 2:3.

˗Wo ˈö bhë ˗yö Ezekiɛdhö ˗zogban. ˈMën ˗kë? ˗A ˈbha ˗ya kë kö ˗a ˗zo ˗yö ˗bo ꞊dhɛ ˈdhɛ Zoova ö ˗kɔ ˗yɛ Moizö waa Izai ˗an ˗bha kö ˗wo kë ö ˗wodhiʋ̈lomɛn ˗nu ˈka, ˗yö ˗wo do ˈö bhë ˗a ˗pö ˗an ˗dhɛ. (Ex. 3:10; Is. 6:8) ˗Kɔ ˈö Zoova ˗yö ˗an ˗takun ˗a ˈka ˈwo ˗mɔn ˗a ˗bha yökësü ˗bha, Ezekiɛdhö ˗ya ˗dɔ. ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗dhɛ ˈö Zoova ˗ya pö ˗a ˗dhɛ ˈko ˗ta ꞊plɛ ꞊dhɛ ‹ö ˗dho ˗a bɔ› bhë, ˗yö ˗kun Ezekiɛdhö ˈˈɲaan ꞊dhɛ ˗yö ˗dho ö ˗takun ˈpö. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü Ezekiɛdhö yöö ꞊dede ˗ya ˗pö ˗gɛnɲan ˈka ꞊va ꞊dhɛ ‹Zoova ˗yö ˈwɔn ˗blɛɛ ö ˗dhɛ.› (Ézéch. 3:16) ˗Wo kpö ˈö ˗kë ꞊dhɛ ‹Zoova ˗yö ˈwɔn ˗blɛɛ n ˗dhɛ ˈzü› ˈka bhë, ˗ya ˗bɛnzë ˈzü ˈko ˗ta ꞊va ö ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˈgü. (Ézéch. 6:1) ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ ˗a ˈwɔn ˗kun ˗a ˈˈɲaan ˈkpakpadhö ꞊dhɛ Zoova ˈnën ö bɔ. ꞊Ya ˈgo ˗a ˗dhɛ ˈö bhë ˗a ˈgü, Ezekiɛdhö dë ˗kun ˈˈsaabhomɛn ˈka. ˗A ˈbha ˗ya kë kö ˗a dë ˗ya ˗pö ˗a ˗dhɛ ꞊dhɛ Zoova ˗yö dhiaŋzë ö ˗wodhiʋ̈lomɛn ˗nu ˗dhɛ ˗kplawo, ˈö ˗an ˗takun. ˗A ˈwɔnzuan ˈnën ˗tɔ Zoova ˗ya ˗pö Izaakö, Zakɔbö waa Zedhemi ˗an ˗dhɛ: «A ü ˈˈpiʋ̈.»—ˈWun. 26:24; 28:15; Jér. 1:8. w22.11 2 § 3.

˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 21

‹ˈˈKɛɛ ˈsa kö ꞊sii ˈö ˈyaa yën ˈˈdhʋ̈ bha […] yö mü›—Zan 17:3.

ˈKö ˗kë ꞊dhɛ Adan waa Ɛvö ˗wo ˈwɔn yaa ˗kë ˈwo nu ga ˈka wo ˗bha ˈnën ˗nu ˗ta, ˈwɔn ˈö kun Zoova ˗zo ˈˈpiʋ̈ mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bha ˈka, ˈyii ˈgo ˈˈgblʋʋ. (Is. 55:11) ˗Ya ˈˈpiʋ̈ ˗kplawo kö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈwo dho ˗klu ö ˗bha ˗wo ˗tosɛta kë ˗toëpö ˈka. ˗Wo ˗nu ˈö Zoova ˗yö ˗an pö waa pë ˗nu ˈö ˗an ˗kë kö ˈwɔn ˈö˗ ˗zo ˈˈpiʋ̈ bhë ˗yö yö ˈko ˈˈdhiʋ̈, ˗kwa ˗an ˗ga. Zoova ˗ya ˈˈplüün ˗bho ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈö ˗wa ga ö ˗dho ˗an bho ga ˈgü ˈö ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a kë ˗sü ˈˈkwɛɛ ˗pʋ ˗an ˗gɔ. (Këw. 24:15; Tit. 1:​1, 2) ˗Klu ˗Zlan ˗bha ˗mɛn Zɔbö ˗ya ˗pö ꞊dhɛ Zoova ˗ya ˈˈpiʋ̈ ꞊dedewo kö mɛn ˗nu ˈö ˗wa ga ˗yö ˗an bho ga ˈgü. (Job 14:​14, 15) ˗A ˈwɔn ˗kun ˗Zlan ˗wodhiʋ̈lomɛn Daniɛdhö ˈˈɲaan ˈkpakpadhö ˈpö ꞊dhɛ ˗yö ˗dho mɛn ˗nu bho ga ˈgü, ˈö ˈwo ˗tosɛta ˗kë ˗toëpö ˈka. (Ps. 37:29; Dan. 12:​2, 13) Zuifö ˗nu ˈwo kun Yesu ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü bhë, ˗a ˈwɔn ˗kun ˗an ˈˈɲaan ꞊dhɛ Zoova ˗dho «˗tosɛa ˈö ˈyaa yën» ˗a nu ö ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˈwo ˗klu ö ˗bha ˗an ˗dhɛ. (Dhu. 10:25; 18:18) ˈWɔn ˗nu ˈö ˗Zlan ˗yö ˗an ˈˈplüün bho ˈˈdhʋ̈, Yesu ˗yö ˗an ˗wɔn ˗blɛɛ ˈko ˗ta ꞊va. ˗Ya ˈgo mü, yö ꞊dede ˈö bhë ˗a Dë ˗ya ˗bho ga ˈgü.—Mat. 19:29; 22:​31, 32; Dhu. 18:30; Zan 11:25. w22.12 4-5 § 8-9.

˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 22

ˈAa Zoova, a ˈdhaŋ˗ ˗bho ü ˈˈdhiʋ̈.—Ps. 31:14.

Zoova ˗ya ˗pö ˈkwa ꞊ɲɔɔn ö ˗bha. (Zak. 4:8) ˗Ya ˈˈpiʋ̈ kö ˈö kë kwa ˗bha ˗Zlan, kwa Dë waa kwa ˈˈTɔŋdë ˈka. ˗Yö kwa ˗bha bhɛɛwo ˗nu ˗daakë, ˈö kwa ˗takun ˈkwa bɔ ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü. ˗Yö ˗bɔ ˈzü ö ˗bha ˗kɔlokota ˗ta ˈö kwa ꞊klaŋkë, ˈö kwa ˗takpa. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ꞊ɲɔɔn Zoova ˈˈsuee bhɛɛsü, Biblö ˗wopösü waa ˗zota ˗a ˈgü ˗sü ˈka. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, Zoova ˗dhɔ ˈö kwa ˈgü ˗yö ˗dho ˗dadhiʋ̈, ˈö ˈkwa˗ ˈˈnuɛ bho. ˗Yö ˗dho kwa ˗blü ˈzü ˈkwa ˈwɔn man ˗a ˗ta, ˈö ˈkwa˗ ˈtɔ bhɔ ꞊dedewo. (˗Dhɛ. 4:11) ˈKwa Zoova dɔ ˗së ˈka, kwa ˗dho ˈdhaŋ˗ bho waa ö ˗bha ˗kɔlokota ˈö bɔ ˗a ˗ta ˈö kwa ˗takun, ˗an ˈˈdhiʋ̈. Dügɔmɛn ˗zë -ya ˈˈslö ˗mɛɛn kö ˈö kwa ˈˈkan ˈdhaŋ˗ ˗bho Zoova waa ö ˗bha ˗kɔlokota ˗an ˈˈdhiʋ̈ ˗sü ˗bha ˈdɔɔni ˈdɔɔni. ˈˈKɛɛ kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗gban ˗a ˗bha ˈˈslö ˈö bhë ˗a ˗gɔ. Kwa ˗bha ˗zoyödhe waa kwa ˗bha ˈdhaŋ˗ ˗bho Zoova ˈˈdhiʋ̈ ˗sü ˗wa kë ˈˈgbɩɩ˗, kwa ˈti dho ˈˈkan ˗Zlan waa ö bha ˗kɔlokota ˗an ˗bha.—Ps. 31:​13, 14. w22.11 14 § 1-3.

˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 23

ˈKö ˗kë ˗ʒianwo ꞊dhɛ ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗wo ga, ˈwaa ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˈwo ˗zlan ˈˈwɛɛ ˈbha gba kö ˈyii kë wo ˗bha ˗Zlan ˈka.—Dan. 3:28.

