Dhɛɛˈˈ ˗nu ˈö mɛn ˗nu ˗wa kpɔ

Proverbes 30:18, 19 ˗bɛnzëmɛn ˗ya ˗pö ꞊dhɛ «ˈnëngɔɔn˗ ˈˈgblʋʋ ˈö to ˈnëndhiëŋ ˗gɔ» bhë «˗a ˈgümandhɛ ˗yö ˈˈgbɩɩ˗.» ˈMën kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˈö˗ pö?

Mɛn ꞊vadhɛ ˈwaa Biblö ˈˈɲan ˗nu ˈwo bhë ˗an ˈgüman. Mɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗ʒianwo ˗a mɛn ˈbhaa ˗nu ˈnën ˈwo ˗tɔ mɛn ˗nu ˈö ˈwɔn ˈö ˗gban Biblö ˗bha bhë ˈwo˗ ꞊vadhɛ dɔ. Traduction du monde nouveau ˗ya ˗pö: «Pë ˗yaaga ˗nu ˗wo ˗dhö ˈö ˗an ˈgümandhɛ ˈdhö ˈˈgbɩɩ˗ n ˗gɔ. ˗A de ˗ʒiaan ˗wo ˗yiishiö: ˈˈgblëë ˈˈgblʋʋ ˈö˗ to dhaŋ˗ ˗bha, ꞊mlɛɛn ˈˈgblʋʋ ˈö˗ to ꞊gwaadhö, ˈˈyitagɔ ˈˈgblʋʋ ˈö˗ to ꞊weeyi ꞊bhaa waa ˈnëngɔɔn˗ ˈˈgblʋʋ ˈö˗ to ˈnëndhiëŋ ˗gɔ.—Prov. 30:18, 19.

ˈˈDhiʋ̈ ˗be ˗wo ˈö ˗kë «ˈnëngɔɔn˗ ˈˈgblʋʋ ˈö˗ to ˈnëndhiëŋ ˗gɔ» ˈka bhë ˗a ˈgüman ˗kɔ ˗së ˈyaa kun kwa ˗gɔ. ˈMën kë? Proverbes ˈˈɲan ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ 30, ˈˈɲan ˈsɛɛn˗ ˈbhaa ˗nu ˗wo pë ˗nu ˈö ˈwaa˗ pö toŋtoŋdhö ꞊dhɛ «ˈwa ˈkën» ˗an ˗wɔn ˗blɛɛ. (Prov. 30:15, 16) ˗A ˈˈɲan ˈsɛɛn˗ 20 ˗yö «˗zuadhe» do ˈö˗ pö ö ˈti ˈwɔn yaa gbɛ˗ kë ˗a ˗wɔn ˗blɛɛ. ˗A ˗wɔn ˈgü, kwa˗ ˗pö ꞊dhɛ Biblö ˈˈɲan ˈö bhë ˗yö ˗kun ˈˈgblëë ˈö ʒiö ˗ni ˈgü dhaŋ˗ ˈgü, ꞊mlɛɛn ˈö bɔ ˗ni ˈgü ꞊gwaadhö ɛɛnˈˈ ˈˈyitagɔ ˈö ꞊weeyi ˗ta ˗yö ˗an ˗zɔn ˈnëngɔɔn˗ ˈö ˈwɔn ˗nu ˗kë ˈö˗ pin ˈti ˈto ˗a ˈka. ˗Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö ˗a pö ˈö Biblö ˗ya wo ꞊dhɛ ˈnëngɔɔn˗ ˈˈgblʋʋ ˈö˗ to ˈnëndhiëŋ ˗gɔ bhë ˈkwa˗ ˗ga ˗be ꞊dhɛ ˗ya ˈwɔn yaa kë, ˗ya ˈˈkpënŋ kë ˈnëndhiëŋ ˗gɔ ˗an ˗bha sɛɛˈˈ ˗ya kë do.

ˈˈKɛɛ ˈkwa˗ ˈwɔn dɔ ꞊dhɛ Biblö ˈˈɲan ˈö bhë ˗a ˈgüman ˗kɔ ˗së ˗yö dhö. Biblö ˗bɛnzëmɛn ˗kun pë ˗nu ˈö˗ ˗wɔn ˗ya kun ˗a blɛɛˈˈ ˗ni ˈgü.

Eblö ˗wo ˈwo˗ ˗bɛnzë ˗a ˈgü bhë ˗ya ˗pö ꞊dhɛ ˈwɔn ˗së ˗mü. ˈKwa ˗dhɛ ˗ga ˈsëëdhɛ ˗be do ˈgü, Eblö ˗wo ˈwo˗ ꞊dhiëëta ˈö ˗kë «˗an ˈgümandhɛ ˈdhö ˈˈgbɩɩ˗ n ˗gɔ» ˈka ˈö Proverbes 30:18 ˈgü bhë «˗yö ˗we pë ˈbhaa ˈö˗ ˗wɔn ˗yö mɛn kun ˗a ˈka.»

꞊Klaŋgɔmɛn ˈkpii˗ do ˈwo˗ ˗dhɛ Krofëë ˈö nivɛsite Zeta zuni ˗ya ˗pö ꞊dhɛ Biblö ˈˈɲan ˈö bhë ˈyaa kun ˈˈwɩ ˗ni ˈgü ˈwɔn yaa ˈka. ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗ya ˗pö: «Biblö ˗bɛnzëmɛn ˗kun ˈwɔn ˈbhaa ˈö˗ ˗wɔn ˗ya kun ˗a blɛɛˈˈ ˗ni ˈgü.»

꞊Ya kë ˈˈdhʋ̈ kö ˗wo ˈö ˗bɛnzë ˗sü ˈka Proverbes 30:18, 19 ˈgü bhë, pë ˗nu ˈö ˗an ˗wɔn ˗yö mɛnbhɩɩdhe ˗nu kun ˈö˗ ˈgümandhɛ ˈdhö ˗an ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗ wo ˗mü. ꞊Dhɛ Biblö ˗bɛnzëmɛn ˈö bhë ˗a ˈdhö, kwa ˗de ˈpö ˗kɔ ˈö ˈˈgblëë ˈdhö ˗lö ˗ni ˈgü ˗a ˈka dhaŋ˗ ˈgü, kɔ ˈö ꞊mlɛɛn ˈdhö bɔ ˗ni ˈgü ˗a ˈka ꞊gwaadhö waa ˈˈyitagɔ ˈgbinŋ˗ ˗bha ˗bɔ ꞊weeyi ꞊bhaa ˗sü, ˗ya ˈgo mü ˈnëngɔɔn˗ waa ˈnëndhiëŋ ˗an ˗dhɔ ˗bha ˗an ˈko kë ˗sü kö wo kë wo ˈko ꞊bhaa zuʋ̈gblüdhi ˈgü bhë, ˗a ˈwɔn ˗yö kwa ˗kun ꞊dedewo.