Kletiɛn ꞊dede ˗nu ꞊vadhɛ ˗wo wo ˗bha ˗potaadhe waa wo ˗bha ˗tosɛta ˗dɔ ga ˗yɛ ˈˈdhiʋ̈, ˈyö sü ꞊dhɛ Zoova ˗dhɔ yö ˗an ˗kë, ö ˈwo ˗wɩ ˗a ˗bha mɛnkɔɔnsü ˗bha. Kletiɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗wo pë ˈˈpɛpɛ ˗kë kö ˈwo ˈto ˗klu ˗sü ˈka Zoova ˗bha. ˗Wo ˈwɔn ˗nu ˗kë ꞊dhɛ Eblö ˈnën ˗nu ˗yaaga ˈö ˗an ˗bha ˗klu Zoova ˗bha mɛnkɔɔnsü ˗bha ˗sü ˗wɔn ˈgü ˈwo dha ˈˈwo ˗gɔ bhë, ˗an ˈdhö. Psaume ˗bɛnzëmɛn Davi ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ ˗klu ˗Zlan ˗bha ˗sü ˗wɔn ˗yö ˈˈgbɩɩ˗. ˗Ya ˗pö: «Zoova ˗dho za dɔ ˈˈsɛgümɛn ˗nu ˗bha. ˈAa Zoova, ˗bhö n ˗bha ˗kë kpɛnŋdhösü waa n ˗bha ˗towotasü ˗ga kö ˈü za dɔ n ˗bha.» (Ps. 7:8) ˗Yö go mü ˈzü ˈö˗ pö: «N ˗man ˗towotasü waa n ˗man ˗kë kpɛnŋdhösü ˗wo n dha.» (Ps. 25:21) ˗Tosɛta kë ˗kɔ ˗së ˈö ˗dhö ˈyö ˗tɔ ˗klu ˗Zlan ˗bha ˗sü ˈö ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈka. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, kwa ˗dho kë kwa ˗de ˈgü ꞊dhɛ Psaume ˗bɛnzëmɛn do ˈdhö. -Ya ˗pö: «Mɛn ˗nu ˈwo ˗klu ˗Zlan ˗bha, ˈö ˈwo Zoova ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗nu kun, ˗an ˗bha ˗yö ˗së.»—Ps. 119:​1, ztw. w22.10 17 § 18-19.

˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 24

‹Mɛ ˈbha ˈyii ˗Zlan yö do tɛan˗ ˈka, ˈˈkɛɛ mɛ ˗ya ˗yö ˗a kë ˗pë ˗nu ˗bha.› —Wlɔ. 1:20.

Zɔbö ˗bha ˗tosɛta ˈgü, waa mɛn ꞊vadhɛ ˗wo ˈˈdoodɔ. ˈˈKɛɛ ˈˈdoo do ˈbha ˈö waa Zoova ˈwo˗ dɔ, ˗yö kun ö ˗de ˗ta. Zoova ˗ya ˗pö Zɔbö ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗yö ö ˗dapë ˈˈmlünmlünsü ˈbha ˗nu ˗ga. ˗Ya ˗kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈö Zɔbö ˗takun ˗ya ˈwɔn dɔ ꞊dhɛ ö ꞊kpɔɔsü ꞊dedewo. ˈGo mü ˈzü kö ˈö Zɔbö ˗zogban ꞊dhɛ ö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö pë ˈˈpɛpɛ ˈö ö ˗dhɔkëmɛn ˗nu ˗bhawɔn ˈdhö˗ ˗bha ˈö˗ nu ˗an ˗dhɛ. ˗A ˈwɔnzuan ˈnën ˗tɔ Zoova ˗yö Zɔbö ˗zo ˗bo ꞊dhɛ yö ˈnën ˈö ö ˗zokë wü ˗nu ˈˈpiʋ̈, kë ˈˈdhʋ̈ kö Zɔbö ˗ya ˈwɔn ꞊dhɛ ö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö ˈö ö ˗zokë ö ˈˈpiʋ̈. (Job 38:​39-41; 39:​1, 5, 13-16) ˗Zota ˗Zlan ˗dapë ˗nu ˈgü ˗sü ˗ya ˗kë ˈö Zɔbö ˗yö ˗Zlan ˗bha ˈˈklʋʋsë ˈbha ˗nu dɔ. Kwa ˗de ˈpö ˈkwa Zoova ˗dapë ˗nu ˗ga ˗së ˈka, kwa ˗dho ˈwɔn ˗nu ˈwo ˗gban ˗a ˗bha ˗an dɔ. ˈˈKɛɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈbha ˗nu ˈka ˈyaa kë ˈˈplëëplë. ꞊Ya kë ꞊dhɛ kwa ˈˈkwiplöö, ˗kpan Zoova ˗dapë ˗nu ˗bha ˗sü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë kwa ˗kɔa ˈˈgbɩɩ˗. ˈˈKɛɛ ˈkö ˗kë ꞊dhɛ kwa pödhɛ ˈgü, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë ˈkwa ˈgü ꞊dhɛ ˈpë ˈˈtʋ̈ŋ ˈyaa kwa ˗gɔ kö ˈkwa Zoova ˗dapë ˗nu ˗ga ˗së ˈka ˗a ˈdhö. ˗Yö ˗dho kë ˗së kö ˈkwa ˈˈtʋ̈ŋ ˈsü ˈkwa Zoova ˗dapë ˗nu ˗ga. w23.03 15 § 1-2.

ˈˈMaandhoowayi, Ʒue 25

ˈMɛn ˈö ˗gleŋsü ˗ya ˗kpan pë yaa ˗bha ˈyö ö ˗dinŋ kpɔ ˗a ˗gɔ.—Prov. 22:3.

Yesu ˗ya ˗pö ꞊dhɛ ˈˈsanni ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˈˈdhiʋ̈ ˗yö ˈto, ‹ˈˈsɛ ˗nu ˗dho ꞊zii,› ˈö ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˗wo ˗kë. (Dhu. 21:11) ˗Ya ˗pö ˈzü «ˈwɔn yaa kë ˗sü ˗dho kë ꞊dhɛ ˈˈyi ˈdhö ˈö pa.» Pë ꞊dede ˈö kë ˗ni ˈgü ꞊dɛɛ, ˈyö bhë. ˗A ˈwɔnzuan ˈnën ˗tɔ mɛn zë ˗sü, ˈˈvaanvandhɛ waa ˈbɔnbö ˗ya ˗mɛn ˗nu, ˗wa kë ꞊va. (Mat. 24:12) Yesu ˈti˗ pö do ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈö Zoova ˗ya ˈˈkan ˗an ˗bha wo dosɛnŋ ˈnën ˈwɔn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˈwo dho kë ˗an ˈka. ˗Wo ˗kë ˈpö Zoova ˗dhɔkëmɛn ꞊va ˈwo ˗klu ˗a ˗bha ˗an ˈka. (Is. 57:1; 2 Ko. 11:25) Zoova ˈti ˗dho ˗dhidha kë kö ˗yö ö ˗kɔ kpa kwa ˗ta ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˗gɔ, ˈˈkɛɛ ˗yö ˗dho pë ˗nu ˈö kwa ˗bhawɔn ˈdhö ˗an ˗bha kö kwa zuʋ̈ˈˈ ˈto ˈwaannu ˗sü ˈka ˗an nu kwa ˗dhɛ. ˈKwa ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈto ˈˈdhiʋ̈ ˈkwa kwa ˗de baaˈˈ, ˗wa nu kwa ˗ta yi ˈˈoo ˗yi ˈka kwa zuʋ̈ˈˈ ˗dho ˈto ˈwaannusü ˈka, ˈö ˈkwa dɔ ˗an ˈkun ˗dhɛ ˈka. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ˈkwaa kwa ˗zo yö Zoova ˗dhɛ ˗ee? ˗Abin toŋtoŋdhö. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈ ꞊ʒiaan kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ˗a ˈˈsɩ ˗yö Zoova ˗dhɛ kö ˗yö ˗zokë kwa ˈˈpiʋ̈. ˗Kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˗Zlan ˗Wo ˗ya ˗pö kwa ˗dhɛ ˈkwa kwa ˗de baaˈˈ ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗wo nu kwa ˗ta, ˗an ˗bha. w22.12 18 § 9-10.

ˈˈMaandhooyi, Ʒue 26

[˗Zlan] ˗dede ꞊në˗ pö ˗yö kë ˈˈdhʋ̈, ˈyö zian bho n ˈka ka ˈˈdhiʋ̈. Kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈö ka dha.—ˈWun. 45:5.

Kö Zozɛfö ˗yö ˗kasho ˈgü, Zoova ˗ya ˗kë ˈö Ezitö ˗gblüdë ˗yö ˈˈɲɛɛn ꞊plɛ ˈwo ˈˈsuʋ̈ ˗da mɛn ˈgü, ˗an bho. ˗Dhɛ ˈö˗ man ꞊dhɛ Zozɛfö ˗yö mɛn ˗nu ˗bha ˈˈɲɛɛn ˈklɔɔ˗ ˗pö, ˗yö mɛn ˗bɔ kö ˗wa ˗dhɛ. Zoova ˈsaa˗ ˈgü Zozɛfö ˗yö ˗an ˈklɔɔ˗ ˗pö, ˈö ˗dhioo ˗sɛŋbɔ ˗nu dɔ. ˗A ˈwɔn ˗yö Fadhaɔn ˗kun ꞊dedewo. ˈDhɛ Fadhaɔn ˗ya yö ꞊dhɛ Zoova ˗kun Zozɛfö ˈˈpiʋ̈, ˗ya ˗kë Ezitö ˗sɛ ˗todhʋ̈sü ˗bha ˗bhöpë ˈwɔnyëë˗ ˈka. (ˈWun. 41:​38, 41-44) ꞊Taabha, din ˗yö ˗da Ezitö ˗sɛ ˈgü, ˈö ˗da ˈpö Kanaan ˗sɛ ˈö Zozɛfö ˗mɛn ˗nu kun ˗a ˈgü bhë, ˗a ˈgü. ˗Duɛɛ ˈö kun ˗a ˗gɔ bhë, ˗yö ˗bɔ ˗a ˗ta ˈö ö ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗nu ˗dha. ˗Ya ˗kë ˈö Mesi ˈˈbhɛman ˗nu ˗wo dha. ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ Zoova ˈnën˗ ˗kë ˈö ˈwɔn ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗dhi Zozɛfö ˗gɔ. ˗A ꞊dhegblü ˗nu ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˈwo˗ zë, ˈˈkɛɛ Zoova ˗bɔ ˈwɔn ˈö bhë ˗a ˗ta ˈö ö ˗zopiʋ̈wɔn ˗nu ˗kë. w23.01 17 § 11-12.

ˈˈSɩyi, Ʒue 27

˗Ka ka ˗zo kë ka ˗de ˈpiö! —Dhu. 21:​34, NTBL.

Mɛn ˈö˗ ˗zo ˈdhö ö ˗de ˈˈpiʋ̈ ˗yö pë ˗nu ˈwo dho waa Zoova ˗an ˗bha ˈˈtɔŋdëdhɛ shiʋ̈ˈˈ ˗an ˗dɔ, ˈö pë ˈˈpɛpɛ ˗kë kö ˈö ˈˈkan ˗an ˗bha. ˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗ya ˗kë ˈö to ˗klu ˗sü ˈka ˗Zlan ˗dhɔ ˗bha. (Prov. 22:3; Zud. 20, 21) Bɔmɛn Pɔdhö ˗ya ˗pö kletiɛn ˗nu ˗dhɛ ˗wo wo ˗zokë wo ˗de ˈˈpiʋ̈. ˗Ya ˗pö Efɛzömɛn ˗nu ˗dhɛ: ‹˗Ka ka ˗zo kë ka ˗de ˈpiö ka ˈta ˗kɔ ˗wun ˈgü. Kö ꞊kun ka ˈta sü ꞊nɛ mɛ ˗nu ˈö ˈwaa ˈwun dɔ ˗an ˈdhö. ˈKɛɛ ˗kaa kë ꞊zianˈ ꞊nɛ mɛ ˈkpaakpa ˗nu ˈdho.› (Efɛ. 5:​15, 16, NTBL) Sɔtraan ˗ya ˈˈpiʋ̈ ˗kplawo kö ˈkwa ˈˈkan Zoova ˗bha. ˗A ˗wɔn ˈgü, Biblö ˗yö kwa ˗kpɔɔ ˈö˗ ˗pö ꞊dhɛ ‹˗kɔ ˈka dho˗ kë˗ ˈka kö ˈka kwa Dëmɛ ˗dhidhɛwɔn kë ˗kaa mɔɔ˗.› ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, kwa ˗dho kwa ˗de ˗takpa Sɔtraan ˗gɔ. (Efɛ. 5:17) ˈWɔn ˗nu suu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˈgü, ˗yö ˗dho kë ˗së kö ˈkwa «Zoova dhɔɔbhaawɔn» dɔ. ˗A ˗wɔn ˈgü kwa dua ˗mü kö ˈkwa Biblö ˗wo pö, ˈkwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. Kwa Zoova dhɔɔbhaawɔn waa «ˈwɔndɔdhe ˈö Klisi ˗gɔ» ˗an dɔ ˗së ˈka, kwa ˗dho ˈwɔn ˗nu kë ꞊dhɛ ‹mɛn ꞊kpɔɔsü ˗nu› ˈdhö, ˈkö ˗kë ˗ʒiaanwo ꞊dhɛ ˈtɔŋ˗ ˗nu ˈwo ˗dho ˈˈdhiʋ̈sü kwa ˈka ˈwaa ˗ya ˗sü ˈka vɛɛdhö Biblö ˈgü.—1 Ko. 2:​14-16. w23.02 16-17 § 7-9.

˗Tɛɛdhoowayi, Ʒue 28

˗Ka ˈˈwɩ˗ ˗bha kö ˈwɔndɔdhe ˗dee ˈö [˗Zlan] ˗ya nu ka ˗dhɛ bha, ˗yö ka [˗zotakɔ] ꞊gban ˈˈgla kö ˈka˗ dhɔɔbhaawɔn ˗nu ˗bho ˈkoo dɔ, kö ˈwɔn ˈö ˗së, ˈö ꞊bhlëë ˈdhö˗ ˗bha, ˈö˗ ˗zë ˈka ˗dhɛ ˈyaa˗ ˗bha, ˈka kë ˗a këmɛ ˈka.—Wlɔ. 12:2.

Kwa kwa ˗bha ˈkɔɔdhɛ ˗go ˗gɛnɲan ˈka ꞊dhɛ? ˗A ˈbha ˗ya kë ˈˈsanni ˈkwa ˈdho ˗a ˈgü, kwa˗ ˗dhɛ ˗zu ˗së ˈka. ˈˈKɛɛ kö ˈkwa kwa bo ˗a ˗dhɛ ˗go ˗sü ˈka ˈˈtʋ̈ŋ ˈnën ˈbha ˈˈpiʋ̈, ˈmën dho kë? ˗Bobi waa ˗dhii ˗wo ˗dho ˗a ˗dhɛ ˈkun. ˈKwa˗ pö kwa ˗bha ˈkɔɔdhɛ ˗yo ˈto ˗së, kwa dua ˗mü kö ˈkwa˗ ˗dhɛ ˗go ˗kplawo. ˗Kɔ do ˈö bhë˗ ˈka, kwa dua ˗mü ˈkwa kwa ˗bha ˈwɔn kë ˗kɔ waa kwa ˗zotakɔ ˗nu baaˈˈ ˗kplawo. ˈˈSanni ˈkwa bɔ ˈˈyi ꞊bhaa, kwa kwa ˈgü ˗dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈö ˈkwa pë ꞊vadhɛ bho ˈˈgblʋʋ kwa ˗bha ˗tosɛta ˈgü, kë ˈˈdhʋ̈ kö pë ‹ˈˈpɛpɛ ˈö ˗kë ꞊dhɛ ˗yö ˗mɔɔ ˗bha ˈö kwa kwi ˈˈɛɛn kwa ˈnii˗ ˗dhii kun, ˈkwa˗ bho kwa ˗bha.› (2 Ko. 7:1) ˈDhɛ ˈˈdhʋ̈, ˗kwa to bɔmɛn Pɔdhö ˗bha ˗dhioo ˈˈpiʋ̈ kö ˗Zlan ˗yö zuʋ̈ˈˈ ‹˗dëü ˗ya kwa ˈgü ˗kplawo.› (Efɛ. 4:​23, NTBL) ˈˈKpɔnŋtaadhɛ yaa ˈö yö ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dhii ˗ya kwa ˗bha ˈˈvaandhö. ˗A ˗wɔn ˈgü, kwa dua ˗mü ˈkwa kwa ˗zotakɔ, mɛn suu ˈö ˈkwa˗ ˈka waa kwa zuʋ̈piʋ̈dhɛ ˗nu ˗ga ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈka kö ˈkwa kë Zoova ˗dhɛ ˗së ˗kplawo. w23.01 8 § 1-2.

˗Tɛɛdhooyi, Ʒue 29

ˈÖ dho ˗dhɛ ˗ga [ . . . ] kö [˗Zlan] ˗bha ˈNii˗ ˗yö ˈgo sië dhang˗ ˈgü ˈö ꞊lɔɔ˗ ˗ta ꞊dhɛ ˗tong ˈdhö.—Mat. 3:16.

Pë ˈwo˗ ˗dhɛ ˈˈtʋ ˗to Yesu ˗bha ꞊klaŋwo ˗bha ˗sü, ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. Yesu ˗yö ˗Zlan ˈˈDhiwo ˗kun ˈö ˗gɔ ˈgü ˈö˗ ˗wɔn ꞊blɛɛ zoodhö zoodhö. ˈˈTʋ̈ŋ ˈö Yesu bɔ ˗a ˈka ˈˈyi ꞊bhaa, ˈö ˗Zlan ˗bha ˗zuu ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗yö nu ˗a ˗ta, ˈyö˗ ˗zo ˗yö ˗bo ˗tosɛta ˈö˗ ˗kë dhaŋ˗ ˈgü kö ˗yö ꞊kun nu ˈˈkpɔnŋ ꞊taa bhë ˗a ˈka. ˈDhɛ bɔ ˈˈyi ꞊bhaa, ˗wo ˗blɛɛsü ˈö˗ pö waa˗ ˗totaabhasü ˈö˗ pö kö ˗yö ꞊kun ga bhë ˗wo ˗gban ˗Zlan ˈˈDhiwo ˗ta. (Deut. 8:3; Ps. 31:5; Dhu. 4:4; 23:46) ˗Kwɛ ˗yaaga waa ö ˈˈgbu ˈnën Yesu ˗ya ˗kë, ˈö go ˗a ˗bɔyibhaasü ˗bha ˈö yö˗ ˈka ˗a ga ˗sü ˗bha. ˈˈTʋ̈ŋ bhë ˗a ˈgü, Yesu ˗yö ˗Zlan ˗bha ˈtɔŋ˗ ˈsëëdhɛ ˗wo ˗pö mɛn ˗nu ˗dhɛ ˗kplawo, ˈö˗ ˈbha ˗nu sü ö ˗gɔ ˈgü ˈö˗ pö, ˈö˗ ˈgü ˗pʋ ˗an ˗dhɛ. (Mat. 5:​17, 18, 21, 22, 27, 28; Dhu. 4:​16-20) Yesu ˗yö ö ˗bha ˗zlanwopösü züdɔ ˈˈtʋ̈ŋ ˗to mü ꞊gblɛɛn ˈö ˗ya ˗Zlan ˗bha ˈtɔŋ˗ ˈsëëdhɛ ˗wo pö ˗sü waa ˈˈtʋ ˗to ˗a ˗bha ˗sü ˗bha zoodhö zoodhö. ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ Madhi waa Zozɛfö ˗wo ˗Zlan ˗Wo ˈˈdoodɔ ˗ni ˈgü ˈkɔɔ, Yesu ö ˈˈtʋ ˗to ˗an ˗bha ˈpö. (Deut. 6:​6, 7) ꞊Ya ˈgo mü ˈzü Yesu waa ö ˗mɛn ˗nu ˗wo ˗kun ˈdho ˗ni ˈgü ˗Zlan ˗dhɔkëgükɔ ˈgü ꞊glooyi ˈˈpɛpɛ ˈka. (Dhu. 4:16) ˗Wa ˗lo mü, ˗wo ˗Zlan ˈˈDhiwo ˗wo pö ˗ni ˈgü, Yesu ö ˈˈtʋ ˗to ˗së ˈka. w23.02 8 § 1-2.

˗Tɛɛdhooʒiaando, Ʒue 30

Kwa Dëmɛ [˗Zoova] bha˗ ˗dhɔ ˗yö ka kë.—Mak. 12:30.

Pë ꞊va ˈnën˗ ˗wɔn ˈgü ˈö Zoova ˗dhɔ kwa ˗kë. ˗A ˈwɔnzuan ꞊nɛn: Ka˗ ˗man ꞊dhɛ Zoova ˈnën ˗tɔ «˗tosɛta ˗gɔ ˈgodhɛ,» ˈö go mü ˈzü ˈö ‹˗gasitɛ ˈˈpɛpɛ waa gbaɔdhe ˗kë mɛ ˈˈbhɩɩ˗ ˗nu ˗dhɛ.› (Ps. 36:9; Zak. 1:17) Pë ˗sɛŋbɔ ˈˈpɛpɛ ˈwo kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈglü ˗dhi ˗wo ˗go ˗Zlan ˈö ˈˈgblü ˈdhö ˗së, ˈö kwa ˗dhɔ ˗ya ˗kë ˗a ˈˈpiʋ̈. ˗Gɔtadhɔpë ˗yö gbɔɔdhe ˗së ꞊dede ˈö Zoova ˗ya ˗kë kwa ˗gɔ ˗a ˈka. ˈMën ˗kë ˈö ˈkwa˗ pö ˈˈdhʋ̈? ˈˈTɔŋdëdhɛ ˈö Zoova waa ö Gbö ˗an ꞊zinŋgü, ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. Yesu ˗ya ˗pö: «N ˗dhɔ ˗yö n Dë ˗kë.» ˈYö go mü ˈzü, ˈö˗ pö: «N Dë ˗dhɔ ˗yö n kë.» (Zan 10:17; 14:31) ˗Kwɛ ˈˈmliya ꞊va ˈwo˗ ˗kë wo ˈkwëë˗ bhë, ˗ya ˗kë ˈö ˗mlɛɛn ˈö kun ˗a ꞊zinŋgü ˈö ˗kë ˈˈgbɩɩ˗ ꞊dedewo. (Prov. 8:​22, 23, 30) ˗A Gbö ˗bha saanˈˈ ˈsü ˗sü kö ˗yö ga bhë, ˗kɔ ˈö mën ˗a ˈka Zoova ˈka ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. Mɛnbhɩɩdhe ˗nu kwa ˗dhɔ ˈö Zoova ˗kë ˗a ˗wɔn ˈgü, ˗yö ˗wɩ ˗a ˗bha kö ö Gbö dhɔɔbhaasü ˗yö kë ˈˈsaa˗ ˈka, kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈkwa ˗tosɛta kë ˗toëpö ˈka. (Zan 3:16; Ga. 2:20) Pë ꞊dede ˈö ˗dho ka ˗blü kö ˗Zlan ˗dhɔ ˗yö ka kë, ˈyö bhë. w23.03 4-5 § 11-13.

˗Tɛɛdhooʒiaanplɛ, Ʒue 31

‹Ka ˗bha ˈö ˈka ˗kplü ˗sü ˈka˗ ˗bha bha, ˗kaa ˈkun ˈˈgbɩɩ˗.›—˗Dhɛ. 2:25.

Kwa dua ˗mü ˈkwa ˈˈkan ꞊taa ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˗bha ꞊klaŋwo ˗nu ˗bha. Yesu ˗dhioo ˈˈgbɩɩ˗ ˗dɔ mɛn ˈbha ˗nu ˈwo kun Pɛɛgamö ˗an ˗ta, ˈö˗ pö ꞊dhɛ ˗wo ˗kankwëëdhe ˗da wo ꞊dhegblü ˗nu ꞊zinŋgü. (˗Dhɛ. 2:​14-16) ˗Yö Tiatiimɛn ˗nu ˈö ˈwo wo ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈwo wo ˗de kun pë ˈwo˗ ˗dhɛ «Sɔtraan ˗bha ˗gleng ˈkɔnëgüdhɛ» bhë ˗a ˗gɔ ˗an ˈˈnuɛ ˗bho, ˈö˗ pö ˗an ˗dhɛ ˗wo ‹˗klu gagade ˗bha ˈˈgbɩɩ˗.› (˗Dhɛ. 2:​24-26) Kletiɛn ˗nu ˈö ˈwaa kun ˗kiansü ˈka ˈö ꞊klaŋwo ꞊suasü ˗nu ˗wo ˗an bho ʒiaan ˗ta bhë, ˗a ˗dhɛ ˗kun ˗a ˗bha kö ˗wo wo ꞊yɛɛ˗ kë. ˈYö ꞊dɛɛ ˈpö ꞊wɛ? ꞊Klaŋwo ˗nu ˈwo ˗gban Zoova ˗bha ˈwɔn yö ˗kɔ ˗nu ˗gɔ kwa dua ˗mü kö ˈkwa ˈˈkan ˗an ˗bha. ꞊Taa ˗yö ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo ‹wo ˗de ˗kë ꞊dhɛ ˗Zlan ꞊bhlëëyamɛn ˗nu ˈdhö› ˈˈkɛɛ ‹ˈö ˈgügbɩɩdhɛ ˈö ˗Zlan ˗ya nu ö ꞊bhlëëyamɛ ꞊dede ˗nu ˗dhɛ› bhë, ˈwaa ˈˈwɩ ˗kë ˗a ˈgü ˗sü ˗bha. (2 Tim. 3:5) ˈKwa ˗Zlan ˗Wo draanˈˈ ˗së ˈka, ꞊klaŋwo ꞊suasü ˗nu dɔ ˗dhɛ ˗dho kë kwa ˗gɔ ˈˈplëëplë. (2 Tim. 3:​14-17; Zud. 3, 4) Kwa dua ˗mü ˈkwa pë ˈˈpɛpɛ kë kö ꞊ya kë ꞊dhɛ kwa ˗bha Zoova ˗dhɔkë ˗kɔ ˗ya ˗dhɛ ˗së ˈkwa˗ ˈwɔn dɔ. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈkwa pë ˈbha ˈö dho kwa ˗bha Zoova ˗dhɔkësü kë ˗a ˗dhɛ ˈya˗ ˗a kë, ˗kwa ˈto mü ˈkwa˗ ˈˈɲan bhɔ.—˗Dhɛ. 2:​5, 16; 3:​3, 16. w22.05 4 § 9; 5 § 11.

    Yacouba ˈsëëdhɛ ˗nu (2012-2025)
    Yö ˈˈkpɛɛn
    ˗Dadhɛ
    • Yaoba
    • ˗A ˗gblü
    • ˗A ˈdhɛ ˈü ˗an ˈˈpiʋ̈
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Yökëtamɛn ˗zoto ˗a ˈˈpiʋ̈ ˈtɔŋ˗
    • "Dhɛ ˗to 'wɔn ˗ta 'tɔŋ˗
    • ˈˈDhɛ ˗to ˈwɔn ˗ta ˗sü ˈˈslö ˗nu
    • JW.ORG
    • ˗Dadhɛ
    ˗A ˗gblü